Сатып алу-сату шартын

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 79 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

ҚЫСҚАРТУЛАР, СИМВОЛДАР ЖӘНЕ АРНАЙЫ ТЕРМИНДЕР

ТІЗІМДЕМЕСІ

КІРІСПЕ 5

1 ШАРТ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 7

1. 1 Шарттың ұғымы мен оның маңызы 7

1. 2 Шарттың мазмұны 9

1. 3 Шартты жасау 10

2 САТЫП АЛУ-САТУ ШАРТЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ 14

2. 1 Сатып алу-сату шартының ұғымы және элементтері 14

2. 2 Сатушының және сатып алушының құқықтары мен міндеттері 20

2. 3 Бөлшектеп сатып алу-сату шарты 29

2. 4 Тауар жеткізілімі шарты 35

2. 5 Кәсіпорынды сатып алу-сату шарты 46

3 САТЫП АЛУ-САТУ ШАРТЫН БҰЗҒАН ҮШІН ЖАУАПКЕРШІЛІК 53

СИПАТТАМАСЫ

3. 1 Сатып алу-сату шарты бойынша тараптардың жауапкершілік 53

3. 2 Сатып алу-сату шартына қатысушы тараптардың құқықтары мен 55

міндеттері

ҚОРЫТЫНДЫ 66

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 69

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі - сатып алу-сату шартымен мемлектіміздің көптеген азаматтық іс-әректтерімен жасалуында. Яғни, сатып алу-сату шарты бұл азматтық қарым-қатынастың үлкен бір түрі болып табылады.

Сатып алу-сату шарты бұл - мүлікті ақылы беруді қамтамасыз ететін шарттардың бір түрі. Әрекет етуші азаматтық-құқықтық нормалар оның бірнеше түрін реттейді, олардың әрқайсысының ерекшелігі, олар қолданылатын салалардың ерекшелігіне байланысты. Қазіргі кезде оның түрлі қолданыс табатынын айта кеткен жөн. Жеке кәсіпкерлер, жеке және мемлекеттік кәсіпкерлер арасындағы дәстүрлі тауар айырбастаумен қатар, олармен мемлекеттің мұқтажылығын тауар сатып алу да қамтамасыз етіледі. Әрбір шарт арнайы субъект құрамымен, оны жасасу тәртібімен және өзге қырларымен ерекшеленеді. Тауар жеткізілімі шартында және сатып алу-сату шартының өзге де түрлерінде, егер біз оларды сатып алу-сату шартының жалпы ережелерімен салыстыратын болсақ ерекшеліктер байқалады. Дегенмен ол өзінің алуан түрлілігіне қарамастан, азаматтық-құқықтық шарттардың ең тұрақты түрлерінің бірі болып табылады. Бұл шарттың жалпы ережелері ұзақ даму жолынан өткен және олардың тек өмірге сәйкес келетіндері ғана сұрыпталған.

Дипломдық жұмыстың мақсаты - сатып алу - сату шартын бұзған үшін жауапкершілік.

Көзделген мақсатқа сәйкес келесі міндеттерді алға қоямыз:

Шарт туралы жалпы ережелер
Сатып алу - сату шартының түрлері
Сатып алу - сату шартын бұзған үшін жауапкершілік сипаттамасы

Диплом жұмысының объектісі, яғни тақырыбы сатып алу-сату шарты. Атап өтілгендей, сатып алу-сату шарты мүлікті беру бойынша барлық қатынастарды қамтиды. Ертеректе бөлек болған тауар жеткізілімі, келісімшарт, энергиямен жабдықтау шарттары қазір сатып алу-сату шартының түр түрлері болып бағаланады. Бұдан басқа, бөлшектеп сатып алу-сату шарты, кәсіпорынды сату шарты қарастырылған. Біздің заңнамада Ресей Федерациясының Азаматтық кодексінің екінші бөлімінде бекітілген қозғал-майтын мүлікті сатып алу-сату туралы жалпы нормалар жоқ. Біздің ойымызша, болашақта тауар айналымының кеңеюіне байланысты біздің азаматтық заңнамада да айтылғандай нормалар қажет болады. Ал, негізінен қаңдай да болсын сатып алу-сату шартына ерекше бөлімде 25-тарауда мазмұндалған жалпы нормалар тарайды.

Зерттеу пәні Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексіндегі сатып алу-сату шарттары бойынша жауапкершілік ерекшеліктерін зерттеу осы жұмыстың пәні болып табылады.

Зерттеу әдістері: Зерттеу барысында теориялық деректер мен тәжірибелік актілерге жүйелі түрде талдау жасау, синтездеу және топтастыру әдістері сонымен қатар, салыстырмалы құқықтану мен жүйелік және тарихи талдаудың әдістері, құқықтық модельдеу әдістері қолданылады.

Зерттеудің теориялық және әдістемелік негіздеріне « зерттеу барысында теориялық деректер мен тәжірибелік актілерге жүйелі түрде талдау жасау, синтездеу және топтастыру әдістері сонымен қатар салыстырмалы құқықтану мен жүйелік және тарихи талдаудың әдістері, құқықтық модельдеу әдістері қолданылады.

Сатып алу-сату шартын меншікке жеке сипаттармен анықталатын заттарды беретін шарт ретінде бағалау (себебі тек жеке сипаттарымен анықталатын заттар ғана меншік құқығының немесе заттық құқықтық нысанасы бола алады) мүлікті құқықтарды сату ерекшелігін ескеруді талап етеді.

Бағалы қағаздарды және валюталық құндылықтарды сатып алу-сатуда, егер заңнама оларды сатып алу-сату үшін арнайы срежелер қарастырмаса, жалпы ережелер қолданылады. Сонымен бірге бөлшектеп сатып алу-сатуға, тауар жеткізіліміне, энергиямен жабдықтауға арнайы нормалар қолданылады. Дегенмен біз жалпы ережелер мәнін төмендетпеуіміз керек, өйткені осылардың көмегімен көптеген даулы жағдайлар шешіледі.

Кейде сатып алу-сату шарттарын жасағанда ақылылық ережесінен ауытқу да болуы мүмкін (сондықтан тек жартылай ақылылық туралы айтуға болатын шығар) . Аталған мәмілелер өзінің заңдық табиғаты бойынша шартты мәмілелер бола алады. Мысалы, егер сауда кәсіпорны мыңыншы сатып алушыға ірі жеңілдік жасаймын деп жарияласа (мәміле осы жөніндегі шартпен жасалса) .

Ғылыми жаңалығы:

-ҚР АК шарт ұғымына түсінік беру;

-сатып алу-сату шартына талдау жасау;

-сатып алу-сату шартын бұзғаны үшін жауапкершілікті талдау.

Бір-біріне қарсы бағытталған екі тараптың субъективтік құқықтары мен міңдеттері сатып алу-сату шартын толық орындауға мүмкіңдік береді. Әңгіме шарттың мәнін құрайтын құқықтары мен міндеттері туралы болады. Құқықтар мен міндеттердің көмекші мөлшері екі жақтықтан ауытқу болуы да мүмкін.

Зерттеу жұмысының құрылымы кіріспе, үш тарау, қорытынды, қолданылған әдебиеттер тізімі және қосымшалардан тұрады.

Бірінші бөлімде шарттың ұғымы мен оның маңызы теориялық негіздері, шарттың мазмұны және шартты жасау жөнінде айтылады.

Екінші бөлімде сатып алу-сату шартының ұғымы және элементтері, сатушының және сатып алушының құқықтары мен міндеттері, бөлшектеп сатып алу-сату шарты, тауар жеткізілімі шарты, кәсіпорынды сатып алу-сату шарты.

Үшінші бөлімде сатып алу - сату шарты бойынша тараптардың жауапкершілігі, сатып алу шартына қатысушы тараптардың құқықтары мен міндеттері.

1 ШАРТ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1. 1 Шарттың ұғымы мен оның маңызы

Шарт көне құқықтық құрылымның бірі. Шарттың ғасырлар бойы пайдаланылуы құқықтың икемді түрі екендігін көрсетеді, ол арқылы әртүрлі қоғамдық қатынастарды реттеуге болатындығы дәлелденген. Шарттың негізгі міндеті заң шеңберінде адамдардың әрекетін реттеу. Ал оларды бұзу заң талаптарын бұзушылықты білдіреді.

Шартты (соntrасіon) рим құқығы үш түрлі мағынада: құкық қатынастарының туындауы ретінде; құқықтық қатынастың өзі ретіңде; ең соңыңда тиісті құқықтық қатынастың нысаны ретінде қарастырады. [1]

Шарт туралы мұндай көзқарастар нақты іс жүзінде Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде және басқа да елдердің азаматтық кодекстерінде тәртіптелген.

Азаматтық кодекстің 378-бабына сәйкес, екі немесе одан көп адамның азаматтық құқықтар мен міндеттерді белгілеу, өзгерту немесе тоқтату туралы келісімі шарт деп танылады. Мұндай айқындама шарт-мәмілені меңзейді. Сондықтан да, осы баптың 2-тармағына мәміле нормаларына мынадай сілтеме жасайды: “шартқа екі жақты және көп жақты мәмілелер туралы ережелер қолданылады”. Сонымен бірге, “мәміле” ұғымы “шартқа” қарағанда кең, өйткені, мәміле бір жақты болуы мүмкін.

Шарттан туындайтын міндеттемелерге, Азаматтық кодекстің тиісті баптарында шарттардың кейбір түрлеріне арналған ережелерінде өзгеше көзделмегендіктен, міндеттемелер жөніндегі жалпы ережелер қолданылады. Мысалы, шарттан туындайтын заттық, авторлық немесе өзге құқықтық қатынастарға, егер заңдардан, шарттан немесе құқықтық қатынастардың мәнінен өзгеше туындамаса, жалпы шарттардың ережелері қолданылады.

Шарт еркіндігі . Азаматтық заңның негізгі бастауларының бірі кодекс айқындаған шарт еркіндігі болып табылады (АК-тің 2-бабының 1- тармағы) .

Азаматтық кодекстің 380-бабына сәйкес азаматтық құқықтың субьектісі шарт жасауда еркін болады. Ол атап айтқанда: 1) шартты жасау не жасамау, 2) шарт бойынша серікті жақты таңдау; 3) шарттың түрін таңдау; 4) шартқа белгілі бір не басқа жағдайларды өзінің қалауынша енгізу;

Тараптар заңдарда көзделген шартты да, көзделмеген шарты да жасаса алады. Ең бастысы, ол заңға қайшы келмесе болғаны (АК-тің 380-бабының 2- тармағы) .

Шарттың әрқилы болып кетуі азаматтық құқықта оларды топтастыруға жол ашады. Шарттарды топтастыру олардың негізгі белгілеріне орай жүргізіледі.

Біржақты және екіжақты шарттар . Біржақты шарт деп бір жақта тек құқық, ал екіншісінде тек міндет болатын шартты айтады. Оған өсиет қалдыру шарты жатады, борышқор қарызын қайтаруға міндетті, ал несие беруші оны талап етуге құқылы. Шарттың көбі екі жақты болып келеді. Мысалы, сатып алу-сату шартында сатушы сатылған затты сатып алушыға тапсыруы керек, бірақ одан ақша төлеуді талап етеді, ал, сатып алушы заттың құнын төлеуге міндетті, және затты өзіне беруге талап ете алады.

Консенсуалды (келісім) және нақты шарт . Консенсуалды шарт дегеніміз әржақтың келісімі бойынша жасалатын шарт. Бұл шарт олар келісімге келген бойда күшіне енеді де әржақтың құқытары мен міндеттері туындайды. (мысалы, сатып алу-сату, мүлікті жалдау, мердігерлік және т. б. )

Нақты шарт дегеніміз заттарды тапсыруы сәтінде ғана құқықтар мен міндеттер туғызатын шарт болып табылады (мысалы, займ шарты, азаматтардың қатысуымен сақтап шарты) .

Үшінші жақтың пайдасына жасалатын шарт. әдетте міндеттемелер бойынша құқытар мен міндеттерді алатындар- сол міндеттемеге қатысушылар. Алайда азаматтық айналымға басқа да түрлі міндеттемелер кездеседі, кейбір міндеттемелер мен талап құқығын міндеттемеге не тікелей өзі, не өзінің уәкілі арқылы қатыспайтын үшінші жақ алады. [2]

Үшінші жақтың пайдасына жасалған шарт- бұл тараптар несие берушіге емес, шартта және борышқордан міндеттемені өзінің пайдасына орындауды талап етуге құқығы бар үшінші жақ үшін жасалған шарт(АК-тің 391-бабы) . Үшінші жақтың пайдасына жасалатын шартты үшінші жаққа орындау жөніндегі шарттан бөлектеу қажет, өйткені, ол орындауды талап ету құқығын ешқашан еншілемейді. Аталған тұлға тек орындауды ғана қабылдауға уәкілетті, несие берушінің өзі де оны орындау ретінде қарайды. Үшінші тұлғаның айырмашылығы- шартты орындауды талап ету дербес құқығы болмайды. Ондай құқық үшінші жаққа шарт бойынша беріледі.

1994 жылы қабылданған Азаматтық кодексте шарттың мынадай жаңа түрлері бар: жария шарт, қосылу шарты, алдын ала жасалған шарт, аралас шарт.

Коммерциялық ұйыммен жасалған және өз қызметтінің сипатына қарай оған өтінішпен келетін әркімге қатысты жүзеге асырылатын тауарларды сату, жұмыстарды атқару немесе, қызмет көрсету жөніндегі оның міндеттемелерін белгілейтін шарт -жария шарт деп танылады. (АК-тің 387-бабының 1- тармағы) . Одан ұйымдарға бөлшек сауда, көпшілік пайдаланатын көлікпен тасымалдау, байланыс қызметін көрсету, энергиямен қамтамасыз ету, медицина, мейманхана, банк қызметін көрсету және т. б. жатады. Аталған ұйымдардың тұтынушыларға тауар беруде, қызмет көрсетуде, жұмысты орындауда бас тартуына жол берілмейді. Шарт жасауға міндетті тарап оны жасасудан жалтарса, екінші тарап шарт жасасуға мәжбүр ету туралы талап қойып сотқа жүгінуге құқылы(АК-тің 399-бабының 4- тармағы) .

Коммерциялық ұйым жария шартты жасауға қатысты бір тұлғаға басқа тұлғалар алдында, егер заңда немесе нормативтік актілерде өзгеше көзделмесе, ешқандай артықшылық беруге құқығы жоқ. Шартты көрсетілген талаптар, мәселен, тауарлардың, қызмет көрсету мен жұмыстардың құны тұтынушылардың бәріне бірдей болады. Тұтынушылардың кейбір категорияларына жеңілдік беруге заңдармен жол беретін жағдайлар есептелінеді(АК-тің 387-бабының 2- тармағы) . Ондай тұтынушыларға, мысалы, мүгедектер, соғыс ардагерлері және т. б. жатады.

Азаматтық кодекстің 387-бабының 5-тармағының күшіне орай жария шарттың жоғарыда аталған талаптарына сәйкес келмейтін ережелері жарамсыз болып табылады.

Қосылу шарты- ережелерін тараптардың біреуі формулярда немесе өзге стандартты нысанда белгіленген және басқа тарап оны ұсынылған шартқа тұтастай қосылу жолы деп қабылдайтын шарт (АК-тің 389-бабының 1- тармағы) . Бұл шарттың ерекшелігі сонда: мазмынын бір жақ жасап, қалыптастырады, әдетте ондай жақ жұмыстарды орындайды, қызмет көрсетеді, аталған саланың монополиялық және үстемдік ететін ережелері олардың стандартты нысандарында жазылады. Екінші жақ- жұмысты, қызметті тұтынушы болашақ шартты жасауға және де оны талқылауға, келісуге қатыспайды. Шарттың жағдайларымен олар ғана тек оған ешқандай дау айтпастан қосылу жөніндегі қол қоюымен білдіреді. Тұтынушы шарттың мазмұнымен келіспеген жағдайда оған қол қоймайды. Оның ұсынылған шарт талаптарын талқылауға құқығы жоқ, шарттың мазмұнына жаңадан немесе басқалай ұсыныс жасай алмайды.

Алдын ала жасалған шарт - әр жақтың алдын ала жасалатын шартта көзделген жағдайларда мүлік беру, жұмыс орындау немесе қызмет көрсету болашақта шарт жасауға міндеттенетін келісімі (АК-тің 390-бабының 1- тармағы) . Алдын ала жасалатын шарт негізгі шартүшін заңдарда белгіленген нысанда, ал, егер негізгі шарт нысаны белгіленбесе, жазбаша түрде жасалады, ал тиісті ережелердің сақталмауы оның жарамсыз шартта негізгі шарттың мәнін, сондай-ақ, басқа да елеулі жағдайларын белгілеуге мүмкіндік беретін ережелер болуға тиіс.

Азаматтық кодестің 390-бабының ережелеріне сәйкес, жасалған негізгі шарт алдын ала шарт жасаған жақтар үшін міндетті болады. Алдын ала шарт жасасқан тарап өзі көздеген шартты жасасудан жалтарған реттерді, егер заңдарда немесе шартта өзгеше көзделмесе, осы арқылы келтірілген залады екінші тарапқа өтеуге міндетті(АК-тің 390-бабының 5- тармағы) . Егер ниеттер туралы хаттамада тараптардың оған алдын ала жасалатын шарт күшін беру ниеттері тікелей көзделмесе, ол азаматтық-құқықтық шарт болып табылмайды, әрі оның орындалмауы заңдық зардаптарға әкеліп соқтырмайды(АК-тің 390-бабының 7- тармағы) .

1. 2 Шарттың мазмұны

Шарттың мазмұны-жасалған шарт жағдайларының жиынтығы. Жалпы ереже бойыншы, тиісті шарттың мазмұны, заңдармен жазылған жағдайлардың басқасында, шарт ережелері тараптардың өз қалауы бойынша белгіленеді. [3]

Азаматтық коджекстің 393-бабының 1-тармағына сәйкес, тараптар арасында шарттың барлық елеулі ережелері бойынша тиісті жағдайларда талап етілетін нысанда келісімге қол жеткен кезде шарт жасалды деп есептеледі.

Елеулі шарттар болып табылатындар:

шарттың мәні туралы ережелер;
заң мен басқа нормативтік құжаттарда елеулі ретінде аталғандар;
осы шарттың түрі үшін қажетті ережелер;
бір тараптың мәлімдеуі бойынша келісімге қол жеткізуге тиісті барлық ережелер;

Кәдімгі жағдайлар заңнын диспозитивтік нормаларында қарастырылған, яғни шартқа енгізу міндетті болып саналмайтын шарттарды айтады, өйткені, бұлардың шартқа енуі өз өзінен белгілі. Егер нақ сол шартқа дағдылы жағдайлар жөнінде айрықша ескертіліп айтылмаса, онда жалпы белгіленген тәртіп қолданылады. Мысалы, Азаматтық кодекстің 223-бабына сәйкес ерлі-зайыптылардың некеге тұрған кезде жинаған мүлкі, егер бұл мүлік ерлі-зайыптылардың арасындағы шартта басқаша көзделмесе, олардың ортақ меншігі болып табылады.

Елеулі деп есептелмейтін нормативтік актілерде қаралмаған мәселелер бойынша әр жақтың келісімі кездейсоқ жағдайлар делінеді және осы жағдайлар диспозитивтік құқық нормаларымен реттеледі. Олар әржақтың өзімен қалыптастырылады және өздері арқылы заңдағы ережеге қосымша немесе өзгерістер арқылы енгізіледі. Мысалы, әр жақ өзара келісімдер арқылы мүлікті иеленушінің құқықтарын шартқа енгізеді, бірақ мүлікті тапсырмайды. [4]

Шарттың мазмұны шарттардың үлгі ережелерімен де айқындалуы мүмкін. АК-тің 388-бабына сәйкес, шарттың мазмұнында үлгі ережелерге сілтеме болмаған жағдайларда, осындай үлгі ережелер, егер шарттың ережесін тараптар немесе диспозитивтік қалып белгілемеген болса, тараптардың қатынастарына іскерлік қызмет өрісіндегі әдеттегі құқықтар ретінде қолданылады.

Үлгі ережелер үлгі шарт немесе мазмұнында осы ережелер бар өзге құжат нысанында жазылуы мүмкін.

1. 3 Шартты жасау

Шарт әр жақтың келісімі болып табылатындықтан, ол бір жақтың келісім жасауға ұсынысы мен екінші жақтың оңдай ұсынысты қабылдау нәтижесінде жасалады. Шартты жасау тәртібі Азаматтық кодекстің 395-400-баптарымен реттеледі. Оларды шарт жасау кезіндегі екі кезең бекітілген.

Азаматтық кодекстің 395-бабының 1-тармағына сәйкес, бір жақтың шарт жасауға ұсынысы- оферта арқылы шарт жасау және екінші жақтың ұсынысын қабылдауы оның акцептісі болады.

Жолданған офертаны алған тұлға оны қабылдауға келісім бергенде, яғни, акцепт болғанда шарт жасалды деп есептеледі. Заңға сәйкес шарт жасау үшін әржақтың келісімінен басқа мүліктерді де тапсыруы керек, мүліктер тапсырылған сәттен бастап шарт жасалды деп есептеледі, яғни, сатып алушыға мүліктерді жеткізуге ұйымдастырылады. Егер шарт заңға сәйкес мемлекеттік тіркеуден өтуге жатса, егер заңда басқаша көзделмесе, ол тіркеуден өткен сәттен бастап жасалды деп саналады. [5]

Шарттың нысаны мәміленің нысаны туралы жалпы ережелерге бағынады. Аталған шарттың түрі заңмен белгіленбеген болса, онда шарт келісім жасау үшін қаралған кез келген нысанда жасала береді. Егер тараптар белгілі бір нысанда шарт жасауға уағдаласса, заң бойынша шарттардың осы түрі үшін бұл нысан талап етілмесе де, шарт уағдаласқан нысан берілген кезден бастап жасалды деп есептеледі.

Әлгінде айтқанымыздай, шарт бір жақтың ұсынысымен, екінші жақтың оны қабылдауына байланысты жасалады. Бірақ та, кез келген ұсыныс оферта ретінде қаралы алмайды, тек заңда бекітілген талаптарға сай келетіні ғана мүмкін болады.

Азаматтық кодекстің баптарына сәйкес, біріншіден шарт жасасу туралы бір немесе бірнеше нақты жақтарға жасалған ұсыныс жеткілікті дәрежеде айқын болып, ол қабылданған жағдайда осыны жасаған жақтың өзін сонымен байланыста деп есептеу жөніндегі ниетін көрсетсе, оферта деп танылады.

Жаңа Азаматтық кодексте жария оферта ұғымы беріледі. Жария оферта - ұсыныс жасаушы жақтың кез келген хабарлаушысымен ұсыныста көрсетілген жағдайларда шарт жасасу еркі көрінетін, шарттың барлық елеулі ережелері бар ұсыныс.

Шарт жасасудың екінші кезеңі -акцепт . Акцепт- оферта жолданған жақтың оны қабылдағаны туралы жауабы акцепт толық әрі бұлтарыссыз болуға тиіс. Заң құжаттарында, іскерлік өрісіндегі әдеттегі құқықтарда немесе бұрынғы іскерлік қатынастарынан өзгеше туындамаса, жауап қайтармау акцепт болып есептелмейді. Офертаны алған жақтың оның акцепті үшін белгіленген мерзімде онда көрсетілген шарт ережелерін орындау жөніндегі жасаған әрекеттері, егер заңдарда өзгеше көзделмесе немесе офертада, акцепт деп есептеледі. Акцепт қайтарылып алынуы мүмкін. Егер акцепті қайтарып алу туралы хабар оферта жіберген жаққа акцептің өзінен бұрын немесе онымен қатар келсе, акцепт алынбаған болып есептеледі.

Шарттың жасасу сәті мынадай жағдайларға:

1) акцепт үшін мерзімі көрсетілген кезде не онсыз ұсыныс жасалды ма;

2) оферта ауызша немесе жазбаша нысанда ма, соған байланысты болады.

Офертада акцептіге арналған мерзім көрсетілген жағдайда, егер оферта жіберген жақ акцепті онда көрсетілген мерзем ішінде алса, шарт жасалған болып есептеледі.

Жазбаша офертада акцептіге арналған мерзім көрсетілмеген жағдайда, оферта жіберген жақ акцепті заңдарда белгіленген мерзім біткенге дейін, ал егер ондай мерзім белгіленбесе, оны жеткілікті дәрежеде қажетті уақыт ішінде алса, шарт жасалған болып есептеледі. Оферта акцептіге арналған мерзім көрсетілмей ауызша жасалған жағдайда, егер екінші тарап оның акцепті туралы дереу мәлімдесе, шарт жасалған болып есептіледі. Егер оферта жіберген тарап екінші тарапқа акцепті кеш алғаны жөнінде дереу хабарламаса, акцепт туралы мерзімінде жіберілген хабар кеш алынған жағдайда, акцепт кешіктірілген болып есептелмейді. Егер оферта жіберген тарап екінші тарапқа оның кешіктіріліп алынған акцепті қабылдағаны туралы дереу хабарласа, шарт жасалған болып есептеледі. Офертада ұсынылғаннан өзге жағдайларда шарт жасасуға келіскендік туралы жауап акцепт болып табылмайды. Мұндай жауап офертадан бас тарту және сонымен бірге жаңа оферта деп танылады. [6]

Шарттың еркіндігінен тыс заңда кейбір ерекшеліктерімен бөліктенетін мінлетті түрдегі шарт жасасу жағдайы қарастырылуы мүмкін.

Шарт жасасу міндетті болған жағдайда, әр жаққа арналған заңдарға сәйкес, бір жақ екіншісіне мына талаптарды орындайды:

1) акцепт туралы хабар, немесе;

2) акцептіден бас тарту, немесе;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.