Лазер сәулелерінен ультра және инфра дыбыстан қорғану


Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Ақпараттық технологиялар факультеті
«Информатика» кафедрасы
«Есептеу текхникасы және бағдарламамен қамтамасыз ету» мамандығы
СӨЖ-1
Тақырыбы : Лазер сәулелерінен ультра және инфра дыбыстан қорғану
Жұмысты орындаған: Иманжан Саят.
Жұмысты тексерген: Қожахан А. К.
2018-2019 жыл
Жоспар
- Дыбыс, ультрадыбыс, инфрадыбыс және лазер туралы жалпы түсініктер
- Ультрадыбыстар мен инфрадыбыстардың ағзаға әсерлері және қорғану әдістері
- Лазер сәулелерінен қорғану әдістері
- Қолданылған сайттар тізімі
Дыбыс, ультрадыбыс, инфрадыбыс және лазер туралы жалпы түсініктер
Дыбыс , кең мағынасында - газ, сұйықтық немесе қатты күйдегі серпімді орта бөлшектерінің толқын түрінде таралатын тербелмелі қозғалысы; тар мағынасында - адамдар мен жануарлардың арнаулы сезу органымен субъективті түрде қабылданатын құбылыс.
Ультрадыбыс (лат. ultra - шектен тыс, үстінде және дыбыс) - адам құлағына естілмейтін жиілігі 20 кГц-тен жоғары серпімді толқындар. Ультрадыбысты жануарлар (жарғанаттар, балықтар, жәндіктер) қабылдай алады. Ультрадыбыстар, керісінше, физикалық және технологиялық әдістерде кеңінен қолданылып отыр. Бұл дыбыстарды адамдар арнайы құралдардың көмегімен естиді және қабылдай алады. Ультрадыбыс толқындарының басты ерекшелігі - оларды дыбыс көзінен белгілі бір бағытта таралатындай етіп бағыттауға болады.
Инфрадыбыс (лат. іnfra - төмен, астында) - жиілігі адам еститін дыбыс толқыны жиілігінен төмен (16 Гц-тен төмен) серпімді толқын. Амплитудасы үлкен И-тар жер сілкіну, су асты, жер асты қопарылыстары, қатты дауыл кезінде, цунами толқындарынан, т. б. пайда болады. Бұл дыбыстарды адам құлағы қабылдамайды, бірақ олар белгілі бір дәрежеде адам организміне әсер етеді. Мысалы, 5 Гц-тен 9 Гц-ке дейінгі жиілік аралығында инфрадыбыстар бауырдың, асқазанның, көкбауырдың тербеліс амплитудаларын арттырады, көкірек қуысында ауыртпалық туғызады, ал 12-14 Гц жиіліктерде құлақта шуыл пайда болады. Инфрадыбыстардың адам организміне кері әсері болғандықтан, олар техникада кеңінен қолданыс таппаған.
Лазер (ағылш. laser , ағылш. light amplification by stimulated emission of radiation - жарықты мәжбүрлі сәулелену арқылы күшейту қысқашасы) - бір сызыққа жинақталған сәулелер, оптикалық кванттық генератор - толтыру (жарық, электр, жылу, химиялық және т. б. ) энергиясын когерентті, монохроматты, поляризацияланған және тар бағытталған сәулелену ағынының энергиясына түрлендіруші аспап.
Ультрадыбыстар мен инфрадыбыстардың ағзаға әсерлері және қорғану әдістері
Инфра дыбыстың негізгі көздері, іштен жану двигательдері, желдеткіштер, поршенді компрессорлар және басқа жүрісі баяу машиналар болады. Инфра дыбыстық 100-120 дБ деңгейімен әсер еткен кезде, адамның басы ауырады, жұмыс қабілеттілігі төмендейді, қорқыныш үрей пайда болады, вестивибулярлы аппараттардың функциясының бұзылады, ал 5-10Гц жиілікте -ішкі мүшелердің дірілі сезіледі. Октавалы жолақты дыбыс қысымының деңгейі, орта геометриялық деңгейі 2, 4, 8 және 16 Гц -те 105 дБ-дан көп болмады керек, ал жиілігі 32 Гц -тегі жолақта - 102 дБ-дан көп болмауы керек.
Инфра дыбысты тербелістердің ұзақ уақыт әсер ету нәтижесінде адамда, әлсіздік, қозғалғыштық пайда болады, сезімі нашарлап, түс көруі бұзылады. 8 Гц жиілікті инфра дыбыс, адам үшін өте қауіпті, бұл жиілік адам миының биотоқтарының альфа ырғағымен сәйкес келеді.
Инфра дыбысты төмендету қарқындылығы, оның көздерін азайту, оқшаулау, жұтылу, жеке қорғаныс құралдарын қолдану көмегімен жүзеге асады.
Инфра дыбыспен күресудің негізгі шараларына, сонымен бірге машиналардың жылдам жүрісіні арттыруды жатқызуға болады, бұл естілу жиілігінде максимум шағылуды қамтамасыз етеді; үлкен өлшемдегі конструкциялардың қаттылығын арттыруға; төменгі жиілікті дірілді жобға; реактивті типті (шағылған энергия көзіне қайтару) тұншықтырғыш қондырғылар.
Ультра дыбыс кең қолданыс табады (пайка жасауда, дәнекерлеуде өте нәзік және өте қатты материалдарды өңдеуде, дефектоскопияда, медицинада, ластанған ауаны тазартуда) . Ультра дыбыстың генераторлары, ультра дыбысты технологиялық қондырғылар мен аспаптар. Олардың 20 -7 0 кГц жиіліктегі жұмысы кезінде, құлаққа естілмейтін шу пайда болады, 100-120 дБ. Ультра дыбыстық тербелістер қозған заттарға жақымдалған кезде, өте қауіпті байланыстың сәулеленуі болады. Осындай ультра дыбысты қондырғыларда жұмыс істегенде, міндетті түрде арнайы қорғаныс құралдарын қолдану керек- резеңке қолғаптар және мақта матаны астарлар.
Адам ағзасына әсер ететін ультар дыбыстың зияндылығы; жүйке жүйесінің бұзылуы, қысым өзгереді, қанның құрамы мен қасиеті, есту қабілеті жоғалады. Ультра дыбыс адамға, ауа ортасы арқылы сәйкес 11-20 кГц жиілік диапозонындағы дыбыстың қысым деңгейі 75-110 дБ -ға сәйкес аспауы керек, ал жалпы 20-100 кГц жиілік диапозонындағы дыбыстық қысым деңгейі, 110 дБ -дан жоғары болмауы керек.
Ауа арқылы әсер ететін ультра дыбыстан қорғану келесі шарттармен қамтамасыз етілуі мүмкін:
- жұмыс жиілігі жоғары қондырғыларды қолдану;
- қаптамаларды болат пен дюралюминийді (қалыңдығы 1 мм) және резеңке (5мм) немесе гетинаксты рубероид жабыстырылған;
- жұмысшы мен қондырғының арасында экрандар орнату;
- ультра дыбыстың қондырғыларды арнайы бөлімшелермен кабиналарға орналастыру.
Діріл әсерін түгелдей жою мен төмендетудің негізгі шаралары жұмысшыға - автоматтандырылған және жоғары механикаландырылған өндірістерді енгізу, цехтан мен жоғары механикаландырылған өндірістерді енгізу, цехтар мен учаскелерін дистанциалы басқару. Дірілмен күресудің негізгі шаралары:
- машиналар конструкциялар мен технологиялық үдірістерді жетілдіру (механизмдерді ауыстыру;
- дірілді демпфирлеу (дірілді жұту) - үлкен ішкі үйкелісті, материалды конструкцияларды қолдану;
- дірілдейтін бетке, серпімді тұтқырлы материалдар қабатын енгізу (пластмасса, ағаш, резеңке) ;
Қол құралдарымен жұмыс істеген кезде (электрлік, пневматикалық) дірілдің әсерінен жеке қорғаныс құралдары қолдналыды (қолғап) . Суық мезгілдерде, діріл ауруы пайда болмас үшін, жылу қолғаптармен қамтамасыз ету керек. Сонымен бірге дірілге қарсы белбеулер, асталар, діріл жұтатын кілемшелер, діріл жұтатын аяқ киімдерді қолдануға болады.
Лазерлік сәулеленуден қорғау әдістері
Лазерлік сәулеленуден қорғау әдістері:
1 ұйымдастырушылық;
2 инженерлік-техникалық;
3 жеке қорғаныс;
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz