Ғимараттың деформациясы туралы жалпы түсінік


Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті
«Геодезия және кұрылыс» кафедрасы
БАЯНДАМА
Тақырыбы: Ғимараттың деформациясы туралы жалпы түсінік
Дайындаған: Несіпханов М. А.
Тексерген:
Топ: ГК-507
Семей қ., 2018 жыл
Ғимараттар деп жерде орналасқан құрылыстарды атайды, оларда адам тіршілігінің түріне байланысты қажетті бөлмелер орналасады. Мысал ретінде тұрғын үйлерді, мектептерді, театрларды, гараждарды, фабрика-зауыт корпустарын және тағы басқаларды келтіруге болады.
Сонымен бірге ғимарат деп кейбір имараттарды атауға болмайды (мысалы: көпірлер, бөгеттер немесе радиодіңгектер), оларда негізгі міндеттерді анықтайтын не бөлмелер, не бөлек бөлімдер болмайды. Мұндай имараттарды инженерлік деп атайды.
Деформация дегеніміз (ағылш. deformation) - сыртқы күштер, температура, фазалық түрленуі және ылғалдылықтың т. б. әсерінен пішіні мен өлшемдерінің өзгеруі барысында дене бөлшектерінің орнын ауыстыруына алып келетін үдеріс.
Деформациялар бірнеше түрге бөлінеді:
- Жер бетінің деформациясы - пайдалы қазбалар өндіруден пайда болған гидрогеологиялық өзгерістер және тағы басқалар.
- Жауын-шашын - топырақтың құрамының өзгеруі яғни, топырақтың ішкі тығыздығының өзгеруімен байланысты
Ғимарат деформациясы табиғи және антропогенді (техногенді) факторлар әсерінен пайда болады. Көбінесе ғимарат деформациясы аралас тау жыныстарымен оның пайда болу тегіне тығыз байланысты. Ол вертикаль және горизонталь беткейде болуы мүмкін.
Күрделі ғимарат үшін әртүрлі геодезиялық мәліметтер қажет;
- биіктік координатасы, бағыт азимуты;
- гравиметриялық-алаңның жоғары дәлдіктегі гравиметриялық түсірілімі;
- әртүрлі масштабтағы топографиялық және фотограмметриялық карталар, фотокаталар, фотопландар.
- алаңның ірі масштабтағы инженерлік-геодезиялық жобасы, трассалар мен өзендердің профилі.
Вертикаль деформациялар бірнеше түрге бөлінеді:
- жауын-шашын - топырақтың құрамының өзгеруі яғни, топырақтың ішкі тығыздығының өзгеруімен байланысты;
- топырақ құрамының өзгеруі яғни, топырақтан мұздыктардың әсерінен топырақ құрылымының түпкілікті өзгеруі;
- химиялық заттармен ауа ылғалдылығының төмендеуінен құмдауыт топырақтын өзгеруі:
- жер бетінің деформациясы - пайдалы қазбалар ондіруден пайда болған гидрогеологиялык өзгерістер және тағы баскалар.
Ғимарат деформациясына сонымен қатар іргетас пішіні мен тығыздығы әсер етеді. Ғимарат деформациясын бақылауда жоғары дәлдіктегі өлшеу әдісі қолданылады. Деформацияны анықтау үшін белгілерді орналастыруда қабылданған өлшеу әдісі қолданылады.
Ғимараттың шөгуі мен оның негізделуін бақылауда келесі геодезиялық әдістер қолданылады:
- Қысқа сәулелі геометриялық нивелирлеу (25м дейін)
- Қысқа сәулелі тригонометриялық нивелирлеу (100м дейін)
Фотограмметриялық және түсірімдер көшірмелі
аспаптар немесе олардың стационарлы жүйесі көмегімен гидростатикалық нивелирлеу
Жоғарыда айтылғандай, деформция - техногенді және табиғи факторлар әсерінен пайда болады.
Табиғи факторларға:
- әртүрлі инженерлі-геологиялық құбылыстар және гидрогеологиялық құбылыстар;
- тау жыныстарының ылғалдылығы және су деңгейіеің озгеріуі мен температура тербелісі;
- ылғал жыныстардың еруі немесе қатуы жатады.
Техногенди факторларга:
- құрылыс әсері;
- құрылыс жұмысын жүргізу барысында топырақ ылғалдылығының төмендеуі немесе жоғарылуына байланысты тау жынысының құрылысының өзгеруі;
- жер асты жұмыстарының әсері, топырақ бөлігін жер бетіне алып шығу;
- ғимарат салу әсерінен топырақ тығыздығының өзгеруі;
- 5) транспорт козғалысы немесе әртурлі динамикалық әсерлер жатады.
Ғимарат деформациясына сонымен қатар іргетас пішіні мен тығыздығы әсер етеді. Ғимарат деформациясын бақылауда жоғары дәлдіктегі өлшеу әдісі қолданылады.
Деформацияларды бақылау тәжірибелерде көбінесе төмендегідей жоғары дәлдікті инженерлік-геодезиялық тәсілдер қолданылады:
- Ғимараттың ашық қол жетерлік нүктелерінің тігінен ауысуын геометриялық нивелирлеу анықтайды.
- Ғимараттың ашық, бірақ қиын қол жететін нүктелерінің тігінен орын ауыстыруын анықтауда тригонометриялық нивелерлеу қолдалынады
- Бір горизонтта орналасқан жабық, қол жетпейтін нүктелердің тігінен орын ауыстыруын гидростатикалық немесе гидродинамикалық нивелирлеу анықтайды
- Шамамен бір гаризонтта орналасқан (+2мм) прецизиендік агрегаттар мен технологиялық құрылғылардың қол жететін нүктелерінен бастап тігінен орын алмасуды микронивелирлеу дейміз.
- Негіздер мен ғимараттарды ашық және қол жететін нүктелерінің көлденең ығысуын анықтайтын палигонометрия тәсілі.
- Ашық бірақ қол жетпейтін нүктелердің көлденең ығысуын анықтайтын бұрыштық және сызықты бұрыштық микротриангуляция тәсілі (диоганалы жоқ геодезиялық төртбұрыштар, бұрыштық және сызық-бұрыштық) .
- Негіздер мен ғимараттардің створға перпендикулярь бағыттағы және створ жанына бекітілген ашық және қол жететін нүктелердің көлденең ығысуын анықтайтын створлық өлшемдер.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz