Қабырға
Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
* Бас сүйектері
* Бұғана
* Жауырын
* Қабырға
* Тоқпан жілік
* Білек сүйектері
* Қолбасы сүйектері
* Жамбас белдеуі
* Ортан жілік
* Сирақ сүйектер
* Аяқбасы сүйектері
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Бірімен-бірі дәнекер ұлпалар (шеміршек пен сүйек) арқылы байланысқан сүйектерден қаңқа түзіледі. Қаңқа ағзаның тірегі, ал бұлшықеттер қимыл-қозғалысты қамтамасыз етеді. Тірек-қимыл мүшелер жүйесі адамның тік жүру қалпын (пішінін) сақтайды (омыртқа жотасы мен жамбас белдеулері). Қаңқа мидан бастап, барлық ішкі мүшелерге корғаныш қызметін атқарады. Мысалы, ми бірімен-бірі берік байланысқан ми сауытын құрайтын сүйектердің ішінде жатады. Жүрек пен өкпені кеуде қуысы сүйектері қорғаса, құрсақ қуысындағы мүшелерді - жамбас белдеулері сүйектері корғайды. Қаңқаға бұлшықеттер бекінеді. Ағзаның қоршаған орта жағдайларына бейімделуінің бір белгісі - қимыл (қозғалу). Денені қозғалысқа келтіретін сүйектер мен бұлшықеттер. Кез келген қозғалыста (жүгіру, секіру) ағзаның барлық мүшелері сүйекті таяныш (тірек) етеді. Сүйек кемігінде қан жасушалары түзіледі. Сүйектің құрамында минералды тұздар мен микроэлементтер болатындықтан, минералды алмасуға қатысады.
Самай сүйегі
Қабыршақтың сыртқы беті тегіс, самай шұқыршағын түзуге қатысады да , сондықтан facies temporalis деп аталады. Одан бет сүйегімен қосылуға алға қарай кететін бет өсіндісі processus zygomaticus шығады. Басталатын жерінде бет өсіндісімен 2 түбірі бар: алдыңғы және артқы, олардың арасында төмеңгі жақсүйекпен буындасу үшінқажет шұқыршақ fossa mandibularis орналасады
Төбе сүйегі
Оның 4 жиегі көрші сүйектермен байланысуға қызмет етеді, атап айтқанда:
Алдыңғы жиегі - маңдай сүйегімен margo frontalis
Артқы жиегі - қарақұспен margo ossipitalis
Медиальді жиегі - басқа жағының аттас сүйегімен margo sagittalis
Латеральды жиегі - самай сүйегінің қабыршағымен margo squamosus.
4 бұрышының алдыңғы медиальдысы маңдай сүйегімен, алдыңғы латеральдысы сына тәрізді сүйекпен, артқы медиальдысы қарақұспен, артқы латеральдысы самай сүйегінің емізік тәрізді өсіндісінің табанымен байланысады.
Таңдай сүйегі
Көзжасы сүйегі
Оның латеральды бетінде көзжас қырқасы орналасқан. Қырқадан алға қарай көзжас жүлгесі sulcus lacrimalis өтеді, ол жоғарғы жақсүйектің маңдай өсіндісіндегі жүлгемен бірге көзжас қапшығы шұқыршағын түзеді.
Бет сүйегі
Сүйектің орналасуына сәйкес онда 3 бет пен 2 өсіндіні бөліп көрсетуге болады. Бүйір бет facies lateralis, төртұшты жұлдыз тәрізді және төмпешік түрінде шамалы шығып тұрады.артқы, тегіс бет, самай шұқыршағына қараған және facies temporalis деп аталады. Үшінші бет көз беті facies orbitalis көз шарасы қабырғаларын түзуге қатысады.
Бұғана
Бұғана жіктелу бойынша аралас сүйектерге жатады және дене мен екі медиальді және латеральді ұшқа бөлінеді. Қалыңдаған медиальді немесе төстік ұшында, extremitas sternalis, төстікпен буындасуға арналған ершік тәрізді буын беті болады.
Латеральды немесе акромиальді ұшында extremitas acromialis, жазық буын беті жауырын акромионымен буындасатын жер орналасады. Оның төмеңгі бетінде төмпешік tuberculum conoideum жатады.
Бұғананың денесі төстікке жақын медиальді бөлігі алға қарай дөңес, ал латеральді бөлігі артқа қарай дөңес болатындай етіп йілген.
Жауырын
Жауырынның алдыңғы қабырғаларға қараған беті facies costalis деп аталатын жалпақ батыңқы жер болып табылады, ол жерге m.subscapularis бекиді.
Артқы бетінде facies dorsalis жауырын қылтанағы spina scapula өтеді, ол бүкіл артқы бетті тең емес екі шұқыршаққа бөледі: қылтанақүсті fossa supraspinata және қылтанақ асты fossa infraspinata шұқыршақтарына бөледі.
Қабырғалар
Әр жақта 12 ден қабырға болады. Олардың барлығының артқы ұштары көкірек омыртқаларының денелерімен қосылады. Жоғарғы 7 қабырға алдыңғы ұштарымен тікелей төстікпен қосылады. Бұлар нағыз шын қабырғалар. ХІ және ХІІ қабырғалардың алдыңғы ұштары бос жатады, бұлар толқушы қабырғалар.
Артқы ұшында қырқамен бөлінген буын беті бар қалыңдау қабырға басы болады, сол арқылы қабырға омыртқалардың денелерімен буындасады.
Тоқпан жілік
Үстіңгі айдаршықтар арасында білек сүйектерімен буындасу үшін қажет буын беті (дистальді эпифиз) орын алады. Ол екі бөлікке бөлінеді: ортасында ойығы бар көлденең орналасқан кішкене жал түріндегі блок trochlea медиальді жатады; ол шынтақ сүйекпен буындасу үшін керек және оның ойығымен incisura trochlearis қаусырылады.Блоктан жоғары бір-бірден шұқыршақ жатады: алдыңғы ... жалғасы
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
* Бас сүйектері
* Бұғана
* Жауырын
* Қабырға
* Тоқпан жілік
* Білек сүйектері
* Қолбасы сүйектері
* Жамбас белдеуі
* Ортан жілік
* Сирақ сүйектер
* Аяқбасы сүйектері
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Бірімен-бірі дәнекер ұлпалар (шеміршек пен сүйек) арқылы байланысқан сүйектерден қаңқа түзіледі. Қаңқа ағзаның тірегі, ал бұлшықеттер қимыл-қозғалысты қамтамасыз етеді. Тірек-қимыл мүшелер жүйесі адамның тік жүру қалпын (пішінін) сақтайды (омыртқа жотасы мен жамбас белдеулері). Қаңқа мидан бастап, барлық ішкі мүшелерге корғаныш қызметін атқарады. Мысалы, ми бірімен-бірі берік байланысқан ми сауытын құрайтын сүйектердің ішінде жатады. Жүрек пен өкпені кеуде қуысы сүйектері қорғаса, құрсақ қуысындағы мүшелерді - жамбас белдеулері сүйектері корғайды. Қаңқаға бұлшықеттер бекінеді. Ағзаның қоршаған орта жағдайларына бейімделуінің бір белгісі - қимыл (қозғалу). Денені қозғалысқа келтіретін сүйектер мен бұлшықеттер. Кез келген қозғалыста (жүгіру, секіру) ағзаның барлық мүшелері сүйекті таяныш (тірек) етеді. Сүйек кемігінде қан жасушалары түзіледі. Сүйектің құрамында минералды тұздар мен микроэлементтер болатындықтан, минералды алмасуға қатысады.
Самай сүйегі
Қабыршақтың сыртқы беті тегіс, самай шұқыршағын түзуге қатысады да , сондықтан facies temporalis деп аталады. Одан бет сүйегімен қосылуға алға қарай кететін бет өсіндісі processus zygomaticus шығады. Басталатын жерінде бет өсіндісімен 2 түбірі бар: алдыңғы және артқы, олардың арасында төмеңгі жақсүйекпен буындасу үшінқажет шұқыршақ fossa mandibularis орналасады
Төбе сүйегі
Оның 4 жиегі көрші сүйектермен байланысуға қызмет етеді, атап айтқанда:
Алдыңғы жиегі - маңдай сүйегімен margo frontalis
Артқы жиегі - қарақұспен margo ossipitalis
Медиальді жиегі - басқа жағының аттас сүйегімен margo sagittalis
Латеральды жиегі - самай сүйегінің қабыршағымен margo squamosus.
4 бұрышының алдыңғы медиальдысы маңдай сүйегімен, алдыңғы латеральдысы сына тәрізді сүйекпен, артқы медиальдысы қарақұспен, артқы латеральдысы самай сүйегінің емізік тәрізді өсіндісінің табанымен байланысады.
Таңдай сүйегі
Көзжасы сүйегі
Оның латеральды бетінде көзжас қырқасы орналасқан. Қырқадан алға қарай көзжас жүлгесі sulcus lacrimalis өтеді, ол жоғарғы жақсүйектің маңдай өсіндісіндегі жүлгемен бірге көзжас қапшығы шұқыршағын түзеді.
Бет сүйегі
Сүйектің орналасуына сәйкес онда 3 бет пен 2 өсіндіні бөліп көрсетуге болады. Бүйір бет facies lateralis, төртұшты жұлдыз тәрізді және төмпешік түрінде шамалы шығып тұрады.артқы, тегіс бет, самай шұқыршағына қараған және facies temporalis деп аталады. Үшінші бет көз беті facies orbitalis көз шарасы қабырғаларын түзуге қатысады.
Бұғана
Бұғана жіктелу бойынша аралас сүйектерге жатады және дене мен екі медиальді және латеральді ұшқа бөлінеді. Қалыңдаған медиальді немесе төстік ұшында, extremitas sternalis, төстікпен буындасуға арналған ершік тәрізді буын беті болады.
Латеральды немесе акромиальді ұшында extremitas acromialis, жазық буын беті жауырын акромионымен буындасатын жер орналасады. Оның төмеңгі бетінде төмпешік tuberculum conoideum жатады.
Бұғананың денесі төстікке жақын медиальді бөлігі алға қарай дөңес, ал латеральді бөлігі артқа қарай дөңес болатындай етіп йілген.
Жауырын
Жауырынның алдыңғы қабырғаларға қараған беті facies costalis деп аталатын жалпақ батыңқы жер болып табылады, ол жерге m.subscapularis бекиді.
Артқы бетінде facies dorsalis жауырын қылтанағы spina scapula өтеді, ол бүкіл артқы бетті тең емес екі шұқыршаққа бөледі: қылтанақүсті fossa supraspinata және қылтанақ асты fossa infraspinata шұқыршақтарына бөледі.
Қабырғалар
Әр жақта 12 ден қабырға болады. Олардың барлығының артқы ұштары көкірек омыртқаларының денелерімен қосылады. Жоғарғы 7 қабырға алдыңғы ұштарымен тікелей төстікпен қосылады. Бұлар нағыз шын қабырғалар. ХІ және ХІІ қабырғалардың алдыңғы ұштары бос жатады, бұлар толқушы қабырғалар.
Артқы ұшында қырқамен бөлінген буын беті бар қалыңдау қабырға басы болады, сол арқылы қабырға омыртқалардың денелерімен буындасады.
Тоқпан жілік
Үстіңгі айдаршықтар арасында білек сүйектерімен буындасу үшін қажет буын беті (дистальді эпифиз) орын алады. Ол екі бөлікке бөлінеді: ортасында ойығы бар көлденең орналасқан кішкене жал түріндегі блок trochlea медиальді жатады; ол шынтақ сүйекпен буындасу үшін керек және оның ойығымен incisura trochlearis қаусырылады.Блоктан жоғары бір-бірден шұқыршақ жатады: алдыңғы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz