Тіркелген салық

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:

. КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қазақстанның салықтық жүйесі ғылыми -техникалық прогрессті ынталандыру, жоғары технологиялық өнімнің әлемдік нарығына отанды өндірушіні шығару, кәсіпкерлік өндірістік іс -әрекетті және инвестициялық белсенділікті қызықтыру, заңды және жеке тұлғаға салық салудың әртүрлі тағайындалу және пропорционалдық, салықтық дискриминацияға жол бермеу, әлеуметтік әділеттілік, экономикалық тиімділік және басқа да маңызды қағидалар негізінде құрылып жатыр.

90-шы жылдардың басында Қазақстанда дамыған нарықтық экономика үшін тән салық жиынтығымен салық салудың классикалық жүйесі қабылданды. Бірақта нарықтық емес типтегі экономикада мұндай салықтық жүйе маңызды мәселелердің пайда болуына әкелді.

Қазақтанда қызмет етіп жатырған жүйе көптеген кемшіліктерді иеленеп отыр, атап айтқанда:

Мемлекеттің қолдануына түсетін салық формасындағы барлық кірістердің үшке жуығы жанама салық жолымен алынады., яғни салық салу объектісі кіріс немесе пайдамен қатар, шаруашылық қызметпен айналысатын субъектілердің шығындары да жатады.

Салық жүйесі меншіктің барлық формасындағы кәсіпкерлік құрылымды қаржылық капиталды жинауға және оның негізгі және айналымды активтерін инвестициялауға ынталандырмайды.

Салық түрлері, салықсалу базасы, салық ставкасы бойынша, сонымен қатар, салықты есептеу әдістемесі, оларды іске кіргізу мерзімі және тәртібі бойынша тұрақсыз.

Мемлекеттің салық саясатының негізгі бағыттарына келесілер жатады: Қазақстан Республикасында тұрақты салықтық жүйені құру; мемлекет бюджетіне маңызды кіріс әкелмейтін салық түрлерін алу жолымен салық санын қысқарту, немесе оларды ірілендіру; өнім өндірушілерді екі жақты салық салудан босату немесе жеңілдету.

Бюджеттің әлеуметтік мүмкіншіліктері шексіз және cалықтық алу шамасымен анықталады, шамадан көп болуы өндіріске кері әсер етеді. Жоғарыда аталып кеткендей, қазіргі уақытта әлеуметтік шығынды өсіру туралы сұрақты қоюдан көре, алынатын әлеуметтік тиімділікті максимизациялау және қолданылатын әлеуметтік стандарттарға жету мақсатында жиналған салықты көбіне рационалды қолдану сұрақтарын қойған жөн. Әділетті салықтық жүйені құру өте қиын, яғни қоғамдық тауарлар және қызмет көрсету игіліктерін қолданатын барлығының төлеміне әділетті кіргізуді қамтамасыз ету. Тәжірибелі түрде бір де бір мемлекет мемлекеттік бюджеттің ақшалай ресурстарын нақты, әділетті және рационалды бөлінуіне қол жеткізе алған жоқ.

Идеалды салықтық саясат қандай да болмасын мемлекеттің және қоғамның арманы болып табылады, мұндай көрсеткішке әлі ешкім орындаған жоқ. Бұл мақсатқа адамзаттық өркениет жүз жыл бойы келе жатыр, және алда әлі өте ұзақ жол бар. Соңғы нәтижесінде салықтық заңдылықта әділетті салық салудың қағидасын бекіту салықтық жүйені тиімді етеп қана қоймай, сонымен қатар, салықтық пәнді бекітуге және өркениетті және адамгершілігі мол, әділетті азаматты тәрбиелеуге мүмкіндік береді.

Осылайша, келесі қорытынды жасауға болады: бүгінгі күнде салық салудың іс -жүзінде стратегиялық жоспарын дайындау мәселесі әлде де болсын өзекті мәселенің бірі болып отыр. Мемлекет өз саясатын жүргізу барысында, соның ішінде салықтық, салық салу облысында кең ғылыми зерттеуді басшылыққа алу қажет, және өз азаматтарының меншікті тұтастығын және қолайлы тұрмыс жағдайын сақтай отырып, өзгермелі экономикалық шарттарға қарсы тұра алуы керек.

Дипломдық жұмыстың мақсаты салық төлеу жағынан бюджетпен ЖШС «Продгруппа Кокшетау» өзара қарым -қатынас жасауын зерттеу болып табылады.

Зерттеу заты. Жұмыстың қойылған мақсатына сәйкес келесі міндеттер қойылған және шешілген: кәсіпорынның бюджетпен есеп -айырысуын ұйымдастырудың теориялық аспектілері қарастырылған, ЖШС «Дархан және Компанияның» бюджетпен есеп -айырысудың ұйымдастырылуына және оның аудитіне талдау жасалған.

Зерттеу объектісі ЖШС «Продгруппа Кокшетау» объектісімен салықты есептеу және төлеу жүйесі болып табылады.

Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізіне мәселе орталығына қатысы бойынша отандық және шет елдік ғалымдардың еңбектері жатады. Дипломдық жұмыста Қазақстан Республикасының заңдылық және нормативтік актілер, және де жоғары да аталып кеткен кәсіпорынның мәліметтері және зерттеу барысында автордың өзімен жиналған мәліметтер қолданылған.

Дипломдық жұмыстың құрылымы және көлемі. Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қолданылған әдебиеттер тізімінен, қорытынды және қосымшадан құралады.

І. БЮДЖЕТПЕН ЕСЕП - АЙЫРЫСУДЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ АУДИТІҢ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

1. 1 Бухгалтерлік есеп ақпараттық жүйе ретінде

Қазіргі шартта нарықтық экономиканың дамуы және басқаруды жетілдіру, кәсіпорын дамуының жаңа стратегиясын дайындау бухгалтерлік есеп маңызын және рөлін күшейтеді. Қазіргі уақытта меншік формасына және бағыну формасына қарамастан, барлық кәсіпорындар заңды күші бар заңдылықтарға сәйкес мүліктік және шаруашылық операцияның бухгалтерлік есебін жүргізеді.

Бүгінгі күнде тәжірибелі түрде қазіргі және толық нақтылы экономикалық ақпаратсыз шаруашылық жүргізуші субъектінің күрделі экономикалық механизімін басқару мүмкін емес. Ал мұндай нақты ақпаратты есептің стандартты дайындалған жүйесі береді.

Бухгалтерлік есепті ұйымдастырудың ғылыми жағынан дайындалған жүйесі барлық ресурстарды тиімді қолдануға, көріністі жақсартуға және кәсіпорынның қаржылық және мүліктік жағдайын талдауға мүмкіндік береді.

Есептің мәліметтері кәсіпорын іс -әрекетін және оның құрылымдық бөлімдерін оперативті басқару үшін, экономикалық болжамдар және ағымды жоспарлар жасау үшін, және ең бастысы тұтастай республика дамуының заңдылықтарын білу және зерттеу үшін қолданылады. Біздің еліміздің нарықтық экономикаға көшуі бухгалтерлік есеп және есеп беру рөлінің маңызды түрде кеңейуіне әкеліп отыр. Бухгалтерлік қызметтің жұмысын дұрыс ұйымдастыруы өте қажет және бұл ақпаратты қолданушылармен жеткілікті түрде бағаланған. Қолданушылардың екі негізгі тобы бар:

- ішкі қолданушылар:

әкімшілік;

жеке меншіктер;

директорлар кеңесі;

жоғары басқарушы персонал;

менеджерлер;

бөлімшелердің басшылары.

- сыртқы қолданушылар:

тікелей қаржылық қызығушылық білдіретін қолданушылар;

инвесторлар;

кредиторлар;

дебиторлар;

клиенттер;

тікелей қызығушылық білдірмейтін қолданушылар;

салықтық органдар;

ретеуші органдар;

статистикалық органдар;

басқалар (қаржылық кеңесшілер, аудиторлар) .

Ішкі қолданушылар бухгалтерлік қызметтің оперативтігінің максималды болуы барысында оның қызметіне шығынды минимизациялауға қызығушылық білдіруде. Сыртқы қолданушылардың негізгі мақсатына салықтық жинау түсімдерінің, дивидендтің өсуі жатады.

Әсіресе бүгүнгі күнде барлық қолданушылар үшін бухгалтерлік ақпараттың оперативтілігі маңызды рөл атқарады, өткені өз уақытында дайындалмаған есеп-беру оны құрудың қандай да болмасын мағынасын жоғалтады. Бухгалтерлік ақпараттың дәлме -дәл болуы ең басты шартың бірі болып табылады, және ол міндетті түрде сондай қалыпта болу керек. Ол кәсіпорын имиджіне әсер етеді, әсіресе егерде кәсіпорын бағалы қағаздармен іс жасайтын болса. Жоғарыда аталып кеткендерді ескерек отырып, бухгалтерлік есептің келесі негізгі қағидаларын көрсетуге болады:

үзілмеушілік;

есептелуі;

түсініктілігі;

маңыздылығы;

мәнділігі;

дәлме -дәлдігі;

бейтараптылығы;

қараушылығы;

бір ізділігі;

шындық көрініс;

өз уақытылығы.

Салықтар және оның әлеуметтік - экономикалық мәні

Салықтар - мемлекет белгілейтін, белгілі бір мөлшерде және мерзімде алынатын міндетті төлемдер.

Салықтардың экономикалық мәні өз қызметін жүзеге асыру үшін мемлекетте жинақталатын ұлттық табыстың бөлігін білдіреді.

Салықтар қаржының маңызды категорияларының бірі болып табылады.

Салықтар мемлекетпен бірге пайда болды, оның өмір сүруінің негізі болып табылады. Адамзат дамуының барлық тарихында салық нысандары мен әдістері мемлекет сұранысына және қажеттіліктеріне қарай өзгеріп, жаңартылады. Салықтар өзінің ең үлкен дамуына тауар - ақша қатынастарының жүйесінде жетілді.

Салық салу қағидаларына мыналар жатады:

әділдік қағидасы екі тұрғыда қарастырылады.

а) горизонталды әділдік - салық төлеушілердің табысына салық бірдей шарттарда, бір түрде салынуы тиіс;

ә) вертикалды әділдікті сақтау салық табыстың бөлігін қайта бөлу үшін дифференциалды ставкаларды пайдаланып, прогрессивтік шкаламен салынуы тиіс.

2) қарапайымдылық қағидасы. Салық механизмі салық төлеушіге түсінікті әрі қарапайым болуы керек.

3) жеңілдіктердің минималды мөлшері. Жеңілдіктер құндық пропорциаларды бұрмалап және біле тұра салық салу субъектілерін тең емес жағдайларға қояды.

4) салық салудың экономикалық бейтараптығы. Салықтар экономика мен инвестицияның өсуіне, жұмыс істеуінің жақсаруына кедергі келтірмеу керек.

5) салық ставкаларының осы елдің экономикалық ынтымастық жөніндегі елдер салықтарымен негізгі түрлері бойынша салыстырмалығы.

Салық түрлерінің мемлекеттегі ерекшелігі болып әр түрлі қоғамдық қажеттіліктері үшін бейнесіз пайдалануы табылады.

Салықтардың мәні функциясында көрініс табады:

мемлекеттік бюджетке түсімді қамтамасыз ететін тарихи бірінші қызметі салықтың фискалдық қызметі болып табылады;

салықтардың қай та бөлу қызметі мемлекет пайдасына әр түрлі шаруашылық жүргізуші субъектілер табыстарының бөлігін қайта бөлу болып табылады. Бұл салада қызмет ету масштабы жалпы ұлттық өнімдегі салықтардың үлесі мен анықталады: ол ұлттық табыстың мемлекеттендіру деңгейін көрсетеді: бұл үлес 2000 жылы -79. 7 пайыз; 2001 жылы - 16. 6 пайыз; 2002 жылы - 17. 4 пайыз; 2003 жылы - 20. 2 пайызды құрады;

салықтардың үшінші реттеуші қызметі - мемлекеттің экономикалық қызметін кеңейтуімен байланысты пайда болады. Ол мақсатты түрде ұлттық шаруашылық бағдарламаларына сәйкес дамуға әсер етеді. Мұнда салық нысандарын таңдау, ставканы өзгерту, жеңілдік алу әдістерін өзгерту пайдаланылады. Бұл реттегіштер қоғамның қайта өндірісінің құрылымы мен пропорциясына, жинақтау және тұтыну көлеміне әсер етеді.

Мемлекет салық саласындағы шаралар жүйесін экономикалық саясатқа сәйкес әлеуметтік экономикалық және де басқа да мақсаттарға, қоғамның әр бір нақты даму кезеңдеріндегі тапсырмаларға байланысты салық саясатын жүргізеді.

Мемлекетке алынатын барлық салық түрлерінің жиынтығы, олардың құрылуының әдістері мен нысандары, салық қызметі органдары мемлекеттің салық жүйесін құрайды.

Салық жүйесі - көптеген салық түрлері, салық төлеушілер, салық жинау әдістері, салықтық жеңілдіктерінің болуына байланысты күрделі модель болып келеді.

Салықтарды әр түрлі қағидалар бойынша бөлуге болады:

- мемлекет төлеушінің қарым - қатынастары;

- салық салу объектісіне байланысты;

- пайдалануы бойынша;

- салық жинаушы органы, экономикалық сипаты бойынша.

Бірінші сипаты бойынша салықтар тікелей және жанама болып бөлінеді.

Тікелей салықтар табыс немесе мүлікке ғана ( табысқа, пайдаға, мүлікке және жерге салынатын салық) салынады.

Тікелей салықтар өз кезегінде нақты және жеке болып бөлінеді.

Нақты салық мүліктің пайдалану тиімділігіне емес, сыртқы сипатына байланысты салынады; нақты тікелей салықтарға жер мүлік, ақша капиталына салынатын салықтар жатады.

Жеке салықтарда табыс қана емес, төлеушінің қаржылық жағдайы да ескеріледі. Мысалы отбасы жағдайы. Оған мыналар жатады: табысқа салынатын салық, сый мен мұраға салынатын салық, жан басына және т. б. салықтар.

Жанама салықтар - тауар, қызметтер бағалары арқылы (қосылған құнға салынатын салық, акциздер, кедендік баждар) алынады. Салық сомаларының иесі тауар және қызметтерді өткізгесін мемлекетке тапсырылады.

Пайдалану сипаты бойынша салықтар жалпы және арнайы болып бөлінеді. Жалпы салықтар мемлекетке түсіп, белгілі пайдалану барысында тұлғасыздандырады. Арнайы салықтар белгілі бір мақсатқа ие болып келеді (мысалы: әлеуметтік салық, зейнет ақы төлемдері үшін пайдаланылады) .

Салықты жинайтын және оны билейтін органына байланысты орталық (жалпы мемлекеттік) және жергілікті салықтар болып бөлінеді.

Объектінің экономикалық сипаты бойынша салықтар табысқа және тұтынуға салынатын салықтар болып бөлінеді: біріншісі - салық төлеушінің кез келген объектіден алған табысына салық салу, екінші жағдайда - бұл тауарлар мен қызметтерді тұтынғанда төленетін шығындарға салынатын салық.

Салық салу объектісін есепке алу және бағалануы бойынша салық алудың төрт тәсілі бар: кадастрлық, деклорация бойынша, төлем көзіне байланысты, потент бойынша.

Кадарстрлық әдіске сәйкес салық салу және сепке алу қамтамасыз ету объектілерінің тізімі негізінде, оның табыс әкелу нормасын (әсер мүліктік) көрсете отырып, нақты табысын ескермей жүзеге асырылады.

Салық төлеуші деклорацияда табыс көлемін, керекті жеңілдіктерді, шегерімдерді ескере отырып, салық сомасын есептейді.

Төлем көзіне байланысты салықты табысты алған жердегі бухгалтерия есептеп, төлетеді.

Патент негізінде салық әр түрлі қызметтен табыс алуға байлынысты бөлінеді. Бұл бойынша салық төлемін анықтау және ескеру өте қиын.

Салықтық есептін екі әдісі пайдаланылады: кассалық және септеу әдісі. Кассалық әдіске сәйкес таьыстар мен шығындар жұмыстарды жүргізу кезінен бастап, қызметтерді, мүліктерді қабылдау және ол бойынша төлеу жүргізеді. Төлеу уақытынан тәуелсіз есептелетін есептеу әдісі бойынша табыстар мен шығыстар жұмыс жүргізу уақытынан есептелінеді. Екінші әдіс салық қызметтері үшін қолайлы және оны Қазақстанның барлық салық төлеушілері қолданады. Оның төлеушілер үшін кемшілігі - салық төлемдерін жеткізу уақытында болмаған жағдайдын өзінде төленіп, айналым қаржыларының оқшаулануына әкеліп соғады.

2008 жылы 10 желтоқсанда жаңа Салық кодексі қабылданып, 2009 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізілді. Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес салықтың 10 -нан 13-ке ұлғайды. «экспортталатын шикі мұнайға, газ конденсатына рента салығы» қосылды Қазақстандаға салықтар, төлемдер мен алымдардың тізімі:

Салықтар:

қорпорациялық табыс салығы

жеке табыс салығы;

қосылған құн салығы

акциздер

экспортқа рента салығы

жер қойнауын пайдаланушылардың арнайы төлемдері мен салығы;

әлеуметтік салық

Көлік құралдарына салынатын салық;

Жер салығы

Мүлік салығы

Ойын сауық салығы

Тіркелген салық

Ортақ жер салығы

Жекелеген салық төлеушілер топтары үшін арнайы салық режимі қарастырылған. Оларға жататындар: шағын бизнес субъектілері, шаруа қожалықтары, ауыл шараушылық өнімдерін өндіруші заңды тұлғалар, кәсіпкерлік қызметтін жекелеген түрлері. Бұл режимде салық төлеу мынадай негізде жүргізіледі: потент; бір жолғы таллон; бір тұтас жер салығы; оңайлатылған деклорация. Бұл режим табысқа, мүлікке, әлеуметтік жанама салықтардың комбинациясын сипаттайды.

Алымдар.

1. тіркегені үшін алымдар

2. Автокөлік құралдарының ҚР аумағы бойынша жүргені үшін алынатын алымдар

3. Жеке қызмет түрлерімен айналысқаны үшін лицензиялық алым

4. радио жиілік спектрін телевизиялық және радиохабарламалық ұйымдардың пайдалануына рұқсат бергені үшін алым

Төлемдер:

1. жер учаскілерін пайдалану үшін;

2. жер бетіндегі көздердің су ресурстарын пайдалану үшін;

3. қоршаған ортаны ластағаны үшін;

4. аңдар әлемін пайдаланған үшін;

5. орманды пайдаланғаны үшін;

6. ерекше күзетілетін табиғи аумақтарды пайдаланғаны үшін;

7. радио жиілік спектрін пайдаланғаны үшін;

8. қалааралық және халықаралық телефон байланысын, ұялы телефон байланысын бергені үшін

9. кеме жүретін су жолдарын пайдаланғаны үшін;

10. сыртқы (көрнекі) жарнаманы пайдалану үшін

Мемлекеттік баждар

Сонымен, Қазақстанның салық жүйесі салық және басқа міндетті төлемдер түрлері айталлықтай дифференцияланған. Салық қатынастарын реттейтін құқықтық нормалар Қазақстан Республиксының Салық Кодексінде және сәйкес ережелерде көрсетілген.

Мемлекеттік салық қызмет органдары Қазақстанда Қаржы Министрлігімен және облыстардағы, аудандардағы, қалалардағы және қала аудандарындағы, сонымен қатар, қаржы полициясымен көрсетілген. Салық қызметі салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы республика заңдарының орындалуына бақылау жасайды.

Салық салуды ұйымдастыру салық механизмін, яғни салық түрлерінің нақты атаулары, сонымен қатар оларды пайдаланудың әдістері, тәртібі, іс-әрекет әдістерін құру мен жұмыс істеуіне байланысты сипатталады.

Салық салу элементтеріне мыналар жатады;

- субъект,

- объект,

- салық көзі,

- салық салу бірлігі,

- салық ставкасы,

- квота,

- салықтық жеңілдіктер,

- төлеу мерзімі мен тәртібі,

-салық төлеушілердің құқықтары мен міндеттері,

- салық төлеуге бақылау,

- салық заңдылықтарын бұзғаны үшін санкциялар.

Салық субъектісі (салық төлеуші) - бұл заң арқылы салық төлеу міндеті жүктелген жеке немесе заңды тұлға. Салық тасушылар - нақты салық ауыртпалығы түсетін соңғы салық төлеушілер, яғни жеке тұлғалар.

Салық объектісі - салық салудың негізі болатын ақшалай операциялар, қызмет көрсету, қызмет түрі, мүлік, табыс. Салық салу объектісі болып, сонымен қатар, мүлікті беру, табиғи ресурстарды пайдалану, өнімге (оның құнына) қосылған құн, жұмыс және қызмет көрсету, шаруашылық айналым (тауарлы материалдық құндылықтар) және т. б. табылады. Салық номенклатурасы (түрлері және тізімі) өзінің бастауын салық объектілерінен алады.

Салық көзі болып салық төленетін табыс; кейбір салықтар бойынша (мысалы, табысқа салынатын салық) объектілері мен көздері сәйкес келеді; кейбір жағдайларда салық көзі болып салық төлеу үшін төлеуші сататын мүлкінің бір бөлігі болуы мүмкін.

Салық өлшем бірлігі - санау үшін белгіленген салық объектісінің өлшем бірлігі (бір теңге, табыс және т. б. ) .

Салық ставкасы - бұл салық салу бірлігіне беіктілген салық көлемі, ол салық салудың нормасын сипаттайды; салық төлеушінің табысына пайызбен бекітілсе, салық квотасы деп аталады. Салық ставкаларының құрылуы жағынан тұрақты және пайыздық болып бөлінеді.

Тұрақты ставкалар табыс көлеміне байланыссыз, салық салыну бірлігіне абсолютті сомада белгіленеді (нақты салықтар салынғанда: жерге, мүлікке және т. б. қолданылады) .

Пайыздық ставкалар үш түрлі болады: пропорционалдық, прогрессивтік, регрессивтік.

Пропорционалық ставкалар салық объектісі көлемінен тәуелсіз бір пайызбен тағайындалады; прогрессивтік - табыс немесе мүлік өсіміне сәйкес ставкада өсіп, шкала түрінде көрсетіледі.

Прогрессивті ставкаларда екі түрлі прогрессия қолданылады: жай және күрделі; жай прогрессияда мүлік құнының немесе табыстың өсуіне байланысты салық ставкасы да өседі. Күрделіде - бөліктерге бөлініп, әр қайсысына көтерілетін салық ставкасы қойылады. Прогрессивті ставканың кемшілігі оның экономикалық және еңбек қызметіне кері әсері болуында. Салық салу прогрессиясы жоғары болған сайын, салық салыну субъектілдерінің қарамағындағы табыстардағы дифференциясы әлсіз, бірақ, экономиканың тиімділігі соғұрлым төмен.

Регрессивтік ставкалар салық объектісінің ұлғайюына байланысты төмендейді.

Нарықтық экономика жағдайында ставкалар салық төлеушілердің төлем қабілеті мен жалпы мемлекеттік қажеттіліктерді ескеріп қолданылады.

Салық оклады - субъектінің бір объектіден төленетін салық сомасы.

Салық жеңілдіктері- заңды түрде төлеушілерді салық төлеуден толық не жартылай босату. Салық жеңілдіктерін мыналар жатады:

- салық салынбайтын минимум- толығымен салықтан босатылатын салық

объектісінің ең аз мөлшері.

- есептелген табыс сомасынан жеңілдіктер;

- салық салынатын табысқа жатпайтын сомалар;

- белгілі бір субъектілірге және кейбір салық төлеушілерге салық

ставкаларын азайту.

Салық жеңілдіктеріне мыналар жатады: төлеудің мерзімін шегеру және салық бойынша недоимканы сызып тастау.

Жеңілдік кезеңі - заң бойынша салық жеңілдігі қолданылатын мерзім.

Салық салу кезеңі - салық салу немесе жинау жүргізілетін ауқыт.

Салық төлеушілермен салық органдарының құқықтары мен міндеттері билік органдарымен және басқару органдарымен, салық туралы заңдармен реттеледі.

Салық жинау және басқа да міндетті төлемдерді жинаудың дұрыстығына бақылауды төлеушінің орналасқан немесе қызметінің орны орналасқан жағынан мемлекеттік салық қызметі жүзеге асырады. Салық органдарының мақсаттары, өкілеттігі, қызмет тәртібі, төлеушілер алдындағы құқықтарын бұзу жөніндегі жауапкершілігі мемлекет заңдарымен анықталады. Салық төлеушілерден (салық заңдарын бұзатын) жасырған сомаларды өндіру, табысты жасырғаны, бюджетке төлемдерді кешіктіргені үшін айыппұл, өсім салынады.

Жанама салықтар мемлекеттің фискалдық мүддесін сипаттайды. Жанама салықтың орынды қолдануы, бағаны белгілеу үдерісіне және тұтыну құрылымына оң әсер етуі мүмкін. Салық төлеушілер үшін табысқа тікелей салынатын салықтын өсуіне қарағанда, олардың шығынына салынатын салықтың өсуі қолайлырақ. Сатудан алынатын салық, қосылған құнға салынатын салық, акциздер тәрізді тұтынуға салынатын салықтарын пайдалану қолайлырақ. Себебі:

- одан бас тарту қиынырақ;

- экономикалық бұрмалаушылық аз кездеседі;

- еңбекке деген ынтаны азырақ қысқартады;

- тапшылықтың, сонымен қосаалмастырушы тауарлардың болмауы

салдарынан, тұтынушыларға таңдау құқығын береді.

Жанама салыққа қызметтен түскен түсім жатады (кедендік баж сипатындағы кеден табысы, экспортқа салынатын салық, ішкі нарықта өткізілетін тауар құнының және факторлық құнның айырылымы) .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.