Мұзды топырақтар - 4 компонентті жүйе



Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
Топырақ -- табиғат компоненттерінің бірі. Жердің геологиялық тарихында алдымен пайда болған топырақ. Палеогеографиялық зерттеулердің деректері бойынша алғашқы жұқа топырақ қабаты 500 млн жыл бұрын кембрий дәуірінде пайда болыпты. Бұл кезде әлі өсімдік жамылғысы қалыптаспаған. Топырақ жамылғысын зерттейтін топырақтану ғылымы - жас ғылым. Оның негізін салған XIX ғасырдың 80-жылдары орыс ғалымы В. В. Докучаев - топырақтың табиғи және тарихи дене екенін анықтады.
Табиғатта әдетте топырақтың үстіңгі қабаты жыл сайын қатады және ериді. Оны әрекетті қабат немесе мерзімді қату және еру қабаты деп те атайды. Құрылыс кезінде аяздың әсерінен ісінуді ескеруге тура келеді. Көбіне шаңды-сазды топырақ, шаңды және майда құмдар ісінеді. Тәжірибе мен байқаулар қатаю кезінде топырақ көлемінің кейде 60-100% дейін ұлғаюын көрсетеді. Қатаю барысында топырақтың көлемінің ұлғаюы линза және басқа да қоспалар түрінде мұздың пайда болуына орай топырақ ылғалдылығының тез өсуімен жүзеге асады. Топырақтың ісінуі төменгі қабаттардағы қатаю аумағына судың келуі салдарынан дамиды. Мәңгі қататын топырақтың, сонымен қатар құрамында сына (клинья) және мұзы бар топырақтың жібуі барысында ғимараттар мен және құрылыстардың негізінде шөгінділер байқалады.
Мәңгі қататын топырақтар қатты қататын, илемді-қатты немесе сусымалы қатты жағдайда болуы мүмкін.
Қатты қататын топырақтар мұзбен мықты цементтелген. Қатты салмақ салған кезде олар тез сынады. Құрылыстағы салмақ әсерінен бұндай топырақтар көбінесе қысылмайды (Е0100 МПа өзгеру модулі).
Илемді-қатқан топырақтар мұзбен цементтелген, алайда түрлі құрылымдары бар. Олар аса үлкен қысымдылығымен сипатталады (Е0100 МПа).
Сусымалы қатты топырақтар - бұл минус температурадағы топырақтар, алайда мұзбен цементтелмеген. Оларға ірі түйіршікті, ірі топырақтар және ылғалды құмды топырақтар жатады.
Мұздалған топырақтардың басты құрамы қосымша 3 компоненттен тұрады, олардан сулы топырақтар пайда болып, мұзға айналады. Мұзды топырақтар - 4 компонентті жүйе. Оларға: қатты бөліктер, қатпайтын су, ауа немесе газ және мұз енеді. Мұздалған топырақтар құрылымы мұздың құрамы мен қатпаған су көлемінің маңызды дәрежесімен айқындалады.
Бұл принцип топырақтардағы қатпайтын су көлемімен, оның температурасының арасындағы байланысты көрсетеді. Мұзды топырақ температурасының жоғарлауы әсерінен, ондағы мұздың құрамы төмендейді, ал судың көлемі керісінше жоғарылайды. Сонымен қатар қатпайтын судың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
КРЕДИТТІК ЖҮЙЕ БОЙЫНШA ГЕОГРAФИЯ ЖӘНЕ ТОПЫРAҚТAНУ КУРСЫН МЕҢГЕРУ ӘДІСІ
Белдеулер
Мекендердің шекаралары бар топографиялық карта
Солтүстік Америка материгіне физикалық-географиялық сипаттама
Топырақтар географиясы
Іле алатауының физикалық-географиялық сипаттамасы
Жер бетінің биогендік компоненттері Жер шарының топырақ жамылғысы, таралу заңдылығы
САРҒАЛДАҚТАР ТҰҚЫМДАСЫНЫҢ ӨКІЛДЕРІ
Топырақ ресурстары. Қазақстан топырақтарын қорғау мәселесі
Топырақ түзуші
Пәндер