Қантты жүгері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Қантты жүгері

Қантты жүгері ( zea mays saccharata sturt) ежелгі дақыл, оның отаны- Америка.

Жүгері ең бағалы жемісті өсімдіктердің бірі болып табылады. РСФСР- да оны негізіннен Краснодар өңіріндегі өнеркәсіптердің ылғалды аймақтарында өсіреді, сонмен қатар көптеген өңтүстік республикаларында.

Биологиялық ерекшеліктері: қантты жүгері өсімдіктерінің сабағының биіктігі 2 -4 м-ге жетеді.

Жапрақтары ірі, лента тәріздес, тамыр жүйесі өте жақсы дамыған, 2-3м тереңдікке кіреді, және жән-жаққа 1 метірге дейін созылып жатады. Түптеген кезде қосымша тамырлар түзеді.

Жүгері жемісі-дән. қантты жүгері дәні әйнек тәрізді, қатпарлы. Сүтті даму кезеңінде тағамдық әрі дәмі бойынша сапалы жақсы. Құрамында; 5-8% қант, 6-9- декстриндар, 10-12- крахмал, 3-4- ақуыз, 1% жуық май болады. қантты жүгері Фосфорға, Кальциға, темірге бай келеді. Дәндерінің құрамында А, В ₁ , В ₂ , С, РР витаминдері кездеседі, бірақ олардің саны аса көп емес, әртүрлі вегетатция кезеңінде, яғни жаңадан өсе бастап, толық техникалық дамуынна дейін 60-100- күн, ал толық дамуынна дейін 115-190-күн.

Қантты жүгері- жылуды жақсы көретін өсімдік. Оның тұқымін отырғызған кезде топырақ жылулығы +10ºС (кейбір түрлері +7-8ºС) бастап қана өсе бастайды. тұқымының өсіп-дамуының оптималді темпратурасы +20-24ºС, суық түскенді көтере алмайды. Жапырақтары қалыптасатын кезде жылуды жақсы талап етеді. Өсімдік құрғаққа, шөлге төзімді болғанымен де, суды жақсы көреді. Өсімдік енді қалыптасып келе жатқан кезеңінде дымқыл жетіспесе, сүтті даму кезеңі өте тез өтеді, ал ондай жағдай аз кезегінде дәнінің сапасы мен өнімді төмендетеді. Өте жоғары темпратурада дәнндегі қанттың мөлшері тез төмендейді.

Аудандастырылған сорттар мен гибриттер;

СССР-да қантты жүгерінің 15 түрлі сортты аудандастырлған. ең кең таралған түрлері: раннаяя золотая 401, Тираспольская скороспелая 33 және Заря, орташа сорт Кубанская консервая 148, Гибриттер: Сказка 435 (F ₁ ) және жемчок (F ₁ ) ; Орташа пісетін гибриттер Юбилейный 427 және награда сорты 97; кеш пісетін сорт Золотая осень433 Т. Қызығушылық тудыратын жаңе және болашағы бар ерте пісетін және орташа ерте пісетін гибриттер Аурика, Элегия 439, Аккорд 72.

Агротехникасы : Жүгері әр түрлі топырақта өседі, бірақ оған жеңіл өнімді дымқылмен қамтаматсыз етілген топырақ жақсы. Жүгері егетін топырақты күзден бастап дайындайды. Бұл кезеңде жерге әр түрлі органикалық және минералдық тыңайтқыштарды сеуіп топырақ құнарлығын арттырады. Жүгеріні салыстырмалы тұрде кеш отырғызады, сондықтанда оған бөлінген жерді арамшөптерден таза және топырақты үнемі қопсытып жақсы күйде ұстап отыру қажет. егер күзде тыңайтқыштар берілмесе, көктемде толығымен минералды тыңайтқыштарды -300-500кгга суперфосфатты, 200- амони сульфаты және 100-200 кг га калий селитрасын себу қажет. Жәнеде егу барысында суперфоспатты бірге қосқан өте тйімді, сонымен қатар құрамында цинк және молибден бар микротыңайтқыштарды қоссада пайдалы. Ол жүгерінің құрғақшылыққа төзімділігін арттырады. Жүгеріні топырақтың 8-10 см тереңдігі +10ºС-қа жылығанда және көктемдегі суық өткен соң ғана егеді. Тұқымын 6-8 см тереңдікке егеді.

Егінді күтіп баптау : өсімдікті күтіп баптау үшін, өсімдікті суарып, культеватция жасап тұру қажет, арам шөптерді, қоңыздарды жоямыз.

Пайдаланылуы : тағам ретінде жүгеріні жаңа жас қайнатылған күйінде, концервленген күйінде, кептірілген және қуырылған күйінде де әртүрлі тағамдары салат, көже тағы басқа дайындауға болады.

Жүгерінің емдік қасиеті:

Мамандардың айтуынша, бауыр ауырса жүгері шашағын немесе талшығын пайдаланған абзал. Ол түйір дәріден әлдеқайда пайдалы. Бұл үшін алдымен жүгері сабағын қабығынан және жапырақтарынан айыру керек. Содан кейін шашақтарды қайнаған суға демдеп, шай тәрізді ішеді. Ем мерзімі науқастың жағдайына қарай кейде жарты жылға дейін созылуы мүмкін. Ал еміңіз ойдағыдай әсер ету үшін жүгері собығы пісіп-жетілген болуы керек. Піспеген жүгерінің емдік қасиеті болмайды.

АҚШ ғалымдары сұлы мен жүгері өнімдерінің венерологиялық ауруларға қарсы емі бар екенін анықтады. Бұл дәнді дақылдардың емдік қасиеті - олардың құрамындағы аргинин аминқышқылында. Ғалымдардың мәліметінше, ағзаны мерез, соз, ұшық сияқты тері-венерологиялық аурулардан қорғау үшін денедегі макрофаг жасушалардың қызметін күшейту керек. Бұл жасушалар ауру қоздырғыштары мен басқа да бөгде жасушаларды жоя алады. Ал макрофагтардың белсенді әрекет етуі үшін ағзада аргинин аминқышқылы көп болуы қажет. Мұндай химиялық зат сұлы мен жүгерінің құрамында бар. Зерттеушілердің айтуынша, күнжіт, мейіз, жаңғақ пен шоколад құрамында да жыныстық жолмен жұғатын аурулардан қорғайтын аргинин аминқышқылы көп болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.