Оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытудағы мұғалімнің рөлі

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе . . . 3

І тарау. Мұғалімдік мамандықтың тарихи аспектісі.

Мұғалім мамандықтың шығу тарихи және оның қазіргі оқыту процесіндегі рөлі . . .
Мұғалімнің өзін - өзі тәрбиелеуі мен кәсіби дамуы.
Мұғалім педагогикалық әрекетінің субъектісі

ІІ тарау. Оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытудағы мұғалімнің рөлі.

Шығармашылық қабілетті дамытудағы әдіс-тәсілдер.
Оқушыларды шығармашылыққа жетелеу жолдары.

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер

Қосымшалар

І-тарау. Мұғалімдік мамандықтың тарихи аспектісі.

1. 1. Мұғалім мамандықтың шығу тарихи және оның қазіргі оқыту процесіндегі рөлі

Мұғалім мамандығы ертеден келе жатқан мамандықтардың бірі. Адамның бойына жақсы адамғершілік қасиеттердің сіңісуі, өнер - білімді ингеруі тәрбиеге, өскен ортаға, үлгі-өнеге берер ұстазға байланысты. Осыны жақсы түсінген халқымыз «Ұстазы жақсының - ұстамы жақсы», «Тәрбиелік тапса адам болар, оқуын тапса білім қонар» деп үлағатты ұстаздың еңбегінің текке кетпейтінін өсиет еткен. Тәрбиенің түп қазығы үлгі берер ұстазда «Ұстазға қарап шәкірт үшін өз еңбегінің жемісін көруден артық бақыт жоқ. Ұстазының өзіне ұқсаған, талантты шәкірт болса, ұстазға ол үлкен абырой, зор мақтаным. Халық педагогикасында жастарға арнайы: «Ұстазыңды ұлы әкеңдей сыйла, ол саған бойындағы бар асылын берді, өнер үйретті, әкең жасамаған жақсылықты жасады, шын шәкірт болсаң, ұстазыңның үмітін ақта, жолын қу, өнерін жалғастыр» деген ақыл - кеңестер айтылған. Мұның бәрі берген, сезімтал, ақыл - ой парасаты мол, жан-жақты білімді, өнегелі, өнерлі азамат болуын кексеуден туған.

Сондықтан да мұғалім еңбегі басқа қызметтермен салыстырғанда өзіндік ерекшілігі мол шығармашылықты сүйеді. Өйткені жеткіншек ұрпақты өмірге, еңбек пен әлеуметтік іс -әрекетіне дайындау - мұғалімді көп іздендіріп, ойландыратын жұмыстың ең басты түрі олай болса, мұғалім тәрбие мен оқытудың тиімді жолдарын үнемі іздестіріп, өз жұмысында пайдаланып отыруы тиіс. Сонда ғана мұғалім жаңашыл, оқушыларға тәрбие мен білім берудің теориясымен практикасын дамытудың қозғаушы күші және шебері бола алады.

Мұғалім еңбегінің ғылымға негізделе отырып, белгілі жүйелікпен жүзеге асырылатыны айқын. Мысалы, оңайдан қиынға, жеңілден ауырға, нақтылы түсініктен абстрактылы ұғымға біртендеп ауысу ережелерін және

оқушылардың жасымен дербес ерекшіліктерін еске алмайынша оқу және тәрбие жұмысында белгілі нәтижеге жету қиын. Сондықтан мұғалімнің алдындағы басты міндет - оқушыларды біліммен қаруландыра отырып, ойлауға, сөз шеберлігіне, еңбек ете білуге, шығармашылық қабілетін дамытуға үйрету және тәрбиелеу. Ұстаз бүгінгі емес, ертеңгі болашаққа қызмет істейді.

Бүгінгі мұғалім осы заманға лайық па?

Мұғалім бейнесін суреттейтін болсақ, ол біріншіден 45 минуттың қожайыны; екіншіден мектеп, аудан көлеміндегі барлық іс-шаралардың ұйымдастырушысы, үшіншіден барлық тексерудің соңғы нүктесі. Мұғалім мәртебесін көтерудегі іс-шаралардың қолға алғанымен, мұның гумандық дәрежеде орындалуының ауылы алысырақ. Өйткені әр адамның біріншіден өзіне деген көзқарасы өзгере қойған жоқ. Әркім өзіндік «Мен» дәрежесінде өзін көрсетуге жете қойды деу артық, әлі де болса, тозарыдан келген жоспарға сүйену орын алып отыр. Көп жағдайда мұғалімнің осындай халге ұшырауына тек мұғалімнің өзі ғана жауапты. Мысалы: 20-25 жылдық еңбек стажы бар ұстаздардың әлі де болса, өз әдіс-тәсілдерін талдаудан, өзіндік методикасын жетілдіріп, өзіндік технологиясын жасаудың орнына дайын әдіс-тәсілдерін енгізуіне, елдің аузында барды оңайлап өзіндік етуге құмар.

Cондай-ақ мұғалімнің мамандығына байланысты ресей, қазақ ақын-жазушылардың ой пікірлері. Ыбырай Алтынсарин тәрбиеші ұстаз мұғалімдік өнер жөніндегі айтқандарында да психологиялық түйіндер аз емес. Ол оқу-тәрбие процесіндегі мұғалім рөліне айрықша маңыз берді, мектеп ісінің сан-саласындағы жетістіктерді мұғалімнің білімі мен іскерлігіне, беделі мен өз жұмысын жан-тәнімен сүйе білуіне байланысты деп түгінді. “Қазақ мектептерінің бар келешегі - деп жазды ол, көбінесе, істің қазіргі басталуына байланысты, сондықтан да мен қымбат көремін” - деп айтқан екен. Ол мұғалімге мынадай міндеттер қойды: нағыз мұғалім

болуы үшін шәкірттердің өзіндік ерекшеліктерімен мықты сана қажет. Ол үшін әдебиеттерді үнемі оқып, қадағалар отырмаса болмайды. Мұғалімге аса сезімтал, бала жанын жазбай танитын адам болу қажет екенін айта келіп, ол оқу тәрбие саласында ізденбейтін мұғалімдерге қатты ренжиді. “Мындайлар деп жазды ол оқушыларды адастырады, сонан кейін қойылған сұраққа оқушылардың жауап бере білмегеніне ренжіп, өздері де ашулана бастайды, тіпті оқушыларға өшігуге дейін барады”. Осыдан кейін оқушыларды бұрыңғыдан да адастырады, мүлде салыстырып оларды тіпті ешбір жауап бере алмайтын халге жеткізеді. Сабақ беру методикасы төмен мұғалімдерді ол “Баламен түсінесе алуға шорқақ, дарыны жоқ адам” деп сипаттайды. “Оқушыларды бағалағанда” деп жазды Ыбырай Алтынсарин. Олардың іске қатысы жоқ сөздеріне қарап емес, олардың егістерінің бетіне шыққан жемістеріне, яғни оқушыларына қарай бағалау қажет”. Ол ұстаздан өте сезімталдықты балаға деген сүйіспеншілікті оның жайын жазбай тануды қажет етеді. Шәкірттерді сүйе білген оқытушы ғана қатаң талапты әрі өнегелі, беделді тәрбиеші бола алады деп атап айтқан. М. Дулатов оқу тәрбие мәселесіне ғылыми тұрғыдан қаралған, атап айтқанда оқытудың жаңа әдістәсілдеріне, шәкірттердің жаңа бағдарламалар арқылы білім алуына ғылыми дидактикалық қағидаларға сәйкес сабақ жүргізуге ерекше мән береді. Бұл айтылғандарды оның “мұғалемдерге” атыы мақаласына (1915) “Қирағат” кітабына жазған алғы сөзінен жақсы байқауға болады. “Балаларды - дейді ол оқыту өз алдына бір ғылым Қирағаттың мақсаттың түсінбеген мұғалім үміт еткен пайданы бере алмайды. Жас балаларды оқыған нәрсесі хақында ойлануға, оның мағынасын, қасиетін сездіруге қалай үйретпек керек? Баланы оқыған нәрсесін бір-біріне ұйқастырып ойлауына, оқып шыққаннан кейін жадында ретті һам толық мағынасымен қалдыруға әдеттендіру керек” деп айтқан. Мыржақып Дулатов “Бастауыш мектепте алған тәрбиенің - деп жазды ол - әсерлі, күшті, сіңімді болуы, қай халықтың мектебінде болса да

оқу кітаптары ана тілімен, өз ұлтыңның тұрмысынан, табиғаттан жазылып, баяндап оқытудың асыл мақсатына үйретуден, осылай біліп, баяндап оқытқанда балқыған жас баланың ойына, қанына, ұлт рухы сіңісіп, ана тілін анық үйреніп керекті мағлұмат алып шығады. Мұндай балалар бастауыш мектепті бітіргеннен кейін қай жұрттың мектеп медресесінде оқыса да, қай жұрттың арасында жүрсе де, сүйегіне сіңген ұлт рухы жасымайды. Оқудағы мақсат жалғыз құрғақ білім үйрету емес, біліммен бірге жақсы тәрбиені қоса беру “Мыржақып Дұлатовтың 1921 жылы Ташкентте шыққан “Есеп құралы” қазіргі кездегі математикадан оқу кітаптарын құрастырушылар үшін теңдесі жоқ үлгі деуге болады”. Осы кітаптың алғашқы нұсқасы 1914 жылы Орынборда басылған еді. Мұнда бастауыш сыныптардың ұғымына оралымды, көкейіне қонымды, күнделікті қазақ өмірінен алынған қазақ психологиясына бесенеден танымал есептер, тапсырмалар мен жаттығулардың төрт амалды “қосу, алу, көбейту, бөлу” зердеге тез тоқып алуға жәрдемдесетіні дау туғызбайды. М. Дулатов жазған “Қирағат” кітабы (1924) өзінің құрылысы жағынан бастауыш сынып оқушыларына жеңіл, түсінікті тілде табиғатпен байланысты әңгімелерден (жылдың төрт мезгілі, ол кездердегі жан-жануарлар мен құстар өміріндегі ерекшеліктер, ел өмірі, тұрмыс-тіршіліг т. б. ) тұрады яғни мында биология, экология салт-дәстүрден хабар беру көзделген. Екінші бөлімінде балаларды талаптылыққа, еңбек етуге, адамгершілікке баулитын ғибратты әңгімелер топтап берілген екен. Жүсіпбек Аймаутовтың “Тәрбиеші, жетекші атты еңбегінде баланы оқытудың белгілі ереже заңдарын баяндайтын, оқытудың дұрыс жүйесін тауып, білімге тез жету шарттарын көрсететін негізгі бөлімі - дидактикаға ғылыми анықтама берген. Оның пікірінше, мұғалімнің айналысатыны үнемі қозғалып, өзгеріп, өсетін, өркендейтін тірі адам болғандықтан бір келкі әдістен табан аумай шектеліп қалуға болмайды. Сабақ беру

үйреншікті жай шеберлік емес, ол үнемі жаңадан жаңаны табатын өнер. Дидактика мұғалімге жалпы жол-жоба көрсетіп, жетекшілік етеді - сыннан өткен тиімді деген жолдарды ғана нұсқайды - деп оқыту, білім беру әдісінің қатып семіп қалған догма емес, үнемі ізденуден туатын іс-әрекет екенін дұрыс атап өтті. “Балаларды оқыту мен тәрбиелеуді жетілдіру үшін мұғалімнің ұстаздық шеберлігі жоғары болуы және оның професионалдық еркіндікке ие болуы керек” деген идеямен астарласып жатқанын байқау қиын емес. Сондай-ақ “Білімге деген ынталанушылық - деп жазды ол - адам бойындағы ой еңбегі күшінің қайнар көзі сондай-ақ көздерді көбірек ашу, бөгетсіз саулатып ағызу, өркендету өнері - мұғалімнің бойына біткен қасиет болуы керек”. Сондықтан да әрбір мұғалім, сабақ беру процесінде қызықты мағлұматтармен балаларды шабыттандырып, олардың ынта-ықыласын, зейін-зердесін, білімін меңгеруге бағыштау үшін төмендегі шарттарды орындауы тиіс. Олар: жаңа берілетін білімді баланың білетін мағлұматтармен ұштастыру: жаңа білімді таныстыру арқылы сабақтың мазмұнына оқушылардың ынта-ықыласын аудару: оқушыларға жаңа білімді меңгеруге бағыттайтын сұрақтар қою арқылы олардың ынта-ықыласын ой-еңбегіне аудару, қажетсіз мағлұматтарды айтудан сақтанып, баланың ынта-ықыласын, зейінін туғызатын қызықты нәрселерді ғана сөз ету: баланың ішін пыстыратын бір келкі мағлұматтарды айтудан сақтану, салыстыру, теңеу, ұқсату, қолдану, көрнекілікке көңіл бөлу, оған сай құралдарды алдын-ала сайлап алу, өзгелерді ынталандыру үшін оқытушының үйрететін нәрсеге, берілмек білімге деген өзінің де ынта-ықыласының күшті боуына байланысты болады. Бастауыш сыныптарда мұғалім оқушылардың оқуға ынтасын тәрбиелеу арқылы олардың қабілеттерінің дамуына кең жол ашады. Мұғалім алғашқы күннен бастап оқушының ыждағаты мен бейімділігін, оның қолынан не істеу келетіндігін, оқу мен еңбекке ұқыптылығы қандай екендігін есепке алып, оқу процесін осы негізге орайластыра жүргізгені

дұрыс. Кей бір мұғалімдер баланың оқу материалдарын тез ұға алушылығымен ғана байланыстырады. Бұл жерде де мұғалімнің аса сезімталдығы қажет, өйткені нерв жүйесінің тума қасиеттеріне байланысты болып келетін балалар да аз емес. Мұғалім жақсы үлгеретін оқушыларға талапты көбірек қойып, қосымша тапсырмалар беретін болса “орташа” қабілеті бар балаларды да бақылаудан тыс қалдырмаған дұрыс. Кей жағдайларда осындай балалардың табиғи мүмкіндіктері жеткілікті болғанымен, мұғалімнің назарынан тыс қалып қояды да, ол “орташа” оқушы болып кете береді. Сондықтан да оқушының келешегіне зор үмітпен қарау керек. Мұғалім оқушылардың қабілеттерін дамытып отыруды да ұмытпауы тиіс. Бұл үшін ол оқушыларға қоғамдық тапсырма береді, оның орындалу сапасын тексереді. Сондай-ақ баланың ұқыптылығын, ыждағаттылығын қадағалап, оның даму түсуіне бағыт көрсетіп отырады. Мектепте жүретін барлық сабақтардың бала қабылдауын төмендегі шарттарды орындап отыруы тиіс:

көрнекі құралдарды (модельдер, суреттер, коллекциялар) пайдалануда балалардың жас ерекшелігін мұқият ескеру жөн.
оқушы байқаудың, қабылдаудың мақсатын айқын ұғынып, қабылданатын заттар мен құбылыстардың мәнісіне қалай да түсінгені мақыл мәселен, бала әдебиеттегі көркем щығарманы қабылдағанда, мазмұндаудың тәртібін түсіне білмейінше, оны мағыналы де қабылда алмайды.
Қабылданатын заттар мен құбылыстарды бір-бірімен салыстыруға, жаңа материалды оқушылардың бұрыңғы білімдерімен үнемі байланыстырып отыруға, әр түрлі объектілердің жеке жақтары мен ұқсастықтарын ажыратуға көзделген басты мақсат пен жеке мәселелерді түсініп, айыра алуына қатты зер салу қажет.
Оқушылардың сабаққа белсенділігін арттыруда оқу материалының

11

түрі, көлемі, ауыр-қиындығы еске алынып, бұларды қабылдаудың сапалы болуы мұғалмнің дұрыс нұсқау бере біліуне де байланысты, мәселен сурет көрмесін көрген оқушыларға кейін ондағы нәрселерді қайтадан айтып беру міндеті қойылмаса, сол нәрседен санасында бұлдыр елес қана қалатын болады.
Оқушылардың байқағыштық қасиетін тәрбиелеу үнемі есте болғаны жөн. Қабылдау мен бақылаудың дәлдігін тәрбиелегенде баланың ауызша сөзіндегі немесе жазғандағы қателерін өзіне түзеттіріп, оны қайтадан дұрыс қабылдап үйренуге әдеттендіру қажет.

Соңғы жылдары біздің еліміздің жаңашыл мұғалімдердің шығармашылық тәжірибесі жорық көре бастады. Олардың авторлары профессорлар Ш. А. Амонашвилли және П. И. Иванов мұғалімдер В. Ф. Шаталов, И. П. Волков, Е. Н. Ильин. Осы авторлардың арқайсысы оқу-тәрбие процесінің тиімділігі мен сапасын арттыруда өздерінің ерекше әдістерін жасады. И. П. Волков “Бірінші сыныптан бастап өз бетімен және шығармашылық іс-әрекеті негізінде оқушылардың даму қабілетін және бейімділігін анықтауға байланысты сыныпта сыныптан тыс жұмыстың белгілі жүйесін жасады. Бұл кіші мектеп жасындағы балалармен шығармашылық сабақ өткізіп, олардың нышанын және қабілетін анықтауға мүмкіндік туғызды. Білім беру саласында қажырлы еңбек етіп, үлес қосқан Республикамыздағы жаңашыл мұғалімдерді атап кеткен жөн. Олар: Құрмаш Нұрғалиұлы Нұрғалиев, Нұртазина Рафика Бекенқызы, Архимед Мыңбайұлы Ысқақов, Григорий Максимович Курбатов. Сонымен іздену арқылы басты мәселелерді жете біліп, зерттеу, жинақтау, оны насихаттау, іске асыру және тәрбие жұмысын онан әрі жақсарта берудің сарқылмас көзі. Бұл жұмысқа мұғалім жұртшылығы белсендікпен қатысып, зор үлес қосуға тиіс.

Ал орыс ғалымы В. А. Сухомлинскийдің айтуы бойынша, нағыз мұғалім балаларды сүйетін, өз пәнін жетік меңгерген, психология мен

педагогиканы терең білуі тиіс. Тәрбиелік, жоғары мәдениеттілік, өз пәніне, ең бастысы, балаға деген сүйіспеншілік мұғалімнен талап етілетін басты мәселе деп атап кеткен. Мұғалім мен оқушының қарым-қатынасында балалардың мұғалімге деген жақсы көрушіліктен барынша шалғай жатқан қорқыныш, сыйламау тек көру сияқты сезімдерді бастан кешіретіні жиі кездеседі. Бұл мұғаліммен оқушының жеке бастарының ара ақтысы мен оқыту әдістерінің санасына байланысты. Ізгілендіру принциптері оқытудың әдіс-тәсілдеріне мынадай талаптар қояды:

Мұғалімнің оқыту негізінде билік жүргізу әдісінен арылуы;
Оқыту үрдісі негізінде - білім беретін мұғалім емес, осы білімді қызыға қабылдауға дайын оқушы екендігі, балалардың оқуға деген ынтасын көркейту, өз дербестігін дамыту;
Оқу - тәрбие жұмысына ұтымды жүргізу үшін баланың табиғи талабын, қасиетін дер кезінде айқындау. Ізгілік бағыттың негізгі идеялары;
Оқушылармен ұнамды қарым-қатынас;
Қысым көрсетпей, еркін ұстау;
Оқушы еңбегін бағалау;
Тұлғаны дамыту;
Өзіндік көзқарас;
Өзін - өзі сыйлау идеясы;
Өз пікірін білдіру.

Мұғалімнің шеберлігі мен жетістігі - сапалы білім және жақсы тәрбие алған шәкірттерінде. Мұғалімнің сабақтағы қолданған әдістері оқушыға әсер етуіне қарай бағаланып, өз алабына сай орындалып отыруы тиіс.

Мұғалім үшін кәсіби біліктілігін арттырудың бір жолы - жеке кітапханасының болуы. Мұғалім үнемі оқып, ізденіп жүргенде ғана мұғалім. Халық педагогикасының алтын қазығы, тағылымы мол қағидаларын бүгінгі күннің өршіл жаңалықтарымен ұштастырып

отырудың ұстаз үшін орны ерекше.

Білім беру жүйесінде кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау институты қала мұғалімдерінің білімін жетілдіріп, оларға дер кезінде зор. Ұжымның алдына қойған ауқымды мақсаттары мынадай:

білім беру қызметкерлерінің кәсіптілік біліктілігін арттыру;
білім беруде жаңа шын шеберлігі мен біліктілігін жетілдіру;
мұғалімдердің біліктілігін артырудың мемлекеттік жүйесінің кеңінен дамуын қамтамасыз ету.
Білім беруде ғылыми - әдістемелік көмек ұйымдастыру.

Осы мақсаттарды жүзеге асыру үшін біліктілікті арттыру курстары, арнайы семинарлар, семинар-практикумдар, мұғалімдердің өз бетінше білімін көтеру жолдарын қамтамасыз етеді. Білім беру жүйесіндегі кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау институтында білім жетілдіру курстары педагог кадрлардың біліктілігін арттыруда - бұл мектепті жаңарту мәсілелеріне сәйкес оның кәсіби шығармашылық даму үрдісін ізгілендіру болып табылады. Яғни, шығармашылық даму - адамның алға қойған мақсатын бұл шешуі. Мұғалімдердің педагогикалық шеберлігі мен талантын шыңдаудың тағы бір жолы - алуан түрлі сайстар өткізу. Бұл сайыстарда заман талап етіп отырған оқытудың жаңа педагогикалық технологиясы мен жаңа бағдарламаға сай педагогикалық тәжірибелер, ғылыми зерттеу жұмыс түрлері көрсетіліп, институт қорына кіруде. Осындай жұмыстардың түрлері арқылы мұғалімдердің зерттеушілік мәдениетін көтеруге жол қойылды.

Мұғалім - мектептің жүрегі. Жүрек арқылы қан тамырлары тіршілік беріп, жан бітіріп тұратын болса, мұғалімсіз ешқандай оқулық, кітап, әдістемелік құралдарға жан бітпейді, яғни олар мұғалімсіз - жансыз дүние болып қала береді. Сонымен катар адам қасиеттерін дамыту, бала бойына сіңіру мен қалыптастыруда мұғалімнің алатын орны ерекше.

Мұғалімдер «адам жанының хирургі» деп бекер айтпаса керек.

Сондақытан ең алдымен мұғалімнің жеке тұлғасы мен оның кәсіптік мәдениетіне айрықша көңіл аудару қажет. Біріншіден, қай қоғамда болмасын мұғалім сол қоғамның белсенді мүшесі, белгілі бәр әлеуметтік топ болып рухани өзгрістер мен жаңалықтардан тыс қала алмайды. Сол қоғам қажеттілігі мен сұранысына, мемлекет жүргізіп отырған саясатқа тәуелді болатыны сөзсіз. Осыған орай оқыту мен оның формалары да жаңғырып, заман талабына сай өзгеріске түсіп отырады. Сол себептін де мұғалімдерді даярлау және міндеті басты мәселе болып табылады.

Мұғалімнің шығармашылық еңбек етуіне қолайлы жағдай жасау.
Әлеуметтік жағдайына назар аударып, басқа жағдаяттар мен өзін ұжымды еркін сезініп, талапты еңбек етуі мен іс-әрекетіне жауапкершілік туғызу.
Мұғалімдердің білім жетілдіру институттары мен ғылыми орталықтардың арасындағы байланысты тұрақты жүйені арттыру.
Заман талабына, қоғам сұранысы мен қажеттілігіне сәйкес әлемдегі және бүгінгі озық іс-тәжірибе, жаңа технологиялар инновациялық әдістермен ұдайы қаруландырып отыру.
Шығармашылық ізденісі мен еңбегіне толық еркіндік бере отырып, оқытуды ізгелендіру мақсатындағы талап пен тілектеріне, өзіндік іс-тәжірибесіне мүмкіндік туғызу.
Мұғалімнің зерттеушілік мәдениетінің қалыптасуы мен дамуы үшін қажетті бағыт - бағдар беру, кәсіптік шеберлігін арттырып отыруға бағытталған түрлі курстар мен семинарлар, конференциялар өткізіп тұру қажет.
Мұғалімнің қоғамдағы белсенділігін арттыру үшін кәсіптік мәртебесі және әлеуметтік беделіне үнемі көңіл бөліп отыру. Алдымен мұғалім электронды ақпараттық құралдарымен жабдықталуы қажет.
Әлеуметтік қорғалуына, мұғалім мәртебесінің өсуіне әлеуметтік

15

жеңілдіктер мен ынталандыру жолдарымен қарастыру керек. Педагогтың жеке тұлғасын қалыптастырудағы мектеп басшысының рөлі:

ұжымдағы орнықты моральдік-психологиялық ахуал қалыптастыру;
мектеп ұжымының алдындағы мақсат пен міндетінің айқындылығы, соған байланысты ортақ іске жұмылдыра білдіру шеберлігі дәрежесінің болуы;
жұмысқа қабылданған жас маман мұғалімінің психологиялық, этикалық ерекшелікті нақты білуі керек;
кәсіптік шеберлігінің артуына, шығармашылықпен жұмыс істеуіне, өз білімін көтеруіне жағдай жасау, еркіндік беру. Кәсіптік санатының өсуіне көңіл аудару;
жаңа технологиялармен қарулануын, әдістемелерінің түрленіп тұруына бағыт беру;
еңбекке ынтасын арттыру жолдарын қарастыру. Әлеумеггік жағдайын назарда ұстау;
шығармашылықпен жұмыс істейтін мұғалімдерді ынталандырып отыру;
өз мамандығына деген мақтаныш пен сүйіспеншілік сезімін қалыптастыру;
кадрлар тұрақтылығы, мұғалімнің процесіндегі жетекші рөлінінің орынын басты назарды ұстау арқылы ғана мұғалімнің жеке тұлғасы мен кәсіптік мәдениетін көтере аламыз.

Міне, осындай жағдайларды ескере келіп, мұғалімнің жеке тұлғасы, оның кәсіптік мәдениетінің өрістеуіне жан - жақты көмек, көңіл бөлу, жағдай жасалуын ескерген жөн.

Сондықтан да ұстаз алдындағы басты міндет - XXI ғасырдың есігінен еркін енетін, дүниежүзілік мәдениетті танитын, төл мәдениетін құрметтей білетін, рухани дүниесі бай интеллектуалдық өрісі кең, білім жоғары,

құқықтық-құжаттык мәдениеті заман талабына сай белсенді ұрпақ тәрбиелеу.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.