СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕР ТҮРЛЕРІ

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

ГУМАНИТАРЛЫ-ТЕХНИКАЛЫҚ АКАДЕМИЯ
ҚАРЖЫ МЕНЕДЖМЕНТІ ЖӘНЕ ЕСЕП КАФЕДРАСЫ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пәні: Қаржы

Тақырыбы:

СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕР ТҮРЛЕРІ

Орындаған: 22- ші
топ студенті

Турсунбаева Р.С.

Тексерген: қ.м., аға оқытушы
Нашарбекова Ш.А.

Көкшетау 2011ж
ЖОСПАР

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

І СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕР РЕТТЕУ НЫСАНДАРЫ
1.1 Сыртқы экономикалық қызметті реттеудің нысандары мен әдістері..4
1.2 Сыртқы экономикалық қызметті салықтық реттеу ... ... ... ... ... ... .5

ІІ СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕР ТҮРЛЕРІ
2.1 Инжиниринг қызметтің әр саласындағы өзіндік ерекшеліктері... ... .6
2.2 Франчайзинг-құқық қызмет әдісі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
2.3 Сыртқы сауда қатынастардағы лизинг ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
2.4 Қазақстандағы лизингтік қатынастар механизмін
жетілдіру жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ...26

ҚОЛДАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..27

КІРІСПЕ

Кез келген өндіріс немесе қайта өндеу процесі сыртқы экономикалық
қызметтің обьектісі бола алады.
Сыртқы экономикалық қызмет дегеніміз - шекарасынан тыс атқарылатын
қызмет түрі.
Халықаралық экономикалық қызметтің дамуы оның субьектісінің түр
өзгерісімен қатар жүреді. Алғашында ол халықаралық саудамен айналасатын
көпес-делдал болып табылады.Ал халықаралық экономикалық қатынастардың
келесі даму кезеңдерінде оның субьектісінің даму эволюциясы былайша
өзгереді. Өндірістік капитал өндірістік және банктік монополиялар, қаржы
олигархиясы,министрліктер, сыртқы нарыққа шығу құқығы бар кәсіпорындар,
біріккен кәсіпорындар.
Қазір өзара тығыз қарым –қатынастар , әсіресе экономикалық саласында -
дүниежүзілік сауда. Дүниежүзілік сауданың қарқынды және өскелең дамып келе
жатқан секторы - өндеуші өнеркәсіп саласының тауарлары , оның ішінде ғылыми
сыйымды тауарлар. өнеркәсібі дамыған елдерде ғылыми сыйымды тауарлар
экспорты жылына -500млрд. доллар құрайды,ал жоғары технологиялық өнімнің
үлесі 40% - ке жақын.Машиналар мен жабдықтар саудасының да ролі артып
келеді.Осымен байланысты ғылыми-техникалық , өндірістік , коммерциялық ,
қаржы- несие қызметтернің айырбасы кең қанат жаюда.Машиналар мен жабдықтар
саудасының қарқыны бірқатар жаңа қазметтер түрлерін өмірге алып келді.
Оларға:инжиниринг,лизинг, франчайзинг және тағы басқа
негізгі мақсаты сыртқы экономикалық қызметтер түрлерінің дүниежүзінде
қандай жағдайларда қызмет ететінің және олардың іс-әрекетін қарастыру болып
табылады.
Сыртқы экономикалық қызметтер түрлерінің құрылымы қызметтер жатады.
Осыдан барып , бұл курстық жұмыста негізгі мақсаты сыртқы экономикалық
қызметтер түрлерінің дүниежүзінде қандай жағдайларда қызмет ететінің және
олардың іс-әрекетін қарастыру болып табылады.
Сыртқы экономикалық қызметтер түрлерінің құрылымы, оның тақырыптарын
қарау дәйектілігі халықаралық қатынастар туралы ғылымның мазмұнымен мен
оның мақсаттарымен айқындалатыны белгілі. Осыған байланысты, бұл курстың
мазмұнын Сыртқы экономикалық қызметтің жүргізу тәртіптері, Сыртқы
экономикалық қызметтер түрлері сияқты екі бөлімді құрайды.

І.СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕР ТҮРЛЕРІ

1.1Сыртқы экономикалық қызметті реттеудің нысандары мен әдістері

Сыртқы экономикалық қызметті мемлекеттік реттеу әр түрлі нысандар мен
әдістерді кіріктіреді.Реттеудің негізгі нысандары мыналар болып табылады;
1) Сыртқы экономикалық қызметті қаржыландыру;
2) Салық салу;
3) Инвестицияландыру;
4) Сыртқы қарыз алу;
5) Сыртқы берешек;
6) Экспорттық қаражаттандыру;
Реттеу әдістері көрсетілген нысандарға сай келеді және тура,сондай-ақ
жанам әдістерді кіріктәреді.
Тура әдістерге реттеудің әкімшілік нысандары:лицензиялар мен квоталар
жатады.Экспорт пен импортты лицензиялау мен квоталық шикізаттық ресурстар
мен тауар қорларының шектеулілігі жағдайында ішкі рынокты
толтырып,тұрақтандыру мақсатымен уақытша шарлар ретінде
пайдаланылады.Сондай-ақ сыртқы экономикалық қызметке (сыртқы
саудаға,валюталық операцияларға және басқаларға) мемлекеттік монополия
қойылуы мүмкін.
Реттеменің жанама немесе экономикалық әдістері неғұрлым пәрменде және
дамыған сыртқы экономикалық қатынастарға сай болып табылады.Бұларға
салықтар,соның ішінде кеден бождары,валюта бағамы, дүниежүзілік
баға,сырттқы кредиттер бойынша пайыздық мөлшерлемелер,облигациялардың,басқа
бағалы қағаздар мен төлем қаражаттарының бағама жатады.
Валюта бағамы немесе басқа елдің валютасының ақшалай бір-лігінде
тұлғаланатын ұлттық ақшалай бірлігінің бағасы барлық ішкі бағаларды басқа
елдің бағаларымен байланыстырады.Валюта бағамының ауытқуы отандық
тұлғынушылар үшін басқа елдің тауарларының бағасын өзгертеді
және,керісінше,отындық тауарлардың бағасы басқа елдің тұтынушылары үшін
өзгереді.Сөйтіп,бұл өзгерістер экспорт пен импорттың тартымдылығына әсер
етеді;ұлттық валюта бағамының басқа елдің салыстырмалы валютасынан азаюы
жағдайында экспорт дами бастайды,кері жағдайда импорт дамиды,өйткені
бірінші жағдайда отандық тауарлар шетелдіктер үшін арзандайды және бұл
тауарларға олардың тарапынан сұраныс ұлғая түседі;екінші жағдайда импорттық
тауарлар арзандайды және өздерінің елінде бұл тауарларға сұраныс ұлғая
түседі;екінші жағдайда импорттық тауарлар арзандайды және өздерінің елінде
бұл тауарларға сұраныс артады.
Мемлекеттің валюта бағамдарының жүйесі икемді (құбылмалы ) немесе
тіркелген валюта бағамдары түрінде ұйымдастырылуы мүмкін.
Икемді бағамдар жүйесі кезінде айырбас валюталардың сұран,ымы мен
ұсынымы негізінде жүзеге асырылады,тіркелген бағамдар жүйесі кезенді қлттық
валютаның алтынға немесе басқа тұрлаулы валютаға белгілі бір қатынасы
белгіленеді;екінші жағдайда мемлекет бұл арақатынасты реттеп отырады,сөйтіп
елдің төлем байланысының теңгерімділігіне жету мақсатында валюта рыногының
қызметіне араласады.
Мемлекеттің валюта бағамдарының жүйесі икемді немесе тіркелген валюта
бағамдары түрінде ұйымдастырылуы мүмкін.
Икемді бағамдар жүйесі кезінде айырбас валюталардың сұранымы мен
ұсынымы негізінде жүзеге асырылады,тіркелген бағамдар жүйесі кезінде ұлттық
валютаның алтынға немесе басқа тұрлаулы валютаға белгілі бір қатынасы
белгіленеді;екінші жағдайда мемлекет бұл арақатынасты реттеп отырады,сөйтіп
елдің төлем балансының теңгерімділігіне жету мақсатында валюта рыногының
қызметіне араласады. Бұл орайда шетелдік валюта бағамының кемуі экспорт
кезінде құнның импорт кезінде өтелінетін шығасын тудырады және
керісінше,бұл бағамның көтерңлуі кезінде ысыраптар импорт кезінде пайда
болады,бұл қосымша экспортпен жабылуы тиіс.
Импорт пен экспортты құндық реттеу сауда мәмілелері қатысушыларына
импорттық және экспорттық субидиялар беру арқылы жүзеге асырыла
алады.Халықаралық заңнамамен тура экспорттық субсидияларға тиым
салынатындықтан жасырын субсидиялар беруі мүмкін.
Әдеттегідей, мемлекет дайын өнім экспорты мен шикі зат импорты үшін
жеңілдіктердің бүкіл арсеналын пайдаланады және шикі заттың экспорты және
дайын өнімнің импорты кезінде қандай бір жеңілдіктерді жоққа шығарады,мұның
өзі ұлттық өндірісті қорғау үшін маңызды.

1.3Сыртқы экономикалық қызметті салықтық реттеу

Салықтар салықты экономикалық қатынастардың маңызды реттегіші болып
табылады;бұл жерде әңгіме кәдуілгі салықтар,сондай-ақ арнаулы – бірлескен
кәсіпорындардың пайдасына салынатын салықтар, кеден баждары (экспорт пен
импортқа салынатын салықтар) жөнінде болып отыр.
Көптеген мемлекеттерде экспорт пен импортты кедендік-тарифтік реттеу
жүргізіледі.
Кедендік кодекс кеден аумағының,кеден баждарының және кедендік
алымдардың бірлігі негізінде кеден ісінің қағидаттарының (яғни тауарлар мен
өзге де заттардың кеден шекарасы арқылы өту тәртібін,кеден салығын салуды ,
ресімдеуді,бақылауды және кеден саясатын жүзеге асырудың басқа құралдарын)
белгілейді.
Кеден тарифі ішкі рыноктағы шетелдік бәсекені реттейді. Кеден тарифі
кеден баждары мөлшерлемелерінің жүйеленілген жиынтығы болып табылады,олар
республиканың кеден аумағына әкелінетін және бұл аумақ шегінен әкетілетін
тауарлар мен өзге де заттарға салынады.
Кеден ісін жүзеге асыру кезінде кеден органдары алатын,заңнамада
белгіленген және мөлшерлемелерін Үкімет белгілейтін кедендік төлемдердің
басты түрлерінің бірі кеден баждары-ұлттық шекара арқылы тасылатын тауардан
кеден тарифінде қарастырылған мөлшермелер бойынша мемлекет алатын
салықтар.Әкелім,әкетілім,транзиттық ,маусымдық,арнаулы,демпингке
қарсы,өтемдік,протекционистік(қолда мпаздық),порсаттылықтық
(преференциалдық) кеден баждарын ажыратады.Қазақстанда
импорттық,маусымдық,арнаулы,демпинг ке қарсы,өтемдік баждар қолданылады.2008
жылдан Қазақстан Республикасының кедендік аумағынан әкетілетін шикі мұнай
мен мұнайдан өндірілген тауарларға кедендік баждар енгізілген. Отандық
практикада баж салығының адвалорлық,айрықшалықты және құрамдастырылған
мөлшерлемелері кең тараған:адвалорлық-салық салынатын тауардың құнына
пайызбен,айрықшалықты-белгіленген мөлшерде салық салынатын мөлшерлемелер-
салық салудың екі түрінің ұштасуы жолымен есептелінетін мөлшерлемелер.
Сыртқы сауданы мемлекеттік реттеу жүйесін жетілдіру,импорттық саясатын
тиімді жүзеге асыру,сыртқы экономикалық қызметтен мемлекеттік бюджеттің
кірістерін көбейту мақсатымен Қазақстанда импорттық кеден тарифі енгізілді.
Импорттық кеден тарифі қарастырған кеден баждары құнына пайызбен
белгіленген және теңгемен (Ұлттық банк белгілейтін тенгенің бағамы бойынша
кедендік құнды қайта есептей отырып) немесе импротердің таңдауы бойынша
еркін айырбасталымды валютамен төленеді.
Тауардың кедендік құны-кеден шекарасын кесіп өтке мезеттегі нақты
төленген баға. Оған фактура-шотқа сәйкес тауардың бағасы,сондай-ақ фактура-
шотқа кірмеген нақты шығыстар (кеден шекарасын басып өту бекетіне дейін
тасымалдау,тиеу,түсіру,қайта тиеу және сақтандыру бойынша
шығыстар;комиссиялық,брокерлық және бір қатар басқа шығыстар) қосылады.
Импорттық кеден баждарының жүйесі ұлттық өндірісті шетелдік өнім
экспансиясынан қорғайды:отандық тауарлар мен бәсекелесетін тауарларға
жоғары импорттық баждар,жоқ немесе ел ішінде жеткіліксіз көлемде
өндірілетін тауарларға төмен баждар салынады. Бұл қағидат бір мезгілде
мемлекеттік бюждеттің кіріс бөлігін толтыру жөніндегі мемлекеттің фискалдық
мүдделерін қамтамасыз етеді.
Қазақстанда кедендік ресімдеу үшін алым алынады. Қазақстанның кедендік
шекарасы арқылы тауарлар алып өткен кезде және оның кеден заңнамасында
белгіленген басқа жағдайларда кеден баждарынан басқа кедендік төлемдердің
мынадай түрлері төленеді:
1) Тауарларды сақтау үшін кедендік алым;
2) Кедендік ілесіп алып жүру үшін кедендік алым;
3) Қазақстан Республикасы кеден органдарының лицензия беру алымы;
4) Кедендік ресімдеу жөніндегі маманның біліктілік аттестаттың беру
алымы;
5) Алдын ала шешім үшін төлемдер және т.б.
Қаржы министірлігінің Кедендік бақылау комитеті кедендік төлемдердің
алудың тәртібін анықтайды,ал оның органдары кедендік мағлұмдамаға сәйкес
тауарларды кедендік бақылауға ұсынған кезде төлемдерді төлеуді тексереді.
ТМД мемлекетінде өнім жеткізілімі үшін кеден баждарын төлеу
қолданыстағы заңнамаға және осы елдермен жасасқан үкіметаралық келісімдерге
сәйкес жүзеге асырылады.
Кеден баждары немесе оның орнына қолданылатын импорт салығы еркін
көтерме(сату) бағаның құрамдв бөлігі болып табылады (бұлардан басқа баға
тауарлардың фактуралық құнын,тауарларды сатып алу және шекараға дейін
жеткізу бойынша шығыстарды,сыртқы экономикалық және басқа ұйымдарға
сыйақыны кіріктіреді). Бұл ретте импортталатын тауарларға ККС және акциздер
салынады. Бұл тауарларға сауда үстемелерін кіріктірумен еркін бөлшек сауда
бағалары қалыптасады.

1.2 Валюталыө ресурстарды қалыптастыру және пайдалану.

Қазақстан Республикасының халықаралық экономикалық қатынастарын
дамытуда орталықтандырылған валюта қорларын қалыптастыру және пайдалану
арқылы сыртқы экономикалық байланыстарды қаржылық реттеу маңызды рөл
атқарады. Сыртқы экономикалық қызметтің ырықтануы жағдайында валюталық
түсімдердің негізгі көлемі кәсіпорындардың меншігінде болады. Алайда
халықаралық қатынастарға мемлекеттің қатысуы және ұлттық валюта-теңгені
нығайту үшін бүкіл ел ауқымында да,сондай-ақ ҚР құрамындағы әкімшілік-
аумақтық құрылымдар деңгейінде де орталықтандырылған валюта қорлары
құрылады.
Мемлекеттің-мемлекеттік емес сектордың валюталық ресурстары валюталық
операциялар жасалынған кезде қалыптасып пайдаланылады. Валюталық
операциялар-бұл:меншік құқығының және өзге құқықтардың валюталық
құндылықтарға етуіне байланысты соның ішінде шетел валютас төлемдері мен
шетел валютасындағы төлем құралдарын қаражат ретінде пайдалануға байланысты
мәліметтер:валюталық құндылықтарды кез келген тәсілмен елге немесе елден
әкелу,әкету және жөнелту;ұлттық валютаға,сондай-ақ номиналы мен құны ұлттық
валютада көрсетілген бағалы қағаздар мен төлем құралдарына меншік құқығы
мен басқа құқықтардың ауысуына байланысты резиденттер мен бейрезиденттердің
арасындағы мәліметтер.
Сыртқы экономикалық қызметін аталған түрлерінің көбісі валюталық
ресурстардың орнын толтыратындықтан сондай-ақ олардың есебінен
қаржыландырылатындықтан елдегі пайдаланылатын барлық валюталық ресурстардың
түсу кездері болуы тиі.
Валюталық ресурстар қаржылық ресурстардың құрамды бөлігі болып
табылады және ұқсас орталықтандырылған және ортандылықтандырылмаған болып
бөлінеді.
Мемлекеттің валюталық ресурстары мыналардың есебінен қалыптасады:
Экономиканың мемлекеттік секторының-кәсіпорындардың,ұйымдард ың
компаниялардың,фирмалардың,қоғамдар дың және т.б. өнімін,тауарларын және
қызметін экспортқа шығарудан түскен түсім-ақшадан;
Тауарлар мен жүктердің кеден шекарасы арқылы қозғалысы жөніндегі
операцияларды дайындау кезіндегі шетел валютасындағы кеден баждарынан,басқа
төлемдерінен;
Келісім шарттардың,мәмлілердің,контрактарды ң шетелдік қатынасушылары
төлейтін салықтардан,бонустардан,роялтилерде н түсетін түсіндерден.
Валюталық заңды бұзғаны үшін шетелдік валютада төленген айыпполдар мен
өсімнен.
Шетел банктерінде және басқа қаржы ұйымдарына дипазиттерді
орналастырудан түсетін түсімдерден,сондай-ақ шетелдердегі мүлік пен
активтерді пайдаланғаннан алынған табыстардан.
Шетел мемлекеттерінің банктерінің,халықаралық және мемлекет аралық
қаржы ұйымдарының кредиттері мен қарыздарынан;
Валютадағы гранттар мен тегін көмек түріндегі түсімдерден.
Валюталық ресурстар көбінесе мемлекеттің қарамағына шоғырландырылады.
Басым мәселелерді немесе жалпымемлекеттік бағдарламалардың бір бөлігін
орындау үшін белгіленген үлесте жалпымемлекеттік ресурстардың бір бөлігі
биліктің жергілікті органдарына берілуі мүмкін. Бұдан басқа,биліктің
жергілікті огандары валютаны валюта рыногыда сатып ала алады. Мемлекеттің
уәкілетті органдары мен оның қаржы агенттері де банкаралық биржада валютаны
сатып алушылар бола алады.
Мемлекеттің валюта ресурстары былайша пайдаланылады:
1) Ұлттық банк: валюталық басқыншылықтарды - елдегі тұрақты ақша
айналысын қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттің стратегиялық
жоспарларымен анықталатын,реттелетін деңгейде ұлттық валюта бағамын
қолдап отыру мақсатында валютаны сатуды жүжеге асыру үшін.
2) Қаржы министрлігі:қарыздар туралы келісім шартпен белгіленген
уақытта сыртқы берешекті өтеу графигі бойынша жабу үшін;халықаралық
ұйымдарда.ы мүшелік үшін жарналар төлеу.
3) Үкімет органдары:мемлекеттік қажеттерді тауарлар мен көпшілік қолды
бұйымдарды импорттау жөніндегі орталықтандырылған сатып алуды
қанағаттандыру үшін.
4) Басқарудың жергілікті органдары-коммуналдық
шаруашылықтың,өндірістік емес сфераның қажеттіліктерін,өңірлердің
жергілікті инфрақұрылымын дамыту,халықтың түрлі елеулі
қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін.
Меншіктің барлық нысандары компанияларын,фирмаларының және
ұйымдарының валюта ресурстарының негізгі көзі экспорталатын өнімнен
алынған валюталық түсім ақша болып тадылады. Бұрын валюталық түсім-ақшаның
бір бөлігін кәсіпорын салықтар мен кеден баждарын төлегеннен кейін ұлттық
банкке оның белгілейтін бағамы бойынша сатуға,ал бір бөлігінуәкілетті
банктер арқылы Ұлттық банк белгілейтін тәртіпке сәйкес ішкі валюта
рыногында сатуға міндетті болатын. Қоланыстағы тәртіп бойынша жаз жүзінде
белгіленген салықтар мен баждарды төлегеннен кейін қалған валюта заңы
тұлғалардың қарамағында қалады және иегердің немесе құрылтайшының қарап
шешуі бойынша жұмсалады.
Экспорттық өнімөндірмейтін шаруашылық жүргізуші субъектілер және
валютаға мұқтаждары,оны валюта рыноктарында ұлттық валютаны айырбастау
жолымен сатып алады. Осылайша барлық ұйымдық-құқықтық түрлердің шаруашылық
органдары валюта қорларын көбейте алады.

1.2 Инжиниринг қызметтің әр саласындағы өзіндік ерекшеліктері.

Инжиниринг-әр түрлі жобаларды іске асырумен байланысты күрделі
қаржымен басқа да шығындарды өте жоғарғы нәтиже алу мақсатында пайдалынуды
көздейтін интелектуалдық қызмет жиынтығы. Ол алдыңғы қатарлы ғылыми-
техникалық жетістіктер негізінде материалдық , еңбек , технологиялық және
қаржылық ресурстарды ,сонымен бірге ұйымдастыруымен басқару әдістер қолдану
жолымен іске асырылады.Инжиниринг барлық салаларда, әсіресе ,күрделі
құрылыста көптеп қолданылады. Инжиниринг басты экспортшылары АҚШ
,Ұлыбритания ,Франция , Германия , Жапония, Италия және тағы басқа елдер.
Соңғы 10 жылда инжинирингтік қызмет және инжиниринг деген атпен халықаралық
қызмет айырбасы өте жақсы дамыды.және халықаралық сауда айырбасының дербес
саласына айналды. Инжиниринг өндірістік қызметтің түрі болып табылды және
өзіндік ерекшеліктері бар. Олар:
1. Инжиниринг қызметі саласындағы өндірістік қызметтің бір түрі ретінде
өнімнің заттай түрінде көрінбейді.Ол материалдық жеткізушісі бар
пайдалы нәтижесі материалдық және техникалық құжаттар болып табылады.
2. Инжиниринг қызметі материалдық игіліктермен қызметтерді өндіруімен
өткізу әдістерін дайындау немесе қамтамасыз етумен байланысты.
Инжиниринг қызметі өндірістік қызметтің дербес саласы ретінде
коммерциялық сипатқа ие және сатып алумен сату обьектісі болып табылады.
Инжинирингтік қызметті 3 топқа бөліп қарастыруға болады.
1.Өндіріске дайындық кезіндегі қызметтер:
a) Жобалауға дейінгі қызметі (нарықты зерттеу, типографиялық суреттер);
b) Жабалау қызметі(генералдық жоспармен схема құруды техникалық
спецификация және тағы басқалар);
c) Жобалаудан кейінгі қызметі (шарттық документацияға дайындық ,құрылысты
басқару, қабылдау-берілу жұмысы);
2.Ерекше қызметтер (экономикалық зерттеулер )
3.Өнімді өндірумен өткізуді дұрыс ұйымдастыруға байланысты қызметтер.
Жасалынған контракты түріне байланысты инжиниринг қызметі келесі
әдістемелермен жүзеге асырылады.
1. Жобаны дайындау және іске асыру кезеңінде кеңес
2. Жобаға байланысты инжиниринг қызметтерді орнау және жобаны іске
асыруды басқару.
3. Контракт кілтпен тапсыру жөнінде жасалған болса, барлық жұмыс түрін
атқару.
Қазіргі кезеңде республикамызға индустрития және инфрақұрылым
обьектілерін салуға үкімет тарапынан шақырған фирмалар осы 3 әдістерде.
Құрылыстың 3 негізгі методы болады. Олар:
1-ші методы.Жұмыстың көп бөлігін тапсырыс беруші адамдар немесе бір
орындағы фирмалар жүзеге асырады.Бұл жағдайларда шетелдік инжинирингтық
фирма әдетте тек сапалы кеңесші ретінде қатысады және жоба жасауда
жауапкершілікті өз бойына алмайды.
2-ші методта.Шетелдік инжинирингтық фирмалардың көп бөлігін немесе
барлық инжиниринг қызметін және оның орындалғанда сәйкес келуін және барлық
жобаларды орындауда жауапкершілікті болуын ұйғарады.
3-ші методта.Бұл генеральді қатарлыққа инжинирингтік қызметтер барлық
қызметтердің жиынтығының құрамдас бөлігін ретінде ұсынылатын кезіндегі
кілт астында обьектінің құрылысында қолданылады.
Халықаралық келісім инжиниринг қызметін атқаруда міндетті пунктер
қатарын қосады:инжинирингті фирмалар және тапсырушылардың тиісті жұмыстарын
қосымша тізім бойынша атқарылуы міндетті; жұмыс атқарудағы уақыты және
графигі; инжинирингті фирмалардың адамдарының саны және құрамы, яғни шарт
бойынша жұмысқа қатысатындар және тағы басқалар.
Инжиниринг қызметте 3 төлем әдісі қолданылады.
1.Инженерлер-кеңесшілердің төлемі ақы базасындағы уақытша еңбек ақы
төлемі. Бұл төлем елшілерге ,мамандарды оқытуға және тағы басқа қызметтерде
қолданылады.Нарықтық уақыт бойынша немесе инжинирингті фирма адамдарының
күндізгі еңбек ақы бойынша бағаларды қалыптастырады.Еңбекке жұмсалған
барлық төлемдер келісімде көрсетілген коэффицентке көбейтіледі.Бұл фирманы
реттеу кеткен шығындарды жабуға , капитал пайызын , пайда алуға және
басқада шығындарды өтеуге кеткендерді қамтамасыз етеді. Алынған көлемге
тікелей материалдардың нақты соммасы және басқада жұмсалымдар қосылады.
2.Нақты шығындардың және факсирлі марапаттау төлемі. Анықталмаған
көлемі және құрылымы бар инжиниринг қызметін жүргізгенде қолданылады.
3.Құрылыс бағасының проценттік төлемі. Инжиниринг қызметтердің барлық
жиынтығы жүргізілген кезінде қолданылады.
Бұл халықаралық нарықта жиі қолданылады.

1.3 Франчайзинг-құқық қызмет әдісі.

Франчайзинг -сатушы тұтышыға өзінің саудалық маркасын қолдануға құқық
қызмет әдісі. Одан басқа сатушы шарттармен қамтамасыз етеді, бұл кезде
тұтынушы саудалық марканы қолданған кезде стандартқа сәйкес болуы керек
және бір-бірімен байланысты болуы керек .Ол техникалық қызметке , жұмыс
күшінің квалификациясы жоғарлатуын және сауда, басқару қызметтерін
атқарады.
Франчайзингтің ажыратудың 3 түрі бар:
• Өнім және саудалық маркалар франчайзингі,бұл бас компаниялардың
тауарларын , яғни оның тауарлық белгілерін дилермен қарастырады.
(бензинді, автомобиль сатуда )
• Кешенді франчайзинг,бұл бас компанияны қарастыратын дилерге тауарлық
белгісін қолдануға , маркетингтік бағдарламаны және технологияның
бизнесін зерттеуге , эксплутацияны басшылық етуге дайындауға , өнімнің
сапасын тексеруге (ресторандық бизнес)құқығы болады.
• Бөлшекті франчайзинг,бұл құрылыс материалдарын, жиһаздарды , тұрмыстық
аппаратураларды және тағы басқаларды сатуда тәжірбиеленеді.
Сатушыға тиімді: басқа нарыққа өтуге , яғни аса тиімді және кірісті
нарыққа өту; сатыпалушылар үшін франчайзинг қызметі арқылы саудалық
маркаларды қолдануға , шетелдік инвестицияларды қарастыруға шетелдік
басқарушылық тәжірбиесін және техникалық білімді қарастыруға қабілеті
болады.
Франчайзинг қызметінің жетістігі кең таралған саудалық маркаларды және
өнімдермен қызметті (жеңіл берілетін тәжірбие) стандартқа сәйкес қамтамасыз
етеді.

1.4 Сыртқы сауда қатынастардағы лизинг

Лизинг to lease ағылшын етістігінен аударғанда жалға беру дегенді
білдіреді. Лизингтің жалға беруден (жалға беру) айырмашылығы - жалға беруде
еік тарап қатысса: жалға беруші және алушы болса, ал лизингте үш қатысушы :
лизинг беруші және
Лизинг-машиналар мен жабдықтарды ұзақ мерзімге арендаға беру туралы
экономикалық жүйе.Лизинг халықаралық және ұлттық деңгейде өнеркәсіп - банк
монополияларының жалғасып кетуінің жаңа нысаны. Лизингтік қызмет лизинг
келісім шарты бойынша лизинг берушінің функцияларын жүзеге асыру болып
табылады.
Лизингтік келісім - машина мен құрал жабдықтарды ұзақ арендаға беру
жөніндегі келісім, яғни лизинг беруші және лизинг алушының арасындағы
келісім шарттың жүзеге асырылуы. Көптеген мәмілелерде кемінде үш келісім
–шарт жасалады:
1) лизинг беруші мен лизинг алушы арасында;
2) лизинг беруші мен жабдықтаушы арсында:
3) лизинг алушы мен банк арасында;
Әдетте, мәмілеге келу алдында клиенті толық қаржылық талдаудан
өткізеді. Лизингте , ең маңыздысы , бұл келісімшарт соңында құрал –
жабдықтың белгілі бір қалдық құнының қалуы. Ол үшін құрал-жабдықтың қалдық
құнының сақтандыру жүйесі болуға тиіс. Лизингті алушы өзінің қаражаты
есебінен лизинг затын әр түрлі тәуекел жағдайлардан (өрттен , ұрлықтан және
т.б.) сақтандырады және лизинг берушіге сақтандыру полисінің куәландырылған
көшірмесін береді.
Тарихта лизингке ұқсаса операцияның б.э. 2000 жылдай бұрын ертедегі
Вавильонда жасалғандығы белгілі болғанымен , шетелдік зерттеушілер лизинг
операциясының жасалғандығы туралы нақты зерттеулер ретінде 1877 жылы Белл
Телефон Компани деген американдық компанияның телефондарды сатудың орнына
жалға бергендігін тілге тиек етеді. Юнайтед Стейтс лизинг корп. атты
алғашқы лизингтік компания 1952 жылы Сан- Францискода (АҚШ) құрылған.
Еуропада 1962 жылы Дойче лизинг ГМбХ деген бірінші лизингтік компания
Дюссельдорфта (Германия) пайда болыпты. 1972 жылдан бері еуропа лизинг
нарығы дамып келеді.
Лизингтің артықшылықтары. Лизингтің кеңінен таралуының басты себебі –
оның қарапайым несиелерден мынадай артышылықтары болуына байланысты:
• Лизинг көмегімен кепілге беретін мүлкі жоқ ұсақ кәсіпорындарды
несиелеуге болады. Бұл былай : лизингтік мәміле жасалған мерзім
бойынша лизинг боьектісі лизингке берушінің меншігінде қалады да ,
лизинг алушы банкротқа ұшыраған жағдайда несиелік тәуекел деген
болмайды (нақтырақ айтқанда , несиелік тәуекел бұл сол құрал-жабдықты
жалға алуды жалғастыратын басқа кәсіпорын іздестіруге кетеді );
• Лизинг 100%-ға дейін несиелеуді ұсынады, яғни кәсіпорынға қысқа мерзім
ішінде өзінің меншікті капиталын жұмсамай-ақ , жаңа құрал-жабдықты
пайдалана отырып, өнеркәсіптік өнім шығаруға және пайда табуға
мүмкіндік береді;
• Кәсіпорынға мүлікті несиеге сатып алғаннан, лизинг бойынша алған
қолайлы , себебі, бұл жерде ол мүлік кепіл ретінде болады;
• Құрал-жабдықтың лизинг берушінің меншігінде болатындығына байланысты ,
өнімнің құнына лизингтік төлемдер ғана қосылып, мүлікке салынатын
салықты жалға берушінің өзі төлейді. Сөйтіп , лизингалушы салықтық
жеңілдіктер алады;
• Несие берушінің көзқарасымен қарағанда , несиенің мақсатты
пайдалануына ешқандай да қадағалау болмайды;
Лизинг кемшіліктері.
• Жалға алушы құрал-жабдықтың қалдық құнының жоғарылауынан(әсіресе
инфляциядан) ештеңе ұтпайды;
• Ұйымдастырудың күрделілігі;
• Лизинг құны несиеге қарағанда жоғары, бірақ та ескірген құрал-
жабдықтан туындайтын тәуекелдің лизинг берушінің басында болатынын
ұмытпау қажет, сондықтан да ол осындай шығынның орнын толтыру үшін
коммисияны көбірек алуға тырысады;
Лизингтік компаниялар өз қызметтерін лицензия арқылы
және заңға негізделген тәртіп бойынша жүргізіледі.
Лизинг обьектісі болып кәсіпкерлік қызметте қолданылатын жылжыйтын
және жылжымайтын мүлік болып табылады. Лизинг ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.