ҚР тұлғаның құқықтық мәртебесі
ҚР тұлғаның құқықтық мәртебесі
Тұлғаның құқықтық дәрежесі әрекет ететін құқықтың барлық салаларының
нормаларында көрсетілген адам мен азаматтың құқығының бүкіл
жиынтығымен анықталады.
Тұлғаның құқықтық дәрежесінің негізі бүкіл құқық пен еркіндіктің
аздаған бөлігін құрайтын, конституциямен бекітілген құқығы мен
еркіндігін қамтиды.
Неге бір құқық конституциямен бекітіледі, ал басқалары ағымдағы
заңмен бекітілетінділігінің келесі себептерін көрсетуге болады.
Сол құқық пен еркіндіктің адам мен қоғам үшін мәні: Конституция жеке
адам үшін, сондай-ақ толығымен қоғам үшін өмірлік маңызды және неғұрлым
әлеуметтік маңызды құқықтар мен еркіндіктерді бекітеді. Сондықтан
негізгі құқықтар мен еркіндіктер мемлекетпен тек қана танылмайды,
сонымен бірге оның өмір сүруіндегі қажетті шарт ретінде қорғанылады.
ҚР Конституциясының 12 бабында көрсетілген, адам құқықтары мен
бостандықтары әркімге тумысынан жазылған, олар абсолютті деп танылады,
олардан ешкім айыра алмайды. Дәл осы тұрғыдағы құқықтар конституцияда
бекітіледі.
Негізгі еркіндіктер мен құқықтарға ерекше заңдық қасиет тән:
а) конституциялық құқықтар мен еркіндіктер тұлғаның құқықтық
дәрежесінің ядросын құрайды және басқа құқық салаларында бекітілген
барлық құқықтың негізінде болады;
б) әрбір адам мен азаматқа негізгі құқықтар мен еркіндктер
бекітіледі. Барлық басқа ( негізгі емес) құқықтар мен еркіндіктер
тұлғаның әртүрлі дәрежені иеленуімен байланысты (жұмысшылар мен
қызметшілердің, мүлік иелерінің, тұрғын үйді иеленушілер және т.б.)
в) негізгі құқық, еркіндік пен міндеттердің негізгі сипаты олардың
жалпыға бірдейлілігі. Олар тең және бәрі үшін түгелімен ортақ,
сәйкесінше әр адам немесе әр азамат үшін. Мемлекеттің қандай да бір
құқықты негізгі деп тануы оның барлығымен жүзеге асырылу мүмкіндігінен
туындайды.
г) ҚР азаматтарының негізгі еркіндіктері мен құқықтары басқа құқықтар
мен міндеттердің пайда болу негізінен ерекшеленеді. Жалғыз мұндай негіз
ҚР азаматтығында болу болып табылады. Негізгі құқықтар мен еркіндіктер
тұлғаның мемлекетпен байланысын, оның азамат ретіндегі дәрежесін
көрсетеді;
д) ҚР азаматының негізгі құқықтары мен еркіндіктерін азамат өзін
еркін білдіру бойынша иелене алмайды және айырылмайды. Олар оған
азаматтықтың күшімен келеді, құқықтық дәрежеден бөлінбейді және тек
азаматтықты жоғалтқан кезде ғана жоғалтуы мүмкін.
е) негізгі құқықтар мен еркіндіктер оларды жүзеге асыру механизмімен
ерекшеленеді. Басқа құқықтар мен азаматтың нақты құқықтық қатынастарға
қатысуы арқылы оның құқықтық қабілеттілігін жүзеге асыру процессінде
адам мен азаматтың игілігі болуы мүмкін. Негізгі құқықтар нақты сферада
кез-келген құқықтық қатынастың алғы шарты ретінде және әр бір құқықтық
қатынасқа қатысушының тұрақты ажырамас құқығы болады.
ж) негізгі құқықтар, еркіндіктер мен міндеттердің басты сипаты
олардың бекітілуінің ерекше заңдық формасы, олар жоғарғы заңдық күші
бар мемлекеттің құқықтық актісі – Конституцияда жазылған.
Жоғарыда көрсетілген белгілер адам және азаматтық негізгі ... жалғасы
Тұлғаның құқықтық дәрежесі әрекет ететін құқықтың барлық салаларының
нормаларында көрсетілген адам мен азаматтың құқығының бүкіл
жиынтығымен анықталады.
Тұлғаның құқықтық дәрежесінің негізі бүкіл құқық пен еркіндіктің
аздаған бөлігін құрайтын, конституциямен бекітілген құқығы мен
еркіндігін қамтиды.
Неге бір құқық конституциямен бекітіледі, ал басқалары ағымдағы
заңмен бекітілетінділігінің келесі себептерін көрсетуге болады.
Сол құқық пен еркіндіктің адам мен қоғам үшін мәні: Конституция жеке
адам үшін, сондай-ақ толығымен қоғам үшін өмірлік маңызды және неғұрлым
әлеуметтік маңызды құқықтар мен еркіндіктерді бекітеді. Сондықтан
негізгі құқықтар мен еркіндіктер мемлекетпен тек қана танылмайды,
сонымен бірге оның өмір сүруіндегі қажетті шарт ретінде қорғанылады.
ҚР Конституциясының 12 бабында көрсетілген, адам құқықтары мен
бостандықтары әркімге тумысынан жазылған, олар абсолютті деп танылады,
олардан ешкім айыра алмайды. Дәл осы тұрғыдағы құқықтар конституцияда
бекітіледі.
Негізгі еркіндіктер мен құқықтарға ерекше заңдық қасиет тән:
а) конституциялық құқықтар мен еркіндіктер тұлғаның құқықтық
дәрежесінің ядросын құрайды және басқа құқық салаларында бекітілген
барлық құқықтың негізінде болады;
б) әрбір адам мен азаматқа негізгі құқықтар мен еркіндктер
бекітіледі. Барлық басқа ( негізгі емес) құқықтар мен еркіндіктер
тұлғаның әртүрлі дәрежені иеленуімен байланысты (жұмысшылар мен
қызметшілердің, мүлік иелерінің, тұрғын үйді иеленушілер және т.б.)
в) негізгі құқық, еркіндік пен міндеттердің негізгі сипаты олардың
жалпыға бірдейлілігі. Олар тең және бәрі үшін түгелімен ортақ,
сәйкесінше әр адам немесе әр азамат үшін. Мемлекеттің қандай да бір
құқықты негізгі деп тануы оның барлығымен жүзеге асырылу мүмкіндігінен
туындайды.
г) ҚР азаматтарының негізгі еркіндіктері мен құқықтары басқа құқықтар
мен міндеттердің пайда болу негізінен ерекшеленеді. Жалғыз мұндай негіз
ҚР азаматтығында болу болып табылады. Негізгі құқықтар мен еркіндіктер
тұлғаның мемлекетпен байланысын, оның азамат ретіндегі дәрежесін
көрсетеді;
д) ҚР азаматының негізгі құқықтары мен еркіндіктерін азамат өзін
еркін білдіру бойынша иелене алмайды және айырылмайды. Олар оған
азаматтықтың күшімен келеді, құқықтық дәрежеден бөлінбейді және тек
азаматтықты жоғалтқан кезде ғана жоғалтуы мүмкін.
е) негізгі құқықтар мен еркіндіктер оларды жүзеге асыру механизмімен
ерекшеленеді. Басқа құқықтар мен азаматтың нақты құқықтық қатынастарға
қатысуы арқылы оның құқықтық қабілеттілігін жүзеге асыру процессінде
адам мен азаматтың игілігі болуы мүмкін. Негізгі құқықтар нақты сферада
кез-келген құқықтық қатынастың алғы шарты ретінде және әр бір құқықтық
қатынасқа қатысушының тұрақты ажырамас құқығы болады.
ж) негізгі құқықтар, еркіндіктер мен міндеттердің басты сипаты
олардың бекітілуінің ерекше заңдық формасы, олар жоғарғы заңдық күші
бар мемлекеттің құқықтық актісі – Конституцияда жазылған.
Жоғарыда көрсетілген белгілер адам және азаматтық негізгі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz