ҚЫЛМЫСТЫҢ ТІКЕЛЕЙ ОБЪЕКТІЛЕРІ МЕН ҚОҒАМҒА ТИГІЗЕР ЗАРДАПТАРЫ

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 55 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Зерттеудің өзектілігі: Қылмыстық объект - өзінің нысаны, мазмұны жағынан мемлекеттік күштеу мәні бар объектінің түрі. Өйткені мемлекет кез келген қылмысқа тиісінше баға бере отырып, оны істеген адамға мемлекет тарапынан заңда көрсетілген күшпен орындалуға тиісті шараларды қолдануды жүзеге асырады. Яғни, қылмыстық объектінің әлеуметтік мазмұнының өзі сол субъектіге қылмыстық объект жүктей отырып, мемлекет оның істеген қылмысын мінеп, оған заңдылық баға береді.

Қылмыстық объектінің мазмұны (теріс қылыққа моральдық саяси баға беріп мінеу және мемлекет, қоғам тарапынан қылмысын бетіне басу) және заңдылық (қылмыс істеген адамға қолданылатын мемлекеттік күштеу шаралары) . Бұлар қылмыстық объектінің маңызды, мәнді екі бөлігі болып табылады. Сонымен қылмыстық объекттің қылмысты саралауда өте маңызды бөлігі бола, қазіргі кезде де өз маңызын сақтауда.

Зерттеу жұмысымныңмақсаты: қылмыстың тікелей объектілері мен қылмысты саралаудағы маңызын көрсету.

Зерттеудің міндеттері:

-Қылмыс құрамының түсінігі мен мәнін анықтау;

-Қылмыстың тікелей объектілері мен қоғамға тигізер зардаптарын талдау;

-Қылмыс объектілерінің қылмысты саралаудағы маңызын ашу.

Зерттеудің объектісі : қазіргі кездегі қылмыстық жағдайды саралаудағы қылмыстың тікелей объектілері.

Зерттеудің пәні: қылмысық саралауда маңызға алынатын қылмыстық объектілерінің жағдайы, мәселелері мен шешім жолдары болып табылады.

Зерттеудің ғылыми деңгейі: қылмыстың түсінігін, мәніндегі элементтер мен белгілерін қарастыра отыра, келесі ғалымдардың еңбектеріндегі қылмыс және қылмыс объектілері туралы мәліметтерді мысалға келтіруге болады-Абуов А. Ғ. , Аверьянов Т. В., Белкин Р. С., Баев О. Я., Белкин Р. С. , Герасимов В. Н., Драпкин Л. Я және т. б.

Зерттеу әдістері. Дипломдық жұмыста қойылған мәселелерді ғылыми тұрғыдан ашып көрсету үшін тарихи зерттеудің логикалық тәсілмен тығыз байланыстылығы тарихшылдық, объективтілік, жан-жақтылық сияқты негізгі методологиялық принциптері басты наразда болды. Зерттеу барысында тарихи салыстырмалық, диалектикалық талдау, статистикалық, демографиялық талдау және басқа әдістемелер қолданылды.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы мен тәжірибелік маңыздылығы: Қылмыстық құқылық қатынас мемлекеттің жаза жөніндегі құқығы мен қылмыскердің тиісінше қылмысытың жауаптылығын көтеру міндеттілігімен ғана шектеліп қоймайды. қылмыскер тиісті үкімет органының күштеу арқылы ықпал ететін обьектісі ғана емес, белгілібір құқықтардың субьектісі де. Өйткені жазалау шаралары оған оның жасаған қылмысының табиғатына осы қылмысқа заңда белгіленген жазаға, яғни сакцияға, Қылмыстық кодекстің Жалпы бөліміндегі жаза тағайындау туралы ережелерге сай жүзеге асырылады. Сондықтан да қылмыстық құқылық қатынас мемлекеттің қылмыскер жөніндегі құқығын белгілеп қана қоймайды, сонымен бірге әділ соттылықты жүзеге асыруда дарындылықтың кепілі ретінде де көрінеді.

Адамның қылмыстық жауаптылығы оған сот тағайындаған жазаңы өтеумен жүзеге асырылады.

Зерттеудің тәжірибелік базасы: қылмыстық объект бұл қылмыстық құқылық норманы бұзудың нәтижесі, қоғамға қауіпті іс-әрекеттің көрінісі болып табылады. Қылмыс істелмесе қылмыстық объектіде болмайды. Қылмыстық заң бойынша жазалау қатерімен тиым салынған қоғамға қауіпті іс-әрекеттер үшін қылмыстық объект тек қана қылмыс істеу арқылы келтірілген зиянның көлеміне, қылмыстың жасалу тәсіліне, кінәнің нысанына, қылмыскердің тұлғасының ерекшеліктерін еске ала отырып жүзеге асырылады.

Қылмыстық объект өзіне тән ерекшелегімен оқшауланған құқылық жауапкершіліктің бір түрі болып табылады.

Мемлекет қылмыскерді жазалай отырып, басқаларды қылымыс істеуден сақтандырады және сотталған адамды түзеу мақсатын жүзеге асырады. Мемлекеттің осы функциясын атқару кезінде қылмыскерде мемлекетке өз көзқарасын білдіретін қатынастың субьектісі ретінде көрінеді. Мұндай жағдайда мемлекет осындай қатынастың обьектісі болып қалады.
Қылмыстық құқықтық қатынастың пайда болуын қылмыстық объектінің жүзеге асырылуы деп түсінуге болмайды. Тек соттың айыптау үкімі заңды күшіне енгеннен кейін ғана қылмыстық объект жүзеге асырылады. Сот айыптыны кінәлі деп тани отырып, қылмыскер мен мемлекет арасында кінәлінің қылмыс жасаған уақытынан бастап қылмыстық құқықтық қатынастың орын алғандығын бекітеді.

Зерттеу жұмысымның құрылымы : кіріспеден, 3 бөлімнен, қорытынды, пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Бірінші тарауда-Қылмыс құрамының түсінігі мен мәнін анықталады.

Екінші тарауда-Қылмыстың тікелей объектілері мен қоғамға тигізер зардаптары талданады.

Үшінші тарауда-Қылмыс объектілерінің қылмысты саралаудағы маңызын ашылады.

Қорытындыда алдағы сұрақтарға қорытынды жасалады

1 ҚЫЛМЫС ҚҰРАМЫНЫҢ ТҮСІНІГІ МЕН МӘНІ

Қылмыс құрамының түсінігі, түрлері, ерекшеліктері

Қылмыс ұғымына 3-тарауда берілген жалпы аныктама - заңдық абстракция, және де нақтылы жок нәрсе. Бұл үғымда барлык қылмыстарға тән белгілер жалпыла. ма корсетілген. Негізінде тек нақты қылмыс қана (кісі олтіру, ұрлау, тонау, т. б. ) жасалынады, сол үшін жазаланады. Бұл қылмыстардың әркайсысына тән белгілер Қылмыстық кодекстің Ерекше бөліміндегі тиісті баптарда сипатталған.

Кандай да бір жасалған әрекетте қылмыс белгілерінің баржоғы туралы мәселені шешу үшін сол әрекетті жасаған адамды қылмыстық жауапка тартуға негіз болатын мән-жайлардың белгілі бір жиынтығын а н ы қ т а у қажет. КК-тін. 3-бабында "осы Кодексте көзделген қылмыс кұрамының барлык белгілері бар әрекет қылмыстық жауаптылыктың бірден-бір негізі болып табылады" делінген.

Жасалған әрекетті қылмыс дептану үшін оны қылмыстық- құкықтық нормаларда бекітілген тиісті қылмыс құрамдарымен салыстыру қажет.

Нақты коғамға кауіпті әрекетті қылмыс ретінде сипаттайтын қылмыстық заңда белгіленген объективтік және субъективтік белгілердін жиынтығын қылмыстык құқықтақылмыс құрамыдеп атау қабылданған.

Қылмыс пен қылмыс құрамы өзара ұқсас, бірақ бірдей ұғымдар емес. Қылмыс - нақты адамнын іс жүзінде жасаған накты әрекеті немесе әрекетсіздігі, және ол өзіне тән көптеген жеке белгілермен сипатталады. Ал қылмыс қүрамы - кандай да бір қылмыстық әрекеттін тек жалпы белгілерін ғана бекітетін нормативтік категория.

Егер қылмыс, яғни оны жасау қылмыстық жауаптылыкқа тартуға іс жүзінде негіздеие бола алса, қылмыс құрамы оның заң жүзіндегі негіздемесі. Бұл екі негіздеме өзара байланысты, екеуі бір бүтінді құрады: қылмыс құрамы заң бойынша анықталып, бекітілмесе коғамға қауіпті әрекет қылмыс болып саналмайды, кандай да бір қылмыс құрамының белгілерінін. болуы егер жасалған әрекетте осы белгілер болмаса, қылмыстык жауапқа тартуға негіз бола алмайды. Бұл жерден қылмыс құрамының мәні түсінікті бола түседі. Сондыктан да, жалпы, КК-тің 3-бабына сәйкес, заң шығарушы да, теорня да, тәжірибе де Қылмыстық заңда қарастырылған қылмыс құрамының барлық белгілері бар қоғамға қауіпті әрекетті ғана қылмыстық жа- уаптылықтың бірден бір негізі ретінде қарастырады. Бұл кандай да бір басқа мән-жайлар (сол субъектінің жеке басын сипаттайтын деректер, жасалған әрекеттің саяси маңызы, т. б. ) қылмыстық жауаптылыкка негіздеме бола алмайды дегенді білдіреді. [1] .

Мұндай негіздеме болмаса қылмыстық объект жайында сөз де болуға тиіс емес. Егер адам, өзінің жасаған әрекетінде қылмыс кұрамы болмаса да қудалауға түссе, қылмыс құрамының жоқ екендігі қай кезде анықталса, дәл сол кезден бастап оған қатысты қудалау мүлдем тоқтатылуға тиіс.

Заң әдебиеттері, - қылмыс құрамының барлык белгілері бар әрекетті жасау қылмыстык жауаптылық үшін бірден-бір жәнежеткілікті негіздеме; қылмыстық қудалауды жүзеге асыратын органға адамды жауапқа тарту үшін оның жасаган әрекетінде қылмыс құрамының бар екенін анықтау жеткілікті; қылмыстықжауаптылыкқа тарту мәселесін шешу үшін баскадай мән-жайларды анықтаудың қажеті жоқ, - деп дұрыс көрсеткен.

Бұл, әрине қылмыстық қудалауды жүзеге асыратын органның басқа ешқандай мәні анықтауы тиіс емес деген түсінік бермейді. Әлбетте, басқа да мағұлматтар ескертіледі. Мысалы, қылмыс жасаған адамның қылмыс жасауға дейінгі мінез-құлқын, жүріс-тұрысын сипаттайтын деректердін іс үшін маңызы өте зор, олардың бәрін сот үкім шығарғанда ескереді, бірақ олар қылмыстык жауаптылыкка негіз бола алмайды.

Сонымен, қылмыс құрамы болмаса қылмыстық объект жүзеге аспайды. Осындай маңызды, өзекті ролімен қатар қылмыс құрамы баска да "қызметтік" деп аталатын өте кажетті міндеттерді атқарады. Қылмысты саралау процесі тек қылмыс құрамы негізінде гана жүзеге асырылады, себебі ол қажетті қылмыстық құқықтық үлгі (эталон) болып саналады; онымен салыстыру арқылы жасалган қылмыстың мазмұны мен сипатын толық және бұл көрсететін, тиісті қылмыстық-құқықтық норманы таңдауга болады

Кылмысты саралау мәселесі - теория бойынша да, практика тұрғысынан алғанда да күрделі әрі маңызды мәселелердің бірі, себебі қылмыстық заңның тиімділігі де, бұл заң қолданылған адамның тағдыры да жасалған әрекеттің калай сараланатындығына байланысты. [7] .

Саралау (квалификация) термині "gualis" - сапа және "Гасеге" - істеу деген латынның екі cөзінен тұрады. Қылмыстык құқықка катысты бұл - коғамға қауіпті әрекетті аралас деректтерден айыруға мүмкіндік тудыратын сапалы баға беру деген мағынаны білдіреді. Басқаша айтқанда , қылмысты саралау дегеніміз - тұлға жасаған қылмыстың накты белгілерінің қыл- мыстық құқықтық нормаларда көзделген накты қылмыс кұрамының белгілеріне бұл келетіндігін анықтап, заң жүзінде тиянақтау болып табылады. [4] .

Қылмыс құрамының белгілері тек Ерекше бөлімнің диспозицияларында ғана емес, КК-тің Жалтты бөлімнің тиісті баптарында да баяндалған. ҚК-тің Ерекше бөлімінін баптарында әртүрлі қылмыс құрамы белгілерінің басым көпшілігі баяндалған. Барлық қылмыстар үшін немесе қылмыстардын жекелеген топтары үшін ортақ белгілер, әдетте, КК-тің Жалпы бөлімнің баптарында аталады (кінә түрі, қылмыстық жауап- тылықтың қай жастан басталатындығы, қылмыстық әрекеттің аякталмай қалуы, т. б. ) . Мысалы, кісі өлтіргені үшін жауаптылық көзделген 96-баптың диспозициясында адамның кісі өлтіргені үшін қанша жастан бастап қылмыстық жауаптылыкқа тартылатындығы көрсетілмеген. Бұл акпарат КК-тін Жалпы бөлімнің 15-бабында берілген.

КК-тін Ерекше бөлімнің баптарында әдетте орындаушының тікелей өзі жасаған немесе аяқталмай калған қылмыс кұрамдарының белгілері келтіріледі.

Егер қылмысқа қатысушының (көмектесушінің, айдап салушының) алдын ала қылмыстык әрекеті немесе әрекетсіздігі орын алса, онда бұл әрекетте, бір қарағанда ҚК-тің Ерекше бөлімнің тиісті баптарында көрсетілген қылмыстың қандай да бір құрамының белгілері түгел болмайтындай көрінеді. Бірак, бұл жағдайда да қылмыс құрамы болады, тек ол Ерекше бөлімдегі бапта ғана емес, сонымен қатар Жалпы бөлімнің тиісті баптарында бар белгілер арқылы да құрастырылады. [2] .

Қылмысты саралағанда сол әрекетке сәйкес келетін қылмыс құрамы бар Ерекше бөлімнің бабы немесе оның бөлігі дәл көрсетілуге тиіс, ал егер аяқталмаған қылмыстык әрекет, қылмысқа қатысушылык жағдайлары қарастырылса (олар жайында алда толық айтылады), онда КК-тің Жалпы бөлімнің тиісті баптарына сілтеме берілуге тиіс.

Қылмысты саралаудың нәтижелері іс жүргізу кұжаттарында (қылмыстык істі қозғау туралы, айыпталушы ретінде жауапка тарту туралы қаулыларда, үкімде, т. б. ) көрсетілед.

Қылмысты саралаудың маңызы сол, ол қылмыс жасап айыпты болған адамды қылмыстық объектыға түсірту түріндегі қылмыстық қылмысқтың реттеуші қызметі реттейтін тетікті "іске қосатын " заңды фактінің (қылмыстық құрамның барлық белгілері бар қоғамга қауіпті әрекет жасау) бар екендігін ресми түрде растайды. Қылмысты дұрыс саралаудың қаншалыкты маңызды екендігі осыдан да түсінікті болар; ол қоғамға қауіпті әрекеттің белгілерін әлеуметтік құқыктық тұрғыдан дәл талдау арқылы қамтамасыз етіледі.

Әрекетті дұрыс саралау үшін, қылмыстық заңды дұрыс қолдану үшін істің накты мән-жайын, сондай-ақ қылмысты қылмыс емес әрекеттен, бірқылмысты екінші қылмыстан айыруға мүмкіндік беретін құрамы белгілерін жақсы білу қажет. Қорыта айтканда, қоғамдағы зандылықтың жайы құқық қолданушы органдардың қылмысты қаншалыкты дұрыс саралай алатындығына тығыз байланысты.

Қоғамға қауіпті әрекетті қылмыс ретінде сипаттайтын элементтер жиынтығы, қылмыс құрамының жалпы түсінігін береді, ал қылмыс құрамы жасалған әрекетті қылмыстык немесе қылмыстық емес деп тануға және оны дұрыс саралауға негіз бола алады. Осы карастырылған теориялык қағидаларды іс жүзінде колдану үшін қылмыс құрамдарын жіктеудін, яғни оларды белгілі бір түрлерге бөлудің маңызы зор.

Қылмыс құрамын жіктеудың негізіне әдетте әрекеттің қоғамга қауіптілік деңгейі, қылмыс құрамын заңда сипаттау тәсілі жәнеқылмыстың объективтік жагының құрылысы сияқы критерийі) алынады.

Әрекеттің қоғамға қауіптілік дәрежесіне байланысты қылмыс кұрамдары:

негізгі', сараланган (ауырлататын, саралаушы белгілері бар) ; артықшылықты (жеңілдететін белгілері бар) болып бөлінеді. Қылмыстың негізгі құрамы - бұл белгілі бір түрдегі әрекеттің негізгі, тұракты белгілерінің жиынтығы бар кұрамы және ол жасалған әрекеттің коғамға кауіптілік деңгейін көтеретін немесе төмендететін косымша белгілерді қарастырмайды. Мысалы, КК-тің 96-бабының бірінші бөлігінде көзделген адам өлтірудың құрамы осындай болып табылады.

Егер қылмыс құрамында осы тектес әрекеттің негізгі белгілерімен қатар объекті мен жазаны ауырлататын мағлұматта да көрсетілсе, онда мұндай қылмыс құрамы сараланған кұрам деп аталады.

Мұндай саралайтын белгілер әртүрлі мәні болуы мүмкін: қылмыстың әлденеше рет қайталануы, тәсілі (аса қатыгездік, зорлық, т. б. ) соттылық, ұйымдасқан топ, бас пайданы ойлау, т. б.

Қылмыстың сараланған құрамы әдетте КК-тің Ерекше бөлімінің тиісті бабының әртүрлі бөліктерінде болады. Бүған - КК-тің 96-бабының екінші бөлігінде көзделген адам өлтірудың сараланған құрамын мысалға келтіруге болады.

Негізгі белгілерінің болуымен қарап қылмес пен жазаны жеңілдететін заңды да негізгі жауаптылықты а р т ы қ ш ы л ы қ т ы қ ұ р а м деп атайды. Ол не КК-тің Ерекше бөлімінің бір бабының әр түрлі бөліктерінде, не бөлек бапта болуы мүмкін, мысалы, адам өлтірудің артыкшылықты құрамы жаңа туған баланы шешесі өлтіргенде (КК-тің 97-бабы) . ондай қылмысты жан күйзелісі жағдайында жасағанда (КК-тің 98-бабы), қажетті қорғаныс шегінен асып жасағанда (КК-тін. 99-бабы), қылмыс жасаған адамды ұстау үшін қажетті шараларды асыра қолданғанда (ҚК-тін 100-бабы) болуы мүмкін.

Қылмыс кұрамыньщ белгілерін занда сипаттау тәсіліне байланысты қылмыс құрамдары жай, күрделі және балама (күрделі құрамға катысты) болып бөлінеді. [59] .

Қылмыстың ж а й қ ұ р а м ы дегеніміз құрамның қандай да бір элементінің күрделенуі болмайтын құрамы. Онда бөліктері немесе кезендері өзінше бөлек қылмысты қүрамайтын, бір әрекеттің сипаттамасы баяндалады, яғни құрамның элементтерінің әрқайсысы бір нұсқада ғана беріледі.

Қылмыстың күрделі құрамы дегеніміз құрамның қандай да бір элементінің (объектінің, объективтік жағының, субъективтік жағының) күрделенуі орын алатын құрамы. Мысалы, қарақшылык жасағанда (екі объектіге қастандық жасалады - меншікке және адамнын жеке басына), зорлағанда (бірнеше әрекет жасалады - психикалық әсер ету немесе күш көрсету не жәбірленушінің дәрменсіздігін пайдалану және жыныстык қатынас жасау), айыптың екі нысаны болса т. б. (алып жапсыру үшін немесе басқа қажетке адамның органдарын немесе тәнін еріксіз алуға мәжбүрлеуде ондағы абайсыздықтан адамның қаза табуы) құрамы күрделі болады.

Күрделі кұрамының басқа бір түрі - балама құрамы; онда қылмыстық әрекеттің (әрекетсіздіктің) бірнеше нұскасы (варианты) болады, олардың әрқайсысы қылмыстық объекттінің негіздері бола алады, мысалы, заңды кәсіпкерлік кызметке бөгет жасау, заңсыз кәсіпкерлік, тұтынушыларды алдау.

Қылмыстың объективтік жағының қүұылысына байланысты қылмыс құрамдарын жіктеудың практикалық маңызы зор.

Осы критерий бойынша қылмыс құрамдары материялдық, формальды және қажетті болып бөлінеді.

Қылмыстың салдары оның аяқталуынын қажетті белгісі болып табылатын қылмыстың құрамдарын қылмыстың материалдық құрамдары деп атайды. Егер әрекет жасау нәтижесінде қылмыстың мұндай құрамында қарастырылған салдар туындамаса онда әрекет не қылмыс деп танылмай ды (мысалы, абайсыз деректтерде), не қылмыс жасауға дайындалу немесе оқталу деп сараланады (көрсетілген салдарға жеткізуге бағытталған қасақана әрекетте) .

Қылмыстың формальды құрамдары дегеніміз қылмысты аякталған деп санау үшін қылмыстық занда көзделген әрекетті жасау жеткілікті болатын кұрамдары; бұл жерде салдардың қылмыстың міндетті белгісі болуы шарт емес. Мысалы, мемлекетік сатқындық, шпионаж, зорлау формальды құрамға жатады. Егер де қоғамға қауіпті салдар іс жүзінде туындаған болса, онда ол формальды құрамда не саралаушы белгілер рөлін (мысалы, зорлау әрекеті арқылы жәбірленушіге соз ауруын жұқтыру) аткарады, немесе жаза тағайындағанда ескеріледі. [6] .

Кей жағдайларда заң шығарушы қылмыстын аякталу кезін алдын ала қылмыстык әрекет кезеңдерінің біріне - қылмысқа дайындалу немесе оқталу кезіне жатқызады. Мұндай қылмыс аяқталды деп танылу үшін қылмыстық зардаптың болуы да, оны тудыратын әрекетті аяғына дейін жеткізу де қажет емес. Кылмыстың мұндай кұрамдары қ и ы л ғ а н к ұ р а м д а р деп аталады (мысалы, қарақшылық, бандитизм және т. б. ) . [34] .

1. 2 Қылмыс құрамының элементтері мен белгілері

Адамдардың істеген кез келген іс-әрекеті сыртқы дүниеде белгілі бір өзгеріс туғызады.

Қоғамға қауіпті іс-әрекеттер де қоғамға зиянды өзгерістер туғызуға немесе соны болдыру қаупін туғызуы мүмкін. Іс-әрекет арқылы келтірілген нақты зиянды анықтау арқылы материалдық өмірге нақты қандай өзгерістер келтіргенін білеміз.

Қылмыстық зардап - бұл қылмыстық заңда көрсетілген қоғамдық қатынастарға әрекет немесе әрекетсіздік арқылы келтірілген зиян.

Жаңа қылмыстық заңның Ерекше бөлімінде көрсетілген нормаларға талдау жасап, іс-әрекетті істеу арқылы заң қорғаған, қылмыстық кодекстің тиісті бабының диспозициясында бейнеленген қоғамдық қатынастарға қандай өзгерістер келтірілетінін анықтаймыз. Мысалы, мемлекеттік қылмыстарды (5-тарау) істегенде мемлекеттің конституциялық құрылысын, егемендігін және мемлекеттің қауіпсіздігін реттейтін қоғамдық қатынастарға теріс өзгерістер келтіреді. Меншікке қарсы қылмыстарды істегенде меншік иесін тікелей материалдық залал келтіреді. 6-тараудың 178-бабын алатын болсақ, тонау, яғни бөтен мүлікті ашық ұрлау үш жылға дейнгі бас бостандығын шектеуге, не алты айға дейінгі мерзімге қамауға, не төрт жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады. Сондай-ақ жеке адамға қарсы қылмыстардан (1-тарау) әр түрлі зардаптар - адамның өмірін жою. Әр түрлі дәрежеде жарақат келтіру, жыныстық немесе адамгершілік қатынастарды бұзу зардаптары келтіріледі.

Қылмыстық кодекстің нақты баптарының диспозициаларындағы қоғамға зиянды зардаптарды анықтау үшін заң шығарушы әр түрлі терминдерді, түсініктерді қолданады. [32] .

Көп жағдайларда заң шығарушы қоғамға зиянды нақты і-әрекеттен туындайтын зардаптардың бірнеше балама түрлерін көрсетіп берген. Мысалы, қылмыстық кодекстің 256-бабында 1-бөлігінде өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтауға жауапты адамның қауіпсіздік ережелерін бұзу абайсызда адамның денсаулығына ауыр, орташа зиян келтірсе, ұйымға, мемлекетке ірі зиян келтірсе 103-баптың 1-бөлігінде; адамның өміріне қауіпті немесе көруден тілден, естуден қандай органның қызметін жоғалтуға немесе бет-әлпетінің қалпына келтіргісіз бұзылуына әкеп соққан денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіру, сондай-ақ өмірге қауіпті немесе еңбек қабілетінің кемінде үштен бірін тұрақты түрде жоғалту, ұштасқан немесе кінәліге мәлім кәсіби еңбек қабілетін немесе түсік тастауға психикасын бұзуға, есірткемен немесе уытты умен ауруға душар еткен денсаулықтың бұзылуын тудырған, денсаулыққа өзге зиян келтірген қасақана ауыр зиян келтіру - делінген. Осы сияқты баптардағы бірнеше балама зардаптың біреуін орындағанның өзінде-ақ іс-әрекетте қылмыс құрамы бар деп есептелінеді. [15]

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.