Органикалық карбон қышқылдарының биосинтезі. Сүт қышқылының ферментациясы және өндіру процестері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 51 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті

Дипломдық жұмыс

Тақырыбы: «Органикалық карбон қышқылдарының биосинтезі. Сүт қышқылының ферментациясы және өндіру процестері»

Орындады: Искакова Н. К.

Жетекші: Аймаков О. А.

«Қорғауға жіберілді »

Кафедра меңгерушісі

Көкшетау 2010

Мазмұны

Кіріспе . . . 3-6

1. Ғылыми әдебиеттерге шолу . . . 7-10

1. 1. Органикалық карбон қышқылдарының сипаттамасы . . . 11-12

1. 2. Органикалық карбон қышқылдарының туындылары . . . 12-15

1. 3. Сірке қышқылы . . . 15-21

1. 4. Пропион қышқылы . . . 21-25

1. 5. Сүт қышқылы . . . 25-27

2. Ашыту процестері . . . 28-31

2. 1 Сүт қышықылының ферментациясы . . . 31-36

2. 2 Сүт қышқылы бактерияларының түрлері . . . 36-38

3. Сүт қышқылының өндіру процестері . . . 39-41

3. 1 Сүт қышқылы бактерияларының өндірістің әр саласында

қолданылуы . . . 41-43

4. Сүт қышқылының биосинтезі . . . 44-46

4. 1 Микроорганизмдердің түрлері . . . 46-49

5. Эксперименттік жұмыстар . . . 50-51

Қорытынды . . . 52

Әдебиеттер . . . 53-54

Қосымша

Кіріспе

Карбон қышқылдарын көмірсутек радикалы табиғатына байланысты және карбоксил тобының санына байланысты жіктеуге болады. Карбоксил тобы құрамындағы карбонил және гидроксил топтарының барлық байланыстары полюсті. Карбонил тобында электрон тығыздығы көміртек атомынан оттекке қарай ығысқандықтан, көміртек біраз оң зарядты болады. Орнын толықтыру үшін ол гидроксил тобындағы оттектің жұп электрондарын өзіне тартады. Ал ол өз кезегінде О-Н байланысының электрон тығыздығын өзіне тартады да, соның әсерінен сутек атомының қозғалғыштығы артып, үзілуге бейім болады.

Карбон қышқылдары табиғатта кең таралған. Сірке қышқылы зат алмасу процесінде маңызды рөл атқарады. Адам организмінде тәулігіне 400 грамдай сірке қышқылы түзіледі. Май қышқылы майдың құрамында болады. Валериан қышқылы валериан өсімдігінің тамырында, лаурин қышқылы лавр өсімдігінде, кокос майында болады.

Қанықпаған карбон қышқылдары майлы сұйық заттар, суда ерімейді, органикалық ерігіштерде ериді. Қанықпаған жоғарғы карбон қышқылдары күнбағыс, зығыр, зәйтүн, қарасора, т. б. өсімдік майларының құрмында глицерид түрінде кездеседі. [1]

Бұл қышқылдардың глицеридтерін гидролиздеу арқылы алады. Қанықпаған карбон қышқылдары еселі байланысы және карбоксил тобы бойынша реакцияларға түседі. Қанықпаған қышқылдар тірі организмге өте қажет заттар, қан тамырларының жұмсақтығын арттырады.

Қанықпаған бірнегізді қышқылдар қаныққан қышқылдардан күшті, себебі қос байланыс әсер етеді. Қанықпаған қышқылдардын химиялық қасиеттерін карбоксил тобы мен қос байланыс анықтайды. Сондықтан олар да карбоксил тобы бойынша карбон қышқылдарына тән реакцияларға түсіп, тұздар, ангридриттер және күрделі эфирлер түзеді. Галогенмен әрекетесіп, дигалоген туынды түзеді.

Екінегізді карбон қышқылдарына молекуласында екі карбоксил тобы бар қышқылдар жатады. Оларды дикарбон қышқылдары деп атайды. Радикалдың табиғатына байланысты қаныққан, қанықпаған, ароматты дикарбон қышқылдары болып бөлінеді.

Екінегізді карбон қышқылдары суда жақсы еритін кристалды заттар. Молекуладағы карбоксил топтарының өзара әсерінен екінегізді қышқылдар бірнегізділермен салыстырғанда күштірек болып келеді.

Екінегізді карбон қышқылдарының химиялық қасиеттері бірнегізді карбон қышқылдарына ұқсас, айырмашылығы - құрамында екі карбоксил тобы болуына байланысты. Карбоксил тобының біреуі немесе екеуі де реакцияға түсіп, бір немесе екі алмасқан туындылар түзе алады. Карбон қышқылдарына тән реакцияларға түсіп тұздар, күрделі эфирлер, галогенангридритер мен ангридритер түзеді. Ароматты қышқылдар күнделікті тұрмыс пен техникада кең қолданылады.

Карбон қышқылдарының құрамында көмірсутек радикалымен байланысқан бір немесе бірнеше карбоксил тобы болады. Карбон қышқылдарының көп түрлілігі ондағы карбоксил тобының санына (бірнегізді, көпнегізді), радикал табиғатына (қаныққан, қанықпаған, ароматты) және радикалда басқа функционалдық топтың болуына (гидроксиқышқылдар, амин қышқылдары) байланысты болады. Карбоксил тобындағы оттек пен сутек арасындағы байланыс спирттерге қарағанда әлсіз, сондықтан сулы ертіндіде карбон қышқылдары протонды бөліп, қышқылдық қасиет көрсетеді. Карбон қышқылдары әлсіз қышқылдар. Қанықпаған карбон қышқылдары еселі байланысы бойынша канықпаған қосылыстарға тән реакцияларғ, карбоксил тобы бойынша карбон қышқылдарына тән реакцияға түседі. Карбон қышқылдары тұздар, күрделі эфирлер, галогенангридридтер, ангридтер түзеді. Карбон қышқылдарының туындылары өнеркәсіп пен күнделікті тұрмыста кең қолданылады. [2]

Сірке қышқылы бактериялары ацетобактер деп аталатын туысқа жататын он бір түрден тұрады. Негізгі түрі бактериум ацети - қысқа, қозғалмайтын таяқша. Кейде клеткалары шынжырлана орналасады. Ортада 11 процентке дейін спирт болса да төзе береді және 6 проценттей сірке суын түзе алады. Оның дамуына қолайлы температура +34°С.

Сірке қышқылы бактериялары табиғатта кең тараған. Көбінесе олар пісіп тұрған жеміс-жидектер сыртында, шарапта, сырада, кваста, ашыған көкөніс, сүрлемде кездеседі. Сірке қышқылы бактерияларының ерекше қасиеті - олар органикалық заттарды ақырғы өнімдер емес, тек органикалық қышқылдарға дейін ғана тотықтырады

Пропион қышкылы пирожүзім немесе сүт қышқылдарының тотықсыздануы нәтижесінде немесе янтарь қышқылынан көмір қышкыл газының бөлініп шығуы процесінде түзіледі.

Пропион қыщқылы бактериялары тіршілігі үшін ортада белок, амин қышқылдары, ал кейде аммоний тұздары және витамиңдер бар қоректік ортаны талап етеді.

Пропион қышқылы бактериялары ауа жоқ жерде жақсы тіршілік етеді. Ол 14- 35 ⁰ Стемпературада жақсы өсіп дамиды. Сүттегі пропион қышқылы бактериялары оны өте жай, бір жұма ішінде ғана ұйыта алады

Сүттін адам баласы үшін қаншалықты қажет өнім екенін бәрімізге белгілі. Сүт тағамдары басқа ешқандай азық- түлікке тең келмейтін аса бағалы тағамдық өнімдердін бірі. Оның құрамды бөлігінің 95-98% организмге сіңеді.

Сонымен қатар сүт тағамдары амин қышқылдардың, макро және микро элементтердің таптырмайтын көзі. Сүт тағамдарының түрлі азық-түлікпен керемет үндесіп, адам тағамын биологиялық құндылығын көтеруі - оның бір қасиеті болып саналады себебі сүт тағамдары организмге түсетін қоректік заттардың көлемін арттырып, олардың организмге сіңімділігін жақсартады.

Сүт шаруашылығында кеңінен қолданылатыны ол сүт қышқылы бактериялары. Олар сүттен қышқыл сүт тағамдарын даярлауда пайдаланады.

Сүт қышқылы бактериялары әсерінен ортада сүт қышқылы пайда болады. Қышқыл ортада шіріту бактериялары да тіршілік ете алмайды. Сүтте казеин, түрлі минералды тұздар әсіресе сүт қанты болғандықтан, ол сүт қышқылы бактерияларына ең қолайлы орта болып саналады. Сүт қышқылы бактериялары - табиғатта кең таралған. Олар өсімдіктің құрамында, адам және жануардың ішкі құрылымдарының шырышты қабығының бетінде, топырақта тағы басқа жерлерде кездеседі. Табиғатта кең таралуына байланысты олармен адам ертерек танысып, көкөністерді ашыту және сүт қышқылды тағамдар даярлау өндірісінде кең пайдалана бастады. [3]

Қазіргі кезде сүт қышқылының өндірістік тәсілмен алуда жолға қойылды. Мұндағы негізгі мақсат алынатын шикізаттан барынша сүт қышқылын өндіру.

Сүт қышқылды ашу сүт қышқыл бактериялар әсерінен жүреді. Олар әр түрлі зат алмасу өнімдерін түзеді және қышқыл түзу күші бойынша, даму жағдайына, газ түзу қабілеті бойынша ерекшелінеді. Бірақ ашу үдерісінде тағы да басқа көптеген бактериялармен ашытқы қатысады. Олар кәдімгі уақыттық тізбек бойынша дамиды және микроорганизмдердің әр тобы белгілі бір химиялық айналуларды туғызады. Әр түрдің өзіне қатысты рөлі қоршаған орта жағдайымен анықталады, ал максимальдық саны олардың қышқыл төзімділігіне сәйкес келеді. Сүт қышқылды ашуының маңызды сатысы, сүт қышқылының интенсивті түрде түзілуімен ерекшеленеді. Ол ең алдымен әр түрлі гомоферментативті сүт қышқылды бактериялар Lactobacillus Plantorum - ң дамуымен анықталады. Мұнда қозғалмайтын грамм он, қысқа таяқшалар бактериялары ашуды тездетіп, тек сүт қышқылын түзеді. Сүт қышқылды ашудың интенсивті жүруінің нәтижесінде әр қарай Lactobacillus Plantorum өзіне алмасу өнімі сүт қышқылын уландырады және басқа сүт қышқылы бактерияларына орнын береді.

Сүт қышқылы бактериялары анаэробты микроорганизмдер болып табылады. Олар ауа бар болғанда да, жоқ болғанда да дамиды, бірақ ашу үдерісі оттегін алып тастағаннан кейін ғана бастайды.

Жұмыстың өзектілігі :

Аталған қышқылдар әсіресе сүт қышқылы химиялық, фармацефтикалық, тамақ өнеркәсібінде алатын орны ерекше;
Өндіріс жағдайында сүт қышқылы анаэробты ортада ферментация әдісімен өңдіріледі;
Негізгі өнім ретінде меласса, сахароза, крахмал гидролизаты пайдаланылады.

Жұмыстың мақсаты :

- Микробиологиялық әдістер нәтижесінде көмірсулардан, спирттерден және көмірсутекті қосылыстардан әр түрлі органикалық қышқылдар алуға болады.

- Биотехнология негізінде химиялық өнімдерді алу.

- Органикалық қышқылдарды микробиологиялық әдіспен алу процесінде олардың продуценті ретінде ашытқылар, саңырауқұлақтар және әр түрлі бактериялар қатысады.

- Карбон қышқылдар қатысына жататын сірке, пропион, сүт қышқылдары аталған қышқылдардың алу технологиясы.

Жұмыстың міндеті:

- Органикалық карбон қышқылдарының маңызы мен қасиетін талдау.

- Органикалық карбон қышқылдарының өкілдеріне анықтама беру.

- Сүт қышқылының ашыту процестерін талдау.

- Сүт қышқылының өндіру процестеріне сипаттама беру.

Ғылыми әдебиеттерге шолу

Органикалық заттар адамға өте ертеден таныс болды. Себебі адамның өмір сүруіне ең қажетті заттар - ішетін тағам, киетін киім, жағатын отын, тағы басқа органикалық заттар еді. Уақыт өте келе адамдар табиғи органикалық шикізатты өңдеп, өз қажетіне пайдлануды үйрене бастады. Ерте кездің өзінде -ақ адамдар тамақ пісіруді, тері илеуді, жарақаттарын жазатын дәрілер (майлар) дайындауды, малдың сүтін өңдеуді, сусындар дайындауды білді. Бертін келе адамдар өсімдіктерден бояулар алып, тері мен матаны бояуды, қант өндіруді, сабын жасауды, сірке суы мен өсімдік майын алуды үйренді. Осылай адамның пайдаланатын заттары көбейіп, өндіретін өнімдерінің саны өсе берді.

Алғашқы адамдар шығуы тегіне байланысты заттарды минералды, өсімдік тектес және жануар тектес деп үш топқа бөлді. XIX ғасырдың басында аналитикалық тәсілдер арқылы өсімдік тектес заттар мен жануар тектес заттардың құрамдары және қасиеттері ұқсас екені байқалды. Олардың бәрінің құрамында көміртек атомдары болатыны дәлелденді. Осы кезден бастап заттарды минералды және органикалық деп екіге бөлді.

Көміртектің қосылыстары туралы ғылым XIX ғасырдың басында пайда болды. Швед ғалымы Й. Берцелиус 1808 жылы тірі организмнен алынатын заттарды «органикалық заттар» деп, ал оларды зерттейтін ғылымды «органикалық химия» деп атауды ұсынды. Бірақ ол органикалық заттар ерекше «тіршілік күшінің» әсерінен тірі организмдерде ғана пайда болады деп есептеледі. Мұндай ғалымдардың түсініктері виталистік көзқарас болады (латын vita - «өмір» деген сөз) және ол кезде барлық органикалық заттардың негізінде көміртек атомы жататыны белгісіз болды. Виталистік ілім органикалық заттардың адам қолымен алынуын жоққа шығарып, органикалық химияның дамуына кедергі келтірді. [4]

Көп уақыт өтпей-ақ көптеген органикалық заттар синтезделіп, жасанды жолмен алына бастады. Неміс ғалымы Ф. Велер 1828 жылы бейорганикалық зат - аммоний цианатынан несепнәрді синтездеді. Сол сияқты орыс ғалымы Н. Зинин анилинді (1842 ж), неміс ғалымы Г. Кольбе сірке қышқылын (1845 ж), француз ғалымы М. Бертло майды (1854 ж), орыс ғалымы А. Бутлеров қантты заттарды (1861 ж) синтездеп алды. Осылай органикалық заттарды да бейорганикалық заттар сияқты лабораторияда алуға болатыны дәлелденді. [5]

Адамдар өте ертеден күнделікті өмірлерінде органикалық заттарды қолданды. Бертін келе тамақ пісіріп, теріні илеп, сүттен әр түрлі тағам алып, жарақатты жазатын майлар, бояғыш заттар, сабын жасап, т. б. органикалық заттарды өңдеуді үйренді.

Органикалық химия - химия ғылымының ерте қалыптасқан саларының бірі. Адамдар органикалық заттармен өте ертеден таныс болды. Өсімдік пен жануарлар майын, қантты және тағы басқа заттарды тағам ретінде пайдаланды, табиғи бояуларды тұрмыста қолданды. Жеміс жидектерді ашытып, спирт және сірке қышқылын алды. Ал көміртек қосылыстары туралы ғылым ХІХ ғасырдың бірінші жартысында ғана пайда болды. Бұл кезге дейін заттарды минералды, өсімдік текті және жануар текті деп үш топқа бөліп, оларды жеке-жеке зерттеген.

Қазіргі кезде органикалық химия химияның ең ірі, маңызды саласына айналды. Органикалық заттардың саны 18 млн асады. Химиялық индустриядағы өндірістік процестердің көпшілігі органикалық заттарды алуға, өңдеуге арналған органикалық синтез өндірісі. Органикалық синтез өндірісі дәрі-дәрмектер, полимер материалдар, бояулар, тағамдақ қоспалар мен косметикалық заттар, т. б. қосылыстар шығарады.

Тірі организмдердің тіршілік етуіне мүмкіндік беретін және оларда жүретін процестердің негізділері - органикалық заттардың химиялық реакциялары. Демек, органикалық химия - тіршілік химиясы.

Органикалық химияның жетістіктеріне сүйіне отырып, биотехнология, гендік инженерия салалары дамыды. Нәтижесінде, көмірсулар, белоктар, нуклеин қышқылдары және басқа пайдалы қасиеттері бар заттар қолдан синтезделіп, тіршілікті адам қажетіне сай өзгертуге болатыны туралы сенім пайда болды.

Карбон қышқылдарының құрамында көмірсутек радикалымен байланысқан бір немесе бірнеше карбоксил тобы - СООН болады. Карбон қышқылдарының көп түрлілігі ондағы карбоксил тобының санына (бір негізді, көп негізді), радикал табиғатына (қаныққан, қанықпаған, ароматты) және радикалды басқа функционалдық топтың болуына (гидроксиқышқылдар, аминқышқылдары) байланысты болады. Карбон қышқылдарының ең қарапайым өкілі - құмырысқа қышқылы НСООН. Карбон қышқылдары табиғатта кездеседі. Карбоксил тобындағы оттек пен сутек арасындағы байланыс спирттерге қарағанда әлсіз, сондықтан сулы ертіндіде карбон қышқылы протонды бөліп, қышқылдық қасиет көрсетеді. Карбон қышқылдар әлсіз қышқылдар. Қанықпаған карбон қышқылдары еселі байланысы бойынша қанықпаған қосылыстарға тән реакцияларға, кабоксил тобы бойынша карбон қышқылдарына тән реакцияларға түседі. Карбон қышқылдары тұздар, күрделі эфирлер, галоген ангидридтер, жәй ангидридтер түзеді. Карбон қышқылдарының туындылары өнеркәсіп пен күнделікті тұрмыста кең қолданылады. [6]

ХІХ ғасырдың аяғында көптеген елдерде органикалық қышқылдарды микроорганизмдер арқылы алу жұмыстары істеле бастады. Одан кейін сүт қышқылын, глюкон қышқылын тағы басқа органикалық қышқылдарды микроорганизмдер арқылы өндіретін өнеркәсіптер ұйымдастырылды. Бұл өнеркәсіптер тиімді болды да, басқа химиялық үдерістерді ығыстыра бастады. [7]

Ресейде 1920 ж В. Н. Шапошниковтың басқаруымен микробиологиялық жолымен сүт, май қышқылдарын өндіру, 1930 жылы ацетон, бутил спиртін өндіру жолға қойылды. 1925 жылы Г. А. Надсон мен Г. С. Филиппов рентген сәулесінің микроорганизмдерге мутагендік әсерін ашты, оның маңызы жоғары активті объектілер алуда зор болды.

Көп ғасырлар бойы адам қоғамы технологияда қолданылатын ғылыми негіздерді білмей - ақ, бірақ үлкен тәжірибелеріне сүйене отырып, сүт қышқылды өнімдерді алуда, шарап және сыра, нан пісіруде микробиологиялық үдерістерді қолданған.

Микробиологиялық үдерістердің ғылымдық негізін Луи Пастер (1822-1895 ж) ашқан, атап айтқанда айқын тәжірибелерде дәлелденген, яғни ашу және шіру - бұл химиялық реакциялар тізбегі емес, ол субстратқа микроорганизмдердің әртүрлі топтарының әсер етуі және микробиологиялық үрдістер нәтижесінде - микроорганизм түріне байланысты ашу кезінде органикалық қышқылдар (майды, сүтті, пропионды және басқалары) мен спирттің жиналуы. Осыдан спирттік, майқышқылды, сүтқышқылды, пропион қышқылды ашу болады. М. М. Манасейн (1872ж) спирттік ашудың тірі организмдер болмаса да болатындығын көрсетті. [8]

1769-1780ж К. Шеле таза түрде органикалық қышқылдар шараптық, сүт, алма, қымыздық сірке, лимон, бензой қышқылдары алынған. 1789 ж Т. Ловиц сірке қышқылы кристалды түрде алынып, мұзды сіркеқышқылы деп атады. 1857 ж Л. Пастер спирттік ашу, тек тірі ашытқылардың көмегімен болатындығы дәлелденген. 1950 - 1960 жж Е. И. Квасников сүтқышқылды бактериялардың физиологиясын іргелі зерттеген.

1847 ж С. Блондо алғаш рет сүт қышқылы - ашу үдерісінің өнімі екенін көрсетті, ал Луи Пастер бұл ашуды бактериялар туғызатынын дәлелдеді. Сүт қышқылын микробиологиялық синтез жолмен өндіру 1881 жылдан бері тағам технологтарына белгілі және үнемі қолданыста. 1954 ж Н. Т. Киселев шұбатты таза дақылда дайындау әдісін ұсынды. Оның әдісі бойынша шұбат құрамына 3 түрлі микроорганизмдер кіреді: сүт қышқылды таяқшалар Lactobacillus casei, аздаған мөлшерде сүт қышқылды стрептококктар Streptococcus termophilis және Torula туысындағы ашытқы саңырауқұлақтар.

1958 ж К. Кулиев шұбатты дайындау әдісіне кішкене өзгеріс енгізді. Ашытқы құрамына жоғарыдағыдай микроорганизмдер кіреді, бірақ олардың қатынасы өзгеше -6:2 бөлігі сүт қышқылды бактериялар, 6:4 бөлігі ашытқы саңырауқұлақтар.

1949 ж М. Г. Курамшина сүт қышқылы бактериялардың коккалы формаларын зерттеген. Қазақстан қымызындағы 160 сүтқышқылды бактерияларының 35 - і сүтқышқылды стрептококктар және диплококктар.

1961 ж К. Ч. Маханта башқұрт қымызынан Streptococcus lactis және Streptococcus termophilis- ті тапты. Т. Т. Гриценко 1964 ж термофильді бактерияларды бөліп алды, бірақ олар таяқша формалыларға қарағанда көлемде кездеседі.

С. А. Королев (1876-1932 ж) пен А. Ф. Войткевич (1876-1950 ж) сүт қышқылы бактерияларының тіршілігін зерттеуде көп жұмыстар жүргізді. Мұның өзі сүт тағамдарын даярлаудың технологиялық ережелеріне көптеген өзгерістер енгізді. В. Н. Шапошников және басқа ғалымдар өндірістік жағдайда сүт қышқылын, ацетонды және бутил спиртін алудың әдісін тапты. Спирт өндіруде ашытқыларды таза күйінде жеке бөліп алып, оларды өндірісте қайтадан пайдалану жұмысы Данияның ірі микробиологы Э. Х. Гансеннің есімімен тығыз байланысты. Сірке қышқылы ашу процесінің күрделі мәселелерін шешуде Гансен көп еңбек сіңірді. [9]

Микробиология микроорганизмдердің биохимиялық әрекеттерін, қоректік заттарды өзгертудегі олардың негізгі рөлін қарастырады. Бұл процестердің ішінде кейбір микроорганизмдер әрекеттерінің, мәселен, қанттың спиртке дейін ашуының, антибиотиктер мен дәрумендер түзілуінің халық шаруашылығында зор маңызы бар. Микроорганизмдер тіршілігінің ең бір айқын байқалатын жері ашыту процесі. Күнделікті көріп жүрген сыра мен түрлі шараптар, басқа да жоғары сапалы өнімдер, сонымен бірге тағамдардың шіріп, бүлінуі және көгеруі бәрі де осы микроорганизмдердің әсерінен болады.

Адам баласы микрорганизмдердің тіршілік әрекетін ерте бастан ақ өздерінің күнделікті тұрмысында пайдалана білген. Олар сүтті ашытып, одан айран, түрлі жеміс жидектерден шарап, квас және сол сияқты алуан түрлі тағамдарды дайындай алатын болған.

Микроорганизмдер көмегімен өндірілетін көптеген өнімдердің халық шаруашылығында маңызы жалпыға мәлім. Спирт, сүт қышқылы, сүт тағамдары, сірке және май қышқылдары және т. б микроорганизмдер тіршілігінің ақырғы өнімі. Олар сапалы, жұғымды мал азығын даярлауда ерекше рөл атқарады.

Өндірістік, яғни заводтық жағдайда ашытқы және микроскоптық саңырауқұлақтар, бактериялар және балдырлар көмегімен өсімдік текті шикізаттардың, целлюлоза қағаз, спирт, сүт өнеркәсібінің және ауыл шаруашылық қалдықтарынан, сонымен қатар мұнай парафиндерінен бағалы заттар: түрлі белоктар, дәрумендер, амин қышқылдары және антибиотиктер өндіріле бастады. [10]

ХІХ ғасырдың екінші жартысында өнеркәсіптің өрлеуіне байланысты ғылым мен техника қарқынмен дамыды. Микробиология ғылымында да едәуір серпіліс байқалды. Микробиология ғылымының көрнекті қайраткері және осы ғылымның негізін қалаушы француз ғалымы Луи Пастер (1822-1895 ж) табиғатта және өнеркәсіпте кездесетін ашу процестері микроорганизмдердің әсерінен болатынын дәлелдеді. Сөйтіп, ол микробиологияда физиологиялық бағыттың негізін қалады. Луи Пастер ашу процесінің табиғатын жете зерттей отырып, бұл құбылыстың микроорганизмдер қатысымен жүретінін дәлелдеді. Ол сүт қышқылы ашу, спирттік ашу процестерін қоздырушы бактерияларды тауып, оларды жекелеп бөліп алып өсірді. Ашу процесіндегі оттегінің рөлін, онсыз бұл құбылыстың жүрмейтіні жайында пікір айтып, ашудың химиялық теориясының негізін салды. Луи Пастер микроорганизмдердің екі тобы болатынын, яғни аэробты (оттегі бар жерде тіршілік ететін) және анаэробты (оттегінсіз тіршілік ететін) топтарын ашты. Пастердің бұл жұмысының азық түлік сақтауда, түрлі ашу процестерінің технологиясын жасауда зор маңызы болды. Көптеген микробиологиялық әдістер, яғни қоректік ортаны даярлау, он зарарсыздандыру Пастер еңбегінің жемісі. [11]

Органикалық карбон қышқылдарының сипаттамасы

Молекуласында бір немесе бірнеше карбоксил тобы - СООН

бар органикалық заттарды карбон қышқылдары дейді. Карбоксил тобы карбонил -С=О мен гидроксотоптан - ОН тұрады. Осы екі топтан құралуына байланысты қышқылдық топ карбоксил деп аталады.

Карбон қышқылдары көміртек тізбектерінің ашық немесе тұйықтығына және көміртек атомдарының арасындағы байланыстардың түріне қарай қаныққан, қанықпаған және ароматты деп, ал карбоксил топтарының санына қарай бір, екі, үш т. б. негізді болып бөлінеді. Олардың кейбіреулері төменде келтірілген

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.