Омыртқа бағанасы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
* Омыртқа бағанасы
* Мойын омыртқалары
* Кеуде омыртқалары
* Бел омыртқалары
* Сегізкөз сүйегі
* Құйымшақ сүйегі
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Тұлға сүйектерінің құрамы: омыртқа бағанасы, columna vertebralis, және кеуде қуысын құраушы сүйектерден, ossa thoracis, тұрады. Соның ішінде біздің қарастыратын тақырыбымыз омыртқа бағанасы болмақ. Мойын және бел лордоздарын (lordosis cervicalis,lordosis lumbalis), кеуде және сегізкөз кифоздарын (kyphosis thoracalis,kyphosis sacralis) ажыратады.Кифоздар мен лофоздардың осылай алмасып орналасуы тек адам омыртқа бағанасына тән түзіліс және тік жүруіне байланысты.Кифоздар мен лордоздар омыртқааралық дискілермен бірігіп омыртқа бағанасына серпімділік қасиетін береді. Омыртқаның ортасынан кесіндіде омыртқа өзегі (canalis vertebralis),омыртқааралық тесіктер (for.intervertebralia) және шығыңқы омыртқа (vertebra prominens) көрінеді.Нәрестенің омыртқа бағанасында кеуде қуысы жақсы көрінеді,лордозы нәрестеде басын өзі ұстауды және отыруды үйренгеннен соң ғана пайда болады.Бел лордозы жүру қабілетімен бірге қалыптасып,6-7 жасқа толып қалыптысып .Нәрестенің омыртқа бағанасы денесі мен доғалардың сүйекті нүктелерінің бірігіп өскен омыртқаларынан тұрады.Бірақ бұл нүктелер әлі бірікпеген және әр омыртқа өзінше сипатталады.

Омыртқа бағанасы
Омыртқа бағанасы, columna vertebralis, бір-бірімен өзара сап түзеп тізбектеліп орналасқан 33-34 омыртқалардан тұрады. Омыртқа бағанасы 7-мойын омыртқасынан, vertebrae cervicalis, 12-кеуде омыртқасынан, vertebrae thoracicea, 5-бел омыртқасынан, vertebrae lumbales, сегізкөз сүйегінен, os sacrum, және 4 немесе 5 құйымшақ омыртқасынан, os coccyges, тұрады.
Ересек адамдарда омыртқа бағанасының сагитал жазықтығының бойында орналасқан 4 иіндері, curvaturae: мойын, кеуде, бел немесе құрсақтық және сегізкөздік немесе жамбастық иірімдері ажыратылады. Бұл иірімдердің ішінде: мойын, бел иірімдерінің дөңес (лордозы) жағы алға қарай бағыт алса, кеуде және сегізкөз иірімдерінің дөңес жағы (кифозы) артқа қарай бағытталған.

Омыртқалар
Омыртқа, vertebrae: денесінен, доғасынан және жеті өсіндісінен тұрады.
Омыртқа денесі, corpus vertebrae, деп омыртқаның қомақтылау келген алдыңғы бөлігін айтамыз. Омыртқалардың көршілес омыртқа мен дискілер арқылы беттесетін жоғарғы беттері, ойыстау келген алдыңғы, артқы беттері және дөңестеу келіп омыртқа қуысына қараған артқы беттері ажыратылады.
Омыртқа доғасы, денесі мен жалғасар жерінде жіңішкелеу келе омыртқа доғасының аяқшаларына, pediculus arcus vertebrae, одан әрі табақшаға ұласып, омыртқа денесімен бітесе жалғасады.
Доға аяқшаларының жоғарғы бетінде, жоғарғы омыртқалық тілігі,incisura vertebralis superior, төменгі бетінде төмендеу болып келген төменгі омыртқалық тілік,incisura vertebralis inferior, орналасқан.

Омыртқа өсінділерінің саны 7, өсінділердің аттары орналасуына және атқаратын қызметіне қарай аталынады. Арқа өсіндісі тақ өсіндіден, қалғандары жұп өсінділерден тұрады. Омыртқа өсінділерінің барлығы да омыртқа доғасынаң бойында орналасқан. Жоғарғы жұп буын өсіндісі, processus articularissuperior, доғаның жоғарғы бетінде орналасса, төменгі жұп буын өсіндісі, processus articularis inferior, доғаның төменгі бетінде орналасса, көлденең жұпөсіндісі, processus transversi, доғаның бүйір бетінде орналасқан.
Буын өсіндісінің негізгі қызметі: іргелес өзі аттас омыртқаның буын өіндісімен өзара беттесіп, буын құрау.

Мойын омыртқалары
Мойын омыртқалары - vertebrae cervicalis. Жалпы саны 7 (С1-С7). Мойын омыртқаларының жалпы көлемі бірінші, екінші омыртқалардан басқалары, кеуде омыртқаларына қарай төмен бағыт алған сайын, мойын омыртқаларына түсетін салмақтың өсуіне байланысты көлемі ұлғая бастайды.
Сыртқы пішіні мен түр өзгешеліктеріне және атқаратын қызметіне қарай мойын омыртқалары: негізгі(типтік) омыртқаларға (С3-C7) және жалған (атитипатикалық) омыртқаларға (С1-C2) бөлінеді.

oo Омыртқа тесігі, foramen vertebrale,үшбұрыш тәрізді болып келген;
oo Буын өсінділері, processus articulares,қысқалау және қиғаштау болып, фронтальді жазықтықтың бойында орналасқан;
oo Арқа өсінділері, processus spinosus - мойын омыртқаның доғасынан бастап 7- мойын омыртқаға дейін біртіндеп ұзарып, артқа және төмен қарай бағытталған. Арқа өсіндісінің ұштары 6-мойын омыртқаға дейін айырылып орналасқан;
oo Көлденең өсінді, processustransversi, қысқалау және бүйір қапталына қарай бағытталған;
oo Ұйқы артериясының төмпешігі, tuberculumcaroticum;
oo Қабырғалар енетін тесік, foramina intervertebralia;

I мойын омыртқа
Ауыз омыртқа немесе атлант, atlantseu atlas, бас сүйекпен буын арқылы тікелей байланысуына және оған түсетін салмақтың көлеміне байланысты, сыртқы пішіні өзгеше болып келген. Ол: алдыңғы, артқы доғасынан және жұп ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.