ВОЛЕЙБОЛШЫЛАРДЫҢ ДЕНЕ ДАЙЫНДЫҒЫ ЖӘНЕ ТАКТИКАЛЫҚ ДАЙЫНДЫҚТАРЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 46 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1 ВОЛЕЙБОЛШЫЛАРДЫҢ ДЕНЕ ДАЙЫНДЫҒЫ ЖӘНЕ

ТАКТИКАЛЫҚ ДАЙЫНДЫҚТАРЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ . . . 6

1. 1 Спортшылардың дене дайындығы дайындықтары туралы түсінік . . . 6

1. 2 Волейболшылардың тактикалық дайындықтарының негіздері . . . 10

1. 3 Волейболшылардың тактикалық дайындықтарының әдіснамасы………. . 14

1. 3. 1 Волейболшылардың технико-тактикалық

дайындықтарының психологиялық әдістері . . . 18

1. 3. 2. Шабуыл техникасының негіздері . . . 21 1. 3. 3 Шабуылдың тактикалық жүйесі . . . 24

2 ЗЕРТТЕУДІҢ ӘДІСІ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСУЫ . . . 29

2. 1 Зерттеу әдістері . . . 29

2. 2 Зерттеулерді ұйымдастыру . . . 41

3 ВОЛЕЙБОЛШЫЛАРДЫҢ ТАКТИКАЛЫҚ ДАЙЫНДЫҚТАРЫНЫҢ ӨСУ ШАРТЫ МЕН ФАКТОРЛАРЫ . . . 45 3. 1 Тактикалық даярлықтың негізгі міндеттері . . . 45 3. 2 Спортшылардың ойын барысындағы тактикалық ой-өрісі . . . 48 3. 3 Волейболшыларды тактикалық шабуылда жеке ойлау әдіснамасын оқыту . . . 51 3. 4 Тәсілдерді, элементтерді, тактика нұсқаларын іс жүзінде пайдалануды үйрету . . . 57 ҚОРЫТЫНДЫ. ………. . 65 ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 67 КІРІСПЕ

Волейбол әлемнің көптеген елдерінде ең танымал және сүйікті ойындарының бірі. Бұл ойын көпсайыс дене дайындығы дамыту болып табылады.

Соңғы жылдары, ішкі және халықаралық ареналарда волейболдан жарыс шиеленісе түсті. Көптеген командалар үлкен техникалық және тактикалық әдістерін арсенал чемпионаты үшін күресуге дайын. Қазіргі заманғы волейбол органының функционалдық жағдайы бойынша жоғары талаптар, ойыншылардың дене дайындығы және психологиялық қасиеттерді орналастырады. Бұл ойында мұндай қозғалыс жылдамдығын, үйлестіру қабілеттерін, сондай-ақ ең басты қасиеті - ойлау қабілеті, күш, секіру өте қажет.

Қазіргі заманауи спорттың ерекшелігі командалар дайындығының өте жоғары деңгейде болуы. Нәтижелер көресткішінің тым жоғарылығы спорттағы бәсекелестікті арттыру, жылдам және дұрыс тиісті шешім қабылдауға бару және одан кейін оларды тиімді енгізу күрес жүзеге асыру болып табылады. Спорт деңгейінің жоғарылау нәтижесінде спортшылардың тактикалық шеберлігі аса маңызды орынға ие болады.

Тактикалық даярлық -бұл волейболшылардың ресми, бақылау, оқыту, ойындық жарыстардағы арнайы тактикалық жаттығу нәтижесінде пайда болатын машық.

Ойыншының тактикалық машығын бақылау барысында, волейболшытің тактикалық шеберлігі ойын барысында пайда болатынын айта кеткен жөн. Сонымен қатар, жеңіске жету жолында команда мен ойыншының такиткалық тұрғыда ойлау шеберлігі де көп маңыз береді.

Тактикалық шеберлігі жақсы дамыған спортшылар даярлығы салыстырмалы түрде төмен ойыншыларға қарағанда мүмкіндіктерін өте жақсы пайдалана алады. Сондықтан тактикалық шеберліктің өз деңгейінде жетіспеушілігі спорт жарысының барысында нәтижесіздікке ұрындырады. Спортшының тактикалық шеберлігі ойын барысындағы жоспарын мақсатты түрде және уақытылы қолдана білу; қарсыластың ойын алдын ала болжай

білу шеберлігі, ал өз жоспарын барынша жасырып ұстауы; қарсыластың осал тұсын өз пайдасына жарата білуі; оның жағдайына ауыр болатын манерада ойын барысын жүргізу; жарыс барысындағы ситуацианы нақты бағамдап, шешімді тез шығарып, тез қимыл жасау.

Жеке дара тактикалық шеберлік негізіне тактикалық білім, білік, шеберлік, такиткалық ойлау сапасы жатады. Барлық тактикалық дағдыларды сатып азайтатын, ал тактикалық шеберлік спортшыларды жетілдіру бағдарламалардың кең ауқымды ажырата сарапшылар негіз береді. Өйткені серіктестердің тұрақты мониторингін жүргізу қажеттілігіне авторларының бірқатар тактикалық шеберлігін қараған кезде, тікелей немесе жанама түрде арнайы психикалық қасиеттерін дамыту бөлетіндіктен, және спорт тактикасы түпнұсқаны қарсыластарға, яғни тактикалық жоспарлары жалпы принциптері мен байқаудың ережесіне тән.

Техникалық білікті және тактикалық ойды дамыту техникалық жоғарғы оқу орындарында нақты жоспарланып, оқу-жаттығу процесіне енгізілуі қажет. Ол жерде мыналарды назарда ұстау қажет:

1) теоретикалық даярлық;

2) индивидуалды шеберлік;

3) Командалық және топтық шеберлік.

Мұндай нұсқаулық берудің мақсаты тактикалық және тактико-арнайы деңгейді көтеретін әдіс пен құралдарды, әдіснаманы нақтылау.

Алдағы ойын қызметі үшін ойыншылардың тактикалық және арнайы дайындықтан жоспарлау спорттық жетілдіру зерттеу топтар мен топтардың жалпы жоспарлау оқу жүктемесі кезінде жүзеге асырылады. Тактикасы, ойыншы даярлау ажырамас бөлігі болып табылады команда және техникалық шеберлігі волейболдан негізделген. Техника іс-шаралар тактикалық ойнатқыш және құрамаға идеялар аударма құралы болып табылады. Тренинг барысында және жетілдіру кезеңдері дереу іс жүзінде бәсекелестікті салып тактикалық іс-әрекеттерін және аралас жаттықтыруға, бірақ білім біртіндеп сандық жинақтау, техникалық дағдылары мен тактикалық тәжірибесі бар.

Кез келген жоғарғы деңгейге апаратын тактикалық қимыл міндетті түрде такиткалық білімге және техникалық білікке, дене дайындығы жаттығу шеберлігіне, есте сақтау қабілеті және басқа да қабілеттерден құралуы қажет.

Волейболшылардың тактикалық қимылдары көрсетілген мынадай негізде жасалуы керек: партнерлердің ренжуінсіз; пассивті төтеп беруден, активті «басқарушы» қарсыласпен; жаттығу кезінде қарсыласпен. Осындай жағдайда біздің алған тақырыбымыз актуальды болып табылады.

Дипломдық жұмыстың мақсаты волейболшылардың тактикалық даярлығының жоғарылауына факторлар мен шарттарды қарастыру болып табылады.

Дипломдық жұмыстың негізі шеберлігінің теоретикалық және практикалық аспекттерінің құрылымын бақылау.

Дипломдық жұмыстың нысаны жоғары оқу орындарында жаттығатын волейболшылар болып табылады.

Дипломдық жұмыстың міндеттері:

- волейболшылардың дене дайындығы және тактикалық даярлығының теоретикалық негізін зерттеу;

- волейболшылардың тактикалық даярлығының сараптамасын жасау;

- волейболшылардың тактикалық даярлығының әдіснамасын ғылыми зерттеу;

- шабуылдың негізгі функцияларын әспеттеу;

- шабуылдың техникалық және жүйелік негізіндегі сараптамасы;

- тактикалық даярлықтың негізгі міндеттерін зерттеу;

- спортшылардың тактикалық және ойын алаңындағы сараптамасы;

Дипломдық жұмыстың құрылымы. Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 ВОЛЕЙБОЛШЫЛАРДЫҢДЕНЕ ДАЙЫНДЫҒЫЖӘНЕ ТАКТИКАЛЫҚ ДАЙЫНДЫҚТАРЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Спортшылардың дене дайындығы дайындықтары туралы түсінік

Дене дайындығы тәрбие теориясында арнайы дене дайындығы даярлық бар. Дене дайындығы даярлықтың ең бір ерекше қасиеті - аз күш жұмсау барысында дене қимылын бақылай отырып, өте үлкен нәтижеген қол жеткізу. Арнайы дене дайындығы даярлық спортты және мамандандырылған арнайы пәнге байланысты.

Көптеген әдебиеттерде дене дайындығы даярлықты көбінесе дене дайындығы қасиет, күш, шапшаңдық, ерік-жігерді мықты ұстау, қабілеттілік сияқты бірқатарын мысалға келтіреді. Оның басым бөлігі марфологиялық ерекшеліктермен анықталады; бүкіл организм және әртүрлі жүйке жүйелерімен қоса демалу жүйелері де іске қосылған [16, С. 26] .

А. Д. Новиков спортшының дене дайындығы даярлығын дене дайындығы қасиет, қабілет, қажетті спорт білімі, дене дайындығы жетілуді, организмді шынықтырумен байланыстырады.

Н. А. Лупандина дене дайындығын даярлықты жалпы және арнайы деп екіге бөледі. Жалпы дене дайындығы шеңберінде білім мен дағдылар деңгейіндегі, соның ішінде жан-жақты оқыту дене дайындығы қабілеттерін білдіреді дейді. Сондай-ақ негізгі және аса маңызды немесе қозғалыстардың табиғи түрлерін қолданады. Арнайы дайындық шеңберінде таңдаған спорт ерекше сипаттамалары мен талаптарын қанағаттандыру үшін жеке қабілетін дамытуға түсініледі.

Н. Г. Озолин, Б. А. Ашмарин, дәл Н. А. Лупандина сияқты жалпы және арнайы деп екіге бөледі. Бірақ соңғысын тағы екеуге бөлуді ұсынады. Ол: негізін қалаушы, ал екіншісі негізгісі болады. Негізгінің мақсаты организмнің қозғалу механизмін одан әрі шынықтыру керек деп есептейді [23, С. 11] .

Сонымен қатар Н. Г. ОзолинБірінші қадамда арнайы және жалпы дене дайындығы аралас болуы тиіс, ең жоғары дене жету үшін үш сатылы процесс жәнесол деңгейде жоғары арнайы сатысында пайда сақтап және жалпы дене шынықтыру және арнайы негізі болуы тиіс дейді [1, С. 13] .

«Дене дайындығының даярлығы» және «жаттығу» ұғымдары тығыз байланысты және белгілі бір деңгейде денсаулық деңгейі өседі.

А. П. Карпман жүйелі оқыту процесінде олардың әлеуетін кеңейту, әр түрлі мүшелер мен жүйелердің функционалдық және морфологиялық қайта байланысты стресс организмнің біртіндеп бейімдеу болып табылады деп атап өтті. Жүйелі түрде дене шынықтыру және спорт процесінде организмде физиологиялық өзгерістер моториканы, дене қасиеттерін дамыту, техника және тактика сүйікті спорт шеберлігіне жетілдірумен қатар өтеді. Автор қайталанатын жаттығулар нәтижесінде спортшы денесінің дамып екі жай-күйін жарамдылығын анықтайды және ең тиімді бұлшық қызметіне міндеттеме ретінде сипаттайды [14, с 19] .

Жалпы дене дайындығы жоғары деңгейін сипаттайтын негізгі ерекшелігі - күш, кем дегенде, шығындармен қысқа мерзімде үздік нәтижелерге қол жеткізуге, саналы, өз денесінің қозғалыстар басып, ұстап тұру қабілеті.

Жас спортшылардың дене дайындығың даярлығын З. И. Кузнецова екі көрсетікшке мінездеме береді:

1) дене техникасын басқару деңгейі;

2) қозғалу (дене дайындығы) қасиеттерін дамыту деңгейі.

Жас спортшылардың дене фитнес (қозғалтқыш) оқытушы-жаттықтырушы басшылығымен оқу процесі барысында оқыту нәтижесінде жүзеге асырылады.

Оқу үрдісін басқару және уақыт өзгеріс жасауға, әсіресе жаңадан, жас спортшылар автомобиль дайындығын бақылауға қажет [18, С. 7-9] .

Волейбол функционалдық жоғары талаптар қояды. Кенеттен мен қозғалыстар, секіру, құлау және басқа да іс-шаралар тез кіреді. Осыған байланысты, волейбол ойыншы оның кейбір комбинациясы қабілеті және басқа да қасиеттерін секіру, орнында, бұлшық тарылуы жоғары жылдамдығын қозғалыс жылдамдығын лезде болуға тиіс. Техника және тактикалық өзара ойнап табысты игеру техникасын ықпал дене дайындығы қасиеттерін жүйелі дамыту. Балалық және жасөспірімдік айтқанда, дене шынықтыру негізінен жылдамдығы, маневр, жылдамдық-күш, жалпы төзімділік дамытуға бағытталған. Техника мен тактикаға және олардың жетілдіру дағдыларын біріктіру болған кезде жасөспірім жылы, дене шынықтыру техникасы мен тактикасын меңгеру жақсарту үшін негіз береді. Жасөспірім шақта көп көңіл арнайы күш даярлау және төзімділік төленеді. Денешынықтыру жақын қарым-қатынас бар, олардың арасындағы, жалпы және арнайы тұрады.

Спорт теориясы бойынша зерттеулер жалпы жан-жақты даярлау, жас спортшылардың дене дайындығы қасиеттерді қалыптастыру, олардың спорттық орындау өсуіне оң әсер етеді. Алайда, спорт өсу бар спорт өнімділікке жетуге оның үлесі біртіндеп азаяды. Дене шынықтыру байланысты зерттеулер, жоғарыда айтылғандай, әр түрлі спорт түрлері бойынша дене қасиеттерін қажетті жан-жақты дамыту болып табылады. Бірақ спорттық жабдықтармен нақты проблемаларын шешуде маңызды рөл атқарады.

Волейбол ойын қызметінде төменгі аяқ бұлшық жиырылғыш қабілетін жылдамдығы мен күші жағынан көрінеді маңызды сапа секіру болып табылады. Қолында және иық белдеуі динамикалық күш дамуымен байланысты қозғалыстар-баллистикалық таңқалдыру үшін мүмкіндігі. Секіруден дамыту - дене шынықтыру волейбол басты міндеттерінің бірі.

Спорттық турнир ұзақтығы және олардың табиғатпен байланысты, шу төзімді және сенімді өнімділігі спорттық жабдықтар үшін маңызды және бірнеше орындау, инсульт оқшаулау және шабуыл сотқа айналасында қозғалыс секіру байланысты арнайы төзімділік бар, құлайды және күшті соққы қозғалыстар predelno- . Қарқынды автомобиль көріністерін барлық

кешені дискретті төтенше жүктемелер тән жоғары психикалық стресс,

артындағы жүзеге асырылады.

Сенсомоторлық волейболдың маңызды қасиеті - сезінуге қабілеті және жұқа бұлшық саралау. Жүрек қызметінің сенсомоторном және сапалы көріністерінің негізгі қасиеттерінің бірі волейбол мақсатты дәлдігі болып табылады. Процессуалдық дәлдіктегі допты барлық әрекеттерде соққы шабуыл кезінде тежеу, іске жоғары және отталкивания орын, және соңғы таңдау сайтында дәл қозғалыстар көрсетілген: беру, инсульт, жемшөп, бұғаттау.

Назар қозғалатын объектінің мөлшері мен түрі, дәлдік тереңдігі, түйсіну мен тірек-қозғалыс буын сезімталдық саласындағы ТБА реакциялар: Бұл кешен мотор қабілеті волейбол нақты және тығыз психомоторлық түрлі көріністеріне байланысты болып табылады. Спорттық нәтижелерге қол жеткізу - Олардың барлығы жетекші факторы негізінен туындаған функционалдық жүйесінің құрылымдық қарым-қатынастар кіреді. (Мысалы, дене дайындығы стресс көп мөлшерде) арнайы емес жаттығулар арқылы функционалдық жүйесіне араласуына осы құрылымдық қарым-қатынастарды бұзатын және теріс спорт және волейбол техникалық нәтижелерге әсер етуі мүмкін. Осыған орай, (спорт өсуімен) бірте-бірте жалпы және арнайы дене шынықтыру үлесі соңғы пайдасына өзгертеді. [5, с. 17]

Дене шынықтыру спортшы кезінде (негізгі биомеханикалық сипаттамалары) іріктеп-нысаналы тиіс, атап айтқанда, спорт, сондай-ақ жеке қозғалыстар ғана емес қозғалыстар техниканы жақсарту үшін олардың биомеханикалық құрылымында әр түрлі болып табылады. Волейболдан, мысалы, қозғалыс қуаты құнының диаметрально қарсы болып табылады: алға соққысы жарылғыш күш талап етеді; беру доп Майда саралау және бұлшық еттердің біртіндеп өсуімен жұпталған. Әлбетте, тіпті бір спорт күшіне жоғары сапалы дисплейлер дамытуға әр түрлі әдістемелік тәсіл қажет. Ұқсас үрдіс басқа да дене дайындығы қасиеттері мен психомоторлы волейбол қасиеттерін дамыту, онда сөзсіз болып табылады. Сондықтан, арнайы дене дайындығы айтқанда, ол белгілі бір спорт қозғалысының кейбір автомобиль сипаттамаларын әзірлеу бойынша дайындық жаттығулар қатысты тиісті болып табылады. Саралау қозғалысы әрең елеулі болуы мүмкін.

Шоктың дәлдігі-мақсатты және бірінші жағдайда лақтырып сипатына

жүзеге асыру, кідіріс тыныс алу бұлшық күш-арттырады, ал екінші, бұл құбылыс қатты проксимальді биомеханикалық тіректерін және оңтайлы жағдай жасау қажет. Жұмыс бірлігі (білек, қолмен) аяқ қимылымен басқарылады. Мамандандырылған волейболшылардыңдене дайындығы даярлығы спорт жаттығуының кезеңдік негізде жүргізіліп жатыр.

1. 2 Волейболшылардың тактикалық дайындықтарының негіздері

В. А. Осколков, Л. И. Гуревич, Ю. Д. Железняка, Ю. М. Портнова және т. б көптеген авторлардың деректерін саралай келе, волейболшылардың технико-тактикалық дайындықтарын ойын барысында жетілдіру өте үлкен маңызға ие екенін байқадық. Ойын негізін техника, яғни допты команданың көп ұстауы, өз ықтиярына бағындыруы құрайды. Ойын күресін жақсы жүргізу, бір ойын ситуацисынан екінші ситуацияға оңай ауыса білуі, жақсы қорғаныс және нәтижелі жақсы шабуыл - бұл волейбол ойынынының сөлі. Ойын барысында техника және тактикасын басқара білуге үйрету оқу-жаттығу процесінің ажырамас бөлігі. [18, с. 43]

Технико-тактикалық даярлық - бұл дене қозғалысы арқылы арнайы білікті шығармашылықпен игеру.

Техникалық және тактикалық оқу шартты түрде былай бөлуге болады: техникалық және тактикалық дағдыларды жетілдіруге қатысты бастапқы даярлау (оқыту әдістемесі қозғалыс) және оқыту. Сонымен қатар, ол техника мен техникалық біліктілігін арттыру менмеңгеру дене дайындығы қабілеттері волейболдан дамуы тиіс.

Ойын тактикасын барысында жеңіске жету үшін командада ақылға қонымды, келісілген іс-қимылды ойыншылар түсіну керек. Тактикалық құралдарын және бәсекелестік барысында туындайтын нақты проблемаларын қанағаттандыру үшін пайдаланылатын ойындардан, әдістерден тұрады. Жеке, топтық және командалық тактикалық іс-шараларға тарту үшін тактикалық маңызды орын. Бірінші команда ойын жүйелер мен тіркесімі екінші жорамал ойын жағдайлар, орналастыру, ойын әрекеті мен техникалық және тактикалық іс-шараларды орындау маңызды.

Ойын құралы допсыз ойыншы мен допқа ие ойыншының барлық іс-әрекеттерін, яғни, барлық әдістерін және олардың сорттары біріктіруге білдіреді. Ойынның тактикалық тәсілдері бірнеше ойыншылардың (тактикалық комбинациялары) келісілген әрекет немесе (ойын) бүкіл командаға шақырды. Әрбір ойын жүйесі сот және олардың арасындағы міндеттерді бөлу туралы ойыншылардың орналасуымен сипатталады. Тактикалық іс-әрекет тактикалық білім деңгейі, техникалық шеберлігі деңгейіне, дене қабілеттерін, және күшті ерік-жігерсіз көріністеріне сәйкес құрылуы тиіс.

Ойын жағдайлары (болжау, сайтта жүргізу, сайт таңдау, белсенді, ойынның қарқыны, және т. б. ) тактикасы доп жоқ жеке және топтық тактикалық іс-әрекеттерін қамтиды.

Психологиялық аспектіде Тактикалық іс-нақты ақпаратты қабылдау, оны сақтау және өңдеумен байланысты күрделі ассоциативті процестерді себеп болды. Тактикалық іс-шаралар айтарлықтай рөлін тиімді бейнебетте ми (тітіркену болжамдық күтулерінің) озық қызметіне тиесілі. Болжау бәсекеге қабілетті жағдайлар - тактикалық іс-шаралар волейбол ойынының негізгі көрсеткіші. Құбылмалы ортада бәсекелестік кезінде тактикалық әдістерін тиімділігі ғана емес, озық дағдыларын қалыптастыруына байланысты. Ол сондай-ақ сайт іріктеу немесе уақтылы қарсы әрекет ретінде белгілі уақтылы және дәл алдын ала қадамдар спортшы қабілетіне байланысты болады. Мұндай

іс оқиғаларды болжауға адамның қабілетіне негізделген қозғалысын

бақылауға мидың қабілеттілігі жететіндігін көрсетеді.

Жетекші психофизиология тұрғысынан, алдын ала іс-шаралар, оның пайда болуына сенсомоторлық актіге, ынталандыру пайда дамушы болып, сонымен қатар мидың қызметіне ғана байланысты емес. Бұл жағдайда ми, барлық перифериялық ететін басқару және қоршаған ортаға жатқан өзгерістер туралы құрылғы үздіксіз қабылдауға кіріс ақпаратты орталық бола отырып, осы

ақпаратты өңдейді және қажетті іс-шараларды жеке байланыстырушы, ол тиісті серпін жұмыс органдарына жібереді. Сондықтан біз бұл мақсатты тактикалық іс-шаралар волейбол күтпеген тітіркендіргіштерге реакциялар болжау болып табылады деп санауға болады. Атап айтқанда, допты алдын-ала немесе сайтына дәл таңдау сыртқы тітіркендіргіштерге алынған жедел ақпаратты қабылдау және өңдеу нәтижесінде мүмкін болды, және тактикалық спорттық іс-барысында жинақталған жадында белгілі бір бөлшектер.

Практикада доп жылдамдығы ең жылдам спортшылар қажетті қозғалыстар орындау үшін жеткілікті болып табылады және жағдайлар бірнеше рет адамдардың қозғалыс жылдамдығы бар. Мұндай жағдайларда, ойыншыларға көмектесетін қажетті орынға өту үшін бәсекелестермен және алдын ала іс-әрекеттерін болжап мүмкіндіктерр болып келеді. Бұл көру кенеттен адам миының физиологиялық қасиеттеріне байланысты ойын тәжірибесін дамушы көрінді.

Мидың тұрақты ақпарат қабылдау және байқалады құбылыстардың бағалау жағдайында олардың тактикалық жоспарын анықтау және жоғары ұстануға өз серіктестерімен немесе бәсекелестер қозғалыс мүмкіндігі бар. Сайып келгенде, бұл нақты тактикалық жағдайларды алынған жаңа тітіркендіргіштерге байланысты әр түрлі жағдайларда сақтау арқылы жүзеге асырылады. Біз оқыту процесінде дене дайындығы қасиеттерін дамыту мүмкіндігі туралы айтып отырмыз Осылайша, егер спортшылар мен бәсекеге қабілетті жағдайды болжап тактикалық қабілеті мен жаудың іс-әрекеттерін тәрбиелеу мүмкін фактісі бар.

Сенсомоторлы-тактикалық іс-шаралар үш негізгі кезеңнен тұрады:

-бәсекеге қабілетті жағдайды қабылдау және талдау;

-тактикалық арнайы міндеттерді ойша шешу;

- тактикалық міндеттерді дене қозғалысы арқылы шешудвигательного решения тактической задачи.

Бұл фактілер тактикалық міндеттерді шешу және өзара бар жолдарының

дәйекті саны болып табылады. Қабылдау сапасы көңіл мен шоғырлану тұрақты анықталады.

Ойын барысында бәсекеге қабілетті жағдайды талдау және бағалау сапасын психикалық ассоциативті процестерді ағынның техникалық сараптама мен жылдамдығына байланысты қоюға болады. Элективті сәулелендіру арқылы жүзеге асырылады. Психикалық шешім тактикалық міндеттері, жаңа деректер салыстыру негізінде ұтымды шешім таңдауға және қауымдастық қыртысты процестер арқылы оларды салыстыру болып табылады. Бұл жағдайда, мәселенің табысты шешу үшін, оны шешу үшін ең үздік жол тауып, бәсекеге қабілетті жағдайды қабылдау және талдау негізінде қысқа мерзімде тактикалық болуы тиіс. Волейбол ойыншы әрқашан тактикасын қолданыстағы арсеналдан көмегімен жасауға болады ең қолайлы шешімдер бәсекеге қабілетті жағдайды таңдау үшін тырысуымыз керек. Ең қиын бөлігі - қысқа кезеңдерде дұрыс шешім қабылдау.

Спортшы қарсыласқа жауап қайтаруға қарағанда алдына қойып, міндеттелген тапсырмаларды шешу әлдеқайда көп уақытты талап етеді. Дегенмен тәжірибе жинақтаған сайын дене қозғалысы жылдамдап, тактикалық мәселелерді шешудегі уақыт аралығы әлдеқайда қысқарады.

Қозғалыс уақытындағы әрекеттің нәтижелігі кері байланыс арқылы білініп отырады. Егер тапсырма дұрыс шешілсе, онда болашақ ойындардарда волейболшыт осы қадамды дұрыс деп тауып, қайтадан қолдануға тырысады. Ал тактикалық тапсырма шешуде нәтиже керісінше болса, онда ойыншы әрекетіне түзету енгізетін болады.

Волейболда топтық құрылыммен тактикалық әрекеттерге барғанда лидер арқылы координация жасау немесе бір-бірімен ұғынысу арқылы әрекет ету таңадалып алынады. Бірақ тактикалық мәселелерді шешу барысында көптеген басқарылатын және басқарыла бермейтін ситуациялар болып тұрады. Мұндай ситуация көбінесе қарсыластардың әрекеттерінен орын алып жатады. Шабуыл

және қорғану кезінде көптеген тәсілдер қолданылып, шабуыл және

қорғану жүйелері бір жолға салынады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.