Алмас қашаулар

Алмас . полиморфты түрлендірілген минерал. Алмас кристалды октаэдр, ромбододекаэдр пішінді. Кристалдар массасы 3000 каратқа дейін (1карат . 0.2 г) өлшемдері әр түрлі. Кристалдық құрылымы атомдық болғандықтан да тығыздығы және қаттылығы өте жоғары. Алмастың микроқаттылығы кварцтікінен . 10, қатты қорытпаныкінен . 6 есе артық. Юнг модулі . 88*10 Мпа, яғни қатты қорытпанікінен . екі, ал болаттыкінен . төрт есе артық. Осы қасиеттеріне қарай оның үйкелу, сырғанау кезіндегі төзімділігі өте жоғары болады.

Алмас – полиморфты түрлендірілген минерал. Алмас кристалды октаэдр, ромбододекаэдр пішінді. Кристалдар массасы 3000 каратқа дейін (1карат – 0.2 г) өлшемдері әр түрлі. Кристалдық құрылымы атомдық болғандықтан да тығыздығы және қаттылығы өте жоғары. Алмастың микроқаттылығы кварцтікінен – 10, қатты қорытпаныкінен – 6 есе артық. Юнг модулі – 88*10 Мпа, яғни қатты қорытпанікінен – екі, ал болаттыкінен – төрт есе артық. Осы қасиеттеріне қарай оның үйкелу, сырғанау кезіндегі төзімділігі өте жоғары болады.
Алмас зергерлік және техникалық болып бөлінеді. Скважиналарды бұрғылау тұрғысынан біздерде тек техникалық алмас қажет. Ол борт, баллас және кабонды болып үш топқа бөлінеді.

Бұрғы қашауларында негізінен тек борт тобының алмастары қолданылады. Бұрғы қашауларының жұмыстық беттеріне алмастырды отырғызғандарда әр түрлі тәсілдер қолданылады. Соңғы кезде ұнтақ металлургия тәсілі кең қолдау тапты.
Бұл тәсіл бойынша алмас түйіршіктерін белгілі схема бойынша пресс-қалыпқа орналастырылып, желіммен ұстатады. Қалыпқа ұнтақ шихта (мысалы 90-95% вольфрам карбиді және 10-15℅ кобальт) себеді де престейді. Пуасон ретінде қашау корпусы қолданылады. Содан кейін қоғаушы ортада (сутек пешінде) 1300 градус температураға дейін пісіреді. Алмас түйіршіктерін алу үшін қашаудың жұмыстық бетін құм ағынымен өңдейді. Алмас түйіршіктері матрицадан оның 1/5 – ¼-дей шығып тұруы қажет.
Бұл жағдайда алмас түйіршіктері матрицаның үстіңгі бетіне тең орналастырылады. Түйіршік өлшемдері 2-3 мм. (бір каратта 3-тен 12-ге дейін түйіршік болады) алмастар қолданылады. Ұсақ түйіршіктер қолданылған жағдайда (бір каратта 1000 түйірге дейін) оларды матрицаның үстіңгі қатпарына тереңдігі 5-6 мм. Етіп орналастырады (олар осы қатпарды құрайтын шахта құрамына кіреді). Мұндай қашауларды импрегнирленген қашаулар деп атайды.
Алмас қашау (ІІ-5, а-сурет) жалғастырушы бұранда ойылған корпустан 1 және шихтадан құралған қатты қорытпа матрицадан 2 тұрады. Корпус пен матрица шихтаны пісіру кезінде қосылады. Алмас түйіршіктерінен тұратын