Қосалқы станциялардағы электрмен жарықтандыру қондырғылары

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Батыс Қазақстан инженерлік-технологиялық колледжі

Оқу практикасы бойынша

ЕСЕП

Тақырыбы

«Электр станцияларындағы электр жарықтандыру мен қосалқы станцияларындағы электрмен жарықтандыру қондырғыларының сипаттамасы»

Орындаған : ЭЛС 11 тобының суденті Асабаев Н. Ж.

Тексерген: практика жетекшісі Укасова М. М.

Орал, 2016ж.

Мазмұны

Кіріспе

Негізгі бөлім

1. Электр станциялары және энергетикалық жүйе

2. Электр станцияларының типтері мен сипаттамалары

3. Электр жарықтандыру тізбектерін тексеру және жинау

4. Қосалқы станциялардағы электрмен жарықтандыру қондырғылары

Қорытынды

Әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Электр қондырғылары - бұл энергетиктер пайдаланатын жабдықтар, сонымен бірге біздің күнделікті тұрмысымыздағы барлық тұрмыстық приборлар.

Оқшауланбаған сымдар мен электр қондырғысының ток жіберетін бөліктеріне жақындаған адам электр тізбегіне қосылған кернеуге түседі. Кернеу әсерімен оның денесінен адам ағзасының қалыпты жұмысынбұзатын электр тогы өтіп, соның салдарынан адамның денесі құрысып-тартылып, дем алуы тоқтап, жүрек қағысы тоқтайды. Адам денесінің бір бөліктері күйіп, ол ауыр күйік жарақаттарын алады. Адам өмірі тоқтайды, не болмаса ол мүгедек болып қалады.

Адам денесінен өтетін ток қаншалықты көп болса, ол соншалықты оның өміріне қауіпті!

Адам токқа түсіп қалған ток кернеудің жоғары болуына байланысты.

Қауіпсіз деп 12 вольтті кернеу саналады. Ал өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығында, және тұрмыста біршама кеңінен таралған электр желілері 220 - 380 вольтті (220 вольт - жарықтандыру және тұрмыстық асапаптар үшін, 380 вольт - үш фазалы электр қозғалтқыштары үшін) . Бұл кернеу экономикалық жағынан үнемді, бірақ адам үшін қауіпті. Көптеген өмірге қауіпті жазатайым оқиғалардың көбі 220-380 вольтті кернеуге түскен адамдардың оқиғаларына байланысты болған.

Жарықтандыру және сәулелендіру жабдықтары жарық және сәуле көздерінен және оларды бекітуге, электр желісіне қосуға, жарық не сәуле ағындарын бағыттап бөлуге, көз шағылыстыратын әрекетті тежеуге, механикалық зақымданудан және агрессивті орта әсерінен қорғауға арналған құрылғылардан тұрады.

Электр жарықтандырғыштары аспалы, төбеге не қабырғаға қондырылатын, стол үстіне қойылатын және кірімді болып бөлінеді. Олар құрылмалық орындалуына орай ашық, жабық, ылғалдан қорғалған, шаң өтпейтін және қопарылыстан қорғалған болып дайындалады.

Жарықтандырғыштар мен сәулелендіргіштерді монтаждағанда оларды төбеге, қабырғаға, арқалықтарға, фермаға сенімді етіп бекітеді. Оларды ілуге металл шынжырлар, диаметрі 1, 5 . . . 2 мм мырышталған болат сымдар мен түтіктер не тіреуіштер қолданылады. Кірме сымдарды түтіктер мен тіреуіштердің ішінде жалғауға болмайды.

Шаң-тозаңды және дымқыл үй-жайларда жарықтандырғыштар мен сәулелендіргіштерге сымдарды енгізу тығыздалып орындалады. Сонымен қатар, ол кезде енгізілген сымдардың жарықтандырғыштар қалқандарына не қақпақшаларына қысылып қалмауын қадағалау қажетті. Монтаждау кезінде жарықтандырғыштар мен сәулелендіргіштердің тура қатарларға дұрыс орналасуын тексереді, қатар сызықтарынан көзге байқалатындай ауытқу болмауы керек.

Негізгі бөлім

1. Электр станциялары және энергетикалық жүйе

Электр энергиясын тұтынушыларды келесі негізгі топтарға бөледі:

1) өндіріс кәсіпорындары;

2) құрылыс;

3) электрификацияланған транспорт;

4) ауыл шаруашылығы;

5) тұрмыстық тұтынушылар және қала мен ауылды қамтамасыздандыру;

6) Электр станцияларының жеке мұқтаждықтары.

Электр энергиясын тұтынушылар болып асинхронды электр қозғалтқыштары, электр пештері, электротермиялық, электролизді және пісіру қондырғылары, жарыұтандыру және тұрмыстыұ приборлар, кондиционды және тоңазтұыш қондырғылары, радио және телеқондырғылары, арнайы тағайындалған медициналық және басұа қондырғылар. Бұдан басқа электр торабтарында электр энергиясын тарату және берумен байланысқан электр энергиясының технологиялық шығыны да жатады.

Электр энергиясын тарату режимі. Жеке өндірістермен, қалалармен ауыл тұтынушыларымен электр энергиясын тұтыну тәулік және жыл ішінде бір қалыпты емес, себебі өндірістер бірдей емес жуктелумен бір, екі және үш сменада жұмыс істейді, сменалар арасында үзілістер болады, жазғы уақытта жұмыс режимі өзгереді, мерекелік күндер, сондай-ақ сыртқы факторлар: тәуліктің жарық бөлігінің ұзақтығы, ауа температурасы және т. б. Қысқы уақытта, таңғы және кешкі сағаттарда өсетін, күндіз және түнде, жазғы уақытта төмендейтін шамдар жүктемесі едәуір бірқалыпсыздық енгізеді.

Электр энергиясын тұтыну режимі жүктеме графигімен көрсетілуі мүмкін - активті, реактивті немесе толық қуаттың уақыттан тәуелділігі. Аптаның әртүрлі күндері үшін және жылдың әртүрлі кезеңдері үшін тәуліктік графигі болады (қыс, жаз, көктем, күз), сондай-ақ жылдық графиктер.

Мысал ретінде қосалқы станцияның 1 суретте тәуліктік графигі келтірілген: көбнесе жарықтандыру жүктемесі бар (1., а сурет) ; екі сменада істейтін жеңіл өнеркәсіп өндірісі (1., б сурет) ; үш сменада жұмыс істейтін мұнай өндіру зауыты (1., в сурет) . Тәуліктік графиктерге тән шамалар болып: Характерными величинами суточного графика являются нагрузки: Р _max максимум, Р _min минимум, Р _cp орташаа сондай-ақ жүктеменің бірдей емес коэффициенті K _нр = Р _min /Р _mах .

Қысқы, көктем-күз және жаз күндері үшін жылдық графиктерді (1 сурет) тәуліктік графиктер сипаты бойынша құрады. Осы кезде ордината бойынша ұуатты, абсцисса өсі бойынша 0 ден 8760 сағ. дейін олардың мәні бойынша орналастырады. Графиктердің осындай құрылуы кезінде Р ₁ ординатасына сәйкес келетін t ₁ абсциссасы, жүктеме бірге тең немесе Р ₁ асатын мерзімді, уақытты сағатта көрсетеді. Мұндай графиктерді ұзақтығы бойынша құралған графиктер деп атиалады. Жылдық график ауданы жыл ішінде тұтынылған W электр энергиясы масштабына сәйкес келеді. W/Р _mах =Т _mах қатынасын максимум жүктемені қолдану ұзақтығы деп атайды, сағ/жыл.

1 Сурет. Электр энергиясын тұтынудың тәуліктік графигі:

а - көбнесе жарықтандыру жүктемесі бар; б - екі сменада істейтін жеңіл өнеркәсіп өндірісі; в - үш сменада жұмыс істейтін мұнай өндіру зауыты

Әртүрлі өндіріс салаларының, қалалардың, ауылдың электр жүктемесінің графигі болатын масимум жүктемені, электр энергиясын тұтынудың режимі мен өлшемін болжауды мүмкін етеді және жүйе дамуын жобалауды негіздеуді мүмкін етеді. Тұтынушылардың жүктеме графигі бірқалыпты болған сайын, электр энергиясының да жүктеме графигі бірқалыпты болады, сонымен электр станциясының үнемді жұмыс істеуін қамтамасыздандыру жеңіл.

Электр энергиясы барлық ауыл шаруашылық салаларында, әсіресе әртүрлі механизмдердің электр жетегінде, ал соңғы жылдары әртүрлі электротехнологиялық орнықтыруларда, бірінші кезекте электротермиялық және электродәнекерлеу қондырғыларда, электролиз, материалдарды электр ұшқынды және электр дыбысты өңдеуде, электрлі бояуда қолданылады.

үлкен тобын ауыл шаруашылығының барлық салаларында: көтергіш көлік машиналары, ағынды-көлікті жүйелер, компрессорлар, насостар, желдеткіштерде қолданылатын жалпы өндірістік механизмдердің жетектері құрайды.

Электрмеханикалық энергия -қолданылатын энергияның негізгі түрі болып табылады, сондықтан электрмеханиканың дамуы электр энергиясы дамуымен өте тығыз байланысты.

Электрмеханика үшін электр құралдар мен электрмен жабдықтау жүйесінің жаңа түрлерін өңдеу және енгізумен ғылыми зерттеу және жоба-конструкторлық институттар айналысады, электр құралдарын шығару - оны қолданудың спецификалық есебін ескере отырып арнайы зауыттарда өндіріледі.

Энергожүйеден өндіріс объектілеріне, қондырғыға, жабдық пен механизмдерге қажетті мөлшер мен сапаға сай электр энергиясын беруді қамтамасыз ету үшін кернеуі 1000В-қа дейін және жоғары желіден тұратын өндіріс мекемелерінің электр жабдықтау жүйелері, трансформаторлық, түрлендіргіш және бөліп тұратын қосалқы станциялар қызмет етеді.

2. Электр станцияларының типтері мен сипаттамалары

Электр энергиясының негізгі бөлігін өндіретіндер:

1) Жылу станциялары (ТЭС), конденсациялық (КЭС) және жылуфикациялық (ТЭЦ) ;

2) атом электр станциялары (АЭС) ;

3) гидро электр станциялары (ГЭС) және гидроаккумаляциялық станциялар (ГАЭС) .

Энергияның аздаған бөлігін дизель электр станциялары өндіреді (ДЭС), сондай-ақ газтрубиналы (ГТУ) және бугазды қондырғылармен (ПГУ) өндіріледі.

Жандандыратын энергия көзінде жұмыс істейтін электр станциялары ерекше орын алады: күн (СЭС), жел (ВЭС), геотерменалды (ГЕОТЭС) және су толқу станциялары (ПЭС) . Бәрақта бұл станциялардың суммалық қуаты мәнсіз.

Электр станциялар типтері . . . КЭС ТЭЦ

Меншікті капитал салу, тен/ кВт . . . 100-150 165-200

Электр энергиясының өзіндік құны, тиын/(кВт-ч) …. 0. 5-1, 0 0. 3-0, 8

Электр станциялар типтері . . . АЭС ГЭС

Меншікті капитал салу, тиын(кВт-ч) …. 0, 45-0, 8 0, 04-0, 2

3. Электр жарықтандыру тізбектерін тексеру және жинау

Электр бұйымдардың, аппаратардың және шырақтардың монтаждау жұмысының құрамына кіреді: олардың қондыру орның белгілеуі, тесу жұмыстары, шырақтарды ілу және зарядтау, электр бұйымдарды және аппаратарды монтаждау, түйіспелік қосуларды орындау, сынау, сыналып қосылатын электр қондрғыларды және оны пайдалануға тапсыру.

Жарықтандыру қондырғылар үшін арналған кабельдермен сымдардың жиынтығы және оларға жататын бектулер, оқшаулап, ұстап тұру, қорғау құрылғыларды жарықтандыру электрөткізгіші деп атайды.

Шам және жарықтандыру арматурадан тұратын жиынтық жарық беруші аспап деп аталады.

Жақын әсердiң жарық берушi аспапты - шырақтар, алыс - прожекторлар деп аталады.

Түрі бойынша жарықтандырғыш қондырғылар стационарлы және тасымалды, ал олар ішкі немесе сыртқы болып бөлінеді.

Тағайындауна қарай жарықтандыру - жалпы жұмысышы, жергілікті және апаттық болып бөлінеді.

Сырттай жарықтандыру үшін 1 мм ² және бөлмелер үшін 0, 5 мм ² кем емес қимасымен тармағы мыс сымнан жасалынған өткізгіштермен шеберханада немесе даярлауыш -зауыттарда шырақтарды толтырады.

Көбінесе осы үшін оқшауы жылуға төзімді сымдарды қолданады (ПРКА) .

Шырақтарды толтырған кезде 60 Вт дейін қыздыру және люминесценттік шамдармен ПРГ маркалы сымдарды қолданады.

Сырттай жарықтандыру желілерде қолдану үшін, СПП түрлі аспалы шырақтарды траверс немесе кронштейн көмегімен қабырғалы құралдарда немесе тіректерде орналастырылады.

Шырақтарға жақшада орналасқан бір тармақты АНРГ кабельмен немесе АПВ сыммен магистралдық желіден тармақтану орындалады.

Электрлік жарық көз ретінде қыздыру шамдар, төмен қысымды люминесценті және жоғары қысымды сынап шамдар қызмет көрсетеді.

Қуаты 25 Вт-қа дейін қыздыру шамдарды вакуум түрде шығарылған, ал жоғары қуаты шамдар - газтолтырылған, яғни инертті газдармен және олардың криптонмен, ксенон қоспаларымен немесе азотпен қосылған аргон қоспасымен толтырылған. Жалпы тағайындалған қыздыру шамдардың қызмет көрсету мерзімі 1000 сағат шекте көрсетілген.

Люминесцентті шамдар қоғамдық өндірісте және әкімшілік бөлмелерде қолданылады. Люминофордан тәуелділі түрлі түсті сәулелену бойынша шамдарды ажыратуға болады: жылу -ақ шамдар (ЖАШ), суық-ақ (САШ), ақ (АШ), (ТКШ және ТК) күндізгі жарық шамдар.

Қыздыру шамдарға қарағанда люминесценті шамдар едәуiр пайдалы;

спектрі жұмсақ, күндізгіге жақын; қызмет көрсету мерзімі үлкен, колбаның қыздыруы температурасы аз.

Төмен қысымдағы сынапты люминесценті шам газ разрядтты жарық көзінің класына жатады. Жоғары қысымды доғалы сынапты люминофорлы шамдар өндiрiстiк бөлмелерді және ашық алаң мен көшелердi жарықтандырады.

Ауыл шаруашылығында эритемді, бактерия жойғыш және сынап-кварц шамдарды қолданады.

Сымдарды қосу және жүйелеуі тармақталған қораптарда орындалады. Тармақталған қораптағы сымдардың ұштарын анықтау және оларды жалғап қосу көп еңбек етуді керек етеді. Сымдардың ұштарын анықтау үшін омметр немесе бақылау шамы қолданылады. Жарықтандырғыш қондырғылары жақсы жұмыс істеу үшін, тарату қораптардың ішінде сымдардың ұштарын дұрыс жалғау керек.

Фазалық сым санағыштың ток орамынаң өтіп (оның клеммасындағы сол жақтағы қысқыш), ажыратқыш арқылы орталық патронының түйіспесінен өтіп, электр тармақтан нольдік сымы санағыштың (оның клеммасындағы оң жақтағы қысқыш) ұстатқыштары арқылы өтіп, бүйірлік патроның түйіспесіне жалғануы керек.

Екі жұмыс орныннан жарықтандыруды басқару үшін қайта қосқыштарды желінің фазалық сымында орналастырады.

Розеткалар фазалық және нольдік өткiзгiштерге тікелей қосылады. Жалпақ сымдарды қосуы және тармақтандыруын немесе бұрамдалы қыспақтары немесе сығымдау, пісіру, дәнекерлеу арқылы тармақтандыру қораптарында жасалынады. Жалпақ сымдардын қосуын және тармақтануын дәнекерлеу, сығымдау, пісіру арқылы орындалады, ал тек ғана тармақтану қорапта қысқыштар арқылы қосылады.

Электр сымдарды монтаждау үшін аппараттар мен аспаптар таза еденнің деңгейінен анықталған биіктікте орнатылады. Мысалы, тұрғын үйлерде 1, 5 . . . 1, 7 м биіктікте топты қалқан орналастырылады, басқыш алаңында - 1, 2 м биіктікте, ажыратқыштар 1, 5 . . . 1, 7 м биіктікте және розеткалар 0, 8 . . . 1, 1 м биіктікте орналастырылады, ал электротехникалық плинтустарда сымдар

0, 3 м биіктікке орналастырылады.

Электр сымдарды төсеу жолының деңгейі бойынша тармақтандыру қораптары орналастырылады.

Сымдардың ұштарын белгі-бергіш шаммен анықтағанда, қандай бөлмеде, қандай кернеу қауіпсіз екенін білу керек. Мысалы: химиялық активті ортадағы бөлмелерде қауіпсіздік кернеу 12 В-ке дейін және төмен болуы керек, қауіпсіз бөлмелерде 42 В-ке дейін және төмен болуы керек.

4. Қосалқы станциялардағы электрмен жарықтандыру

қондырғылары

Жарықтандыру қондырғысы (ЖҚ) деп жарық көздері жарықтық техникалық арматураны және жарықтандыру немесе жарықпен дабыл қағу (сигнализация) арналған қондырғыны айтады.

Жарықтық техникалық арматура жарықты жарық көзімен бөледі, ол оны кеңістікте немесе оның қасиеттерін құрайды (сәулеленудің спектрлі құрамын өзгертеді немесе оны поляризациялайды) . Сонымен қатар жарық қондырғылары қоршаған ортаның әсерінен жарық көздерін қорғау функциясын атқарады және де жарық көздерінің қорек көзіне қосылуын қамтамасыз етеді.

Жарықтандыру қондырғылары төмендегідеи̌ жіктеледі:

Негізгі жарық техникалық функциясы бойынша -

- жарықтану үшін - жарықтану қондырғылары;

- дабыл қағу үшін - жарықпен дабыл қағу қондырғылары.

Жарықтандыру сипаттамасы бойынша -

- жарықтандырғыш;

- прожекторлар.

Эксплуатациялық шарттары бойынша -

- бөлмелік;

- ашық кеңістік үшін;

- экстремалды орта үшін.

... жалғасы