Электрлік кабельдердің түрлері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Батыс Қазақстан инженерлік-технологиялық колледжі

Оқу практикасы бойынша

ЕСЕП

Тақырыбы

«Кабельдер»

Орындаған : ЭЛС 11 тобының суденті Сырғабай Н.

Тексерген: практика жетекшісі Укасова М. М.

Орал, 2016ж.

Мазмұны

Кіріспе

1. Электр кабельдері, сымдар және электр бау сымдар (шнуры)

2. Электрлік кабельдердің түрлері

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Кабель (голл. kabel - канат, сым арқан), электрлік- сырты қорғағыш қаптамамен қапталған, бір не бірнеше оқшауланған өткізгіштерден (ток өткізетін талсымдардан) тұратын өткізгіш. Кабель электр энергиясын және сигналдарды қашықтыққа жеткізу үшін пайдаланылады. Кабель арналу мақсатына орай күш кабелі (электр энергиясын тасымалдайтын), байланыс кабелі (сигналдарды тасымалдайтын), радиожиіліктік кабель (жоғары жиіліктік) болып бөлінеді. кабельдің құралымы оны тарту (су және жер астында, ауада, зиянды ортада, т. б. ) және пайдалану ерекшеліктеріне қарай әр түрлі болып жасалады. Мысалы, Атлант мұхиты арқылы Еуропа мен Солтүстік Америка арасындағы алғашқы кабельді байланыс - күшейткіштері бар монтаждалған герметикалық коаксилді кабель жәрдемімен жүзеге асырылды (ұызндығы 4000 км) . Күш кабелі талсымдарының көлденең қимасы тасымалданатын электр қуатының шамасына сәйкес 10 - 150 мм2 болады. Кез келген кабельге тән ортақ элементтер: ток өткізетін талсымдар, оқшаулама және сыртын қаптайтын қаптама. Ток өткізетін талсымдар алюминийден немесе мыстан жасалады. Пайдалану мақсатына орай кабель бір сымды немесе көп сымды болады.

Кабель оқшауламасы диэлектрик материалдардан жасалады, олар ток өткізетін талсымдарды бір-бірінен және қаптамадан бөліп тұрады. Көп талсымды кабельге жұмыр пішін беру үшін арнаулы құрсаулық оқшауламамен (1-суретте) қапталады. кабельдің цилиндр формалы қаптамасы оқшауланған ток өткізетін талсымдарды ылғал мен химиялық заттар әсерінен қорғайды. Әдетте, қорғасын не алюминийден жасалынған қаптама қолданылады. Пластмасса оқшауламасы бар кабельдердің қаптамасы әр түрлі поливинилхлоридтерден, ал резина оқшауламасы бар кабельде - резинадан жасалады. Қаптаманы мех. зақымнан, тоттанудан қорғау үшін қорғауыш жамылғымен (бронмен) орайды. Бронды қабат ретінде қалыңд. 0, 3 - 0, 8 мм болат лента пайдаланылады.

Кабель керу күшінің әсеріне шыдау үшін сыртына диам. 1, 4 - 6 мм мырышталған болат сым оралады. Жоғары кернеулі күш кабелі тармағының ортасы қуыс болады, ол арнайы минералдық маймен толтырылады (2-сурет) . Жоғары қысымды Кабельдің оқшауланған тармақтары 15 - 20 ат. қысымдағы маймен толтырылған болат құбырға орналастырылады. Қазақстанда кабель өнімдерін жасаумен “Қазэнергокабель” акционерлік қоғамы шұғылданады (1999) . Оның өндірістік қуаты жылына АВВГ, ВВГ күштік кабельін өндіру - 850 км; АКВВГ, КВВГ балқымалық кабельін өндіру - 600 км; АПВ, АППВ қондырғылау кабельін өндіру - 2800 км; А, АС жалаңаш сым өндіру - 500 тн; МФ, МТ-2 троллей сымын өндіру - 200 тн.

1. Электр кабельдері, сымдар және электр бау сымдар (шнуры)

Кабельдер мен сымдар электр энергиясын беру және тарату, сонымен қатар электр қондырғыларының элементтерін бір-біріне жалғастыру үшін қолданылады. Ток өткізгіш талсым (жила), оқшаулағыш, сыртқы қабық, сауыт қабықша кабельдің негізгі элементтері болып табылдады. Кабельдің атқаратын қызметі мен қолданылу шартына қарай құрылысында жоғарыда айтылған элементтердің кейбіреуі болмауы немесе экран сияқты қосымша элементтер болады.

$C:\Users\админ\Desktop\Гулжайна\слайд\sklad.jpg$

Ток өткізгіш кабель талсымдарды өндірісте мыс және алюминий металдарынан дөнгелекпішінде дайындайды, секторлық және сегменттік түрінде, сонымен қатар 120, 150 және 185мм² аралас секторлы қима түрінде шығарады.

Кабелдер мен талсымдарды оқшаулау үшін арнайы сұйық сіңдірілген кабель қағаздарын, пластмассаны және резеңкені қолданады. Талсымдарды оқшаулауға арналған қағаз оқшаулағыштың орнына көбіне диэлектрлік қасиеті жоғары, ылғалға төзімді, химиялық және механикалық беріктігі жоғары, дайындау және монтаждау технологиясы қарапайымдалған пластмассалы оқшаулағыштар қолданылады.

Кабельдің сыртқы қабаты қорғасын, алюминий, резеңкелі және пластмассалы болады. Олар оқшауланған талсымды жарықтың, ылғалдың, қоршаған ортаның басқа да зиянды әсерлерінің салдарынынан механикалық зақымдалудан қорғайды. Кабельді әр түрлі жағдайда төсеу және жүргізу кезінде кабельдің сыртқы қабаты жұмыс істеу мерзімінің ұзақтығы мен беріктігін қамтамасыз етеді.

Олар оқшаулағыш талсымды жарықтың, ылғалдың, химиялық заттардың және қоршаған ортаның басқа да факторларынан, сонымен қатар механикалық зақымданудан қорғайды.

$C:\Users\админ\Desktop\Гулжайна\123.jpeg$

Кабельдер құрылысына қарай әр түрлі белгілермен белгіленеді:

С - қорғасын, А - алюминий, Н - жанбаймын резеңке, В - поливинилхлорид,

Б - қорғаушы қабық, Л -таспалы сауыт, П -жалпақ сымды сауыт

Сыртқы қабығы жоқ болса, Г (гладкий - тақыр ) әріпімен белгіленеді. Кабельдің маркасы О әріпімен басталса, онда оның талсымдары ерекше қорғасынмен қапталғанан көрсетеді. Кабельдер 1000В-қа дейінгі кернеулі және оданда жоғары кернеулі болып шығарылады.

2. Электрлік кабельдердің түрлері

Коаксиалды кабель (коаксиальный кабель; coaxial cable) - 1) орталық өткізгіштен және металдан өрілген (торланған) сыртқы экраннан тұратын электр кабелінің бір түрі. Өткізгіш пен экранның арасы айырғыш материалмен толтырылған. Орталық өткізгіш пен экран өстерінің дөл келуі коаксиалды атаудың шығуына түсінік береді. Мәліметтер жеткізу жылдамдығы 5-10 мбит/с шамасында; 2) теледидар кабеліне ұқсас, сырты экранды қабықшамен қоршалып, диэлектрикпен қапталған бір өткізгішті өзегі бар кабель. Олар жоғары жылдамдықты терминалдарда және басқа да компьютер құрылғыларында пайдаланылады.

$C:\Users\админ\Desktop\Гулжайна\скан.jpeg$

а) жалаң алюминді сым

б) жалаң болат альюминді сым

в) жалаң мыс сым

г) ПРГ мен қапталған сым

д) ДПРГ мен қапталған сым

е) ГПРФ мен қапталған сым

ж) ПРШП мен қапталған сым

з) ППВ и АППВ мен қапталған сым

и) мықты брондалған қағазбен қапталған сым

к) мықты брондалған резинамен қапталған сым

л) бақылайтын брондалған сым

Сымдарды және кабельдерді түтіктерде, жабық қораптарда, иілгіш металлдық жеңдерде және бекітілген каналдарда жүргізу кезінде сымдарды және кабельдерді ауыстыру мүмкіндігі қамтамасыз етіледі.

Сымдарды және кабельдерді жүргізу үшін қолданылатын құрылыстар және ғимараттардың конструкциялық элементері, бекітілген қуыстар және каналдар өртенбейтiн болады.

Белгіленген тәртіп бойынша бекітілген қазіргі нұсқаулыққа сәйкес, сымдардың және кабельдердің тармақтандыруын сақиналаулары, тармақтанулары және қосылулар қысқышы (винтлі, болтты және т. с. с. ) немесе пісіру, дәнекерлеу, сығымдау арқылы жүргізіледі.

Кабельмен немесе сымдардың тармақтарын жалғау, тармақтану және қосылу жерлерінде сымдардың (кабельдің) қоры қарастырылу керек, осы қайта жалғауды, тармақтануды және қосылуды қамтамасыз ететiн мүмкiндiгiн береді.

Кабельмен немесе сымдарды тармақтану және қосылу жерлері тексеру және жөндеу үшiн қолайлы болу керек.

Кабель және сымдың тармақтану және қосылу жерлеріне механикалық тарту күшінің салмағы болмау керек.

Кабельдер және сымдарды тармақтарының қосылу және тармақтану жерлері, жалғау және тармақтану қысқыштардың және т. с. с. оқшаулары осы кабельмен сымдардың бүтін жеріндегі тармақтарының оқшауына сәйкес.

Қоршаған ортаның шарттарына және төсемдер әдістеріне қысқыштардың және қораптардың тармақтандыру және қосылулардың конструкциясына сәйкес болу керек.

Қысқыштардың тармақтануы және қосылуы, оқшауланған корпустары және тармақтану және қосылу қораптары қиын жағылатын немесе жағылмайтын материалдарынан дайындалады.

Қоршаған ортаның жағдайына сәйкес электр өткізгіштердің (конструкциялар, қораптар, тартпалар, түтіктер, жеңдер, қысқыштар және т. с. с. ) металлдық элементері коррозиядан қорғалған болады.

Қорытынды

Кабель дегеніміз-механикалық зақымдардан қорғалатын герметикалық қорғаныс қаптамасы бар, бірнеше ток өткізгіш тал сымдардан тұратын. Әуе желілердің тіректері ағашты металды және темір бетонды деп бөлінеді. Тіректердің өзі орналасуына қарай аралық, анкерлі, бұрыштық болады.

Электр энергия сапасының көрсеткіштеріне торап параметрлері көп әсер етеді: жиіліктің ауытқуы; кернеудің ауытқуы; қалыптасқан кернеудің ауытқуы; қуаттың ауытқуы; симметриялы емес кернеудің қайтымды коэффициенті т. б.

Жаңа замандағы желілерде қолданылып жүрген кабельдердің бірнеше түрлері бар. Төменде ең көп қолданылып жүрген кабельдер жайлы жазылған. Мыстан жасалған кабельдердің түрлері электрлік кабельдерді құрайды. Олар телефон желісін жүргізуде және ЛВС-ті инсталляциялауда қолданылады. Ішкі құрылысы бойынша кабельдер қос ширатпа және коаксиалды деп бөлінеді. UTP немесе Айналмалы жұп сымдар (ағылш. twisted pair) - Кабель сымдарының түрі. Сыртынан пластик қапталған. өзара айналмалы оратылған бір немесе бірнеше жұп айырылған электр өткізгіштер. «Қос ширатпа» типті кабель(twisted pair) Қос ширатпа деп, екі өткізгіш біріктіріліп, бірнеше рет ширатылып бұралған тұтас кабельді айтамыз. Сымдарды ширатып бұрау кабель бойымен сигнал жіберген кезде болатын электрлік ақауларды азайтады. Ал экрандалған қос ширатпа кедергілердің болмауын одан да бірнеше есеге ұлғайтады. «Қос ширатпа» кабелі Ethernet, ARCNet и IBM Token Ring сияқты көптеген желілік технологияларда қолданылады. Қос ширатпадағы кабельдер экрандалмаған (UTP - Unshielded Twisted Pair) және экрандалған мыс кабельдерге бөлінеді. Соңғысы екіге бөлінеді: әр жұбы экрандалған және жалпы экрандалған (STP - Shielded Twisted Pair) және тек бір ғана ортақ экраны бар (FTP - Foiled Twisted Pair) . Кабельдегі экранның бар болуы немесе жоқ болуы жіберілген ақпараттың қорғанысы туралы еш мәлімет бермейді, ол тек өзгеріске ұшырауының әртүрлілігін көрсетеді. Экрандалмаған кабельдерде экранның болмауы кабельдерді майысқақ және өзгеріске төзімді етеді. Сонымен қатар оларэксплуатация үшін экрандалған кабельдер сияқты құнды жерлестіру контурын талап етпейді. Экрандалмаған кабельдерді ғимаратттардың ішінде жүргізген дұрыс, ал экрандалған кабедерді көбінесе ерекше эксплуатация жағдайлары бар жерлерде қолданады, мысалы электромагниттік сәулеленуі өте жоғары жерлерде.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.