Цементтік зауытын электрмен жабдықтау жүйесін жобалау

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 83 бет
Таңдаулыға:

8

9

10

Аңдатпа

Дипломдық жұмыс цементтік зауытын электрмен жабдықтау жүйесін

жобалауға арналған. Жұмыста бүкіл зауыт бойынша күштік жүктемеге

есептеу жүргізілген, сыртқы электр жабдықтау сұлбалардың ең тиімдісі

таңдалған (екі нұсқада салыстыру арқылы), 110 кВ

және 10 кВ

шиналарындағы қысқа тұйықталу тоқтары есептелініп, олардың нәтижелері

бойынша электр жабдықтары таңдалынды. Арнайы бөлімде цех ішіндегі

күштік жүктеме есептелінді.

Сонымен қатар дипломдық жұмыста өміртіршілік қауіпсіздігі мен

экономикалық бөлім қарастырылды.

Аннотация

Дипломный проект посвящен разработке системы электроснабжения

цементного завода. Произведен расчет силовых нагрузок по всему заводу,

выбрана

наиболее рациональная

схема внешнего

электроснабжения

(сравнение двух вариантов), рассчитаны токи короткого замыкания на шинах

110

кВ и 10

кВ, по результатам которых осуществлен выбор

электрооборудования. В специальной части рассчитана силовая нагрузка

внутри цеха.

Также в дипломном проекте были расмотрены разделы по безопасности

жизнедеятельности и экономическая часть.

11

Мазмұны

Қысқартулар мен белгіленулер тізімі

Кіріспе

1

1. 1

1. 2

2

2. 1

2. 2

2. 3

2. 4

2. 5

3

3. 1

3. 2

3. 3

3. 4

3. 5

3. 6

3. 7

4

4. 1

4. 2

4. 3

4. 4

4. 5

4. 6

4. 7

4. 8

4. 9

5

5. 1

5. 2

5. 3

5. 4

Цементтік зауытын электрмен жабдықтау

Зауыттағы технологиялық процесс

Жобаға берілген мәліметтер

Зауыт бойынша электр жүктемелерін есептеу

Жарықтану жүктемесін есептеу

Зауыт бойынша 0, 4 кВ электр жүктемелерін есептеу

Трансформаторлар санын анықтау барысында 0, 4 кВ

шинасындағы реактивті қуатты компенсациялау

ТҚС-нің реактивті жүктемесіне пропорционал тарату

Зауыттың бойынша электр жүктемесінің нақтыланған есептелуі

Сыртқы электрмен жабдықтау сұлбаларын таңдау

I нұсқа 110 кВ желі үшін

II нұсқа 10 кВ желі үшін

Қысқа тұйықталу токтарын анықтау

Есептелген нәтижелер бойынша қоректі жүйе

трансформаторының 110 кВ жағынан алған кездегі

коммутациялық аппараттарды таңдаймыз

Есептелген нәтижелер бойынша қоректі жүйе

трансформаторының 10 кВ жағынан алған кездегі коммутациялық

аппараттарды таңдаймыз.

I нұсқа 110кВ бойынша шығындарды есептейміз

II нұсқа 10кВ бойынша шығындарды есептейміз

U>1кВ үшін жабдықтың таңдауы және қысқа тұйықталу тоғын

есептеу

СҚ -дан тұтынуын ескерете отырып Iкз (U=10 кВ) қысқа

тұйықталу тоқтарды есептеу

Ажыратқыштарды таңдау

Цех трансформаторларына сөндіргіш жүктемесі

Кабельдерді таңдау

СҚ таңдалынған кабельдерді тексеру

Картограмманы есептеу

Ток тансформаторларын таңдау

Кернеу трансформаторын таңдау

БТҚС шинасын және изоляторлар таңдау

Цехтың күштік жүктемесін есептеу

Цехтың элетрлік жүктемелерін есептеу

Жарықтану жүктемесін есептеу

Цех трансформаторын таңдау

Қондырғыларды таңдау

12

5. 5

5. 6

6

6. 1

6. 2

6. 3

7

7. 1

7. 2

7. 3

7. 4

7. 5

7. 6

7. 7

7. 8

7. 9

7. 10

7. 11

Қысқа тұйықталу тоғын есептеу

Өшіру қабілетіне құрылғыны тексеру

Өмір тіршілік қауіпсіздігі

Кәсіпорынның өрт қауіпсіздігі бойынша категориясын анықтау

және бөлменің өрт-жарылыс қауіпсіздігі бойынша класын

анықтау

Цехта жұмыс жасағанда электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

Жерге қосу құрылғысына есеп жүргізу.

Шудан қорғану шаралары

Экономикалық бөлім

Резюме

Бизнес-жоспардың мақсаты мен тапсырмасы

Өнеркәсіптің сипаттамасы

Кәсіпорынның шығаратын өнімдері және оның сипаттамасы

Базар өтімінің талдауы

Жарнама бірлестігі

Маркетинг жоспары

Инвестициялық жоспар

Қаржы жоспары

Инвестицияны бағалау

Таза пайданы есептеу

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

13

101

103

Қысқартулар мен белгіленулер тізімі

АКШ

АТҚ

ӘЖ

БТҚС

БЭЖ

ДББП

ДРШ

ЖККБ

ЖҚҚ

ЖММ

ЖТҚ

ҚТ

ҚҰ

ЛШ

ӨҚН

СҚ

ТККБ

ТҚ

ТҚС

ЭБЖ

- асқын кернеу шектегіш

- ашық тарату құрылғысы

- әуе желісі

- бас төмендеткіш қосалқы станция

- бірыңғай энергетикалық жүйе

- доғалы болат балқытқыш пеш

- доғалы разрядты шамдар

- жоғары кернеулі конденсаторлар батареясы

- жеке қорғану құралдары

- жанатын-майлаушы материалдар

- жабық тарату құрылғысы

- қысқа тұйықталу

- қосылу ұзақтығы

- люминисцентті шамдар

- өрт қауіпсіздік нормалары

- синхронды қозғалтқыш

- төменгі кернеулі конденсаторлар батареясы

- тарату құрылғысы

- трансформаторлық қосалқы станция

- электр беріліс желісі

14

Кіріспе

Халықтың шаруашылығы дамуында электроэнергетиканың рөлі өте

маңызды. Кез келген өндірістік процессінің барлық өнеркәсіп салалары, ауыл

шаруашылығы, көлік өнеркәсібі, мемлекеттегі халыққа қызмет көрсетудің

барлық түрлері энергияны үлкен көлемде қолдануымен байланысты. Бүгінгі

күні энергияны пайдалану деңгейі жылына 20 млрд. тонна шартты отынды

асып отыр. Сарапшылардың болжамы бойынша 2020 жылға дейін сол цифр

жылына 30 млрд. тоннаға жетеді.

Өндірістік процестің дамуы барысында энергия көздері және түрлері

өзгеріп, жаңартылды. Бұрынғы кезде энергетика негізі болып адамдардыың

қайрат күші, сонымен қатар жануарлардың, су мен желдің қозғалыс күші

қолданылды. 18 ғасырдағы өндірістік төңкеріліс, өндірістік еңбек пен

техникалық процестің дамуы бу энергияның қолданылуымен байланысты. Бу

машиналарының енгізілуі өнеркәсіптің оғаш салаларын қолдануға мүмкіндік

берді, себебі, кәсіпорын энергия көзінен немесе отын орналасқан мекеннен

алыс қашықтықта орналасуы мүмкін.

Электрлік энергияның 18-19 ғасырда шет елде ашылуымен техникалық

процестің жаңа кезеңі басталды. Электр энергияны алыс қашықтықтарға

жеткізу мүмкіндігі энергияның өндіріс орны мен тұтынушылардың

аймақтарын бөліп тастады. Электр жабдықтаудың көзі электр станциялар

болды. Нәтижесінде электр энергетика өндірісі, беріліс және таратуы дербес

сала - элетроэнергетика деп аталды. Бұл өндіріс әртүрлі салалардың кең түрде

шоғырлануына жол ашты, кең көлемде техникалық прогрестің дамуына және

осы өнеркәсіпті мемлекеттік түпкір -түпкіріне таратуға мұмкіндік берді.

Энергетиканың басты бағыты - электроэнергия өндірісін шоғырлану және

орталықтандыру, электрлік жүйелерді құрып, оларды біріктіру.

Электрэнергетика ауыр өнеркәсіптің басты саласы болыа табылады.

Электр энергияны қолдану техникалық жарықтануды, халық

шаруашылығында еңбек өндірісінің өсуін қамтамасыздандырады, халықтың

тұрмыс жағдайын өзгертеді. Электрэнергияның өзінің ерекшеліктері бар.

Мысалы, энергияның басқа түріне оңай айналып, кез келген мақсаттар үшін

қолданыла алады, және басқару шарттары жаксы қамтамасыздандырылған.

Электр энергияны қолдану қажетті жылдамдықты және өндірістік

кешенді механиздерді қамтамасыздандырады. Сондықтан, электродинация

автоматизациямен қатар еңбек өндірісінің дамытуына, адам еңбегін

жеңілдетуіне, өнімділіктің артуына ықпал етеді. Электр энергияны үлкен

қуатты электр станцияларда өндіріп, кәсіпорындар мен басқа да

тұтынушыларды орталықтандырылған жүйеден электр энергиямен

жабдықтауға болады.

Электр энергияны белгілі бір қашықтықтарға жеткізуге болады. Сол

себепті қоғамдық тұтынушыларды қажет электрэнергиямен алыс қашықтықта

орналасқан энергия көзі арқылы қамтамасыз ету мүмкіндігі бар.

15

Күштік процестер үшін электр жетегі көптеген артықшылықтарға ие,

мысалы, қозғалысқа келеттін машинаның құрылысы қарапайым, сенімді,

ыңғайлы және автоматты түрде басқаруға мүмкіндік бар.

Электрэнергияны қолдану өндірісте жаңартылған технологиялық

процестерді қолдануға мүмкіндік береді және көптеген жаңа өндірістердің

дамуына жол ашты. Алюминий, магний, арнайы құйындылар өндірісі, таза

метал өндірісі, химия өндірісінің жаңа салаларының дамуы және металды

өңдеудің жаңа үнемді әдістерін пайдалану

электротехнологиямен

байланысты өндірістер. Көлік өнеркәсібіне электродинация үлкен

экономикалық әсер тигізеді. Мысалы, поездердің массасы мен жылдамдығын

арттырады, оттықты тазалағандағы құрылысының қарапайымдылығы, қызмет

көрсету персоналдың еңбек ету жағдайы жақсарады, толық шығындалғын

энергияның ПЭК-і артады.

16

1. Цементтік зауытын электрмен жабдықтау

1. 1.

Цемент өңдіру технологиясы

Қазіргі цементтік зауыт технологиялық жабдықтың күрделі жиынтығын

көрсетеді, ол шикізат материалдарын цементке айналдырады (бор, әк ж/е т. б) .

Цемент әртүрлі түрде және маркаларда шығарылады, көптеген құрылыс

материалдарында қолданылады.

Цемент табиғи материал болып саналмайды. Оны дайындау-қымбат

процесс болып табылады. Цемент-кең таралған құрылыс материалы, ол тек

өзңндңк сияқты қолданылмай ғана, басқа құрылыс материалдарының

компоненттері сияқты қолданылады (м/ы, бетон ж/е темірбетон) . Ережеге сай,

цементтік зауыттар, цемент өңдіру үшін, шикізат материалдарын табу үшін

лезде сол орнында болады.

Цемент өңдіру екі сатыдан тұрады: біріншісі-клинкер алу, екіншісі оған

гипс немесе басқа қосындыларды қосып ұнтақ жағдайына дейін жеткізеді.

Бірінші кезең ең қымбат кезең, дәл цементтің 70% құны беріледі. Бірінші

кезең-ол шикізат материалдарын табу. Әк орындарын зерттеу құлатумен

жүргізіледі, яғни тау бөлігі «төменге құлайды», цемент өңдіру үшін

қолданылатын сарғыш-жасылдау келген әк қабатын ашады. Бұл материал 10

см диаметріне дейін ұсақталып тілімделген, олар тасымалдауыш бойымен

жіберіледі. Содан кейін әк кептіріледі, және ұсақталу немесе басқа

компоненттермен араластыру процессі басталады. Ары қарай бұл шикізат

қоспасы күйдіріледі, яғни клинкерді алады. Екінші саты бірнеше кезеңдерден

тұрады -клинкерді үгу, минералды қоспаларын кептіру, гипстық тасты

ұсақтау, клинкерді гипспен немесе белсенді минералды қосындылармен бірге

ұсақтау. Цемент өнеркәсіпте өңдірудің үш әдісін қолданады, оның негізінде

әртүрлі технологиялық шикізат материалын дайындау тәсілі жатады: құрғақ,

ылғалды және біріктірілген. Әр әдіске анықталған жабдық түрі қолданылады.

Ары қарай цементті 50 кг қағазды қапқа орайды. Өңдірісті автомобиль

немесе темір жолмен жіберу арқылы жүзеге асады.

Цементсіз ешқандай құрылыс күн көре алмайды, ал ол оның жоғары

эксплуатациондық сипаттамасының ең жақсы көрсеткіші.

Жобаланған зауытта цементті құрғақ түрде пайдалану әдісін қолданады.

Құрғақ әдістің қорытындысы, шикізат материалдарын ұсақтау алдында,

оларды жақсылап қоқыстар кептірілетін бөлмеде кептіреді.

Қатты шикізат материалдарын үгіттеу, қоймадан шикізат бөліміне

арнайы қоректендіргіш және мөлшерлеуіш арқылы тасымалданады, олар

үгіттеу агрегаттарында -домалақ құбырлы диірмендерде жүзеге асады. Бір

уақытта шикізат материалдарын мұқият үгіттеу, диірменде әк және саз

компоненттерінің араласуы болады.

Химикалық құрамнан берілген дайын шикізат қоспасы, ылғалдығы мен

үгіттілген жіңішкесін анықтап болған соң ол күйдіргі айналмалы пешке

17

жіберіледі, оның пісуі және химикалық қоспаға айналуы, нәтижесінде

жаңа, ерекшеленетін клинкер материалы пайда болады.

Пештен шыққан соң клинкер суытылып кликерлі қоймаға беріледі,

сосын үгіттеуге жіберіледі. Цементті алу кезеңі аяқталды- ол клинкерді

қоспалармен (гипс, су) цементтік диірменде үгіттеу және араластыру.

Диірменнен алынған цемент пневмокамераларға немесе пневмовинттер

сорғыштарына беріледі.

Цементті құрғақ әдіспен өңдіру кезінде шикізат қосындысы, шикі ұн

сияқты дайындалады. Жабдықты жаңа технологиялық желіде қиыстыру бөлек

агрегаттармен орналастыру арқылы жүзеге асады: шикізат диірмені-шикізат

ұның сүрлеу-айналмалы пеш және т. б.

Қазіргі цементтік зауыттарда екі сатылық және үш сатылық

бөлшектеуде, қатты және ортаңғы қаттылықтағы шикізатты бірінші рет

бөлшектеу үшін жақты уатқыщ қолданады, ал жұмсақ ылғалды шикізат үшін-

тістері бар ауғыш уатқыштар пайдаланады.

Жіңішке үгіту екі кезеңдік схемада өтеді, бірінші кезеңде жіңішке

үгіттеуі, өздігінен ұсақталатын диірменде немесе өзекті үгіттеу

диімермендерінде жүзеге асады.

Қазіргі цементтік зауыттарда мықты төрт камералық диірмендер

қолданылады. Сонымен қатар, біріккен араластырғышты пайдаланады және

шлам-бассейндердің сиымдылығын көтереді, олар бір уақытта көп шламды

сақтауға және гомогенезерлеуге рұқсат береді. Шламды мұқият дұрыстау

басқа дұрыстау бассейіндерінде жүргізіледі. Бүгінгі цементтік зауыттар

жобасында клинкердің қоймаға емес, тікелей цемент диірмендерінің

бункеріне берілу қарастырылады.

Қазіргі цементтік зауыттың үгіттеу қондырғылары бір ортаға топталып

басқарылады. Басқару пульті алғашқы үгіттеу бөлігіне орналасады.

жабдықтың электроқозғалтқыштары өзара қамалуда, әрбір машина тоқтап

қалғанда барлық істе тұрған транспорттық жабдықтар және

қоректендіргіштер, сонымен қатар тарсылдаудар тоқтатылады. Үгіттеу

процессін және қашықтықты басқаруын бақылау үшін өнеркәсіптік

теледидарды қолданады. Бұл камералар басқару пультінде орналасқан барлық

экранда болып жатқан процесстердің суреттерін жіберіп отырады.

Цементтік өңдірістің барлық негізгі процесстері үздіксіз болып келеді,

барлық көмектескіш процесстері механизациялық жоғары деңгейде; бұл

барлық автоматизацияланған процесстер үшін қолайлы жағдай жасайды.

18

1. 2. Жобаға берілген мәліметтер

1. Зауыттың басты жоспар сұлбасы.

2. Зауыттың цехтары бойынша электр жүктемесі туралы мәліметтер.

3. Зауыт

қуаты шектелмеген энергожүйенің қосалқы станциясынан

немесе екі жақты ЭБЖ-115кВ қоректене алады Қосалқы станцияда қуаттары

40МВА, кернеуі 115/10, 5кВ екі екі орамды трансформатор орнатылған.

Трансформаторлар бөлек жұмыс істейді. Екі жақты ЭБЖ-115кВ қ. т.

жағындағы қуаты қуаты 1200 МВА тең.

4. Энергожүйенің қосалқы станциясынан зауытқа дейінгі ара қашықтық

- 5 км, ал ЭБЖ-115-тен зауытқа дейнгі ара қашықтық - 3км.

5. Зауыт үш ауысыммен жұмыс істейді.

1 - к е с т е - Зауыт бойынша берілген электрлік жүктемелері

19

2. Зауыт бойынша электр жүктемелерін есептеу

2. 1 Жарықтану жүктемесін есептеу

Өндірістің жүктемесін анықтағанда, жарықтану жүктемесінің есептелуін

сұраныс коэффициенті және өндіріс ауданының шаршы метрге жарықтану

жүктемесінің меншікті тығыздығының жеңілдетілген әдісімен шығарамыз.

Бұл әдіс бойынша, есептелетін жарықтандыру жүктемесі, ең жүктелген

ауысымдағы жарықтанудың орташа қуатына тең деп қабылданады және келесі

формулалар бойынша есептеледі:

Рpo=Кco×Руо, кВт;

Qpo=tgϕо×Рро, квар,

(2. 1)

(2. 2)

мұнда, Кco - жарықтану жүктемесінің активті қуаты бойынша сұраныс

коэффициенті;

tgϕо - реактивті қуат коэффициенті, cos ϕ бойынша анықталады;

Руо - цех бойынша жарықтану қабылдағыштарының белгіленген қуаты,

белгілі өндіріс ауданының 1м2 еден бетіне меншікті жарықтану жүктемесімен

анықталады:

Руо=ρо×F, кВт;

(2. 3)

мұнда F - зауыттың бас жоспары бойынша анықталатын өндіріс

ғимаратының ауданы, в м2;

ρ0− меншікті есептік қуат, 1м2-қа кВт.

Барлық есептеулер 2. 1. кесте - «Жарықтану жүктемесін есептеу»

енгізіледі.

Зауыттың ауданы -467 100 м2;

Цех аудандарының қосындысы -78 017 м2;

Территорияны жарықтандыру 389 083 м2.

2. 2 Зауыт бойынша электр жүктемелерін есептеу

Зауыт цехтары бойынша кернеуі 1кВ-қа дейінгі электр жүктемелерді

есептеу жүргізіледі. Цехтар бойынша күштік және жарықтану жүктемелерді

есептеудің нәтижелері 2. 2-кестеге «Кернеуі 0, 4 кВ зауыт цехтары бойынша

күштік жүктемелерді есептеу» еңгізілген.

Зауыттың ГПП және цех ТП орналасу орынын анықтау мақсатымен

жобалау кезінде электр жүктемелер картограммасын құрады.

Электр қабылдағыштар топтары үшін ең жүктелген ауысымдағы орташа

активті және реактивті жүктеме есептеледі:

20

Рсм=Ки·ΣРн;

Qсм=Рсм·tgϕ.

мұндағы Ки - қолданыс коэффициенті;

tgϕ − реактивті қуаттың қуат коэффициенті.

эффективті саны:

(2. 4)

(2. 5)

n э =

2 ⋅ Р n

Р н. мах.

(2. 6)

Электр қабылдағыштардың есептік активті және реактивті қуаттары:

Рр=Км·Рсм;

мұндағы Кр - есептік коэффициенті.

егер, nэ>10; Qр= Qсм;

егер, nэ≤10; Qр= 1, 1∙Qсм

(2. 7)

2. 3 Трансформаторлар санын анықтау

барысында

0, 4

кВ

шинасындағы реактивті қуатты компенсациялау

Цех трансформаторларының саны мен қуатын технико-экономикалық

есептеулер жолымен ғана анықтау мүмкін, келесі факторларды ескеріп:

тұтынушыларды электрмен қамдау сенімділігнің категориясын; 1кВ-қа дейінгі

реактивті жүктемені компенсациялауын; қалыпты (нормалы) және авариялы

режимдерде трансформатордың аса жүктемелу қабілетін; стандартты қуаттар

қадамы; жүктеме графигі бойынша трансформаторлардың тиімді жұмыс

режимдерін.

Есептеуге берілгендер:

Рp0, 4= 9175, 3кВт;

Qp0, 4= 7157, 09кВар;

Sp0, 4= 11636, 6 кВА.

Трансформатордың номиналды қуаты жүктеменің меншікті

тығыздалғанына байланысты таңдалады.

Sуд=

S р. 0. 4

F цех . ауд .

(2. 8)

Sуд=

11636, 6

78017

21

= 0, 149 < 0, 2

2 . 1 к е с т е - Жарықтандыру жүктемені есептеу.

22

2. 2 кесте - U = 0, 4 кВ Зауыт цехтары бойынша күштік және жарықтық жүктемелерді есептеу

23

2. 2 кестенің жалғасы .

24

2. 2- кестенің соңы

25

Осы шарт бойынша мен Sнтр=1000 кВА тең трансформаторларды

қабылдауым керек. Цехтағы ТҚС типі: ТМЗ-1000/10 [3, 221б. ]

2. 3 - кесте. Цехтағы ТҚС -нің паспорттық берілгендері.

Цементтік зауыты кәсіпорыны 2 категориялы тұтынушыларға жатады,

зауыт үш ауысыммен жұмыс істейді, сондықтан трансформатордың жүктелу

коэффициенті Кзтр=0, 72.

Ең көп есептік активті жүктемені қамдау үшін қажетті қуаттары бірдей

цех трансформаторлардың минималды саны:

N Tmin =

Pp0, 4

K 3 × S HT

+ ΔN ;

(2. 9)

мұнда Рр 0, 4 - жинақты есептік активті жүктеме;

кз - трансформатордың жүктелу коэффициенті;

Sнт - трансформатордың келісілген номиналды қуаты;

∆N - жақын бүтін санға дейін қосылғыш.

N Tmin =

9175, 3

0 , 72 1000

+ 0 , 36 = 13

Трансформаторлардың таңдалған саны бойынша кернеуі 1 кВ-қа

дейінгі желіге трансформаторлар арқылы берілетін ең көп реактивті қуатты

анықтайды:

2. 1 сурет - Реактивті қуат балансы

Q 1 = 1, 1 ⋅ N

⋅ k

⋅ S

н. т

) 2 ⋅ Р

р 0 , 4

2, квар .

(2. 10)

Q 1 = (1, 1 ⋅ 13 ⋅ 0, 72 ⋅ 1000) 2 − 9175, 32 = 4671, 35◊

0, 4 кВ шиналарында реактивті қуаттар балансы шартынан Qнбк шамасын

анықтаймыз:

26

бұдан,

Qнбк +Q1=Qр 0, 4, квар

Qнбк= Qр 0, 4- Q1=7157, 09 - 4671, 35 = 2485, 74 квар

Qнбк =2485, 74 квар

(2. 11)

Әр трансформаторға келісетін бір конденсаторлар батареясының қуатын

анықтаймыз:

Qнбк тp=

Qнб к

N

, квар;

(2. 12)

Qнбк тр=

2485, 74

13

=191, 21 ≈ 200 квар.

Анықтама әдебиеттен келесідей конденсаторлар батареясын таңдаймыз:

УКБН-0, 38-200-50УЗ. [3, 400б. ]

Есептеулер нәтижесі бойынша 2. 4-кесте “ТҚС бойынша цехтар

жүктемелерін тарату” құрылады.

2 . 4 - к е с т е - Цех ТҚС-да төменгі кернеулі жүктемелердің орналасуы.

27

Цех ТҚС-ны екі трансформаторлы деп қабылдаймыз. Цехтарды, олардың

жүктемелерін ескеріп, территориялық бөлігі бойынша топтарға жинаймыз.

ТҚС1-ТҚС7 БТҚС шинасына қосылған. Зауыттың жалпы планында ТҚС1-

ТҚС7-ды (10/0, 4 кВ) орналастырамыз. Зауыттың негізгі тұтынушылары

синхронды қозғалтқыштар (СҚ) болып табылады.

2. 4 ТҚС-нің реактивті жүктемесіне пропорционал тарату

Q р нбк =

нбк р0, 4 тп

Qр 0, 4

(2. 13)

1) Берілгендері ТҚС1- ТҚС2:

Qр 0, 4(ТП1-ТП4) = 3767, 79квар;

2485, 74 ⋅ 3767, 79

7157, 09

сонымен, нақты реактивті қуат:

Qф ТП1-ТП4=7·200 =1400 кВар,

ал компенсацияланбаған қуат:

Qнеск= Qр ТП1-ТП2 - Qф ТП1-ТП2=3767, 79 - 1400 =2367, 79 квар.

2) ТҚС5- ТҚС7:

Qр0, 4 (ТП5-ТП7) =3389, 297 квар

2485, 74 ⋅ 3389, 297

7157, 09

сонымен, нақты реактивті қуат:

Qф ТП5-ТП7 =6·200=1200, кВар

ал компенсацияланбаған қуат:

Qнеск= Qр (ТП3-ТП7) - Qф ТП3= 3389, 279 -1200=2189, 297 кВар.

ТҚС бойынша Qнбк - ны нақты таратудың есептік және бастапқы

берілгендері 2. 5 - кестеге еңгізілген.

2. 5 кесте - ТҚС бойынша Qнбк -ны реактивті жүктемеге пропорционал тарату.

28

2. 5 Цементтік зауыттың нақтыланған жүктемесінің есептелуі

2. 5. 1 Трансформатордағы қуат шығындарын анықтау

Трансформатордағы активті қуаттың анықталуы:

∆Рт=∆Рхх+∆Ркз. Кз2 ;

Трансформатордағы активті қуаттың анықталуы:

(2. 14)

∆Qт=∆Qхх+∆Qкз. Кз2=

Iхх .

100

Sнт+

Uкз .

100

Sнт. Кз2 ;

(2. 15)

ТМЗ-1000-10/0, 4 трансформаторын таңдаймыз. [3, 221б. ]

1-ші магистраль үшін, яғни ТҚС1- ТҚС4: Кз=0, 73;

Трансформатор саны N=7;

∆Рт=7·(1, 9+10, 8. 0, 732) =53, 58 кВт;

∆Qт=7·(

1, 2 .

100

1000+

5, 5 .

100

1000. 0, 732) =289, 16квар;

2-ші магистраль үшін, яғни ТҚС5- ТҚС7 үшін: Кз=0, 77;

Трансформатор саны N=6;

∆Рт=6·(1, 9+10, 8. 0, 772) =49, 82 кВт;

∆Qт=6·(

1, 2 .

100

1000+

5, 5 .

100

1000. 0, 772) =267, 65 квар;

Барлық қуат шығындары

7

тр

=∑∆Ртп1-тп4+∑∆Ртп5-тп7,

(2. 16)

1

7

тр

=53, 58+49, 82=103, 4 кВт

1

29

7

тр

=∑∆Qтп1-тп4+∑∆Qтп5-тп7,

(2. 17)

1

7

тр

=289, 16+267, 65=556, 81 квар.

1

2. 5. 2. Синхронды қозғалтқыштардың есептік қуаттарын анықтау

Синхронды қозғалтқыш үшін есптік активті және реактивті қуаттарды

анықтаймыз:

Р р СҚ = Р н СҚ × NСҚ × к з, кВт,

Q р СҚ = Р н СҚ × tgφ× NСҚ × к з, квар,

(2. 18)

(2. 19)

СҚ үшін есептік қуатын анықтау.

СҚ-тың бастапқы берілгендері:

Рн СҚ =1250 кВт; cos ϕ = 0, 9; NСҚ = 4;

к з = β = 0, 88; tgϕ=0, 48.

СҚ-тың активті және реактивті қуатын есептеу.

Р р СҚ = 1250·4·0, 88 = 4400 кВт ;

Q р СҚ = 1250·0, 48·4·0, 88 =2112 квар.

Анықтама әдебиеттен келесідей синхронды қозғалтқыш таңдаймыз:

СТД-1250-2. [3, 134б. ]

Рн СҚ =1250 кВт;

’’

Uн=10 кВ;

’

n =3000айн/мин;

2. 5. 3. ЖККБ қуатын анықтау.

БТҚС 10кВ шинасындағы реактивті қуат компенсациялау.

Сурет 2. 2 - Орынбасу сұлбасы

Резервтегі қуат:

Qрез=(0, 1÷0, 15) ∙ΣQрасч =0, 12∙ (Qр0, 4+ΔQтТП∑+ Qр. СД), квар

Qрез =0, 12· (4548, 294+556, 81+2112) =867, 102 квар.

30

(2. 20)

Энергожүйеден келетін қуат:

Qэ=(0, 23÷0, 25) ∙ΣPр зав=0, 24∙ (Pр0, 4+ΔPтТП∑+PрСД), квар

Qэ =0, 24· (8649, 079+103, 4+4400) =3282, 888 квар.

ЖККБ қуатын реактивті қуат баланстар шартынан анықтаймыз:

QВБК =Qр0, 4+ΔQтТП∑+ Qрез+ Qр. СД∑-Qэ -QНБК∑, квар

(2. 21)

(2. 22)

QВБК=7157, 09+556, 81+867, 108+2112-3282, 888-2600=4810, 12=2∙2405, 06 квар.

Анықтама әдебиеттен келесідей конденсаторлар батареясын таңдаймыз:

2УКРЛ(П) 56-10, 5-2700-900УЗ. [2, 400б. ]

31

2 . 6 к е с т е - Зауыт бойынша электр жүктемесінің дәл есептелуі

28

2. 5 кестенің жалғасы.

29

3. Сыртқы электрмен жабдықтау схемаларын таңдау

Өнеркәсіпті электрмен жабдықтау кезінде бірнеше топтарды салыстыру

қажеттілігі туады. Өнеркәсіптік энергетика есептерінің көп топтарының бар

болуы техника экономикалық есептеулер жүргізуді қажет