Балалар тұлғасының қалыптасуы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Балалар тұлғасының қалыптасуы

Баланың алғашқы мектепке бару кезеңінде олардың әлеуметтік жағдайының
дамуында үлкен өзгерістер болады. Бала оқушы бола бастаған соң, ол жаңа
міндеттер, құқықтар ала бастап, алғаш рет қоғамдық мәнді іс-әрекеттермен
айналысады, яғни іс-әрекетті орындау деңгейінен олардың қоршаған орта
арасындағы орны мен өзара қатынастары байланысты болады. Бұл жаңа
әлеуметтік жағдай - мектеп жасындағы балалардың тұлғалық ерекшеліктерінің
қалыптасуын қамтамасыз етеді.
Тұлғаның қалыптасуындағы орталық бөлім болып - адамның мотивациялық
аймағының, яғни оның талаптарының, тілектерінің, ұмтылыстарының және
ниеттерінің дамуы саналады. Қажеттіліктер қанағаттанылуы керек, ал бұл
оларды қанағаттандыратын амалдарды іздеуге және табуға бағытталған әдістер
мен құралдардың пайда болуын және оларды жетілдіруді қажет етеді. Сондықтан
мотивациялық сфераның дамуына байланысты баланың танымдық қабілеттерінің,
оның дағдыларының, қолынан келетін істерінің, әдеттері мен мінезінің дамуы
жүзеге асырылады [3, 81 б].
Адам қажеттілігін қанағаттандыру үшін шынайы қоршаған ортаға
бейімделіп қана қоймай, онымен қатынас жасай білуі керек Осындай
бейімделудің құралы болып - адамның уайымдары саналады. Олар адам
қажеттілігінің қанағаттанылуының деңгейін ерекше әсерлі түрде көрсетеді.
Уайымдар адамның қоршаған ортамен қарым-қатынастарға бейімделуінің бастапкы
құралы болып, кейінірек өзіндік мағынаға ие болады және адам қажеттілігін
сезіне бастайтын психологиялық шындық түрінде көрінеді. Осылайша адамның
психологиялық дамуына шексіз мүмкіндік тудыратын қанықпайтындай көрінетін
қажеттіліктер пайда болады. Тұлғаның қалыптасуындағы қажеттіліктерді жете
түсіну үшін баланың өмір үрдісінде пайда болатын және дамитын жаңа
әлеуметтік қажеттіліктерді ескеру қажет.
Бұл жаңа қажеттіліктер баланың мотивациялық сферасын толықтырады және
қиындатады, Осы жерде екі негізгі жолды атап көрсетуге болады. Біріншіден,
баланың өмірдегі және оның қоршаған ортамен өзара қатынастарындағы орнын
өзгерту жолы. Бұл әрбір жас кезеңіне сай келетін қажеттіліктерді тудырады.
Осылайша, кіші мектеп жасындағы балаларда оқушының жаңа жағдайда болуына
байланысты жеткіншектерде - құрдастар ұжымындағы орындарына байланысты:
жоғары сынып оқушыларында - олардың келешектегі қоғам мүшелері ретіндегі
орындарына қажеттіліктерін тұтас жүйесі пайда болады.
Қажеттіліктердің пайда болуының мұндай жолы тек балаға ғана тән емес.
Ересек адамның қажеттіліктері де оның өмірінде және өзіндегі өзгерістерден
туындайтын өзгерістерге ұшырап отырады, Екіншіден, қажеттіліктердің
қалыптасуы мінез-құлық пен іс-әрекеттің жаңа түрлерін меңгеруімен
байланысты болады. Мұнын нақты мысалы ретінде әр түрлі әдеттерді, соның
ішінде, мәдени әдеттерді де айтуға болады. Осылайша меңгерілген мінез-
құлықтың әдістері адамды оларды жүзеге асыруға итермелейді. Бірақ адамның
мотивациялық сферасында жағдайдың тікелей ықпалынан босататын, құрылысы
бойынша жаңа, психологиялық кұрылымдардың пайда болуы - тұлға ретіндегі
адам үшін аса маңызды. Оларға адамды қажетті бағытта іс-әрекет жасауға
итермелейтін мақсаттар, шешімдер, рухани сезімдер және сенімдер жатады.
Тұлғаны қалыптастыру үрдісінде адамның тек қажеттіліктері ғана емес,
олардың ара- қатынасы да өзгеріп, дамып отырады. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.