Несиегердің банкпен несие қатынасы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 39 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ 5

1 БАНКТІК НЕСИЕЛЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ 7

1. 1 Банктік несиелеудің мәні, мағынасы және қағидалары 7

1. 2 Клиенттің несие қабілеттілігі түсінігі 23

1. 3. Потенциалды несиегер туралы ақпарат көздері 27

2 ҚАЗАҚСТАН БАНКТЕРІНДЕ НЕСИЕ ШЕШІМІН ҚАБЫЛДАУ ПРОЦЕСІН ТАЛДАУ («БТА БАНКІ» АҚ мысалында ) 30

2. 1 «БТА» АҚ-ның несие саясаты 30

2. 2 «БТА» АҚ-ның несие портфелін талдау 38

2. 3 «Ақ-бидай» АҚ қаржы-экономикалық жағдайын сипаттайтын негізгі көрсеткіштерін талдау 45

2. 4 «Ақ бидай» АҚ-ның «Айналым қаражаттарын толтыру» жобасының қорытындысы 51

3 БАНК КЛИЕНТТЕРІНІҢ НЕСИЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ ЖӘНЕ ОНЫ БАҒАЛАУ ӘДІСТЕРІ 56

3. 1 Банк клиенттерінің несие қабілеттілігін арттыру жолдары 56

3. 2 Банктің несие тәуекелділігін төмендету жолдары 59

ҚОРЫТЫНДЫ 64

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 68

КІРІСПЕ

Дипломдық жұмыстың өзектілігі. Экономиканың нарық жағдайына өтуде маңызы ерекше, мекемелердің банктік құрылымының тұрақтылығы, ақша-несие қатынастары және қаржылық басқару жүйесі сапасының айырмашылын салыстыруға болады. Экономикаға банк сияқты клиент те әсер етеді, қоғам онымен өзара әсерлеседі. Одан банктер қандай пайда алатынын талқылауға болады. Бірақ бір заң бар: егер еңбектің қандай да бір баламасы болса, онда онымен жұмыс істей білетін, оны жинақтайтын, сақтайтын, бөлетін мекеме болуы керек. Бұл мекемелерді банк деп атайды.

Банк жүйесі нарық экономикасында келесі міндеттерді орындайды:

Дамыған банк құрылымы төлем жүйесін басқарады: үлкен мөлшердегі коммерциялық келісім шарттар нарықтық экономика субъектілері арасында қаражатты қайта бөлу жолымен орындалады.
Банктер халықтың сақтау қорларын оны оптималды пайдаланатын несиегерлерге беруге бағыттайды. Банктік жүйенің мүмкіндігінен бұл процедураның дұрыстығы инвестиция процесінің сапасына байланысты болады.
Банктер Ұлттық банктің ақша-несие саясатына сәйкес, айналымда жүрген ақша көлемін реттейді [1] .

Несиені ұсыну- қаржылық делдал санатын орындайтын банктің басты бір операциясы болып табылады. Ұсынған несие қызметінің максималды сапасына жету үшін тезарада оның барысына ерекше назар аудару керек, несие жағдайында дайындық процедурасы қаржылық туралы шешімін анықтайды. Сонымен бұл процедураны бағалау маңызды, барлық факторларды талдау несеиелеу нәтижесіне әсер етеді, осы қиындықтарды кешенді зерттеуге бару керек, тапсырыстарға қараудан бастап және несиелік шешім қабылдаумен аяқтағанға дейінгі сатысынан бастап тапсырыс беруші несие мүмкіндігіне белгілеу зерттейтін негізгі фактор болып табылады, талдау сапасы - рентабельді және өз шығынын жабу - несиелеуді ұйымдастыру барысына экономикалық әдістемені жүзеге асырудың жобалық сапасы және құқықтық аспектілер бағасы болып келеді.

Бұл мәселе өзектілігі болып табылады. Несиені ұсынуды іске асыру бір бүтін жүйе ретінде халықаралық стандарты талап ететін, дүниежүзілік нарыққа бейімделетін (шамамен) отандық банктердің тәжірибесіндегі жаңалыққа жатқызуға болады .

Несиелеу саласы көбінесе банктік қызметтің несиелеу пікірін дайындаудың басты қағидаларын іздестірудің жалпы нәтижесіне байланысты. Осыған орай маған осы тақырыпты таңдау анықталды.

Жоғарыда көрсетілген мәселелер осы дипломдық жұмыстың тақырыбының өзекті мәселесі. Бұл нарықтық экономика қатынастарын меңгеру стадиясында жүрген елдерге қатысты болып табылады.

Сонымен бірге, батыстың алдыңғы қатарлы әдебиеті бұл сұрақтың қиындықтары айналасында жарқырамайды. Халықаралық банктердің несие процедурасы стандартының оптималды шиеленіскен тарихи нақты белгілеуі. Отандық әдебиетте осы тақырыпты талқылауда бүгінгі күнгі қайтарылмаған несиелер қиындықтарын шешу мұқтаждығы туралы экономист-қаржыгерлердің жекеленген бір жақты пікірлері ұсынылған.

Дипломдық жұмыстың мақсаты . Банк клиенттерінің несие қабілеттілігін бағалаудың тиімді әдістерін ұсыну

Дипломдық жұмыстың міндеттері. Қойылған мақсатқа, жетістікке жету үшін тезарада төмендегі міндеттерді шешу керек:

несиелеу аумағындағы банктік қызметтің экономикалық аспектілерімен танысу;
«несиелеу ережесі» түсінігіне толық анықтама беру;
Қазақстан Республикасындағы банктік сектордың экономикалық-құқықтық ортасын оқып-үйрену;
Отандық банктер тәжірибесі негізінде несиелік ұсыныстардың дайындық тәжірибесіне баға беру.

Дипломдық жұмыстың объектісі . «БТА Банкі» Акционерлік Қоғамы.

Дипломдық жұмыстың зерттеу пәні . Банк клиенттерінің несие қабілеттілігі және оны бағалау әдістері.

Дипломдық жұмыстың әдістері:

талдау
салыстыру
эксперттік бағалау
экономикалық - математикалық әдістері

Дипломдық жұмыстың әдіснамалық және теориялық негізі. Алға қойылған мақсаттар мен белгіленген міндеттерге жету үшін қазіргі заманың ілім әдістері, салыстырмалы-құқықтық, логикалық, диалектикалық, салытырмалық, аналитикалық, синтездік, тарихтық әдістер қолданылды. Сонымен қатар жүйелік-құрылымдық, жүйелік-функционалдық (қызметтік) және жалпылау әдістері де қолданылды. Дипломдық жұмыстың теориялық негізі ретінде қазақстандық, ресейлік және шетелдік ғалымдардың қолданылды. Дипломдық жұмысты дайындау барысында Ресей мен Қазақстанның іргелі зерттеушілерінің еңбектері, оның ішінде О. И. Лаврушин, А. Н. Яковлев, Қ. Қ. Ілиясов, Ғ. С. Сейітқасымов, С. Б. Мақыш сияқты ғалымдардың және көптеген басқа да отандық экономистердің еңбектері кеңінен пайдаланылды.

Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңашылдығы. Банк несие тәуекелділігін төмендету жолдарын көрсетуде болып табылады. Сонымен қатар, нақты мәліметтерге сүйене отырып, банк клиенттерінің несие қабілеттілігін арттыру мүмкіндіктерін айқындауда.

Дипломдық жұмыстың тәжірибелік маңызы . «БТА Банкі» АҚ мысалында «Ақ-бидай» Ақ несиелік қабілеттілігіне талдау жасау.

Дипломдық жұмыстың құрылымы . Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады

Кіріспеде тақырыптың өзектілігі, мақсаты мен міндеттері, объектісі мен пәні, зерттеу әдістері қарастырылды.

Бірінші тарауда Банктік несиелеудің теориялық аспектілері қарастырылған.

Екінші тарауда «БТА Банкі» Акционерлік Қоғамының мысалында несие шешімін қабылдау процесін талдау жұргізілген.

Үшінші тарауда банк клиенттерінің несие қабілеттілігі және оны бағалау әдістері қарастырылған.

Жұмысты зерттеу нәтижесінде жоғарыда аталған үш тараудың негізінде қорытынды жасалған.

1 БАНКТІК НЕСИЕЛЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

1. 1 Банктік несиелеудің мәні, мағынасы және қағидалары

Несиені ойлап табу адамзаттың ұлы ашуы болып табылады. Несие арқасында қарыз алушы - кәсіпорын өзінің қысқа мерзімді қиындықтарын шеше алады, айналымдағы капитал жетіспеушілігіне байланысты, тартылған өз кезегінде ақшалай қаражаттың түсім және жылыстауы қаржылық шаруашылық ағымдағы қызметінен сәйкестенбеуі. Несиелік ресурстар еліктету жаңа бизнестің беріктігін құру және жүзеге асырушы өндірісін кеңейтуге мүмкіндік алады. Халықтың қарыз құралы көмегімен өзінің пайдалану мүмкіндігін жақындату мақсаты кезекті қаржылық ресурс қорының көпжылдық күту орнына алмастырылады.

Несие экономикалық дамудың маңызды элементі, ол қазіргі экономика тірегіне кіреді. Оны мемлекеттің кіші және ірі кәсіпорындары, үкімет және жеке азаматтары пайдаланады. Жоғары дамыған мемлекеттерде нарық экономикасында былайша айтқанда, «несиелік» өмір сүру және қажетінше тамақтану өмір сүрудің ажырамас бөлігі болып табылады [2] .

Несиені экономикалық санат ретінде қараймыз. Несие қаражаттың уақытша қарызға алу түріне немесе уақыттың анықталған кезеңіне шарты міндеттелгеннен туындаған түріне кіреді. Несие көмегімен тауарлы-материалды құндылықтар, жабдықтар және жылжымайтын мүліктер, басқа да қарыздары алдында жүзеге асырылған қарыздарын жабады. Негізінде, несие есебінен алынған нысандар әр түрлі құндылыққа кіреді. Сондықтан несие керек, ең алдымен, қозғалыс құны, экономикалық байланыс айқындалған, анықталған қоғамдық қатынастар түрін қарастырады.

Кез-келген банк өнімнің негізінде қандай да бір қажеттіліктерді қанағаттандыру қажеттілігі жатады. Банктің негізгі дәстүрлі қызметтеріне салымдар тарту мен несие беру жатады.

Несие берудегі коммерциялық банктің айрықша ролі банктік операциялардың негізі болып табылады. Банктердің бұл функциясы капитал құрылымындағы ең маңызды процесс болып табылады.

Банктің алдында экономиканың күрделі және үнемі өзгеріп отыратын жағдайына бейімдігі қажеттігі туындағанда және бұрын қарастырылмаған мәселе пайда болғанда несие саясатын құрудың маңыздылығы арта түседі. Коммерциялық банктер өзіндік мамандануға сәйкес несие саясатының жалпы негіздерін кұрастырады, өзіндік мақсатын жасайды жэие несиелендірудің негізгі бағыттарын анықтайды.

Несие мәні туындаған себептерді және табиғатты, оны сақтаумен теңдестіру жағдайы қатарында. Мысалы, мазмұны несиенің ішкі жағдайын көрсетеді, сонымен бірге және оның сыртқы байланысы (өндіріспен, қараспаушы) . Несие маңызы сыртқы қасиетімен, экономикалық санаттың мазмұны бойынша басты болып саналады [3] .

Несиенің маңызы оның себептері және қажеттілігімен тығыз байланысты. Себебі көптүрлі экономикалық құбылыспен несие байланысын көрсетеді.

Несие - пайыз төлей отырып акшаны немесе тауарларды қарызға беру; экономикалық кұн категориясы, ақша-тауар қатынастарының ажыратылмас элементі [4] .

Несиенің пайда болуы және дамуы капиталдың шыр айналуымен және айналуымен байланысты. Негізгі және айналым капиталының қозғалыс процесі барысында ресурстардың босатылуы орын алады.

Несие саясаты несие меңгерудің барлық процесінің негізін жасайды. Несие саясаты займ беру, рәсімдеу және оларды басқаруға жауапты банк қызметкерлері негізге алуға тиіс объективті стандарттар мен өлшемдерді анықтайды. Несие саясаты директолар кеңесінің, заңгерлердің және стратегиялық шешімдерді кабылдайтын тұлғалардың іс-әрекетінің негізін бекітіп, сыртқы және ішкі аудиторларға банктегі несие меңгеру сапасы мен дәрежесін бағалауға мүмкіндік береді.

Несие саясаты дұрыс құрылып жоғарыдан нақты түрде өткізілгенде және банктің барлық деңгейлерінде жақсы ұғынылғанда банк басшыларына несие саласындағы дүрыс стандарттарды сақтауға, керексіз тәуекелдерден қашық болуға және істі дамыту мүмкіндіктерін дұрыс бағалауға көмектеседі.

Банк жұмысын бақылауды жүзеге асыратын тұлғалар банктің қонымды несие саясаты несие тәуекелдігін дұрыс басқарудың негізі болып табылады деп есептейді. Ауыспалы кезеңдегі дамушы елдерде несие саясатын көп жағдайда каржы билеушілері анықтайды да банктер несие саясатында айқын критерияларды ұстанбайды және оларды өздері құруға да тырыспайды. Мемлекет қаржы нарығынан кете бастағанда банктерге дамудың ішкі саясатын белсенді түрде өздері жасау қажеттілігі туындайды.

Несие берудегі коммерциялык банктердің айырықша ролі банктік операциялардың негізі болып табылады. Банкирдің жұмысы салым салушылардың ақшаларын кімге сеніп тапсыруға болатынын шешу. Банктердің бұл функциясы капитал құрылымындағы ливеражды өсіретін ете маңызды және мейілінше сезімтал процесс болып табылады [5] .

Банк қандай несиелерді бере алатындығын, ал қандай несиелерді бере алмайтындығын, несиелердің әр түрінен қанша несие беретіндігін, несиелерді кімдерге беретіндігін және бұл несиелер кандай жағдайда берілуі мүмкін екендігін анықтап алуға тиіс. Оп-оңай және тез уақытта ауыр жағдайға душар болып калу мүмкін бизнестің банктерден басқа салаларын табу қиын. Тәуекелге мән бермеуге болмайды.

Осы маңызды шешімдер несиелер, депозиттердің, өз капиталының және міндеттерінің оптималды арақатынастарын сактауды несие саясатының мақсаты қылуды талап етеді. Сауатты несие саясаты несие сапасының өсуін қамтамасыз етеді. Несие саясатының мақсаттары заңдық бақылаудың жекелеген элементтерін, тәуекелдің саналы дәрежесі, несиелік портфельдің балансын және мезгіл міндеттерінің құрылымын енгізу керек.

Директорлар кеңесі несие саясатының негізгі бағыттарын анықтайды. Жұмыс несие берудің негізгі ережелерді және осындай несиені беру рәсімдерін бекітетін кеңес мақұлдаған құжаттан басталады [6] .

Банктің алдында экономиканың қүрделі және үнемі өзгеріп отыратын жағдайына бейімделу қажеттігі туындағанда және бұрын қойылмаған немесе қойылса да жете мән берілмеген мәселе пайда болғанда несие саясатын құрудың маңыздылығы арта түседі. Саясаттың құрастыруы директорлар кеңесі жағынан не банктің несие комитетінің жағынан банк жұмысының нәтижелілігі және табыс тұсынан тәуекелдің орындылығын бағалауды керек етеді. Коммерциялық банктер өз мамандануға сәйкес несие саясатының жалпы негіздерін құрастырады (әлемдік тәжірибесінде - несие саясатының меморандумы), оның негізгі мақсатын жасайды және несиелендірудің негізгі бағыттарын анықтайды.

Несиелік операциялар өндірістің ыдырауы, экономиканың тұраксыздығы жағдайында едәуір өсетін тәуекелмен байланысты. Бұның ішінде табыс мәселеге қарамастан тәуекелді операциялардың бөлігі неғұрлым аз банктің сапалы несиелік портфелінің қалыптасудың кажетін анықтайды. Тәуекел дәрежесі несиелік ресурстардың бағасы мен банктің әкімшілік шығындарын есептеумен несие бойынша табыстың жалпы нормасына сәйкес болу керек. Несие саясатын анықтау барысында несие стратегиясы бәсеке жағдайында қажет клиенттерінің және ұсынатын қызметінің диверсификациясына бағытталу керек [7] .

Несиелендіру тәжірибесін жетілдіру үшін банк оптималды несиелендіруді ұйымдастыру керек. Осы мақсатпен өз аппаратында жоғары дәрежелі маманды банк жұмыскерлері бар банктер несие алушының несие қабілетін талдау, әдістерді және несиелендіру ережелерінің оптималдық варианттарын іздеуге назар аударады. Несиелендіруді ұйымдастыру несиені шартсыз қайтаруды, оларды мақсатты қолдануды, өнімдерді шығару мөлшерінің өсуі, перспективті нәтижелі салаларға инвестицияландыруға бағытталған несие салымдарды қамтамасыз ету керек.

Жалпы талаптар мен шарттар нақты несие жобаларын таңдайтын және несие келісім шарттарын жасайтын тәжірибелі кызметкерлердің ынталы жұмысына мүмкіндік беру керек. Мұндай жағдайда несиенің шекті мөлшерін әр алуан категориялары қызметкерлер қабылдайтын шешімдерімен анықтауға болады.

Банктің несие саясаты мемлекеттік экономикалық және ақша-қаржылық саясатының ережелері, берілғен аудандағы шаруашылық жағдайының негізінде қалыптасады.

Несие - пайыз төлей отырып акшаны немесе тауарларды қарызға беру; экономикалық кұн категориясы, ақша-тауар қатынастарының ажыратылмас элементі [8] .

Несиенің пайда болуы және дамуы капиталдың шыр айналуымен және ақшаның айналуымен байланысты. Негізгі және айналым капиталының қозғалыс процесі барысында ресурстардың босатылуы орын алады.

Несие саясаты дұрыс құрылып жоғарыдан нақты түрде өткізілгенде және банктің барлық деңгейлерінде жақсы ұғынылғанда банк басшыларына несие саласындағы дүрыс стандарттарды сақтауға, керексіз тәуекелдерден қашык болуға және істі дамыту мүмкіндіктерін дүрыс бағалауға көмектеседі.

Банк жүмысын бақылауды жүзеге асыратын түлғалар банктің қонымды несие саясаты несие тәуекелдігін дүрыс басқарудың негізі болып табылады деп есептейді. Ауыспалы кезеңдегі дамушы елдерде несие саясатын көп жағдайда каржы билеушілері анықтайды да банктер несие саясатында айқын критерияларды үстанбайды және оларды өздері қүруға да тырыспайды. Мемлекет қаржы нарығынан кете бастағанда банктерге дамудың ішкі саясатын белсенді түрде өздері жасау қажеттілігі туындайды[9 ] .

Осы маңызды шешімдер несиелер, депозиттердің, өз капиталының және міндеттершің оптималды арақатынастарын сактауды несие саясатының мақсаты қылуды талап етеді. Сауатты несие саясаты несие сапасының өсуін қамтамасыз етеді. Несие саясатының мақсаттары заңдық бақылаудың жекелеген элементтерін, тәуекелдің саналы дәрежесі, несиелік портфельдің балансын және мезгіл міндеттерінің қүрылымын енгізу керек.

Директорлар кеңесі несие саясатының негізгі бағыттарын анықтайды. Жұмыс несие берудің негізгі ережелерді және осындай несиені беру рәсімдерін бекітетін кеңес мақүлдаған күжаттан басталады.

Банктің алдында экономиканың қүрделі және үнемі өзгеріп отыратын жағдайына бейімделу қажеттігі туындағанда және бүрынқойылмаған немесе қойылсада жете мән берілмеген мәселе пайда болғанда несие саясатын қүрудың маңыздылығы арта түседі. Саясаттың күрастыруы директорлар кеңесі жағынан не банктің несие комитетінің жағынан банк жүмысының нәтижелілігі және табыс түсынан тәуекелдің орындылығын бағалауды керек етеді. Коммерциялық банктер өз мамандануға сәйкес несие саясатының жалпы негіздерін қүрастырады (әлемдік тәжірибесінде - несие саясатының меморандумы), оның негізгі мақсатын жасайды және несиелендірудің негізгі бағыттарын анықтайды [10] .

Несиелік операциялар өндірістің ыдырауы, экономиканың тұраксыздығы жағадайында едәуір өсетін тәуекелмен байланысты. Бұның ішінде табыс мәселеге қарамастан тәуекелді операциялардың бөлігі неғұрлым аз банктің сапалы несиелік портфелінің қалыптасудың кажетін анықтайды. Тәуекел дәрежесі несиелік ресурстардың бағасы мен банктің әкімшілік шығындарын есептеумен несие бойынша табыстың жалпы нормасына сәйкес болу керек. Несие саясатын анықтау барысында несие стратегиясы бәсеке жағдайында қажет клиенттерінің және ұсынатын қызметінің диверсификациясына бағытталу керек.

Несиелендіру тәжірибесін жетілдіру банк үшін оптималдық несиелендіруді ұйымдастыруды керек етеді. Осы мақсатпен өз аппаратында жоғары дәрежелі маманды банк жүмыскерлері бар банктер несие алушының несие қабілетін талдауға, әдістерді және несиелендіру ережелерінің оптималдык варианттарын іздеуге назар аударады. Несиелендіруді ұйымдастыру несиені шартсыз кайтаруды, оларды мақсатты қолдануды, өнімдерді шығару мөлшерінің өсуі, перспективті нәтижелі салаларға инвестицияландыруға бағытталған несие салымдарын қамтамасыз ету керек.

Жалпы талаптар мен шарттар нақты несие жобаларын таңдайтын және несие келісім шарттарын жасайтын тәжірибелі кызметкерлердің ынталы жұмысына мумкіндік беру керек. Мұндай жағдайда несиенің шекті мөлшерін әр алуан категориялары қызметкерлер қабылдайтын шешімдерімен аньщтауға болады.

Несие механизімінің басқа экономикалық механизімдер сияқты мынадай құрлымдық элементтер болады:

- несиенің түрлері;

- несиелеу обьектілері;

- несиелеу субьектілері;

- несиелеу әдістері;

- несиелеу процесі (несиелеу механизімі) ;

- несиелеу принциптері; [11] .

Несиенің түрі - бұл несиелік қатынастар құрылымының, олардың негізгі қызметтерінің, яғни әр алуан сыртқа және ішкі өзгерізтер барысында толық сақталатын көрінісі.

Несие берушілер мен қарыз алушылар арасындағы байланыстар қалай өзгергенімен де, несиенің түрі сол күйінде сақталады.

Коммерциялық банктер өздерінің клиенттеріне әр түрлі несиелер береді. Олар мынадай белгілеріне байланысты жіктеледі:

1. Қарыз алушы категорияларына қарай:

1. 1 Қаржылық институттарға берілетін несиелер:

- мақсатты қорларға;

- банктерге;

- қаржы-несие мекемелеріне.

1. 2 Қаржылық емес агенттерге берілетін несиелер:

- өнеркәсіп салаларына;

- ауыл-шаруашылығына;

- саудаға;

- дайындау ұйымдарына;

- жабдықтау-сату ұйымдарына;

- кооперативтерге;

- жеке кәсіпкерлерге.

1. 3 Тұтыну мақсатына берілетін несиелер.

2. Мерзіміне қарай:

- қысқа мерзімді (1 жылға дейін)

- орта мерзімді (1 жылдан 3-5 жылға дейін)

- ұзақ мерзімді ( 5 жылдан жоғары)

3. Тағайындалуы және пайдалану сипатына қарай:

- негізгі қорларға жұмсалатын;

- айналым қаражаттарына жұмсалатын.

4. Қамтамасыз ету дәрежесіне қарай:

4. 1 Қамтамасыз етілген:

- кепілхатпен;

- кепілдемемен;

- кепілдікпен.

4. 2 Сақтандырылған.

4. 3 Қамтамасыз етілмеген:

- сенім ( бланктік несиесі )

5. Қайтарылу дәрежесіне қарай:

5. 1 Стандартты несие - қайтарылу уақыты жетпеген, бірақ қайтуында ешқандай күмән жоқ несиелер;

5. 2 Күмәнді несиелер - қайтарылу уақыты кешіктірілген, мерзімі ұзартылған және банк үшін қауіп-қатер туғызатын несиелер.

Соңғы қабылданған активтердің жіктеу ережесіне сәйкес, күмәнді несиелер ішінара бөлінеді:

1-санатты күмәнді, 2-санатты күмәнді, 3-санатты күмәнді, 4-санатты күмәнді, 5-санатты күмәнді.

5. 3 Үтімсіз несиелер- қайтару уақыты кешіктірілген, мерзімі өткен несиелер шотына жазылған несиелер.

6. Валютамен берілуіне қарай:

- ұлттық валютамен;

- шетел валютасымен.

7. Берілу шарттарына қарай:

1. Тұтыну несиесі - бұл жеке тұлғаларға тұтыну тауарларын сатып алу үшін және тұрмыстық қызметтерді өтеуге берілетін несие.

2. Ипотекалық несие - бұл қозғалмайтын мүліктерді (тұрғын үйді, өндіріс ғимараттарын, жерді және т. с. с) кепілге ала отырып, ұзақ мерзімге берілетін несиені білдіреді.

3. Овердравт несиесі - клиенттің шотынан қаражатты шегеру, дебеттік қалдық бойынша берілетін қысқа мерзімді несиенің формасы.

4. Овернайт несиесі - өтімділікті қолдау мақсатында бір түнге берілетін банк аралық несиенің түрі.

5. Онкольдік несие -кредитордың алғашқы талабы бойынша өтелетін қысқа мерзімді несие.

6. Банкаралық несие - банктердің бір-біріне беретін несиесі.

7. Ломбардтық несие - тез іске асатын бағалы заттарды немесе бағалы қағаздарды кепілге алып, берілетін несие.

8. Лизингтік несие - құрал-жабдықтарды жалға алумен байланысты берілетін несие.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.