Конусты тісті беріліс туралы негізгі түсінік

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе . . . 3
Конусты тісті беріліс туралы негізгі түсінік . . . 4
Конусты тісті берілістегі дәлдік дәрежесі туралы түсінік және олардың берілістің сапасын сипаттаудағы әсері . . . 6
Қорытынды . . . 11
Пайдаланылған әдебиеттер . . . 12

Кіріспе

Машина двигательдерінің айналу жылдамдығы өте жоғары, ал іс жүзінде машина қызметі әр түрлі жылдамдықты қозғалыспен байланысты. Егер двигательдердің айналу жылдамдығын төмендетсек, олардың габариттік мөлшері ұлғайып, бағасы қымбаттайды.

Берілістер арқылы жылдамдық төмендейді, ал күш моментінің шамасы жоғарылайды. Энергия сақтау заңы бойынша берілістердің пайдалы әсер коэффициентін ескермесек, жылдамдықты қанша рет кемітсек, күш моментін сонша рет жоғарылатамыз. Ал бұл жағдай іс жүзінде барлық машиналар үшін керек.

Берілістер айналмалы қозғалысты түзу сызықты қозғалысқа айналдыру үшін және машинаның жұмыс істейтін тетіктерінің жылдамдығын өзгерту үшін қажет. Сондай-ақ олар бір двигательден бірнеше механизмдерге қозғалыс беру үшін қолданылады. Берілістер механикалық, пневматикалық және гидравликалық болып бөлінеді.

Бүгінгі өмірімізде халық шаруашылығының қандай да бір саласына көз салсақ, онда көптеген инженерлік мамандықтарды кездестіреміз. Олар инженер конструктор, механик, электрик, технолог, кенші, металлург, геолог жәнет. б. болыпжалғасабереді. Осы мен аспаптар, механизмдер мен , , жаңаөнімді технология түрлерінашып, , хал-жағдайы мен .

Конусты тісті беріліс туралы негізгі түсінік

Беріліс - қозғалысты (әдетте айналмалы қозғалысты) жетекші элементтен (мысалы, автомобильқозғалтқышы) жетектелуші элементке (мысалы, автомобиль доңғалағы) жеткізуге арналған механизм. Беріліс арқылы: әр түрлі жетектерде жылдамдықтарды арттыруға (немесе азайтуға) ; жылдамдықтарды сатылы немесе сатысыз реттеуге; қозғалыс бағыттарын өзгертуге; бір қозғалтқышпен бірнеше механизмдерді қозғалысқа келтіруге; күш пен айналдыру моментін өзгертуге; қозғалыс түрлерін өзара түрлендіруге болады. Берілістің негізгі сипаттамалары: берілетін күштер мен бұраушы моменттер, бұрыштық жылдамдық, жетектелуші буын (қозғалыстағы) мен жетектегі буынның жылдамдықтарының қатынасы (беріліс саны), пайдалы әсер коэфициенті.

Осьтері қиылысатын біліктердің арасында қуат беру үшін конусты тісті берілістер қолданылады, олар көбінесе 90° бұрыш-пен қиылысқан біліктер арасында куат алмастыру үшін кездеседі.

Тісті беріліс деп, екі қозғалмалы тісті буындары қозғалмайтын буынымен айналмалы немесе ілгерлемелі жұп құратын, үш буынды механизмді айтамыз (тісті берілісдеп қозғалысты, қозғалыс моментін біліктер арасында беру үшін қозғалыстың бір түрін екінші түрге өзгертетін тісті ілінісуді айтады) . Берілістің тісті буыны дөңгелек, сектор немесе рейка болуы мүмкін. Тісті берілістер айналмалы қозғалыстарды немесе айналмалы қозғалысты ілгерлемелі қозғалысқа түрлендіру үшін қолданылады.

Осы жерде тісті берілістерге қатысты, терминдер, анықтамалар, белгілеулер 16530-83 МЕСТ «Тісті берілістер», 16531-83 МЕСТ «Цилиндірлі тісті берілістер» және 19325-73 МЕСТ «Конусты тісті берілістер» стандарттарына сәйкес келеді.

Тісті іліністер жоғарғы кинематикалық жұптарды құрайды, өйткені теория бойынша тістер сызықтың бойымен немесе нүктелермен жанасады. Жұптағы тісті дөңгелектердің кішісін шестерня деп, ал үлкенін - дөңгелек деп атайды. Диаметрі шексіз үлкен тісті доңғалақтың секторын тісті рейка деп атайды.

Тісті берілістерді көптеген белгілеріне қатысты сұрыптауға болады: білік өстерінің орналасуына (параллель, қиылысатын, айқасатын және өстері сәйкес келетін) ; жұмыс істеу жағдайларына (жабық - майлы ваннада жұмыс істейтін және ашық - құрғақ жұмыс істейтін немесе оқтын-оқтын майланып тұратын) ; сатысына (бір сатылы, көп сатылы), дөңгелектердің өз-ара орналасуларына (ішкі және сыртқы іліністі) ; біліктердің айналу жіліктерінің өзгеруіне (төмендететін, жоғарлататын) ; тіс кесілетін беттерінің пішіндеріне (целиндрлі, конусты) ; доңғалақтардың шеңберлік жылдамдықтарына (баяу жүргіш - жылдамдығы 3 м/с дейінгі, орташа жылдамдықты - жылдамдығы 15 м/с дейінгі, жылдамжүргіш - жылдамдығы 15 м/с жоғары) ; доңғалақ бетіне тістердің орналасуларына (түзу тістілер, қиғаш тістілер, қисық сызықты шеврон тістілер) ; тістердің профильдерінің формасына (эвольвентті, шеңбер доғасымен шектелген, циклоидты) байланысты жіктеледі

Цилиндрлі тісті берілістерге қарағанда конусты берілістерді дайындау және жинау қиынға түседі, оған арнаулы станоктар мен құралдар керек. Ілінісу өлшемдерінің ауытқуынан баска құраушы конустардың төбе бұрыштарының дәлдігін және ұйқасуын сақтау керек. Бір конусты дөңгелек іс жүзінде көбінесе консольды күйде орналасады. Бұл жүктін, бірқалыпты тарамауына әкеліп соғады. Бірақ мұндай кемшілігіне қарамастан, конусты берілістер машиналарда көп тараған, себебі машина тораптарының орналасу шартына байланысты әр түрлі бұрышпен қиылысқан біліктерді қосуға мәжбүр боламыз. Олар тік тісті, қисық және дөңгелек тісті болыпжасалады.

Айналу жылдамдығы 2 . . . 3 м/с-қа дейін болғанда, тік тісті конусты берілістер, егер жылдамдыры одан жоғары болса, дөңгелек тістілер қолданылады, себебі олар шусыз жұмыс істейді.

Конусты тузу тісті берілістердің өлшемдері бүйірлік және орташа модульдер арқылы шешіледі, ал қисық тісті конусты берілістерде қосымша қалыпты модуль өлшемі енгізіледі. Бүйірлік модулінің өлшемін үлкен диаметрі аркылы ажыратамыз.

Артықшылықтары: тісті берілістер көмегімен өте үлкен қуат беруге болады (ондаған мың кВт) және басқа берілістерге қарағанда ықшамды, габариті шағын келеді, басқа берілістерге қарағанда біліктерге және тіректерге аз күш түседі, тісті берілістер өте шыдамды келеді, пайдалы әсер коэффициенті жоғары (бір сатылы редукторлар үшін 0, 97…0, 98), жылдамдығы үлкен (150 м/с-ке дейін) және беріліс санының диапозоны кеңірек (бірнеше жүздеген) .

Кемшіліктері: жоғары дәлдікті берілісті дайындаудың күрделігі; дойындау мен жинаудың дәлдіктерінің жеткіліксіздігінен жұмыс барысында шудың көбейуі, жетектегі біліктің айналу жиілігін сатысыз реттеудің мүмкін еместігі және қатаңдығы өте жоғары болғандықтан динамикалық күштерді қабылдау қабілеттілігінің нашарлығы.

Конусты тісті берілістегі дәлдік дәрежесі туралы түсінік және олардың берілістің сапасын сипаттаудағы әсері

Конусты дөңгелектің геометриялың өлшемдері. Конусты берілістердің негізгі геометриялық өлшемдеріне ко-нус қашықтығы К _е және конустар төбесіндегі бұрыштар жата-ды. Қонус кашықтығы деп, конустың төбесінен тістің табанына дейінгі ара қашықтықты (2-сурет) айтамыз:

мұндағы т _іе - сыртқы шеңберлік модуль, тік және қиғаш тісті конусты дөңгелектердін негізгі параметрі ретінде стандартталған.

Конусты берілістің беріліс қатынасы төмендегіше анықталады:

Картинки по запросу конусты тісті берілістер реферат

Аспапты таңдап алу және дөңгелектің геометриялык өлшемдерін анықтау үшін осы бүйірлік модуль қолданылады. Конусты тісті дөңгелектің енінің ортасынан жүргізілген жазыктық бойынша анықталған модульді орташа модуль деп атайды:

Тік тісті конусты дөцгелектер үшін теменгі қатынастарды жазуға болады (3-сурет) :

b- дөңгелектің ені (жалпақтығы) (3-сурет) .

қисық конусты берілістер үшін:

- тіс ұшының биіктігі;

- тіс табаныныңбиіктігі;

һ = 2, 2 т _іе - жалпы биіктігі.

3-суретке байланысты төмендегіше жазуға болады:

Тістің ұзындығын төмендегіше анықтаймыз:

Ал тіс табанының бұрышы

Тісті конусты дөңгелектердің негізгі өлшемдері кестесінде берілген.

Тік тісті конусты двнгелектердін өлшемдері(δ, + δ ₂ =90°) кесте

Негізгі өлшемдер

Белгілер

Аныктаушы формула

Негізгі өлшемдер:

Сыртқы бөлгіш диаметр

Сыртқы конустық қашықтық

Орташа конустық қашықтық

Орташа шенберлік модуль

Орташа бөлгіш диаметр

Тістін сыртқы биіктігі

Тіс басының сыртқы биіктігі

Тіс табанынын, сыртқы биіктігі

Бөлгіш конустын. бұрышы

Тіс табанынын. бұрышы

Конус төбесінін бұрышы

Тістер биіктігінін сыртқы диаметрі

Белгілер:

Аныктаушы формула:

Ілінісудегі әсер ететін күштер конусты тісті берілістерде шең-берлік, радиалды F _r және осьтік F _а күштер әсер етеді. Күштер төмендегіше жіктеледі (20. 12-сурет) ;

Ал F' _r күші осьтік (F _А ) және радиалды (F _r ) күштеріне жіктеледі.

Радиалды күш:

осьтік күш:

Қиғаш және дөңгелек тісті конусты берілістерде әсер ететін күштердің шамасын төменгіше анықтауға болады:

шеңберлік күш:

радиалды күш:

осьтік күш:

Дөңгелек тісті конусты берілістерде р бұрышының шамасы ай-нымалы (есептеуде р _ор ~35°) болады.

Конус тісті берілістерді иілу және жанасу беріктіктеріне есептеу цилиндрлі тік тістерді есептеу жолымен жүргізіледі, сондықтан есептеу жолдарын қайталаудың қажеті жоқ. Бірақ кейбір ерекшеліктерін айта кеткен жөн.

Похожее изображение

Конусті дөңгелектер тістерінің қимасы ені бойынша өзгеріп отыратыны бірден байқалады, сондықтан есептеу тіс енінің ортасынан өтетін қима бойынша жүргізіледі. Осы қимада пайда болған тіс пішінінің беріктігі конусты тістің беріктігіне тең деген шартпен шешіледіяғни конусты тісті берілісті беріктігі жағынан бірдей тік тісті дөңгелектің диаметрі мен тіс саны былай табылады:

және (8. 13)