Жолаушы тасымалдау көліктер

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Мазмұны: Кіріспе . . .

: 6

: 1

Мазмұны: 17-ші жолаушылар тасымалдау маршруттық көлігінің соңғы жылдардағы негізгі көрсеткіштері . . .

: 8

: 1. 1

Мазмұны: Жол көлік оқиғаларын статистикалық талдау ……… . . .

: 8

: 2

Мазмұны: Автокөлік пайдалану көрсеткіштері . . .

: 11

: 2. 1

Мазмұны: Габаритті өлшемдері мен массасын пайдалану……… . . .

: 11

: 2. 2

Мазмұны: Жолаушылар құрамының сапалық көрсеткіші. ……… . . .

: 11

: 3

Мазмұны: Қалалық жолаушылар тасымалдау қозғалысын ұйымдастыру . . .

: 16

: 3. 1

Мазмұны: Қозғалыс қарқындылығы . . .

: 16

: 4

Мазмұны: 17-ші маршруттың жылжымалы құрамының қоғалысын ұйымдастыру . .

: 23

: 4. 1

Мазмұны: Автобус қозғалысының жылдамдығын нормалау . . .

: 25

: 5

Мазмұны: 17 - маршруттың жүру жолының негізгі қауіпті қиылыстырының есептемесі … . . .

: 34

: 5. 1

Мазмұны: Көлік ағынының келтірілген қарқындылығын есептеу . . .

: 34

: 6

Мазмұны: Еңбек қорғау . . . . .

: 45

: 6. 1

Мазмұны: Жолаушыларды тасымалдау кезіндегі қауіпсіздік ережелері . . .

: 45

: 6. 2

Мазмұны: Еңбек қорғау және жүргізушілердің демалысы тұрғысындағы нормативтік құқықтық құжаттар . . .

: 6. 3

Мазмұны: Қауіпті өндірістік факторларды нормалау және олардың жұмысшыларға әсерін төмендету шарасында ұсыныстар . . .

: 6. 4

Мазмұны: Жол көлік кешенінің қоршаған ортаны ластауға әсер ететін негізгі факторлары . . .

: 7

Мазмұны: Экономикалық бөлім . . .

: 60

: 7. 1

Мазмұны: № 17 - маршруттың техникалық экономикалық көрсеткіштерін анықтау.

: 60

Мазмұны: Қорытынды . . .

: 64

Мазмұны: Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . .

: 65

Кіріспе

Дипломдық жоба «Семей қаласындағы № 17 бағыттық жолаушылар көлігінің тасымалдау жұмыстарын ұйымдастыруды жетілдіру» тақырыбында жасалынды.

Дипломдық жоба 61 беттік есептік түсіндірме жазбасынан, 5 сызба парақтан тұрады.

1 - бөлімде № 17-ші бағыттағы соңғы 5 жылдың ішіндегі болған жол көлік оқиғалары сарапталған, сонымен қатар жолаушы ағыны зертелген.

2, 3 - бөлімдерде жолаушыларды тасымалдау туралы қысқаша түсініктер берілген. Маршруттардың түрлері және олар туралы қысқаша баяндап өткен.

4 - бөлімде жолаушыларды тасымалдау кезіндегі негізгі шамалар анықталған.

5 - бөлімде № 17-ші бағыттың жүру жолындағы күрделі қиылыстар қарастырылып, оны жақсарту жолдары қарастырылып есептеулер жүргізілген. Атап өткенде күрделі қиылыстарды солға қарай бұрылу қиын болатын, сондықтан қиылысқа қосымша жолақ ендіріп жүктемені азайту арқылы солға қарай бұрылуды жеңілдеттік.

6, 7 - бөлімдерінде “еңбек қорғау”, “тіршілік қауіпсіздік негіздері”, “қоршаған ортаны қорғау” тақырыбында жазылды.

8 - бөлімде дипломдық жобаның экономикалық негізгі көрсеткіштер анықталды. Экономикалық тиімділік және өзін - өзі ақтау мерзімі табылған.

Жолаушыларды тасымалдау көлігінің қозғалысын басқару жолаушыларға жақсы қызмет көрсетуде тасымалдау процесінің соңғы мақсатын орталықтандырып бақылау және қозғалысты тиімді реттеу арқылы қамтамасыз етеді. Басқару, ұйымдастыру және жоспарлау жұмыстарының өзара байланысы, олардың бір мақсаттылығымен көрсетіледі. Ол мақсат жылжымалы құрамды тиімді пайдалана отырып, жолаушыларға сапалы, уақытылы және толық қызмет көрсетуге бағытталған тасымалдау процесінің технологиясы болып табылады [1] . Жолаушыларды тасымалдау көлігінің қарқындылығы және көлік құралдарының қозғалыста біртектілігінің басқа жағдайдағы жол көлік оқиғасының санымен байланысты тұрақты қорытындыға сүйене отырып, жолаушыларды тасымалдау көлігінің және тағы басқа көліктерге кететін жол көлік оқиғасының саны күрт төмендеуі керек деп күтеміз. Дегенмен көптеген елдерде бірнеше жылдар бойынша статистикалық мәліметтер көрсеткендей былай болмай шығады.

Жол көлік оқиғасының жалпы санының оқиғасы жолаушыларды тасымалдау көлігінен болатыны құрайды. Негізінен жүргізушінің немесе басқа да қозғалысқа қатысушы әрекетінің дұрыс еместігінен, адамға автокөліктің сәйкессіздігінен, автокөліктің техникалық жарамдылығынан және т. б себептердің бірінен туындауы мүмкін. Негізгі себептерден бөлек қозғалыс қауіпсіздігінің арттыратын бір қатар себептер болады. Жолаушыларды тасымалдау көліктер жүргізушілерінің 2 күн дем алып, 2 күн жұмыс жасау, олардың екінші күнде шаршауына алып келеді. Сонымен қатар жүргізушілердің түнде жұмыс істеу режиміне қалыптаса алмауы, көптеген жүргізушілердің автокөлікті басқарудың кәсіби әдістері және тәжірибенің жоқтығы бұл себептерге, сонымен қатар бір кешенді себептерді де жатқызуға болады. Қала көшелерін жолды жобалау, салу пайдалану бойынша іс-шаралардың басым көпшілігі күндізгі жұмысқа есептелген, сондай іс-шаралар көлік құралдарына есептелмеген. Автокөліктердің жол салушының қозғалысты ұйымдастырушылардың барлық деңгейдегі мамандардың мақсаты автокөлік жүргізу спецификасын қауіпсіздік деңгейіне жеткізу болып табылады.

Жолаушыларды тасымалдау көліктерінің қозғалысын ұйымдастыру жұмыстары жолаушылар ағынының жасалуы мен таралуын зерттеу нәтижелеріне сүйенеді [1] . Жолаушыларды тасымалдау көліктерінің қозғалысын ұйымдастыруды негіздеу жұмыстары оларды әр бөлек сатысын зерттеп дайындап және белгілі жүйемен атқару қажеттілігін көрсетеді. Бұл жұмыстардың әрбір сатысын және жолаушыларды тасымалдау көліктер жүйесін ұйымдастыру жолаушыларды тасымалдау көліктерді пайдалану және қаладағы жолаушылар көлігінің басқа түрлерімен байланыстыру қажет.

Жолаушыларды тасымалдау көлік маршруттары тұрақты және уақытша болып бөлінеді. Тұрақты маршруттарда жолаушыларды тасымалдау көліктер қозғалысын ұйымдастыру жыл бойы атқарылады, ал уақытша маршруттар жылдың белгілі бір уақытында ғана жұмыс атқарады. (мезгіл, күн, апта т. б)

Уақытша маршруттарды ұйымдастыру жолаушылар ағынының тұрақты еместігіне байланысты, негізінен климаттық жолдың және басқа себептерге байланысты болады. Қала ішіндегі уақытша маршруттар базар болатын күндері және мейрам күндері ұйымдастырылуы мүмкін.

Маршруттар қала төңірегінде орналасуына байланысты диаметриальды, сақиналы, жартылай сақиналы және аралас болып бөлінеді. Бұлардан басқа орталық және қала ішіндегі маршруттар болуы мүмкін. Жолаушылар тасымалының көлемі және жолаушылар ағымының күшіне байланысты жолаушыларды тасымалдау көлік маршруттары негізгі, көмекші және қосымша болады. Жолаушыларды тасымалдау көліктерді пайдалану және олардың қозғалысына байланысты қалалық жолаушыларды тасымалдау көліктер маршруттары кәдімгі, қысқа, жүйрік және экспрессті болып бөлінеді. Жолаушыларды тасымалдау көлік маршруттарының жүйесі жолаушыларға қызмет көрсету сапасына, жол жүрудің ыңғайлығына, қозғалыстың қауіпсіздігі мен жылдамдығына, автобустарды пайдалану тиімділігіне, жүргізушілердің еңбегіне, автокөлік мекемесінің табыс деңгейіне әсерін тигізеді. Сондықтан трассаның оңтайлылығы, қозғалыстың бағыты, соңғы пункттер және аралық аялдамалар аса ұзақтылықпен және техника экономикалық негізделген түрде таңдалуы тиіс.

Бұл жұмыстардың бәрі тасымалдауға деген халық сұранысының тұрақтылығының есебі арқылы атқарылуы қажет. Тұрақты маршруттарда жолаушыларды тасымалдау көліктер қозғалысын ұйымдастыру жыл бойы атқарылады, ал уақытша маршруттар жылдың белгілі бір уақытында ғана жұмыс атқарады.

1 № 17-ші бағыттық жолаушылар тасымалдау жұмысының соңғы жылдардағы негізгі көрсеткіштері

1. 1 Жол көлік оқиғаларын статистикалық талдау

Семей қаласында 17-ші маршруттың көліктерінің қатысуымен болған жол көлік оқиғаларын статистикалық талдау бөлімінде 5 жылға 2013-2017 жылдар аралығында болған жол көлік оқиғасына талдау жасалды. Жол көлік оқиғасын талдау, есепке алу жол полиция департаментінде тіркелген карточкалар негізінде жүргізіледі. олар: жылға, айға, апта күндері ЖКО түріне және кінәсіне, жолаушылар тасымалдау ЖКО түріне сонымен қатар ауырлық түріне байланысты болып бөлінеді (кесте 1) .

Кесте 1

2013-2017 жылдар арасындағы жол көлік оқиғасына талдау.

Жылдар

2013

2014

2015

2016

2017

Барлы

ғы.

Жылдар: ЖКО саны.

2013: 6

2014: 7

2015: 7

2016: 9

2017: 11

Барлығы.: 40

Жылдар: Жүргізушілер кінәсінен.

2013: 4

2014: 5

2015: 6

2016: 7

2017: 9

Барлығы.: 31

Жылдар: Жүргіншілер кінәсінен.

2013: 2

2014: 2

2015: 1

2016: 2

2017: 2

Барлығы.: 9

Жылдар: Қайтыс болғандар

2013: -

2014: 1

2015: -

2016: -

2017: 1

Барлығы.: 2

Жылдар: Жарақат алғандар

2013: 4

2014: 5

2015: 5

2016: 6

2017: 8

Барлығы.: 28

Жылдар: Жеке көліктер.

2013: 4

2014: 6

2015: 5

2016: 6

2017: 7

Барлығы.: 28

Жылдар:

Жолаушы тасымалдау

көліктер.

2013: 8

2014: 9

2015: 8

2016: 13

2017: 17

Барлығы.: 55

ЖКО бойынша жүргізілген статистикалық зерттеу мәліметі көрсеткендей, 2014 жылдан бастап ЖКО саны көбейгенін байқадық. Бұл өз кезегінде ЖКО төмендету проблемасының шешімі кешенді түрде орындалса да, апат саны азаяр емес.

Кесте 2

Жол көлік оқиғасының 12 айға байланысты өзгеруі.

Айлар.

Қаңтар.

Ақпан.

Наурыз.

Сәуір.

Мамыр.

Маусым.

Айлар.:

Қаңтар.: 1

Ақпан.: 2

Наурыз.: 3

Сәуір.: 4

Мамыр.: 5

Маусым.: 6

Айлар.:

ЖКО

саны

Қаңтар.: 5

Ақпан.: 5

Наурыз.: 3

Сәуір.: 3

Мамыр.: 3

Маусым.: 2

Айлар.: Айлар

Қаңтар.: Шілде.

Ақпан.: Тамыз.

Наурыз.: Қыркүйек.

Сәуір.: Қазан.

Мамыр.: Қараша.

Маусым.: Желтоқсан

Айлар.:

ЖКО

саны

Қаңтар.: 2

Ақпан.: 2

Наурыз.: 3

Сәуір.: 3

Мамыр.: 4

Маусым.: 5

ЖКО болған ауырлық жағдайы жоғары болып қалуда соңғы 5 жыл ішінде жарақат алғандар саны - 28 болса; қайтыс болғандар саны - 2 жетті.

5 жылдағы жол көлік оқиғасының санын 12 айға қатысты статистикалық талдауын салыстырсақ, төмендегідей шешімдерге келуге болады:

- көктем айларында көпшілік көлік иелері өз техникасын қала көшелеріне шығарады, себебі олар жылдың қысқы уақытында өз автокөліктерін шығармай сақтауға қояды. Соған қарамастан жол көлік оқиғаларының көпшілігі жылдың қысқы мерзіміне келеді, себебі: бұл мерзімде жол төсеніші көктайғаққа, қар үйінділеріне бой алдырып жүру бөлігімен қозғалыс қиындайды.

- жаз айларында жолаушылар саны азаяды, сол себепті жол көлік оқиғасы саныда азаяды.

- жол қозғалысы оқиғасының көбісі қарбаластағы қыс айларына келеді, себебі жүргізушілердің көбісі ауа-райының бұзылуына дайын болмай, апатқа ұшырайды. Бұл айларда жолдардың жамылғысы мұз болып қатады, сондықтан жүргізушілер автокөлік айдаған кезде өте сақ болу керек және айдау мәнерін өзгерту қажет.

Қысқы уақытында жол көлік оқиғасы саны жоғары болып қала береді, ол жол жамылғысының тайғақтығына байланысты. Бұл жол көлік оқиғасының алдын-алу үшін жол қозғалысын ұйымдастыру және тайғаққа байланысты жолдарды тазарту жұмыстарын ұйымдастыруды жақсарту қажет.

Статистикалық талдаудан ЖКО-ның апта күндеріне байланысты жоғарылауын көріп отырмыз (кесте 3) .

Кесте 3

5 жылдағы ЖКО санының апта күндеріне байланысты өзгеруі

Апта күндері.

Жол көлік оқиғасының саны.

Апта күндері.: Дүйсенбі.

Жол көлік оқиғасының саны.: 7

Апта күндері.: Сейсенбі.

Жол көлік оқиғасының саны.: 6

Апта күндері.: Сәрсенбі.

Жол көлік оқиғасының саны.: 6

Апта күндері.: Бейсенбі.

Жол көлік оқиғасының саны.: 6

Апта күндері.: Жұма.

Жол көлік оқиғасының саны.: 8

Апта күндері.: Сенбі.

Жол көлік оқиғасының саны.: 4

Апта күндері.: Жексенбі.

Жол көлік оқиғасының саны.: 3

Апта күндері.: Барлығы.

Жол көлік оқиғасының саны.: 40

Қарбалас аптаның дүйсенбі, сейсенбі күндеріне келіп, содан соң апта аяғында күрт төмендейді. Адамдар жұмыс уақыты кезінде өз жұмыстарының барлығын тез бітіруге асығады. Жұмыс уақытында қала көшелерінде барлық жол полиция басқармасының күштерін жұмылдыру қажет.

Жол көлік оқиғасы статистикалық талдауы көрсеткендей, ең көп жол көлік оқиғасы жүргізушілер үлесіне тиеді, ол жалпы жол көлік оқиғасы 77 %-ін құрайды. Бұл қаладағы жол қозғалысын ұйымдастырудың басты проблемаларының бірі (кесте 4) .

Кесте 4

Жол көлік оқиғасының түрлеріне байланысты талдау

ЖКО түрі.

Жол көлік оқиғасының саны.

ЖКО түрі.: Соқтығысу.

Жол көлік оқиғасының саны.: 24

ЖКО түрі.: Аударылу.

Жол көлік оқиғасының саны.: -

ЖКО түрі.: Тұрған көлік құралына соғу.

Жол көлік оқиғасының саны.: 5

ЖКО түрі.: Кедергіні басып өту.

Жол көлік оқиғасының саны.: 4

ЖКО түрі.: Жүргіншіні басып өту.

Жол көлік оқиғасының саны.: 4

ЖКО түрі.: Басқада жол көлік оқиғасы.

Жол көлік оқиғасының саны.: 3

ЖКО түрі.: Барлығы.

Жол көлік оқиғасының саны.: 40

Негізгі проблемаларының бірі көлік құралдарының соқтығысуы болып табылады, оларға жалпы жол көлік оқиғасы саны үлесінен 60 % келеді. Көбінесе соқтығысу қиылыстарда, бөлу жолақтары жоқ көшелерде болады. Бұл проблеманы шешу үшін жол қозғалысын ұйымдастыратын іс-шараларының кешендік шешуін табу керек [2] .

Жол көлік оқиғасы бойынша жүргізілген статистикалық талдау мәліметі көрсеткендей жол көлік оқиғасы болса, тасымалдау көлігі кінәсіне жол көлік оқиғалар санынан жуығы келеді. Бұл талдаудан келесі шешім шығаруға болады: жүргізушілердің қозғалыс интервалын сақтамауынан және жол көлік оқиғасына қозғалыс қауіпсіздік ережелерін сақтамайтын жүргізушілер ұшырайды.

2 Автокөлік пайдалану көрсеткіштері

Габаритті өлшемдері мен массасын пайдалану

Автокөліктер пайдаланудың үнемділігінің конструктивті байланысын оның пайдалану қасиеттерін кешенді бағалауға мүмкіндік береді. Бұл қасиеттерді пайдалануға жататындар габаритті өлшемдермен оның салмағын пайдалану. Одан кейін сыйымдылық конструктивтік қауіпсіздік пайдалану. Негізгі габаритіне қауіпсіздігіне автокөлік ұзындығы биіктігі және ені жатады.

Пайдалануға жіберілген барлық автокөліктер, олардың салмағы мен өлшемін шектейтін талапқа сәйкес болу керек. Жалғыз автокөліктерге ұзындығы 12м, жарты тіркемелі автопоездарға 20м, автокөліктерге 24 метрден аспау керек. Автокөлік биіктігі 3, 8м ені 2, 5метрден аспау керек. Автобустар үшін барлық орын толықтырылғанда тұрып жүру үшін А тобына осьтік жүктеме 11, 5. Б тобына 7 рұқсат етілген.

Автокөліктер үшін келесі салмақтар бөлінеді: G _т - автокөліктің толық салмағы, G _б - автокөлік жүксіз өзінің салмағы, G _с - автокөлік құрғақ салмағы, q - номиналды пайдалы жүктеме, G _nm - номиналды жолаушы сыйымдылығы, h _q - автокөлік жабдықталған коэффициент.

Автокөліктің жабдықталған салмағын номиналды жүктеме қатынас арқылы табылады. Жолаушы сиымдылығы деп бір уақытта рұқсат етілген тасымалдауға жолаушылар санын айтады. Оның өлшемі болып табылатын бір ауданға бөлінген жол ауданы тұрып жүруге арналған жол ауданы қалалық толық пайдалану ауданы.

Жолаушылар құрамының сапалық көрсеткіші

Автобус сапасының эксплуатациялық қажеттілігіне кеткен шығындар. Тасымалдауға кеткен шығынның көбеюі жолаушы орнының қозғалмалы құралына байланысты.

Жолаушы тасымалдау еңбек сыйымдылығының бөлімін және жүргізуші еңбегінің кондукторын құрайды. Автобуста жолаушылар орны көп болса, еңбек сыйымдылығының автокөліктік қажеттілігі төмендеу болады. Жолаушылар ағымына арналған күтім автобус тасымалдау қозғалысының орнына байланысты таңдалады.

Автокөлік тасымалдау көрсеткішінің бағасы зиянсыз эффективтік болады. Автокөлік тасымалдау процесі қоршаған ортаға зиянсыз жолаушылар, жүргізуші және қатысты қозғалыс болып табылады.

Автокөліктердің қозғалыс кезіндегі қауіпсіздігі қоршаған ортаны ластамау және уламау, шуламау дәрежесі, радиоқабылдағыштың деңгейі зиянды болмауы, қауіпсіздік күтімі және ремонт жатады.

Көлік ағынының сипаттамасы. Жол қозғалысының жағдайы туралы мағлұматты толық жинастыру үшін біріншіден көлік ағымы туралы мәліметтер қажет. Көлік ағымының негізгі сипаттамасы болып қарқындылық ағымының тығыздығы, қозғалыс жылдамдығы қозғалыстың аялдауы табылады.

Қозғалыс қарқындылығы дегеніміз - бұл белгілі бір уақытта жол кесіндісінен жүріп өтетін көлік құралдарының саны.

Қозғалыстың қарқындылығын есептеу үшін пайдаланатын уақыт мерзімі:

жыл, ай, тәулік, сағат. Көше жол торабында қозғалыс қарқындылығының деңгейі әртүрлі болуы мүмкін. Барлық бөлікте қарқындылық деңгейі жоғары болса, екінші бөлігінде төмен болуы мүмкін. Осындай жағдай жүк және жолаушылар орналасу пункттерінің қалыпсыз орналасуымен түсіндіріледі. Жол қозғалысында уақытқа байланысты көлік ағымының қалыпсыз болуына байланысты қозғалыс қарқындылығы деген термин орнына қозғалыс мөлшері деген ұғым пайдаланады [3] .

Көлік ағымдарының қауіпсіз болуы уақыт бойынша және жазықтықта да байқалады, яғни жолдар бойынша және бағыттар бойынша көбіне қарсы екі жолақты жолдарда қарқындылықты аяқтағанда жалпы көлік саны есептеледі. Ал, егер жолда бөлгіш жолақ болса қарама - қарсы бағыттар қарқындылығын қосып қарамайды, осындай жолдарда ғана бір бағыттағы қарқындылық қарастырады. Көлік ағымының құрамы көлік құралдарының түрлеріне жол қозғалысының параметрлеріне зор әсерін тигізеді. Сонымен қатар көлік ағымының құрамын анықтауға болады.

Көлік ағымының құрамы жол жүктемесіне әсер етеді, бұл автокөліктердің габариттік мөлшерінің айырмашылығымен түсіндіріледі. Егер жеңіл автокөліктердің 6 . . . 8 м автобустар 11 м құрайды. Көлік ағымында автокөлік динамикалық габаритіне көп нәрсе байланысты. Автокөліктердің динамикалық габариті дегеніміз - берілген жылдамдықпен көлік ағымында қауіпсіз пайдадан басқа олардың зияны ғана көп адам өлімдері, жол апаттарынан көретін материалды зияндау, ауаны ластау, жолда бөгет жасау.

1) автомобиль қозғалысының басқа жол қозғалысына қатысушылардың бір-бірімен қатысты қатынасы.

2) автокөлік транспортына арналған жолдардың талапқа сай келмеуі.

3) жүргізуші мамандығының көптігі.

Мұндай әдіспен жолаушы тасымалдауды ұйымдастыру және маршруттағы жылжымалы құрамның қозғалысын қазіргі уақытта бүкіл қала қозғалысын ұйымдастыруда басты мәселе болып табылады. Көше жол тармағын үнемділік пайдалануда қоғамдық көлікті қамтамасыз ететін мәндерімен анықталғандай болады. Маршруттағы қатынас жылдамдығы қатынас жылдамдығының мәні аялдама аралығында нақты қозғалыс жылдамдығы анықтайтын қозғалыс жылдамдығының жылжымалы құрамның динамикалығына үдеу, тежеу қарқындылығы аялдама пункттері аралығындағы жүру жолының ұзындығы, көлік ағымының қозғалу жағдайы және аялдау ұзақтығына байланысты. Барлық көлік ағымы секілді маршрут көлігі де өзінің жылдамдық көрсеткіштері бойынша жол қозғалысын реттеу сапасына тәуелді. Кез-келген маршрутты көлік құралының қозғалыс циклді, жылдамдығытұрақталған қозғалыста тежеу аялдама жолаушылардың мініп-түсуіне немесе бұрылыстарды қозғалыспен реттеу жағдайы бойынша жүргізіледі.

Жолаушылар маршрутының негізгі жылдамдығы жылжымалы құрамның қатынас жылдамдығының жоғарылағанын сипаттайды. Бұдан пункттер арасындағы қашықтықтың ұзаруы жеткілікті және әрбір кідіріс уақыты қысқаруы маршрутты көліктің басымдылығын көрсету қатынас жылдамдығын жоғарылатқанда шешуші роль атқарады. Бағдаршамға кідірумен жүру шамасын есептей отырып маршрутты көлік үшін бағдаршамға кідіруін есептеуге болады. Жол қозғалысының сипаттамасына кешенді әсер етуін анықтауға мүмкіндік береді. Көлік құралының үдеуінің ұлғаюы мен баяулауы тек қана оның конструктивті сипаттамасына ғана байланысты емес, сонымен қатар жүру, жүргізу әдістемесінде жүргізушіге қатысты.

Тұрақты жылдамдықтың мәні қозғалыс кезіндегі автобустың технологиялық сипаттамасына тәуелді емес, ол жол қозғалысы ережесіне сәйкес жол жағдайымен орнатылған жол белгілері шектеулерімен байланысты. Тоқтап қалулардың орташа ұзақтылығы қозғалысты реттеу тәртібінің ықшамдылығына және автобустың конструктивті параметрлеріне, кідіру пункттерін ұйымдастыруға байланысты. Сонымен қатар зерттеулер бойынша кең қосарланған және жеткілікті төмен орналасқан басқыштар бар автобустардың аялдамаларындағы жолаушыларды мінгізіп-түсіруге кететін уақыт екі есеге қысқарады.

Мысалы, егер ЛиАЗ - 677 ескі модельді автобусқа бір жолаушының мінуінің орташа уақыты 1, 5с құраса, онда МАН 158 автобустардың есіктері жақсы конструкцияланған және тым төмен басқыштары бар, бұл уақыт 0, 65с

маңын құрайды. Қазіргі кездегі автобустар жылжымалы құрамы үлкен жылдамдықты жүзеге асыруға 1м/с ² және айрықша баяулауға тежеуге 1, 5м/с ² мүмкіндік береді.

Алайда мұндай жылдамдық жолаушыларға қауіпті әсіресе салон ішінде тұрғандарға. Сондықтан үлкен мағына алу тек экспрессті маршруттарға болады. Оларды тек қана орындыққа отыратын жолаушылар тасымалданады. Қала аралық автобустардың жүру шарты қала маршруттарының шартынан айрықша айырмашылығы бар. Алайда жүру қозғалысының ұйымдастыру шарты бұл жағдайда олардың жылдамдығына шешуші ықпал жасайды, бұл ықпалды ННИАТ өңдеген.

Қала аралығындағы автобустар тасымалдауға автобустардың жүру жылдамдығын нормалауды талдап қарауға болады. Қала аралығындағы маршрутта жылдамдықты хабарлау бойынша есептеледі.

Аялдама пункттінің өткізу қабілеттілігі көрсетіледі. Уақыт шамасын хронометражбен анықтау керек. Бұл уақыт автобустар параметрлері мен жолаушыларға ғана емес, метрологиялық жағдайларға да қатысты.

Жолаушы ағымының өзгеруі жолаушыларды тасымалдау маршруттарында белгілі бір заңдарға бағынады. Маршрут ұзындығының жолаушылар тасымалдау көлігінің бағытына тәулік сағаттың тасымалдау көлемін жүру қашықтығын, жолаушы ағымын зерттеу арқылы анықталады. Бір жолда бірнеше маршруттардың, маршрут интервалы аз ғана болса (3-4 минут) , онда аялдама пунктерін орналастыру қажет.

Автобустық хабарламаларды зерттеу барысында ірі қалада бір жерде аялдама пунктінің үшеуі орналасқан. Аялдама пункттінің ұзындылығы мысалы 100м дейін ұлғаяды, ал автобустар қозғалысының қарқындылығы сағатына дейін барады. Мұндай жоғары маршруттық көлік қарқындылығының қозғалысы көрші жолдағы қозғалыстың қарқындылығының артуына әкеліп соғады. Сондықтан көше мен жолдарда жалпы өткізу қабілеттілікті сақтау ерекше қажет, аялдама пунктерінде жергілікті жүргінші жолдардың болуы, жолаушы маршрутты транспорттың аялдама пункттері жол қозғалысының қауіпсіздігіне қомақты ықпал жасады.

Аялдама пункттерін орналастыру, маршруттық жолаушылар көлігінің аялдама пункттері, жол қауіпсіздігіне ықпал жасады сонымен бірге олардың орналасуынан жолаушылардың да жағдайы жақсарады, сондықтан да аялдама пункттерін жасаған кезде жолаушылардың ой- пікірімен сұранымын және жол қауіпсіздігін ескере отырып бәрін тиімді дұрыс шешіп ойластыру қажет.

Аялдама пункттерін орналастырған кезде дұрыс шешім жаяу жүргінші жүретін жолмен және көліктік ағымдарды зерттеуден кейін жасалады. Маршруттағы жолаушылар көлігінің аялдама пункттерінің арасы СНиП ұсынысымен 600м-ден аспау керек, ал экспрессті маршруттар - 1200м. Сонымен қатар жылдамдықпен V ₂ - күрт төмендеуінен болдырмау үшін аялдама пункттерінің арасы 300м аз болмау керек. Автобустың басқышының биіктігі және күту алаңы минималды болса онда жолаушылардың тез және ыңғайлы мініп-түсуі жағдайы жақсарады. Сондықтан да жолаушылардың мініп-түсуі тікелей тротуардан жүретін жерден жоғары немесе арнайы отырғызу алаңынан 0, 15-0, 2м көтерілген.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.