Электр энергияның тауар секілді ерекшеліктері және өндірілуімен байланысты мәселелері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе
1. Электр энергиясының көздері
2. Электр энергияның тауар секілді ерекшеліктері және өндірілуімен байланысты мәселелері
3. Айнымалы тоқ
4. Трансформатор
Қорытынды

Кіріспе
Электр энергетикасы -- энергетиканың басты құрастырушысы, оның басты міндеті -- электр энергиясының тұтынушыларын электрлік энергиямен жабдықтау үшін электр энергиясын тиімді жолмен өндіру, тарату және үлестіру.
Бұл сала кез келген елдің әлеуметтік және эконономикалық дамуының маңызды бөлігі, себебі электр энергиясының энергияның басқа тасымалдаушыларынан көрі бірқатар ерекшеліктері бар: үлкен қашықтыққа таратудың, тұтынушылар арасында үлестірудің және энергияның басқа түрлеріне (механикалық, жылулық, химиялық, жарықтық және басқа да...) түрлендірудің салыстырмалы жеңілдігі.
Электрлік энергияның маңызды өзгешілігі -- оны бір уақытта өндіріп, сол уақытта тұтынуға болаты.

Электр энергиясының көздері
Электротехника:Бүкіл электртехниканы ең қарапайым түрде үш нәрсе деп қарастыруға болады: электр энергниясының көздері, энергия беру желілері-сымдар.Сымның қимасының ауданы, өткізгіштің және бар болса оқшаулағыштың материалы маңызды болады.Жалпы алғанда, электр энергиясының көздері электргенератор және аккумуляторлы батарея.Аккумуляторда химиялық энергия электр энергиясына түрленеді.Электргенератор механикалық энергияны электрлікке түрлендіреді. Электргенераторлар өнеркәсіптік энергетиканың негізін құрайды.Генераторлар гидроэлектр станцияларында (ГЭС), жылу және атом электр станцияларында (ЖЭС және АЭС) орнатылған. ГЭС-те генераторлар су ағысының әсерімен қоғалады.Мұндай станцияларды өзендерге салады. ЖЭС-те генераторды айналдыруға жанған отыннан, мысалы көмірден алынған жылу энергиясы пайдаланылады.АЭС-те атом энергиясы жұмыс істейді. Электргенератордың негізгі бөлшектеріне ротор мен статор жатады. Ротор сыртқы заттың- ГЭС-тегі судың күшімен айналады.Ротор айналған кезде статорда электр тогы пайда болады.

Электрқозғалтқыш- бұл да электргенератор, тек ол керісінше жұмыс істейді.Егер электрқозғалтқыштың статорының сымдарымен ток жүрсе, ротор айналады. Әдетте ротор статордың ішінде орналасады. Электргенераторлар айнымалы токты ғана өндіреді, электрқозғалтқыш айнымалы токпен де, тұрақты токпен де жұмыс істей алады.Айнымалы токты тұрақтыға түрлендіру үшін түзеткіштер қолданылады.Тұрақты токпен жұмыс істейтін әлемдегі бірінші электрқозғалтқышты 1834 жылы орыс ғалымы Б.С.Якоби жасаған. Айнымалы токтың электрқозғалтқышы одан екі жыл бұрын пайда болған, оны америкалық физик Дж.Генри ойлап тапты.Іс жүзінде қолдануға жарамды электргенераторлар 1830-шы жылдары пайда болды.
Электргенераторлар- кез-келген электр станциясының негізі. ХІХ ғасырда электр станцияларын электр энергиясын пайдаланатын орындарға- зауыт пен фабрикаларға мүмкіндігінше жақындатып салған. Электр энергиясын қашық жерлерге беру техникасы жетілгеннен кейін электр станцияларын зауыттарға байлап қоймауға жол ашылды.Мұндай электр станцияларын біраз уақыт бойы орталық деп атады.
Әлемдегі бірінші орталық электр станциясын 1881 жылы Нью-Йоркте Т.А.Эдисон салған, ол жылу электр станциясы болатын. Ең бірінші ГЭС-ті 1880 жылы Ұлыбританияда салды. Әлемдегі бірінші атом электр станциясы 1954 жылы Калугна облысындағы Обнинск қаласында іске қосты.Бұл АЭС 2002 жылға дейін жұмыс істеді.

Электр энергияның тауар секілді ерекшеліктері және өндірілуімен байланысты мәселелері
Электр станциялары болып аталатын электр энергияны өндіру үшін тағайындалған мекемелер немесе қондырғылар. Энергияның қайта өндірудің негізгі технологиялық үрдісінің ерекшеліктері және энергетикалық қорлардың пайдаланылатын түрі бойынша электр станциялары жылу (ЖЭС), атом (АЭС), су электр стацниялары (СЭС), су аккумуляциялайтын (ГАЭС), газ турбиналы (ГТҚ), және т.б.
Маңызды рөлін электр қосалқы станциялары орындайды - электр энергиясын қайта өндіру және тарату үшін тағайындалған электр қондырғылары. Бұрынғы КСРО елдерінде, басқа да көптеген мемлекеттерде сияқты, электр энергияны қайта өндіру және тарату үшін жиілігі 50 Гц үш фазалы айнымалы тоқ қабылданған (АҚШ және басқа да мемлекеттерде жиілігі 60 Гц қабылданған).
Үш фазалы тоқтың қолданылуы, бір фазалы айнымалы тоқ қондырғылары мен салыстырғанда, тораптар мен үш фазалы тоқ қондырғыларының көптеген үнемділігімен, сонымен қатар, аса сенімді, қарапайым және арзан асинхронды электр қозғалтқыштардың электр жетектері ретінде кеңінен пайдалану мүмкіншілігімен түсіндіріледі.
Үш фазалы тоқпен қатар, өнеркәсіптің кейбір салаларында тұрақты тоқты да пайдаланады, оны айнымалы тоқты түзету арқылы алады (химиялық өнеркәсіпте және түсті метарллугия электролизі, электрлендірілген көлік және т.б.). Сонымен қатар, қазіргі уақытта, электр энергияны үлкен арақашықтыққа беру үшін 800 кВ кернеуінде тұрақты тоқ қолданылады, ал болашақта 1500 кВ дейін. Электр қондырғылардың параметрлерінің бірі номиналды кернеу болып табылады. Генераторлардың, трансформаторлардың, тораптардың және электр энергия қабылдағыштардың (электр қозғалтқыш, шамдар және т.б.) қалыпты, яғни, дұрыс жұмысы кезіндегі кернеуі номиналды кернеуі деп аталады.
Электр қондырғылар құрылысының ережелері (ЭҚЕ) барлық электр қондырғыларды екі категорияға бөледі: 1 кВ дейінгі электр қондырғылар және 1 кВ жоғары электр қондырғылар. Бұл бөліну аппараттардың типі және құралымының, сонымен қатар, қауіпсіздік жағдайларының, әр түрлі кернеудегі электр қондырғылардың пайдалану және құрылу кезінде қойылатын талаптардың өзгешелігіне байланысты.
Генераторлар, синхронды қарымталаулар, күш трансформаторларының екінші орамдары үшін номиналды кернеулер тиісті тораптардың номиналды кернеулерінен 5-10% жоғары қабылданады.
Генератор-трансформатор блогі сүлбесі бойынша қосылған күшті қуатты генераторлар және синхронды қарымталаулар үшін номиналды кернеулері 13,8; 15,75; 18; 20; 24 кВ қатарларынан анықталады.
Электр қондырғыларды жобалау, құру және пайдалануда, тәжірибеде бар немесе құрылысы кезінде жүзеге асатын өзара байланысы және тізбегі көрсетілген шартты белгілері келтірілген сызбалар мен сүлбелер пайдаланылады. Электр станцияларды параллель жұмысына біріктіру мен энергожүйені жасау халық шаруашылық мағынасы зор және келесі техникалық және экономикалық қасиеттерді иелендіреді:
* энергетиканың даму қарқының жылдамдатады және осы дамуды заманына сай жағдайларда үнемді жүзеге асырады, яғни, үлкен қуатты блокты агрегаттары бар ірі ЖЭО мен АЭС ендірудің көбеюі арқылы;
* тұтынушылардың электрмен жабдықталуының сенімдігін жоғарлатады;
* энерго қорларды (отын, су энергиясы және т.б.) тиімді пайдалануда электр станциялар арасында жүктемелерді рационалды тарату арқылы, жалпы энерго жүйе бойынша электр энергияның үнемді өндірілуін және таралуын қамтамасыз етеді;
* электр энергияның сапасын жақсартады, яғни, МЕСТ қалыптастырылған кернеу мен жиілікті қалыпты жағдайда ұстайды, өйткені жүктемелердің толқуы агрегаттардың көптеген санымен қабылданады;
* энерго жүйе бойынша қуаттың сомалы резервісін төмендетеді, ол энерго жүйе агрегаттардың сомалы қуатының 12-20% құрайды.
Біріккен энерго жүйе құрамында бірнеше энерго жүйелердің параллель жұмысында көрсетілген қасиеттері тағы да көп деңгейде көрсетіледі.
Еліміздің батыс және шығыс аудандарындағы энерго жүйелердің бірігуі уақыт бойынша ығысқан жүктемелер максимумдарын қамтамасыз ету үшін электр станциялардың жалпы белгіленген қуаттын пайдалану мүмкіншілігі есебінен үнемді әсер береді.
Энерго жүйелердің жұмысын жедел басқару үшін бірінғай диспетчерлі басқару жүйесі құрылған, оның негізгі мақсаттары:
* электр ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.