Орыс мектептеріндегі қазақ тілі мұғалімдеріне арналған мәліметтер

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Орыс мектептеріндегі қазақ тілі мұғалімдеріне арналған
мәліметтер.

Сабаққа қойылатын талаптар:
1.Сабақтың тақырыбы бойынша оның білімдік,дамытушылық,тәрбиелік
мақсаттарын дұрыс анықтау;
2.Сабақтың түрін анықтау,жаңа материалды өткен материалмен
байланыстыру;
3.Оқушының білімін бекіту,қайталау,бақылау жүйесін ойластыру;
4.Үй тапсырмасының көлемін,түсініктілігін,баланың мүмкіндіктерін
қадағалау;

Сабаққа дайындалу және ұйымдастыруға қойылатын талаптар:
1.Сабақ материалы оқушының денсаулығына зиян келтірмейтіндей көлемде
белгіленуі
қажет;
2.Әр сабаққа дайындықты берілген тақырып бойынша жоспарлаудан бастау
қажет;
3.Әр сабаққа демонстрациялық,дидактикалық материалдарды,техникалық
құралдарды дайындау;

Сабақ мазмұнына және оқу процесіне қойылатын талаптар:
1.Сабақтың тәрбиелік мәні болуы керек.Оқыту барысында оқушылар өздерін
қоғамның жеке тұлғасы ретінде сезінуі қажет;
2.Сабақ мазмұны оқушы өмірімен тікелей байланыста болған жөн;
3.Әр сабақта оқушы шығармашылық ізденісте болуы қажет;

Сабақты өткізу әдісіне қойылатын талаптар:
1.Сабақ коңілді,тартымды өтуі керек;
2.Оқушыны сабақта білімнің керек екенін сезінуге тәрбиелеу қажет;
3.Сабақтың ырғағы мен қарқыны тиісті дәрежеде болуы керек;ол тездік
пен сылбырлықты көтермейді.Сабақтың барысы дұрыс ұйымдастырылғанда оқушылар
мен мұғалімнің іс-әрекеті нәтижелі болады;
4.Мұғалім мен оқушылар арасындағы өзара түсінушілік,педагогикалық такт
сақталғаны жөн оқушылардың намысына тура немесе жанамалы түрде
тиіп,жәбірлеу дұрыс емес;
5.Оқушылар арасына өзара өзара түсінушілік жағдай туғызу және
шығармашылық еңбек белсенділігін арттыру,өте қажет;
6.Сабақты әр түрлі оқу әдістерін қолданып,түрлендіріп өткізу керек.

Бағалау нормалары.
5 деген баға:ешбір қатесі болмаса немесе емле,тыныс белгілерінен бір-
бірден қате жіберсе;
4 деген баға:емле және тыныс белгілерінен екі-екіден қате жіберсе;
3 деген баға:емле мен тыныс белгілерінен 4-5-тен қатесі болса немесе
3 емле,5 тыныс белгі қатесі болса;
2 деген баға:емле мен тыныс белгілерінің әрқайсысына 6-дан 10-ға
дейін;
Ескерту:
Бағалау кезінде қатерлердің қайталануы мен біртектілігіне назар
аударылды.Егер бір қате бір сөздіңқұрамында немесе түбірлес сөздердің
түбірінде қайталанса, бір қатеге саналады. Бір ережеге жататын қателер
біртекті болып есептеледі.Алғашқы біртекті үш қате біреуге саналады да,
келесі осындай қателер дербес есптеледі.
Диктант мәтініне қойылатын талап:
а) көлем сынып ерекшелегіне сай болуы тиіс;
ә) тәрбиелік мазмұны болуы керек;
б) мәтіндегі орфограммалар мен пунктограммаларды оқушылар игерген,
таныс бағдарламаға сәйкес болуы керек ;
в) мәтіннің көркем шығармалардан алынған үзінді түрінде жеңіл болуын
ескерген жөн;

Грамматикалық тапсырмалы диктант сабағының құрылымдық кезеңін шамамен
былай көрсетуге болады:
а) тілдік дайындық(өтілген грамматикалық материалдарды еске түсіру)4-
5минут.
ә)берілген тапсырманы орындату-4-5 минут.
б) диктант мәтінімен таныстыру, жазғызу -30-35 минут.
в) тексеру, жинау-2-3 минут.

Белгілер мәні:
- емле қатесі
V- тыныс қатесі
-азат жол артық қойылған
?- түсініксіз
- қайталанған ойлар, стилдік қателер, сөз қалдырған
-жүйе үзілген
Диктанттың белгіленген нормасы төмендегідей:
Сыныптар Сөздер 1 2 3 4 Жылдық баға Тест
саны тоқсан тоқсан тоқсан тоқсан
15-20 0 0 0 0 0 0
20-25 2 2 2 2 1 2
30-35 2 2 2 2 1 4
40-45 2 2 2 2 1 4
50-55 2 2 2 2 1 4
60-65 2 2 2 2 1 4
70-75 2 2 2 2 1 4
80-85 2 2 2 2 1 4
90-95 2 2 2 2 1 4
100-1052 2 2 2 1 4
105-1102 2 2 2 1 4

Сөз мөлшері:
2-сыныпта-15-20 сөз
3-сыныпта-20-30 сөз
4-сыныпта-30-40 сөз
5-сыныпта-40-50 сөз
6-сыныпта-60-70 сөз
7-сыныпта-70-80 сөз
8-сыныпта-90-100 сөз
9-сыныпта-90-100 сөз
10-сыныпта-100-110 сөз
11-сыныпта-110-120 сөз

Диктантты бағалауда мына параметрлерді есте сақтау керек:
- фонетикалық талдауды білуі;
- сөз құрамына талдауды білуі;
- сөз табына талдауды білуі;
- сөйлемді талдауы;
- сөйлем мүшесіне талдауды білуі;
- морфологиялық талдауды білуі;
- синтаксистік талдауды білуі;
- лексикалық талдауды білуі;

Диктант мәтініне байланысты мұғалімдердің ескеретіндері:
- қажет болған жағдайда мәтін мазмұны жөнінде қысқаша мәлімет беру;
- сөйлемдердің құрылысы мен тыныс белгілерін,оқылу интонациясын ескеру;
- жай сөйлем,құрмалас сөйлемдердің түрлерінің барын анықтау,ондағы
екпін,тыныс белгілеріне көңіл бөлу;
- сызықша,тырнақша тәрізді белгілерді қолдану жүйесі;
- егер диктанттың мәтінінде дұрыс жазылуы оқушыларға бұрын
түсіндірілмеген қиын сөздер кездессе,онда олар тақтаға жазылады.
- Мәтінді мәнерлеп оқып шығып,содан кейін жеке сөйлемді оқып жаздыра
бастайды.Соңғы сөйлем жазылып болған соң, диктант мәтіні толық қайта
оқылады.Соңында мұғалімнің рұқсаты бойынша оқушылар өз жұмыстарын
қосымша тексере алады.Диктант мәтінін қайтадан көшіруге болмайды.
- Бақылау диктанттарын бағалауда орфографиялық және тыныс белгілік
қателері есептеледі.
- Жалпы екі баға қойылады, бірінші баға сауаттылыққа,екінші баға
грамматикалық тапсырмаларға қойылады.
Оқу өлшемі.
Сынып Қанша сөз саны Таңба саны
1 15-20 45-90
2 20-25 180-225
3 25-30 225-270
4 30-35 270-315
5 35-40 315-350
6 40-45 350-395
7 45-50 395-420
8 50-55 420-465
9 55-60 465-510
10 60-65 510-555
11 65-70 555-600

сынып лексика диалог монолог
1 90-110 1-2 сұрақ 3-4 сөйлем
2 160-210 2-3 сұрақ 4-5 сөйлем
3 210-230 3-4 сұрақ 5-7 сөйлем
4 230-260 4-5 сұрақ 7-9 сөйлем
5 260-290 5-6 сұрақ 9-11 сөйлем
6 290-310 6-7 сұрақ 11-13 сөйлем
7 310-330 7-8 сұрақ 13-15 сөйлем
8 330-360 8-9 сұрақ 15-17 сөйлем
9 360-390 9-10 сұрақ 17-19 сөйлем
10 390-400 10-11 сұрақ 19-21 сөйлем
11 400-410 11-12 сұрақ 21-23 сөйлем

Мазмұндама және шығарма жұмыстарының көлемі мен бағалау өлшемдері.
Мазмұндама- оқушының мемлекеттік тілден алған білімін тексерудің
негізгі нысандарының бірі.Мазмұндама арқылы оқушының өз ойын жүйелі
баяндай алу қабілеті мен байлығы, сауаттылық деңгейі айқын көрінеді.
Сыныптар Сөйлем саны Мазмұндама саны
5 4 немесе 5 сөйлем 2
6 5 немесе 6 сөйлем 2
7 6 немесе 7 сөйлем 2
8 7 немесе 8 сөйлем 2
9 8 немесе 9 сөйлем 2
10 9 немесе 10 сөйлем 2
11 10 немесе 11 сөйлем 2

Мазмұндама мен шығармаға екі баға қойылады:
1-шісі: жұмысының мазмұны мен көркемдік сапасы, тіл байлығы үшін;
2-шісі: грамматикалық сауаттылығы үшін;

Шығарма жазуға қойылатын негізгі талаптар:
• Тақырыпты оқушының өз ойы және өз сөзі арқылы толық аша білуі;
• Жазып отырған тақырыптан алшақтамай, оның мазмұнын нақты ашуға
талпыну.Шығарманы 5 сыныптан бастап жазады, бірақ 5,6 –сыныптарда
үйрету шығарма болып саналады.
5,6 – сыныптарда жоспар беріледі.
Шығарманың екі бағасы болады: екеуі де бір пәнге қойылады.

Әдебиеттен:
Тоқсан сайын шағын шығарма – 1
2 аптада бір рет:
- пікір жазу;
- хабарлама;
- мазмұндама;
- эссе;
- мәтінмен жұмыс;
Ескерту: осы жұмыстың біреуін ғана алу керек.

Қазақ мектептеріндегі қазақ тілі мұғалімдеріне арналған
мәліметтер.

5-11 –сынып оқушыларынан бағдарламаға сай талап етілетін оқу
іскерлігі мен дағдыларының жоба көрсеткіші.

1.Оқу жылдамдығы.

Сыныбы Оқушы Жазу Сөйлеу
шапшандығы
дауыстап іштей монолог диалог
5 120 сөз 140-170 60 белгі 7-8 сөйлем 6-8 сөйлем
6 140 170-210 70 2 минут 6-8 сөйлем
7 150 210-250 70 2 минут 6-8 сөйлем
8 150-ден артық 250-270 80-100 3 минут 8-10 сөйлем
9 150-ден артық 270-290 100 3 минут 10-12 сөйлем
10 150-ден артық 290-310 100-120 4-5 минут 10-12 сөйлем
11 150-ден артық 310-330 120-дан 4-5 минут 10-12 сөйлем
артық

2.Диктант нормалары.

Сыныбы Диктант саны Сөздер саны Орфограмма саны Тыныс
белгілері
5 8 90-100 сөз 12 2-3
6 6 100-110 сөз 16 3-4
7 5 110-120 сөз 20 4-5
8 5 120-150 сөз 24 10
9 4 150-170 сөз 24 15
10 4 170-190 сөз 26 18
11 4 190-200 сөз 26 18

3.Мазмұндама нормалары.

Сыныбы Мазмұндама саны Сөздер саны
5 4 100-150 сөз
6 3 150-200 сөз
7 2 200-250 сөз
8 2 250-300 сөз
9 2 300-350 сөз
10 3-4 350-400 сөз
11 2-3 400-450 сөз

4.Шығарма нормалары.

Сыныбы Саны Сыныпта Үйде
5 4 3 1
6 4 2 2
7 4 2 2
8 6 3 3
9 7 4 3
10 8 4 4
11 9 5 4

5.Бағалау нормалары.

Баға Қателер саны
5 10 10 01
4 33 24 15
3 65 56 38
2 95 89

Жазба жұмыстарына қойылатын негізгі талаптар.

Тіл қай елде, қандай қоғамдық құрылыста болмасын қатынас құралы
керек десеңіз тіршілік құралы болып келеді.Отбасынан бастап, тілдің
қоғамдағы қызметі туралы аз айтылып, аз жазылып жүрген жоқ.Ал атам заманнан
қазақ қоғамындағы тілдің орны, атқарған қызметі ерекше болғаны баршаға
аян.Бабаларымыздың Өнер алды – қызыл тіл, Бас кеспек болса да тіл кеспек
жоқ деген даналық сөздерінің өзі көп нәрсе аңғартса керек.
Рухани бай, жан – жақты дамыған жеке тұлғадағы ең басты
қасиеттердің бірі тіл байлығы дер едік, өз ойын нақты, терең мағыналы әрі
көркем жеткізе білетін, шешен де ойлы оөйлей білетін, Абайша сілтегенде
жүоекке жылы тиетін, айнасы теп – тегіс жұмыр келетін сөз құдіретін
игерген адамдарда да тұлғалық қасиет қалыптасады.Мектептегі тіл дамыту
жұмыстарының ең тиімді жолдары пәнаралық байланысқа иек арту болып
табылады.Соның ішінде әдебиет пәні мен қазақ тілі пәндеріндегі тіл дамыту
жұмыстарын жеке дара қарастырмай, үнемі, жүйелі түрде,бірлікте,бір мақсатта
жүргізіп отырған нәтижелі,жемісті болмақ.Тіл байлығының ұғымы кең.Әр пәннің
өз тілі, оған қойылатын өз талаптары бар.Ал қазақ тілі мен әдебиетіндегі
тіл дамыту жұмыстарын мынадай мақсаттар негізінде жүргізуге болады:
а аз сөзге терең мағына сыйғызу нақтылық, дәлдік ;
ә ойын бейнелі, көркем айшықты да шешен оралымды пайдалана отырып
жеткізу ауызша да, жазбаша да ;
б ауызекі сөйлеу тіліндегі мәнерлік, айқындық, нақтылық, жүйелілік,
еркіндік;
в жазба тілдеріндегі жатықтық,сөздерді түрлендіре
пайдалану,сауаттылық, жазу мәдениетіне қойылатын талаптарды меңгеру,қазақ
әдебиеттен алған білімдерін қазақ тілі сабақтарында, қазақ тілінен
білімдерін әдебиетте пайдалана білу.

Шығарма жазуға үйрету жолдары.
Жас ұрпаққа білім беруде олардың пәнге деген көзқарасын қалыптастыру
үлкен рөл атқарады.Шығарма жазу үшін оған жоспар құру әрине оқушылардың ой
– қаабілеттерін арттыра түсетіні белгілі.Әдебиет сабағында шығарма жазу -
әдебиетті оқыту процесінің сапаға айнаоған нәтижесі табылады.Мұғалімнің
педагогтік шеберлігі мен еңбегін айқындау-оқушының әдебиеттік ұғымын,
білімін байқайтын, сынайтын көрсеткіші.
Мектеп бітіретін оқушылар кәмелеттік аттестат алу үшін жазатын
шығарма жұмысына берілген нұсқауда былай делінген:
Емтихандық жазба жұмыс – мектеп оқулығын немесе белгі
библографиялық – сын мақаланы қайталап, болмаса мұғалімнің пікірінің өңін
айналдырып жазып беру емес.Оқушының көркем әдебиетін оқығанда алған әсерін,
жазушының өмірімен, шығармашылық І танысқанда білген, жалпы әдебиет пәнін
оқуда көңіліне түйген,тағы өзіндік ойлары мен сезімін дұрыс жазып беруін
талап ететін жетті.Емтихандық шығарма сапалы болумен қатар, онда әңгіме
отырған мәселені терең түсіндіру арқылы эмоцианалдық жақтан айқын- анық
баяндалуы және нақты пікірі әдеби көркем тілмен берілуі делінген.
Арнайы нұсқау:
1.Бірінші беттің ортасына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.