Газ және сұйық (мұнай, су) шығынын тікелей құбырөткізгіштерде өлшеу
Газ және сұйық (мұнай, су) шығынын тікелей құбырөткізгіштерде өлшеу
Уақыт бірлігі ішінде құбырөткізгіштің көлденең қимасы арқылы өтетін заттың мөлшерін анықтайтын өлшеу құралдарын шығын өлшеуіштер деп атайды.
Құрылымдарды көлемді және массаны өлшеуге арналған есептеуіштер мен шығын өлшеуіштерге бөлуден басқа, осы құрылымдардың жұмыс принциптері негізделген, физика заңдары бойынша олардың өлшеу әдістері де сыныпталады. Өлшеу әдістерінің мышадай түрлері бар:
- көлемдік;
- айнымалы және тұрақты қысым өзгерісті (дросселдеуші құрылымдар және айналып өту шығын өлшеуіштері);
- жылдамдық қарқынды (қарқындық түтіктер);
- айнымалы деңгейлік (саңылаулық шығын өлшеуіштер);
-жылулық, ультрадыбыстық, электромагниттік, тахометрлік, инерциялық, оптикалық, маркерлік және т.б.
Көлемдік әдісті пайдаланғанда қайтымды сораптар - тістегершікті, қалақшалы және басқа - қолданылады. Сорапқа қысым айырмашылығы әсер еткенде ротор айналып, әр айналымда сұйықтың белгілі мөлшерін беріп отырады. Шығынды өлшеу уақыт бірлігі ішінде өтнтін сұйық мөлшерлерінің санын есептеуге, яғни сораптың роторының айналу жиілігін өлшеуге саяды. Сұйықтың тұтқырлығы бұл кезде аспаптың көрсетуіне әсер етпейді, бұл көлемдік әдістің артықшылығы болып табылады. Бірақ сұйықтың температурасының өзгеруі айтарлықтай әсер етеді.
Қысымның айнымалы өзгерістері әдісі дросселдеуге, яғни құбырөткізгіш арқылы өтетін сұйық ағынын тарылтуға негізделген. Ағынды тарылту оның орташы жылдамдығының артуына, демек, энергияның сақталу заңы бойынша, кинетикалық энергияның артуына және потенциялық энергияның кемуіне әкеледі. Соған сәйкес тарылту жерлерінде статикалық қысым кемиді және тарылғынға дейінгі және тарылған жерлердегі қысым айырмашылығы (өзгерісі) пайда болады. Шығынды өлшеу сұйықтың немесе газдың ағынының жылдамдығыме байланысқан қысым өзгерісін өлшеуге саяды. Ағын жылдамдығына пропорционал айнымалы қысым өзгерісін жасау үшін қарқындық түтікті, Вентури түтігін, сопло мен диафрагманы қолданады. Қарқындық түтік (1.1-сурет, а) құбырөткізгіштің ішінде ағынға қарсы орналастырылады. Нәтижесінде түтіктің шығымындағы қысым статикалық қысым мен қарқындық жылдамдық қосындысы болып табылады.
Сығылмайтын сұйық жағдайында қарқындық түтік үшін мынадай тәуелділіктерді алуға болады:
- көлемдік шығында
- массалық шығында
мұнда р1 - жылдамдығы жоқ кездегі қысым; - сұйықтың тығыздығы.
1.1-сурет - айнымалы қысым өзгерісі әдісінің шығынөлшегіштерінің құрылымдары
Вентури түтігі (1.1-сурет, б) тарылған бөлігі арқылы жалғасқан екі конустық түтіктерден тұрады. Кеңейтілген бөліктерінің диаметрлері газ немесе сұйық ағатын құбырөткізгіштің диамерлеріне тең.
Сопло (1.1-сурет, в) дросселдік элемент ретінде ауаның немесе газдың шығынын өлшеуде қолданылады. Соплолардың параметрлері стандартталған.
Диафрагма (1.1-сурет, г) тесігінің центрңі құбырөткізгіштің центрімен беттесетін жұқа домалақ диск. Сұйықтың кіретін жағындағы жиегі сүйір, ал әрі қарай 450 бұрыш жасайтын конус болып келеді.
Дросселдеуші құрылымдар үшін сығылмайтын сұйықтардың көлемдік және массалық шығындарының қысым айырмашылығына тәуелділіктері келесі өрнектермен анықталады:
мұнда - сұйықтың тұтқырлығына, дросселдің типі мен өлшемдеріне, ағынның сипатына және т.б. тәуелділіктегі шығын коэффициенті; g -- еркін түсу үдеуі.
Егер сұйық немесе газ сығылатын болса, әдетте жиі кедесетін, онда тағы {р1р2) қатынасына да тәуелді.Қысымның тұрақты өзгерістері әдісінде бағаланатын ... жалғасы
Уақыт бірлігі ішінде құбырөткізгіштің көлденең қимасы арқылы өтетін заттың мөлшерін анықтайтын өлшеу құралдарын шығын өлшеуіштер деп атайды.
Құрылымдарды көлемді және массаны өлшеуге арналған есептеуіштер мен шығын өлшеуіштерге бөлуден басқа, осы құрылымдардың жұмыс принциптері негізделген, физика заңдары бойынша олардың өлшеу әдістері де сыныпталады. Өлшеу әдістерінің мышадай түрлері бар:
- көлемдік;
- айнымалы және тұрақты қысым өзгерісті (дросселдеуші құрылымдар және айналып өту шығын өлшеуіштері);
- жылдамдық қарқынды (қарқындық түтіктер);
- айнымалы деңгейлік (саңылаулық шығын өлшеуіштер);
-жылулық, ультрадыбыстық, электромагниттік, тахометрлік, инерциялық, оптикалық, маркерлік және т.б.
Көлемдік әдісті пайдаланғанда қайтымды сораптар - тістегершікті, қалақшалы және басқа - қолданылады. Сорапқа қысым айырмашылығы әсер еткенде ротор айналып, әр айналымда сұйықтың белгілі мөлшерін беріп отырады. Шығынды өлшеу уақыт бірлігі ішінде өтнтін сұйық мөлшерлерінің санын есептеуге, яғни сораптың роторының айналу жиілігін өлшеуге саяды. Сұйықтың тұтқырлығы бұл кезде аспаптың көрсетуіне әсер етпейді, бұл көлемдік әдістің артықшылығы болып табылады. Бірақ сұйықтың температурасының өзгеруі айтарлықтай әсер етеді.
Қысымның айнымалы өзгерістері әдісі дросселдеуге, яғни құбырөткізгіш арқылы өтетін сұйық ағынын тарылтуға негізделген. Ағынды тарылту оның орташы жылдамдығының артуына, демек, энергияның сақталу заңы бойынша, кинетикалық энергияның артуына және потенциялық энергияның кемуіне әкеледі. Соған сәйкес тарылту жерлерінде статикалық қысым кемиді және тарылғынға дейінгі және тарылған жерлердегі қысым айырмашылығы (өзгерісі) пайда болады. Шығынды өлшеу сұйықтың немесе газдың ағынының жылдамдығыме байланысқан қысым өзгерісін өлшеуге саяды. Ағын жылдамдығына пропорционал айнымалы қысым өзгерісін жасау үшін қарқындық түтікті, Вентури түтігін, сопло мен диафрагманы қолданады. Қарқындық түтік (1.1-сурет, а) құбырөткізгіштің ішінде ағынға қарсы орналастырылады. Нәтижесінде түтіктің шығымындағы қысым статикалық қысым мен қарқындық жылдамдық қосындысы болып табылады.
Сығылмайтын сұйық жағдайында қарқындық түтік үшін мынадай тәуелділіктерді алуға болады:
- көлемдік шығында
- массалық шығында
мұнда р1 - жылдамдығы жоқ кездегі қысым; - сұйықтың тығыздығы.
1.1-сурет - айнымалы қысым өзгерісі әдісінің шығынөлшегіштерінің құрылымдары
Вентури түтігі (1.1-сурет, б) тарылған бөлігі арқылы жалғасқан екі конустық түтіктерден тұрады. Кеңейтілген бөліктерінің диаметрлері газ немесе сұйық ағатын құбырөткізгіштің диамерлеріне тең.
Сопло (1.1-сурет, в) дросселдік элемент ретінде ауаның немесе газдың шығынын өлшеуде қолданылады. Соплолардың параметрлері стандартталған.
Диафрагма (1.1-сурет, г) тесігінің центрңі құбырөткізгіштің центрімен беттесетін жұқа домалақ диск. Сұйықтың кіретін жағындағы жиегі сүйір, ал әрі қарай 450 бұрыш жасайтын конус болып келеді.
Дросселдеуші құрылымдар үшін сығылмайтын сұйықтардың көлемдік және массалық шығындарының қысым айырмашылығына тәуелділіктері келесі өрнектермен анықталады:
мұнда - сұйықтың тұтқырлығына, дросселдің типі мен өлшемдеріне, ағынның сипатына және т.б. тәуелділіктегі шығын коэффициенті; g -- еркін түсу үдеуі.
Егер сұйық немесе газ сығылатын болса, әдетте жиі кедесетін, онда тағы {р1р2) қатынасына да тәуелді.Қысымның тұрақты өзгерістері әдісінде бағаланатын ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz