Аралық станцияның техникалық жабдықталуы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 49 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Халық шаруашылығы мен тұрғындарды тасымалдау қажеттілігін
қамтамасыз ететін еліміздің бірегей көлік жүйесінде теміржол көлігінің
алатын орны ерекше. Көліктердің барлық түрлеріндегі жүк айналымның
жартысы жэне жолаушы тасымалы айналымының үштік бөлігі осы темір
жолдың үлесінде.
Темір жол желісі телімдерге бөлінсе, ал телімдер аралықтарға бөлінеді.
Аралық шекарасында түрлі пунктер қызмет етеді: станциялар, разъездер,
аралық пунктер мен жол бекеттері (телімдер автоматты блоктаушыдан,
станция аралықтары блоктелімдерден тұрады және өтпе жолдар кіреберіс,
шығаберіс бағдаршаммен қамтамасыз етілген).
Тасымалдау үдерісі станцияда басталып, станцияда аяқталады.
Станцияның жұмысына мыналар жатады:
белгіленген жоспарға сай, техникалық тексеруден өткен, массалық салмағы
мен ұзындығы анықталған поездарды кесте бойынша жөнелту;
поездардың қозғалысты қауіпсіздендіру, оларды қабылдау және жөнелту; ашық
жылжымалы құрамды, жүктерді тасымалдау кезінде қауіпсіздік ережелерін
сақтаумен қамтамасыздандыру;
жүк және жолаушыларды тасымалдаудың қазіргі заманға сай талаптарын
орындау;
тасымалдау бағасының төмендеуі;
Станция жұмысы атқаратын қызметіне қарай аралық , телімдік, сұрыптамалы,
жүк және жолаушылар болып бірнеше түрге бөлінеді.

Менің курстық жобамның басты мақсаты - аралық станцияның
жұмысы, оның жіктемесі мен құрылысы туралы таныстыру болып

табылады.
Менің курстық жобамның міндеті – аралық станцияның жұмысын
ұйымдастыру туралы толық мәліметтер жинау, білу.
Аталмыш материалдар нақты болу үшін көрнекілік ретінде кестелер,
сызбалар пайдаландым.
Түрлі станциялардың сызбасын білу сол станция жүмыстарының
ерекшеліктерімен тез танысуға, оның резервтері мен жіңішке жерлерін
көруге жүмыстың алдыңғы қатарлы технологияларын қолдануға мүмкіндік
беріп, оларға қажетті конструктивтік өзгерістер енгізуге мүмкіндік
береді.
Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Аралық станциялар. Аралық станцияда орындалатын жұмыстар.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Темір жол бойындағы станциялардың жалпы санын алғанда, арадағы
станциялардың үлесі жоғары. Разъездтер мен қажетті желіге өткізу
қабілетін қамтамасыз ететумен қамтылған басып озу пунктілеріне қарағанда,
әрбір аралық станцияларға оларға қарасты барлық аумақтың халықтық
шаруашылық қажеттерін, жүк пен жолаушы тасымалдауды қанағаттандыру
тапсырмасы жүктеледі. Демек, аралық станциялар үшін негізгі жэне
күнделікті операциялар: станция арқылы жолаушы немесе жүк поездарын
өткізу; қажет болған жағдайда қиылыстыру немесе басып оздыру; станцияға
тоқтайтын жолаушы немесе пошта-жүк салғыш поездарды қабылдау және
жөнелту; станцияда жұмыс істейтін жүк поездарын қабылдау жэне жөнелту;
осындай поездарға вагондарды тіркеу немесе ағыту маневрлік операцияларын
жүргізу; жүк пунктеріне және кіреберіс жолдарға қызмет көрсету; жолаушы
пошталық-жүк салу жүктік операцияларын ұйымдастыру және қамтамасыз ету;
сондай-ақ көліктің басқа да түрлерімен катынас жасау болып табылады.
Сонымен қатар, кейбір аралық станцияларда жергілікті шарттар бойынша:
жөнелту немесе баспалдақты бағыттар құру; құрама немесе басқа жергілікті
поездарды құрастыру, ол телімдік немесе сұрыптамалы станцияларында оларды
құрастыру өте қиын немесе тиімді емес; құрама поездарды қосу немесе
ажырату; 118%о болғанда 10 минуттық ұстаммен транзиттік поездарды
тоқтату, олардың еңіске тартып жіберу алдында тежеулерін толық қарастыру;
станция олар айналатын аумақтың соңы болған жағдайдағы қала маңындағы
поездардың айналымы; итеруші локомотивтердің жұмысын қамтамасыз ету және
т.б.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Негізгі операцияларды орындау үшін аралық станцияларды қазіргі заман
талабына сай дамыған және қажетті құралдармен қамтамасыздандыру керек.
Жіберуді, поездардың басып озуды, қиылысуды (немесе желінің
ерекшеліктеріне сәйкес қозғалыс графигінде көрсетілген басқа аялдаулар),
негізгіден басқа жолаушылар немесе пошта-жүк салу поездарын аялдатуды
ұйымдастыру үшін қабылдау-жөнелту жолдары қарастырылған.
Тіркеме немесе ағыту вагондары бар поездармен жұмысты ұйымдастыру үшін
берілген станция бойынша шығару жолдарын жасайды.
Жүк операцияларын орындау үшін жүк салу-жүк түсіру жолдары, қабылдауға,
сақтауға, жүкті беруге арналған қоймалар мен алаңдар, жүкті салу немесе
түсіруге арналған машиналар мен механизмдер, қажет болған жағдайда,
кіреберіс жолдардағы вагондарға арналған көрмелік жолдарға жүк көп
салынған жағдайда вагондарды таразылау да қарастырылған.
Жолаушылар құрылымына платформаның жолаушылар ғимараты, бір немесе түрлі
деңгейдегі өту (жаяу жүргіншілер көпірі немесе тоннельдер), пошта-жүк
салу ғимараттары жэне машиналар (электрокарлар) пошта мен жүкті
тасымалдауға арналған санитарлық-тұрмыстық немесе сауда бөлімдері жатады.
Арадағы станциялар СОБ және байланыс, жарық, сумен қамту жэне су шығару
құралдарымен қамтылған; электрленген жүйелерде қабылдау-жөнелту жолдарын
байланыс тізбегімен жабдықталған.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Кейде арадағы станцияларға тарту подстанцияларын құрады. Жолаушылар
ғимараты мен жүк қоймаларының екі жағынан өтетін авто жолдары ыңғайлы
болуы керек. Станция жанында теміржолшылардың отбастарына арналған тұрғын
үйлер бар.
Қабылдау-жөнелту жолдарының өзара орналасуына қарай арадағы станциялар
разъездтер мен озу пунктері сияқты көлденең, жартылай бойлық және бойлық
типті болып бөлінеді.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Аралық станция сызбасы және оның мінездемесі.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Станциялар мен тораптарды жобалау бойынша Ережеде көрсетілгендей,
телімдегі басты жолдардың санына қарай, қабылдау-жөнелту жолдарының өзара
орналасуына, сондай-ақ жолаушы және жүк құралдарына қарай аралық
станцияларға арналған типтік сызбалар жасалған.
Басты болып есептелетін, аралық станцияларға арналған бір жолды желілерге
разъездер сияқты, желілердің өткізу мүмкіндігі бар жэне қозғалыстың
қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша мүмкіндіктері бар басқа жолдармен
салыстырылатын ұзартылып салынған жолдардың сызбасы ұсынылады. Жартылай
ұзартылып салынған жолдардың сызбасы, ұзартылып салынған жолдың сызбасына
жергілікті жағдайларға байланысты мүмкіндік болмаған жағдайда қолданады.
Көлденең салынған жолдардың сызбасы ұзартылған немесе жартылай ұзартылған
типтегі сызбаға арадағы кезеңінің әрі қарай даму барысында қолданылады.
Көлденең салынған жолдардың сызбасы I бастыға қарағанда 2 жэне 3
қабылдау-жөнелту жолдарының тек бір жақты немесе жан-жақты орналасуымен
ерекшеленбейді, бірақ жан-жақты немесе бір жақты орналасқан жолаушы жэне
жүк құралдары басты жолға қатысты болады. Транзиттік поездарға өткізу,
қиылыстыру немесе басып озуды ұйымдастыру, ол осы типтегі разъездермен
бірдей. Құрама поездарды (немесе осы станцияда жұмыс атқаратын басқа
поездар) қабылдау өтпелі жолда жүргізіледі. Егер жүк құрылғыларға қызмет
көрсетуді құрама поездардың локомотивтері жүзеге асыратын болса, онда тақ
санды поездардың ағытылатын вагондары поездың бас жағына жақын, ал жұп
сандылардың вагондары соңына қарай орналасқаны дұрыс .
Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і
Егер құрама поезд берілген станцияға дейін бірнеше станцияларда жұмыс
істеген болса, онда мұндай талаптар көбіне орындала бермейді. 4 жолға
қабылданғаннан кейін поездің басына жақын орналасқан тақ санды поездың
вагондарының жұмысын ұйымдастыру ОҒО құрама поездардың құрамындағы
ажыратылатын вагондар тобының орналасу жеріне байланысты болады да,
ажыратылатын вагондар тобы бар құрама поезд локомотиві (жэне оның алдында
түрған да) 5 шығарылған жолда көрінеді жэне содан кейін жүк құрылғылардың
жанына орналасып, ажыратылған вагондарды қалдырып кетеді. Содан кейін
келесілер де вагондарымен эрі қарай жүк салу-жүк түсіру жолдарына кіреді
де, тіркелген вагондар алынып, 4 жолдағы құрамға тіркейді. Бұдан кейін
резервтегі локомотив көрме жолына кіреді, жэне ол көрме
жол-шығартылған-жүк шебі сызбасы бойынша жұмыс істей отырып, жүк шебінен
келген вагондарды қажетті тізбекте орналастырады. Сонан соң 4 жолдағы
құрамның астына түсіп тежеуішті тексереді де, келесі станцияға аттанады.
Егер ажырату тақ санды поездың соңына жақын тұрса, онда 4 жолға
тоқтағаннан кейін локомотив ажыратылады да, бос жолмен поездың соңына
қарай озып өтеді. Содан кейін 4 жолдың бір бөлігін шығару деп есептеп,
құрама поездың құрамын 5 шығару жолының бағыты бойынша тоқтатып, бағытты
22 немесе 14-ке жіберіп, вагондарды көрме жолына ажыратады, содан кейін
алдыңғы нұсқа бойынша жұмыс істейді, бірақ басқа жағынан жүк ауданына
кіреді. Вагондарды тіркеп жэне орналастырып болған соң локомотив құрамды
4 жол аралығына сай орналастыра отырып тартады, содан кейін құрамның
басына жіберіледі де әрі қарай телімге жөнелтіледі. Мүны ұйымдастыру
үшін көрме жэне жүк салу-жүк түсіру жолдары өтпелі болуы керек.
Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Егер жүк шептерінің жолдары тұйықталған болса, онда жұмыс тек бір ғана
тармақта ұйымдастырылады. Сонда тақ санды поездың соңына тұрғанды
ажырату кезінде 4 жолды босата отырып, 3 жолға қүрамды поезды топтап және
(берілген станциядағы тіркемемен бірге) ажыратудың соңындағы вагонды 3
жолға қалдыруға болады, содан кейін локомотивтерді ала отырып, 3
жолдан ажыратып жүк пунктілеріне қызмет көрсетіледі, 3 жолдан
вагондарды алып және оздырып жүк пунктілеріне қызмет көрсетіледі. Мұндай
жағдайда келесі арадағы станциялардың жұмыстары жақсарады, себебі ол үшін
вагондар құрамның басында болады.
Құрама поездың құрамының нақты жағдайына және ажыратылатын немесе
тіркелетін (немесе олар мүлде жоқ) вагондар санына, жолдардың ұзындығы
немесе олардың жеке телімдеріне, шығару жолының ұзындығына, бағыттардың
нұсқаларының болуына, басты жолдар арқылы тоқталусыз маневрлер жасау
мүмкіндігіне және басқалардың құрама поездармен жүмыс ұйымдастыруының
басқа нұсқалары болуына байланысты, құрама поездың жұмысына жұмсалатын
уақыт жэне маневрлік бағыттардың саны мен ұзындығын қысқартуды қамтамасыз
ететін ішінен нақты тиімді нұсқасын таңдап алу керек.
Жартылай ұзартылған немесе көлденең типтегі арадағы станциялардағы құрама
поездармен жасалатын жұмыс осыған ұқсас ұйымдастырылады.
Құрама поездардағы вагондардан жүк түсіру-жүк тиеу жұмыстары жэне жүк
пунктеріне қызмет көрсету станция бойынша поездардың қиылысу немесе басып
озуы арқылы қатар жүргізілуі керек болса, онда аралық станцияларды
жобалаған кезде бағыттардың
Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

маневрлік жұмыстары поездың жұмысынан оқшаулануы қарастырылады. Бұл үшін,
жүк құрылғыларының жетекшілерінің поездарды қабылдау және жөнелтуді
жүзеге асыруы, әрқашан аспаның шығу жолдарына жанасуы керек.
Егер ажырату-тіркеуге арналған маневрлік бағытты құрама поездың құрамы
көрші қабылдау-жөнелту жолдарындағы қабылдау немесе жөнелту поездарының
бағыттарына қарсы болса, онда бұл қарсылықты жоюдың екі нұсқасы бар: жүк
құрылғыларға бағыттайтын 4 жолға қабылданған құрама поездарды қосылған
жолға дейін жалғастыру, оларды 12 жэне 18 екі бағытта орнату немесе 3
қабылдау-жөнелту жолдарынан қосымша шығуды басты жолға орнату, 10, 12, 14
бағыттары мен құрама поездармен қатар жұмыс жүргізгенде транзитті
поездарды қабылдау жэне жөнелту штрих сызығында көрсетілген бойынша
жүзеге асады. Бүл екі нұсқаның біріншісі дұрыс болу керек, себебі
екіншісінде басты жолда бағыттар көбейтілген, ол қозғалыстың қауіпсіздігі
үшін қажетті емес.
Кейбір электрленген телімдерде құрама поездар поезды
бригадасыз электрожүргізушілермен жүреді. Мұндай жағдайда
вагондарды ажырату-тіркеу жұмыстары мен жүк пунктілеріне қызмет
көрсетулердің барлығы маневрлік локомотив станцияларында жүзеге
асады немесе ажырату-тіркеуді станция жұмысшыларының
басқаруымен поезд локомотиві жасайды, ал жүк шептеріне маневрлік немесе
диспетчерлік локомотивтер қызмет көрсетеді. Екінші жағдайда
электрожүргізушінің жұмысы үшін, шығу және екі көрме жолын электрлендіру
керек. Егер жергілікті жүкті тасымалдауды басқару мақсатында транзиттік
поезд жэне поездік локомотив қолданылған болса, келесісі резерв болады,
онда

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

вагондар кез-келген арадағы станциялар мекенінде транзиттік поездың
немесе сондай локомотивтің соңына тіркеледі жэне осы аралық станцияның
қабылдау-жөнелту жолына тоқтаған соң осы орында аяғынан ажыратылады,
әрі қарай олармен жүмысты маневрлік локомотив жүргізеді. Негізінен
ұзартылған немесе жартылай ұзартылған типтегі сызбалармен бір жолды желі
үшін, аралық станцияларды жабдықтауда шығындарды азайту үшін, алаңда
құрама (немесе басқа жергілікті) поездарға арналған қабылдау-жөнелту
лдары орнатылған және маневрлік жұмыстар бағытталған станцияның тек
негізгі бөлігі орнатылады. Локомотивсіз тоқтамайтын вагондар орналасқан
станцияның басқа бөлігі еңісте орнатылады, онда құрамды локомотив
тежеуіштері ұстап тұрады, бірақ ол 10%о тік болмауы керек.
Станцияларда жолаушылар поезының қиылысуы болмаған
жағдайда бір жолаушы платформасы қарастырылады, демек, тек жолаушы
ғимаратының алдында; қиылысу болған жағдайда екінші платформа басты және
қабылдау-жөнелту жолдарының арасына орнатылады, ол шығу жолына ұласады.
Егер телімде тоқтаусыз қиылысулар кездесетін болса, онда аралық
станциялар тоқтаусыз қиылысу жэне басып озудың өзара орналасу осьтеріне
қарай поездардың қиылысу және басып озуға арналған (2 жэне 3)
қабылдау-жөнелту жолдарын ұзарту арқылы дамиды, сондай-ақ олар болашақ
екінші басты жол трассасы бойынша разъездтерге де қолданылады.
Екі жолды желіде аралық станциялардың негізгі сызбасы келтірілген.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Тоқтаусыз жүретін поездарды негізгі жолдармен жібереді, ал поездардың
басып озып өтуіне 4 жол (жұптықтар үшін) жэне 3 жол (тақтықтар үшін)
қолданылады. Тоқтап өтетін поездар ұзартылған жэне жартылай ұзартылған
типтегі сызбаларда негізі бойынша, ал көлденең типтегі сызбада –тақ I
негізгі бойынша, ал жұп қабылдау-жөнелту 4 жолынан өтеді. Кейде белгілі
жергілікті жағдайларға байланысты жолаушылар платформасы негізгі
жолдардың арасына орнатылады.
Жұмысы бар құрама немесе басқа поездар станцияға А-дан және Б-дан
келгендей 5 жолға қабылданады. Егер ол бос болмаса 3 жолға қабылданып,
жоғарыда айтылғандай бір жолды станциялардың жұмысын атқарады. Б-дан
құрама поездарды қабылдап немесе жөнелткенде, I негізгі жол бойынша өту
бағыттары арасында қарсылықтар кездеседі.
Аралық станцияларды жоспарлау барысында жүк құрылымдарын орналастыру
орнын таңдау мәселесі пайда болады. Оларды жолаушылар ғимараты жанына
орналастырғанда станция жұмысшылары үшін, жүкті жөнелтушілер мен
қабылдаушыларға қүжаттарды рәсімдеу кезінде қолайлы жағдай туғызады;
қатаң климаттық аудандарда, әсіресе, мәңгі тоңда, жүк пунктілеріне
автокіріс құрылысына шығынның аз мөлшерде қолдануы оларды жер бетіне
орнатуды талап ететіндіктен, инженерлік коммуникациялар арзандайды.
Мүндай орналасудың кемшіліктеріне: құрама поездар мен маневрлік
жұмыстарды жолаушылар ғимаратының жанында жасау, ол жолаушылар
операциялар жүргізуге кедергі жасап, жолаушылар қауіпсіздігіне қауіп
төндіреді немесе түрлі дәрежеде өтпелер жасауды

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

жэне басқа да қауіпсіздік шараларын қолдануды талап етеді; жолаушылар
поездарға өту кезінде маневрлерді тоқтату қажеттілігі туады, құрама
поездарды жүк құрылымдарына қарама-қарсы жаққа қабылдаған кезде,
вагондарды тіркеп немесе ажыратқанда негізгі жолдардың қиылысуы мүмкін,
ол құрама поездардың кешігуіне әкеліп соғады, әсіресе ол жүк
құрылымдырының болашағында екі жолды телімдер өте нашар дамыған, себебі
олар елді мекен немесе оның басты бөлігі жағынан орналасқан. Жүк
құрылымдарын орналастыру орнын дайындаған кезде, оның болашақта осы
құрылымдар жағынан жолдардың көбеюін, кіру жолдарының қиылысу орындарын,
желдің қауіптілігін жэне санитарлық талаптарды, автокөліктердің шығынын,
желілердің қосылуын қарастыру керек.
Жақсы технико-экономикалық поездары бар нақты талаптарына байланысты жүк
құрылымдарын нұсқа бойынша орналастырады.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

3. Аралық станцияда тиеу – түсіру жұмыстарын ұйымдастыру.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Жол желісінің ішінде аралық станцияға көп көңіл бөлінген. Әрбір аралық
станцияда өзіне арналған экономикалық ауданы, транспорттық қажеттілігі
анықталған. Алыс қашықтықта массалық жүкті тасымалдау ісі, ереже бойынша,
темір жолдың үлесінде. Осыған байланысты аралық станцияда аталмыш
экономикалық аудандар үшін жүкті тиеу және аралық станцияның қызметін
көрсетуші кәсіпорын мекен жайына жүкті түсіру сияқты жұмыстар
жүргізіледі. Жүк операциясын орындау үшін станцияда тасымалдаушы жүктің
мінезіне және жұмыс көлеміне сәйкес келетін жүк қондырғысы бар. Кейбір
аралық станциялар жүк жұмысына мол ықпал жасайтын баспалдақты бағдармен
жекелеген топтағы вагондарға тиеумен қамтамасыз ететін өтпелі жолдардың
түйісіміне де ие.
Өтпелі жоодарда жөнелтуші бағыттардың қалыптасуы да мүмкін. Бірақ аралық
станцияның негізгі массасы құрамалы поездарға вагондарды тіркеу, аз
мөлшердегі тиеу – түсірумен айналысады. Әрбір жүк тиелген вагонға
станция жүк құжаттарын ресімдейді: жүк қағаз, жол тізімдемесі және вагон
қағазы, ал жүктің жеке түрлеріне – арнайы сертификаттар.
Поездға тіркелген вагоннның жүк құжаттары поездың бас кондукторына немесе
локомотив машинисіне беріледі.
Әдетте вагондар тек қана тірек станцияда , арнайы жүк жұмысына арналған
механизмдерімен жүкті қабылдап алушының құралдарымен түсіріледі.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Көпжолды телімдегі аралық станциялар.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Қозғалыстың жиілігіне қарай, екі жолды желілердің өткізу қабілеті
төмендеген жағдайда, үш немесе төрт басты жолдары бар арнайы
телімдер орнатылады. Мүндай телімдер көбіне үлкен қалалар
аумағында жасалады. Мүндай телімдердегі аралық станциялар
негізінде көлденең немесе жартылай бойлық типте жасалады.
Негізгі жолдарға қосымша салудың жақтары
мен мамандандырылуын олардың құрылысы бойынша шығатын шығынды екі
аралықпен, сондай-ақ телімнің барлық станцияларының (басты және аралық)
қайта құрылуын салыстыра отырып жэне пайдалану шығындарын олардың түрлі
дәрежедегі поездардың қозғалыс мөлшеріне қарай орнатады.
Үш жолды телімдердің екі жолы -екі жолды екі аралык сияқты бір жақты
қимылға арналған, ал үшіншісі бір жолды сияқты екі жақты қимылға
арналған, еске ала кететіні бұл үшінші екі жақты негізгі жол не бір
жағынан, не бір жақты негізгі жолдардың ортасына орналасуы мүмкін.
Жолаушылар ғимаратына жолаушылар поезының қарама-қарсы жағынан орналасқан
жүк қүрылғысының үш жолды телімдегі жартылай ұзартылған түрінің сызбасы
берілген. I жэне II негізгі жолдар арқылы жүк поездарының бөлігін
өткізуге болатын мүмкіндік болса да, тек қалааралық және жолаушылар поезы
жіберіледі. III негізгі жол екі бағыттағы тек жүк поезына арналған,
сондай-ақ мұнда да жолаушылар поезын жіберу мүмкіндігі бар. Ескере
кететін жағдай, жолаушылар поезы станцияда тоқтамайды, ал қалааралықтар
қайта оралмайды. Егер III негізгі екі жақты жол бір шетінен орналасқан
болса (сызбаның
Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

төменгі жағында), онда қабылдау-жөнелту 5 жолы келесі I негізгі жол
бойынша тек басып озуға арналған, бірақ ол III жол бойынша поездарды
басып озуы немесе қиылысуы мүмкін. 6 жол негізінен келесі III жол бойынша
тек қиылысуға арналған, бірақ сондай 7 жол да құрама поездарға арналған.
4 жол барлық нұсқаларда келесі II жол бойынша басып озуға арналған.
Егер III негізгі екі жақты қимылға арналған жол I жэне II бір жақты қимыл
жол арасына орналасқан болса, онда 5 жол III жол бойынша тек қиылысуға
арналады, ал 6 жол -I негізгі бойынша басып озуға мамандандырылады.
5, 6, 7 жолдарының екі жақты мамандандырылуы диспетчерлер
шығуының орналасуымен үйлесіп жолдардың толық өзара
алмасушылығын қамтамасыз етеді, сондай-ақ поездардың бір негізгі жолдан
екінші негізгі жолға ауысуына мүмкіндік береді, ол III жол I және II
негізгі жолдың арасына орналасқан жағдайда өте қолайлы. Екі көрші
станцияларда диспетчерлік шығулардың болуы екі арада поездардың үлкен
жылдамдықта бірін-бірі басып озу мүмкіндігін дұрыс пайдалануға қажет.
Егер I жол бойынша жүйрік поезд қалааралық поездың соңынан келген болса,
оны III жолға ауыстырады, сонда ол I жол бойынша жолаушылар аялдама
пунктілерінде аялдап келе жатқан қалааралық поезды екі арада басып озып
кетеді. Егер бірнеше қалааралық поездардың айналымы болатын болса, онда I
жэне II негізгі жолдар арасына тағы бір құрам ұзындығымен бірдей (немесе
тұру есебінен екі есе ұзын) қабылдау-жөнелту жолын орнату қажет.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Төрт жолды қалааралық басты телімдерде негізгі жолдарды түрлі жолаушылар
қалааралық, қалааралық жылдам жүргіш (төрт жолды телім маңында аз ғана
аялдама жасайтын) жэне жүк поездарын үйлестіріп өткізудің, сондай-ақ
негізгі жолдардағы қимылдың жақтары бойынша мамандандырылған бірнеше
нұсқалары бар. Төрт жолды телімдегі негізгі жолдардың мамандандырылған
нұсқаларының кейбірі көрсетілген негізгі жолға қатысты сұрыптау
станцияларының орналасуы (бір шетінде немесе арасында), станция түрі жэне
сызбасы, төрт жолды телім қай жерде аяқталады, поездар қимылының түрлі
дәрежелерінің қатынастары, жолаушылар және сұрыптау станциялары алдындағы
шешім қүрылымдарының түрлі дәрежелерінің мүмкіндігі, негізгі жолдар
санының өзгеруі, жолаушылар аялдама пунктілерінің орналасу мүмкіндіктері
және олардың орнығуы, басты жолаушылар станцияларының сызбасы мен
түрлеріне қарай, олардың әрқайсының өзіндік жетістіктері мен кемшіліктері
бар.
Төрт жолды телімдегі аралық станцияның сызбасы жолдардың бірінші нұсқасы
бойынша мамандандырылады. Мұндай андандырудың басты жетістігі
болып, қалааралық қозғалыстың жолаушылар және жүк қозғалысынан
ерекшеленуі болып табылады, ол қалааралық қозғалыс үшін басты және
аймақтық станцияларда құрылымдарды дамытуға, сондай-ақ телімде жолаушылар
аялдама пунктерін жэне қалааралық құрамдардың айналымын ұйымдастыруға
қолайлы. Осыған орай телім станциясында қарсы бағыттар қысқарады. Сыңар
негізгі жолдың бірінен екіншісіне өту кезіндегі қиылысудың кесірінен
қолданған негізгі жолдардағы маневрліктің төмендігін кемшіліктерге
жатқызуға болады. Дегенмен жолаушы және жүк

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

поездары өзі сыңар жолдары бойынша қозғалады жэне соны ұстанады, олар
төрт жолды телімнің аймағыннан шыққаннан соң, келесі станцияларда, яғни
төрт жолды телім аяқталғанда қалааралық поездардың кейбір бөлігін
ауыстыру қажеттілігі туады. 6 -жол I жэне II негізгі жолдармен келе
жатқан поездарды басып озуға арналған, 7 -жол екі жақты бағыттағы
станцияда жүмыс істейтін тақ санды поездарды басып озуға (егер 8 жол бос
болмаса) және поездарды қабылдауға арналған, 8 -жол негізінен құрама жэне
басқа жергілікті поездарға арналған. 5 жолға осы станцияда айналып
кететін қалаарлық поездар қабылданады; жолдың жалғасы болып табылатын 5
жолға поездардың тоқтатылуы жүзеге асырылады. IV шығатын 5 жолға штрих
сызықтарымен көрсетілгендей, қайта айналатын бірнеше қалааралық поездар
болғанда шығарылады жэне ол 5 жол бос болмаған жағдайда IV басты жол
жолаушылар поезын қабылдау немесе жөнелтуге арналады. Осындай арнайы
мамандандырылған жағдайда жолаушылар қауіпсіздігі сақталады, себебі
жолаушылар немесе жүк поездары жолаушылар платформасынан өтпейді. Егер
жүк құрылымдары жолаушылар ғимараты жағынан орналасқан болса, онда
вагондарды жинау барысында барлық төрт басты жолды қиып өтеді, ол мұндай
қиылысу кезінде ұзақ уақытты қажет етеді. Сондай-ақ барлық басты
жолдардың мамандандырылуының нүсқаларын сараптауға жэне олардың
әрқайсысын қолдану барысын анықтауға болады.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Аралық станцияның техникалық жабдықталуы.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Аралық станциялардың технологиялық жабдықталуына ең алдымен жолдың дамуы
жатады: түрлі жолдардың саны мен ұзындығы, барлық негізгі операцияларды
орындауға арналған шығулар мен бағыттар. Қабылдау-жөнелту жолдарының
санағы аралық станцияның қабылданған сызбасына сәйкес қозғалыс сипатына
байланысты болады.
Бір жолды жүйедегі екі қабылдау-жөнелту жолдары екі жүк поездарының
қиылысуын, олардың жолаушылар немесе құрама поездың бірін басып озуын
қамтамасыз етеді, немесе екі поездың басып озусыз қиылысуы, немесе бір
бағытта басып озу, онда тоқтаусыз келе жатқан поезд басты жол бойынша
өткізіледі.
Үш қабылдау-жөнелту жолдарында екі жүк немесе екі жолаушы поездарын
қиылыстырып, немесе құрама поездарды бір мезгілде қиылыстырып және басып
оздыруды ұйымдастыруға болады.
Екі жолды жүйеде екі қабылдау-жөнелту жолдары поездардың түрлі бағытта
басып озуларын қамтамасыз етеді. Егер құрама поезының жұмысы уақытында
басып озу қажет болса, онда үшінші қабылдау-жөнелту жолы керек болады.
Қабылдау-жөнелту жолдарының қосымшасы тірек станцияларында, сондай-ақ
станцияның кіріс жолдарының жанамалануында вагон келуінің сипаты мен
мөлшеріне байланысты қажет болады.
Қайта айналып кететін қалааралық поездар қала жаны аймақтарындағы аралық
станцияларда бір (кейде екі) арнайы қабылдау-жөнелту жолдары, сондай-ақ
олардың тұруына арналған екі жол қарасытырылады.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Аралық станцияларда маневрлік жұмыстарды ұйымдастыру үшін ұзартылған жол
қарастырылады, демек ол бірінші басты қабылдау-жөнелту жолын
жалғастырады. Бұл жолдардың өзара ауыстыруларын және станцияның
маневрлілігін арттырады, сондай-ақ көп жағдайда жердегі ұзартылған жол
үшін жұмсалатын шығынды кемітеді.
Қабылдау-жөнелту жолдарының пайдалы ұзындығы берілген бағытқа берілгеннен
кем болмауы тиіс, ал техникалық экономикалық негіздегі ұзын құрамды
поездар жылжығанда сол бағытта түрлі ұзақтағы жолдарды салуға рұқсат
беріледі. Егер поездарды қабылдау жэне жөнелту екі бағытта да
қолданылатын болса, онда пайдалы ұзындық ұзақ бағытқа салынады.
Ұзартылған жолдың пайдалы ұзындығы құрамның нақтыланбаған құрылымына сай
жартысынан он метрге кем болмауы керек.
Тек жолаушылар поезына арналған қабылдау және жөнелту жолдарының пайдалы
ұзындығы сол жүйеде қозғалатын поездың ұзындығына байланысты. Сонымен
бірге болашақта поездардың ұзындығының 500 метрге дейін (соған сэйкес
платформаның да) ұзаруын, ал кейбір бағыттарда поездардың қосақталған
ұзындығын қарастыру керек. Ірі қалалардың қала жаны аймақтарындағы аралық
станцияларда жолаушылар поезының тоқтамайтынын ескере отырып, ол
жолдардың пайдалы ұзындығы қалааралық құрамның ұзындығымен, сонымен қатар
жолаушылар платформасының 300 метрге дейінгі ұзындығы анықталады.
Жолаушылар құрамына қарай жолаушылар платформасы да салынады. Платформа
шетінен шығу белгісіне дейін локомотив құру үшін 30 метр болуы керек.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Басқа станциялық жолдардың пайдалы ұзындығын қажетті маневрлік
мүмкіндіктерді жасауды есепке ала отырып, осы жолдардағы тұраққа қарай,
вагондардың саны мен құрам ұзындығына байланысты болады. Аралық
станциялардың платфомалары өте төмен, ол рельс басынан биіктігі 0,2 метр.
Биік платфомалар (биіктігі 1,1) қала жаны аймақтарында аяқ қоятыны жоқ
моторвагонды қозғалмалы құрам тоқтайтын станцияларда жасалады.
Платформаларды басты жолдардың сыртқы жағынан қойған жөн. Басты жолдар
арасында платформаны орнатқан кезде арнайы негіз болуы керек, ол басты
жолдағы қисық радиусты жэне түзу жанаманың поездардың берілген жылдамдық
қимылынан кем болмауы керек.
Жолаушылар платформасының ені шеткі жолдардың жанында 4 метр, жолаушылар
ғимараты маңайында 6 метр (ығыстыру жағдайында қайта салынғанда 5 метрден
кем болмайды) болуы қажет. Сыйымдылығы 200 адамдық вокзалдарда бүл
негізгі платформаның ені 3 метрге дейін кішірейеді. Жолдар арсындағы
аралық платформалар 4 метрден кем болмауы керек, бір поезға 5 пайдалануда
25 адамнан артық болмайды, III жэне Іудәрежеде 3 метрден кем емес.
Егер шетінде платформалар орналсасқан жолдар бойынша жылдамдығы 120кмсағ
поезд жүретін болса, онда оның ені жолаушылар қауіпсіздігін қамтамасыз
ететіндей болуы керек (платформа шетінен 3 метрден кем емес), сонымен
қатар басты жолдар арасындағы аралық платформаның ені 8 метрден, аса қиын
жағдайларда 6 метрден кем болмауы тиіс.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Аралық биік платформаларды жүргіншілер көпірінің шығуын немесе тоннельден
шығуын ескере отырып 6-8 метрден жасайды. Ол платформаға екі шығу болған
жағдайда 2 метр, бір шығу болғанда 3 метр жэне платформаның шығуы мен
борттарының арасы 2 метрден кем болмайды. Тоннельдердің ені 3 метрден, ал
жүру көпірлері 2,25 метрден кем болмауы керек.
Жолаушылардың өтуі жэне жүк тасымалдануы үшін аралық төмен платформаларға
өтетін төсеніштер орналастырады, олар рельстердің бойымен бірдей алынып,
ені 3-4 метр болады. Әдетте бір өтетін жер жолаушылар ғимаратының алдына
орналастырылады, екеуі платформаның соңынан шамамен төрт есе қысқа жерде
орналасады.
Бастық пен станция бойынша кезекшінің бөлмесі бар арадағы станциялардың
жолаушылар ғимараты типтік жоба бойынша салынады, ол 25, 50, 100
жолаушыға сәйкес ұзындығы мен ені 6х18метр, 12х18метр, 12х42метр етіп
салынады. 200 не одан да көп жолаушыларға арналғанда жеке жобалар
қарастырылады. Жолаушылар ғимаратын басты жолдың осінен 20 метрден кем
емес қашықтықта, ал жылдам қозғалыс жүйелерінде 25 метрден кем емес
қашықтықта салады, ол келешекте жолаушылар ғимараты жағынан қосымша жол
мен платформа салу мүмкіндігін қарастырады. Вокзал маңайындағы аумақта
автобустар мен жеңіл автокөліктерге арналған тұрақ орны қарастырылуы
керек, кейде біріккен автотеміржол вокзалдары қарастырылады. Жалпылық
қолданыстағы жүк құрылымдарының мөлшері жэне оған сәйкес арадағы
станцияның жол

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і
дамуы келіп түскен жэне жөнелтілген жүктің сипаты мен мөлшеріне
байланысты. Аралық станциядағы жүк құрылымдарынан аз ғана вагон өтуінде
болады.
Жабық қойма жэне 40 метрлік жабық платформадан тұратын біріктірілген
секция қисық жэне ұзартылған бағанамен жолдың түзу телімдерде 22
бағытының арасына орналасады, онда вагондар жабық қойма ішінде рампаға
параллельді тұрады жэне 2022 шығу арқылы контейнерлік алаңдарына өтуге
болады, олар жабық қоймадағы жүк операцияларына кедергі жасамайды.
Контейнерлік алаң 22 өту орталығынан алыс тұруы керек, ол жүк
операцияларының астындағы контейнерлері бар вагондар бүл бағытты өтуге
кедергі жасамауы керек. Контейнер алаңының ұзындығы 25 метрлік есеппен
тәулікте келуіне қарай әрбір екі платформада қабылданады. Жүк
операцияларын ұзындығы 30 метрлік контейнерлік алаңда жүзеге асыру үшін
түрлі крандарды пайдаланады.
Жұмыстың белгілі мөлшерінде әр қойманың алаңы келуі мен жөнелтілуі
бойынша Ғ=С)аН IX р(365Р) анықталады, онда (^ -жүк айналымының жылдық
есебі, Т; аН -келіп түскен жүктің тепе-теңсіздік коэффициенті,
қабылданатын жүк жасалуы тәулігіне 12 вагон -1,7; 22 вагон - 1,5; 32
вагон - 1,3; 45 вагон - 1,2; IX -қоймалардағы жүк сақтаудың ұзақтығы; р
коэффициент, жүк операцияларының механизациясы Р -1 мі қойма ғимаратының
алаңы. Аз мөлшердегі жүк айналымы кезінде біріккен қоймалар, ал ірі
болғанда -жеке қоймалар жасалады.
Тәулігінде бір берілген арту-түсіру шебі, м, ЬР=ҒЬ, мүнда Ь -қойма ені,
м. Қоймалардың ені 18 метрден кем емес, темір жол желісі жағынан
алғандағы ені 3 метр, ал автокіріс жағынан 1,5 метрден кем емес.
Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Қоймалардың ерекше көлемдегі жұмыстары кезінде жэне вагондарды беру және
жинау жұмыстарының қайталануынан тиеу-түсіру механизмдерінің ұзындығы,
техника экономикалық берілудің негізінде санмен беріледі

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Өтпелі жолдардың түйісімі.

Беті

Өлш. Беті Құжат. № Қолы Мерзім
і

Аралық станцияның аудандарында, ереже бойынша, темір жол көлігімен
қамтамасыз ететін кәсіпорын немесе база орналасады. Мұндай
кәсіпорындарды, темір жол көлігінің өнеркәсібі деп атайды, яғни олардың
өзіндік ішкі теміржолдық желісі болады. Шағын кәсіпорындар бір – екі
жолдан тұрса, ал ірі мысалға түрлі – түсті металлургиялық зауытта, өз
локомотивтермен (200 тарта локомоимв ) және вагондармен (1000 вагоннан
астам) қамтамасыз етілген ұзындығы 500 км жететін желіден тұрады.
ҚЖМ станциясының байланысы үшін, кәсіпорын желісі ішінде өтпелі жолдарды
жоспарлайды, сол арқылы вагондарды кәсіпорындарға өткізу және қайтару
жұмыстары жүзеге асады. Жолдардың түйісуі жұмысты қиындатады және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.