Сапа менеджменті жүйесінің ішкі аудитін жоспарлау

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

І. САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ІШКІ АУДИТТІҢ МАҚСАТЫ

1.1 Ішкі аудитті өткізу мақсаттары мен
талаптары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... 5
1.2 Ішкі аудитті жоспарлау, ішкі аудиттер
бағдарламасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8

ІІ САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ІШКІ АУДИТ СТАНДАРТТАРЫ
2.1 Ішкі аудит
стандарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... .13
2.2 Ішкі аудит жүйесіне
баға ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ...14

ІІІ ІШКІ АУДИТ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚАРАЙТЫНДАРЫ МЕН ОНЫҢ НӘТИЖЕСІ
3.1 Ішкі аудит жүйесінің
қарайтындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
3.2 Ішкі аудиттің нәтижесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...20

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26

КІРІСПЕ
Ішкі аудитін жүргізудің нормативті-құқықтық негіздемесі үшін
кәсіпорынның ішкі аудиті туралы Ережемен бірге оны жүргізетін критерийлері
мен концепциясын қамтамасыз ететін ішкі аудит стандарттарын құру қажет.
Ішкі аудитінің мақсаты салықтық есептіліктің оған деген барЛ
талаптарға сәйкес дайындалғанына аудитордың өз көзқрасын білдіру
мүмкіндігімен сипатталады.
Сапа менеджментінің ішкі аудитін жургізудің критерийлерін нақты
анықтау үшін 4 негізгі стандартты ұсынамыз:
1) Сапа менеджменті жүйесінің ішкі аудитінің жауапкершілігі;
2) Сапа менеджменті жүйесінің ішкі аудитін жоспарлау;
3)Сапа менеджменті жүйесінің ішкі аудитін жүргізудегі аудиторлық
дәлелдемелер;
4) Сапа менеджменті жүйесінің ішкі аудитын аяқтау.
Осы стандарттар сапа менеджменті жүйесінің ішкі аудитін жүргізудің
критерийлері мен концепцияларын қамтамасыз етеді.
Сапа менеджменті жүйесінің ішкі аудитінің негізгі принциптері:
• тәуелсіздік принципі;
• объективтілік принципі;
• кәсіби сәйкестілік принципі;
• құпиялылық принципі.
Жоғарыда аталған принциптердің әрқайсысы сапа менеджменті жүйесінің
ішкі аудиті сипатын анықтайды. Ішкі және сыртқы аудит принциптерінде
ұқсастық болғанымен бірқатар ерекшеліктері де бар. Ішкі аудит үшін
тәуелсіздік принципі негізін қалаушы болса, сыртқы аудит үшін тәуелсіздік
түсінігі салыстырмалы түрде болады.
Курстық жобаны орындаудағы мақсат: осы сапа менджмент жүйесінде ішкі
аудит тақырыбы бойынша зерттеген отандық және шет елдік ғалымдардың
еңбектерінен алған теориялық білімім мен тәжірибемді жинақтап, қорытқан
ойымды сабақтап жеткізу.
Курстық жобаның міндеттері- жоғарыда аталған мақсатқа қол жеткізу үшін
келесі міндеттер орындалуы тиіс:
-ішкі аудитті өткізу мақсаттары мен талаптарын анықтау;
- ішкі аудитті жоспарлау, ішкі аудиттер бағдарламасын зерттеу;
-ішкі аудит стандарттары мен жүйесіне баға.
-ішкі аудит жүйесінің қарайтындарын анықтау осы жобаның міндеттері
болып саналады.
Курстық жобаны орындау барысында осы бағытта зерттеген шетелдік және
қазіргі отандық ғалымдардың еңбектері негізге алынды.

І. САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ІШКІ АУДИТТІҢ МАҚСАТЫ

1.1 Ішкі аудитті өткізу мақсаттары мен талаптары
Ішкі аудиттерді (тексерулер), кейде аудиттер деп аталады (тексерулер)
бірінші жақтан, әдетте, ұйымның өзі немесе оның атынан ішкі мақсаттар үшін
жүргізіледі және сәйкестілік туралы қарар үшін негіз бола алады.
Бөлімше қызметіне жүргізілетін нақтылы аудиттер мынадай мақсаттарды
көздейді: [1]
а) СМЖ-ның СТ РК ИСО 9001-2001 талаптарына, нормативтер мен ішкі
талаптарға сәйкес келуін тексеру;
б) енгізілген СМЖ-ның нәтижелілігін сапа саласындағы мақсаттарға жету
тұрғысынан анықтау;
в) менеджмент жүйесін жақсартудың жолдары мен мүмкіндіктерін анықтау;
г) алдындағы ішкі аудиттер нәтижелері бойынша түзетуші іс-әрекеттер
нәтижелілігін тексеру;
д) сапа менджменті жүйесінің жоспарланған іс-шараларға сәйкес-тілігін
белгілеу;
е) СМЖ-ны енгізудің және жұмысқа қабілеттілігінің тиімділігін
анықтау.
Жауапкершілік пен өкілеттіліктерді бөлу.
Ішкі аудитті дайындауда, жоспарлауда және өткізуде жауапкершілік пен
өкілеттіліктерді бөлу.
• Бас директор:
- аудиторлық топ мүшелерін іріктеу және оқыту жөнінен шешімдер
бекітеді;
- ішкі аудиттің жылдық бағдарламасын бекітеді.
• Сапа жөніндегі басшылық өкілі:
- СМЖ-ның ішкі аудитін ұйымдастырады;
- ішкі аудитті өткізудің жылдық бағдарламасын жасайды;
- ішкі аудиторларды іріктеу мен оқытуды ұйымдастырады;
- ішкі аудиттің жоспарына келісім алады;
- түзетуші және алдын алушы іс-шараларға келісім алады;
- түзетуші және алдын алушы іс-шаралардың орындалуына бақылау
ұйымдастырады;
- сәйкессіздік себептерін жою тиімділігіне баға беруді жүзеге асырады;
-ішкі аудит бойынша кұжаттарды жүргізуді және сақтауды жүзеге асырады;
- ішкі аудит нәтижелері туралы анықтама есеп құрастырады.
•Аудиторлық топ басшысы кәсіпорын ішіндегі бұйрықпен тағайын-далады
және аудиттің барлық сатылары үшін жауапкершілікте болып, мыналарды жүзеге
асырады.
- аудиторлық топ мүшелерін іріктеу;
- аудиторлық топтың жұмысын ұйымдастыру;
- аудиторлық топ мүшеяері арасындағы міндеттерді бөлу;
- ішкі аудит есебін сапа жөніндегі басшылық өкілімсн келісу және
ұсыну;
- ішкі аудит барысында анықталған сәйкессіздіктер жөніндегі түзетуші
және алдын алушы ұсыныстармен танысу;
- ішкі аудит барысында. аныкталған түзетуші және алдын алушы іс-
қимылдардың орындалуын бақылау.
Аудиторлық топ басшысының міндеттері:
- жүзеге асырылған ішкі аудитте қолданылған ішкі аудиттің
жоспарын, талаптар мен құжаттарды орындау;
- жұмыс құжаттарын дайындау және нұсқаулар беру;
- аталған қызметке сәйкестігін анықтау үшін кәсіпорынның тек-серілген
бөлімшесінің қызметіне қатысты құжаттарға талдау жасау;
- ішкі аудит барысында анықталған сәйкессіздіктер туралы тексерілген
бөлімше басшысына хабарлау;
- ішкі аудитті орындау барысында пайда болған барлық кедергілер туралы
аудиторлық топ басшысына хабарлау;
- ішкі аудиттің нәтижелері туралы анық, сенімді және белгіленген
мерзімде есеп беру.
• Тексерілетін бөлімше басшылары:
- ішкі аудиттің мақсаты мен көлемі туралы бөлімше персоналына
хабарлайды, ал ол біткен соң ішкі аудит нәтижелерін хабарлайды;
- аудиторлық топ мүшелерін өздері бастап жүреді немесе бастап жүру
үшін жауапты тұлғаны тағайындайды;
-аудиторлық топ мүшелеріне қажетті жабдықтардық, құжаттардың,
жазбалардың, персоналдың қол жетімді болуын қамтамасыз етеді;
-аудит барысында анықталған сәйкессіздіктер себептеріне талдау
жасайды;
- түзетуші және алдын алушы іс-әрекеттерді белгілейді (жасайды) және
жүзеге асырады.
Жалпы ережелер
• Осы тәсілдемелік нұсқаулардың талаптары сапа менеджменті жүйесінің
СТ РК ИСО 9ОО1-2003-ге сәйкес келеді. [2]
• Мыналар ішкі аудит үшін негіз болып табылады:
- жоспарлы ішкі аудиттер үшін - ішкі аудиттердің бекітілген жылдық
бағларламасы;
- жоспардан тыс (кезектен тыс) ішкі аудиттер үшін – кәсіпорын бойынша
бұйрық.
Ішкі аудитті өткізуге қажетті уақыт пен еңбек ауқымы жөніндегі талапты
персоналға процесті жүзеге асыру барысында жұмыстың жекелеген сатылары үшін
жауаптылар белгілейді.
Аудиторларға қойылар талаптар:
СМЖ-ға ішкі аудит өткізуге Ішкі аудит курсы бойынша оқудан өткен,
кәсіпорын ішіндегі бұйрықпен тағайындалған ішкі аудиторлар ғана жіберіледі.
Аудиторлар тексерілетін бөлімшенің қызметкерлері болмауы керек және СМЖ-
ны тексеру процесіне қатыспауға тиіс.
Аудиторлар қызметтің тексерілетін саласы үшін жауапкершілікте болмайды,
аудиторлар СМЖ кұжаттарына (ішкі және сыртқы), қойылар талаптарды, ішкі
аудиттер еткізудің принциптері мен тәсілдерін білуге тиіс.
Аудиторлар коммуникация (қарым-қатынас) қабілетін меңгеру керек.
Мамандардың ішкі аудитті өткізу біліктілігіне сәйкестігін растау
кәсіпорын күшімен 3 жылда бір рет оларды аттестациялау арқылы жүзеге
асырылады. [3]
Аудитор Ішкі аудиттің жоспарын жасау үшін, сәйкессіздік хатта-маларын
толтыру және олар анықталған жағдайда мағлұмдама жазу, ішкі аудит туралы
есеп құрастыру үшін жауапкершілікте болады.

1.2 Ішкі аудитті жоспарлау, ішкі аудиттер бағдарламасы.

СМЖ-ның Ішкі аудиті Ішкі аудит бағдарламасына сәйкес өткізіледі.
Аудиттер бағдарламасы процестер мен учаскелердің мәртебесі мен маңыздылығы,
сондай-ақ алдындағы аудиттердің нәтижелілігі ескеріле отырып жоспарланады.
Бағдарламада бірінші кезекті тапсырмалар, тексерілетін бөлімше-лер
нақытылы тексерулерді өткізудің мерзімдері жэне аудиторлар туралы
мэліметтер болады.
Бағдарлама жыл ішінде әрбір кұрылымдық бөлімшені және СТ РК ИСО 9001-
2001 стандарттарының барлық тарауларының және кәсіпорынның сапа жөніндегі
басшылығының жиынтығын тексеруді қарастыруы керек. [2]
Ішкі аудиттердің жылдық бағдарламасын кәсіпорынның бас директоры әр
жылдың каңтар айының бірінші он күндігінде бекітеді. Ішкі аудиттің
бекітілген бағдарламасы бөлімшелерге таратылады.
Аудит жоспары ішкі аудиттердің жылдық бағдарламасының немесе кәсіпорын
бойынша бұйрықтың негізінде аудиторлық топтың басшысы (аудиторлық топтың
мүшелерімен бірлесе отырып) ішкі аудиттің жоспарын жасайды.
Ішкі аудиттің жоспары сапа жөніндегі басшылық өкілімен келісіледі және
тексерілетін бөлімшелер басшыларына хабарланады.
Ішкі аудит барысында жиналған ақпараттарды басшылыққа ала отырып, ішкі
аудит жоспарына өзгертулер енгізуге болады.
Ішкі аудит жоспарында мыналар болуға тиіс:
а) тексеру үшін негіз - ішкі тексерулердің жылдық бағдарламасы немесе
кезектен тыс ішкі тексеру (бұйрықтың нөмірі мен күні);
б) тексерілетін бөлімшені идентификациялау;
в) тексеруді өткізген күн және орын;
г) тексерудің мақсаттары мен көлемі;
д) сілтемелі құжаттарды идентификациялау (мәселен, сапа менеджменті
жүйесіне қолданылатын стандарттар, кәсіпорынның сапа жөніндегі
басшылығында және тексерілетін бөлімше қызметінің тиісті бағыттары
көрсетілген стандарттар мен кұжаттар, СМЖ құжаттары (онын ішінде лауазымдық
нұсқаулықтар мен бөлімше туралы ережелер);
е) аудиторлық топ мүшелерін идентификациялау;
з)тексеру туралы есеп жіберілетін мекен-жайлар және жарыққа шығудың
күтілген күні.
Нақтылы бөлімшенің ішкі аудитінің жоспарын оның жұмыстарының
ерекшеліктерін, СМЖ құжаттарынын, талаптарын және осы әдістемелік нұсқаулар
талаптарын ескере отырып, құрастырған дұрыс. [3]
Аудитті өткпудің жоспарланған мерзімдерін ауыстыру
Аудитті өткізу мерзімін ауыстыру қажеттілігі туындаған жағдайда
тексеру жоспарланған бөлімше басшысы ауыстырудың себептерін көрсете отырып,
кәсіпорынның бас директорының атына ауыстыру туралы қызмет бабындағы хат
жазуға бастамашы болады. Көрсетілген дәлелдер негізді болған жағдайда бас
директор бағдарламаға немесе аудит жоспарына өзгертулер енгізу жөнінде
санкция береді. Бағдарламаға немесе аудит жоспарына өзгерістерді СБӨ
енгізеді. [4]
Ішкі аудитті өткізу
А) Дайындық
1)Аудиторлық топтың басшысы алда түрған тексеру туралы тексерілетін
бөлімшелердің басшыларьша ол басталардан екі апта бұрын хабарлайды.
2)Оның алдында аудиторлық топ басшысының төрағалығымен аудиторлық
топтың мүшелерімен және тексерілетін бөлімшенің басшылығымен ауылда тұрған
аудиттің мән-жайын нақтылау үшін алдын ала кеңес өткізіледі.
Б) Тексеру
1) Тексерілетін бөлімшелердегі жұмыс барысында аудиторлық топ мүшелері
СМЖ-ның СТ РК ИСО 9001-2001 және кәсіпорынның СМЖ кұжаттарына сәйкестігі
туралы негізделген қорытындылар шығаруға жағдай жасайтын объективті және
шынайы ақпараттар жинауы керек.
2) Мәліметтерді сұрау, кұжаттарға сараптама жасау бұрынғы аудиттер
мен сәйкессіздіктерді жою жөніндегі іс-шаралар нәтижелеріне талдау жүргізу
жолымен алады.
3) Аудит барысында тіркелген байқаулардың бәрі сәйкессіздікке және
потенциалды сәйкессіздікке классификацияланады. Тіркелген барлық
сәйкессіздіктерпотенциалды сәйкессіздіктер дәлелдемелермен расталуға тиіс.
4) Аудит процесінде топ басшысы, ішкі аудиттің мақсаттарына жету үшін,
сапа жөніндегі басшылық өкілімен келісе отырып, аудит жоспарына немесе топ
мүшелері арасындағы міндеттемелерді бөлуге өзгерістер енгізеді.
Ішкі аудитті аяқтау
а) Тексеру аяқталғаннан кейін, есепті дайындау алдында, аудиторлық топ
басшысы тексерілетін бөлімше басшысымен қорытынды кеңес өткІзеді. Кеңеске
қызметтерінде сәйкессіздікпотенциалды сәйкессіздік анықталған өзге
бөлімшелердің де басшылары шақырылады. Кеңесте аудит нәтижелері талкыланады
және жасалған қорытындылар туралы хабарланады.
б) Бөлімше басшысы ішкі аудиттің нәтижелерімен жэне ішкі аудит
жөніндегі топтың қорытындыларьшен келіспеген жағдайда, сапа жөніндегі
басшылық өкілінің қатысуымен қосымша кеңес өткізіледі. [3]
Түпкілікті шешімді сапа жөніндегі басшылық өкілі қабылдайды. Ішкі
аудиттің нәижелері туралы есеп.
Есепті дайындау
а) Ішкі аудиттің нәтижелері туралы есепті аудиторлық топтың басшысы
дайындайды және ол өткеннен кейін он күн ішінде сапа жөніндегі басшылық
өкіліне ұсынылады.
Аудиторлық топ басшысы ішкі аудит жөніндегі есептіліктің нақтылығы мен
толықтығы үшін жауапкершілікте болады.
б) Есепті дайындауға аудиторлық топтың барлық мүшелері атсалысады
в) Есепте оның күні көрсетіліп, аудиторлық топ басшысы мен мүше-лерінің
қолдары қойылуы керек. Ішкі аудит жоспары мен топтың барлық мүшелерінің
тексеру материалдары есепке қоса тіркеледі.
Есепті тарату
Ішкі аудиттің нәтижелері бойынша ол жауап алынғаннан кейін бір апта
уақытта мына жерлерге жіберіледі:
- тексерілген бөлімше басшысына - ішкі аудит туралы есеп;
- аталған тексеру кезінде қызметтерінен сәйкессіздікпотенциалды
сәйкессіздік анықталған бөлімшелердің басшыларына - сәйкессіздік туралы
хаттамасы және мағлұмдамасы бар ішкі аудит туралы есеп.
Нәтижелерді жалпылау.
Жалпыланған ақпараты бар ішкі аудит нәтижелері туралы есепті сапа
жөніндегі басшылық өкілі ағымдағы жылдың 20 қарашасына дейін әзірлейді.
Анықтамада бөлімшелерде анықталған айтарлықтай сәйкессіздіктерге және
оларды жою жолдарына қатысты мәліметтер ерекше бөліп көрсетіледі.
Анықтамаға сапа жөніндегі басшылық өкілінің қолы қойылады және
филиалдың бас директорына ұсынылады. [5]
Процеске баға беру үшін мынадай критерийлер пайдаланылады:
• Жыл ішінде ішкі аудит дүниесі болған нысандарда анықталған
сәйкессіздіктердің саны және оларды бөлу.
• Ішкі аудит нәтижелері бойынша немесе СМЖ-ның қызмет ету процесінде
оларға түзетуші іс-әрекеттер жүргізілген қайталама сәйкессіз-діктер саны.
Мониторинг тәсілдері (бағалау) және процесті басқару.
Сапа жөніндегі басшылық өкілі тарапынан ішкі аудитті өткізу және
түзетуші іс-әрекеттерді орындау реттерін бақылау.
Сапа жөніндегі басшылық өкілі тарапынан тексеру процесіндегі аудиторлар
жұмысын бақылау.

ІІ САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ІШКІ АУДИТ СТАНДАРТТАРЫ

2.1 Ішкі аудит стандарттары

Ішкі аудит стандарттары аудиторлық тексеруге, бірыңғай тәсілді
қамтамасыз етеді, оларға келесі нұсқалар кіреді. Келісім мақсатын анықтау
Әрбір аудиторлық тексеріс мұқиятты жоспарлануы қажет, оның жүргізілуі
білікті және кәсіпқойлы сенімді болуын тапсырыс берушіге жоғары сапалы
аудиторлық қызмет көрсетуді қамтамасыз ету. Аудиторларға шығатын шығынның
ұтымды болуы және оны алуы немесе коммерциялық пайдалығы. Табыскерлікке
шолу
Тексеру, тапсырыс берушімен танысу және оның қызметін зерделеуден
басталады. Серіктестіктерде аудит пен тапсырыс берушіге қатысы бар, заңдары
мен кәсіпкерлік стандарттарында, сондай-ақ табыскерлікте де өзгерістер
жүріп тұрады. [6]
Тәуелділік мүмкіндігіне баға.
Тәуелділікті табуда, тапсырыс берушінің білімі мен құрылымдық тәсілін
пайдалану, тәуелділіктің айлакерлік пен әдеттегі қате және оның мәнділігін
бағалауды анықтау.
Аудит стратегиясын әзірлеу үшін бақылау жүйесіне баға. Алдын-ала
тексеру сатысында ішкі бақылау жүйесінің шаруашылық қызмет жүйесіне
бақылау, сосын бухгалтерлік есепке алу жүйесі мен бақылауға. Бұл сатыда
аудит стратегиясын әзірлеу үшін қажетті ақпарат ғана бағаланады.
Аудиторлық тексерудің стратегиясын анықтау. Басты тәуелділікті жеке
бағамен корытындылау және кажетті аудиторлық тәртіптер анықталады.
Бакылау жүйесінің тиімділігін бағалау.
Ішкі бақылау жүйесіне кеңейтілген баға беріледі, тексеру жоспарын
әзірлеу мен аудит соңында бақылау жүйесіне қорытынды баға үшін тапсырыс
берушіге аудит барысы туралы хабар беріледі.
Тәуелсіз зерттеудің жоспары
Жоспарда мәні, қолдану және анағұрлым тиімді ұзақтығы, әрбір тәуелсіз
зерттеу жағдайлары қаралады.
Тәуелсіз зерттеу
Тәуелсіз зерттеу жоспарға сәйкес жүргізіледі. Баға нәтижелері
тәуелдігіне байланысты, аудит жоспарына тиісті түзетулер
енгізіледі.
Аудитгі аяқтау
Қаржы есептемесіне шолу мен қорытынды шығару жасалады. Анағұрлым
маңызды мезеттері тапсырыс берушімен талқыланады.
Аудиторлық есеп ұсыну
Аудиторлық есеп аудит қорытындыларына сәйкес жасалынады. Тапсырыс
берушіге қаржы есептемесі туралы пікірден басқа есепте ұсынылады. Көзделген
мақсат - ішкі бақылау жүйесіне баға беру, бухгал-терлік есепке алу
жүйесінің тиімділігін көтеру бойынша ұсыныстар, талаптар көрсетіледі.

2.2 Ішкі аудит жүйесіне баға

Ішкі аудит жүйесінің ұйымдағы мақсаты - серіктестіктің шаруашылық
істерін тәртіпке салу мен тиімді орындауы, басшылықтың қаржы-шаруашылық
саясат талабын орындауы; ұйымның актквтер мен қолайлы толықтық деңгейін
сақтау, құжаттардың дәл рәсімделуін, ақпаратқа сәйкес-тігін камтамасыз ету.
Ішкі аудит жүйесінің тиімділігін анықтауда көптеген ықпалдары мағына
алады, атап айтқанда: [7]
• серіктестіктің ақпаратын жасауға қатынасқан жұмысшы тобы және
олардың тапсырылған іске жауапкершілігі;
• ақпаратты жасау мен істі жүргізу арасында өзара қалыптасқан
тәртіпке салу;
• ішкі аудит жүйесінің техникалық құрал-жабдықтарының болуы;
• аудит технологиясының ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.