Энергия үнемдегіш технологияларды қолданып тұрғын кешенін жылумен қамдау жүйесін жасау
АҢДАТПА
Дипломдық жұмыс Энергия үнемдегіш технологияларды қолданып
тұрғын кешенін жылумен қамдау жүйесін жасау тақырыбында орындалған.
Жұмыстың мақсаты: тұрғын үй кешенін жылумен қамтамасыз етумен
энергия үнемді жобасын, есептеу әдісін айқындау; энергия үнемдеу мен
жылуды есепке алу және т.б қондырғыларын қолдана отырып, олардың
тиімділігі мен потенциалы , маңызы мен болашақта қолданылуы зерттелген.
Жұмыстың жалпы көлемі 70 бет. Жұмыстың құрылысы кіріспе бөлім,
негізгі бөлім, қорытынды, ұсыныстар, жұмыстың экономикалық тиімділігі,
өмір тіршілік қауіпсіздік негіздері бөлімдерінен тұрады. Соңында
пайдаланылатын әдебиеттер тізімі келтірілген.
АННОТАЦИЯ
Дипломная работа была выполнена на тему Разработка систем
теплоснабжения жилого здания применяя энергосберегающие технологии.
Цель работы: выявление энергосберегающей схемы при обеспечении жилого
дома системой отопления;вопросы применения энергосберегающих
установок, приборов учета тепла и т.д., их эффективность и потенциал, их
польза и будущее.
Общий объем дипломной работы 70 страниц. Работа состоит из
введения, основной части, заключения, предложений, экономической
эффективности работы, и части по безопасности жизнедеятельности. В конце
приведен список использованной литературы.
ABSTRACT
Diploma thesis was done on "Designing of energysaving heat power supply
system for residential complex." Basic target of the diploma thesis: applying of
energy conservation installations , heat metering devices , etc. , their efficiency and
potential, benefits and their future.
The total volume of the diploma thesis 70 pages. The work consists of an
introduction , body , conclusion, proposals , economic efficiency, and parts for life
safety. At the end is a list of references .
Diploma thesis also contains drawings and graphics . The experimental data
are given in tables .
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орынд.
Алеева Г.Е.
Аңдатпа
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Аңдатпа
б
. у
.ара
Рецензент
Аңдатпа
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Н.бақылау
Колчин И.А.
Аңдатпа
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Утв.
Мусабеков Р.
Аңдатпа
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Мазмұны
Кіріспе
I тарау. Қазақстанда энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру
1.1 Энергия тиімділігі саясатын іске асыру
1.2 Қазақстан Республикасындағы энергия ресурстарын тұтыну
1.3 Тұрғын үй секторында энергия ресурстарын тұтыну
1.4 Қазақстанда энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру
мәселелерін қолданыстағы мемлекеттік реттеу саясаты
ІІ тарау. Жылумен қамдау жүйелері
2.1 Жылумен қамдау жүйелерінің топтастырылуы
Негізгі бөлім
III тарау.Манхеттен тұрғын үй кешенінің жылыту жүйесін есептеу
3.1 Тұрғын үй кешенінің жылыту жүйесінің қуатын есептеу
3.1 Сыртқы қоршаулардың жылу жоғалу есебі
3.2Сыртқы ауа инфильтрациясын есептеу
IV тарау. Энергияны үнемдеу технологияларын қолдану
4.1 Энергияны үнемдеу технологиялары туралы жалпы мәліметтер
4.2Жергілікті жылу пунктінің қондырғылары мен аспаптары
V тарау. Экономикалық бөлім
5.1 Алматы қаласындағы тұрғын үй кешенінің жылу энергиясына
қажеттілікті есептеудің технико-экономикалық негіздемесі
5.2 Жылу энергиясының жылдық шығынын анықтау
5.3 Максималдық сағаттық жүктемені анықтау
5.4 Инвестицияның өтелу мерзімін РР есептеу
VI тарау. Өмір тіршілік қауіпсіздігінің негіздері
6.1 Өмір тіршілік қауіпсіздігі туралы жалпы мағлұмат
6.2 Қауіпсіздік шараларының ұйымдастырылуы
6.3 Тұрғын үй кешенінің қауіпсіздік шараларының бағалануы
6.4 Өрт жағдайларын алдын алу шаралары
6.5 Жасанды жарықтандыру жүйесі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орынд.
Алеева Г.Е.
Мазмұны
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Мазмұны
б
. у
.ара
Рецензент
Мырзахметов
Мазмұны
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Н.бақылау
Колчин И.А.
Мазмұны
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Бекіт.
Мусабеков Р.
Мазмұны
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
ІІ тарау. Жылумен қамдау жүйелері
2.1 Жылумен қамдау жүйелерінің топтастырылуы
Тұрғын үйлерді, қоғамдық және өнеркәсіптік ғимараттарды
мен құрылыстарды, тұтынушыларды жылутасығыштар (ыстық су немесе су
буы) арқылы жылумен қамтамасыз етуді; тұрғын, қоғамдық және
өнеркәсіптік үймереттер мен технологиялық тұтынушыларға жылыту, ауаны
баптау, ыстық сумен жабдықтау жүйелерін жылутасығыштың (ыстық су
немесе су буы) көмегімен жылумен қамдау жүйелері деп атайды.
Жылумен жабдықтау жылу көзінен жылутасығышты тұтынушыға жеткізетін
жылу торабынан және жылу тұтынатын қондырғылардан тұрады. Жылумен
жабдықтау бір орталықтан жылумен жабдықтау және жергілікті жылумен
жабдықтау болып бөлінеді. Бір орталықтан жылумен жабдықтау жылуды
өндіру орнынан тыс орналасқан көптеген тұтынушыларға жылу жеткізуді
қамтамасыз етеді. Мұндай жағдайда қала мен өндіріске қажетті жылу көзі
ретінде жылу электр орталықтары (ЖЭО) және жылыту қазандықтарын
қолдану кеңінен таралған. Бір орталықтан жылумен жабдықтау жергілікті
жылумен жабдықтау жүйесіне қарағанда отынды едәуір үнемдеуге мүмкіндік
береді. Оның құрамына жылу көзі (қазандық немесе ЖЭО) және жылуды
тұтыну орындарына жеткізіп беретін құбырлар кіреді. Жергілікті жылумен
жабдықтау жүйелерін дербес (цех, бөлме немесе пәтер дербес жылу көзінен,
соның ішінде пеш арқылы жылумен қамтамасыз етіледі) және жеке (әрбір
ғимарат өзінің жылу көзімен жабдықталады, оны ғимаратты орталықтан
жылыту деп атайды) жылумен жабдықтау түрлеріне бөлінеді.
Қалаларда көпқабатты тұрғын үй кешендерін салуға көшкенде КСРО-ның
экономикалық жағдайында технико-экономикалық зерттеулер нәтижесінде
пешпен жылыту және дербес жылу көздері - жеке үйлердегі жергілікті
қазандықтар қажет емес деп саналған. Әрбір ғимарат жылу тұтынудың
бірлігі сияқты, орталық жылу көзінен жылу алатын болды.
Жылутасығыш (су немесе су буы) тұтынушылардың жылыту жүйесіне
құбырлар мен арнайы қондырғылардан (сорғылар стансалары, жылу тарату
орындары, реттеу түйіндері және т.б.) тұратын жылу тораптарының
жүйесі бойынша тасымалданады.
Қазіргі жағдайда су буы жылутасығыш ретінде негізінде
кәсіпорындардың өз мұқтаждығына пайдаланады, тек кейбір жағдайларда
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орынд.
Алеева Г.Е.
Жылумен қамдау
жүйелері
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Жылумен қамдау
жүйелері
б
. у
.ара
Рецензент
Мырзахметов
Жылумен қамдау
жүйелері
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Н.бақылау
Колчин И.А.
Жылумен қамдау
жүйелері
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Бекіт.
Мусабеков Р.
Жылумен қамдау
жүйелері
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
өндірістік ғимараттарды жылыту мақсатында қолданылады.
Іс жүзінде жылыту, желдету, ауаны баптау және тәсілдемелік мақсат
үшін жуынатын және ас бөлмелерді ыстық сумен қамдау үшін
қыздырылған суды пайдалану үшін қалыптасты.
Жылумен қамдау жүйелері орталықтанған және орталықтанған емес
деп бөлінеді.
Аз елді-мекендерде және көбінесе жеке меншік үйлер салынған
қаланың кейбір аудандарында орталықтанған емес жылумен қамдау
жүйелері (ОЕЖҚЖ) қолданылады, оларда жылу көздері және
тұтынушылардың жылу қабылдағыштары бір үй-жайда болады немесе
жылытылатын ғимаратқа жалғай салынады, сирек жылытылатын
ғимаратқа жақын орналастырылады.
Орталықтанған емес жылумен қамдау жүйелері екі түрге бөлінеді:
а) Дербес цех аумағы, бөлме немесе пәтер жеке жылукөзінен (оның
ішінде пештерден) жылумен қамдалады;
б) Жергілікті - әрбір ғимараттың өз жылу көзі (ғимаратты орталық жылыту
деп аталатын) болады.
Қазақстанда қалалар мен қала типті ауылдарда орталықтанған
жылумен қамдау жүйелері (ОЖҚЖ) дамыды.
Орталықтанған жылумен қамдау жүйесінің орталықтану дәрежесі әр
түрлі:
а) Топтық - ғимараттар тобын жылумен қамдау;
б) Аудандық - қала ауданын жылумен қамдау;
в) Қалалық - бірнеше ауданды жылумен қамдау;
г) Қала-аралық - бірнеше қалаларды және қала типті ауылдарды жылумен
қамдау.
Орталықтанған жылумен қамдау жүйесінде жылу бөлек тұрған
жылукөздерінде өндіріледі, одан жылутасығыш құбыр жүйелері (жылу
торабы) бойынша қызмет етілетін ғимараттардағы жылуқабылдағыштарға
немесе жылу тарату орындарына тасымалданады.
Жылулық жүктеме түрлері
Жылумен қамдау жүйелері жылуды өндіріп өнеркәсіптік
кәсіпорындарға, әлеуметтік ғимараттарға және тұрғын үйлерге
тасымалдайды. Жылулық жүктемелерді былай бөлуге болады:
а) Маусымдық;
б) Жылбойлық.
Маусымдық жүктеменің өзгеруі ең алдымен ауа райының жағдайына
байланысты, оның ішінде сыртқы ауа температурасы негізгі рөл
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
атқарады.
Маусымдық жүктемеге жылыту, желдету және ауаны баптау жатады.
Жылыту мен желдету - қысқы жылулық жүктемелер. Ауаны
баптау жазда қолданылады, ол үшін суық қажет, оны абсорбциялық
тоңазытқыш машиналарда алады. Бұл машиналарға суық алу үшін
жылулық керек.
Ыстық сумен қамдау және тәілдемелік жылу жүктемесі жылбойлыққа
жатады.
Тәсілдемелік жүктемелер мен ыстық сумен қамдау сыртқы ауа
температурасына онша тәуелді емес. Бұл жүктемелер әдетте тәулік
бойынша бір қалыпты емес (1-сурет), ал жыл бойынша қыстан жазға
қарай өзгереді. Қысқы жүктемелер әдетте жазғыдан жоғары, бұл су
құбырындағы бастапқы су және тұтынылатын шикізат температурасының
төмендігіне, жылу ысыраптарының артуына байланысты.
120
100
80
60 Ряд 1
Ряд 2
40
20
0
0 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
1.1.1 сурет. Апта ортасына тән қала ауданы бойынша ыстық сумен
қамдаудың тәуліктік графигі
Бір сағатқа келтірілген жылу тұтыну шамасын жылулық жүктеме
дейді, оның өлшем бірлігі Қазақстанда Гкалсағ (1 Гкал = 4,19 ГДж).
Жыл бойынша тұтынылған жылу мөлшері жылдық жылу тұтыну
деп аталады. Жылдық жылу тұтынудың есептеулік шамасы жылыту және
жылытпайтын кезеңдердегі жылу тұтынудың қосындысы ретінде
анықталады, оның өлшем бірлігі Гкалжыл.
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Жылыту кезеңнің ұзақтығы орташа тәуліктік температураның
0
орнықты +8 C және төмен болған күндер саны бойынша анықталады.
Бұл температура жылыту кезеңнің басын және соңын анықтайды. Бірақ
0
қазіргі ғимараттар құрылмалары сыртқы температура +12 C-тан төмен
болғанда оларды ұзақ уақыт жылытусыз қалдыруға мүмкіндік бермейді,
себебі бұл ішкі температураны төмендетіп халыққа ыңғайсыздық
тудырады.
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Негізгі бөлім
III тарау.Манхеттен тұрғын үй кешенінің жылыту жүйесін есептеу
3.1 Тұрғын үй кешенінің жылыту жүйесінің қуатын есептеу
Қоғамдық ғимараттың және оның бөлмелерінен жоғалатын жылу қуатын
анықтау үшін мынадай мәліметтер болу қажет:
1) ғимараттың салынатын жері;
2) ғимараттың әлем бағытына қарай орналасуы және жел бағытттары;
3) барлық құрылыстық өлшемдері түсірілген ғимараттың қабаттарының
жоспары және қималары;
4) ғимарат бөлмелерінің арналуы;
5) ғимараттың барлық сыртқы қоршауларының конструкциялары мен
олардың жылу техникалық есептері.
Ғимараттың жылыту жүйесін жобалау үшін бөлмелердің сыртқы қоршаулары
арқылы жылу жоғалуларын білу қажет.
Бөлменің ішінде қажетті температураны бірқалыпты ұстап тұруға ар-
налған жылту жүйесінің қуаты бөлменің жылу шығынына тең болатындай
етіп есептелінеді. Біріқ, кейбір өндірістік, кеңселік, қоғамдық және басқа да
бөлмелерде қосымша жылу көздері болып, жылыту асптармен қатар жылыту
шығынының орнын толтыру процесінде қатысуы мүмкін.Ондай жылукөздері
не адамдар,жұмыс істеп тұрған әртүрлі механизмдер,технологиялықа
аппараттар мен пештер,бөлмеге енгізілген қыздырылған материал
массаларымен т.б жатады.
Бөлменің жылу шығыны мына түрлерден тұрады:
қабырға,еден,төбе,есіктер арқылы сыртқа тарайтын жылу мөлшерлері. Бұдан
бөлек кейбір өндірістік бөлмелердің қосымша жылу шығындары болуы мүм-
кін,мысалы, бөлме арқылы тасылатын суық материалдарды жылыту, бөлмеге
енетін суық транспортты жылту т.б.
Егер бөлмедегі жылу көздерінің жалпы қуаты жылу шығынынан асып
кетсе, онда бөлмеге тек жұмыс тоқтап қалған ісге қосылатын кезекші жылу
жүйесі орнатылады. Ол бөлмедегі температураны суық күндері +5- тан төмен
түсірмеуге ғана есептелінеді.
Электрлі жылыту
Жылытудың бұл түрін ерекше жағдайларда-су электр стансасы (СЭС)
немесе атом электрстансасынан (AЭС)алынатын бағасы арзан электр энергия
сы болғанда және отынды басқа аудандардан тасып әкелу қымбат болғанда,
сонымен бірге жылу көздері мен жылу жүйнлерінің қашықта тұрған шағын
ғимараттарды жылытуға қолданылады.Бұл ғимараттарға су және қанализация
қалдықтарын айдайтын және тұрған насос стансасы, қарауыл постылары
және қаладан тыс жерде салынған жеке нысандар жатады.
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орынд.
Алеева Г.Е.
Негізгі бөлім
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Негізгі бөлім
б
. у
.ара
Рецензент
Мырзахметов
Негізгі бөлім
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Н.бақылау
Колчин И.А.
Негізгі бөлім
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Утв.
Мусабеков Р.
Негізгі бөлім
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Күн энергиясымен жылыту
Дүниежүзілік практикада соңғы кездері күн энергиясымен үйлерді
жылыту кеңінен қолданып келеді.Бұл әдістің ең негізгі элементі ретінде (жы-
лу көзі) суды қыздырылатын күн коллекторын атауға болады.Біздің елімізде
күн энергиясы мен жылыту жүйесі ауа райы мен жылдың мезгілінде қатысты
болмайтын негізгі жүйеге қосымша ретінде қолданылады.
Жылыту жүйесінің есептік қуаты
Жылыту жүйесінің толық қуаты анықталады:
Qжж Qт Qив Qбыт , Вт (1.9)
Q
мұнда: ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы жалпы
жылу жоғалуы, Вт;
Qив
ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы жоғалатын
жылуға қосымша сыртқы ауаны жылытуға жоғалатын жылу (инфильтрация
- сыртқы қоршаулардың қосылған жері немесе терезе, есік арқылы келетін
ауа болады), Вт;
Qбыт
ғимараттың бөлмелерінің тұрмыстық жылу беруі, Вт.
3.2 Сыртқы қоршаулардың жылу жоғалуы
Қоғамдық ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы жоғалатын
негізгі жылу жоғалуы мына формуламен анықталады:
'
Qнег k A t в t o n , Вт (1.10)
мұнда:А - ғимараттың бөлмелерінің жылу жоғалатын сыртқы қоршауының
2
ауданы, м ;
2 0
к - сыртқы қоршаудың жылу өткізгіштік коэффициенті, Втм С;
n сыртқы қоршаудың сыртқы ауаға қатынасын ескеретін коэффициент,
қабылданады [2,4]
Қоғамдық ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы негізгі жылу
жоғалуына көп факторлар әсер етеді. Сондықтан жалпы жылу жоғалуы мына
формуламен анықталады:
'
Qт k A t в t o n 1 Вт (1.11)
мұнда: қосымша жылу жоғалуды ескеретін коэффициенттер
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
қосындысы, қабылданады;
бөлмеде екі сыртқы қабырға болса 5% (0,05);
сыртқы қабырғаның бағытына, шығыс, солтүстік 10% (0,1);
батыс 5% (0,05);
оңтүстік - 0%.
Бөлме ішіндегі ауаның температурасын қалыпты жағдайда ұстап тұру
үшін сыртғы ауаның температурасы өзгергенде,тура суының температурасын
соңғы байланысты реттеп отыру арқылы қол жеткізеді. Бұл әдіс сапалы рет-
теу әдісі деп аталады.Сонымен бірге сандық реттеу әдісі де бар,мұндай су-
мөлшерін реттеу арқылы жүргізіледі,бірақ бұл әдісті іске асыру күрделілеу.
Жоғарыда көрсетілген әдіс бойынша қоғамдық ғимараттың бөлмелерінің
сыртқы қоршаулар арқылы (сыртқы қабырға, терезе, еден, төбе, есік) жылу
жоғалуы анықталады, есеп Ехcеl прогаммасымен өткізілген, нәтижесі кесте
1.1-де келтірілген. Қоғамдық ғимараттың барлық қабаттарындағы
бөлмелердің сыртқы қоршаулар арқылы қосынды жылу жоғалуы Q=
202226,3Вт.
3.3 Сыртқы ауа инфилтрациясы және тұрмыстық жылу жоғалу есебі
Ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы жоғалатын жылуға
қосымша сыртқы ауаны жылытуына жоғалатын жылу (инфилтрация -
сыртқы қоршаулардың қосылған жері немесе терезе, есік арқылы келетін ауа
болады). Осы ауаны жылыту үшін жылу жоғалуы мына формуламен
анықталады:
'
Qив c ko Go Ao 0,7 Gk Ak ti to , Вт (1.12)
2
мұнда: Ao , Ak терезе немесе басқа қоршаулар ауданы, м ;
Go , Gk бөлмеге инфилтрация арқылы келетін ауа шығындары, кгс;
0 0
с - ауаның жылусыйымдылығы, кДж кг С ,қабылданады: ca 1,005 кДж кг С ;
k o бөлмелердің сыртқы қабырғасы арқылы келетін ауаға қарсы жылу
ағынын ескеретін коэффициент, қабылданады:
сыртқы қабырғалар қиылысы және үш қабатты терезелерге - 0,7;
терезе және балкон есіктері бөлек переплетті - 0,8;
бір переплетті (терезе) - 1.
Ғимараттардың бөлмелерінің табиғи желдету арқылы келетін ауаны жылыту
үшін қажетті жылу мөлшері:
'
Qив a сa ti to Аед , Вт (1.13)
2
мұнда: қоғамдық ғимараттың бөлмелерінің 1м ауданына сәйкес
3 3
нормативтік ауа алмасуы, м с, қабылданады: 3 м с;
3 3
a ауаның тығыздығы, кгм , қабылданады a 1,2 кгм ;
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
2
Aед ғимараттың бөлмелерінің еденінің ауданы, м ;
Қабылданған мәндерді (1.13) өрнекке қойсақ, онда ғимараттың бөлмелерінің
табиғи желдету арқылы келетін ауаны жылыту үшін қажетті жылу
мөлшерінің мына түрде анықтауға болады:
'
Qив ti t o Аед , Вт (1.14)
Бөлмелерде жылу жоғалуымен қатар жылу түсүі ескеріледі (адамдардан,
электр жүйесінің, электр аспаптары және т.б.), жылыту жүйесінің қуатын
анықтауда осы көрсеткішті іріктелген түрінде қолдануға болады, яғни
тұрмыстық жылу беруі анықталады:
Qбыт 10 Аед , Вт (1.15)
Дипломдық жобада қоғамдық ғимараттың табиғи желдету арқылы келетін
ауаны жылыту үшін жылу жоғалуы мен бөлмелерінің жылу беру мөлшерлері
бір- біріне тең, сондықтан бұл көрсеткіштер есепте ескерілмейді.
Қоғамдық ғимараттың жалпы жоғалатын жылу шығынын іріктелген
көрсеткіштер арқылы анықталады:
'
Q гим qo'; V ti t o , Вт (1.16)
qo 2
мұнда: іріктелген жылыту көрсеткіші, кДж(м С), қабылданады
ғимараттың түріне және көлеміне байланысты;
3
V
ғимараттың сыртқы өлшеммен көлемі, м
есепті сыртқы ауа температурасына байланысты қабылданатын
коэффициент.
Ғимараттың жылыту жүйесін жобалауда қуатын анықтау үшін қосымша
түзету коэффициенті кіргізіледі:
Qco 1,07 Qжж , Вт (1.17)
Ғимараттың жалпы жоғалатын жылу шығыны:
'
Qгим qo'; V ti to 0,617 15028` 18 33 1,08 510716.9Вт
Жылыту жүйесінің қуаты:
Qco 1,07 Qжж 1,07 98520 105416.4Вт
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
3.1 Сыртқы қоршаулардың жылу жоғалу есебі
3.2Сыртқы ауа инфильтрациясын есептеу
кафедрасы ПТЭк-10-1 5. Экономикалық бөлім
5.1 Алматы қаласындағы тұрғын үй кешенінің жылу энергиясына
қажеттілікті есептеудің технико-экономикалық негіздемесі
Қарастырылып отырған дипломдық жұмысымда Тұрғын үй кешенін
энергиямен қамтамасыз етудің ұтымды үлгісін таңдау қарастырдым.
Отын-энергетикалық қорлардың өзара алмасуы, көмір, мұнай және газ
бағасының үйлесімді емес өсуі, тауар өндірісіндегі жаңа технологиялар
жетістігі, энергетикалық нарықта пайдалану ПӘЕ-і жоғары және автоматты
жану үрдісі бар шетелдік жылу өндіруші қондырғылардың пайда болуы,
сонымен қатар жылу желісі мен электр стансаларындағы энергетикалық
жабдықтардың тозуы, жылу және электр энергиясы тарифтерінің күрт өсуі ең
аз шығындалатын энергиямен қамтамасыз етудің мәселелерін өз бетінше
және кешенді түрде шешуге мүмкіндік береді немесе талап етеді.
Қазақстан экономикасы нарықтық қатынастарға өтуіне байланысты
энергетикада да елеулі жағдайлар болды, сонымен қатар олар отын-
энергетикалық қорлардың құнына да әсерін тигізді. Егер кейбір энергия
сыйымдылықты технологияларда энергия құнының үлесі өнімнің өзіндік
құнының 25 - 30%-ына жетсе, онда қазіргі уақытта бұл көрсеткіш одан әрі
өсуде. Көптеген салаларда шығарылған өнімнің өзіндік құнының
құраушылары өнімнің энергия сыйымдылығы көрсеткіштерін талдауға және
нақты қадағалауға мүмкіндік бермейтін жасырын ақпаратқа айналды. Ішкі
өнімнің жалпы энергия сыйымдылығы орташа есеппен Европада - 0.4,
Жапонияда - 0.2, ал Қазақстанда - 1.03 ш.о.тмың $ құрайды. Бұл отандық
технологиядағы ғылыми-технологиялық үрдіс деңгейінің төмендігін
көрсетеді.
Тұтынушыларды энергиямен қамтудың экономика тұрғысынан тиімді
нұсқасын таңдауға мүмкіндік беретін отын-энергетикалық ресурстарын
ұтымды пайдаланудың маңызды мәселелерінің бірі олардың өзара алмасуы
болып табылады. Зауыт, фабрика, үй, ықшамаудан немесе басқа да
нысандарды энергиямен қамтамасыз етудің ұтымды үлгісі туралы шешім
қабылдауда алдымен өнімнің нақты түрін өндірудің технологиялық үрдісін
түсіну керек.
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.т бақылау
Колчин И.А:
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Бекіт.
Мусабеков Р.
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Берілген жұмысқа мынандай міндет қойылады: Алматы қаласындағы
орналасқан ірі тұрғын үй кешенінің тұрғындарын жылу энергиясымен
қамтамасыз ету керек. Тәжірибе жүзінде оқиға дамуының келесі үлгісі
нақтырақ болуы мүмкін: Тұрғын үйді жылумен қамдау жүйесін салу және
пайдаланумен айналысатын, сонымен қатар құрылысқа кеткен ақшалай
қаражатты қайтаруға, жылу энергиясын халыққа тариф бойынша беруді
жүзеге асыруға мүмкіндік беретін заңды құқығы бар мекемені (АлТС
ЖШС) құрады.
Инвестициялық жобаны бағалау әдісін қолдана отырып, бизнес-жоспар
құру керек (жобаның ақша ағымын, жобаның өтелу мерзімін және NPV, IRR,
PP мәндерін анықтау керек).
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
кафедрасы ПТЭк-10-1 Берілген мәліметтер
Тұрғын үйлер 18-20 қабаттан тұрады.
Тұрғын үйлердің жылулық жүктемесі қатты отынмен (Екібастұз көмірі)
жұмыс істейтін және бір орталықтан жылынатын АлТС ЖШС-тың
қазандығымен қамтамасыз етіледі. Оны орталықтандырылған жылумен
қамдау (ОЖҚ) деп атайды.
Көп қабатты тұрғын үйлер мынандай сипаттамалары бойынша:
ғимараттың ауданы - 25000 м, пәтерлер саны - 90, тұрғындар саны - 270
адамнан тұратын, бірдей типті, 18 қабатты болып салынады.
1Кесте - Есептеуге қажетті бастапқы мәліметтер
Дипломдық жұмысымда есептеу керек:
бір үйдің және барлық үйлердің жылыту және ыстық сумен қамдау
үрдістеріне кететін жылу энергияның жылдық қажеттілігін;
жылыту және ыстық сумен қамдау үрдістеріндегі максималды
сағаттық жылу жүктемесін;
тұрғындарды жылумен қамдау үшін бірлік жылуды берудің өзіндік
құнын;
шығындалатын нұсқасы үшін оны салудың экономикалық негізі
бойынша және инвестицияны бағалау әдісін қолданатын жылумен қамдау
үлгісін пайдалану бойынша есептеулер жүргізу керек.
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Берілген мәліметтер
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Берілген мәліметтер
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
Берілген мәліметтер
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.бақылаут
Колчин И.А:
Берілген мәліметтер
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р.
Берілген мәліметтер
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
tорт.ж , С
tс.а.е, С
Zж.тәу
Халық, адам
-7,3
-36
212
3500
кафедрасы ПТЭк-10-1 Жылу энергиясының жылдық шығынын анықтау
Бір ғимарат үшін жылудың және жылытудың жылдық шығыны мына
кейіптеме бойынша анықталады
Qж = qо * a * Kt * Vс *(t ауа -t орт.ж)*Zж * 24 , Гкалжыл
3
мұнда qо- ғимараттың меншікті жылулық сипаттамасы, 0,27 ккалм сағ С;
а -сыртқы ауаның шоғырлану (инфильтрация) еселеуіші = 1,05;
Кt - сыртқы ауаның есептік температурасының өзгерісін
ескеретін еселеуіш = 1,08;
3
Vс-сыртқы өлшемі бойынша ғимараттың көлемі, 25000 м ;
tауа-ғимарат ішіндегі ауаның температурасы, 18°С;
tорт.ж- жылыту кезеңіндегі сыртқы ауаның орташа температурасы
(ғимарат бойынша);
Zж- жылыту кезеңінің ұзақтығы, тәулік (ғимарат бойьшша);
24 - бір тәуліктегі сағат саны.
Qж = 0,27*1,05*1,08*25000(18-(-7,3))*212 *24=985336228,8 ккалжыл=
=985,33 Гкалжыл
Ыстық сумен қамдау кезіндегі жылудың жылдық шығыны былай
анықталады
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Тексерг
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1 Qыс.су =M*C*(tыс.су-tс.су ж)*Zж*0,8 + М*С*( tыс.су -tс.су қ)*Zқ, Гкаладам-жыл
Мыс.су - ыстық судың тәуліктік шығыны, бір адамға тәулігіне 100
литрден деп есептеледі;
С -судың салыстырмалы жылу сыйымдылығы= 1,0 ккалкг;
tыс.су- ыстық су температурасы = 65°С;
tс.су қ, tс.су ж- қыс (жылыту) және жаз кезеңдеріндегі суық су
температурасы, 5 және 15°С;
Zж, Zқ- қыс және жаз кезеңдерінің ұзақтығы,сағат тәулік.
Zқ =Zот, Zж=365-Zз.
Qыс.су=100*1,0*(65-15)*153*0,8+100* 1,0*(65-5)*212= 1884000
ккаладам-жыл= 1.88 Гкаладам-жыл.
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.бақылаут
Колчин И.А:
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1 5.1.2 Максималдық сағаттық жүктемені анықтау
Q ж.сағ = qо * a * Kt* Vс * ( tауа - t с.а.е), Гкалсағ
tс.а.е- сыртқы ауаның есептік температурасы, ол тұрғындардың
орналасқан жерінің табиғи-климаттық жағдайына байланысты қабылданады
(ғимарат бойынша).
Q ж.сағ=0,27*1,05*1,08*25000*(18-(-36 ))=413343ккалсағ= 0,413Гкалсағ.
Егер жылыту үрдісінде жылу энергиясы жалпы бүкіл ғимаратқа
шығындалса және уақытша қажеттіліктерге байланысты болмаса, онда ыстық
сумен қамдау үрдісі дербес болып табылады. Яғни бұл бір орталықтан
жылынатын, көп қабатты үйлердегі тұрғындардың бәрі бірдей уақыт
аралығында ыстық суды тұтынбайтынын көрсетеді. Ондай жағдайда ыстық
суды бір уақытта пайдалану Кт еселеуішімен түзетіліп отырады және ОЖҚ
зонасында тұратын халықтың санына байланысты болады.
Ыстық сумен қамдау кезіндегі максималды сағаттық жүктеме
қазандықтыңқызметіне жүгінетін барлық халықтар үшін мына кейіптемемен
анықталады
m * n * ( t ыс.су- tс.су )
Q ыс.су сағ = K т *---------------------------- =Гкалсағ
24
Кт- ғимараттағы халық саны үшін сағаттық тепе-теңсіздік еселеуіші =2;
m- бір тәуліктегі ыстық суды тұтыну нормасы, л;
n- бір орталықтан жылынатын аймақтағы (ОЖҚ) халық саны, адам;
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.т бақылау
Колчин И.А:
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1 tс. су - 10 С деп алуға болады.
Q ыс.су сағ= 2*100*3500(65-10)24= 1604166,66 ккалсағ=1,604Гкалсағ.
Елді мекендегі жылу энергиясының жылдық қажеттілігі төмендегідей
анықталады
Qжыл = Qж + Qыс.су, Гкалжыл,
Qж-бір үйді жылытуға кеткен жылудың жылдық шығынының (үй)
селоны жылытуға кеткен жылудың жылдық шығынының көбейтіндісімен
анықталады;
Qыст.су- бір адамға шаққандағы жылудың жылдық қажеттілігінің елді
мекендегі тұрғындардың жалпы санының (ТС) көбейтіндісімен анықталады.
Д=3500240=15
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.бақылаут
Колчин И.А:
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Qжыл=985,33*15+1,88*3500=21359,95Гк алжыл.
Тұрғын үйлердің максималды сағаттық жүктемесі төмендегідей болады
Q сағ = Qж.сағ* Үй + Qыс.су сағ, Гкалсағ.
Q сағ = 0,413 *15+1,604=7,79Гкалсағ
Қазандықтардың орнатылған қуаты жылыту және ыстық сумен қамдау
үрдісінде көп қабатты тұрғын үйлерді салу аймағының максималды сағаттық
жүктемесімен анықталады
Qсағ
Nорн = -------------------- , Гкалсағ
n жж * n рет
nжж- жылу желісіндегі шығын =0,8
nрет- жүктемені реттеу кезіндегі шығын =0,95.
Nорн=7,79(0,8*0,95)= 10,25Гкалсағ
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
кафедрасы ПТЭк-10-1 5.2 Жылумен қамдау үлгісінің техника-экономикалық салыстырмасы
5.2.1 Жылумен қамдаудың жылуды жіберудің өзіндік құнын есептеу
Қатты отында жұмыс істейтін қазандықтан елді мекенді жылумен
қамдаудың жалпы шығының құрамы келесіні құрайды
Шқаз=(Шқ+Шжж+Шжабд+Шсақ)+Шотын+Штас ым+Шеа+Шжалпы+Шжөн, мың $.
Кейіптемеде қазандыққа, жылу желілеріне, үй мен пәтердің ішіндегі
жабдықтарға, отынға, отынды сақтауға,отынды тасымалдауға, еңбекақы,
жалпы өндірістік және жөндеуге байланысты шығындар көрсетілген.
Олардың әрқайсысын және оларды анықтау әдістемесінжеке-жеке
қарастырамыз.
Шқ - қатты отында жұмыс істейтін қазандықтың шығындары, оларға
қазандық және оның қосалқы бөлшектерінің құндары, құрылыстық-
монтаждық және іске қосу-түзету жұмыстары кіреді, яғни ол қазандықтың
баланстық құнын білдіреді.
Қазіргі уақытта көптеген ТМД елдерінде әртүрлі қуаттағы қазандық
агрегаттарын шығаратын зауыттар бар, бірақ берілген қуаттарда қазандық
құндарын өндіріп шығарушы зауыттар бойынша жеткілікті дәрежеде
мәліметтердің болмауы қиындық туғызады. Сондықтан қазандықтың
қуатына жалпы қазандық құнының эмпирикалық тәуелділігін анықтау тәсілін
пайдаланамыз.
Бұл тәуелділік келесідей көрсетіледі
Шқ = ( m + m 1* Nорн ) * n , мың $
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Тексерг
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р.
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1 m - қазандық қуатына тәуелді емес шама, 25 мың $ тең;
m1 - қазандық қуатқа тәуелді қабылданатын шама, 21 мың $ тең;
Nорн- бір қазандықтың орнатылған қуаты, оны таңдаған кезде қалған
қазандықтардың жөндеуде тұрғанын ескере отырып, жазғы кезең уақытында
қазандықтың ыстық сумен қамдаудың жылулық жүктемесін жаба алатындай
болуы керек. Бір қуаттағы қазандықтарды таңдау керек және олардың саны
үштен аз болмауы керек.
n - қазандықтардың саны, дана.
Шқ =(25+21*10,253)*3=290,25 мың $
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Тексерг
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р.
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Шжж - жылу желілерінің шығындары. Минералды ватамен
жабылыпфольгамен қапталғанжер астымен жүргізілген екі құбырлы желідеп
алынады. Ауылдарды жылумен қамдаудыңтиптік жобаларын талдау
негізінде алынған жылу желілерінің ұзындығын бір тұрғын үшін 1,0-1,5м деп
қабылданады. Жылу желісінің диаметрі максималды сағаттық жүктемеге
тәуелді болады және 1 метр жылу желісін салуорташа шамамен құны 20 - 25
$ аралығында қабылдау қажет. Нақтырақ айтқанда,
оқшауламаныңқалыңдығы оқшауламаға кететін шығындар мен желідегі
жылу шығындарының арасындағыоңтайландырмалық шама болып табылады
және ол шығындар табиғи-климаттық жағдайларға да байланысты болуы
мүмкін.
Шжж=3500*1,5*25 = 131,250 мың $.
Шжабд- ыстық судың шүмектері мен жылыту батереяларын қоса
есептегендегі және үйдің астыңғы қабатындағы әрбір пәтерлерге бөліп тарату
желілеріне кететін көп қабатты үйлер ішіндегі қондырғылар шығындары. Бір
пәтер үшін 60 $ шамасында қабылданады.
Шжабд= 60* 15*60=54 мың ш.о.т.
Шотын - отын шығындары төмендегідей анықталады
Шотын = Вт * Ботын, мың $.
Шартты отынның жылдық шығыны келесі түрде анықталады
Вш = b менш ... жалғасы
Дипломдық жұмыс Энергия үнемдегіш технологияларды қолданып
тұрғын кешенін жылумен қамдау жүйесін жасау тақырыбында орындалған.
Жұмыстың мақсаты: тұрғын үй кешенін жылумен қамтамасыз етумен
энергия үнемді жобасын, есептеу әдісін айқындау; энергия үнемдеу мен
жылуды есепке алу және т.б қондырғыларын қолдана отырып, олардың
тиімділігі мен потенциалы , маңызы мен болашақта қолданылуы зерттелген.
Жұмыстың жалпы көлемі 70 бет. Жұмыстың құрылысы кіріспе бөлім,
негізгі бөлім, қорытынды, ұсыныстар, жұмыстың экономикалық тиімділігі,
өмір тіршілік қауіпсіздік негіздері бөлімдерінен тұрады. Соңында
пайдаланылатын әдебиеттер тізімі келтірілген.
АННОТАЦИЯ
Дипломная работа была выполнена на тему Разработка систем
теплоснабжения жилого здания применяя энергосберегающие технологии.
Цель работы: выявление энергосберегающей схемы при обеспечении жилого
дома системой отопления;вопросы применения энергосберегающих
установок, приборов учета тепла и т.д., их эффективность и потенциал, их
польза и будущее.
Общий объем дипломной работы 70 страниц. Работа состоит из
введения, основной части, заключения, предложений, экономической
эффективности работы, и части по безопасности жизнедеятельности. В конце
приведен список использованной литературы.
ABSTRACT
Diploma thesis was done on "Designing of energysaving heat power supply
system for residential complex." Basic target of the diploma thesis: applying of
energy conservation installations , heat metering devices , etc. , their efficiency and
potential, benefits and their future.
The total volume of the diploma thesis 70 pages. The work consists of an
introduction , body , conclusion, proposals , economic efficiency, and parts for life
safety. At the end is a list of references .
Diploma thesis also contains drawings and graphics . The experimental data
are given in tables .
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орынд.
Алеева Г.Е.
Аңдатпа
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Аңдатпа
б
. у
.ара
Рецензент
Аңдатпа
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Н.бақылау
Колчин И.А.
Аңдатпа
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Утв.
Мусабеков Р.
Аңдатпа
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Мазмұны
Кіріспе
I тарау. Қазақстанда энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру
1.1 Энергия тиімділігі саясатын іске асыру
1.2 Қазақстан Республикасындағы энергия ресурстарын тұтыну
1.3 Тұрғын үй секторында энергия ресурстарын тұтыну
1.4 Қазақстанда энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру
мәселелерін қолданыстағы мемлекеттік реттеу саясаты
ІІ тарау. Жылумен қамдау жүйелері
2.1 Жылумен қамдау жүйелерінің топтастырылуы
Негізгі бөлім
III тарау.Манхеттен тұрғын үй кешенінің жылыту жүйесін есептеу
3.1 Тұрғын үй кешенінің жылыту жүйесінің қуатын есептеу
3.1 Сыртқы қоршаулардың жылу жоғалу есебі
3.2Сыртқы ауа инфильтрациясын есептеу
IV тарау. Энергияны үнемдеу технологияларын қолдану
4.1 Энергияны үнемдеу технологиялары туралы жалпы мәліметтер
4.2Жергілікті жылу пунктінің қондырғылары мен аспаптары
V тарау. Экономикалық бөлім
5.1 Алматы қаласындағы тұрғын үй кешенінің жылу энергиясына
қажеттілікті есептеудің технико-экономикалық негіздемесі
5.2 Жылу энергиясының жылдық шығынын анықтау
5.3 Максималдық сағаттық жүктемені анықтау
5.4 Инвестицияның өтелу мерзімін РР есептеу
VI тарау. Өмір тіршілік қауіпсіздігінің негіздері
6.1 Өмір тіршілік қауіпсіздігі туралы жалпы мағлұмат
6.2 Қауіпсіздік шараларының ұйымдастырылуы
6.3 Тұрғын үй кешенінің қауіпсіздік шараларының бағалануы
6.4 Өрт жағдайларын алдын алу шаралары
6.5 Жасанды жарықтандыру жүйесі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орынд.
Алеева Г.Е.
Мазмұны
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Мазмұны
б
. у
.ара
Рецензент
Мырзахметов
Мазмұны
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Н.бақылау
Колчин И.А.
Мазмұны
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Бекіт.
Мусабеков Р.
Мазмұны
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
ІІ тарау. Жылумен қамдау жүйелері
2.1 Жылумен қамдау жүйелерінің топтастырылуы
Тұрғын үйлерді, қоғамдық және өнеркәсіптік ғимараттарды
мен құрылыстарды, тұтынушыларды жылутасығыштар (ыстық су немесе су
буы) арқылы жылумен қамтамасыз етуді; тұрғын, қоғамдық және
өнеркәсіптік үймереттер мен технологиялық тұтынушыларға жылыту, ауаны
баптау, ыстық сумен жабдықтау жүйелерін жылутасығыштың (ыстық су
немесе су буы) көмегімен жылумен қамдау жүйелері деп атайды.
Жылумен жабдықтау жылу көзінен жылутасығышты тұтынушыға жеткізетін
жылу торабынан және жылу тұтынатын қондырғылардан тұрады. Жылумен
жабдықтау бір орталықтан жылумен жабдықтау және жергілікті жылумен
жабдықтау болып бөлінеді. Бір орталықтан жылумен жабдықтау жылуды
өндіру орнынан тыс орналасқан көптеген тұтынушыларға жылу жеткізуді
қамтамасыз етеді. Мұндай жағдайда қала мен өндіріске қажетті жылу көзі
ретінде жылу электр орталықтары (ЖЭО) және жылыту қазандықтарын
қолдану кеңінен таралған. Бір орталықтан жылумен жабдықтау жергілікті
жылумен жабдықтау жүйесіне қарағанда отынды едәуір үнемдеуге мүмкіндік
береді. Оның құрамына жылу көзі (қазандық немесе ЖЭО) және жылуды
тұтыну орындарына жеткізіп беретін құбырлар кіреді. Жергілікті жылумен
жабдықтау жүйелерін дербес (цех, бөлме немесе пәтер дербес жылу көзінен,
соның ішінде пеш арқылы жылумен қамтамасыз етіледі) және жеке (әрбір
ғимарат өзінің жылу көзімен жабдықталады, оны ғимаратты орталықтан
жылыту деп атайды) жылумен жабдықтау түрлеріне бөлінеді.
Қалаларда көпқабатты тұрғын үй кешендерін салуға көшкенде КСРО-ның
экономикалық жағдайында технико-экономикалық зерттеулер нәтижесінде
пешпен жылыту және дербес жылу көздері - жеке үйлердегі жергілікті
қазандықтар қажет емес деп саналған. Әрбір ғимарат жылу тұтынудың
бірлігі сияқты, орталық жылу көзінен жылу алатын болды.
Жылутасығыш (су немесе су буы) тұтынушылардың жылыту жүйесіне
құбырлар мен арнайы қондырғылардан (сорғылар стансалары, жылу тарату
орындары, реттеу түйіндері және т.б.) тұратын жылу тораптарының
жүйесі бойынша тасымалданады.
Қазіргі жағдайда су буы жылутасығыш ретінде негізінде
кәсіпорындардың өз мұқтаждығына пайдаланады, тек кейбір жағдайларда
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орынд.
Алеева Г.Е.
Жылумен қамдау
жүйелері
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Жылумен қамдау
жүйелері
б
. у
.ара
Рецензент
Мырзахметов
Жылумен қамдау
жүйелері
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Н.бақылау
Колчин И.А.
Жылумен қамдау
жүйелері
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Бекіт.
Мусабеков Р.
Жылумен қамдау
жүйелері
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
өндірістік ғимараттарды жылыту мақсатында қолданылады.
Іс жүзінде жылыту, желдету, ауаны баптау және тәсілдемелік мақсат
үшін жуынатын және ас бөлмелерді ыстық сумен қамдау үшін
қыздырылған суды пайдалану үшін қалыптасты.
Жылумен қамдау жүйелері орталықтанған және орталықтанған емес
деп бөлінеді.
Аз елді-мекендерде және көбінесе жеке меншік үйлер салынған
қаланың кейбір аудандарында орталықтанған емес жылумен қамдау
жүйелері (ОЕЖҚЖ) қолданылады, оларда жылу көздері және
тұтынушылардың жылу қабылдағыштары бір үй-жайда болады немесе
жылытылатын ғимаратқа жалғай салынады, сирек жылытылатын
ғимаратқа жақын орналастырылады.
Орталықтанған емес жылумен қамдау жүйелері екі түрге бөлінеді:
а) Дербес цех аумағы, бөлме немесе пәтер жеке жылукөзінен (оның
ішінде пештерден) жылумен қамдалады;
б) Жергілікті - әрбір ғимараттың өз жылу көзі (ғимаратты орталық жылыту
деп аталатын) болады.
Қазақстанда қалалар мен қала типті ауылдарда орталықтанған
жылумен қамдау жүйелері (ОЖҚЖ) дамыды.
Орталықтанған жылумен қамдау жүйесінің орталықтану дәрежесі әр
түрлі:
а) Топтық - ғимараттар тобын жылумен қамдау;
б) Аудандық - қала ауданын жылумен қамдау;
в) Қалалық - бірнеше ауданды жылумен қамдау;
г) Қала-аралық - бірнеше қалаларды және қала типті ауылдарды жылумен
қамдау.
Орталықтанған жылумен қамдау жүйесінде жылу бөлек тұрған
жылукөздерінде өндіріледі, одан жылутасығыш құбыр жүйелері (жылу
торабы) бойынша қызмет етілетін ғимараттардағы жылуқабылдағыштарға
немесе жылу тарату орындарына тасымалданады.
Жылулық жүктеме түрлері
Жылумен қамдау жүйелері жылуды өндіріп өнеркәсіптік
кәсіпорындарға, әлеуметтік ғимараттарға және тұрғын үйлерге
тасымалдайды. Жылулық жүктемелерді былай бөлуге болады:
а) Маусымдық;
б) Жылбойлық.
Маусымдық жүктеменің өзгеруі ең алдымен ауа райының жағдайына
байланысты, оның ішінде сыртқы ауа температурасы негізгі рөл
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
атқарады.
Маусымдық жүктемеге жылыту, желдету және ауаны баптау жатады.
Жылыту мен желдету - қысқы жылулық жүктемелер. Ауаны
баптау жазда қолданылады, ол үшін суық қажет, оны абсорбциялық
тоңазытқыш машиналарда алады. Бұл машиналарға суық алу үшін
жылулық керек.
Ыстық сумен қамдау және тәілдемелік жылу жүктемесі жылбойлыққа
жатады.
Тәсілдемелік жүктемелер мен ыстық сумен қамдау сыртқы ауа
температурасына онша тәуелді емес. Бұл жүктемелер әдетте тәулік
бойынша бір қалыпты емес (1-сурет), ал жыл бойынша қыстан жазға
қарай өзгереді. Қысқы жүктемелер әдетте жазғыдан жоғары, бұл су
құбырындағы бастапқы су және тұтынылатын шикізат температурасының
төмендігіне, жылу ысыраптарының артуына байланысты.
120
100
80
60 Ряд 1
Ряд 2
40
20
0
0 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
1.1.1 сурет. Апта ортасына тән қала ауданы бойынша ыстық сумен
қамдаудың тәуліктік графигі
Бір сағатқа келтірілген жылу тұтыну шамасын жылулық жүктеме
дейді, оның өлшем бірлігі Қазақстанда Гкалсағ (1 Гкал = 4,19 ГДж).
Жыл бойынша тұтынылған жылу мөлшері жылдық жылу тұтыну
деп аталады. Жылдық жылу тұтынудың есептеулік шамасы жылыту және
жылытпайтын кезеңдердегі жылу тұтынудың қосындысы ретінде
анықталады, оның өлшем бірлігі Гкалжыл.
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Жылыту кезеңнің ұзақтығы орташа тәуліктік температураның
0
орнықты +8 C және төмен болған күндер саны бойынша анықталады.
Бұл температура жылыту кезеңнің басын және соңын анықтайды. Бірақ
0
қазіргі ғимараттар құрылмалары сыртқы температура +12 C-тан төмен
болғанда оларды ұзақ уақыт жылытусыз қалдыруға мүмкіндік бермейді,
себебі бұл ішкі температураны төмендетіп халыққа ыңғайсыздық
тудырады.
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Негізгі бөлім
III тарау.Манхеттен тұрғын үй кешенінің жылыту жүйесін есептеу
3.1 Тұрғын үй кешенінің жылыту жүйесінің қуатын есептеу
Қоғамдық ғимараттың және оның бөлмелерінен жоғалатын жылу қуатын
анықтау үшін мынадай мәліметтер болу қажет:
1) ғимараттың салынатын жері;
2) ғимараттың әлем бағытына қарай орналасуы және жел бағытттары;
3) барлық құрылыстық өлшемдері түсірілген ғимараттың қабаттарының
жоспары және қималары;
4) ғимарат бөлмелерінің арналуы;
5) ғимараттың барлық сыртқы қоршауларының конструкциялары мен
олардың жылу техникалық есептері.
Ғимараттың жылыту жүйесін жобалау үшін бөлмелердің сыртқы қоршаулары
арқылы жылу жоғалуларын білу қажет.
Бөлменің ішінде қажетті температураны бірқалыпты ұстап тұруға ар-
налған жылту жүйесінің қуаты бөлменің жылу шығынына тең болатындай
етіп есептелінеді. Біріқ, кейбір өндірістік, кеңселік, қоғамдық және басқа да
бөлмелерде қосымша жылу көздері болып, жылыту асптармен қатар жылыту
шығынының орнын толтыру процесінде қатысуы мүмкін.Ондай жылукөздері
не адамдар,жұмыс істеп тұрған әртүрлі механизмдер,технологиялықа
аппараттар мен пештер,бөлмеге енгізілген қыздырылған материал
массаларымен т.б жатады.
Бөлменің жылу шығыны мына түрлерден тұрады:
қабырға,еден,төбе,есіктер арқылы сыртқа тарайтын жылу мөлшерлері. Бұдан
бөлек кейбір өндірістік бөлмелердің қосымша жылу шығындары болуы мүм-
кін,мысалы, бөлме арқылы тасылатын суық материалдарды жылыту, бөлмеге
енетін суық транспортты жылту т.б.
Егер бөлмедегі жылу көздерінің жалпы қуаты жылу шығынынан асып
кетсе, онда бөлмеге тек жұмыс тоқтап қалған ісге қосылатын кезекші жылу
жүйесі орнатылады. Ол бөлмедегі температураны суық күндері +5- тан төмен
түсірмеуге ғана есептелінеді.
Электрлі жылыту
Жылытудың бұл түрін ерекше жағдайларда-су электр стансасы (СЭС)
немесе атом электрстансасынан (AЭС)алынатын бағасы арзан электр энергия
сы болғанда және отынды басқа аудандардан тасып әкелу қымбат болғанда,
сонымен бірге жылу көздері мен жылу жүйнлерінің қашықта тұрған шағын
ғимараттарды жылытуға қолданылады.Бұл ғимараттарға су және қанализация
қалдықтарын айдайтын және тұрған насос стансасы, қарауыл постылары
және қаладан тыс жерде салынған жеке нысандар жатады.
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орынд.
Алеева Г.Е.
Негізгі бөлім
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Негізгі бөлім
б
. у
.ара
Рецензент
Мырзахметов
Негізгі бөлім
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Н.бақылау
Колчин И.А.
Негізгі бөлім
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Утв.
Мусабеков Р.
Негізгі бөлім
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1
Күн энергиясымен жылыту
Дүниежүзілік практикада соңғы кездері күн энергиясымен үйлерді
жылыту кеңінен қолданып келеді.Бұл әдістің ең негізгі элементі ретінде (жы-
лу көзі) суды қыздырылатын күн коллекторын атауға болады.Біздің елімізде
күн энергиясы мен жылыту жүйесі ауа райы мен жылдың мезгілінде қатысты
болмайтын негізгі жүйеге қосымша ретінде қолданылады.
Жылыту жүйесінің есептік қуаты
Жылыту жүйесінің толық қуаты анықталады:
Qжж Qт Qив Qбыт , Вт (1.9)
Q
мұнда: ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы жалпы
жылу жоғалуы, Вт;
Qив
ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы жоғалатын
жылуға қосымша сыртқы ауаны жылытуға жоғалатын жылу (инфильтрация
- сыртқы қоршаулардың қосылған жері немесе терезе, есік арқылы келетін
ауа болады), Вт;
Qбыт
ғимараттың бөлмелерінің тұрмыстық жылу беруі, Вт.
3.2 Сыртқы қоршаулардың жылу жоғалуы
Қоғамдық ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы жоғалатын
негізгі жылу жоғалуы мына формуламен анықталады:
'
Qнег k A t в t o n , Вт (1.10)
мұнда:А - ғимараттың бөлмелерінің жылу жоғалатын сыртқы қоршауының
2
ауданы, м ;
2 0
к - сыртқы қоршаудың жылу өткізгіштік коэффициенті, Втм С;
n сыртқы қоршаудың сыртқы ауаға қатынасын ескеретін коэффициент,
қабылданады [2,4]
Қоғамдық ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы негізгі жылу
жоғалуына көп факторлар әсер етеді. Сондықтан жалпы жылу жоғалуы мына
формуламен анықталады:
'
Qт k A t в t o n 1 Вт (1.11)
мұнда: қосымша жылу жоғалуды ескеретін коэффициенттер
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
қосындысы, қабылданады;
бөлмеде екі сыртқы қабырға болса 5% (0,05);
сыртқы қабырғаның бағытына, шығыс, солтүстік 10% (0,1);
батыс 5% (0,05);
оңтүстік - 0%.
Бөлме ішіндегі ауаның температурасын қалыпты жағдайда ұстап тұру
үшін сыртғы ауаның температурасы өзгергенде,тура суының температурасын
соңғы байланысты реттеп отыру арқылы қол жеткізеді. Бұл әдіс сапалы рет-
теу әдісі деп аталады.Сонымен бірге сандық реттеу әдісі де бар,мұндай су-
мөлшерін реттеу арқылы жүргізіледі,бірақ бұл әдісті іске асыру күрделілеу.
Жоғарыда көрсетілген әдіс бойынша қоғамдық ғимараттың бөлмелерінің
сыртқы қоршаулар арқылы (сыртқы қабырға, терезе, еден, төбе, есік) жылу
жоғалуы анықталады, есеп Ехcеl прогаммасымен өткізілген, нәтижесі кесте
1.1-де келтірілген. Қоғамдық ғимараттың барлық қабаттарындағы
бөлмелердің сыртқы қоршаулар арқылы қосынды жылу жоғалуы Q=
202226,3Вт.
3.3 Сыртқы ауа инфилтрациясы және тұрмыстық жылу жоғалу есебі
Ғимараттың бөлмелерінің сыртқы қоршаулар арқылы жоғалатын жылуға
қосымша сыртқы ауаны жылытуына жоғалатын жылу (инфилтрация -
сыртқы қоршаулардың қосылған жері немесе терезе, есік арқылы келетін ауа
болады). Осы ауаны жылыту үшін жылу жоғалуы мына формуламен
анықталады:
'
Qив c ko Go Ao 0,7 Gk Ak ti to , Вт (1.12)
2
мұнда: Ao , Ak терезе немесе басқа қоршаулар ауданы, м ;
Go , Gk бөлмеге инфилтрация арқылы келетін ауа шығындары, кгс;
0 0
с - ауаның жылусыйымдылығы, кДж кг С ,қабылданады: ca 1,005 кДж кг С ;
k o бөлмелердің сыртқы қабырғасы арқылы келетін ауаға қарсы жылу
ағынын ескеретін коэффициент, қабылданады:
сыртқы қабырғалар қиылысы және үш қабатты терезелерге - 0,7;
терезе және балкон есіктері бөлек переплетті - 0,8;
бір переплетті (терезе) - 1.
Ғимараттардың бөлмелерінің табиғи желдету арқылы келетін ауаны жылыту
үшін қажетті жылу мөлшері:
'
Qив a сa ti to Аед , Вт (1.13)
2
мұнда: қоғамдық ғимараттың бөлмелерінің 1м ауданына сәйкес
3 3
нормативтік ауа алмасуы, м с, қабылданады: 3 м с;
3 3
a ауаның тығыздығы, кгм , қабылданады a 1,2 кгм ;
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
2
Aед ғимараттың бөлмелерінің еденінің ауданы, м ;
Қабылданған мәндерді (1.13) өрнекке қойсақ, онда ғимараттың бөлмелерінің
табиғи желдету арқылы келетін ауаны жылыту үшін қажетті жылу
мөлшерінің мына түрде анықтауға болады:
'
Qив ti t o Аед , Вт (1.14)
Бөлмелерде жылу жоғалуымен қатар жылу түсүі ескеріледі (адамдардан,
электр жүйесінің, электр аспаптары және т.б.), жылыту жүйесінің қуатын
анықтауда осы көрсеткішті іріктелген түрінде қолдануға болады, яғни
тұрмыстық жылу беруі анықталады:
Qбыт 10 Аед , Вт (1.15)
Дипломдық жобада қоғамдық ғимараттың табиғи желдету арқылы келетін
ауаны жылыту үшін жылу жоғалуы мен бөлмелерінің жылу беру мөлшерлері
бір- біріне тең, сондықтан бұл көрсеткіштер есепте ескерілмейді.
Қоғамдық ғимараттың жалпы жоғалатын жылу шығынын іріктелген
көрсеткіштер арқылы анықталады:
'
Q гим qo'; V ti t o , Вт (1.16)
qo 2
мұнда: іріктелген жылыту көрсеткіші, кДж(м С), қабылданады
ғимараттың түріне және көлеміне байланысты;
3
V
ғимараттың сыртқы өлшеммен көлемі, м
есепті сыртқы ауа температурасына байланысты қабылданатын
коэффициент.
Ғимараттың жылыту жүйесін жобалауда қуатын анықтау үшін қосымша
түзету коэффициенті кіргізіледі:
Qco 1,07 Qжж , Вт (1.17)
Ғимараттың жалпы жоғалатын жылу шығыны:
'
Qгим qo'; V ti to 0,617 15028` 18 33 1,08 510716.9Вт
Жылыту жүйесінің қуаты:
Qco 1,07 Qжж 1,07 98520 105416.4Вт
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
3.1 Сыртқы қоршаулардың жылу жоғалу есебі
3.2Сыртқы ауа инфильтрациясын есептеу
кафедрасы ПТЭк-10-1 5. Экономикалық бөлім
5.1 Алматы қаласындағы тұрғын үй кешенінің жылу энергиясына
қажеттілікті есептеудің технико-экономикалық негіздемесі
Қарастырылып отырған дипломдық жұмысымда Тұрғын үй кешенін
энергиямен қамтамасыз етудің ұтымды үлгісін таңдау қарастырдым.
Отын-энергетикалық қорлардың өзара алмасуы, көмір, мұнай және газ
бағасының үйлесімді емес өсуі, тауар өндірісіндегі жаңа технологиялар
жетістігі, энергетикалық нарықта пайдалану ПӘЕ-і жоғары және автоматты
жану үрдісі бар шетелдік жылу өндіруші қондырғылардың пайда болуы,
сонымен қатар жылу желісі мен электр стансаларындағы энергетикалық
жабдықтардың тозуы, жылу және электр энергиясы тарифтерінің күрт өсуі ең
аз шығындалатын энергиямен қамтамасыз етудің мәселелерін өз бетінше
және кешенді түрде шешуге мүмкіндік береді немесе талап етеді.
Қазақстан экономикасы нарықтық қатынастарға өтуіне байланысты
энергетикада да елеулі жағдайлар болды, сонымен қатар олар отын-
энергетикалық қорлардың құнына да әсерін тигізді. Егер кейбір энергия
сыйымдылықты технологияларда энергия құнының үлесі өнімнің өзіндік
құнының 25 - 30%-ына жетсе, онда қазіргі уақытта бұл көрсеткіш одан әрі
өсуде. Көптеген салаларда шығарылған өнімнің өзіндік құнының
құраушылары өнімнің энергия сыйымдылығы көрсеткіштерін талдауға және
нақты қадағалауға мүмкіндік бермейтін жасырын ақпаратқа айналды. Ішкі
өнімнің жалпы энергия сыйымдылығы орташа есеппен Европада - 0.4,
Жапонияда - 0.2, ал Қазақстанда - 1.03 ш.о.тмың $ құрайды. Бұл отандық
технологиядағы ғылыми-технологиялық үрдіс деңгейінің төмендігін
көрсетеді.
Тұтынушыларды энергиямен қамтудың экономика тұрғысынан тиімді
нұсқасын таңдауға мүмкіндік беретін отын-энергетикалық ресурстарын
ұтымды пайдаланудың маңызды мәселелерінің бірі олардың өзара алмасуы
болып табылады. Зауыт, фабрика, үй, ықшамаудан немесе басқа да
нысандарды энергиямен қамтамасыз етудің ұтымды үлгісі туралы шешім
қабылдауда алдымен өнімнің нақты түрін өндірудің технологиялық үрдісін
түсіну керек.
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.т бақылау
Колчин И.А:
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Бекіт.
Мусабеков Р.
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Берілген жұмысқа мынандай міндет қойылады: Алматы қаласындағы
орналасқан ірі тұрғын үй кешенінің тұрғындарын жылу энергиясымен
қамтамасыз ету керек. Тәжірибе жүзінде оқиға дамуының келесі үлгісі
нақтырақ болуы мүмкін: Тұрғын үйді жылумен қамдау жүйесін салу және
пайдаланумен айналысатын, сонымен қатар құрылысқа кеткен ақшалай
қаражатты қайтаруға, жылу энергиясын халыққа тариф бойынша беруді
жүзеге асыруға мүмкіндік беретін заңды құқығы бар мекемені (АлТС
ЖШС) құрады.
Инвестициялық жобаны бағалау әдісін қолдана отырып, бизнес-жоспар
құру керек (жобаның ақша ағымын, жобаның өтелу мерзімін және NPV, IRR,
PP мәндерін анықтау керек).
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
кафедрасы ПТЭк-10-1 Берілген мәліметтер
Тұрғын үйлер 18-20 қабаттан тұрады.
Тұрғын үйлердің жылулық жүктемесі қатты отынмен (Екібастұз көмірі)
жұмыс істейтін және бір орталықтан жылынатын АлТС ЖШС-тың
қазандығымен қамтамасыз етіледі. Оны орталықтандырылған жылумен
қамдау (ОЖҚ) деп атайды.
Көп қабатты тұрғын үйлер мынандай сипаттамалары бойынша:
ғимараттың ауданы - 25000 м, пәтерлер саны - 90, тұрғындар саны - 270
адамнан тұратын, бірдей типті, 18 қабатты болып салынады.
1Кесте - Есептеуге қажетті бастапқы мәліметтер
Дипломдық жұмысымда есептеу керек:
бір үйдің және барлық үйлердің жылыту және ыстық сумен қамдау
үрдістеріне кететін жылу энергияның жылдық қажеттілігін;
жылыту және ыстық сумен қамдау үрдістеріндегі максималды
сағаттық жылу жүктемесін;
тұрғындарды жылумен қамдау үшін бірлік жылуды берудің өзіндік
құнын;
шығындалатын нұсқасы үшін оны салудың экономикалық негізі
бойынша және инвестицияны бағалау әдісін қолданатын жылумен қамдау
үлгісін пайдалану бойынша есептеулер жүргізу керек.
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Берілген мәліметтер
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
Берілген мәліметтер
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
Берілген мәліметтер
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.бақылаут
Колчин И.А:
Берілген мәліметтер
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р.
Берілген мәліметтер
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
tорт.ж , С
tс.а.е, С
Zж.тәу
Халық, адам
-7,3
-36
212
3500
кафедрасы ПТЭк-10-1 Жылу энергиясының жылдық шығынын анықтау
Бір ғимарат үшін жылудың және жылытудың жылдық шығыны мына
кейіптеме бойынша анықталады
Qж = qо * a * Kt * Vс *(t ауа -t орт.ж)*Zж * 24 , Гкалжыл
3
мұнда qо- ғимараттың меншікті жылулық сипаттамасы, 0,27 ккалм сағ С;
а -сыртқы ауаның шоғырлану (инфильтрация) еселеуіші = 1,05;
Кt - сыртқы ауаның есептік температурасының өзгерісін
ескеретін еселеуіш = 1,08;
3
Vс-сыртқы өлшемі бойынша ғимараттың көлемі, 25000 м ;
tауа-ғимарат ішіндегі ауаның температурасы, 18°С;
tорт.ж- жылыту кезеңіндегі сыртқы ауаның орташа температурасы
(ғимарат бойынша);
Zж- жылыту кезеңінің ұзақтығы, тәулік (ғимарат бойьшша);
24 - бір тәуліктегі сағат саны.
Qж = 0,27*1,05*1,08*25000(18-(-7,3))*212 *24=985336228,8 ккалжыл=
=985,33 Гкалжыл
Ыстық сумен қамдау кезіндегі жылудың жылдық шығыны былай
анықталады
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Тексерг
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1 Qыс.су =M*C*(tыс.су-tс.су ж)*Zж*0,8 + М*С*( tыс.су -tс.су қ)*Zқ, Гкаладам-жыл
Мыс.су - ыстық судың тәуліктік шығыны, бір адамға тәулігіне 100
литрден деп есептеледі;
С -судың салыстырмалы жылу сыйымдылығы= 1,0 ккалкг;
tыс.су- ыстық су температурасы = 65°С;
tс.су қ, tс.су ж- қыс (жылыту) және жаз кезеңдеріндегі суық су
температурасы, 5 және 15°С;
Zж, Zқ- қыс және жаз кезеңдерінің ұзақтығы,сағат тәулік.
Zқ =Zот, Zж=365-Zз.
Qыс.су=100*1,0*(65-15)*153*0,8+100* 1,0*(65-5)*212= 1884000
ккаладам-жыл= 1.88 Гкаладам-жыл.
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.бақылаут
Колчин И.А:
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1 5.1.2 Максималдық сағаттық жүктемені анықтау
Q ж.сағ = qо * a * Kt* Vс * ( tауа - t с.а.е), Гкалсағ
tс.а.е- сыртқы ауаның есептік температурасы, ол тұрғындардың
орналасқан жерінің табиғи-климаттық жағдайына байланысты қабылданады
(ғимарат бойынша).
Q ж.сағ=0,27*1,05*1,08*25000*(18-(-36 ))=413343ккалсағ= 0,413Гкалсағ.
Егер жылыту үрдісінде жылу энергиясы жалпы бүкіл ғимаратқа
шығындалса және уақытша қажеттіліктерге байланысты болмаса, онда ыстық
сумен қамдау үрдісі дербес болып табылады. Яғни бұл бір орталықтан
жылынатын, көп қабатты үйлердегі тұрғындардың бәрі бірдей уақыт
аралығында ыстық суды тұтынбайтынын көрсетеді. Ондай жағдайда ыстық
суды бір уақытта пайдалану Кт еселеуішімен түзетіліп отырады және ОЖҚ
зонасында тұратын халықтың санына байланысты болады.
Ыстық сумен қамдау кезіндегі максималды сағаттық жүктеме
қазандықтыңқызметіне жүгінетін барлық халықтар үшін мына кейіптемемен
анықталады
m * n * ( t ыс.су- tс.су )
Q ыс.су сағ = K т *---------------------------- =Гкалсағ
24
Кт- ғимараттағы халық саны үшін сағаттық тепе-теңсіздік еселеуіші =2;
m- бір тәуліктегі ыстық суды тұтыну нормасы, л;
n- бір орталықтан жылынатын аймақтағы (ОЖҚ) халық саны, адам;
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.т бақылау
Колчин И.А:
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1 tс. су - 10 С деп алуға болады.
Q ыс.су сағ= 2*100*3500(65-10)24= 1604166,66 ккалсағ=1,604Гкалсағ.
Елді мекендегі жылу энергиясының жылдық қажеттілігі төмендегідей
анықталады
Qжыл = Qж + Qыс.су, Гкалжыл,
Qж-бір үйді жылытуға кеткен жылудың жылдық шығынының (үй)
селоны жылытуға кеткен жылудың жылдық шығынының көбейтіндісімен
анықталады;
Qыст.су- бір адамға шаққандағы жылудың жылдық қажеттілігінің елді
мекендегі тұрғындардың жалпы санының (ТС) көбейтіндісімен анықталады.
Д=3500240=15
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Жетек
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
Рецензен
Мырзахметов
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Н.бақылаут
Колчин И.А:
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Qжыл=985,33*15+1,88*3500=21359,95Гк алжыл.
Тұрғын үйлердің максималды сағаттық жүктемесі төмендегідей болады
Q сағ = Qж.сағ* Үй + Qыс.су сағ, Гкалсағ.
Q сағ = 0,413 *15+1,604=7,79Гкалсағ
Қазандықтардың орнатылған қуаты жылыту және ыстық сумен қамдау
үрдісінде көп қабатты тұрғын үйлерді салу аймағының максималды сағаттық
жүктемесімен анықталады
Qсағ
Nорн = -------------------- , Гкалсағ
n жж * n рет
nжж- жылу желісіндегі шығын =0,8
nрет- жүктемені реттеу кезіндегі шығын =0,95.
Nорн=7,79(0,8*0,95)= 10,25Гкалсағ
ДЖ - 5B071700-2014
Парақ
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
кафедрасы ПТЭк-10-1 5.2 Жылумен қамдау үлгісінің техника-экономикалық салыстырмасы
5.2.1 Жылумен қамдаудың жылуды жіберудің өзіндік құнын есептеу
Қатты отында жұмыс істейтін қазандықтан елді мекенді жылумен
қамдаудың жалпы шығының құрамы келесіні құрайды
Шқаз=(Шқ+Шжж+Шжабд+Шсақ)+Шотын+Штас ым+Шеа+Шжалпы+Шжөн, мың $.
Кейіптемеде қазандыққа, жылу желілеріне, үй мен пәтердің ішіндегі
жабдықтарға, отынға, отынды сақтауға,отынды тасымалдауға, еңбекақы,
жалпы өндірістік және жөндеуге байланысты шығындар көрсетілген.
Олардың әрқайсысын және оларды анықтау әдістемесінжеке-жеке
қарастырамыз.
Шқ - қатты отында жұмыс істейтін қазандықтың шығындары, оларға
қазандық және оның қосалқы бөлшектерінің құндары, құрылыстық-
монтаждық және іске қосу-түзету жұмыстары кіреді, яғни ол қазандықтың
баланстық құнын білдіреді.
Қазіргі уақытта көптеген ТМД елдерінде әртүрлі қуаттағы қазандық
агрегаттарын шығаратын зауыттар бар, бірақ берілген қуаттарда қазандық
құндарын өндіріп шығарушы зауыттар бойынша жеткілікті дәрежеде
мәліметтердің болмауы қиындық туғызады. Сондықтан қазандықтың
қуатына жалпы қазандық құнының эмпирикалық тәуелділігін анықтау тәсілін
пайдаланамыз.
Бұл тәуелділік келесідей көрсетіледі
Шқ = ( m + m 1* Nорн ) * n , мың $
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Тексерг
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р.
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
кафедрасы ПТЭк-10-1 m - қазандық қуатына тәуелді емес шама, 25 мың $ тең;
m1 - қазандық қуатқа тәуелді қабылданатын шама, 21 мың $ тең;
Nорн- бір қазандықтың орнатылған қуаты, оны таңдаған кезде қалған
қазандықтардың жөндеуде тұрғанын ескере отырып, жазғы кезең уақытында
қазандықтың ыстық сумен қамдаудың жылулық жүктемесін жаба алатындай
болуы керек. Бір қуаттағы қазандықтарды таңдау керек және олардың саны
үштен аз болмауы керек.
n - қазандықтардың саны, дана.
Шқ =(25+21*10,253)*3=290,25 мың $
ДЖ - 5B071700-2014
ДЖ - 5B071700-2014
Өзг.
Бет
Құжат №
Қолы.
Күні
ДЖ - 5B071700-2014
Орындағ
Алеева Г.Е.
Әде
Парақ
Парақт
Тексерг
Мусабеков Р.
б
. у
.ара
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Утв.
Мусабеков Р.
АЭжБУ, ТЭФ, ӨЖЭ
Шжж - жылу желілерінің шығындары. Минералды ватамен
жабылыпфольгамен қапталғанжер астымен жүргізілген екі құбырлы желідеп
алынады. Ауылдарды жылумен қамдаудыңтиптік жобаларын талдау
негізінде алынған жылу желілерінің ұзындығын бір тұрғын үшін 1,0-1,5м деп
қабылданады. Жылу желісінің диаметрі максималды сағаттық жүктемеге
тәуелді болады және 1 метр жылу желісін салуорташа шамамен құны 20 - 25
$ аралығында қабылдау қажет. Нақтырақ айтқанда,
оқшауламаныңқалыңдығы оқшауламаға кететін шығындар мен желідегі
жылу шығындарының арасындағыоңтайландырмалық шама болып табылады
және ол шығындар табиғи-климаттық жағдайларға да байланысты болуы
мүмкін.
Шжж=3500*1,5*25 = 131,250 мың $.
Шжабд- ыстық судың шүмектері мен жылыту батереяларын қоса
есептегендегі және үйдің астыңғы қабатындағы әрбір пәтерлерге бөліп тарату
желілеріне кететін көп қабатты үйлер ішіндегі қондырғылар шығындары. Бір
пәтер үшін 60 $ шамасында қабылданады.
Шжабд= 60* 15*60=54 мың ш.о.т.
Шотын - отын шығындары төмендегідей анықталады
Шотын = Вт * Ботын, мың $.
Шартты отынның жылдық шығыны келесі түрде анықталады
Вш = b менш ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz