Бастауыш сынып оқушысының зейін ерекшелігінің даму жолдары

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 65 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны:

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І:

Кіріспе . . . 2 - 4

Бөлім І

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І: 1. 1. Бастауыш сынып оқушыларының танымдық процестеріне сипаттама . . . 5 - 9

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І: 1. 2. Баланың ерікті әрекеттер сипатының бірі- зейін . . . 10- 24

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І: 1. 3. Зейінді зерттеген ғалымдардың көзқарастарына теориялық шолу . . . 25 - 29

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І:

Бөлім ІІ

2. 1. Бастауыш сынып оқушысының зейін ерекшелігінің даму жолдары . . . 30 - 38

2. 2. Оқушыларды зейінділікке баулудағы ұстаз әрекеті және зейіннің бала өмірінде алатын орны . . . 39 - 42

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І: 2. 3. Зейінділікке тәрбиелеу жолдары мен психодиагностикалық әдістемелер барысы . . . 43 - 48

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І: Тәжірибе бөлім . . . 49 - 65

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І: Қорытынды . . . 66 - 68

Кіріспе. . . 2 - 4Бөлім І: Қолданған әдебиеттер

Қосымша

Кіріспе.

Қазіргі қоғамдық - әлеуметік мәселелердің бірі- білім сапасын арттыру екені белгілі. Осы мақсатты жүзеге асыру үшін мемлекет тарапынанан көптеген жұмыстар жасалуда: оқыту үрдісіне жаңа ақпараттық т. б технологияларды енгізу, мұғалімнің білімін біліктілігін арттыру.

Бұлардың оқушылардың қазіргі заман талабына сай білім алуына, білім сапасын көтеруге тигізетін әсері мол. Сонымен қатар оқушылардың білімді менгеруіне зейіннің алатын орны ерекше.

"Адамға бас, көз, құлақ қандай керек болса, білім алуда сондай қажет"-деп ұлы әдебиетші, ағартушы А. Байтұрсынов пайымдағандай, бастауыш сынып оқушыларына сабақты меңгеріп әрі қарай дамыту үшін зейінді болуы шарт.

Зейіндегі елеулі алға қарай жылжулар бала мектепке барғанннан кейін болып өтеді, өйткні өмір мен іс әрекеттегі жаңа жағдайлар мектепке дейінгі балалық кезең жылдарына қарағанда баланың зейініне неғұрлым жоғары талаптар қояды. Мұғалімге сыныптың ықыласын қажетті деңгейде ұстау үшін елеулі күй жұмсауға және шығармашылық пен іске кірісуге тура келеді, бұған сабақтың эмоциялық толыққандылығы, бейнелеу материалының үлкен көлемі, мазмұнның сан алуандылығы іс әрекет түрлері ықпал етеді.

Бала бастауыш мектепке арнайы психофизикалық және психикалық іс әрекеттерді меңгереді, олар жазуға арифметикалық амалдарға, оқуға дене шынықтыруға, сурет салуға, қол еңбегі мен оқу қызметінің басқа да түрлеріне қызмет етуі тиіс. Оқу қызыметінің негізінде оқытудың қолайлы жағдайларында және баланың ақыл ойының жеткілікті денгейінде теориялық сана мен ойлаудың шарттары пайда болады. (Д. Б. Эльконин, В. В. Давыдов)

Кіші мектеп жасы кезенінде баланың адамдар мен қатынасының қайта құрылуы болып өтеді. Л. В. Выготский көрсеткендей, баланың мәдени дамуының тарихи, нәтижесіне қарай " мінез - құлқының жоғары формаларының социогенезі ретінде анықталуы мүмкін, ұжымдық өмірдің қойнауында ғана дербес мінез құлық пайда болады. Оқу қызметінің басталуы баланың ересектер мен және құрдастарымен қатынасын жаңаша анықтайды. Нақты түрде әлеуметтік қатынастардың екі саласы болады: "бала - ересек", және "бала - балалар". Бұл салалар бір бірі мен иерархиялық байланыстар арқылы өзара әрекеттеседі. Бастауыш мектеп оқушыларының психологиясы тек жас ерекшеліктеріне ғана байланысты емес, сонымен қатар тұрған, өскен ортасына балабақшада бөлу болмауына, тұрақтылық жағдайына табиғи ортаға, әлеуметтік ортаға т. б. жағдайларға байланысты.

Балалар бастауыш мектепте оларға мұғалімдер ұсынған жаңа жағдайларды қабылдайды және ережелерді бұлжытпай сақтауға тырысады. Мұғалім бала үшін оның психологиялық ахуалын тек сыныпта ғана емес, сыныптастарымен қатынас жасау денгейінде де анықтайтын тұлғаға айналады, оның ықпалы отбасыдағы қарым-қатынасқа да бейнелейді. Отбасындағы бала мен дәстүрлі қарым-қатынас мазмұнында оның мектептегі өмірінің бүкіл ікезендері енгізіледі.

Жоғарыда айтылып өткендей, қазіргі кезде оқушылардың әсіресе бастауыш сынып оқушыларында зейіннің төмендеуі өзекті мәселеге айналып отырғандығы белгілі.

Еліміздің көптеген мектептерінде аталған мәселенің шешілу жолдарын қарастыруда. Сондықтан да осы аталған мәселенің шешілуіне өз үлесімді қосу мақсатында диплом жұмысымның тақырыбын " Бастауыш сынып оқушыларының ерікті әрекеті - зейінін қалыптастыру ерекшеліктері " деп алдым.

Ғылыми зерттеу аппараты.

Тақырыбы: "Бастауыш сынып оқушыларының зейінін дамыту жолдары".

Мақсаты: Бастауыш сынып оқушыларының зейінін дамыту жолдарын көрсету.

Міндеттері: 1. Ойшылдар мен ғалымдардың зейін жайындағы ой пікірлерін саралау.

2. Бастауыш сынып оқушыларының зейін қасиеттерін дамыту жолдарын жете түсіну.

Зерттеу обьектісі: Бастауыш сынып оқушыларының танымдық процестері мен ерікті әрекеттерінің сипаты - зейін.

Зерттеу пәні: Бастауыш сынып оқушыларының зейін ерекшелігі.

Ғылыми болжам: Егерде бастауыш сынып оқушыларының зейін қасиеттерінін ерекшеліктерін сабақ үстінде ескеріп, тартымды ұйымдастырса, балалардың зейінін дамытуға болады.

Зерттеу әдісі: Ғылыми саралау мен психодиагностикалық әдістемелері, табиғи бақылаулар, Мюнстерберг әдісі, Горбов кестесі.

1. 1. Бастауыш сынып оқушыларының танымдық процестеріне сипаттама.

Бастауыш мектеп өскелен ұрпаққа білім берудің бастамасы. Қазіргі қоғам талаптарының өзгеруіне байланысты, еліміздің көркейіп өркендеуіне, ел талап- тілектерінің бетбұрыстарына байланысты жаңа ұрпақтың психологиясы да айтарлықтай өзгерістерге ұшырап, оны неғұрлым өмір талабына қарай өрістету міндеттері қойылады. Еліміздің егемендігі мен тіліміздің тәуелсіздігі де өскелең ұрпаққа жаңа талаптар қояды.

Бала психологиясын жан жақты зерттеп, оны терең білу, оның даралық ерекшеліктерімен үнемі санасып отыру мектеп пен мұғалімдерге жауапты да құрметті міндеттер жүктейді.

Бастауыш мектеп оқушысының психологиясы тек жас ерекшеліктеріне ғана байланысты емес, сонымен қатар тұрған, өскен ортасына, балабақшада болу- балмауына, тұрақтылық жағдайына, табиғи ортаға, әлеуметтік ортаға тағы басқа жағдайларға байланысты.

Бастауыш мектеп кезеңіне 7-10 жас аралығындағы балалар жатады. Бұл кезеңде баланың денесі едәуір дамып, бұлшық еттері мен шеміршектері, сүйектері нығайып, табаны сүйектенеді, омыртқасы барлық мойын, арқа бел бүгілістері дамиды. Бұлшық еттері шапшаң өседі. Мидың маңдай бөліктерінің жетілуі баланың психикалық іс әрекеттері мен жүйке қалыптасуына үлкен рөл атқарады.

Жекеленген психикалық үрдістердің қарқынды дамуы баланың бастауыш мектеп шағында жүзеге асады. Бұл кезде қабылдау қабілеті жетіледі. Көру мен есту қабілеті жоғары деңгейге ажырата алады. Қабылдаған заттардың қасиеттері мен сапаларын менгереді. Қоғам өміріндегі жаңа негіздерге бақылампаздығы артып, қабылдауын басқарып, оны қажетті мақсатқа бағыттай алады.

Бала зейінін негізінен өздері тікелей қызығатын нәрселерге аударады. Бала біртіндеп енді жай сырттай жартымды заттарға ғана емес, қажетті нәрселерге зейінін бағыттап, оны тұрақтандыруға үйренеді. Ырықты зейіннің дамуында сыртқы әсердің тартымдылығы, ұнамдылығы, көрнекілігінің мәні зор. Зейіннің дамуы, сондай ақ оның әлемінің кеңеюі баланың қазіргі кездегі ойын әрекетінің алуан түрлері мен танысып, оларды меңгере алумен байланысты. Бастауыш мектеп кезеңіңде негізгі іс әрекет оқу болғандықтан, баланың барлық психикалық үрдісіне өзгеріс енеді. Іс әрекет белсенділігін көрсете отырып, ақыл ой еңбегіне зейін арқылы жүзеге асырады

Оқу іс әрекеті балаға өзінің есте сақтау үрдісін басқаруды талап етеді мектептегі оқу үрдісінің талаптары мен өзіне тән мазмұны бұл үрдісті едәуір дамытады, есте сақтау мықтылығы беки түседі. Есте сақтау деңгейі - есте сақталынатын материалдың мазмұнына іс әрекет сипатына, материалды есте сақтау және қайта жанғырту тәсілдері мен әдістерін меңгеру деңгейіне байланысты болады.

Бастауыш мектеп кезеңінде сөздік материалды есте сақтау мүмкіншілігі күрт жоғарылайды, меңгерілетін оқу материалы үнемі оқушыдан елестету үрдісін талап етіп отырады. Есте сақтау мен елестету баланың күш жігерді керек ететін мотивтерге байланысты өзгеріп отырады. Бастауыш мектеп кезеңінде алған білімдері бала өз іс әрекетінде қолдануға машықтанады. Баланың ақыл ой әрекетінің дамуы үрдісінде орындау практикалық әрекетінен ішкі ақыл ой әрекетіне көшу көрінеді. Дегенмен, практикалық әрекет жоғалмай, керісінше, оқушының жаңа, қиын тапсырмаларды орындау негізінде байқалады. Ойлаудың ішкі жоспарға көшуі арқылы ізденіс, негізгі сипаттағы практикалық әрекетті орындауды үренеді.

Оқу үрдісіне ой операциалары да іске асады. Елестету бойынша заттарды дұрыс әрі оңай салыстыра алады. Абстрактылы ұғымдарды салыстыру байқалады. Логикалық ойлауының даму ерекшелігінде ой қорытындысын жасай алу, себебі салдар анықтау, түсінік беру сияқты түрлері анық көріне бастайды.

Оқушыларға жоғары дәрежеде, жүйелі түрде және нәтижелі ақыл ой әрекеті дамып жетіледі. Бұл өзін қоршаған орта туралы, қоғамға еніп жатқан жаңа техника туралы, танымдық қатынастарды меңгере алуынан көрінеді. Осы арқылы баланың ақылы және оның танымдық қызығушылықтары қалыптасады.

Бала тілінің дамуының мотивтеріне құрбыларымен, ересектермен қарым қатынас жасау, қоғамның жаңа талаптарына сәйкес нәрселерді білгісі келетіндігі, түсіндіруге тырысушылық, әнгімені эмоциялық тұрғыда жеткізе білу жатады.

Бала бойында кездесетін әр түрлі жағдайларда ішкі сөйлеу қалыптасады. Сөйлеудің коммуникативтік, сигникативтік функцияларын қолдана алады. Өзін қоршаған орта туралы, қоғам өзгерістері жайлы, бір қатар ұлттар арасындағы өзара қатынастар мен өзгешеліктер туралы тыңдау, оқу, әңгіме, пікірталас, талдау сияқты түрлерді меңгере бастайды.

Бастауыш мектеп жасындағы көркем жазу бала ойына едәуір ( көркем жазу ойы) өзгешелік енгізеді. Көркем жазу сабағы ана тілінің граматикалық табиғатын ашады және ана тілін еркін меңгеруге мүмкіндік береді. Баланың алғашқы мектеп табалдырығын аттауы - оның бойында күрделі сезімдер түғызады. Бұл балалар арасындағы, әр үйдегі, әр мектептегі жаңа талаптарға негізделеді. Қоғамдық талаптарының өзгеруі баланың жеке басындағы адамгершілік, жауапгершілік, әділдік, қайырымдылық, еңбектілік сияқты қасиеттерді ашады.

Бастауыш мектеп оқушысының ерік сапаларының дамуы: бір бірінің, жетістіктерге жету мақсаттарының мазмұны мен көлемінің ұлғаюына және өзгеруіне, екіншіден, ішкі және сыртқы қиындықтарды жеңе алуына, үшіншіден, ұзақ уақыт күщ жұмсай алуына, психологиясын, өзін ерікті тежеу барысында өзін өзі менгеру, тоқтамға келуінде қалыптасады.

Бастауыш мектеп жасындағы балалардың жеке басының дамуы- оқуы мен танымдық әрекеттің қалыптасуында оқу іс әрекетіндегі белсенділігі мен адамгершілік қасиеттерінің қалыптастырудағы қарқынды кезең. Олардың өзгелер мен қарым қатынас жасау белсенділігінің күшті кезеңі деп аталады.

Бастауыш сынып оқушыларының недәуір мүмікншілігі бар. Себебі олардың интелектісі қарапайым ой операциясы дәрежесінде кездеседі дейтін Ж. Пиаженің пікірі дұрыс болғанымен, қазірде бұрын анғарып көрмеген қабілеті бар екені анықталып отыр. Осыған сүйеніп кеңес психологтары қазіргі күнде беріліп жүрген оқу тапсырмалары оқушылар үшін жеткіліксіз дейді. Олар мүмкіншілігін толық тауыса алмайды. Сондықтан бұлардың оқуға мүмкіншілігін толық пайдалану үшін тапсырманы онан әрі қиындату қажет дейді. Егер осы жастағылардың негізгі әрекеті бұрын ойын болып келсе оқуға кіргеннен кейін оқу қызметі шешуші роль атқарады. Сөйтіп, оқу негізгі қызметке айналып баланың психикалық дамуын ірі өзгерістерге ұшырайды. Өзгерістерге ұшырауының себебі ойыеға қарағанда оқу талабының бала үшін қиындығында. Соңымен қатар оқуға жаңа түскен бала сыныптағы құрбылары мен қатынас жасап, осының нәтижесінде өзінің психикалық байлығын дамытып, жаман жақсыны ажырата бастайды. Деген мен әуелгі уақытта мектептегі жаңа жағдайға бала әлі бейімделе алмағандықтан, оқу үстінде мына сияқты қиыншылықтар кездеседі: біріншіден бала мектептің жағдайына бейімделе алмай қиналады. Осының нәтижесінде тез болдырып шаршауы да ықтимал. Екіншіден мұғалымнің өзіне тән мінезіне және құрбыларымен қалай қарым қатынас жасауға үйрене алмағандықтан бала қиналады, сыныатың мұғалымі қанша жақсы болғанымен, бала оған бата алмай, бірденені сұрау үшін сескенеді. Сол сияқты қасындағы партада отырған кім, оған сыр айтуға бола ма, кіммен ойнауға болады, кіммен болмайды, осыны білмейді. Бірақ көп ұзамай бала үйреніп жатырқауын тоқтатады. Сонымен қатар бала оқуға кіргеніне мәз болып әке шешелеріне еркелеп, кейде бір үлкен міндет атқарып жатқан сияқты болып, өзіне ерекше көңіл бөлуді талап етеді.

Үшіншіден бірінші сынып оқушыларға қойылатын талаптар тым жеңіл келеді. Тапсырмалардың жеңіл болуы баланы қиыншылықпен күресуге жетелемейді, дегенмен бала оқиды, оқығысы келуі мектептегі жағдайдың оған қызық көрінуінен мектепке келу қызық болып көрінгенімен оқуға арналған баланың қажеттілігін жөнді дамыт алмайды. Осының нәтижесінде мектептің жағдайына қызығу балада бірте- бірте сенеді де, оқуға немқұрайды қарайтын болады. немқұрайлықпен күресу үшін балагың оқуға ықыласын тудырып, тапсырмаларды бірте- бірте қиындату қажет. Әдетте, оқу материалы жеңіл келсе, баланың іші пысып, жалқаулыққа салынады. Ал тым қиын келсе, әлі жете алмағандықтан үлгерем деуден күдеу үзіп, одан бас тартатың болады. Осы екі жағдайдың екеуі де қолайсыз, сондықтан тапсырманың қиындығы оқушы үшін қолайлы дәрежеде құрылуы тиіс. Егер қолайлы етіп ықшамдау қиын келсе, тапсырманың жеңіл болғанынан гөрі қиынырақ келуі әлде қайда ұтымды. Себебі азды - көпті қиындығы бар тапсырмалар баланың қиналуына, ақыл ойының алға қарай өрістеуіне жағдай туғызады. Осы үш түрлі қиыншылықтардың кездесетінін бірінші сыныптың бас кезінен бастап еске алу қажет. Ал алдағы ( екінші үшінші) сыныптарға келсек, мұндағы оқушылардың жағдайы бірінші сыныпта қалай оқығанына байланыты. Әдетте, баланың бірнеше обьектіге қызығуы мен оның ықыласының барлығын ажырату керек. Қызығу деп бірнеше обьектінің бір жағы сырттай біреуге ұнайтының айтады. Қызығу көбіне аз уақытта кездеседі де, кейін сөніп кетуі ықтимал. Ал ықылас балада іштей ұмытылып іске берілуінен пайда болады. Әрине, қызығу кейде ықыласты, не бірнеше нәрсеге құмар болуға апарып соғуы мүмкін. Бірақ бұл сирек кездеседі. Сондықтан, осы мәселеге бірінші сыныпта мән беруі қажет. Жалпы алғанда екінші үшінші сыныптағы балалардың көпшілігі ойдағыдай оқып кетеді. Мұның себебі, біріншіден, кіші оқушының ниеті таза, ішіндегі тілінің ұшында болып тұрады. Екіншіден, бұлар үшін мұғалім үлкен абырой және бедел. Сондықтан оның сөзін мүдіртпей орындайтын болады.

1. 2 . Баланың ерікті әрекеттер сипатының бірі - зейін.

Психологияда психикалық процестердің ең қарапайым түрі зейін.

Адамға тән әрекеттің кез келген түрінде зейін орын алмаса, оның нәтижелі болуы қиын. Зейін адам санасынан қорытылып өтетін барлық ойды анғартатың адам жанынан жалғыз ғана есігі болып табылады бұл есікке ілімнің бірде бір сөзі соқпай өте алмайды, егерде ол соқпай өтсе, онда баланың санасында ештеңе де қалмайды. Зейінді психикалық процестерінің тобына жатқызуға дұрыс болмас еді. Өйткені адам өз өмірінің әр бір кезендерінде бір нәрсені қабылдайды не есіне түсіреді бірер нәрсені қиялдайды, бір нәрсе жөнінде ойланады. Ал зейін болса, өз алдына бұлардай дербес кездеспейтін, қайта солармен бірлесіп келетін психикалық әрекеттің айрықша бір жағы, сананың ерекше сипаты болып табылады. Психикалық құбылыстар зейінге түрліше әсер етеді. Сезім зейінді күшейте түсуге не оны бөліп жіберугу себепші болады.

Зейін бізге сыртқы дүние заттары мен құбылыстарын анығырақ және ашығырақ сәулелендіру үшін, психикалық әрекеттеріміздің оларға бет алып жинақталуы үшін керек.

Зейін деп адам санасының белгілі бір затқа бағыттала тұрақталуын көрсететін құбылысты айтады.

Зейін - сананың қандай болса да басы белгілі бір затқа, құбылысқа немесе іс әрекетке бағытталуы және шоғырлануы.

Зейін - психикалық әрекеттің айналадағы заттарға және құбылыстарға бет алып бағытталып түйдектелуін айтады.

Зейін - сыртқы дүниедегі материалдардың барлығын санамызға жіберіп отыратын есік.

Зейін - адам санасының белгілі бер обьектіге бағытталуы. Сондай ақ сананың бөгде нәрселерді елемеуі.

Зейін - айналадағы обьектілердің ішінен керектісін бөліп алып, соған психикалық әрекетімізді тұрақтата алу.

Психикалық құбылыстардың ішінде зейіннің алатын орны ерекше. Ол дербес психикалық процесс болып табылмайды әрі жеке адамның қасиеттеріне жатпайды. Солай болғанымен әрекетке, таным процесіне қатысып, адамның мүддесін, бағыт бағдарын білдіреді. Зейін өмірде психикалық әрекеттің бір жағы бола отырып, адамның өнімді білім алуына, еңбек әрекетіне сапалы әрі нәтижелі болуына жәрдемдеседі.

Зейін кез келген психикалық процестің тұрақты бір жағы. Сөйтіп ол адам іс әрекетінің сапалы әрі нәтижелі болуына жәрдемдеседі.

Зейін сананың белгілі бір нәрсеге бағытталып, оның айқын бейнеленуін қамтамасыз етуі, оны белгілі бір нәрсеге арнайы бағыттау және шоғырландыру қабілеті адамның белсенділігін білдіреді.

Психиканың ерекше қасиеті ретінде зейін адамның еңбек процесінде қалыптасады мұндағы қажетті шарт - обьектіні таңдап алып, сананы сол обьектіге бағыттау.

Зейін сыртқы орта құбылыстарына да, адамның өзінің ішкі психикалық күйлеріне де бағытталуы мүмкін.

Зейіннің физиологиялық негіздері:

Зейіннің физиологиялық механизмі күрделі қазіргі кезде, психологияда зейін механизмі жүйке жүйесінің әр түрлі денгейінде тұрған сүзгі ретінде қарастырылады.

Бұл сүзгі ми қыртысының астына орналасқан анатомиялық және функционалдық жағынан оңашаланған жүйке ткані- ретикулярлық формация болып табылады. Ол бір импульстерді таратып, тежеп, екіншілерін күшейтіп, олардың ми қыртысына жіберіп отырады. Сөйтіп айқын сана аймағына ми қыртысына баратын импульстер осылай іріктелінеді.

Зейін механизмі мидың рефлекторлық әрекетімен байланысты. И. П. Павлов жануарлардағы шартсыз бағдарлау рефлексін бөліп көрсетіп оны « Бұл не?» рефлексі деп атады. Оның биологиялық мәні мынада: жануарлар қоршаған ортада жаңа тітіркендіргішті бөліп оған мәніне сәйкес жауап береді. Бағдарлау зейіннің сыртқы тітіркендіргіштерге тікелей байланыстылығы айқын көрініп тұрады. Әрине адамның еңбек әрекетінде жетіліп, жаңа шартты рефлекторлық механизм негізінде қалыптасқан күрделі ырықты зейінді бағдарлау рефлексі толық түсіндіре алмайды.

Зейіннің физиологиялық құбылмалығы көрінісін И. П. Павлов ашқан қозудың оптималдық ошағы құбылысы түсінуге көмектеседі. Миға әр сәт сайын (есту, көру, тері т. б. ) әсер етеді. Солардың әсерімен ми қыртысының үлкен жарты шарында күші әртүрлі көптегшен қозу ошақтары пайда болатың зерттеулердің көрсетуіне қарағанда қозудың оптималдық ошағы орта интинсивтілікке және организмнің сол жағдайдағы өмірлік әрекетіне қолайлы болады. Теріс өзара индукция заңы бойынша қозудың оптималдық ошағы ми қыртысының басқа бөліктерінің іс әрекетін тежейді. Қозудың оптималдық ошағы құбылмалы болады. Тітіркендіргіштердің өзгеруі не олардың ми қыртысының бір ғана учаскісіне ұзақ уақыт әсер етуі тізбекті индукция заңы бойынша қозу ошағын басқа учаскілерге ауысуға әкеледі. Педагогикалық практикада мұғалымдер мен тәрбиешілер оптималдық қозу ошағының пайда болу заңдылықтарын біле отырып, оның тууына қолайлы жағдайларды ұйымдастыра алады.

Мұғалім « Балалар түзу отырыңдар қолдарыңды партаға қойып маған қараңдар» деп оқушылардың зейінің өзіне аударады. Бұл сияқты ұйымдастыру жұмысы әсіресе бастауыш сынып оқушылары үшін маңызды, мұнда оқушылар өз зейіндерін басқаруды әлі игермеген қимыл қозғалыстың шектелуі назардың сөйлеп тұрған адамға бағытталуы, сыныпта бөгде тітіркендіргіштердің болмауы, оның бәрі мида өнімді оқу әрекеті үшін қажетті оптималдық қозу ошағының пайда болуына көмектеседі.

А. А. Ухтомский ми қызметінің физиологиясын зерттеу нәтижесінде доминанта жайлы ілім жасады. Доминанта немесе қозудың үстемдік ететін ошағы жылжымалы оптималдық қозу ошағынан жоғары тұрақтылығы мен өзгешеленеді. Ол жаңадан пайда болған ошақтарын тежеп қана қоймайды, солардың есесінен күшейе түсетін, басқа нерв орталықтарында туған қозу процестерін өзіне қосып алу қабілеті де бар.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.