Булану өлшегіштері - су бетінен булануды өлшеу үшін қолданылатын аспаптардың толық жинағы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Булану Булану (Испарение) - заттың сұйық немесе қатты агрегаттық күйден газ тәрізді (бу) күйге (бірінші текті фазалық ауысу) ауысу процесі.

Cуқойманың су беті ылғалының булану арқылы атмосфераға көтеріліп, одан жауын-шашын түрінде қайта түсуі. Ылғалы мол аймақтардағы жауын-шашын қабаты булану қабатынан артып кетеді, сондықтан атмосферамен ылғал алмасу теңдестігінің оң (болымды), ал ылғал жетіспейтін аймақтардағы бұған керісінше жағдай; ылғал алмасу теңдестігінің теріс (болымсыз) құбылысы деп аталады;
Cудың сұйық немесе қатты күйден газға (буға) айналу процесі, сұйықтықтан қоршаған кеңістікке өткен молекулалар саны мен беттің қайтадан жұтқан молекулалар саны арасындағы айырма. Кері жағдай, яғни бетте қайта жұтылған саны одан бөлінген молекулалар санынан көп болса, онда оны конденсация дейді. Қар мен мүз бетінен булануды немесе қатты фазадан сұйық фазаны айналып газ күйіне өтуді төте булану десе, ал қар бетіндегі сұйық фазаны айналып өтетін конденсацияны - сублимация дейді. Су беті немесе топырақтан булануды физикалық булану, ал өсімдікгер транспирациясын биологиялық булану деп бөледі.

Қатты дененің булануы сублимация деп аталады. Булану процесі кез келген температурада жүруі мүмкін, бірақ ол температура жоғарылаған сайын тезірек өтеді. Жабық ыдыстағы Булану процесі сұйықтықтың не қатты дененің үстіндегі кеңістік қаныққан буға толғанша тұрақты температурада жүреді. Қаныққан будың қысымы тек температураға ғана тәуелді және ол температура жоғарылаған сайын артып отырады. Егер қаныққан будың қысымы сыртқы қысымға тең не артық болса, онда Булану қайнау процесіне айналады. Қайнаудың ең жоғары температурасы берілген заттың алмағайып температурасы болып есептеледі. Одан жоғары температурада сұйықтық пен будың арасындағы тепе-теңдік күй сақталмайды. Сұйықтық буға айналуы үшін оның құрамындағы молекулалар ілініс күшін жеңуі керек. Осы күшті жеңуге (шығу жұмысы) және түзілген сыртқы будың қысымын жеңуге жұмсалатын жұмыс молекулалардың жылулық қозғалысының кинетикалық энергиясы есебінен атқарылады. Булану салдарынан сұйықтықтың температурасы төмендеп, салқындайды, сондықтан Булану процесі тұрақты температурада жүруі үшін оған үнемі жылу беріп отыру керек. Заттың бірлік массасын тұрақты температурада буға айналдыруға қажетті жылу мөлшері булану жылуы деп аталады. Булану процесі техникада (іштен жанатын қозғалтқышта, салқындатқыш қондырғыларда, т. б. ) кеңінен қолданылады. Булану табиғаттағы ылғал алмасудың негізі болып табылады.

Конденсация

Конденсация (газдың сұйыққа айналуы; лат. condensatio - тығыздалу, қоюлану) - заттың газ қалпынан сұйыққа айналуы немесе қатаюы. Конденсация белгілі бір шектеулі температурадан төмен жағдайда ғана болуы мүмкін. Мысалы, будың суғаайналуы ылғалдылық молайып, температура төмендегенде, буға қаныққан ауаның қозғалысы температурасы жоғары жақтан төменге карай ығысуынан болады.

Конденсация тұман және бұлт қалыптасуы түрінде білінеді. Конденсация температураның төмендеуінен немесе қысымының өзгеруінен болады. айлы: 1 файл

Булануға қарама - қарсы процесс буланғыштық (Испаряемость) - белгілі бір метеорологиялық жағдайда жеткілікті ылғалданған, төселген беттен мүмкін болатын ең көп булану (буландыру бетіне су беру жылдамдығы қанша үлкен болса да) шамасы. Әдетте, Буланғыштық шамасы ретінде су бетінен булану мөлшерін немесе тұрақты толық ылғалданған топырақ бетінен булану шамасын алады. Суқойма бетінен буланған су қабатының қалыңдығымен (мм) өлшенеді. Топырақ пен өсімдік бетінен (әсіресе шөлдерде) буланудан айтарлықтай дәрежеде ерекшеленуі мүмкін.

Буланғыштық - жердің бетінен және су айдынынан белгілі бір ауа райы жағдайында судың барынша булану мөлшерін сипаттайтын шартты өлшем. Буланғыштық мм - мен өлшенеді. Судың бетіндегі буланғыштық әрқашан нақты буланған су мөлшеріне тең. Құрлықта топырақ суға толық қаныққанда ғана нақты буланған су мөлшеріне тең болады. Буланғыштық өлшемі және оның жанама сипаттамалары жер бетіндегі ылғалдылық мөлшерін анықтайтын көрсеткіштердің бәріне кіреді.

Булану дегеніміз судың сұйық күйден газ тәріздес күйге өтуі. Булану мен буланушылықты бір-бірінен ажырата білу керек. Буланушылық - су қоры жеткілікті болған жағдайда булану мүмкіндігі.

Буланушылық пен нақты булану бір-біріне ашық су бетінде және жауын-шашын жеткілікті, ауаның температурасы төмен болған жағдайда ғана сәйкес келуі мүмкін. Басқа көп жағдайда олар бір-бірінен үлкен айырма жасайды. Мысалы, Қазақстанның оңтүстік шөлді аймағында жылдық жауын-шашын 100 мм-дей, ал буланушылық (булану мүмкіндігі) 1000 мм-ден асады. Мұншама ылғал тек Арал теңізі мен Балқаш көлі сияқты ашық су айдынынан ғана көтеріле алады. Құрлық бетінде нақты булану 100 мм-ге жетпейді. Оған керісінше полярлық аймақта жаз қыска әрі салқын болғандықтан түсетін жа-уын-шашынның жартысы ғана буланады, яғни булану мен буланушылық (булану мүмкіндігі) бір-біріне толық сай келеді.

Булану өлшегіштері - су бетінен булануды өлшеу үшін қолданылатын аспаптардың толық жинағы.

ГГИ-3000 құрылғысы

$C:\Users\Курмангазы\Videos\GGI-3000_676_1.jpg$ GGI-3000 - топырақ пен су бетінің булануын өлшеу және жазу үшін арналған.

Бір мезгілде жауын-шашынның жауын-шашын мөлшерін өлшейді. Автоматты емес. Жеткізуге енгізілген бюреттендермен өлшеу керек. Ол конус қабаты бар цилиндрлік нысаны 300 см ² көлденең қимасы бар екі металды ыдыстардан тұрады.
Су толтырылған ыдыстардың біреуінің ортасында үш өлшемді бюрет орналастырылған анықтамалық инені аяқтайтын сілтеме түтік бар. Бюретте екі рет бақылау кезеңінде алынған су көлемінің айырмашылығы бойынша буланған су мөлшері анықталады. Екінші ыдыста булану құралына жауын-шашынның түсуін болдырмау үшін жаңбыр шелегі бекітілген.

Техникалық сипаттама

Қабылдау аймағы, см2:Буландырғыш 3000 + 19жаңбыр көрсеткіші 3000 + 19
Габариттік өлшемдері, мм:буландырғыш 757x685770x600 жауын-шашын көрсеткіші
Салмағы, кг:буландырғыш 17-тен аспайдыжаңбыр көрсеткіші 23-тен аспайды
Bulk burette
Көлденең қимада ішкі ауданы, см2 20
Бюреттің габариттік өлшемдері, мм 76х130
Бютен салмағы, гр. 200
Түтіктерді өлшейтін крем
Габариттік өлшемдері, мм. 65x123x360
Өлшеу құбырларының салмағы, кг. 0. 6

ГГИ-500 құрылғысы

Image result for ГГИ-500

Кездесу

GGI-500-50M типіндегі топырақты буландырғыш топырақтан булануды салмақты түрде өлшеуге арналған, TU MEKR. 416314. 001 сәйкес келеді. Топырақ буландырғышы топырақтан және топырақты өсімдіктермен жабылған булануды өлшеу үшін қолданылады, сондай-ақ өсірілетін өсімдіктердің егістіктерімен қамтылған кен орындарында жалпы булануды өлшеуге арналған. Құрылғы шамадан тыс ылғалды жерлерде ғана қолданылады.

Жұмыс принципі

Топырақты буландырғыш бір-біріне тығыз кіретін стандартты өлшемдегі екі цилиндрден тұрады. Топырақ монолиті ішкі цилиндрге салынған. Сыртқы цилиндр жаңбыр кезінде судың ағып кетуін есепке алу үшін арнайы жинаушы ыдыстың түбіне орналастырылған топырақтың орнына орналастырылады, содан кейін ішкі цилиндрді топырақпен салыңыз. Біріктіру топырақты монолиттің массасының өзгеруімен анықталады, бұл ретте буланған тұнбаны және топырақты монолиттен судың ағып кетуін ескере отырып, буландырғышқа орналастырылады.

Құрылғы

Буландырғыш ішкі және сыртқы цилиндрден, су жинаушы ыдысынан, екі тұтқасынан және екі көтеру ілгегіден тұрады. Буландырғыштың ішкі цилиндрі қалыңдығы 2 мм қалың шойыннан жасалған, ал сыртқы цилиндр қалыңдығы 1 мм болатын табақты болаттан жасалған. Су жинайтын ыдыс қалыңдығы 0, 8 мм болатын мырышталған болаттан дайындалады.

Негізгі сипаттамалары

1. Буланған су қабатының өлшеу қателігі (кез келген диапазонда), мм . . . 0, 8 ± 1, 0
2. Өлшемдері:
- буландырғыш цилиндрдің көлденең қимасы, см ² . . . 500
- буландырғыш цилиндрінің диаметрі, см . . . 25. 2
- буландырғыш цилиндрінің биіктігі, см . . . 50
- құрастырылған буландырғыштың өлшемдері: . . . Ø29 × 57. 5
3. Буландырғыштың құрастырылған түріндегі салмағы, кг . . . 14. 0

Жоспары: