Жылу энергиясын тұтыну

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан Мемлекеттік университеті

Тақырыбы :Жылу энергиясын тұтыну

Орындаған :Советбекова Алуа

Қабылдаған: Азамат Берікұлы

Өскемен-2018

Мазмұны

Жоспар

Кіріспе

Қазақстан энергетикасы.

Негізгі бөлім

Энергия мен отын -энергетикалық ресурстарының түрлері
Жылу энергетикалық жүйесі және жылумен жабдықтау

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе.

Қазақстан энергетикасы

Заманауи энергияны қажет ететін салалары бар өнеркәсіптің ірі зауыттары өндірістік комплекс құрайтын әр түрлі технологиялық және энергетикалық қондырғылар санынан тұрады.

Өндірістік өнеркәсіптердің жылуэнергетикалық жүйелері (ӨӨ ЖЭЖ) деп технологиялық агрегаттармен қоса өнеркәсіпте энергоресурстардың (ЭР) барлық көздерін біріктіретін және барлық ЭР тұтынушыларымен қоса біріктіретін жүйені айтады. ӨӨ ЖЭЖ рацоналды құру міндеті түрлі ЭР-ді қолдану мен оңтайлы бөлуді ұйымдастыру болып табылады. Соынымен қатар, тиімді және экономды жұмысты қамтамасыз ету үшін оңашаланған агрегаттарда да, жалпы кәсірорында да уақыттың кез келген мерзімінде ЭР-ді тұтынатын да және оны өндіретін де барлық агрегаттардың жұмысының нақты (сағатқа дейін) графиктері мен режимдерін ескеру қажет.

ӨӨ ЖЭЖ құрастырудың жетілдіруіне зауыттардағы энергоресурстарды пайдаланудың халық шаруашылықтық тиімділігі және олардың жоғалу мөлшері тәуелді; сондай-ақ кәсіпорындардың сыртқы ЭР-ға, капитал құюға қажеттілігі; кәсіпорындардың сыртқы ортаға әсері және т. б.

ӨӨ ЖЭЖ қамтитын энергоресурстарға кәсіпорындағы бпрлық түрлер, соның ішінде: түрлі көздерден шығатын су булары мен ыстық су; жану газдары - домналық, кокстық, конверторлық, мұнайды қайта өңдеу агрегаттарының, ферробалқыту электрпештерінің; алуан-түрлі технологиялық агрегаттардың кету газдарының физикалық жылуы, және де суитын өнімдердің; тхнологиялық агрегаттардың конструктивті элементтерінің суу жылуы; балқыған шлактардың жылуы; өндірістің тасымалдауға клмейтін жану қалдықтары; түрлі газдар мен сұйықтықтардың артық қысым; технологиялық үрдістер мен өндірістік қажеттіліктерге арналған қысылған ауа; техникалық (О2 мөлшері 99, 5%) оттегі мен технологиялық (О2 мөлшері 95%), газ іспеттес және сұйық оттегі.

Аталған ЭР түрлеін тұтынудан абсолютті және салыстырмалы шығару түрлі кәсіпорындарда қатты өзгешеленеді, тура сондай оларды шығару мен тұтынуда нақты графиктер де өзгешеленеді. Сол себепті, ӨӨ ЖЭЖ дұрыс құрастыру мен қодауын ұйымдастыру үшін технологиялық агрегаттардың энергетикалық сипаттамаларын, сонымен қатар, сәйкес технологиялық үрдістерді білу қажет.

Кәсіпорындарда жанармайды үнемдеудің бір қатар жолдары бар: энергия жинақтайтын технологияларды қолдану және технологиялық агрегаттар мен үрдістерді энергетикалық жетілдіру. Оларды енгізу дәл осы әсерде жаңа мұнай және газ орындарын зерттеуге қарағанда 3-4 есе арзан: түрлі энергоресурстардың өндіретін және тұтынатын энергетикалық қондырғылар мен агрегаттардың ПӘК-ін арттыру (жанармайдың улестік шығындарын төмендету), мысалы, қазандықтардың, турбиналардың, компрессорлардың, оттегі құрылғыларының, утилизациялық қондырғылардың жабдықтарының ПӘК-і, халық шаруашылық жағынан тиімді ӨӨ ЖЭЖ құрастыруӨӨ ЖЭЖ құрастыруды оңтайландыру келесі мақсаттарға қажет:

- тұтынушыларды кезкелген уақыт мерзімінде қажетті көрсеткіштері бар энергоресурстарының барлық түрлерімен кідіріссіз қамтамасыз ету;

- барлық ішкі энергоресурстарды максималды және едәувір тиімді қолдану, оларды қолданудың оңтайлы бағытын анықтау;

- дебаланс әсерінен түрлі энергоресурстардың жоғалуын төмендету, не мүлдем болдырмау мақсатында өндірістік агрегаттар жұмысының нақты графиктерін есепке ала отырып, уақыттың кез келген мерзімінде энергоресурстардың кірістері мен шығыстырының тепе-тендігін қамтамасыз ету. Домналық газды жоғалту 10 пайыздан асатын зауттар бар;

- кәсіпорын бойынша энергоресурс көздеріні едәуір үнемді қорландыру;

- белгілі бір өндіріс үшін энерготасушылардың оңтайлы таңдау жасау, нақтылы айтқанда, пирометрикалық және басқа сипаттамаларына байланысты тұтынушылар бойынша жанармайдың түрлерін оңтайлы бөлу;

- жалпы кәсіпорынның энергошаруашылығын да, түрлері мен көрсеткіштері бойынша бөлек қондырғыларды да кешенді оңтайландыру мүмкіндігі;

- белгілі бір құрылғылар мен агрегаттардың жұмысының едәуір ықтимал және ұзақ режимдерін анықтау, бұл олардың түрлері мен мөлшерлерінің, және де басқа да режимдік сипаттамаларын дұрыс таңдауы үшін маңызды;

- ӨӨ ЖЭЖ-нің басқа кәсіпорындар және қондырғылармен, сонымен қатар аумақтың энергиямен қамтамасыз етудің жалпы жағдайларымен үнемді әрі тиімді байланыстарын анықтау.

Сондай-ақ, дұрыс құрылған ӨӨ ЖЭЖ аумақтың жанармай-энергетикалық тепе-теңдігін оңтайлы құрылуына негіз бола алады. Қазіргі кезде күрделі кешендердің кез келген оптимизациясын жүйелі әдіс негізінде жүргізу қажет екендігі жалпыға мәлім.

Негізінен, ӨӨ ЖЭЖ-н құрудың жетілу (рационалдылық) дәрежесінің толыққанды критериі әзірше жоқ. Кез келген ӨӨ ЖЭЖ барлық энергоресурстар бойынша тікелей шығынға ие бола алмайды, дегенмен халық шаруашылық жағынан аса оңтайлы емес, мәселен, төментемпературалы жылу жағдайында қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін жоғары сапалы дефицитті жанар-жағар май немесе жоғары температуралы жылуды шығындайды.

Энергия мен отын -энергетикалық ресурстарының түрлері

Энергетикамен немесе энергетикалық жүйе астарынан халық шаруашылығында энергетикалық ресурстардың барлық түрлерін алуға, пайдалану мен үлестіру, өзгертуге арналған табиғи мен жасанды (адамдардың іс-әрекетінен туындаған) жүйелердің үлкен жиынтығын түсінуімізге болады. Энергетикалық ресурстар - табиғи мен өндірілген энергия тасушылар жиынтығы, қазіргі кезде немесе келешекте шаруашылықтық және басқа да қызмет түріне пайдаланылуы мүмкін энергия қоры, сонымен қатар әр түрлі энергия түрінің жиынтығы.

Қазіргі таңда энергияның 20 түрі анықталып жіктелген. Күнделiктi өмiрде ең жиі қолданылатын, және ғылыми зерттеулерде энергияның келесідей түрі пайдаланылады.

1. Ядролық энергия - ауыр ядролардың бөлінуі және жеңіл ядроларды синтездеу кезінде әр түрлi түрлерде босатылатын нейтрондар мен протондар энергиясы; соңғы кездерде оны термоядролық деген атаумен келтіреді.

2. Химиялық энергия - екі немесе оданда көп заттардың өзара әрекеттесу жүйесінің энергиясы болып табылады. Бұл энергия химиялық реакцияларда атомдар мен молекулалардың электрондық қабатының қайта құрылуы нәтижесінде босатылады. Мәселен, АЭС -(атом электростанциясы), бұл дұрыс. Нақтырақ айтқанда, ЯЭС (ядролық электростанция) деген атау енгізсек дұрыс болар еді.

3. Электр статикалық энергия - электр зарядтарының өзара әректтесуінің потенциалды энергиясы, яғни электр өрісіндегі еңсеру процесінде күш беретін электрлік зарядталған дененің жинақталған энергия қоры.

4. Магниттік статикалық энергия - магнит зарядтарының өзара әректтесуінің потенциалды энергиясы, немесе ауысу процесінде магнит өрісінде күштерді еңсеруге қабілетті денеге жинақталған энергия қоры, ауысу процесі осы күштердің іс-әрекетіне қарсы жүргізіледі. Магнит өрісінің қайнар көзі тұрақты магниттік электрлік ток болып табылады.

5. Серпімділік энергиясы - механикалық серпiмдi өзгертiлген (қысылған серiппе, газ) дененің потенциалдық эгергиясы, жүктемелерді алуда көбіне механикалық энергияның түрiнде босатылады.

6. Жылулық энергия - денелердiң бөлшектерiнің жылулық қозғалысының энергиясының бір бөлігі, ол берілген денелердің және дене мен қоршаған ортаның өзара температуралық айырымы есебінен алынады.

7. Механикалық энергия - дененің және дененің жеке бөлшектерінің еркін қозғалысынң кинетикалық энергиясы.

8. Электр (электр динамикалық) энергиясы - электр тогының барлық пішініңдегі энергиясы.

9. Элект омагниттік (фотондық) энергия - электрлік магнит өрісіндегі фотондардың қозғалыс энергиясы.

10. Биологиялық энергия - физикалық-химиялық процестердің ерекше тобы, бірақ энергияның басқа түрлері қатысады.

11. Жаңғыртылатын энергия көзi - бұл үнемi бар немесе табиғи ортада периодты түрде пайда болатын энергия ағыны. Жаңғыртылатын энергия көзiне мына энергия түрлерні енгізуге болады: күн; толқын энергиясы; биомассадан өндiрiлетiн өзендер; жел; теңiз балдырлары; ; суағарлар; қатты тұрмыстық қалдықтар; геотермалды энергия көзi. Жаңғыртылатын энергия көзiнің кемшілігі шоғырлану дәрежесінің төмендігі болып табылады. Бірақ оның кеңінен таралғандығы айтарлықтай дірежеге ие, ол бұл жетіспеушіліктің орнын басады, және оған қатысты жоғары экологиялық жиiлiгі және олардың практикалық сарқылмайтындығынатап өту керек. Энергетикалық ресурстардың сарқылатындығын есепке ала отырып, көптеген елдерде

12. Қайта қалпына келмейтін энергия көзі - көмірсутектік байланысу негізінде материалдар мен заттардың табиғи қоры, яғни ол энергия өндіруде қолданылуы мүмкін. Қайта қалпына келмейтін энергия көзінің қалпына келетін энергия көзінен айырмашылығы табиғатта байланысты күйде және адамның нысаналы iс-әрекеттерiнің нәтижесінде босатылады. Қайта қалпына келмейтін энергия көзіне жатқызуға болады: тас көмір, мұнай, және табиғи газ.

Халықаралық өлшем бірлік жүйесінде энергияның өлшем бірлігі ретінде 1 Джоуль (Дж) қабылданған. Егер есептемелер жылуға, биологиялық және басқа да энергия түріне қатысты болса, онда энергияның өлшемі ретінде жүйеден тыс бiрлiк - калория (кал) немесе килокалория (ккал), 1кал = 4, 18 Дж қолданылады. Электр энергиясының өлшем бірлігі ретінде (Вт·сағ, кВт· сағ, МВт· сағ), 1 Вт· сағ = 3, 6 МДж қабылданған. Ал механикалық энергиясының өлшем бірлігі ретінде 1 кг·м = 9, 8 Дж көрсетіледі.

Барлық белгілі энергия көздерінің ішінен тәжірибе жүзінде тек қана 4 энергия түрі кеңінен қолданылады: жылу (шамамен 70-75%), механикалық (шамамен 20-22%), электр - шамамен 3-5 %, электр магнитті - жарықтандыру (1%-дан кем емес) . Кеңінен қолданылатын энергия көзі ретінде әзірге миералды органикалық жанғыш (көмір, мұнай, табиғи газ және т. б. ) химиялық энергия орын алуда, Жердегі барлық энергия қорының біршама пайыздық үлесін құрайды, сарқылмайтын бола алады (яғни, қалпына келетін)

Электр энергиясы - энергияның бірден бір технологиялық түрі болып табылады. кеңінен таралған және де келесідей факторлармен негізделген:

1. энергияның басқа түрлерiне айналу қабiлеттiлiгiмен: механикалық, жылу, жарық, химиялық;

2. пайдалануда және тасымалдауда қоршаған ортаның ластануына зияны жоқтығымен;

3. электр энергиясының негiзiнде автоматтандырудың биiк дәрежесi мен принциптi жаңа озық технологиялық үдерiстердi енгiзумен;

4. үнемi өлшеудің жеңiл мүмкiндiгі және энергия алудың кезеңiнде, процесті бақылау және пайдалану;

5. пайдаланудан кейiн қалдықтарды кәдеге жаратудың қажетi жоқтығымен.

Жылу энергиясы заманауи кәсіпорындарда, ұйымдарда технологиялық процестерді орындау үшін, және тұрмыста ыстық су, бу энергиясы, және отының жану өнімі түрінде кеңінен қолданылады. Қазіргі таңда технологиялық процестердің 65% -ы жылу энергиясын пайдалануды талап етеді.

$Описание: F:\Электронный_учебник\Энергосбереж каз\Теория\1н.files\image001.png$

1. 1 - сурет - 2010 жыл үшін елдің энергия сыйымдылығы

«Энергия үнемдеу 2020» бағдарламасы 9 бағыт бойынша жап-жаңа және түбегейлi тәсілдерді ұсынады, атап айтқанда:

1. энергиялық тиiмдi өнеркәсiп;

2. инновациялық энергетика;

3. энергиялық тиiмдi тұрғын үй коммуналдық шаруашылығы;

4. энергиялық тиiмдi құрылыс;

5. энергиялық тиiмдi көлiк;

6. энергиялық тиiмдi бюджеттiк сектор;

7. энергиялық тиiмдi жарықтандыру;

8. энергиялық тиiмдi қоғам;

9. үнемді төлем;

Бірінші реттік энергияны екінші реттік энергияға өзгерту мынадай түрде өтеді: жылу электр станциясында (ЖЭС) - жылу; су электр станциясында (СЭС) - механикалық (су қозғалыс энергиясы) ; су жинағыш станцияда) - механикалық (жасанды сумен алдын-ала толтырылған қозғалыс энергиясы) ; атом электр станциясында (АЭС) - атомдық (ядролық энергия отыны) .

Жылуэнергетикалық жүйесі және жылумен жабдықтау

Өндірістік өнеркәсіптегі жылудың негізгі тұтынушылары:

а) белгілі будың параметрлерінің жұмыс денесі ретінде күштік агрегаттар қолданылады (булы балғалар, престер, насостар, турбокомпрессорлар және т. б. ) . Жетек ретінде булы машиналар қолданылады (0, 8-1, 0 МПа, 200-250°С) немесе турбиналар (1, 8-3, 5 МПа, 350-450°С) ;

б) технологиялық аппараттар және құрылғылар, оларда жылу технологиялық процесстерді іске асыру үшін қолданылады (қыздырушылар, булағыш және ректификациялы қондырғылар, кептіргіштер, химикалық өндірістер реакторлары) . Жұмыстық дене ретінде қаныққан қызып кеткен бу қолданылады ( 0, 3-0, 8-ден 9-ға дейін МПа) және су (t≤150 °С температурасымен) ;

в) Жылу және өнеркәсіптік желдеткіштер, мәдени - тұрмыстық және тұғын үйлер, ыстық сумен жабдықтау және ауаны тазарту жүйелері. Жұмыстық дене ретінде бу ( 0, 6 МПа-ға дейін) және су (t≤150 °С температурасымен) .

Жылуды әртүрлі тұтынуға қарамастан, мінезі жағынан жылулық тұтынуды екі топқа бөлуге болады:

- мезгілдік тұтынушылар;

- жылдық тұтынушылар.

Мезгілдік тұтынушыларға мына жүйелер жатады:

- жылу;

- желдеткіштер (калорифердағы ауаны жылытумен) ;

- ауаны тазарту (белгілі сапалы, тазалықты, температуралы, дымқылдықты ауаны алу) .

Мезгілдік жүктеме өлшемі ауданның климаттық шартына байланысты: температураларға және жел жылдамдықтарына, күннің сәулеленуі, және т. б. Мезгілдік жүктеме өлшеміне сыртқы ауа температурасы әсер етеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.