Мектептің педагогикалық кеңесі

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
І. КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

ІІ. МЕКТЕПТЕГІ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КЕҢЕС, ӘДІСТЕМЕЛІК БІРЛЕСТІКТЕР ЖҰМЫСЫ
2.1 Мектептегі басқарудың ғылыми-педагогикалық негіздері ... ... ... ... ... ... .. 4
2.2 Педагогикалық еңбекті ғылыми ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
2.3 Мұғалімдердің педагогикалық және әдістемелік білім деңгейін жетілдіру ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2.4 Мұғалім еңбегінің шығармашылық сипаты ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .13
2.5 Педагогикалық озат тәжірибені зерттеу, жинақтау және тарату ... ... ... ... 15

ІІІ. ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕ МЕКТЕП БАСШЫСЫНЫҢ РОЛІ
3.1 Мектеп басшысы және оған қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18

ІV. МЕКТЕП ЖҰМЫСЫН БАСҚАРУДА ХАЛЫҚ ПЕДАГОГИКАСЫНЫҢ КЕЙБІР МӘСЕЛЕЛЕРІ
4.1 Халық педагогикасы жайлы жалпы ұғым және әр түрлі көзқарастары ... .20
4.2 Адамзат тәрбиесіндегі халық педагогикасының ролі ... ... ... ... ... ... ... ... ...22
4.3 Халық педагогикасын насихатттау және дамыту ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... 26

V. ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2 8
VI. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... 30

КІРІСПЕ

Мектеп жұмыстарының ішінде ең басты мәселелердің бірі - педагогикалық ұжымға ғылыми тұрғыдан сауатты басшылық жасау қажет. Мектеп жұмысын меңгеріп, зор жауапкершілікпен жүзеге асыратын тұлға директор және оның оқу-тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарлары. Олар өздерінің міндеттерін педагогикалық ұжыммен ынтымақтасып, демократиялық принцип негізінде іске асырады.
Еңбекті ғылыми ұйымдастырудың жалпы идеясы педагогикалық еңбектің ерекшелігіне сәйкес өзгереді, жаңартылады. Педагогикалық еңбек - бұл еңбек түрлерінің бірі, мұндай еңбекте мұғалім мен оқушылар бірлесіп әрекет жасайды.
Педагогикалық еңбекті ғылыми ұйымдастыру - бұл ынтымақтастық педагогикасы негізінде мұғалім мен оқушылардың бірлесіп істейтін жұмыстары нәтижелі болу үшін жағдай жасау. Ал еңбек - бұл нақты мақсатқа сәйкесті адамның іс-әрекеті. Іс-әрекеттің бастысы дене, ақыл-ой еңбегі, материалдық және рухани еңбек, ойын, оқу т.б. Еңбек өндірілетін материалдық және рухани құндылықпен байланысты.
Педагогикалық кеңес - бұл мектептің барлық іс-әрекетін басқарудың тұрақты органы, мұғалімдердің педагогикалық ойының ұжымдық орталығы. Педагогикалық кеңестің міндеті - тұтас педагогикалық процестің сапасын арттыруға мұғалімдер ұжымының күшін үйлестіру және біріктіру, білім беруді гуманитарландыру, ізгілендіру. Демек, оқу, тәрбие, білім беру ісін қазіргі заманның талабына сәйкес басқару.
Әдістемелік кеңестің жұмысы бір оқу жылына жоспарланады, екі айда бір рет өткізіледі. Әдістемелік мәслихаттарында қазіргі ең қажетті проблемалар талқыланады. Олардың кейбіреулері, мысалы, жаңашыл мұғалімдердің және мектеп мұғалімдерінің озат тәжірибелері, ашық сабақтарды талдау, сыныптар арасындағы сабақтастық, сабақтың түрлері, мұғалімдердің өз бетімен білім алу мәселелері т.б.
Әдістемелік пән бірлестіктері - әр бірлестіктер пән мұғалімдерінің саны үш және одан жоғары, бастауыш сынып мұғалімдерінің саны 4-20-ға дейін, егер орта мектептерде бастауыш сыныптар саны көп болса, онда мұғалімдер саны 20-дан да артық болады. Әдістемелік пән бірлестіктерінің жұмысы жарты немесе толық бір оқу жылына жоспарланады, мәслихаттары екі айда бір рет өткізіледі.

ІІ. МЕКТЕПТЕГІ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КЕҢЕС, ӘДІСТЕМЕЛІК БІРЛЕСТІКТЕР ЖҰМЫСЫ
2.1 Мектептегі басқарудың ғылыми-педагогикалық негіздері
Мектеп жұмыстарының ішінде ең басты мәселелердің бірі - педагогикалық ұжымға ғылыми тұрғыдан сауатты басшылық жасау қажет. Мектеп жұмысын меңгеріп, зор жауапкершілікпен жүзеге асыратын тұлға директор және оның оқу-тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарлары. Олар өздерінің міндеттерін педагогикалық ұжыммен ынтымақтасып, демократиялық принцип негізінде іске асырады.
Мектеп басшылары бақылаудың барысында мұғалім мен оқушылардың және басқа да қызметкерлердің жұмысы туралы ақпарат алады. Ақпарат әділ болуға тиіс. Мектептің ішкі жұмыстарын бақылау нәтижелері, оның іс-әрекетін жақсартуға игі әсерін тигізуі қажет. Мектеп ісін бақылау үшін оған бірсыпыра педагогикалық талаптар қойылады. Олар: бақылауды ұдайы және жүйелі түрде жүргізіп отыру; бақылаудың әр түрлі формаларын пайдалану; бақылаудың әділеттілігі және жариялылығы; бақылаудың тиімділігі және нәтижелілігі.
Метепішілік бақылау мазмұнына кіретін мәселелер:
а) оқу жоспары мен оқу бағдарламалары, олардың орындалуы;
ә) сабақ берудің және оқудың жағдайы ;
б) жаңашыл мұғалімдердің педагогикалық тәжірибелерін оқып үйрену, тарату және оқу-тәрбие процесіне енгізу;
в) тәрбие жұмыстарын бүгінгі өмір талаптарына сәйкес басқару ;
г) әдістемелік жұмыстар (педагогикалық және әдістемелік кеңестер, әдістемелік пән бірлестіктері, шығармашылық топтар т.б.);
д) ата-аналар және жұртшылықпен жүргізетін жұмыстар;
е) мектеп құжаттары;
ж) педагогикалық кеңесте қабылданған шешімдердің орындалуын тексеру.
Оқу-тәрбие процесін бақылаудың бірнеше түрлері бар: жаппай, мысалы, барлық сыныптарда жүргізілетін жазба бақылау жұмыстары; бірнеше күн оқушылардың сабаққа қатынасуын, яғни сабаққа келушілер санын бақылау және т.б.; тақырыптық - оқу немесе тәрбие жұмыстарының кейбір жақтарын арнайы тақырып бойынша тексеру; дербес - кейбір мұғалімнің, тәрбиешінің, мектеп қызметкерлерінің іс-әрекетін бақылау; ұжымдық - сынып ұжымының, оқушылардың ұзартылған күн тобының, кейбір үйірмелердің іс-әрекеттерімен танысып бақылау. Бақылау жүйесін және оған қойылатын талаптарды орындау үшін мектеп директоры өзінің орынбасарларымен бірлесіп, бақылаудың түрлерін, орындау мерзімін және мақсаты мен міндеттерін мектептің жалпы жоспарында көрсетеді, жоспар педагогикалық кеңесте бекітіледі.
Бақылаудың ширақ және сапалы өткізілуі үшін мектеп басшылығы кесте жасайды, міндеттерін өзара бөлісіп тікелей іске кіріседі. Бақылау және тексерудің барысында әдістемелік пән бірлестіктері мен шығармашылық топтардың жетекшілері және тәжірибелі мұғалімдер пайдаланылады.
Бақылау және тексеру - бұлар сабақтас, бір-бірімен байланысты ұғымдар. Мысалы, пән мұғалімінің оқу жұмысы жөнінде іс-әрекетін бақылау және тексеру қажет. Бұл жұмыс алдын ала жасалған жоспар бойынша іске асырылады. Тексерушілер мұғалімнің сабақтарына қатысады, сыныпта жазба бақылау жұмыстарын өткізеді,оқушылардың дәптерлерін тексереді және жазба жұмыстарымен танысады.
Тексеру нәтижесі жариялылық жағдайында болуы қажет. Сондықтан педагогикалық, әдістемелік кеңестердің мәслихаттарында, педагогикалық ұжымның семинарында мектепішілік мәлім болуы керек. Мектепішілік бақылауда сабақтарға қатысудың түрлері және мақсаттары әр түрлі болады.
Сабаққа оқу жылының басында қатысу. Жаңа оқу жылының басында педагогикалық ұжым құрамында белгілі өзгерістер болады. Мұғалімдер үйелменінежас педагогтар қосылады. Олардың сабақтарына бірінші күннен бастап қатысып бағыт берген жөн. Сабақтың ғылыми-әдістемелік деңгейін үнемі тексеріп отыру сабақ беру процесінде қателіктерді болдырмаудың кепілі.
Тақырыптық қатысу. Оқу бағдарламасы бойынша кезектегі тарауды өткенде мұғалімнің барлық сабақтарына басынан аяғына дейін қатысу - мұғалімнің педагогикалық еңбегінің әр түрлі жақтарымен танысуға, оқушылар білімінің көлемін, беріктігін, тереңдігін анықтауға, сабақ жүйесін ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Сабақ процесінде оқыту әдістері, көрнекі және техникалық оқу құралдарын пайдалану тәсілдері зерттеледі.
Бүкіл жұмыс күнінің барысында бір сыныпта өтетін сабақтарға қатысу.Бұл жерде негізгі мақсат: біріншіден, әр түрлі мұғалімдердің сабақ беру әдістері мен жүйесін бақылап салыстыру; екіншіден, үйге берілетін оқу тапсырмасының көлемін және мазмұнын анықтау; үшіншіден, мұғалімдердің сабақтарында оқушылардың танымдық белсенділігін, тәртібін зерттеу.
Мектеп директорының, оқу ісін меңгерушілердің, әдістемелік кеңестің және әдістемелік пән бірлестіктері жетекшілерінің, мұғалімдердің сабақтарына бірігіп қатысуы. Сабаққа бірігіп қатысу мектеп өмірінде сирек кездеседі. Осының нәтижесінде мектеп басшылары сабақты талдау кезінде мұғалімдерге әр түрлі әдістемелік нұсқаулар береді. Демек, бірыңғай педагогикалық талаптардың жоқтығынан мұғалімдер арасында, кейде, алауыздық немесе келіспеушілік туады.
Осыған орай, сабаққа қатысудың барысында мектеп директоры, оның орынбасарлары, әдістемелік кеңес және әдістемелік пән бірлестіктерінің жетекшілері бірыңғай әдістемелік және педагогикалық көзқарастардың бірлігін сақтап, ғылыми негізде үйлесімді ұсыныстар беріп отыруы қажет.

2.2 Педагогикалық еңбекті ғылыми ұйымдастыру
Еңбекті ғылыми ұйымдастырудың жалпы идеясы педагогикалық еңбектің ерекшелігіне сәйкес өзгереді, жаңартылады. Педагогикалық еңбек - бұл еңбек түрлерінің бірі, мұндай еңбекте мұғалім мен оқушылар бірлесіп әрекет жасайды.
Педагогикалық еңбекті ғылыми ұйымдастыру - бұл ынтымақтастық педагогикасы негізінде мұғалім мен оқушылардың бірлесіп істейтін жұмыстары нәтижелі болу үшін жағдай жасау. Ал еңбек - бұл нақты мақсатқа сәйкесті адамның іс-әрекеті. Іс-әрекеттің бастысы дене, ақыл-ой еңбегі, материалдық және рухани еңбек, ойын, оқу т.б. Еңбек өндірілетін материалдық және рухани құндылықпен байланысты.
Педагогикалық еңбекті ғылыми ұйымдастыру - бұл қазіргі ғылым мен озат практика жетістіктерінің нәтижесінде негізделген еңбекті ұйымдастырудың жетілдіру процесі.
Н.К.Крупская мұғалім уақытын қалай сақтай білуі керек деген іскерлігін қалай жетілдіру керек деген сұрақтарға жауап бере келіп, өте құнды пікірлер айтты:
1. Жұмысты істей білу - бұл өзіне нақты мақсат қойып, оны жете түсіну, қойған мақсатты орындауда өте тиімді құралдарды таңдап ала білу.
2 Өз уақытыңды бөле біл, яғни жұмысты өнімді етіп істеуге, өзіңнің жұмыс қабілеттілігіңді көтеруге үйрету.
3. Жұмысты істей білу - бұл өз күшіңді және басқалардың күшін, барлық жұмыс жағдайын есепке алу, істің нәтижесін қорытындылау.
4. Оқылатын материалды және сабақты ұйымдастырудың ең тиімді әдістерін таңдап алу.
Педагогикалық шығармашылық - бұл ғылыми ізденудің нәтижесінде озат тәжірибені жасау, тұтас педагогикалық процесс проблемаларын шеберлікпен шешу, оларды педагогикалық жұртшылықтың игілігіне айналдыру. Ал педагогикалық шеберлік дегеніміз оқыту мен тәрбие процесін шығармашылықпен іске асыру.
Халыққа білім беру жүйесіндегі озат оқу-тәрбие мекемелерінің іс-тәжірибесі еңбекті ғылыми ұйымдастырудың мынадай негізгі бағыттарын анықтап жүзеге асыруда:
1. Мектептің және басқа да оқу орындарының жоспарлау және есепке алу жұмыстарын жетілдіру.
2. Мектеп басшыларының міндеттерін дұрыс бөлу. Мектептің оқу ісін меңгерушілері мамандықтарына сәйкес бастауыш және жоғары сыныптар бойынша өзара міндеттерін бөліседі. Бұлардың міндеттерінде оқу жұмысы, әр түрлі пәндер бойынша әдістемелік бірлестіктерінің , проблемалық топтардың, пәндік үйірме жұмыстары жатады.
3. Жиналыстардың, мәслихаттардың, басқа да көпшілік шаралардың санын және ұзақтығын қатаң белгілеу. Мектепте тәрбие жұмысының түрлері ұжым мүшелеріне белгілі нақты кестемен өткізілуі қажет.
4. Педагог кадрлардың ғылыми-теориялық білімін көтеру.
5. Озат педагогикалық тәжірибені зерттеу, жинақтау, тарату және қазіргі ғылым мен пратиканың жетістіктерін оқу-тәрбие процесіне енгізу.
6. Педагог кадрлардың демалыс және еңбек жағдайын барынша жақсарту.
Мектептерде оқытудың кабинеттік жүйесін, техникалық және аудиовизуальды құралдарды кеңінен пайдалану мүмкіншіліктері педагогикалық еңбекті ғылыми ұйымдастырудың басты шарттарының бірі.
Сонымен, халыққа білім беру жүйесіне еңбекті ғылыми ұйымдастырудыкеңінен енгізудің барынша мүмкіншілігі және қажеттілігі арта бермек.

2.3 Мұғалімдердің педагогикалық және әдістемелік білім деңгейін жетілдіру

Тұтас педагогикалық процестің сапасы мұғалімнің жалпы дайындығына, педагогикалық біліміне және әдістемелік шеберлігіне байланысты.
Мектепте мұғалімдер үшін педагогикалық және әдістемелік жұмыстардың дербес және ұжымдық формалары пайдаланылады.
Д е р б е с ф о р м а л а р ы.
1. Педагогикалық және психологиялық әдебиеттерді, дидактиканы, тәрбие теориясын және пән бойынша әдістемелік, ғылыми-педагогикалық әдебиеттерді мұғалім зерттеп оқиды. Ол проблемаларды өз еркімен таңдап алады, өйткені қай проблемалардың өте қажет екендігі оған белгілі.
2. Арнайы тақырыптар бойынша әдістемелік ұсынбалар, әдістемелік оқу құралдарын жасау, оқу-тәрбие жұмысының сапасы мен тиімділігін арттыруға байланысты өз тәжірибесінен баяндама жазып, ауданда, облыста, республикада өткізілетін ғылыми-практикалық конференцияларға, Педагогикалық оқуларға белсенді қатысу.
3. Пән бойынша оқулықтар жазу, түрлі сайыстарға қатысу.
Дербес педагогикалық және әдістемелік жұмыстардың ішінде түрлі сайыстар ерекше орын алады. Сайыстарға қатысушы әрбір мұғалім балаларға білім және тәрбие саласында, өзінің білімін, іскерлігін көрсетуге оқытудың, тәрбиенің теориясы мен практикасына сүйеніп дәлелдеуге тырысады.
Мұндай жұмыстар мұғалімнің ғылыми-педагогикалық деңгейін көтереді, шығармашылық шеберлігін арттырады және өз бетімен білім алуының құрамды бөлігі болады.
Педагогикалық және әдістемелік жұмыстардың ұжымдық формалары:
1. Мектептің педагогикалық кеңесі
2. Мектептің әдістемелік кеңесі
3. Мұғалімдердің әдістемелік пән бірлестіктері
4. Сынып жетекшілерінің әдістемелік бірлестіктері
5. Кіші шығармашылық топтар
6. Психологиялық-педагогикалық семинарлар
7. Практикумдар-семинарлар
8. Ғылыми-практикалық конференциялар
9. Педагогикалық оқулар.

Педагогикалық кеңес - бұл мектептің барлық іс-әрекетін басқарудың тұрақты органы, мұғалімдердің педагогикалық ойының ұжымдық орталығы. Педагогикалық кеңестің міндеті - тұтас педагогикалық процестің сапасын арттыруға мұғалімдер ұжымының күшін үйлестіру және біріктіру, білім беруді гуманитарландыру, ізгілендіру. Демек, оқу, тәрбие, білім беру ісін қазіргі заманның талабына сәйкес басқару.
Әдістемелік кеңестің жұмысы бір оқу жылына жоспарланады, екі айда бір рет өткізіледі. Әдістемелік мәслихаттарында қазіргі ең қажетті проблемалар талқыланады. Олардың кейбіреулері, мысалы, жаңашыл мұғалімдердің және мектеп мұғалімдерінің озат тәжірибелері, ашық сабақтарды талдау, сыныптар арасындағы сабақтастық, сабақтың түрлері, мұғалімдердің өз бетімен білім алу мәселелері т.б.
Әдістемелік пән бірлестіктері - әр бірлестіктер пән мұғалімдерінің саны үш және одан жоғары, бастауыш сынып мұғалімдерінің саны 4-20-ға дейін, егер орта мектептерде бастауыш сыныптар саны көп болса, онда мұғалімдер саны 20-дан да артық болады. Әдістемелік пән бірлестіктерінің жұмысы жарты немесе толық бір оқу жылына жоспарланады, мәслихаттары екі айда бір рет өткізіледі.
Мектепте әдістемелік жұмыстың басты бір формасы - сынып жетекшілерінің әдістемелік бірлестіктері. Ол жұмысын оқу жылына жоспарлап, екі айда бір рет өткізеді. Бірлестікті мектеп директоры басқарады, оның құрамына барлық сынып жетекшілері кіреді.
Сынып жетекшілерінің әдістемелік бірлестігі негізінен тәрбиенің теориялық және практикалық мәселелерімен айналысады. Бірлестік мәслихаттарында тәрбие процесін басқару және оны кешенді жүргізу, жеке адамды ұжымда тәрбиелеу, тәрбие процесінде балалардың шығармашылығын дамыту, құқық тәрбиесінің негізгі принциптері, формалары мен әдістері, мұғалім мен балалар арасындағы қарым-қатынастың бірлігі, ата-аналармен өткізілетін жұмыстың формалары, сынып жетекшілерінің оқу-тәрбие жоспарын қорғауы т.б. мәселелерді талқылайды.Әрбір мәселе бойынша әдістемелік ұсыныстар-шешімдер қабылдайды. Оларды оқу-тәрбие процесінде іске асырудың тәсілдерін іздестіреді.
Мектепте оқу және тәрбие жұмыстарын жетілдірудің жаңа бір формасы - мұғалімдердің шығармашылық тобы. Шығармашылық ең алдымен мұғалімдердің мамандықтарына сәйкес терең және берік білімді, мол тәжірибені талап етеді. Шығармашылық қабілетті дамыту, өз бетімен іздену, зерттеу жұмыстарына байланысты. Осыған орай, мұғалімнің жұмысында шығармашылық басым болуы керек.
Озат мектептердің іс-тәжірибелеріне қарағанда шығармашылық топтың құрамына өте тәжірибелі мұғалімдер кіреді. Іс жоспары бір жылға жасалып, топ мүшелері айына бір рет кездесіп отырады.
Мектеп өмірінде мұғалімдердің кәсіби дайындығын көтеруде психологиялық-педагогикалық семинарлардың және практикумдар-семинарлардың маңызы арта түсуде.
Психологиялық-педагогикалық семинарларда мұғалімдер теориялық мәселелермен және озат педагогикалық тәжірибелермен танысады, терең білім алады. Семинар тақырыптары мектептің жылдық жоспарына кіреді. Сондықтан, мұғалімдер алдын ала тақырыптармен танысып дайындалады. Семинар әр түрлі вариантта өткізіледі: кейде лекция, кейде жеке баяндама-хабарлау, пікір алмасу ретінде өткізіледі. Лекцияларды, баяндамаларды тәжірибелі мектеп басшылары мен мұғалімдер, мұғалімдердің білімін жетілдіру институтының әдіскерлері, жоғары оқу орындарының ғалымдары оқиды.
Психологиялық-педагогикалық семинардың мақсаты - оқу мен тәрбие жұмысының деңгейін көтеруде өз бетімен білім алушы мұғалімдерге психология, педагогика ғылымдарының соңғы жаңалықтарын және озат педагогикалық тәжірибені меңгеруге үйрету.
Мұғалімдердің практикалық іскерлігін, шығармашылық қабілеттерін дамытуда практикумдар-семинарлардың ролі өте зор. Көбінесе мұндай семинарларда педагогикалық ситуацияларды шешу және есептер шығарылады. Сонымен бірге, сабақ үстінде оқушылармен істелетін жұмысты басқаруға, сабақта бақылау әдісіне, сабақты талдау тәсілдеріне үйретеді. Осының нәтижесінде әрбір мұғалім өз ісіндегі кемшіліктерді байқайды, теориялық, практикалық білім алуға тырысады, қызығушылығы, белсенділігі артады.
Білім және тәрбие беру саласында түрлі с е м и н а р л а р - п р а к т и к у м д а р, ғ ы л ы м и - п р а к т и к а л ы қ к о н ф е р е н ц и я л а р, п е д а г о г и к а л ы қ о қ у л а р дәстүрге айналды. Бұлар мектепте, ауданда, облыста, республика астанасында алдын ала жасалған бағдарламалар бойынша өткізіліп отырады.
Мұғалімнің кәсіби шеберлігін жетілдіруде екі жағдайды ескеру керек. Олардың бірі - мұғалімнің жеке жоспарына сәйкес өз бетімен білім алу жолы, екіншісі - әр түрлі ұжымдық жолмен мамандықты көтеру.
Сонымен, мұғалімнің қандай болса да педагогикалық еңбекке жарамдылық деңгейін анықтау үнемі жаңартып және жетілдіріп отыруды қажет етеді.

2.4 Мұғалім еңбегінің шығармашылық сипаты

Мұғалім еңбегі басқа қызметтермен салыстырғанда, өзіндік ерекшелігі мол шығармашылықты сүйеді. Өйткені жеткіншек ұрпақты өмірге, еңбек пен әлеуметтік іс-әрекетіне дайындау - мұғалімдерді көп іздендіріп, ойландыратын жұмыстың ең басты түрі. Олай болса әрбір мұғалім орта немесе жоғары дәрежелі педагогтық білім алумен қанағаттанып қоймай, ол тәрбие мен оқытудың тиімді жолдарын үнемі іздестіріп, өз жұмысында пайдаланып отыруы тиіс. Сонда ғана мұғалім жаңашыл, оқушыларға тәрбие және білім берудің теориясы мен практикасын дамытудың қозғаушы күші және шебері бола алады.
Мұғалім еңбегінің ғылымға негізделе отырып, белгілі жүйелілікпен жүзеге асырылатыны айқын. Мұғалімнің алдындағы басты міндет - оқушыларды біліммен қаруландыра отырып, ойлауға, сөз шеберлігіне, еңбек ете білуге үйрету және тәрбиелеу.
Ұстаз бүгінге емес, ертеңге, болашаққа қызмет істейді. Ол заман дамуына артта қалмастан, өзін-өзі жан-жақты дамыту үшін саяси-идеялық дәрежесін, ғылыми-теориялық білімін және педагогтық мамандығын күнбе-күн жетілдіріп отыруға талаптанады.
Мұғалім өз мамандығына байланысты ғылыми-теориялық мәселелерді, жоғары оқу орындарына қойылатын талаптарға сәйкес меңгеруі тиіс. Егер ол өзінің теориялық білімін өмір талабына сай жетілдіріп отырмаса, онда жастарды жан-жақты дамытып, тәрбиелеуге шамасы келмейді.
Педагогикалық ғылым жетістіктері мен озат педагогикалық тәжірибені заман талабына сай меңгеру - оқушыларға білім мен тәрбие берудің негізгі көзі.
Кейбір педагог-ғалымдардың зерттеу мәліметтері бойынша шығармашылық тұрғыдан педагогикалық міндеттердің үш түрін атауға болады.
Стратегиялық (стратегия - қандай болса да мақсатқа жетудің басшылық өнері) міндеттерді шешу ұзақ уақытты талап етеді. Мысалы, мұндай міндеттерге жеке адамның дамуы, тәрбиесі, қалыптасуы, оқушыларды өмірге, еңбекке баулу және олардың өзара қарым-қатынасы және т.б. жатады.
Тактикалық (тактика - қандай болса да мақсатқа жетудің жолдары немесе әдістері) міндеттер жүйесі арқылы стратегиялық міндеттер анықталады. Мысалы, тәрбиелеу және оқушыларды еңбекке баулу мәселелері жөнінде мұғалім мынадай тактикалық міндеттерді іске асыруы тиіс. Олар: оқушылардың өмірге, түрлі іс-әрекеттеріне көзқарасын, белсенділігін, ынтасын арттыру; сынып құжаттарында оқушылардың әлеуметтік пікірін қалыптастыру; оқушылардың өзіндік басқаруының рөлін көтеру және т.б.
Оперативтік міндеттер - бұл іс-әректтерін тікелей орындау, яғни тактикалық міндеттерден оперативтік міндеттерге көшіп, мәселелерді балалардың қатысуымен дереу шешу.
Әрине, бұл міндеттерді оқу-тәрбие процесінде шешу мұғлімдердің іскерлігіне, тәжірибелілігіне, терең және берік біліміне тәуелді.

2.5 Педагогикалық озат тәжірибені зерттеу, жинақтау және тарату

Мектептерде педагогикалық тәжірибені зерттеу, жинақтау ісі күрделі және шығармашылық мәселелердің біріне жатады. Педагогикалық тәжірибе - оқыту мен тәрбиенің практикасын жан-жақты зерттеу объектісі, фактылар мен ғылыми мәліметтерді жинақтаудың негізгі көздерінің бірі. Сондықтан педагогикалық озат тәжірибе оқу-тәрбие жұмысын үнемі дамыту мен жетілдіру де үлкен орын алады. Осыған орай, әрбір мұғалім еліміздегі жаңашыл ұстаздардың бай тәжірибесін, белгілі педагогтар мен психологтардың ғылыми еңбектерін терең зерттеп, өз ісінде шеберлікпен пайдаланудың жолдарын қарастырады.
Педагогикалық жұмыста зор табыстарға жетіп, өзін-өзі іс жүзінде көрсете білген шебер мұғалімдердің жұмыс жүйесін зерттеп, жинақтау - озат тәжірибені кеңінен таратудың басты формасына жатады. Бұл жұмысты педагогикалық кеңестің шешімі бойынша әдістемелік пән бірлестігі басқарады. Жоспар бойынша зерттеу жұмысы ең алдымен танысу және бақылау этаптарынан өтеді:
1. Іс-тәжірибесі зерттелетін мұғалімнің өзімен, сабақ беттерін сыныптардағы сынып жетекшілерімен оқушылардың үлгерімі және тәртібі, олардың қоғамдық жұмысы мен қоғамдық пайдалы еңбекке қатысу және белсенділігі туралы әңгіме жасалады. Зерттеуші кейбір мәселелерді анықтайды.
2. Оқыту тәрбие жұмыстарына байланысты соңғы 2-3 жылдардың ішіндегі құжаттар зерттеледі. Олар: сабақ жоспары, тақырыптық, күнтізбелік жоспар, сынып жетекшілерінің тәрбие және үйірме жұмыстарының жоспары, сынып журналы, оқушылардың дәптері, рефераттары, мұғалімнің әдістемелік және педагогикалық тақырыптарға жасаған баяндамалары, журнал беттерінде жарияланған мақалалары және басқа еңбектері
3. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.