Кең тараған паразиттік тіршілік ететін қарапайымдылар
Кең тараған паразиттік тіршілік ететін қарапайымдылар. Адамның,
омыртқалы жануарлардың қан клеткаларында тіршілік етеді. Бұлардың
кокцидиядан айырмашылығы спорогония кезеңі сыртқы ортада емес, қан сорғыш
насекомдардың, яғни Anopheles туыстас масалардың ішегінде өтеді және
масалар осы паразиттерді тасымалдаушылар болып табылады.
Адамда Plazmodium туысының төрт түрі паразиттік тіршілік етеді: РІ.
vivax, РІ. malariae, РІ. falciparum, РІ. ovale. Бұлардың дамуы бір-біріне
өте ұқсас. РІ. vivax-тың даму сатысын қарастырайық (9-сурет).
9-сурет. Безгек плазмодиясының даму циклi:
1 - спорозоиттар, 2-4 - бауыр клеткаларындағы өтiп жатқан шизогония кезеңi
(2 - жас шизонт, З – көп ядролы өсiп келе жатқан шизонт, 4 - мерозоиттар),
5-9 - эритроцитте өтiп жатқан шизогония, 10- мерозоиттар, 11-12 -
макрогамонттар, 11 а- 1 2а - микрогамонттар, 13 - макрогамета, 1 4-
микрогамонт, 15 – микрогаметалардың түзiлуi, 16 - копуляция, 17 - зигота,
18 - жылжымалы зигота (оокинета), 19- оокинетаның масаның iшегiнiң
қабырғасына енуi, 20- оокинетаның ооцистаға айналуы, 2 1-22-23 - өсiп келе
жатқан ооциста, 24- спорозоиттар, 25 - масаның сiлекей безiндегi
спорозоиттар.
Безгек масасы (Аnopheles туысынан) адамды шаққанда сілекеймен бірге
адам қанына спорозоиттар түседі. Спорозоиттар өте майда 5-8 мкм, құрт
тәрізді немесе орақ тәрізді. Олардың құрылысы кокцидиялардың зоит
құрылысына өте ұқсас, тек коноиды болмайды. Қанға түскен спорозоиттар қан
тамырлары арқылы бауырға жиналады. Осы жерде шизогония көбею кезеңі
басталады. Әрбір спорозоит бауыр клеткасына еніп, жұмырланып шизонтқа
айналады. Шизонттың ядросы бірнеше қайтара бөлініп, бұлардан мерозоиттар
пайда болады. Осыдан кейін шизогония екі жерде жүреді: мерозоиттардың бір
тобы қайтадан бауыр клеткаларына еніп, жұмырланып шизонтқа айналып, олардың
ядросы бірнеше қайтара бөлініп, көптеген мерозоиттар пайда болады, ал
мерозоиттардың екінші тобы бауырдан қанға шығып эритроциттерге енеді, сол
жерде жұмырланып шизонтқа айналады. 2-3 сағаттан кейін шизонтта вакуоль
пайда болады, сол вакуоль әсерінен шизонттың денесі сақина тәрізді болып
тұрады. Кейін вакуоль жойылып, шизонт өсіп, амеба тәрізді болады. Шизонттың
ядросы бірнеше қайтара бөлініп 10-20 мерозоиттар пайда болады. Бұлар
эритроцитті зақымдап қанға шығады да, жаңа эритроциттерге енеді, содан
шизогония кезеңі қайтадан басталады және бұл ... жалғасы
омыртқалы жануарлардың қан клеткаларында тіршілік етеді. Бұлардың
кокцидиядан айырмашылығы спорогония кезеңі сыртқы ортада емес, қан сорғыш
насекомдардың, яғни Anopheles туыстас масалардың ішегінде өтеді және
масалар осы паразиттерді тасымалдаушылар болып табылады.
Адамда Plazmodium туысының төрт түрі паразиттік тіршілік етеді: РІ.
vivax, РІ. malariae, РІ. falciparum, РІ. ovale. Бұлардың дамуы бір-біріне
өте ұқсас. РІ. vivax-тың даму сатысын қарастырайық (9-сурет).
9-сурет. Безгек плазмодиясының даму циклi:
1 - спорозоиттар, 2-4 - бауыр клеткаларындағы өтiп жатқан шизогония кезеңi
(2 - жас шизонт, З – көп ядролы өсiп келе жатқан шизонт, 4 - мерозоиттар),
5-9 - эритроцитте өтiп жатқан шизогония, 10- мерозоиттар, 11-12 -
макрогамонттар, 11 а- 1 2а - микрогамонттар, 13 - макрогамета, 1 4-
микрогамонт, 15 – микрогаметалардың түзiлуi, 16 - копуляция, 17 - зигота,
18 - жылжымалы зигота (оокинета), 19- оокинетаның масаның iшегiнiң
қабырғасына енуi, 20- оокинетаның ооцистаға айналуы, 2 1-22-23 - өсiп келе
жатқан ооциста, 24- спорозоиттар, 25 - масаның сiлекей безiндегi
спорозоиттар.
Безгек масасы (Аnopheles туысынан) адамды шаққанда сілекеймен бірге
адам қанына спорозоиттар түседі. Спорозоиттар өте майда 5-8 мкм, құрт
тәрізді немесе орақ тәрізді. Олардың құрылысы кокцидиялардың зоит
құрылысына өте ұқсас, тек коноиды болмайды. Қанға түскен спорозоиттар қан
тамырлары арқылы бауырға жиналады. Осы жерде шизогония көбею кезеңі
басталады. Әрбір спорозоит бауыр клеткасына еніп, жұмырланып шизонтқа
айналады. Шизонттың ядросы бірнеше қайтара бөлініп, бұлардан мерозоиттар
пайда болады. Осыдан кейін шизогония екі жерде жүреді: мерозоиттардың бір
тобы қайтадан бауыр клеткаларына еніп, жұмырланып шизонтқа айналып, олардың
ядросы бірнеше қайтара бөлініп, көптеген мерозоиттар пайда болады, ал
мерозоиттардың екінші тобы бауырдан қанға шығып эритроциттерге енеді, сол
жерде жұмырланып шизонтқа айналады. 2-3 сағаттан кейін шизонтта вакуоль
пайда болады, сол вакуоль әсерінен шизонттың денесі сақина тәрізді болып
тұрады. Кейін вакуоль жойылып, шизонт өсіп, амеба тәрізді болады. Шизонттың
ядросы бірнеше қайтара бөлініп 10-20 мерозоиттар пайда болады. Бұлар
эритроцитті зақымдап қанға шығады да, жаңа эритроциттерге енеді, содан
шизогония кезеңі қайтадан басталады және бұл ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz