Беріліс күші

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

5

6

7

8

Аңдатпа
Дипломдық жобада металл кесетін станоктың автоматтандырылған
электр жетегін жобалау мәселесі қарастырылды.
Технологиялық бөлімінде автоматтандырылған электр жетегіне
қойылатын талаптарды, электр жетегін дұрыс таңдау және металл кесетін
станоктардың тиімді режимдерін реттеуді қарастырамыз.
Жонғыш білдектің құрылымы және кинематика, бұрғылық станоктың
массалық пайдалану өнімділігі мен кешендегі станоктар саны және 16K20
техникалық және пайдалану өнімділіктерін есептеуге талдау жүргізілді.
Өміртіршілік қауіпсіздік бөлімінде металл кесетін станоктардын
автоматтандырылған электр жетегі қарастырылды. Станоктар орналасқан
цехта зиянды және қауіпті факторларға және жұмыс бөлмесіндегі ауа алмасу
жүйесіне есеп жүргізілді.

Экономикалық
бөлімінде техникалық шешімдерінің негіздері

қарастырылды. ЖТ-АҚ жүйесінде тұтынылатын электр энергиясын
үнемделуіне талдау жасалды.

9

Аннотация
В дипломной работе рассмотрена проблема автоматизированного
электропривода металлорежущих станков.
В технологической части дипломной работы рассматривается
требования по автоматизированному электроприводу и выгодные условия
выбора металлорежующих станков, также рабочие режимы.
Было собрано математическая модель обьекта управления, механизмов
и исполнительных устройств а также количество металлорежующих станков.
Проведено анализ и расчет на динамические и статические характеристики
автоматизированных электрических приводов.
В разделе безопасности жизнедеятельности было рассмотрено методы
автоматизированного электропривода металлорежущих станков.
В разделе экономики было рассмотрено основы технических решений.
А также было расчитано потребляющие электрические энергий в системе ПЧ-
АД.

10

Annotation
In the thesis the problem of the avtomatirizovanny electric drive of the pump
unit water supply is considered.
In technological part of the thesis is considered requirements for the
automated electric drive and favorable conditions of a choice of the electric drive,
also operating modes.
It was collected mathematical model of object of management, mechanisms
and actuation mechanisms. And also it is carried out the analysis and calculation on
dynamic and static characteristics of the automated electric drives.
In the section of health and safety it was considered water supply methods.
Acoustic calculation on sewage treatment through hydroclones and control of level
of noise in the automated electric drives is carried out.
In the section of economy it was considered bases of technical solutions. And
also it was calculated consuming electric energiya in system of state of emergency -
the IF-BP

11

Мазмұны

12
Кіріспе
9
1
Техникалық бөлім
11
1.1
Білдек тағайындау
11
1.2
Жонғыш білдектің құрылымы және кинематика
12
2.
Техникалық процесстің қысқаша сипаттамасы
16
2.1
Бұрғылық станоктың массалық пайдалану өнімділігі
20
2.2
Кешендегі станоктар саны
21
2.3
16K20 техникалық және пайдалану өнімділіктерін есептеу
22
2.4
Станоктардың қуатын, сығылған ауаның шығынын есептеу
23
2.5
Электр жетегіне қойылатын талап
27
2.6
Электр қозғалтқышын таңдау. Қуатты анықтау
28
3
Басқару жүйесінің талаптары
37
3.1
Функционалдық сұлбасын құрастыру
37
3.2
Жүйенің элементерін есептеу
41
3.3
Динамика есебі
44
4
Өмір тіршілік қауіпсіздігі
49
4.1
Станоктар орналасқан цехта зиянды және қауіпті факторларға
талдау жасау
49
4.2
Жұмыс бөлмесіндегі ауа алмасу жүйесіне есеп жүргізу
52
4.3
Метал өңдеу цехындағы өрттің алдын алу бойынша жүргізілетін
шаралар. Қорғану құралдары
54
5
Экономикалық бөлім
58
5.1
Электр жабдықтың бағалары
59
5.2
Жылдық амортизациялық аударымдар
60
5.3
Шығын есебі
60
5.4
Жөндеудің құны
62

Қорытынды
65

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
66

Кіріспе
Білдекке үзіліссіз техникалық талаптардың көтерілуі, өңделетін жаңа
материалдардың пайда болуы және жаңа металл өткізгіш инструмент
реттелетін электр жетегі сипаттамаларына сәйкесінше талаптардың
жоғарылауын көрсетеді. Мысалы, 60-жылдарда, 1000 ауқымы кеңейтілген деп
есептелген, ал қазіргі таңда одан да жоғары ауқымды жетектер пайда болған.
Қазіргі заманғы өнімнің басты ерекшелігі болып, микроэлектронды
интегралды элемент базасы кеңінен қолданылады, ол теристорлық
түрлендіргіштің габаритін қысқартып ғана қоймай, сонымен қатар
біруақыттық сұлбаның күрделінуіндегі сенімділігін лезде көтере алады.
Соңғы жылдарда металлдық білдектің дамуы болып, өнімділіктің жоғарылауы
(автоматизацияны көтеру жолымен қосалқы уақыттың уақытын есепке
алғанда, өңдеудің өзіндік төмендеуі), білектің дәстүрлі жүйені басқарудың
іске асуымен құрамдастырылған. Дәстүрлі жүйе ауқымында көбінесе, сандық
бағдарламалық басқару жүйесін құру орын алған (4ПУ), олар алдын ала
дайындалған бағдарлама бойынша автоматты циклды өңдеуді қамтамасыз
етеді. Бірақ 4ПУ жүйесіне кемшіліктерде тән, ол оның әрлілігін және қолдану
аймағын шектейді.
Металл кескіш білдекті өңдеу үзіліссіз сыртқы шарттар өзгерісінде және
білдектің динамикалық жүйесінің параметрлерінде жүзеге асырылады.
Сонымен, кесу процесінде әдіп ауытқуы болуы мүмкін (яғни, тетік әр түрлі
пішіндес болуы мүмкін). Өңдеу кезіндегі процесті сипаттау, теориялық немесе
сәйкесінше жорамалда, немесе әдеттегі жағдайлар үшін статикалық өңдеу
тәжірибе нәтижесі арқылы. Бұл тәуелділіктер тек деректің көп түрлілігін, яғни
әрбір уақыт мезетіндегі шынайы шарттарда әсер ететін есепке алмайды. Қатты
бағдарламаның болуы, өнімділіктің төмендеуіне әкеледі, себебі
бағдарламалауда түрлі пішіндегі деректі өңдеу ерекшеліктері есептелмейді,
және бағдарламаны есептеу орта статистикалық деректермен жүргізіледі. 4ПУ
жүйесінің басқа ерекшелігі бағдарламалау мүмкіндігі, сонымен қатар ЭЕМ
бағдарламасын есептеуде басқа құрылғы және жоғары деңгейлі кадрлар қажет
етіледі.
Бұл кемшіліктерді жоюға тырысу, басқару жүйесінің жаңа типінің пайда
болуына әкелді, ол кесудің шартын және сапасын анықтайтын, ақпаратты
қолдану арқасында әрбір деректің өңдеу процесін жоғары көтереді. Бұл
бағдарламаны кесі кезіндегі кері байланыс датчигі көмегі арқылы сатып
алады.
Шетел әдебиетінде басқарудың жаңа жүйесін мына атаумен аламыз
бейімділме. Бейімделме басқаруы терминінің кеңінен қолданылуы ,
автоматты реттеудің теориясымен әрқашан сәйкес келмесе де, жаңа жүйе
жұмысының негізіне сәйкес келетін, өзгермелі шарттарға қолданылатын
мүмкіндігі болып табылады.
Кесу процесінің өнімділігін қамтамасыз ететін, бейімделме жүйені 2
классқа бөлеміз: шектік реттеу жүйесі және оңтайландыру жүйесі, бірінші

13

классқа жүйені жатқызамыз, ол кесу кезіндегі бір параметр берілген шектік
деңгейде қолданылады, ал екіншісіне - қалғандарының барлығы жатады.
Көбінесе кең таралған ол, шектік басқарудың бейімделме жүйесі, ол негізгі
қозғалыстың пайдаланылатын қозғалтқышпен ток немесе кесу күшінің шектік
мүмкін болатын мәндерімен қамтамасыз етіледі. Басқару әсері ретінде, беру
немесе кесу тереңдігі қолданылады.
Шектік басқаруда жүзеге асатын, негізгі жетістіктері болып, тездетілген
беріліске автоматты ауалық бөлу, білік қорғанысы, айырғыштан нысан немесе
құрал-жабдық, жүйедегі басқа ауыстырулардың нәтижесіндегі өңдеу
қуатының көтерілуі. Бөліктік параметр бойынша реттеу есептегіш
операциялардан бас тартуға мүмкіндік береді. Кесудегі металлды өңдеу,
жаңқаны алусыз өңдеудің әдісіне қарамастан, машина құрастыруда жоғары
орында болады. Машина құрастырудың 70 - 90 %-ы қайрау арқылы
өңделетінін есепке ала отырып, өнімділік еңбегін көтеру және өндірісте
токарь процесі арқылы басқарудың бейімделме жүйесін құра аламыз.
Берілген дипломдық жұмыстың мақсаты - токарьлық білек жұмысының
шектік басқарудағы бейімделме жүйенің жобалануы.
Реттелетін параметр ретінде қуат - негізгі қозғалтқышта. Қуатты реттеу
жүйесі, басқару әсері болып, білектің берілісі болып табылады.

14

1 Техникалық бөлім

1.1 Білдекті тағайындау
16 K 20 білдегі әмбебеп және ұсақ сериялы өндіріс пен жекеше шартты
жұмысы үшін арналған. Онда 400 мм дейінгі диаметрдегі деректі өңдеуге
болады, ал шыбық дайындау үшін 45 мм диаметрге дейін.
Білдекте 1 ден 192 қадам арқылы метрикалық нақышты кесуге болады.
Оны жасай аламыз, себебі беріліс қорабы білдекпен гитара арқылы
байланысқан, яғни айналу жылдамдығы және беріліс көлемін қатаң
пайдалануға болады.
Оның негізгі бөліктері кез келген токарлық білдекке сай келеді:
алдыңғы бақайшық, қозғалмалы және жұмыс уақытында бекітілген арқы
бақайшық, сонымен қатар жұмыста қозғалмалы құралкүймешек.
Құралкүймешек белдемше механизмі көмегімен және беріліс қорабы
қозғалысы арқылы басқарылады. Білдектің бұл барлық бөлімдері білдектің
орналасуында көрсетіледі. Алдыңғы бақайшықтың төменгі жағында білдектің
негізгі толқыны айналады, оң жағында жебеуші бекітілген немесе өңделетін
құралдың бекітілу мүмкіндігі. Мұнда саңылау өткізілуі болады, онда
орталығы орналасуы мүмкін, сонымен қатар орнату үшін қолданылатын және
құралды бекіту. Ол нөлдік болып тағайындалады. Оның саңылауына шыбық
тағайындау енгізіле алады. Дайындау жебеуші арқылы бекітіледі. Құрылғы
әдісі бойынша, алдыңғы бақайшықта орналасқан және жылдамдық қорабы деп
аталатын, айналымды негізгі электр қозғалтқыштан алады, оның қуаты 10
Квт, білдек бағанына орналасқан. Эксцентрикті айналдыру барысында
ұнтақтау конусына гравитациялық қозғалыс хабарланады. Ұнтақталған

материалдың ірілігі жүк түсіретін
саңылау шамасымен анықталады.

Ұнтақтағыштың үйкелу түйіндері сұйық және қою майлармен майланады.
Сұйық май эксцентрикке, тісті беріліс-терге, тірек біліктеріне және жетек
біліктерінің мойынтіректеріне беріледі; ал, жоғарғы мойынтіректерге 5,
ұнтақтау конусының тозаңға қарсы нығыздамаларына 8, сонымен қатар жетек
мойынтіректеріне беріледі. Ұнтақтағыш - алыстан басқарылады, ал жүк
түсіру саңылауларын реттеу шаралары - гидравликалық тұрғыда басқарылады.

15

1.2 Жонғыш білдектің құрылымы және кинематика

Сурет 1.1 - Cтаноктың құрылымы

Отандық

ККҰ ұнтақтағыштарындағы жүк тиеу саңылаулары

аймақтарында айналмалы конустың радиусы шамамен 5 мм-ге тең, яғни толық
көлемі 10 мм құрайды. Шығыс саңылауы аймағында радиус шамамен 30 мм
тең.
ККҰ ұнтақтағыштары сұйық циркуляциялық майлау жүйесіне ие. Май,
арнайы сорап арқылы үлкен қысыммен эксцентрикті тостағанның төменгі
бөлігіне беріледі, өкшелікті майлайды және эксцентриктің түйіннің үйкелу
беттерінің арасындағы саңылаулар бойынша көтеріледі. Бұл беткі бөліктерді
майлап және суытып болғаннан кейін май, конустық тегершіктеге құйылады
және оларды да толық майлау отырып шығарып тастау түтігі бойынша
тұндырғыш бакқа келіп түседі. Тұндырғыштар қысқы уақытта майларды
жылытуға арналған электр қыздырғыштарымен орындалған. Майлы жуйе,
майдың шығынын, қысымын және температурасын тіркейтін бақылау

құрылғыларына ие. Егер де
көрсеткіштер, қалыпты жұмыс жасау

көрсеткіштерінен ауытқып кетені болса, онда ұнтақтағыштар автоматты түрде
өшеді.Оны 1.2 суреттен көруге болады.

16

Cурет 1.2 - Кері беріліс қозғалысы

Осы суретте кері беріліс қозғалысы болады:
1. Дөңгелете ажарлайтын станоктар (1.2 а сурет) беріс қозғалысы-тетік
айналуы дөңгелектік беріс өңделетін тетігімен үстелдің қайтымды-ілгермелі
қозғалысы бойлық беріс s1 және тетікке қатысты ажыратқыш шарықтастың
көлденең периодтық орын ауыстыруы көлденең беріс s2. Кірекесу әдісімен
жұмыс істеуші дөңгелете ажарлағыш станоктар (1.2 б сурет) көлденең беріс s1
пен дөңгелектік беіске ие,одан басқа ажарлағыш басша немесе үстел
тербелістік осьтік қозғалыс s2 жасай алады.
2. Іштей ажарлайтын станоктар үшін (1.2 в сурет) беріс қозғалысы-тетік
айналуы дөңгелектік беріс,тетік немесе ажарлағыш шарықтастың қайтымды-
ілгермелі қозғалысы бойлық беріс s1 және ажарлағыш шарықтас басшының
көлденең периодтық орын ауыстыруы көлденең беріс s2. Жоспарлық іштей
ажарлайтын станоктарда (1.2 г сурет) дөңгелектік беріс өңделетін тетік осіне
салыстырмалы ажарлағыш шарықтас осінің айналуы, периодтық көлденең
беріс s2, және де бойлық беріс s1 бар.
3. Дөңгелектің шеттігімен жұмыс істеуші тікбұрышты үстелі бар жазық
ажарлайтын станоктар үшін (1.2 д сурет) беріс қозғалысы-үстелдің қайтымды-
ілгерлемелі қозғалысы бойлық беріс,үстелдің бір жүрісі үшін периодтық
көлденең s және беріс тереңдігіне ажарлағыш шарықтастың периодтық
вертикаль орын ауыстыру s2. Домалақ үстелімен жазық ажарлайтын станоктар
(1.2 е сурет) ажыратқыш шарықтас немесе үстел берісіне s және үстелдің
дөңгелектік беріс қозғалысына ие. Үстел немесе ажарлағыш басшаның
вертикаль орын ауыстыруы s2 вертикаль беріс болып табылады.

17

4. Дөңгелек шет жағымен істеуші, тікбұрышты үстелі бар жазық
ажарлайтын станоктар үшін (1.2 ж сурет) беріс қозғалысы-үстелдің бойлық
орын ауыстыруы және беріс тереңдігіне дөңгелектің периодтық вертикаль
орын ауыстыруы s. Домалақ үстелімен ұқсама жазық ажарлайтын станоктарда
(1.2 з сурет) үстелдің айналмалы қозғалысы және беріс тереңдігіне
дөңгелектің периодтық берісі s бар.
Жылдамдықтар қорабы осылайша орналасқан, электр қозғалтқыштың
тұрақты айналу саны кезінде, айналым саны неғұрлым кең аралықта өзгере
алады. Қарастырылатын білдек 23 жылдамдық және 12,5 - 2000 айнмин бара
алады. Мұндай айналу жылдамдығының саны кесу жылдамдығын орнатуға
мүмкіндік береді, және кесу жұмысына неғұрлым сәйкес. Білдекті қосу, оны
тоқтату және айналым бағытының өзгеруі тұтқа арқылы орындалады, тұтқа
токарь ыңғайлылығы үшін әр түрлі білдек соңында орнатылған. Айналу
жылдамдығының өзгерісі алдыңғы бақайшақта орналасқан тұтқа арқылы
жүзеге асады. Ұсақтағыш сұрыптау кешені кен тас және кен тас емес пайдалы
қазбаларды өңдеуге, әртүрлі түйірлі текшетәрізді жарықшақталған тас
өндіруге, тау жыныстарын, құмды-қиыршық тас қоспаларын сұрыптауға,
сондай-ақ қатты тұрмыстық қалдықтарды өңдеуге арналған. Уақтағыш
сұрыптаушы кешен төңіректе, мысалы, карьерлі танапта, сондай-ақ өндіріс

алаңында жұмыс жасай алады.
Уақтағыш сұрыптау кешені түйірлі

материалдарды өндіруге арналған автоматты желі болып табылады.
Технологиялық бірліктер қатты рамалы құрылмамен жабдықталған.
Құрылыс материалдарын өндіруге арналған шикізаттарды, әдетте
анағұрлым ірі немесе орташа бөліктер түрінде игереді. Яғни, оларды қажетті
заттар мен материалдарды алуға тікелей қолдану мүмкін емес.
Игерілген шикізатты қолдану үшін оны алдыменен майдалайды.
Майдалау дегеніміз бөлшектердің өлшемдерін берілген ірілікке дейін ұсақтау
мен оларды одан ары қолдануға беру мақсатында, сыртқы механикалық
күштердің әсерімен қатты денені бұзу үрдісі болып табылады.
Егер де ұсақтау нәтижесінде тауарлы өнім (мысалы, қиыршық тасты
өндіру барысында) алынатын болса немесе келесі іс-шараларға дайындық
сипатына ие болатын болса, онда майдалау дегеніміз де, технологиялық іс-
шаралар секілді өзіндік мағынаға ие болып табылады.
Майдаланған материал бөлшектерінің ірілігіне байланысты майдалау
процесін ұсақтау немесе ұнтақтау процесі деп атайды. Материалды майдалау
барысында салыстырмалы беткі бөлік деп аталатын, материал салмағының
бірлігіне қатысты бөлшектердің жалпы беткі бөлігі ұлғаяды.
Ұсақ майдалау барысында материалдардың салыстырмалы беткі бөлігі
айтарлықтай ұлғаяды және де ол маңызды жаңа қасиеттерге ие болады, яғни
химиялық тұрғыда белсенділігі жоғарылайды. Сонымен, тозаң тәрізді күйге
дейін майдаланған клинкер мен гипстің біріккен ұнтақтары, тұтқырлық
қасиеттеріне ие цементке айналады. Байланыстырушы нүктелердің ауқымды
бөліктерінің арқасында анағұрлым төмен температура барысында көп
компонентті қоспалар химиялық тұрғыда бір-бірімен өзара өте жылдам

18

байланысқа түседі. Қораптық пішіндегі білдек тұғыры көлденең қабырғамен
екі призмалық суарылған бағыты болады: алдыңғысы - құралкүймешек
қозғалысы үшін, және артқысы - артқы бақайшаның ауысуы. Артқы бақайша
алдыңғы бекітпеден түрлі аралықта орналасуы мүмкін. Кесетін құрылғы
(кескі) құралкүймешекте бекітіледі. Құралкүймешек бірнеше бөліктерден
тұрады, әр түрлі бағыттарда орын ауысатын. Бұл мына берілістер мүмкіндігін
қамтамасыз етеді: кескі-бойлық, параллельді, білдек жетегі орталығы, тік
және осы желінің. Құрал күймешектің жоғарғы бөлігі тік ось бойында
бұрылуы мүмкін. Кескі берілісін осы кезде, бұрыштан немесе білдектің
орталық центрінде жүзеге асыруға болады, ол конустық сырттың өңделуіне
қажетті болып табылады.

Сурет 1.3 - Кесу құрылымы

Барлық кескін берілісі кертартпалық болуы мүмкін, ал бойлық және
көлденең, сонымен қатар автоматтық. Бойлық қолдық беріліс сермер
айналуымен жүзеге асады, ол құралкүймешек белдемше алдыңғы
қабырғасында, білдек берілісін басқау тұтқасы және одан басқалары
орнатылғандай.
Автоматты кескі берілісі жүріс бұрамасынан немесе толық жүрісінде
пайда болады, ол беріліс қорабынан түрлі жылдамдықта айналу кезінде
алыған. Қозғалғыш бұранда нақышты кесу кезінде қолданылады, жүріс
көшері - қалғандарда да.
2 және 3 суретте көп мақсатты станоктар көрінеді.

19

Сурет 1.4 - Қос бұрылмалы үстел

Қос бұрылмалы үстелдерімен 1 мен 2 станоктың тікбұрышты үстелі.
Үстелді жүктеу және жүктен бостауды 1 дайындаманы үстелде 3
айналдырықпен 3 өңдеу кезінде орындайды. Кейде үстелдердің біреуі
тетіктерді бірнеше жағынан тізбектей өңдеу үшін арналған периодтық
бұрылыс механизміне ие,ал екіншісі цилиндрлік және күрделі қисықсызықтық
беттерді өңдеу үшін үздіксіз бұрыла алады.
Қозғалушы үстел-спутниктерді қолданумен дайындамаларды жүктеуді
автоматтандыру сұлбасы.

Дайындаманы
өңдеу кезеңінде спутник
жұмысшы тұрақта 2

тұрады,дайындаманы тұрақ 1 орнатады. Өңдеу біткен кезде спутник тұрақ, 2-
ден гидрацилиндрмен 4 автоматты түрде жүктен бостаудың тұрақ 3
жылжиды,ал оның орнына тұрақ 1 спутник келеді. Осындай спутниктердің
маятниктік қозғалысы қайталана береді.
Беріліс қорабы білдек гитара байланысқан, оның айналу жылдамдығы
және кескі беріліс көлемі келісімді болады. Беріліс қорабын берідің барлық
мүмкіндігін қолдану арқылы, метрикалық кескіні 1 - 192 мм қадамда кесуге
болады. Одан басқа білдекте жүріс көшері арқылы 0,07 - 4,16 ммайн
автоматтық беріліс және 0,035 - 2,08 ммайн аралықта.
Кинематикалық сұлба байланысты түсіну және білдектің негізгі
элементтері өзара әрекеттестік арқылы көрсетіледі.
Шығаруда саны көрсетілген (жұлдызша болып шығыс саны)
бейнеленеді.

2 Технологиялық процестің қысқаша сипаттамасы

Металлды кесуді өңдеу кезінде жұмыстық және жәрдемші қозғалтқыш
арқылы орындалады. Әртүрлі ауыспалылар арқылы кері байланыстармен

20

жағдайды тұрақтандырғыштармен жиілік-реттегіш электрлі жетектердің
қасиетіде толық зерттелінеді. Алайда асинхронды жиілікті-реттегіш жетектің
талап етілетін максималды жағдайын қамтамасыз ететін кері байланыс.
Электр механикалық көрсеткіштері есептік көрсеткіштермен салыстырғанда
едәуір төмен, оның себебі техникалық күтімдерді ұйымдастырудың төмен
деңгейімен және қазіргі заманға лайықты диагностика және жөндеу
орталарының жоқтығымен түсіндіріледі. Электр механикалық жабдықтардың
үнемділігін көтеру үшін жаңа жобаланатын кеніште оларды тек жартып қана
қоймай, сонымен қатар еңбек ақы төлеудің жаңа прогрессивті түрлерін
ендіріп, күтулі жұмысшыларды негізгі және көмекші жұмыстарда уақыт
үнемдеуге, шығындарды азайтуға, материалдармен энергияларды аз жұмсауға
ұмтылдырған жөн параметрлері есебінің бірыңғай және жеткілікті түрде
қарапайым әдістемесін құру сұрағы қазіргі таңға дейін толық шешілген жоқ.
Жүйенің мәні: жазық кен сілемдері бір бірімен созылым бойынша не құлау
бағытында паралель орналасқан дұрыс пішінді кен үңгірлерде кені
теспелермен уатылып, оны кен құдығына дейін өзі жүргіш жабдықтармен
жеткізеді, ал егер кен қалың болса кемерлеп қазылады. Кенүңгірлер бір
бірімен таспалық немесе жүйелі түрде қалдырылатын цилиндрлі
кентіректермен бөлінеді. Тау қысымы ашық қазымкеңістікті тәсілмен
басқарылады, қарнақты бетон бекітпелермен ұсталынады.
Даярлау - жазық кен сілемдерін даярлауға екі тәсіл қолданылады:
далалық және кеніштік қуақаздармен немесе тек кеніштік қуақаздармен.
Жүйенің артықшылығы: жүйе құрылымының, даярлау тәсілі және
тазартпа жұмыстарының қарапайымдылығы, негізгі өндірістік үрдістермен
қосалқы жұмыстарын жиынтықты механикаландыруға болатындығы, еңбек
өнімділігінің жоғарлығы және өндірілген кеннің өзіндік құнының арзандығы
Сондықтан алдағы уақытта негізгі көңіл осы сұраққа бөлінетін болады
қажет болған жағдайда тұжырымдарын қолданамыз.
Қарастырылып отырған электрлі механикалық қайта құрушылардағы ең
қол жетімділерінің бірі статор тоғы туралы ақпарат болып табылады.
Жұмыстық қозғалтқыш мынандай қозғалтқышты құрайды, соның
негізінде кесу процесі орындалады, сонымен қатар жаңқа кесіліп
дайындалады. Жону кезінде екі жұмыстық қозғалтқыш бөлінеді: 1. Негізгі
қозғалтқыш - дайындау айналымы. 2. Беріліс қозғалысы - кескі қозғалысына
түседі.

21

Сурет 2.1 - Ішкі сұлбасы

Негізгі қозғалтқыш жоғары жылдамдықтағы жұмыстық қозғалтқыш
аталады. Негізгі қозғалтқыштың жылдамдығы бойынша кескі жылдамдығы
анықталады. Жону кезіндегі беріліс жылдамдығы кескі орындайды. Беріліс
өндірілетін құрылғы ось бойында қозғалғанда, бойлық болуы мүмкін.
Көлденең дегеніміз, кескі өндірілетін құрылғы аймағында перпендикуляр
қозғалғанда және жантайту дегеніміз, өңделетін құрылғы бойында бұрыштық
осьте қозғалғанда болады. Соңғы жылдарда электронды техниканың
дамуының себебімен. Әр түрлі механизмдерді және электржетектерді
микропроцессорлық басқару жүйесі кең қолданылып жатыр.
Қозғалтқыштарды микропроцессорлық басқару жуйесімен басқару, кейінгі
кезде өзінің жеке атауы атауына ие болды. Қазіргі жаңартылған,
басқарылатын транзисторлар ЖТ - АҚ жүйенің дамуына ықпал жасап жатыр.
Электр жетектерді автомат-тандыру және электрқозғалтқыштардың
жылдамдығын реттеу үшін, микропроцессорлық және микроконтроллерлік
сандық басқару жуйесі дамуда. Микропроцессорлық басқару жүйесіндегі

ұсақтағыш кешені,
өндіргіштігі
жоғары, сапалы өнім шығарады.

Технологиялық модульдердің кез-келгені толығымен автономияланған және
басқа технологиялық тапсырмаларды шешу үшін жекелеген құрылғы ретінде
қолданыла алады.

Микропроцессорлық
басқару
жүйесіндегі
ұсақтағыш
кешені,

өндіргіштігі жоғары, сапалы өнім шығарады.Технологиялық модульдердің
кез-келгені табылуы қажет болып табылады.

22

Тетікті жону кезінде 3 келбетке бөлінеді:
1 - өңделетін сырты, 2 - өңделген сырт, 3 - кесу сырты, 4 - кесу
жылдамдығы

Cурет 2.2 - Кескі режімінің элементтері

Құрылғының негізгі кесу бағыты ауысуы өңделетін сыртқа уақыт бірлігі
қатысында. Жылдамдық негізгі кесу кезіндегі жылдамдық арқылы
анықталады. Жону кезінде негізгі жылдамдық болып, өңделетін құрылғы
айналуы болады. Кесу жылдамдығы айналма жылдымдық сияқты келесі
формуламен анықталады:

V=

ммин.

(2.1)

Эмперикалық формула бойынша:

V=

мұндағы S - беріліс [мм]
t-кесу тереңдігі [мм]
T- кескі тұрақтылығы

[ммин],

(2.2)

C
-
кескінің өңделетін материалын сипаттайтын

коэффициентті, сонымен қатар темір жонатын жұмыстың түрі.
M, Xv, Vx - өңдеу түрі, кескі материалы және өңделетін
материалдан тәуелді, деңгейлері.
Беріліс - беріліс қозғалысы бағытында өңделетін құрылғының бір
айналымы кесетін құрылғының ауысу жолы.

[S] = [ммайн].

(2.3)

Кесу тереңдігі - бір өткенде, дайындалу сыртымен кесілген, металл
қабаты көлемі.

23

T=

[мм],

(2.4)

мұндағы D - өңделетін сырттың диаметрі;
d - өңделген сырттың диаметрі.
Кесу процесінде өңделетін металл кедергісі кесу күшімен жүзеге асады,
ол тең әрекеттік күш. Тең әрекет күші кесімі бағыты аумақта әр түрлі болуы
мүмкін. Сондықтан кесудің тең әрекет күші құрамдас күшке бөледі, ол үш
өзара тең бағытта әсер етеді.
F2 - тенгенциалдық күш (кесу күші);
F4 - радиалды күш;
Fx - осьтық күш;
Fz - көлемі бойынша үлкен ток құрамы, кесу сыртына
байланысты әсер етеді;
Fx - құрал және күшті есепке алады, одан басқа ол көлденең
беріліс механизмін бұзады, және төзімділікке тексергенде қолданады.
Fx - бұйым осьінде параллель әсер етеді, ол бойлық механизм
берілісін бұзады (2.1 сурет).
Энергетикалық формула бойынша:

Fz - 9,81CFПxpSYFVN,

(2.5)

мұндағы CF - токарлық өңдеу түрін және кескінің өңделетін
материалын сипаттайтын коэффициент.
Fy және Fx күштері ұқсас формуламен анықталады, бірақ
барлық коэффициенттермен.
Беріліс күші

Кесу қуаты

Fn = Fx+(Fz + Fx).

(2.6)

PZ =

[КвТ].

(2.7)

Кесудің жоғары жылдамдығына төмен беріліс және кесу тереңдігі
сәйкес болғандықтан, кесудің жоғары жылдамдығына кесудің аз күші сәйкес
болады, және керісінше кесу тұрақтылығы қуаты.

2.1 Бұрғылық станоктың массалық пайдалану өнімділігі

QЭ р q K 43 2,25 2,4 0,8 201Т аус ,

мұндағы q - 1 метрден тау жынысының шығуы;

24

3
К = 0,8 ұңғыма пайдалану коэффициенті.

2.2 Кешендегі станоктар саны

п р

К Аа ус
Q

1, 25 1530
201

9,5 ,

Aаус

Ата у
3

4590
3

1530 ,

мұндағы К - қалыпсыздық коэффициенті;
n p - жылдағы жұмыс күндерінің саны.

Cурет 2.3 - Екі фазалық тиристордың ЭЖ-нің құрылымдық сұлбасы

Станоктардың инверторлық саны:

nинв

п р

9
0,9

10,5 11 ,

мұндағы = 0,9 техникалық дайындық коэффициенті станоктардың
жалпы санын 5-тен қабылдаймыз.

25

2.3 16 K 20 техникалық және пайдалану өнімділіктерін есептеу

Станоктың техникалық өнімділігі келесі формуламен анықта:

QT 60

VK nK
t ц К р

60

6 1 1,1 2, 4
3,35 1,6

206Т саг,

мұндағы Vк-шөміштің сыйымдылығы, м3;
пк = 0,8 - 1,1 - шөмішті толтыру коэффициенті;
tц - цикл ұзақтығы, мин,

tц + t H tT t peз t n 1 0,75 + 0,8 + 0,8 = 3,35мин,

мұндағы t H' - шөмішті толтыру ұзақтығы, мин,

t н

K n (t1 t 2 t 3 t 4 t 5 )
60

1.3(3 5 8 15 15)
60

1мин,

мұндағы К 'n - 1,3 - ірі жыныстардың шығуына байланысты тиеуге
кететін уақыттың ұзаруын ескеретін коэффициент;
t 1 = Зс, t 2 = 5с - шөмішті түсіруге және көтеруге кететін уақыт;
t 5 = 15с -шөмішті толтыру уақыты;
t н - машинаның бос жүрісінің уақыты, мин;
t - машинаның жүкпен жүру уақыты, мин;
tжту - жүкті түсіру уақыты, мин,

t
К p' t1 t 2 t3 t 4 t5
60

1.15(3 5 15 15)
60

1мин,

мұндағы Кр=1,15 1,15 - түсіру барысындағы маневрлерге жұмсалатын
уақытын ескеретін коэффициент. Машиналардың пайдалану өнімділігін
келесідей табамыз:

Q QT 6 0,8 206 988 ,

мұндағы Таус - ауысым ұзақтығы, сағ;
Кв - машинаның ауысым ұзақтығы, сағ бойына пайдалану
коэффициенті.
п 2,
QЭ 988

мұндағы K-машинаның ауысым ішіндегі жұмысының біркеліксіздік
коэффициенті. Машиналардың инвентарлық саны:

26К Ааус 1,25 1530

Сурет 2.4 - Жүктеме диаграмасының үстел жетегінің станогі

2.4 Станоктардын қуатын, сығылған ауаның шығынын есептеу

УБШ-532-нің қозғалтқышына қажет қуат келесідей анықталады:

N n. N gx N gm 13 6.6 19.6кВт ,

мұндағы N gx -жүргізу бөліміндегі қозғалтқыштың қуаты, кВт;
N gm - сұйықтық станциядағы қозғалтқыштың куаты, кВт,

N gx
K Fk Vk
3

1.2 8881 0.83
1000 0.85 0.8

13кВт,

мұндағы К - қор коэффициенті;
Vк - бұрғылық қондырғының қозғалу жылдамдығы, мс;
TP , k - трансмиссияның жэне шынжыр табанның ПӘК-і;
Ғк - ілгекті тарту тегеуріні, Н,

Ғк W0 Wa = 8843 + 138 = 8881H,

мұндағы Wо - қозғалысқа негізгі кедергісі, Н;

27

10 TP k

Wi= қозғалыс кедергісі, Н,

W0 = mg·Wc·Cos = 11009,81∙9,8·0,25·0,99 = 26707 Н,

мұндағы - трассаның көтеріліс бұрышы, град( = 8°),

Wt=mg·Sin = 11000∙ 9,81∙ 0,14 = 15107H,

W = m п р -a = 3200∙ 0.05 = 660H,

мұндағы тпр - машинаның келтірілген массасы, кг;
a - машинаның үдеуі, мс (a = 0,04 0,06);
Wo-қозғалысқа негізгі кедергінің коэффициенті,

тпр= т(1 + jж) = 11000(1 + 0,2) = 13200кг,

мұндағы jж - айнымалы массалар коэффициенті.
Сұйықтық станциядағы қозғалтқыштың қуаты:

N g .m

K Q P
60 i 2

1.15 36 0.81
60 0.85 0.08

8.25кВт,

мұндағы Q - сұйықтық станция өнімділігі, м3мин;
Р - сұйықтық жүйедегі қысым, мПа;
1 - сұйықтық станцияның ПӘКі;
2 - жетектің ПӘКі.
УБШ-532 қажет сығылған ауа шығыны.
Ауысымдағы іс жүзіндегі шығын.

Ааус= NM · Т ·Кв·Q ·60 = 5 · 8 · 0,8 ·22 · 60 = 31688 аус ,
мұндағы NM - бұрғылық станок саны;
Т - ауысым ұзақтығы, сағ.
Кв-ауысым бойынша машинаны пайдалану коэффициенті;
Q - 1 машинаға кететін ауа шығыны, м3сағ.
Сығылған ауаның жылдық шығыны

А.ауа =Zn∙3∙Ааус = 3∙305∙31680 = 28987200м 3 ж ,

мұндағы Z - тәуліктегі ауысым саны;
п3-жылдық жұмыс күндерінің саны.
УБШ - 532 қозғалтқыштарына қажет қуаттар және жанармай
шығыны:

28

N n.а N б. м NdM= 125 +10,3 = 135,3 кВт,

мұндағы Ndx ,NdM - жүргізу бөліміндегі және сұйықтық станциядағы
қозғалтқыштардың қуаттары:

N .
W
9

102287, 4 0,83
1000 0,68

125 ,

мұндағы W - күреу кезіндегі қозғалысқа кедергілердің жиынтығы;
-машинаның қозғалу жылдамдығы, кмсағ,

W = We+W0 +W, +WC= 803124 +17901 + 3136 + 875 = 102224,4H,

мұндағы We - қысымнан туатын кедергі, Н

Wl = К b h = 600·2·1,2 = 1440H,

мұндағы K-материалды шөміштің кедергісі нм 2;
b - шөміштің ені;
һ - шөміштің биіктігі, м;
W2- жүктің шөмішіндегі қозғалысына кедергі, Н,

W2 = W '

2

+ W '' 2 = 55328,4 + 23544 = 78872,4H ;

W2'' Gr Z i Z 2 78480 0,6 0,6 23844H ,

мұндағы Gr - жүктің ауырлық күші, Н,
Z1,Z2 - қозғалысына кедергі коэффициенті,
т - шөміштегі жүктің массасы, кг

Gr = т g = 8000 9,81 = 78480Н,

мұндағы Wo- динамикалық кедергісі, Н,

W0 G Q Z Cos 2200 8000 0,6 Cos60 17001H ,

Wa = тск·(1 + jн)а = 28000(1 + 0,25) · 0,025 = 875H,
мұндағы К = 1,10 1,15 - қор коэффициенті;
Q 1 - сұйықтық станциясының өнімділігі;
Р - жүйедегі қысым, МПа; м - сұйықтық станция ПӘК - і;
н - насос жетегінің ПӘК-і.

2910 n

TORO-200 жанармай шығыны. Бір қатынастағы шығын келесідей
анықтаймыз.

qp= 0,78·L[(1 - 2һт)Z + Sin (1+ һт)]·q ф = 0,78·1,5[(l + 2·2,7) ·0,12 + Sin 8° (1 +
2,7)]·1,03=0,8кг,

мұндағы L - тасымалдау қашықтығы, км;
һт - машинаның торы (ыдыстың коэффициенті);
Z - жүруге кедергі коэффициент;
= 8° - трассаның көтеріліс бұрышы.
Бір қатынастығы іс жүзіндегі жанармай шығыны;

qф= qp·Кэ·Км = 0,8 ·1,1 ·1,06 ·1,1 = 1,03кг,

мұндағы Кэ - жер астындағы қызудың төмендеуіне байланысты
шығымының көбейуін ескеретін коэффициент;
Кп - өз шығынның көбейуін ескеретін коэффициент;
Км - машиналарға кететін шығынды ескеретін коэффициент.
Ауысымдағы іс жүзіндегі шығын:

qф.сm = qP ∙zп =1.03∙258,2 = 266кг ,

мұндағы zп - ауысымдағы қатынастардың қажет саны.

Аж= q ф = 266·915 = 243390кг,

мұндағы - жылдағы ауысымдар саны.
Жанармайдың шығынын 5%-ке тең деп қабылдаймыз,

Ажаус= 243390 0,05 = 12170 тжыл.

Өздігінен жүретін жабдықтар қолданылатын әр тау-кен өндірісінде жер
асты қазбаларының жағдайын және кешенде жүмыс істейтін жабдықтардың
іс жүзіндегі құрамын көрсететің, олардың жұмысын ұйымдастыратын жоба
болуға тиісті. Ол осы тиристорлардын себебімен станокка айналуын күшейтіп
оны ары қарай жұмыс жасауына акеліп соғады. Электр механикалық
көрсеткіштері есептік көрсеткіштермен салыстырғанда едәуір төмен, оның
себебі техникалық күтімдерді ұйымдастырудың төмен деңгейімен және қазіргі
заманға лайықты диагностика және жөндеу орталарының жоқтығымен
түсіндіріледі. Электр механикалық жабдықтардың үнемділігін көтеру үшін
жаңа жобаланатын кеніште оларды тек жартып қана қоймай, сонымен қатар
еңбек ақы төлеудің жаңа прогрессивті түрлерін ендіріп, күтулі
жұмысшыларды негізгі және көмекші жұмыстарда уақыт үнемдеуге,

30

шығындарды азайтуға, материалдармен энергияларды

аз

жұмсауға

ұмтылдырған жөн. Оны осы суреттен көре аламыз.

Сурет 2.5 - Жетек берілісінің кинематикалық сұлбасы

Кешендегі барлық машиналар арнайы дыбыс және жарық белгілерімен
болу керек. Бекітілген забойдан қалу қашықтығы паспорттық берілімдер

бойынша анықталады. Өздігінен
жүретін машиналарды
құрастырудағы

күтудегі және жөндеудегі техника қауіпсіздігі. Машиналарды құрастыруға
байланысты барлық көтеру операцияларын тек дұрыс жұмыс істейтін
жабдықтармен атқаруға рұқсат етеді.
Өздігінен жүретін машиналарды техникалық күту кезіндегі жүмыс
кауіпсіздігі көп жағдайда жұмыс құралының техникалық жағдайына және
жұмысшының оны қолдана білуіне байланысты, сондықтанда
механикаландырылған құралдармен жұмыс істеуге арнайы курстардан өткен
жұмысшылар жіберіледі. Жөндеу жұмыстарын бастамас үшін, жұмыс орнын
жақсы жарықтандыру қажет, сондай - ақ барлық керек болатын құрал -
жабдықтарды дайындау керек.

2.5 Электр жетегіне қойылатын талаптар

- Минималды салмақ және габариттер;

31

- Қызметтің көп уақыты, төменгі баға;
- Қысқа тұйықталу және шамадан асудан қорғау;
- Үш фазалы жүйенің айналмалы тогының f=50-1 Гц, Uлс = (10-15%)
өзгерісі кезіндегі жұмыс сенімділігімен ұамтамасыз ету.
- Жылдамдықты реттеу режимінде қамтамасыз етіледі:
- Төрт дәрежелі механикалық сипаттама жұмысының басқау әсері nzmax
өзгерісі кезінде, яғни алып келуі кепілді болуы керек.
- Айналу жылдамдығының өшуі, яғни жүктемеден 0,1-1,0 IH , 10%
жоғары емес болады.

2.6 Электр қозғалтқышын таңдау. Қуатты анықтау

Сызықтық ауыстырудағы беріліс бағытындағы күш:

Fаст = kFx+ɳN∑+BSтр;

мұндағы: Fx - беріліс бағытындағы кесу күші құрамы
K - қор коэффициенті 1,1-1,2

Бағытқа әсер ететін қалыпты күш қосындысы:

N∑ = G+Fy+Fz;

мұндағы: G - құралкүймешек салмағы;

(2.8)

(2.9)

құраушысы;
Fy, Fz - кесу күшінің радиалдық және тангенциалдық

F - үйкелу коэффициенті, ол:
үйкелісте Fт = 0,2-0,3;
қозғалыс Fр - 0,05-0,15.
Кесу құралы берілісінің жеке қозғалтқыштан шығуы: ол кесу процесінде
пайда болады, бір қозғалтқыш берілісімен тез орын ауыстыру процесінде.
Оны қуатты анықтау жағдайында ескеру қажет.
1. Орнынан қозғалту
Күш үйкелісі ескеріледі, үйкелу күші, ол қозғалу басында орындалады.
Сонымен, Fт = 0,2 - 0,5 қозғалу кезінде жоғары, жұмыстық жылдамдыққа
қарағанда.
Беріліс күші Fан қозғалыс кезінде:

Fан =ɳtG+BStp=0,2∙2800+0,5∙2500;

Fан =1810 H.

Онда, басты толқын мезеті тісті төрткілдеште орналасады.

32

Fүл = Fан ∙ tер =

= 25,74 (н∙м) ;

мұндағы tор - орындаушының орташа радиусы.
Толқын қозғалтқышына берілетін, берілетін және берілу қатынасын
есепке алатын кедергі мезеті:

Fбе =

в

=

= 1,7 (н∙м) ;

мұндағы Fn∑H - беріліс қозғалтқышының тістік төрткілдеш.
Беріліс механизмі.

F = 0,95 ∙0,957∙0,6∙0,99=0,375.

0,95 - белдік берілістің тетіктің сыртқы коэффициенті;
0,957 - тістік берілістің т.с.к;
0,6 - бұрамдықты берілістің т.с.к;
0,99 - шина жұбындағы т.с.к.
Fдт - F іске қосылатын таңдалған қозғалтқыштан төмен болуы керек.
II. Кесу үдерісі
Жұғу күші ескерілмейді.
Күш берілісінің қосындысы, құралкүймешекті кесу кезіндегі бағытта
құралкүймешекті ауыстыру үшін қажет.

Fас=kFx+ɳ(Fy+Fz)+ɳG;

білдек паспортынан
Fқос =kFx + ɳ(Fy+Fz) = 5884 н;

Fас= 5884+0,15∙2800 = 6304 н.

Жүргізілетін шестердің мезетін , ол тісті білдекте орналасқан.

(2.10)

Fүлк= Fас∙tер =

= 90,09 н∙м.

Беріліс қатынасын т.с.к ескергенде, қозғалтқыштың мезеті:

Fса =

=

= 6,8 н∙м.

III.Тездетілген ауысу
Кесу кезіндегі күш және жұғу күші ескерілмейді.

Fn.x = FG = 0,15∙2800 = 370 н.
33

Күш берілісінің қосындысы, құралкүймешекті кесу кезіндегі бағытта
құралкүймешекті ауыстыру үшін қажет.

Fүлк = Fnx ∙ tер =

= 5,3 н∙м.

Тез ауыстыру кезінде мезетін табу үшін, тез ауыстыру кезіндегі
кинематика т.с.к. анықтау керек:

Fба =
в

мұндағы: k - жүктеме коэффициенті:
(2.11)

k=

в
в р

=

= 0,05;

мұндағы: а - тұрақты шығынның коэффициенті;
в - айнымалы шығын коэффициенті;
Тәжірибелік есептеулер үшін, қалыптастырылған түрде:

a = 0,6 (a+b) ;

b=0,4(a+b) ;

(2.12)

(2.13)

a+b=

=

= 1,667;

a=0,6∙1,667 = 1;

b=0,4∙1,667 = 0,667;

Fбп =

= 0,05.

Онда тездетілген ауысудағы қозғалтқыштағы мезеті:

Fgx =

в

=

= 2,9 н∙м.

Қозғалтқы

білігі қуатын анықтау.

Беріліс қозғалтқыш білігінің қуатын анықтау: Рд = Mg∙wg
мұндағы: Mg - біліктегі мезет;
wg - айналу жылдамдығы;

34

wg - анықтау: білдек паспортынан минуттік тездетілген
ауыстырудағы беріліс.
Sбп = Smax = 3800 мммин.

Кесу кезіндегі максималдық беріліс (айналымдық) S1 = 2,8 ммайн.
Минималды: S2=0,05 ммайн.
Онда, S1 және S2 сәйкесінше минуттік беріліс;

Sm max = S1 ∙nmn1 = 2,8∙1600 = 4480 мммин;

Smmin = S2∙nmn2 = 0,05∙20 = 1 мммин.

мұндағы nmn1, nmn2 - шпендельдің сәйкесінше айналу жылдамдығы.
Жүргізетін шестерннің айналу жылдамдығы, тістік білдекте орналасқан.
Шеңберлік шестерннің ұзындығы:
L=90 мм.
Рейгтік шестерннің айналу жылдамдығы:
а) жылдамдатылған ауыстыруда:

Nбп=

бп

=

= 42,2 [айнмин] ;

Wба =

бп

= 4,419 [1с].

б) максималды жұмыс берілісінде:

n2 =

w2 =

=

=

= 49,6 [айнмин] ;

= 4,65 [1c] ;

в) минималды жұмыс қозғалысында:

n3 =

w3 =

=

= 0,011 [айнмин] ;

= 1,162 ∙10-3 [1c].

Таңдау барысында 2 жағдайды қарастырамыз:
1. Қозғалтқыш таңдау, барлық аралық Nбп - N3 аралығында кернеу
бойынша реттеуді жабамыз, яғни аралық реттеуде қолданылады.
Ең төменгі айналу жылдамдығын болжасақ:
NдН = 1500 айнмин.
Онда, бірзоналы реттеуде кинематиканың беріліс қатынасы тең болады:

35

Білік қуаттары:

I=

бп

=

= 35,5.

А) максималды беріліс кезіндегі кесу

Б) тезірек ауысуда:

Рр = Mдр∙i∙w2;
w2 =i∙w2.

Рбл =Mgx∙wбн∙I.

(2.14)
(2.15)

(2.16)

Онда, таңдалған қозғалтқыштың номиналды қуаты:

Рн=Мmax∙w3∙i=6,74∙4,419∙35,5=1,03 Квт.

Мmax - Mmin Imax қамтамасыз етуі керек.

W3 = wm max∙nmax , w3 = wбн.

Біртекті реттеу үшін, 2ПН-100 LГ с тұрақты ток қозғалтқышын негізгі
берілгендерімен анықтаймыз:
Рн =1,1 кВт;
Nн =1500 айн мин;
MH=7,0 н∙м;
IH = 12,7 А;
UH=110 В; ɳ=72,5%;
NH=4000 айнмин әлсіздетілген ток кезіндегі номиналды жылдамдық;
Iток қос =63,5 A;
Mmax (h)=35 н*м 100-150 мск аралығында;
I=0,012;
E=29171 1c2 - max күшейту;
Рон = 124 Вт.
Екі аймақты реттеудегі қозғалтқышты таңдау. Бұл жерде 4 жағдай
қарастырылуы мүмкін:

1.
Максималдық беріліспен Ртез
Р б.п. және Дф
б п
таңдалған

қозғалтқыштың реттеу ауқымы

Рн
Рр және п
козғалтқышын таңдаймыз.

2. Егер Ртез
Р б.п және Дф
б п
, онда реттеу өрнегіне реттеу кернеуі

қосылады.

Ди

ф
он а Рн
Р р
Ди және

н
Ди қозғалтқышын

таңдаймыз.

36

3. Егер Рр

Рб.а, онда Рн

Рб.а және

н

Рб п
Рр

Дф

б п

Рб п
Рр

;

4. Егер Рр
Рб.а,
Дф
б п
Рб
Рр
;
Ди
Рб
Рр

ф

;
онда Рн
Рб.а Ди

қозғалтқышын таңдаймыз.

Екі фазалық реттеу бойынша М=const,
бойынша:
б п
, ал Р=const реттеу

Р=const болғанда: Др

б п

;

М=const болғанда: Дм
Таңдаулы қозғалтқыштын атаулы жылдамдығы:

р

i=4,65

⁄

Белсендік ағын бойынша максималдық жылдамдығы:

Кесу қуаты:

м

Рр

тұ

.

Жылдам ауыстырылу қуаты:
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.