Қытай Халық Республикасымен көпжақты қарым - қатынастарды дамыту жағынан

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

ҚХР-мен қарым-қатынастар – Орталық Азия мемлекеттерінің сыртқы
саясатындағы басты бағыттарының бірі. Территориялардың шекаралас болуы,
сондай-ақ, күшті шығыс көршінің үлкен экономикалық потенциалы мен оның
халықаралық аренадағы, соның ішінде Азия кеңістігіндегі, салмағы бұл
аймақтағы егеменді республикалардың Қытаймен тұрақты достық қатынастарда
болу мүдделілігін анықтайды. Және де бұл қарым-қатынастар теңдік, өзара
мүдделілік пен мемлекеттердің ішкі істері мен жағдайларына қол сұқпаушылық
принциптеріне негізделіп орнатылуы керек.
Орталық Азияның жас мемлекеттері ҚХР-мен көп векторлы байланыстардың
бар болуын ең алдымен территориялық тұтастық пен қауіпсіздік, экономикалық
даму мен ішкі саяси тұрақтылығы үшін қолайлы сыртқы жағдайларды құру сияқты
мәселелерді шешу тұрғысынан қарастырады.
Өз кезегінде, Орталық Азия Қытайдың экономикалық және қауіпсіздік
мүдделер шеңберіне кіреді.Бұл аймақтағы республикалармен байланыстарды
нығайту – ҚХР сыртқы саясатының басты міндеттерінің бірі.Қазіргі кезеңде,
ҚХР шекараларына жақын жерде АҚШ әскери базаларының бар болуы
жағдайларында, Пекин сыртқы саяси мүдделері мен басымдақтары арасында Орта
Азиялық аймақғының маңыздылығы күрт өсуде..
Пекиннің бұл бағыттағы саясатын анықтайтын маңызды факторларының бірі,
– бұл аймақтың Қытайдың ең тұрақсыз ауданы – Синьцзян Ұй:ғыр Автономдық
Ауданымен шекаралас болуы. ҚХР мен Орталық Азияның үш мемлекеті –
Қазақстан, Қырғызстан мен Тәжікстан арасындағы 3000 км созылған шекараның
екі жағында да ұқсас мұсылман ұлттардың өкілдері тұрады: қазақ, қырғыз,
өзбек, ұйғыр, тәжік пен дұңғандар.Пекин Орталық Азия республикаларының
тәуелсіздігін алу кезіндегі демонстрациялық эффектінің Синьцзянның
жергілікті халықтарына ықпал етуінен қорықты.Бұндай қорқыныш Шығыс
Түркістан (ұйғырлардың СУАР-ды атауы) тәуелсіздігі үшін қозғалыс
басшыларының аймақтың жаңа мемлекеттері тарапынан көмек күткендігінен
туындаған болатын. Алайда, мұндай жоспарлар шындаққа асқан жоқ.
Оның үстіне, Қытайдың Орталық Азия мен Қазақстанда елеулі экономикалық
мүдделері де бар.Тіпті екі жақ арасындағы байланыстарды орнатудың бастапқы
кезеңдерінде-ақ, бұл елдердің рыноктарында Қытайдың орнын табу қытай
дипломатиясының түсінігінше басты міндеттердің бірі болды. Ал бұл елдердің
астаналарында қытай сауда өкілділіктері тіпті, қытай елшіліктерінен бұрын
да ашылған болатын.
Орталық Азия елдерінде өндіріс көлемдерінің азаюы, Ресейден келетін
тауарлардың азаюы, сатып алу мүмкіншіліктерінің төмендеуі жергілікті
рыноктардың қытайлық көпшілік қолды тауарларымен толтырылуына жақсы
мүмкіндіктер жасаған болатын. Қазіргі кезде, қарқынды экономикалық дамуды
бастан кешіріп отырған Қытай өз назарларын аймақтың шикізат, оның ішінде,
әсіресе, энергетикалық ресурстарына бағыттауда.
Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін ҚХР Орталық Азия республикалары мен
Қазақстанның егемендігін таныған алғашқы мемлекеттердің бірі болды. 1992
жылдың 3 қаңтарында-ақ Қытай өкіметі Қазақстанмен,содан соң , келесі күннен
бастап 7 ақпанға дейінгі уақыт аралығы ішінде Өзбекстан, Тәжікстан,
Қыргызстан және Түркіменстанмен дипломатиялық қатынастар орнатылғаны туралы
мәлімдеді.
Бұл байланыстарды нығайту процесінде шекаралық мәселені шешудің
маңыздылығы ерекше үлкен болды. Өз уақытында, Қытайдың ҚСРО-ға, оның үш
Орталық Азиялық республикиларына тікелей қатысы бар, шекаралық талаптарын
қойғаны мәлім. Бұл сұрақ негізінен Ресей мен егемендік алған шекаралас үш
мемлекеттердің (Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстанның) бірлескен делегациясы
және Қытай арасында болған пікірсөздер барысында өз шешімін тапқан (1990-шы
жылдардың бірінші жартысы – ортасы).
Қытай Халық Республикасымен көпжақты қарым-қатынастарды дамыту жағынан
Орталық Азия республикилары арасында Қазақстан үздік орын алады. Екі елдің
жоғарғы деңгейлі мемлекет қайраткерлері мен басшыларының арасында
кездесулер жиілігі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.