КОРПОРАТИВТІК ТАБЫС САЛЫҒЫН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ ТУРАЛЫ

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

КОРПОРАТИВТІК ТАБЫС САЛЫҒЫН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ

Табыс салығы ежелгі және классикалық салықтардың бірі болып табылады.
Салықтың бұл түрі негізінен XIX және XX ғасырларда Батыс Еуропа елдерінде
кең дамыды. Қазақстан Республикасында табыс салығы 1991 жылдың 24
желтоқсанынан Қазақ ССР азаматтарынан, шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ
тұлғалардан алынатын табыс салығы туралы заң негізінде енгізілді. Заңды
тұлғалар 1994 жылдан 2001 жыл аралығында табыс салығын төледі. 2002 жылдан
бастап табыс салығы корпоративтік табыс салығы болып өзгерді
Біздің мемлекетімізде корпоративтік табыс салығы мемлекеттік бюджеттің
кіріс бөлімінің ең басты көзі болып табылады. Оны мына төмендегі 1 кестеден
көруге болады.
1-кестеден 2008 жылдағы корпоративтік табыс салығының үлесі 2006 жылмен
салыстырғанда 4,4% -ға кемігендігін байқаймыз. Оған дәлел:
біріншіден, заңға сәйкес корпоративтік табыс салығы бойынша инвестициялық
салық преференцияларының берілуі;
екіншіден, 2008 жылдағы Салық кодексіне сәйкес еркін экономикалық
аймақтардың корпоративтік табыс салығын төлеуден босатылуы.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының Қаржы Министрлігі қарамағындағы
Салық Комитетінің әдістеме бөлімінің басшысы Г.Малдыбаеваның айтуынша,
Қазақстан Республикасы бойынша барлық салықтар түрлері бойынша салық
төлеушілердің салық заңдылығын толық сақтамағандығы байқалады.
Корпоративтік табыс салығы бойынша салық заңдылығын толық сақтамаған салық
төлеушілердің үлесі 29,6% болып шықты. Г.Малдыбаеваның пікірінше, жоғарыда
аталған талдау қорытындысы корпоративтік табыс салығы бойынша 2006-2007
жылдардың Салық кодексінің 15 тарауының 81 Тауарларды (жұмыстарды,қызмет
көрсетулерді) өткізуден түсетін табыс, 83 Міндеттемелерді есептен
шығарудан түсетін табыстар, 84 Күмәнді міндеттемелер бойынша түсетін
табыстар, 90 Өтеусіз алынған мүлік, 92 Шегерімдер, 104 Шегерімге
жатпайтын шығыстар, 103 Салықтар шегерімі, 107 Тіркелген активтер
бойынша амортизациялық аударымдарды есептеу баптарына қатысты заңның толық
сақталмағандығы анықталды.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетіне 2006-2008 жылдарда түскен
салықтық түсімдердің құрамы

2006 2007 2008

Көрсеткіштер

сомасы
(млн.теңге) үлес салмағы (%) сомасы (млн.теңге) үлес салмағы
(%) сомасы
(млн.теңге) үлес салмағы (%) Салықтық түсімдер, оның ішінде: 2209102
100 2356040 100 2539259 100 Корпоративті табыс салығы 776609 35,2
758301 32,2 782992 30,8 Қосылған құн салығы 489572 22,2 629279
26,7 611800 24,0 Жеке табыс салығы 165033 7,5 221025 9,4 241250
9,5 Жеке меншікке салықтар 65248 3,0 82931 3,5 75245 3
Акциздер 47433 2,1 58753 2,5 51588 2,0 Әлеуметтік салық 236569
10,7 295733 12,6 225638 8,9 Қалған салықтар мен алымдар 428638
19,3 310018 13,2 550746 21,8

Мәліметтер: 2006-2007 жылдар аралығындағы мәліметтер - Статистический
ежегодник, Астана, 2007г. 2008 жылдың қорытынды мәліметі – www.afn.kz
ресми сайты [6] мәліметтері негізінде авторлармен құрастырылған.

Мемлекеттік бюджеттің кірістері 2008 жылғы жағдай бойынша жылдық жоспардың
95,32%-ына орындалды және іс жүзіндегі түсімдер 2539,25 млрд. теңгені
құрады. Корпоративтік табыс салығы бойынша жоспарланған 808,4 млрд.теңге
орнына, бюджетке 783,0 млрд.теңге түсті немесе жоспар 96,9%-ға орындалды.
Бұл жағдай коропоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдер жүйесінің
дұрыс жұмыс істемеуінің нәтижесі деуге болады.
Салық жүйесін, оның ішінде кез келген салықты жетілдіру жолдарына сәйкес
ұсыныс айту үшін, бұл алдағы өзгерістердің мемлекет, салық төлеуші және
халық үшін не береді, олардың мүддесі қалай сақталады деген пікірді негізге
ала отырып айту қажет.
Салықтық құралдың реттеуші рөлі экономиканың дағдарыс жағдайында өте
ерекше. Салықтың фискалдық қызметін дамытумен шектелу мүмкін емес. Салық
өнім өндірушілердің еркін шешім қабылдауына мүмкіндік беруі тиіс.
Дағдарыстан шығудың бірден-бір жолы болып өндірісті ынталандыру табылады.
Ал, өндірісті ынталандыру елдегі шағын және орта бизнесті дамытумен тікелей
байланысты. Әлемде шағын және орта бизнесті мемлекеттік қолдау ең алдымен
салықтық жеңілдіктер берумен іске асырылады. Бұл орайда, Қазақстан
Республикасында шағын және орта бизнесті қолдау мақсатында шағын және орта
бизнеске арналған арнайы салық салу режимі жүзеге асырылады. Дегенмен,
салықтық жеңілдіктердің көп мөлшерде болуы тиімді емес.
Біріншіден, салық жеңілдіктері барлық салық төлеушілерінің теңдігі
принципін бұзады, өйткені бұл жеңілдік берілген салалар басқаларға
қарағанда артықшылықта болады.
Екіншіден, салық жеңілдіктері есептеу механизмін қиындатады, ал бұл түрлі
қателіктер мен түсініспеушіліктерге әкелетіні сөзсіз.
Үшіншіден, жеңілдік берілген саланың кәсіпорындары, жеңілдік құқығын
рәсімдеудің күрделілігіне байланысты оны дұрыс пайдалана алмай, жеңілдіктен
бас тартуға мәжбүр болатын кездері де байқалуда.
Тәжірибе көрсеткендей кез-келген жеңілдік белгілі бір қиындықтарға әкеледі.
Жеңілдікті кәсіпорындар белгілі бір шартпен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.