Фон-Строй ЖШС материал емес активтердің аудиті


Кіріспе
Құрылыстағы тауарлық қатынастың өндірістен айырмашылығы, ол өндіріс процесінің басталуына дейін пайда болады. Бұл өзіне тән ерекшелік бағаны құрғанда, құрылыс кәсіпорындарының өндіріс шығындарын көрсеткенде және де инфляция мен өндіріс құралдарына бағаның өсу жағдайында бас мердігерлер үшін үлкен тәуекелмен байланысты.
Құрылыс өндірісінде өнімді өндіру үшін ұзақ мерзім талап етіледі, сондықтан ол бірнеше жылға созылуы мүмкін және бірнеше есептік мерзімді қамтиды.
Аталмыш тақырыптың өзектіліғі құрылыс өндірісі басқа да өндіріс түрлерімен байланыстарының күрделілігімен де ерекшеленеді. Құрылыс алаңдарында бір мезгілде жалпы құрылыстар, мамандандырылған және де басқа жұмыстар жүргізілуі мүмкін. Өндірістің технологиялық процесі бас мердіғерлік құрылыс кәсіпорынының басшылығымен жүргізіледі.
Ол тапсырыс берушімен барлық жұмысты орындауға келісім-шартқа отырып, құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізу үшін басқа мамандандырылған кәсіпорындармен келіседі, бұл субмердігерлік деп аталады. Құрылыста тапсырыс берушінің, бас мердігердің және субмердігердің қатысуы олардың өзара қарым-қатынастарының күрделі жүйесінің қалыптасуына әкеледі, ол үшін бухгалтерлік есепті жүрғізудің тиімді, әрі жүйелі түрде көрсетілуі тиіс.
Осы дипломдық жұмыстың тақырыбы "Материалдық емес активтер" болып табылады. «Материалдық емес активтер» бабы бойынша шаруашылық қызметте ұзақ уақыт бойы пайдаланылатын және кіріс келтіретін материалдық емес объектілерге кәсіпорынның жұмсаған шығындары көрсетіледі. Материалдық емес активтердің тозуы өнімнің (жұмыстың, қызметтің) өзіндік құнына олардың бастапқы құны мен ұтымды пайдалану мерзіміне қарай кәсіпорыын есептеген нормалар бойынша, бірақ кәсіпорын қызметінің мерзімінен аспайтындай болып жатқызылады.
Осы тақырыпқа сай дипломдық жұмыста «Айналымнан тыс активтер» бөліміне жататын «Материалдық емес активтер» және «Материалдық емес активтердің амортизациясы» есебін және аудитін қарастырамыз.
«Материалдық емес активтер» бабы бойынша шаруашылық қызметте ұзақ уақыт бойы пайдаланылатын және кіріс келтіретін материалдық емес объектілерге кәсіпорынның жұмсағаи шығындары көрсетіледі. Материалдық емес активтердің тозуы өнімнің (жұмыстың, қызметтің) өзіндік құнына олардың бастапқы құны мен ұтымды пайдалану мерзіміне қарай кәсіпорыын есептеген нормалар бойынша, бірақ кәсіпорын қызметінің мерзімінен аспайтындай болып жатқызылады.
Назарова В. Л. «Шаруашылық жүргізуші субъектілердегі бухгалтерлік есеп» - Алматы, «Экономика» 2007
Материалдық емес активтер белгілі бір нақтылы табиғи пішіні жоқ, ақша немесе зат түріндегі активтер қатарына жатпайтын, бірақ қандай да бір бағаға, құнға бағаланатын болғандықтан кәсіпорынға өнім өндіруде, тауарларды сауда, қызмет көрсетуде, негізгі құралдарды жалға беруде немесе экімшілік қызмет барысында үнемі, яғни ұзақ уақыт бойы (бір жылдан артық уақыт) қосымша табыс (пайда) әкеліп тұратын активтерді айтамыз. Ұтымды пайдалану мерзімін анықтау мүмкін болмайтын материалдық емес активтер бойынша тозу нормасы он жыл мерзімге есептеліп, бірақ кәсіпорын қызметінің мерзімінен аспайтындай болып белгіленеді. Ұтымды пайдалану мерзімін анықтау мүмкін болмайтын материалдық емес активтер бойынша тозу нормасы он жыл мерзімге есептеліп, бірақ кәсіпорын қызметінің мерзімінен аспайтындай болып белгіленеді. [6]
Бұл дипломдық жұмыстың өзектілігі «Фон-Строй» ЖШС материалдық емес активтердің есебін және аудитін ұйымдастыру тәртібі, оның қаржылық-шаруашылық қызметін талдай отырып, жеткен жетістіктерін және жіберген қателіктерін анықтап, материалдық емес активтер есебін және аудитін жетілдірудің тиімді жолдарын ұсыну.
Осы мақсатқа жету үшін келесідей міндеттерді орындау шарт:
- құрылыс саласынан алған білімімді қолдану; -өндірістік тәжірибеде жинаған тәжірибемді пайдалану; -қарастырылып отырған мәселе бойынша статистикалық және
заңнамалық материалдарды жинақтау және өңдеу; -кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау;
-жүргізілген талдау нэтижелері бойынша жетіспеушіліктерді анықтау және оларды жою және жетілдіру жолдарын ұсыну.
Диплом жұмысымның объектісіне «Фон-Строй» ЖШС құрылыс есебі және аудитті жүргізу ерекшеліктері жатады.
Дипломдық жұмыстың мақсаты - материалдық емес активтер мәніне, жіктелінуіне, бағалануына, есебіне және аудитке түсінік беру. Сонымен бірге материалдық емес активтерді дұрыс пайдалануға жүргізілген талдау негізінде ұсыныстар және тұжырымдарды жасау. Халықаралық қаржылық есеп стандарттарына (ХҚЕС) сәйкес материалдық емес активтер есебін және амортизация жүргізу тәртібін көрсету.
Қойылған мақсаттарға қарай келесі міндеттерді атқару қажет:
- Материалдық емес активтер мәнін, құрылымын және есебін кәрсету;
- Материалдық емес активтердің амортизация есептеу әдістерін ашу;
- Материалдық емес активтерге аудиторлық операциялар жүргізу тәртібін кәрсету
- Өз тұжырымдар мен ұсыныстарды көрсету.
Жоғарыда аталған міндеттерді орындау үшін «Фон-Строй» ЖШС 2008-2010 ж. ж қаржылық есептілігінің келесі нысандарын пайдаландым: бухгалтерлік баланс № 1;
- кіріс пен шығыс туралы есеп № 2;
- ақша қаражатының қозғалысы туралы есебі № 3;
- меншікті капитал есебі № 4,
- түсініктеме жазу.
Сондай ақ дипломдық жұмысты жазу барысында:
- ҚР «Бухгалтерлік және қаржылық есеп туралы» заңын;
- ҚР Салық Кодексін;
- «Аудиторлық қызмет туралы» заң;
- Басқа да ҚР нормативті актілерін;
- ҚР бухгалтерлік есеп бойынша ұлттық комиссияның дайындаған құжаттарын;
-. Ұйымның «Есеп саясатын», құрылтай құжаттарын басшылыққа алдым.
«Фон-Строй» ЖШС бухгалтерлік есебін I қаңтар 2006 жылдан Халықаралық қаржылық есеп стандарттарына (әрі қарай ХҚЕС) сәйкес жүргізіп, шаруашылық іс әрекетті бейнелеу үшін ХҚЕС-ның жұмыс шоттар жоспарының жинақтамалы шоттарын пайдаланады.
Дипломдық жұмыстың құрылымы кіріспеден, үш тараудан, қорытынды, пайдаланылған әдебиет және зерттеу тақырыбы бойынша қосымшалардан түрады.
Дипломдық жұмыстың бірінші тарауында материалдық емес активтердің есебін ұйымдастыру тұжырымдамаларын зерттеу.
Дипломдық жұмыстың екінші тарауында материалдық емес активтер аудитін жүргізу процедураларын және оны тәжірибеде қолдануын зерттеу.
Дипломдық жұмыстың үшінші тарауында материалдық емес активтер есебін және аудитін жетілдіру жөнінде тың ұсыныстар ұсыну.
Бұл аталған шараларды жүзеге асыру үшін математикалық, статистикалық, салыстырмалы талдау әдісі және бухгалтерлік есеп әдістерінің элементтері қолданылды.
1 «Фон-Строй» ЖШС материалдық емес активтердің есебі
- Материалдық емес активтердің түсінігі және жіктелуі
Материалдық емес активтер деп - 38 «Материалдық емес активтер» ҚЕХС (Қаржылық есеп берудің халықаралық стандарттарына) сәйкес белгілі бір нақтылы табиғи пішіні жоқ, ақша немесе зат түріндегі активтер қатарына жатпайтын, бірақ қандай да бір бағаға, қүнға бағаланатын болғандықтан кәсіпорынға өнім өндіруде, тауарларды сауда, қызмет кәрсетуде, негізгі құралдарды жалға беруде немесе экімшілік қызмет барысында үнемі, яғни ұзақ уақыт бойы (бір жылдан артық уақыт) қосымша табыс (пайда) әкеліп тұратын активтерді айтамыз.
Материалды емес активтер экімшілік мақсатта және басқа субъектілергі жалға беруде, өндірісте және тауарларды өткізуе ұзақ уақыт бойы (бір жылдан астам) қолдануға арналған, заттай формасы жоқ, үлестірілетін ақшалай емес активтер, оларды:
- анықтауға болады;
- субъект бақылайды;
- қолданудан субъект болашақта пайда алуды күтеді. Материалдық емес бап материалдық емес актив болып саналады, егер:
- материалдық актив анықтамаларына сәйкес келсе. Және мынадай жағдайда есепке тіркеледі:
- субъектінің осы активке тікелей байланысты күтілетін экономикалық пайда алу ықтималдығы жоғары болса;
- актив құнын күмәнсіз сеніммен анықтауға болса;
- материалдық емес активтерді тану сәтінде олардың бастапқы қүн бойынша бағаланғанында.
Материалдық емес активтердің бастапқы құны оларды сатып алу құнына тең болады, бұған оларды алуға кеткен және қолдануға әзірлейтін жағдайға (сатып алу бағасы, орны толып өтелмейтін салықтар мен алымдар және т. б. шығындар) келтіруге жұмсалған шығындар кіреді.
Ұйымның материалдық емес активтерін қабылдау - тапсыруды құжатпен рәсімдеу үшін материалдық емес актив түрінің толық атауы, оның ұйымға берілген ай-күні, жылы (ұйымда жасалған ай-күні, жылы), объектінің; сипаттамасығ оның құны, амортизация нормасы және басқа қажетті мағлүматтар көрсетілуі тиіс. (1 қосымша)
Материалдық емес актив объектілерін қабылдауды рәсімдегенде акт материалды емес актив объектісінің әрбір объектісіне бір данадан жасалады. Материалды емес активтердің бірнеше біртектес объектілерін қабылдауды рәсімдейтін жалпы акт жасауға болады. Акт рәсімделгеннен кейін материалдық емес актив объектісін немесе оны қолдануды жүйелеп баяндайтын құжаттама немесе осы объектіге қатысты ұйымның сондай және тағы басқа мүліктік құқықтарын растайтын құжаттар тіркеліп, ұйымның бухгалтериясына беріледі, оған бас бухгалтер қол қояды және ұйым басшысы немесе соған уәкілетті тұлға бекітеді. Басқа ұйымға материалдық емес активтерді бергенде (сатқанда) акт екі дана болып жасалады, тапсыратын ұйым және материалдық емес активтер есебі карточкасында тиісті жазба жасалады.
Ұйым пайдалануына түскен материалдық емес активтердің барлық түрлерінің есебі үшін қолданылады. Материалдық емес актив обьектілеріне жатқызу тәртібі мен олардың құралы заңдармен және нормативті актілермен реттеледі.
Бухгалтерияда әрбір объектіге карточка жүргізіледі. Форма кіріске алынуға арналған құжат, материалдық емес активтерді қабылдау-тапсыру және басқа құжаттама негізінде бір дана болып толтырылады. 8 графада бастапқы құжат пен пайдалы қызмет ету мерзіміне негізделіп есептелген мөлшер (норма) бойынша ай сайын есептелетін амортизация сомасы көрсетіледі. «Материалдық емес актив объектілерінің қысқаша сипаттамасы» белігінде тек қана актив объектінің көрсеткіштері жазылады, ұйымда бар осы объектіге арналган техникалық күіжаттама мәліметтерін көшіруге болмайды.
Материалдық емес активтердің қатарына лицензиялық келісімдерді, программалық жабдықтарды, патенттерді, ұйымдастыру шығындарын, гудвиллді, сауда маркаларын, авторлық құқықты жатқызуға болады. [22]
Объектілерді материалдық емес активтердің қатарына кіргізу (жатқызу) тәртібі және олардың қүрамы белгіленген зандарға сәйкес тиісті нормативтік актілерде қарастырылған.
Өндіріспен байланысты МЕА. Бұл топқа «ноу-хау», деп шаруашылық қызметі, яғни пайдалану барысында субъектіге табыс әкелетін жаңа технологиялық шешімдермен жаңалықтарды құпия мәліметтерді айрықша құқықтарды жеке тұлғаның әзі тапқан ғылыми және басқадай жаңалығын айтуға болады.
Программамен жабдықтау деп субъектінің алдағы уақыттарда атқарылатын жұмыстарына қатысты табыс әкелетін ақпараттар мен мәліметтерді айтады.
Ұйымдастыру шығындары деп- шаруашылық субъектісін жаңадан апіу, қүру кезінде жұмсалған шығындар, яғни суб-тің тіркеуден өткізу үшін заң орындарына теленген төлеулер, банктерден есеп айырысу немесе валюталық басқадай шоттар ашу үшін жұмсалған шығындар, жарнама үшін төленген төлемдер.
Өндірістік ақпаратты пайдалану құқықтарын есепке алу. Оған МЕА қатарына белгілі уақыт кезеңі ішінде табыс әкелетін, ақыға сатып алынған әндірістік ақпарат немесе субъектінің өнімін болашақ кезеңдегі тұтынушылары туралы: шикізатпен, материалдармен және қызметтермен жабдықтау туралы мәліметтер жатады.
Коммерциялық қызметпен байланысты МЕА. Тауар таңбалары мен қызмет керсету таңбалары деп тауарларды тиесілі таңбалар бойынша айыра алатын белгісін айтады.
Тауардың шыққан жерінің атауы- тауарды таңбалау үшін пайдалынылатын елдің, елді мекеннің, жердің немесе басқа географиялық объектінің атын қоса және басқа да ерекшеліктері арқылы сипатталады.
Қолдану құқықтарымен байланысты МЕА. Патенттер дегеніміз- жеке адамның немесе топтың сондай-ақ заңды тұлғаның ашқан, ойлап тапқан жаңалығын мемлекеттік тұрғыдан мойындап және ол жаңалықты ашқан адамға, топқа немесе заңды тұлғаға тапқанын өз пайдасына қолдануына рұқсат беру туралы құжат болып табылады. Сонымен қатар патент деғеніміз кәсіпкерліктің кейбір түрлерімен айналысу үшін берілген і^қықты куәләндірәтін құжатты айтады. Кәсіпкер патентті алар уақытында патенттік баж төлеуі керек.
Өнеркәсіптік үлгілері: модельдермен, суреттермен немесе екеуінің қосындысымен берілуі мүмкін.
Лицензия (еркіндік, құқық деген латын сөздерінен алынған) - қандай да бір операцияларды жүзеге асыруға қүзырлы мемлекеттік органдарының берген рүқсаты.
МЕА- дің басқа түрлері. Гудвилл немесе фирма бағасы деп- бір шаруашылық субъектісі екінші шаруашылық субъектісін толығымен сатып алған кезде ғана пайда болады. Фирма бағасы болып сатып алынған шаруашылық субъектісінің нақты нарықтық бағасымен оның барлық активтерінің баланстық құны арасындағы айырмасы есептеледі. Еғер сатып алынған шаруашылық субъектісінің барлық активтерінің сатып алынған құны олардың баланстық құнынан артық болса онда құндар арасындағы айырмашылық жағымды гудвилл деп аталады. Ал кемболған жағдайда жағымсыз гудвилл деп аталады.
Интелектуалдық меншік ұғымына: авторлық құқықтары, тауар белгілері, патент құқықтары т. б. жатады.
Материалдық емес активтерді мынандай түрлерге боліп, жіктеуге болады:
- лицензиялық келісімдер - кәсіпорынға үкіметтік органдар немесе муниципалитет беретін және қоғамдық меншікті монополиялық пайдалануға (электр желілері үшін қоғамдық жерді пайдалануға және т. б. ) беретін құқытар;
- бағдарламамен қамтамасыз ету, ол әлде сатып алынады, не болмаса субъектінің озі жасайды және сыртқы немесе ішкі мақсаттарға арналады;
- патенттер - заңды түрде танылған және тіркелген айрықша құқықтар. Патент белгілі бір өнімді шығаруға, не болмаса арнайы ерекше процесс пен технологияны пайдалануға эксклюзивтік құқық береді;
-ұйымдастыру шығындары (қалдырылған шығындар) - субъект шеккен шығындар, олардан тек болашақта ғана нәтиже алынады немесе шығындар болашақ кезеңдерге (ұйымның мекен-түрақты ауыстыруына байланысты шығындар, ұзақ мерзімді алдын ала телеу - бірнеше жыл бүрын аванс болып тәленетін) сақтандыру;
- гудвилл - субъектінің жағымды сипаттамасына байланысты сатып алуышының сауда сәтінде пайда болған құндылығы. Ол сатып алушының
Назарова В. Л. «Шаруашылық жүргізуші субъектілердегі бухгалтерлік есеп» - Алматы, «Экономика» 2007 бухгалтерлік балансында сатылым (субъектінің тұтастай алғандағы құны) мен таза активтердің жеке-жеке нарықтық құн сомасы арасындағы айырма ретінде анықталады. Есеп мақсаттары үшін гудвилл фирманың алған нақты бағасы мен таза активтердің сәйкес теңестірілген әділ нарықтық бағасы арасындағы айырма ретінде қарастырылады. Таза капитал: «капитал минус міндеттемемлер» болып анықталады;
- басқадай (авторлық құқықтар - шығарма, әзірлеме және т. б. авторларға заңмен берілетін қорғау формалары, сауда маркалары немесе тауарлық белгілер - ұйымдарға, өнімге (көрсетілген қызметке) берілген, атаулар, рәміздер немесе сәйкестендіруді білдіретін басқалары) ; франшизалар - мемлекеттік меншікті пайдалану құқығына ие болу немесе коммуналдық қызмет көрсету және т. б. үшін үкіметтік органдар береді.
Бухгалтерлік есепте материалдық емес активтердің анықтамасы негізгі құралдардың анықтамасына сәйкес келеді, яғни жай қызметтер үрдісінде сатуға арналмаған және ұзақ мерзімге пайдалану мақсатымен сатып алынады. Егер оларды пайдаланудан болашақта табыс алынады деген ықтималдылық болса және егер оларды сенімді бағалауға болатын болса ғана олар танылады.
Материалдық емес активтер ді екі үлкен топқа белуге болады: айырбастауға жататын және жатпайтын. [23]
Айырбастауға жататын материалдық емес активтер фирманың басқа активтерінен белек сәйкестендіріліп және белек сатылуы мүмкін.
Кейбір айырбастауға жататын және субъектінің қызметінде айтарлықтай жиі кездесетін материалдық емес активтер теменде керсетілғен Патент - бұл занды тіркелген және танылған ерекше құқық. Патенттік құқық -сырттан басқа тұлғалар араласпаған кезде патент таратылатын үрдісті немесе қызметті, бұйымдарды иесіне пайдалануға, ендіруге, сатуға және бақылауға мүмкіндік береді.
Өндіріс дизайнын тіркеу өндірілетін бұйым түріне, үлгісіне не-месе моделіне сәйкес келетін патентке ұқсайды. Өндіріс дизайнын тіркеу сыртқы нысанда қорғаған кезде ғана патент қызмет керсетуді қорғайды.
Авторлық құқық - бұл әдеби, музыкалық шығармалардың өнертапқыштар және тағы басқа авторларының заңмен қарастырылатын, қорғалатын формасы.
Тауар маркалары немесе тауар атаулары - бұл компанияларға, енімдерге немесе қызметтерге берілген атаулар, символдар немесе басқа да анықталатын ұқсастықтар. Олар иемденуді кебейту үшін тіркелінуі мүмкін. Франшизалар ңақты бағытты және нақты қызметті пайдалану құқығын иелену үшін шаруашылық субъекті-лерінің мемлекеттік меншікті пайдалану құқығын иелену немесе коммуналдық қызмет көрсету үшін үкімет органдарымен ұсынылады. [6]
Жалға алынған меншіктің құнын жақсарту үшін мысалы, жалға алынған меншіктің модификациясы жалға алынған мүліктің дебет шотына жатады. Жал меншігін жақсарту материалдық емес активтер ретінде жіктелінеді. Жалға алынған меншікті жетілдіру жалға алынған мерзімнің қалғанына амортизациялануы немесе осы мерзімдердің кайсысы қысқарақ болуына байланысты жақсаруы керек.
Сәйкестенбейтін активтер бөлек сатылуы мүмкін емес. Төменде сәйкестенбейтін активтердің кейбір мысалдары келтірілген. Материалдық емес активтердің кейбіреулерінің екі арнайы сипаттамасы бар: олар ұзақ мерзімді аванстық төлемдер болып табылады және басқа сатылатындай иеленушіге ешқандай құқық бермейді. Бұл материалдық емес активтер жеке идентификациялануы мүмкін, бірақ айырбастауға жатпайды.
Мерзімі ұзартылған шығындар, яғни оларды бухгалтерлік ссепте болашақта табыс әкелуі мүмкін қызметтерғе кеткен шығындир деп атайды. Олар баланста алдын ала тәленген ұзақ мерзімді шығындар ретінде көрсетіледі. Мерзімі ұзартылған шығындар физикалық формасы жоқ ұзақ мерзімді активтер ретінде жіктеледі.
Ұйымдық шығындар - бұл қызметті ұйымдастыру кезінде пайда болатын шығындар.
Материалдық емес активтерді бағалау кезінде бастапқы күн принципі қолданылады. Яғни материалдық емес активтер, актив терді сатып алумен байланысты барлық шығындарды қосатын сатып алу құны бойынша бағаланады. [15]
Сатып алу құны - бұл барлық төлемдер немесе алыпған активтердің ағымдағы нарықтың құны. Материалдық емес активтерді есепке алу кезінде өте маңызды сүраққа материалдық емес активтерді пайдалану мерзімін анықтау жатады. Қызмет ету мерзімін анықтағанда келесі факторлар ескерілу қажет:
- қызмет ету мерзімін ең жоғары шектейтін заңды, реттеуші және келісілғен ереже;
- болжалды қызмет мерзімін өзгертуі мүмкін жаңарту немесе ұзарту үшін шарттар;
- қызмет ету мерзімін азайтатын тозу, сұраныс және басқа да; экономикалық факторлар;
- жұмыстардың орындалуының күтілген мерзімге сәйкес келетін қызмет мерзімі;
- материалдық емес активтің бар бәсеке қабілеттілігін шектейтін бәсекелестердің және басқа да субъектілердің күтілген әрекеті;
- материалдық емес активтердің жиынтығына кіретін басқа активтердің қызмет ету мерзімі.
Материалдық емес активтердің құны активтердің қызмет ету мерзімінде жүйелі түрде жазылу керек. Материалдық емес активтердің амортизациясы оның пайдалы қызмет ету мерзімі жүйелік негізде жүзеге асырылады. Амортизацияны пайдалану әдісі активтердің экономикалық тиімділігін банктерде пайдалану моделін сипаттау керек.
Егер мұндай үлгі нақты анықталған болмаса, амортизацияшя теңбе тең аудару әдісін пайдалану керек. Материалдық емес активтердің тиімді қызмет ету мерзімін қарастыру керек.
Халықаралық стандартқа сәйкес материалдық емес активті пайдалануда оның ағымдық, баланстық құны кәсіпорын үшін экономикалық тиімділігін жоғарылатуы мүмкін.
Бұндай жағдайда амортизациялық емес құнды жазу керек және активтің бағамын азайтуды көрсететін шығынды мойындау керек. Сату кезінде айырбастауда немесе материалдық емес активтердің қандаң да басқа жолымен келуі, түсімнен пайданы сипаттай 'отырып материалдық емес активтің шотымен оның амортизациялык емес құны жазылу керек.
Сонымен: Бухғалтерлік есепте материалдық емес активтердің анықтамасы негізгі құралдардың анықтамасына сәйкес келеді, яғни жай қызметтер үрдісінде сатуға арналмаған және ұзақ мерзімғе пайдалану мақсатымен сатып алынады.
- Материалдық емес активтердің бағалануы
Бухгалтерлік есепте материалдық емес активтердің анықтамасы негізгі құралдардың анықтамасына сәйкес келеді, яғни жай қызметтер үрдісінде сатуға арналмаған және ұзақ мерзімге пайдалану мақсатымен сатып алынады. Егер оларды пайдаланудан болашақта табыс алынады деғен ықтималдылық, болса және егер оларды сенімді бағалауға болатын болса ғана олар танылады.
Қаржылық есеп берудің халықаралық стандартына сәйкес (№38 ҚЕХС) материалдық емес активтер басқа тараптарга жалга өткізу немесе экімшілік мақсаттар үшін өндірісте немесе тауарлар мен қызмет көрсетуде физикалық мәні жоқ сәйкестендірілетін ақшалай емес активтер болып табьіладьі] Және іскерлік пікірден айқын ажыратылады. Сонымен қатар материалдық емес активтер ретінде ішкі пікірді қалыптастыруға, жарияланатын атауларды, клиенттердің тізімі және сәйкес сипаттың ұқсас баптарын қабылдаудың қажеті ашу.
Патенттер, авторлық құқықтар, франшизалар, тауар таңбалары, ұйымдық және жедел шығындар айтарлықтай кең тараған материалдық емес активтер болып табылады.
Материалдық емес активтерді екі үлкен топқа бөлуге болады: айырбастауға жататын және жатпайтын.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz