Тыныс алу жүйесі және оның маңызы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 2 бет
Таңдаулыға:

Тыныс алу жүйесі және оның маңызы

Тыныс алу дегеніміз организмнің қоршаған ортадан оттегін сіңіріп, өзінен
көмір қышқыл газды бөлуін қамтамасыз ететін процестер жиынтығы. Демек тыныс
алудың мәні организм торшаларын оттегімен қамтамасыз ету арқылы қоректік
заттар құрамындағы энергияны биологиялық құнды тұрге айналдырып, денеде
пайда болған көмір қышқыл газды бөліп шығаруда.

Адам мен жоғары сатыда дамығын омыртқалыларда тыныс алу процесі бірнеше
кезеңде атқарылады 1) сыртқы орта мен өкпе альвеолалары арасындағы ауа
алмасуы, немесе сыртқы тыныс; 2) өкпе альвеолалары мен кіші қан айналым
шеңбері капиллярлары арасын-дағы газ алмасу, немесе өкпедегі газ алмасу; 3)
газдардың қанмен тасымалдануы; 4) үлкен қан айналым шеңбері капиллярлары
мен ұлпа және мүше торшалары арасындағы газ алмасу - ішкі тыныс; 5)
торшалардың оттегін пайдаланып, көмір қышқыл газды бөлуі, немесе торшалар
митохондрияларындағы биологиялық тотығу.

Тыныс алу жүйесі деп организмді оттегімен қанықтырып, көмір қышқыл газдың
денеден бөлінуін және организмнің барлық тіршілік әрекеттеріне қажет
қуаттың (энергаяның) бөлінуін қамтамасыз ететін мүшелер жиынтығын айтады.
Адам мен омыртқалы жануарларда ол сыртқы тыныс мүшелершен, газдардың қанмен
тасымалдануын қамтамасыз ететін тетіктерден, ұлпалық тынысты қамтамасыз
ететін органеллалардан, осы жүйе жұмысын реттейтін және ондағы
ықпалдастықты (интеграция) қалыптастыратын механизмнен құралады. Тыныс
аппараты деп организмнің тыныс алуын қамтамасыз ететін мүшелер жиынтығын
айтады.

Адам мен сүт қоректілердің сыртқы тыныс аппараты жоғарғы (мұрын қуысы,
аңқа, көмекей) және төменгі (кеңірдек, ауа тамырлар - бронхылар мен
бронхиолалар) тыныс жолдары мен газ алмасу мүшесі - оң және сол өкпеден
тұрады. Дем алынған кезде ауа жоғарғы тыныс жолдарына түсіп, онда шаң-
тозаңнан тазарады, жылынады, дымқылданады да, төменгі тыныс жолдарына
өтеді.

Дем алынған кезде жұтылған ауаның 30 пайызы тыныс жолдарында қалады да, ол
газ алмасу процесіне қатыспайды. Осы себепті мұрын қуысынан өкпе
көпіршіктеріне (альевеолаларға) дейінгі жолды пайдасыз кеңістік деп атайды.
Бұл тек шартты атау, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.