Жылу энергиясын тұтыну
Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан Мемлекеттік университеті
Тақырыбы :Жылу энергиясын тұтыну
Орындаған :Советбекова Алуа
Қабылдаған: Азамат Берікұлы
Өскемен-2018
Мазмұны
Жоспар
I. Кіріспе
Қазақстан энергетикасы.
II. Негізгі бөлім
a) Энергия мен отын - энергетикалық ресурстарының түрлері
b) Жылу энергетикалық жүйесі және жылумен жабдықтау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе.
Қазақстан энергетикасы
Заманауи энергияны қажет ететін салалары бар өнеркәсіптің ірі зауыттары өндірістік комплекс құрайтын әр түрлі технологиялық және энергетикалық қондырғылар санынан тұрады.
Өндірістік өнеркәсіптердің жылуэнергетикалық жүйелері (ӨӨ ЖЭЖ) деп технологиялық агрегаттармен қоса өнеркәсіпте энергоресурстардың (ЭР) барлық көздерін біріктіретін және барлық ЭР тұтынушыларымен қоса біріктіретін жүйені айтады. ӨӨ ЖЭЖ рацоналды құру міндеті түрлі ЭР-ді қолдану мен оңтайлы бөлуді ұйымдастыру болып табылады. Соынымен қатар, тиімді және экономды жұмысты қамтамасыз ету үшін оңашаланған агрегаттарда да, жалпы кәсірорында да уақыттың кез келген мерзімінде ЭР-ді тұтынатын да және оны өндіретін де барлық агрегаттардың жұмысының нақты (сағатқа дейін) графиктері мен режимдерін ескеру қажет.
ӨӨ ЖЭЖ құрастырудың жетілдіруіне зауыттардағы энергоресурстарды пайдаланудың халық шаруашылықтық тиімділігі және олардың жоғалу мөлшері тәуелді; сондай-ақ кәсіпорындардың сыртқы ЭР-ға, капитал құюға қажеттілігі; кәсіпорындардың сыртқы ортаға әсері және т.б.
ӨӨ ЖЭЖ қамтитын энергоресурстарға кәсіпорындағы бпрлық түрлер, соның ішінде: түрлі көздерден шығатын су булары мен ыстық су; жану газдары - домналық, кокстық, конверторлық, мұнайды қайта өңдеу агрегаттарының, ферробалқыту электрпештерінің; алуан-түрлі технологиялық агрегаттардың кету газдарының физикалық жылуы, және де суитын өнімдердің; тхнологиялық агрегаттардың конструктивті элементтерінің суу жылуы; балқыған шлактардың жылуы; өндірістің тасымалдауға клмейтін жану қалдықтары; түрлі газдар мен сұйықтықтардың артық қысым; технологиялық үрдістер мен өндірістік қажеттіліктерге арналған қысылған ауа; техникалық (О2 мөлшері 99,5%) оттегі мен технологиялық (О2 мөлшері 95%), газ іспеттес және сұйық оттегі.
Аталған ЭР түрлеін тұтынудан абсолютті және салыстырмалы шығару түрлі кәсіпорындарда қатты өзгешеленеді, тура сондай оларды шығару мен тұтынуда нақты графиктер де өзгешеленеді. Сол себепті, ӨӨ ЖЭЖ дұрыс құрастыру мен қодауын ұйымдастыру үшін технологиялық агрегаттардың энергетикалық сипаттамаларын , сонымен қатар, сәйкес технологиялық үрдістерді білу қажет.
Кәсіпорындарда жанармайды үнемдеудің бір қатар жолдары бар: энергия жинақтайтын технологияларды қолдану және технологиялық агрегаттар мен үрдістерді энергетикалық жетілдіру. Оларды енгізу дәл осы әсерде жаңа мұнай және газ орындарын зерттеуге қарағанда 3-4 есе арзан: түрлі энергоресурстардың өндіретін және тұтынатын энергетикалық қондырғылар мен агрегаттардың ПӘК-ін арттыру (жанармайдың улестік шығындарын төмендету), мысалы, қазандықтардың, турбиналардың, компрессорлардың, оттегі құрылғыларының, утилизациялық қондырғылардың жабдықтарының ПӘК-і, халық шаруашылық жағынан тиімді ӨӨ ЖЭЖ құрастыруӨӨ ЖЭЖ құрастыруды оңтайландыру келесі мақсаттарға қажет:
- тұтынушыларды кезкелген уақыт мерзімінде қажетті көрсеткіштері бар энергоресурстарының барлық түрлерімен кідіріссіз қамтамасыз ету;
- барлық ішкі энергоресурстарды максималды және едәувір тиімді қолдану, оларды қолданудың оңтайлы бағытын анықтау;
- дебаланс әсерінен түрлі энергоресурстардың жоғалуын төмендету, не мүлдем болдырмау мақсатында өндірістік агрегаттар жұмысының нақты графиктерін есепке ала отырып, уақыттың кез келген мерзімінде энергоресурстардың кірістері мен шығыстырының тепе-тендігін қамтамасыз ету. Домналық газды жоғалту 10 пайыздан асатын зауттар бар;
- кәсіпорын бойынша энергоресурс көздеріні едәуір үнемді қорландыру;
- белгілі бір өндіріс үшін энерготасушылардың оңтайлы таңдау жасау, нақтылы айтқанда, пирометрикалық және басқа сипаттамаларына байланысты тұтынушылар бойынша жанармайдың түрлерін оңтайлы бөлу;
- жалпы кәсіпорынның энергошаруашылығын да, түрлері мен көрсеткіштері бойынша бөлек қондырғыларды да кешенді оңтайландыру мүмкіндігі;
- белгілі бір құрылғылар мен агрегаттардың жұмысының едәуір ықтимал және ұзақ режимдерін анықтау, бұл олардың түрлері мен мөлшерлерінің, және де басқа да режимдік сипаттамаларын дұрыс таңдауы үшін маңызды;
- ӨӨ ЖЭЖ-нің басқа кәсіпорындар және қондырғылармен, сонымен қатар аумақтың энергиямен қамтамасыз етудің жалпы жағдайларымен үнемді әрі тиімді байланыстарын анықтау.
Сондай-ақ, дұрыс құрылған ӨӨ ЖЭЖ аумақтың жанармай-энергетикалық тепе-теңдігін оңтайлы құрылуына негіз бола алады. Қазіргі кезде күрделі кешендердің кез келген оптимизациясын жүйелі әдіс негізінде жүргізу қажет екендігі жалпыға мәлім.
Негізінен, ӨӨ ЖЭЖ-н құрудың жетілу (рационалдылық) дәрежесінің толыққанды критериі әзірше жоқ. Кез келген ӨӨ ЖЭЖ барлық энергоресурстар бойынша тікелей шығынға ие бола алмайды, дегенмен халық шаруашылық жағынан аса оңтайлы емес, мәселен, төментемпературалы жылу жағдайында қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін жоғары сапалы дефицитті жанар-жағар май немесе жоғары температуралы жылуды шығындайды.
Энергия мен отын - энергетикалық ресурстарының түрлері
Энергетикамен немесе энергетикалық жүйе астарынан халық шаруашылығында энергетикалық ресурстардың барлық түрлерін алуға, пайдалану мен үлестіру, өзгертуге арналған табиғи мен жасанды (адамдардың іс-әрекетінен туындаған) жүйелердің үлкен жиынтығын түсінуімізге болады. Энергетикалық ресурстар - табиғи мен өндірілген энергия тасушылар жиынтығы, қазіргі кезде немесе келешекте шаруашылықтық және басқа да қызмет түріне пайдаланылуы мүмкін энергия қоры, сонымен қатар әр түрлі энергия түрінің жиынтығы.
Қазіргі таңда энергияның 20 түрі анықталып жіктелген. Күнделiктi өмiрде ең жиі қолданылатын, және ғылыми зерттеулерде энергияның келесідей түрі пайдаланылады.
1. Ядролық энергия - ауыр ядролардың бөлінуі және жеңіл ядроларды синтездеу кезінде әр түрлi түрлерде босатылатын нейтрондар мен протондар энергиясы; соңғы кездерде оны термоядролық деген атаумен келтіреді.
2. Химиялық энергия - екі немесе оданда көп заттардың өзара әрекеттесу жүйесінің энергиясы болып табылады. Бұл энергия химиялық реакцияларда атомдар мен молекулалардың электрондық қабатының қайта құрылуы нәтижесінде босатылады. Мәселен, АЭС - (атом электростанциясы), бұл дұрыс. Нақтырақ айтқанда, ЯЭС (ядролық электростанция) деген атау енгізсек дұрыс болар еді.
3. Электр статикалық энергия - электр зарядтарының өзара әректтесуінің потенциалды энергиясы, яғни электр өрісіндегі еңсеру процесінде күш беретін электрлік зарядталған дененің жинақталған энергия қоры.
4. Магниттік статикалық энергия - магнит зарядтарының өзара әректтесуінің потенциалды энергиясы, немесе ауысу процесінде магнит өрісінде күштерді еңсеруге қабілетті денеге жинақталған энергия қоры, ауысу процесі осы күштердің іс-әрекетіне қарсы жүргізіледі. Магнит өрісінің қайнар көзі тұрақты магниттік электрлік ток болып табылады.
5. Серпімділік энергиясы- механикалық серпiмдi өзгертiлген (қысылған серiппе, газ) дененің потенциалдық эгергиясы, жүктемелерді алуда көбіне механикалық энергияның түрiнде босатылады.
6. Жылулық энергия - денелердiң бөлшектерiнің жылулық қозғалысының энергиясының бір бөлігі, ол берілген денелердің және дене мен қоршаған ортаның өзара температуралық айырымы есебінен алынады.
7. Механикалық энергия - дененің және дененің жеке бөлшектерінің еркін қозғалысынң кинетикалық энергиясы.
8.Электр (электр динамикалық) энергиясы - электр тогының барлық пішініңдегі энергиясы.
9. Элект омагниттік (фотондық) энергия - электрлік магнит өрісіндегі фотондардың қозғалыс энергиясы.
10. Биологиялық энергия - физикалық-химиялық процестердің ерекше тобы, бірақ энергияның басқа түрлері қатысады.
11. Жаңғыртылатын энергия көзi - бұл үнемi бар немесе табиғи ортада периодты түрде пайда болатын энергия ағыны. Жаңғыртылатын энергия көзiне мына энергия түрлерні енгізуге болады: күн; толқын энергиясы; биомассадан өндiрiлетiн өзендер; жел; теңiз балдырлары;; суағарлар; қатты тұрмыстық қалдықтар; геотермалды энергия көзi. Жаңғыртылатын энергия көзiнің кемшілігі шоғырлану дәрежесінің төмендігі болып табылады. Бірақ оның кеңінен таралғандығы айтарлықтай дірежеге ие, ол бұл жетіспеушіліктің орнын басады, және оған қатысты жоғары экологиялық жиiлiгі және олардың практикалық сарқылмайтындығынатап өту керек. Энергетикалық ресурстардың сарқылатындығын есепке ала отырып, көптеген елдерде
12. Қайта қалпына келмейтін энергия көзі - көмірсутектік ... жалғасы
Тақырыбы :Жылу энергиясын тұтыну
Орындаған :Советбекова Алуа
Қабылдаған: Азамат Берікұлы
Өскемен-2018
Мазмұны
Жоспар
I. Кіріспе
Қазақстан энергетикасы.
II. Негізгі бөлім
a) Энергия мен отын - энергетикалық ресурстарының түрлері
b) Жылу энергетикалық жүйесі және жылумен жабдықтау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе.
Қазақстан энергетикасы
Заманауи энергияны қажет ететін салалары бар өнеркәсіптің ірі зауыттары өндірістік комплекс құрайтын әр түрлі технологиялық және энергетикалық қондырғылар санынан тұрады.
Өндірістік өнеркәсіптердің жылуэнергетикалық жүйелері (ӨӨ ЖЭЖ) деп технологиялық агрегаттармен қоса өнеркәсіпте энергоресурстардың (ЭР) барлық көздерін біріктіретін және барлық ЭР тұтынушыларымен қоса біріктіретін жүйені айтады. ӨӨ ЖЭЖ рацоналды құру міндеті түрлі ЭР-ді қолдану мен оңтайлы бөлуді ұйымдастыру болып табылады. Соынымен қатар, тиімді және экономды жұмысты қамтамасыз ету үшін оңашаланған агрегаттарда да, жалпы кәсірорында да уақыттың кез келген мерзімінде ЭР-ді тұтынатын да және оны өндіретін де барлық агрегаттардың жұмысының нақты (сағатқа дейін) графиктері мен режимдерін ескеру қажет.
ӨӨ ЖЭЖ құрастырудың жетілдіруіне зауыттардағы энергоресурстарды пайдаланудың халық шаруашылықтық тиімділігі және олардың жоғалу мөлшері тәуелді; сондай-ақ кәсіпорындардың сыртқы ЭР-ға, капитал құюға қажеттілігі; кәсіпорындардың сыртқы ортаға әсері және т.б.
ӨӨ ЖЭЖ қамтитын энергоресурстарға кәсіпорындағы бпрлық түрлер, соның ішінде: түрлі көздерден шығатын су булары мен ыстық су; жану газдары - домналық, кокстық, конверторлық, мұнайды қайта өңдеу агрегаттарының, ферробалқыту электрпештерінің; алуан-түрлі технологиялық агрегаттардың кету газдарының физикалық жылуы, және де суитын өнімдердің; тхнологиялық агрегаттардың конструктивті элементтерінің суу жылуы; балқыған шлактардың жылуы; өндірістің тасымалдауға клмейтін жану қалдықтары; түрлі газдар мен сұйықтықтардың артық қысым; технологиялық үрдістер мен өндірістік қажеттіліктерге арналған қысылған ауа; техникалық (О2 мөлшері 99,5%) оттегі мен технологиялық (О2 мөлшері 95%), газ іспеттес және сұйық оттегі.
Аталған ЭР түрлеін тұтынудан абсолютті және салыстырмалы шығару түрлі кәсіпорындарда қатты өзгешеленеді, тура сондай оларды шығару мен тұтынуда нақты графиктер де өзгешеленеді. Сол себепті, ӨӨ ЖЭЖ дұрыс құрастыру мен қодауын ұйымдастыру үшін технологиялық агрегаттардың энергетикалық сипаттамаларын , сонымен қатар, сәйкес технологиялық үрдістерді білу қажет.
Кәсіпорындарда жанармайды үнемдеудің бір қатар жолдары бар: энергия жинақтайтын технологияларды қолдану және технологиялық агрегаттар мен үрдістерді энергетикалық жетілдіру. Оларды енгізу дәл осы әсерде жаңа мұнай және газ орындарын зерттеуге қарағанда 3-4 есе арзан: түрлі энергоресурстардың өндіретін және тұтынатын энергетикалық қондырғылар мен агрегаттардың ПӘК-ін арттыру (жанармайдың улестік шығындарын төмендету), мысалы, қазандықтардың, турбиналардың, компрессорлардың, оттегі құрылғыларының, утилизациялық қондырғылардың жабдықтарының ПӘК-і, халық шаруашылық жағынан тиімді ӨӨ ЖЭЖ құрастыруӨӨ ЖЭЖ құрастыруды оңтайландыру келесі мақсаттарға қажет:
- тұтынушыларды кезкелген уақыт мерзімінде қажетті көрсеткіштері бар энергоресурстарының барлық түрлерімен кідіріссіз қамтамасыз ету;
- барлық ішкі энергоресурстарды максималды және едәувір тиімді қолдану, оларды қолданудың оңтайлы бағытын анықтау;
- дебаланс әсерінен түрлі энергоресурстардың жоғалуын төмендету, не мүлдем болдырмау мақсатында өндірістік агрегаттар жұмысының нақты графиктерін есепке ала отырып, уақыттың кез келген мерзімінде энергоресурстардың кірістері мен шығыстырының тепе-тендігін қамтамасыз ету. Домналық газды жоғалту 10 пайыздан асатын зауттар бар;
- кәсіпорын бойынша энергоресурс көздеріні едәуір үнемді қорландыру;
- белгілі бір өндіріс үшін энерготасушылардың оңтайлы таңдау жасау, нақтылы айтқанда, пирометрикалық және басқа сипаттамаларына байланысты тұтынушылар бойынша жанармайдың түрлерін оңтайлы бөлу;
- жалпы кәсіпорынның энергошаруашылығын да, түрлері мен көрсеткіштері бойынша бөлек қондырғыларды да кешенді оңтайландыру мүмкіндігі;
- белгілі бір құрылғылар мен агрегаттардың жұмысының едәуір ықтимал және ұзақ режимдерін анықтау, бұл олардың түрлері мен мөлшерлерінің, және де басқа да режимдік сипаттамаларын дұрыс таңдауы үшін маңызды;
- ӨӨ ЖЭЖ-нің басқа кәсіпорындар және қондырғылармен, сонымен қатар аумақтың энергиямен қамтамасыз етудің жалпы жағдайларымен үнемді әрі тиімді байланыстарын анықтау.
Сондай-ақ, дұрыс құрылған ӨӨ ЖЭЖ аумақтың жанармай-энергетикалық тепе-теңдігін оңтайлы құрылуына негіз бола алады. Қазіргі кезде күрделі кешендердің кез келген оптимизациясын жүйелі әдіс негізінде жүргізу қажет екендігі жалпыға мәлім.
Негізінен, ӨӨ ЖЭЖ-н құрудың жетілу (рационалдылық) дәрежесінің толыққанды критериі әзірше жоқ. Кез келген ӨӨ ЖЭЖ барлық энергоресурстар бойынша тікелей шығынға ие бола алмайды, дегенмен халық шаруашылық жағынан аса оңтайлы емес, мәселен, төментемпературалы жылу жағдайында қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін жоғары сапалы дефицитті жанар-жағар май немесе жоғары температуралы жылуды шығындайды.
Энергия мен отын - энергетикалық ресурстарының түрлері
Энергетикамен немесе энергетикалық жүйе астарынан халық шаруашылығында энергетикалық ресурстардың барлық түрлерін алуға, пайдалану мен үлестіру, өзгертуге арналған табиғи мен жасанды (адамдардың іс-әрекетінен туындаған) жүйелердің үлкен жиынтығын түсінуімізге болады. Энергетикалық ресурстар - табиғи мен өндірілген энергия тасушылар жиынтығы, қазіргі кезде немесе келешекте шаруашылықтық және басқа да қызмет түріне пайдаланылуы мүмкін энергия қоры, сонымен қатар әр түрлі энергия түрінің жиынтығы.
Қазіргі таңда энергияның 20 түрі анықталып жіктелген. Күнделiктi өмiрде ең жиі қолданылатын, және ғылыми зерттеулерде энергияның келесідей түрі пайдаланылады.
1. Ядролық энергия - ауыр ядролардың бөлінуі және жеңіл ядроларды синтездеу кезінде әр түрлi түрлерде босатылатын нейтрондар мен протондар энергиясы; соңғы кездерде оны термоядролық деген атаумен келтіреді.
2. Химиялық энергия - екі немесе оданда көп заттардың өзара әрекеттесу жүйесінің энергиясы болып табылады. Бұл энергия химиялық реакцияларда атомдар мен молекулалардың электрондық қабатының қайта құрылуы нәтижесінде босатылады. Мәселен, АЭС - (атом электростанциясы), бұл дұрыс. Нақтырақ айтқанда, ЯЭС (ядролық электростанция) деген атау енгізсек дұрыс болар еді.
3. Электр статикалық энергия - электр зарядтарының өзара әректтесуінің потенциалды энергиясы, яғни электр өрісіндегі еңсеру процесінде күш беретін электрлік зарядталған дененің жинақталған энергия қоры.
4. Магниттік статикалық энергия - магнит зарядтарының өзара әректтесуінің потенциалды энергиясы, немесе ауысу процесінде магнит өрісінде күштерді еңсеруге қабілетті денеге жинақталған энергия қоры, ауысу процесі осы күштердің іс-әрекетіне қарсы жүргізіледі. Магнит өрісінің қайнар көзі тұрақты магниттік электрлік ток болып табылады.
5. Серпімділік энергиясы- механикалық серпiмдi өзгертiлген (қысылған серiппе, газ) дененің потенциалдық эгергиясы, жүктемелерді алуда көбіне механикалық энергияның түрiнде босатылады.
6. Жылулық энергия - денелердiң бөлшектерiнің жылулық қозғалысының энергиясының бір бөлігі, ол берілген денелердің және дене мен қоршаған ортаның өзара температуралық айырымы есебінен алынады.
7. Механикалық энергия - дененің және дененің жеке бөлшектерінің еркін қозғалысынң кинетикалық энергиясы.
8.Электр (электр динамикалық) энергиясы - электр тогының барлық пішініңдегі энергиясы.
9. Элект омагниттік (фотондық) энергия - электрлік магнит өрісіндегі фотондардың қозғалыс энергиясы.
10. Биологиялық энергия - физикалық-химиялық процестердің ерекше тобы, бірақ энергияның басқа түрлері қатысады.
11. Жаңғыртылатын энергия көзi - бұл үнемi бар немесе табиғи ортада периодты түрде пайда болатын энергия ағыны. Жаңғыртылатын энергия көзiне мына энергия түрлерні енгізуге болады: күн; толқын энергиясы; биомассадан өндiрiлетiн өзендер; жел; теңiз балдырлары;; суағарлар; қатты тұрмыстық қалдықтар; геотермалды энергия көзi. Жаңғыртылатын энергия көзiнің кемшілігі шоғырлану дәрежесінің төмендігі болып табылады. Бірақ оның кеңінен таралғандығы айтарлықтай дірежеге ие, ол бұл жетіспеушіліктің орнын басады, және оған қатысты жоғары экологиялық жиiлiгі және олардың практикалық сарқылмайтындығынатап өту керек. Энергетикалық ресурстардың сарқылатындығын есепке ала отырып, көптеген елдерде
12. Қайта қалпына келмейтін энергия көзі - көмірсутектік ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz