TRIPLE PLAY ТЕХНОЛОГИЯСЫН ТАЛДАУ
6
7
8
9
АНДАТПА
Бұл дипломдық жұмысында Triple Play технологиясын Қызылорда қаласы
Ақмешіт ықшам ауданында қолданысындағы Metro Ethernet мультисервистік
деректер тарату желілері негізінде жобалау қарастырылған. Қазіргі күні Triple
Play-дің барлық қызмет түрі үшін ең тиімді нұсқасы ол IP негізіндегі ортақ
транспорттық желі. Бұл технологияның іске асырылуының ақиқат шешімі -
жаңа жоғары жылдамдықты ADSL2+ құрылғысымен ІРTV цифрлық
теледидардың бас станциясын құру болып табылады.
Өндірістік бөлмедегі табиғи және жасанды жарықтандыруды есептеп,
өміртшілік қауіпсіздік пен еңбек шарттары сақталынды.
АННОТАЦИЯ
В данной дипломной работе рассмотрена проектирование технологии
Triple Play в микрорайоне Акмечеть города Кызылорды на базе существующей
мультисервисной сети передачи данных Metro Ethernet. Сегодня очевидно, что
оптимальный вариант для всех услуг Triple Play - единая транспортная сеть на
базе IP. Истинное решение реализации этой технологии является внедрение
головной станции цифрового телевидения ІРTV с новым высокоскоростным
оборудованием ADSL2+.
Рассчитано природное и искуственное освещение в производственном
помещении, соблюдены условия безопасности жизнидеятельности и труда.
ABSTRACT
In this diploma project deals with the design of technology in the district Triple
Play Akmechet Kyzylorda city on the basis of the existing multi-data network Metro
Ethernet. Today it is obvious that the best option for all services Triple Play - unified
transport network based on IP. True solution to this technique is the introduction of
digital television headend ІRTV equipment with new high-speed ADSL2 +.
Calculated natural and artificial lighting in the workplace, the conditions
zhiznideyatelnosti Security and Labour.
10
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
1 TRIPLE PLAY ТЕХНОЛОГИЯСЫН ТАЛДАУ
1.1 Ақмешіт ықшам ауданының сипаттамасы
1.2 Triple Play технологиясы қолданатын Metro Ethernet
1.3 Желі архитектурасы
1.4 Мәселенің қойылымын негіздеу
2 ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫ ТАҢДАУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ
2.1 Triple Play қызметтері
2.2 Triple Play қызмет түрін байланыс операторлар желілеріне енгізу
3 ТЕХНИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕЛУ БӨЛІМ
3.1 Желі жүктемесін есептеу
3.2 Triple play желінің жүктемесін және трафигін есептеу
3.3 Оптикалық талшықтың негізгі сипаттамаларын есептеу
3.4 Қызмет сапасын қамтамасыз ету көрсеткіштері мен механизмдері
7
8
8
10
12
14
17
17
19
26
26
28
37
40
3.5 Triple Play технологиясындағы VoIP қызметін пайдаланғанда кешігуді 43
және жалпы кідірісін есептеу
3.6 Өткізу қабілеттілігі
4 ӨМІРТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ
4.1 Еңбек шартының жағдайына талдау жасау
4.2 Жасанды жарықтандыру жүйесін
4.3 Табиғи жарықтандыруды есептеу
4.4 Қоршаған ортаны қорғау
5 БИЗНЕС - ЖОСПАР
11
45
50
50
51
54
57
61
5.1 Түйіндеме
5.2 Жобаны енгізу стратегиясы
5.3 Жобаның мақсаты және талаптары
5.4 Маркетингтік жоспар
5.5 Жобаның инвестициялық жоспары
5.7 Экономикалық тиімділік көрсеткіштерінің есебі
ҚОРЫТЫНДЫ
Әдебиеттер тізімі
А қосымшасы
Ә қосымшасы
12
61
62
62
62
63
63
73
74
75
76
КІРІСПЕ
Triple Play
-
телекоммуникациялық желісі барлық құрылған
телекоммуникациялық кешендерді біріктіреді. Сіз үйде немесе жұмыста немесе
достарыңызда қонақта жүріп бір телефондық нөмірмен қолдана аласыз.
Телебағдарламалармен бірге радиобағдарламаларды тыңдауға, желілік
компьютерлік ойындар ойнауға және web-чатпен қолдануға болады. Көркем
және дерек фильмдер желілік серверде сақталады және сіздің сұранысыңыз
бойынша теледидар экранында көрсетіледі.
Triple Play технологиясының мәні: кең жолақты енудің бір арнасына
қосылу арқылы, абонент үш сервисті пайдалана алады:
жоғары жылдамдықты Интернет;
сандық теледидар;
телефония;
Triple Play технологиясының ең негізгі тиімділігі болып
- тұтынушыға
арналған барлық қызметтердің біріктірілуі. Енді сіз бұрынғыдай әр қызметке:
телефон, Интернет және теледидарға үш түрлі төлемақы төлемейсіз. Бұл
барлық стандартты және интерактивті байланыс қызметінің бағасын
төмендетеді. IP-теледидары экзотикалық және қымбат цифрлық анықталмаған
технология ретінде біздің елімізде қалыптасқан. Соңғы кездері IP-TV жаппай
еңгізуге қарсы болатын техникалық және экономикалық мәселелер толығымен
жойылмаса да, өз күшін жоғалта бастады. MPEG-4 құрылғысы қолайлысы мен
көп таралғаны болып бара жатыр. xDSL технологиясының жаңа жоғары
жылдамдықты желі негізінде тәжірибиелік орындалуында жетістіктерге жетті,
ADSL2+ және VDSL түрі біздің елімізде ІР - теледидар болашағын оптимистік
бағалауға негіздейді. Жоғары жылдамдықты үй ғаламторіне қосылу және
халықтың оған деген өзгеруіндегі прогресс маңызды деп саналады.Қазіргі таңда
күрделі қалаларда DSL немесе Ethernet желілері негізінде жоғары
жылдамдықты ғаламтор халықтың әлеуметті сәтті тобына жататын әрбір
төртінші жанұяда бар. Бұл әлеуметтік қабат үшін ғаламтор міндетті тұтыну
компоненттерінің біріне жатады. IP-TV over Docsis негізгі жүзеге асырылған IP-
TV қызметтерінің кабелдік теледидар операторлар арқылы технологиялық
еңгізуін болжауға болады. Docsis 3.0 ақпарат тарату стандарты пайда болуымен
мұндай қызықты гибрид технологиясын күтуге болады. Жақында екі жыл
ішінде IP-TV желілері іске асырудың технологиялық мәселелер деңгейін
төмендеуін күтуге болады. Бағасын түсіру арқылы халықты қызықтыру IP-TV
желілері инвестициялау және кең құрылысы үшін экономикалық пайдылы
жағдай туғызыды. 3-4 жылдан кейін IP-TV технологиясына ауысу кең таралған
және жоғары табысты технологиялар қатарына жатқызуға болады.
13
1 TRIPLE PLAY ТЕХНОЛОГИЯСЫН ТАЛДАУ
1.1 Ақмешіт ықшам ауданының сипаттамасы
Ақмешіт ықшам аудан - қала ішіндегі тұрғын үйлер және мәдени -
тұрмыстық қызмет көрсету мекемелері шоғырланған шағын құрылым. Оның
жалпы ауданы 20 - 35 га жерді құрайды. Шағын қалаларда ықшам аудан
тұрғындарының саны 4 - 5 мыңға, орташа және үлкендерінде 6 - 12, ал
ірілерінде 15 - 20 мыңға дейін жетеді. Негізгі транспорттық құрал: автобус
және бағыттық такси.
Аудан қала талаптарына сай гүлденген. Жерасты коммуникациялар
қазіргі заман талаптарына сай дамыған және қолдануға ұсынылған, олар:
суқұбырлары тораптары, факелді коммуникация, жылу торабы, телефондық
коммуникация, жерасты ЛЭП кабелдері мен байланыстар. Климаты
континенталды қыста суық, қары аз, ал жазда ауа ыстық, құрғақ болып келеді.
Жерасты суларын 2,3-2,8 м тереңдікте алуға болады. 1.1 суретте Ақмешіт
ықшам ауданының картасы көрсетілген.
1.1 Сурет - Ақмешіт ықшам ауданының картасы
Жобаны іске асыруға таңдалған аудан территориясында Сырдария өзені
мен Сарқырама каналы өтеді. Ауданның сейсмикалық шыдамдығы-6 балл.
14
Қазіргі уақытта Қызылорда қаласындағы телекоммуникациялық торап
цифрлық жабдықтар негізінде құрылған. Қаланың жергілікті тораптарында тек
қана цифрлық автоматты түрдегі телефондық стансалар әрекет етеді:
Сонымен, Қызылорда қаласының барлық ведомствалық стансалары
сиымдықтарын қосып септегенде, жалпы ГТС торабының сиымдылығы 102638
нөмірді құрайды.
Қызылорда қаласының ГТС торабында нөмірлеудің бесорынды жүйесі
қолданылады.
2007 жылы Қызылорда қаласында Metro Ethernet торабының құрылу
жобасын іске асыру қарастырылған. Мультисервистік жету технологиясын
қолдануда қаланың телекоммуникациялық торабын кеңейту Metro Ethernet
жобасының тиімділігін арттыруға алып келеді.
Бұл дипломдық жұмысында Қызылорда қаласындағы орталық АМТС-26
Ақмешіт ықшам ауданындағы
АТС-22 жобаланады . Ақмешіт ықшам
ауданында 4-5 қабатты үйлер тұрғызылған. Сол ауданға Triple Play
технологиясын жобалау қарастырылады.
2009 жылдың ішінде Қызылорда облыстарында телокоммуникация
желілері жаңартылып, оңтайландырылды және 100 пайыздық цифрландыру іске
асырылды. Қызылорда облысы телокоммуникация желілері 100 пайыздық
цифрландандырылған облыстардың қатарына жатады, және бұл көрсетілетін
қызметтер сапасы жақсарып кеңейе түсті.
2009 жылы Облыстың ауылда қоныстанған пункттерді дамыту және
Облыстың барлық мектептерін телефондандыру және инвентарлау секілді
мемлекеттік бағдарламалар жүзеге асырылды және аяқталды. 2010 жылдың
қаңтары күнгі жағдай бойынша, Қазақтелеком ҚТО телекоммуникация
желісінде 489 АТС қызмет етеді. АТС-тың өсу саны 2008 жылдың осындай
кезеңімен салыстырғанда 47 (данаға) өсті, ол 110,6% -ды құрайды. АТС-ты
цифрландыру деңгейі 78,4%-ды құрады және алдыңғы кезеңмен салыстырғанда
8,4% -ға өсті.
Жұмыс істеп жатқан емдеу-алдын алу мекемелерінің жалпы 29 санынан,
2010 жылдың қаңтары күніне 29 мекеме телефондандырылды. 2009 жылдың
жаңа орнатылған телефондар саны 29 130 бірлікті құрады. Қала аумағындағы
жалпы саны 328 мектептің, барлығы телефондандырылды.
Қолданыстағы сақина бойынша арнадар санын көбейту үшін SDH
қондырғысын кеңейту жүзеге асырылған. Metro-Ehternet құрылғыларын
эксплуатацияланған және Megalainе қызметтерін ұсыну басталған.
2010 жылдың қаңтарына дейін Ғаламторды пайдаланушылардың саны
147 647 бірлікті құрады, өткен жылдың осындай кезеңімен салыстырғанда, (111
062 бірлік) өсу - 133,0%-ды құрады. Ғаламтортды пайдаланушылардың жалпы
147 647 бірлік санынан, 133 388 бірлігі ADSL технологиясы бойынша
кеңжолақты қосылу қызметі қосылды, бұл 90,3%-ды құрайды.
Қазақтелеком ҚТО-ның Қызылорда қаласында 250 мыңға жуық
тұтынушысы болса, соның 150 мыңға жуық жеке тұлғалар. Олардың
15
әрқайсысының үйінде желі тартылған, бірақ ғаламтор және кабельді теледидар
бәрінде орнатылмаған. Кейбірі оны толқынды байланыс арқылы алып отыр.
Бірақ оның сапасының төмен екендігін, бәсекелестікті ескере отырып, мекеме
қызметкерлері жаңа технологияны қолданысқа енгізді. Акционерлік қоғам осы
уақытқа дейін өз тұтынушыларын бір телефон желісі арқылы ғаламтор пен
телефон жүргізіп отырса, енді ол тіптен кеңейіп үш бірдей қызметті атқаруға
көшті. Яғни, қарапайым телефон желісі арқылы қызметтің үш түрі көрсетіледі.
Олар: телефон, ғаламтор және кабельді теледидар. Осы қызмет түрі аталмыш
агенттіктің көрсетілім алаңына қойылған. Көрсетілім алаңының басты міндеті -
Қазақтелеком АҚ жетекші байланыс операторы ұсынатын жаңа технология,
қызмет және сервис туралы қызметтерді пайдаланушылардың хабардар болуын
барынша көтеру.
Агентікте орын алған Triple play (үшеуі біреуде) - телефон (IP-
PHONE), деректер беру (ғаламтор) және теледидар (IP-TV) тұжырымдамасы
бойынша телекоммуникация қызметінің жиынтығын көрсетеді. IP-TV - бұл
әдеттегі қызметтерді ғана емес, сонымен қатар қосымша сервистерді ұсынуға
мүмкіндік беретін, интерактивті цифрлы теледидар. IP-PHONE артықшылығы,
бизнес үшін қажетті қызметтерді кеңейту ғана емес,
компьютерлік
технологиямен, офистік қосымшалармен, электронды пошталармен және т.б.
толық біріктіру болып табылады. Бұл қызмет түрі қазір сынақ мерзімінде
жұмыс істеуде. Осы жылдың қыркүйегінен бастап қолданысқа енгізіліп,
шамамен 4000 тұрғынға қызмет көрсету көзделуде. Келсі жылы 10-12 мың
тұрғынға қызмет көрсетсек деген ниетте. Шығыс-3 Агенттігінде ноутбук,
қалта компьютерлерін, смартфондарды пайдаланушылардың, Wi-Fi сымсыз
радиобайланыс технологиясы бойынша Ғаламтор желісіне қосылуға мүмкіндігі
бар. Сондай-ақ, бұл жерде WLL CDMA радиоқосылу қызметі және үйде де,
сонымен бірге офисте де қолдану үшін ыңғайлы Wi-Max кеңжолақты сымсыз
байланыс технологиясы қызметі ұсынылады.
1.2 Triple Play технологиясы қолданатын Metro Ethernet желілері
Metro Ethernet
технологиясында жоғарғы жылдамдықты деректерді
тарату желісін құру Cisco компанииясының құрылғысы негізінде
орындалады. Желі құрылымы Қазақтелеком ҚТО-ның қолданыстағы
оптоталшықты желісі қалаған іргесіне сәйкес. Ол IPМPLS технологиялы
Cisco 7609 құрылғысы негізінде 10 Gigabit жылдамдықты орталық
сақинадан және Catalyst 3750 Metro құрылғысы негізінде трафик
агрегациясы жылдамдығы 1 Gigabit төрт кіші сақиналардан тұрады. Metro
Ethernet желісіне қатынас ретінде Corecess 6800 (6804) құрылғысының
негізіндегі Corecess фирмасының мультисервистік платформасы
қолданылады. Аталған құрылғы үш қатынас құрылғыларын біріктіреді кәдімгі
DSLM, NAS (қатынас сервері) және бағыттаушы. Аталған желінің құрылысы
Алматы телекоммуникация қызметтері нарығында Қазақтелекомның
16
қосымша табысын арттыруға және Ғаламтор-қызметтерінің, және де жаңа
қызметтерді (интеллектуалды ІР-қызметтері, жеке виртуалды желілер) ұсыну
спектрін кеңейту арқылы бәсекелесті позицияларын нығайта алады.
Сол сияқты
аталған жобаның іске асырылуы 1-де 3 (Triple
Play)техникалық шешімінің негізін құрып, жаңа ұрпақ желісін құруға (NGN)
мүмкіндік береді. Жалпы аталған мәселелердің шешілуі қолданыстағы
абоненттерді сақтап, жаңаларын тартуға, табыстың артуына, компания
беделінің артуына, негізгі бихнес-процесстердің уақыттық циклдарының
қысқаруына және көрсетілетін қызметтердің жоғары сапасын ұстануға
бағытталған. Бұл өз кезегіде Қазақтелекомға телекоммуникация
нарығындағы дара позициясында қалуға септігін тигізеді.
Ақмешіт ықшам ауданының қазіргі таңдағы телекоммуникация нарығы
тұтынушы сұраныстарының санды және сапалы көрсеткіштерімен, жаңа
технологиялардың қарқынды дамуымен, бәсекелестікпен және халыққа
байланыс қызметтерін ұсынуға мүдделі операторлар санының өсуімен
сипатталады.
1.2 Сурет - ADSL технологияларының қосылуы
2007 жылы құрылған Metro Ethernet деректерді беру желісі Ақмешіт
ықшам аудан бойынша аймақтық бөлінген 3 түйіннен тұрады. Metro Ethernet
деректерді беру желісінің магистралді деңгейі - аймақтық бөлінген қалалық
байланыс түйіндерін біріктіретін MPLS магистралі.
Түйіндер 10Гбит Ethernet ОТТЖ-на қосылған. Магистралды түйіндер
ретінде жоғары өнімділікке және функционалдылыққа ие MPLS CISCO 7609
коммутаторлары пайдаланылады. Әрбір қатынас түйіні PPE-router түрінде
орындалған.
17
Магистралдық деңгейдің ең басты мәселесі болып берілген қызмет
сапасы және минималды ретке келі уақытымен жоғарғы жылдамдықты
транспортты инфрақұрылымды ұсыну табылады.осы кезде, MPLS VPN жеке
виртуалды желі қызметтерін ұсынатын, MPLS PE шекаралас құрылғы түрінде
қатынас түйіндерінің функционалдылығы, сонымен қатар тұтынушылық
трафиктің шоғырлануы, қызметтердің дифференциациясы, жабық VPN
қауіпсіздігі қамтамасыз етіледі.
Қатынас деңгейі Fast Ethernet негіздік физикалық интерфейс ретінде
қолданып, ақырғы тұтынушыға қызметтердің кең спектрін ұсыну үшін керек.
Қатынас түйіндерін орындау үшін жобада түрлі сұранысты тұтынушылардың
негізгі қажеттіліктерін тиімді қамтуға мүмкіндік беретін Catalyst ME3750-24TE
коммутаторлары негізінде сақиналы технологияны қолдану көзделуде.
Алматы қаласында мультисервисті деректерді тарату желісін құру үшін
техникалық шешім, қатынас желісін құру және іске енгізу барысында алынған
техникалық талаптар және нәтижелер негізінде құрылған.
DSLAM және ADSL модемдеріне қойылатын талаптар :
Тұтынушыларды желіге қосу бірнеше әдіспен орындалуы мүмкін, бірақ
ADSL технологиясын қолдана отырып қосу жаппай әдіс болып табылады.
L2VPN қызметтерін ұсыну қажеттілігі қолданылатын ADSL құрылғыларына
кейбір талаптарды қояды:
- DSLAM және ADSL модемдері Ethernet фреймдерін ADSL арнасында
тарату кезінде оларды АТМ ұяшықтарының инкапсуляциясын
қолдануы керек;
- DSLAM және ADSL модемдері көпір (bridge) режимінде жұмыс істеуі
керек;
- DSLAM жобаланатын желіге қосылуды орындайтын порттары 802.1q
технологиясымен жұмыс істеуі қажет;
- DSLAM тұтынушыны қосуға арналған ADSL порты тұтынушыға
бөлінген VLAN-мен ассоциацияланатын және тұтынушыдан келіп
түсетін дестелер осы VLAN нөміріне сәйкес коммутаторға беретін
режимді қолдануы қажет.
1.3 Желі архитектурасы
Ақмешіт ықшам ауданының мультисервисті деректерді тарату желісін
құру үшін техникалық шешім, Ақмешіт ықшам ауданының қатынас желісін
құру және іске енгізу барысында алынған техникалық талаптар және нәтижелер
негізінде құрылған.
Мультисервисті деректердің АТС-ке қосылу сұлбасы 1.3 суретінде
келтірілген.
18
1.3 Сурет - Мультисервисті деректердің АТС-ке қосылу сұлбасы
Ақмешіт ықшам ауданының радиусы 30 км-ден аз сондықтан менің
жобама бір АТС- тің өзі жетіп жатыр. Желі орталық АМТС-тен басқарылады.
Желіге қосылған АТС арқылы әрбір абонентке сплиттер көмегімен оптика
талшығы келеді.
Сақинадағы тұйықталуды болдырмау үшін және трафикті тиімді тарату
үшін STP протоколы (Spanning Tree Protocol) қолданылады, атап айтқанда:
оның соңғы версиялары 802.1s және 802.1w. Ерекше жағдайларда, қатынас
коммутаторлары мен агрегация сақиналарында біріктіруді тиімдендіру және
арналарды қолану үшін тек Multiple Spanning Tree (MST) IEEE 802.1s
протоколы қолданылады.
Тұтынушыларды желіге қосудың екі негізгі типі қарастырылады:
- тікелей қатынас коммутаторларының порттарына қосу;
- метро желі түйіндерінен біршама қашықтықтарда орналасқан
тұтынушыларды xDSL технологиясына негізделе отырып қосу.
Қатынас коммутаторларына қосылудың екінші әдісін іске асыру үшін
DSLAM қатынас құрылғылары қолданылады. Құрылғылар қатынас
коммутаторларына Gigaethernet 1000Base-SX протоколы бойынша оптикалық
байланыс жолдарының көмегімен қосылады. Бұл құрылғылар алыстатылған
тұтынушылардың ADSL және SHDSL технологияларының көмегімен қалалық
магистральға қатынасын орындайды. OSI үлгісінің екінші деңгейінде
тұтынушы жағынан АТМ деңгейі мен метро-желі жағынан Ethernet деңгейі
арасындағы мөлдір көпірлер (bridges) ролін орындайды. DSLAM-дар
тұтынушы дестелерін, оның Ethernet тақырыпшасындағы MAC мекендері
негізінде тарату кезінде шешім қабылдайды. Тұтынушылар және желі
коммутаторлары арасында Ethernet дестелері DSLAM және АТМ ұяшықтарына
салынған абоненттік құрылғылар арасында таратылады.
Қазақтелеком АҚ метро-желілеріндегі шешімдердің құраушы
бөліктерінің бірі болып, қызметтерді таңдау қызметі жұмыс істеу принципі -
19
оның компоненттерінің құрамы және оның көмегімен ұсынылатын
қызметтерінің құрвмы.
Шешім ретінде қызметтерді таңдау шлюзін (SSG - Service Selection
Gateway) қолдану ұсынылады, ол оператор Интернетке қатынастан басқа да
қызметтерді ұсынғысы келген жағдайда биллинг процедурасын біршама
қарапайымдауға мүмкіндігі бар. 1.1 суретінде көрсетілген желі архитектурасы
тұрғысынан жүйе компоненттері магистралдық деңгей және агрегация
деңгейлерінің шегінде, осы екі функционалды өзінде біріктіре отырып,
орталасьырған жөн.
Қызметтерді таңдау жүйесі - құрал-бағдарламалық кешен, ол мыналардан
тұрады:
- қызметтерді таңдау шлюзі Cisco Service Selection Gateway (SSG)
SSG функционалдылығы PPP over Ethernet технологиясын қолдана
отырып, RADIUS протоколымен байланысқан тұтынушылар
идентификациясын, сонымен қатар белгілі қызметтер үшін олардың
авторизациясын, осы қызметтерге қатынасты бақылау және статистика
жинақтауды құрайды.
- Cisco Subscriber Edge Services Manager (SESM) Web-порталы
Cisco SESM желіге қосылған тұтынушыларға қызметтерді таңдау үшін
интерфейсті ұсынуды қамтамасыз етеді. Тұтынушы сетвисті таңдау үшін үй
web-парағына кіре алады. Кейбір жағдайларда қызметтерді таңдау шлюзі
автоматы түрде тұтынушыны үй парағына бағыттайды, мысалы бұл
тұтынушыға жабық сервиске қатынасьы орындамақ болғанда.
- RADIUS Cisco Access Registrar (CAR) сервері
Cisco Access Registrar тұтынушыларды идентификациялау, қандай да бір
қызметтерге
тұтынушыларды
авторизациялау,
статистиканы
жинақтау
функциясын қамтамасыз ететін элемент ретінде қолданылады. CAR SSG және
SESM-пен RADIUS протоколы бойынша әрекеттесетді. Сонымен қатар CAR
функциясына RADIUS протоколы бойынша биллинг жүйесімен немесе
қондырылған АРІ көмегімен біріктірілген мәліметтер қорындағы (биллинг
жүйесінің мәліметтер қоры) статистика синхронизациясы үшін әрекеттесу
енеді. Биллинг үлгісі оператормен, ол ұсынатын қызметтердің құрамы мен
көлеміне байланысты анықталады. Белгілі бір қызмет түрі үшін арнаулы
биллинг сұлбасы қажет болуы мүмкін, мысалы, фильмдер қарау үшін, ойын
серверлері аймағына қатынас үшін.
1.4 Мәселенің қойылымын негіздеу
Жұмыс мақсаты - берілген орындау шарттарын ескеріп, іске асырылуы
кезінде қажетті нәтижеге жету.
Бітіру жұмысын орындаудың алдында келісі мақсаттар қойылған:
Қызылорда қаласындағы байланыс желілерінің өлшемдері мен
құрылымын жете қарау;
20
Triple Play технологиясын талқылап, қалалық желілерін құру
ерекшеліктерімен танысу;
Оңтайландырылатын Ақмешіт ықшам ауданындағы байланысқа деген
сұраныс икемді болатынын бағалау;
Оңтайландырылатын желілердің құрастыруының аса тиімді
жолдарын қарастыру;
Нәтижесінде,
Ақмешіт
ықшам ауданының
қазіргі таңдағы
телекоммуникация нарығы тұтынушы сұраныстарының санды және сапалы
көрсеткіштерімен, жаңа технологиялардың қарқынды дамуымен,
бәсекелестікпен және халыққа байланыс қызметтерін ұсынуға мүдделі
операторлар санының өсуімен сипатталады. Triple Play сервистерін іске
асырған операторлардың бизнесінің рентабельділігі туралы айтуга болады.
Мәліметтер, дауыс және бейнены тарату қызметтері жеке сатып алуы қиын.
Яғни жобаны ақтап шыгу туралы сұрақ туындайды. Негізгі капиталдық
шығындар бас тарату станция қондырғысын сатып алу мен орнатуға, сонымен
бірге QoS механизмдері және көп адресті хабарлаудың (multicast) желілік
платформаларына,
IP-стримерлер
және қондыргыны кодтайтын бейне
серверлерге, басқару (Middleware) және шартты қол жеткізу (CASDRM)
жүйелеріне кетеді.. осы шығындардың мөлшері әр жобада әртүрлі, себебі желі
архитектурасына, абоненттердің саны мен гегорафилық орналасқан жеріне,
желілік қондырғы және бейнесерверлер қажеттілігіне тікелей байланысты.
Жоба мәселелері
- құрылғыны сатып алуға байқау өткізу және оны дер кезінде жеткізу;
- кабельдерді төсеу үшін құрылыс-монтаждық жұмыстарды орындау;
- DSLAM құрылғысын қондырылуын және монтажын бақылу;
- құралғаны ретке келтіру және тестілеу жұмыстарын жүргізу;
- желіні басқару орталығынан құрылғыға орталықтандырылған
техникалық қызмет етуді ұйымдастыру;
- Catalyst ME3550 типтес Cisco құрылғысының қондырылуы мен
монтаждалуын орындау;
- Cisco 7206 NPE-G1, 3x101001000, SSG құрылғысы негізінде
қызметтерді таңдау серверлерінің қеңейтілуін жасау;
- Catalyst ME3750-24TE негізінде 6 қатынас түйінінде Layer2 қызметін
енгізу және инсталляциясын орындау (Catalyst ME3750-24TE сатып алу 2006
жылға жоспарланған);
- Metro
Ethernet
желісінің топологиясының өзгеруі бойынша
жұмыстарды өткізу.
Жобаның техникалық сипаттамалары
Магистралдық деңгейдің ең басты мәселесі болып берілген қызмет
сапасы және минималды ретке келі уақытымен жоғарғы жылдамдықты
транспортты инфрақұрылымды ұсыну табылады.осы кезде, MPLS VPN жеке
виртуалды желі қызметтерін ұсынатын, MPLS PE шекаралас құрылғы түрінде
қатынас түйіндерінің функционалдылығы, сонымен қатар тұтынушылық
21
трафиктің шоғырлануы, қызметтердің
дифференциациясы, жабық
VPN
қауіпсіздігі қамтамасыз етіледі.
Қатынас деңгейі Fast Ethernet негіздік физикалық интерфейсретінде
қолданып, ақырғы тұтынушыға қызметтердің кең спектрін ұсыну үшін керек.
Қатынас түйіндерін орындау үшін жобада түрлі сұранысты тұтынушылардың
негізгі қажеттіліктерін тиімді қамтуға мүмкіндік беретін Catalyst ME3750-24TE
коммутаторлары негізінде сақиналы технологияны қолдану көзделуде.
Және келесі құрылғы қондыру қажет:
- Catalyst 3550 - 2 дана;
- Catalyst 3750-ME - 2 дана;
- SSG Cisco 7206 - 2 дана.
Жобаны іске асыру сстратегиясы
Жобаны іске асыру стратегиясы жобаның барлық мәселелеріе шешуге
және қойылған мақсатқа жетуге араналған процессытер мен нәтижелерді
сипаттайды.
2005-2006 жылы құрылған МДБЖ-ін 21600 ADSL-портқа арттыру:
- техникалық ғимараттарды ұйымдастыруға арналған аудандарды
босату;
- IP DISLAM құрылғыларының қосымша стативтерін орналастыруға
арналған бөлмелерді дайыдау;
- қосымша стрейфтер мен рамкаларды қондыру үшін кросс бөлмелерін
кеңейту;
- қосымша металлқондырғыларды орнату;
- кабель төсеу құрылыс-монтажды жұмыстарын жүргізу;
- күштік кабель төсеу құрылыс-монтажды жұмыстарын жүргізу;
- электрқоректендіруші қондырғыларды қуаттандыру және қосымша
климатотехника құрылғыларын орналастыру;
- Cisco құрылғыларын монтаждау және инсталляциялау;
- IP DISLAM құрылғыларын монтаждау және инсталляциялау;
- L2 қызметін енгізу және инсталляциялау;
- желі топологиясының өзгертілуі.
Аталған жобаның іске қосылуы телекоммуникация нарығын сапалы
байланыс қызметтерімен қанықтыруға, тұтынушыларға жаңа және дәстүрлі
телекоммуникациялық қызметтерді қамтамасыз етуге, басқа байланыс
операторларына жалпы қолданыстағы желілерге қатынасты ұсынуға
мүмкіншілік береді.
22
2 ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫ ТАҢДАУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ
2.1 Triple Play қызметтері
Мағлұматтарды тарату қызметі:
- Ғаламторге шығудың жоғары жылдамдылығы
- Желілік резервті көшірме жасау (Backup)
- Ғаламтордегі персоналды файлдар ресурсы
- Ойын серверлеріне қол жетімділік
Дыбыс тарату қызметі:
- Қалалық және қалааралық телефония
- Дыбыстық пошта
- IP арқылы радиотаратылым
Бейне қызметі:
- IP арқылы телетаратылым (IP-TV, HD-IP-TV)
- Ақылы бейнеарналар PPV (Pay Per View)
- Сұраныс бойынша бейнеVoD (Video on Demand)
- Персоналды бейнемагнитофон PVR
- Бейнетелефония
- Бейне конференция
-Бейнебақылау
Ойын бейне приставкалары
Осы заманның талабына сай тұтынушылар. Жоғары жылдамдықты
ғаламторға тез үйренді. Телефондық модемдер бойынша dial-up технологиясы
арқылы қосылу іске асырылатыны белгілі. Қазір 256 Кбитс жылдамдықтан
төмен ғаламтор қосылу ұсыныстарын табу қиын. Көптеген сұхбаттарға
сүйенсек, ғаламторға қосу қажеттігін көп адамдар ең керекті қажеттілік деп
санайды, және одан тек қиын жағдайда осы қызметтерден бас тартады. Қазіргі
заманға ғаламтор - бұл екі мәтіндік ақпарат емес. Дәстүрлі электрондық пошта
және ICQ қатар әлеуметтік желілердің дамуы ғаламторға қосылған компьютерді
толығымен қатынас және көңіл көтеру құралына айналдырды. Қазіргі заманғы
бейнехостингтар бейнеконтентті жеткізі құралу ретінде теледидармен
бәсекелеске түседі. Файл алмастыратын желілердің құқықтық статусы жайлы
көп таласуға болады, бірақ та қазір ғаламтор арқылы кез келген медиобъекті
алуға болады. Дегенмен, пираттық файл алмасу жүйелері - ең жалғыз тәсіл
емес. Әйгілі iTunes Store үлгісі бойынша жасалған заңды дүкендер бар. Кез
келген ғаламторға қосылған компьютер арқылы цифрлық телефонияның да,
цифрлық теледидардың қызметтеріне ешбір күрделі дене қозғалыссыз
тапсырыс беруге болады.
IP-телефония (Voice over Ғаламтор Protocol - VoIP) - өзіне дәстүрлі
телефонияның және әлемдік компьютерлік желінің мүмкіндіктерін біріктірген,
дауысты IP хаттамасы бойынша пакеттік беру технолгиясы. Бұл технология
23
Ғаламтор
арналарын пайдаланып дауыстық хабарламаларды немесе
ақпараттарды нақты уақыт тәртіптемесінде беруге мүмкіндік береді, бұл
ұсынылатын қызметтердің өзіндік құнын едәуір төмендетеді.
Бейнеконференция, үй қолданушығы бұл қызықты емес, triple play
қызметтінің бизнесіне көбірек талап етіледі. Бейнеконференциялар транспортқа
шығын және бағалы уақытты кетіретін командировканы орнын баса алады.
Қазіргі заманғы бейнеконференциялар тек бейне байланысты ұйымдастырып
қана қоймай, күрделі басқарушылар виртуалды кездесуін жоспарлауға
мүмкіндік береді. Провайдерлердің пікірінше, triple play қызметтері - бүл
бизнесті кеңейтудің керемет мүмкіндігі. Ары қарай өсу стратегиясы - бұл не
географиялық экспансия, не қодансытағы инфрақұрылым негізінде жаңа
қызметтерді көрсету (triple play қызметтерінің негізгі идеясы осы) біздің
елімізде бірінші бағыт болшағы бар болып көрінеді, ал батыста мұндай
стратегия өз күшін жоғалтқан, провайдерлердің triple play мультисервистік
желіден басқа альтернативтері
қалмады.
Triple play технологиясының
қызметтері сервисінің маңызды бір аспектісі - бұл көп қолданушыларға дәл
қандай технология негізінде тұтынатыны қызықты емес. Одна да оның бағасы
мен сапасы маңызды рөл атқарады. Осы тұрғыдан triple play технологиясы
тұтынушыларға да, провайдерлерге де өте қызықты болуы мүмкін. Өздеріңіз
шешіңіз, triple play қызметтерін көрсету үшін теледидар үшін, телефония үшін,
ғаламтор үшін бір инфрақұрылымды жабдықтау жеткілікті. Әрине жаңа
қызметтері
қосымша серверлер мен бейнеконтент
( IPTV үшін )
өндірушілерімен келісім шарт жасауға шығынды кетеді, бірақ бұл үш әртүрлі
инфрақұрылымды бір уақытта қызмет көрсетуімен салыстыруға келмейді.
Сондықтан, Triple play технологиясы алдыңғы үйреншікті телефония мен
теледидардан асып түседі. Тriple play технологиясының тағы бір еркешелігі
тұтынушы соңғы кезде заңды контентті сатып алуға дайын болып жүр.
Әрине көп жағдайда, Triple Play қызмет түрі жекеменшік секторымен
ассоциирленеді, бұл жайт телетаратылым (IP-TV), ақылы телеарналар және
сұраныс бойынша бейне (VoD) сияқты қызмет түрлеріне деген сұранысқа қарап
түсіндіріледі. Бірақ та бұл үй тұтыншыларымен қолданылатын қыметтердің
толық тізімі емес. Бейне қызмет түрімен және кеңжолақты ғаламторға шығумен
қоса, операторлар IP-телефонияны (қалааралық және мемлекетаралық
байланысты қоса есептегенде), бейнетелефония, ойын серверлерына жетімділік
және ойын қоюшылары (xbox, PlayStation және т. б.) қосылуды, цифрлы
музыкалық орталықтарға ғаламтор арқылы радиотаратылым және цифрлық
музыка архивтарына қол жетімділікті ұсынуда. Сондай-ақ кеңжолақты
жетімділік қосымша мүмкіншіліктерге жол ашуда: Тұтынушы қызметтерді өзі
инициерлей алады, мысалы, пәтерде немесе қала сыртындағы үйде
бейнебақылау. Бұл қызмет түрінің рыногын тез қалыптасуына үлкен үлес қосып
отырғын инженерлік құралдардың өндірушілері және ақылды үйлерді
тұрғызуға қызығушылық танып отырған құрылыс фирмалары.
24
Бірқатар қызмет түрлері,
бейнетелефония,
бейнебақылау, желілік
қорларға қосылу және сол сияқтылар кері байланыс арнаға деген талапты
арттыра түсіруде. Сондықтан бұл жағдайда ethernet-қосылу (ETTH),
асимметриялы қосылу жылдамдықты ADSL-ге қарағанда артығырақ болып
отыр.
Кеңжолақты желілерге тағы бір критикалық жүктеме, ол бейне
көрсеткіші - жоғары анықтылықтағы теледидарға HDTV деген үлкен
сұраныстың өсуі. Бұл стандарт сапаны және бейне бейненің рұқсатын анғұрлым
арттыра түсуде, сонымен қоса дыбыстық сүйемелдеу (DolbyDigital 5.1
деңгейіне шейін). HDTV 16:9 форматында, 1920 x 1080 (1080i) және 1280 x 720
(720p) рұқсатында істеуге мүмкіншілік береді, сонымен қоса секундына 60 кадр
ойнатады. Әсіресе HDTV-дің DVD-ден артықшылығы диоганалі 21-ден үлкен
телевизор мен плазмалық панелдерді қолданғанда айқын көріне түседі.
Қазіргі күні нарықта HDTV форматында фильмдерді жаппай көбейту
үшін керекті сыйымдылықты қамтамасыз ететін таратушылар жоқ. IP желісі
арқылы HDTV-ді толық ағында тарату үшін 16-20 Mбитс-ті жолақ қажет.
Мұны тек ethernet-қосылысы арқылы ғана жүзеге асыруға болады.
Ең соңғы желілік қызмет түрліріне үлкен сұранысқа ие екінші тағы да бір
үлкен нарық сегменті, ол корпаративтік тапсырысшылар. Үй тұтынушыларына
қарағанда, олар IP-TV қызмет түріне қызығушылықты азырақ дәрежеде
тудыруда. Олар үшін жоғары жылдамдықты ғаламтортің мәртебесі жоғарырақ,
себебі олар локалді желілерді орталық офиспен және филиалдарды, офистік IP-
телефония, дыбыстық және бейнеконференциалар, үлестірілген корпаративтік
өңдеу орталықтары мен сақтау орталықтарын байланыстырады.
Осылайша, Triple Play технологиясы, байланыс операторларының
көрсететін қызмет түрлерін корпаративтік және жекеменшік тұтынушылар
үшін үлкен спектрде қамтамасыз ете алады.
2.2 Triple Play қызмет түрін байланыс операторлар желілеріне енгізу
Қазіргі күні Triple Play-дің барлық қызмет түрі үшін ең тиімді нұсқасы ол
IP негізіндегі ортақ транспорттық желі екендігі барлығына да айқын болды.
Келесі ұрпақ желілерін құру барысында барлық делік жобаларда MPLS
технологиясын қолданады. Бұл технология мағлұматтар ағынын ортақ
транспорттық желіде қорғалған виртуалды VPN желілерді изолирлеуге
мүмкіндік береді.
Жақында екі жыл ішінде IP-TV желілері іске асырудың технологиялық
мәселелер деңгейін төмендеуін күтуге болады. Бағасын түсіру арқылы халықты
қызықтыру IP-TV желілері инвестициялау және кең құрылысы үшін
экономикалық пайдылы жағдай туғызыды. 3-4
жылдан кейін
IP-TV
технологиясына ауысу кең таралған және жоғары табысты технологиялар
қатарына жатқызуға болады.
25
Triple Play
-
телекоммуникациялық желісі барлық құрылған
телекоммуникациялық кешендерді біріктіреді. Сіз үйде немесе жұмыста немесе
достарыңызда қонақта жүріп бір телефондық нөмірмен қолдана аласыз.
Телебағдарламалармен бірге радиобағдарламаларды тыңдауға, желілік
компьютерлік ойындар ойнауға және web-чатпен қолдануға болады. Көркем
және дерек фильмдер желілік серверде сақталады және сіздің сұранысыңыз
бойынша теледидар экранында көрсетіледі.
Triple Play технологиясының мәні: кең жолақты енудің бір арнасына
қосылу арқылы, абонент үш сервисті пайдалана алады:
жоғары жылдамдықты Интернет;
сандық теледидар;
телефония;
Triple Play технологиясының ең негізгі тиімділігі болып
- тұтынушыға
арналған барлық қызметтердің біріктірілуі. Енді сіз бұрынғыдай әр қызметке:
телефон, Интернет және теледидарға үш түрлі төлемақы төлемейсіз. Бұл
барлық стандартты және интерактивті байланыс қызметінің
бағасынтөмендетеді. 2.2 суретте Triple play қызметін басқару сұлбасы
көрсетілген.
2.1 Сурет - Triple play қызметін басқару сұлбасы
Басқарудың Тriple play қызмет көрсету позициясын операторлар жүйесі
жауап беретін талапқа сай тұжырымдауға болады.
Біріншіден, абонентке ауқымды спектрден қызмет көрсетуді таңдау
еркін ұсыну.
26
Екіншіден, екі жақтан (тұтынушы жағынан және провайдер жағынан)
қызмет көрсетудің икемді басқаруын қамтамасыз ету.
Үшіншіден, SIА параметрлерін анықтау және олардың механизмін
бақылауға алу.
Сонында байланыс операторы қызмет көрсетуінің есептеу жүйесінің
икемділігі мен дәлдігін кепілдендіру.
Әрине, басымдықтардың өзгеруі желістердің өз функцияларын
орындаудағы техникалық дайындығына әсер етпеуі керек, сондықтан барлық
құрылым жабдығының жағдайына үнемі мониторинг жүргізудің ролі артуда.
Байланыс операторы үшін келтірілген талаптарды орындау бағдарламалы
қамтамасыз етуді өз бизнесін қолдау үшін кең қолданғандығын білдіреді.
Телекоммуникациялық бизнес үшін белгіленген
Ақпарат
қамтамасыздандырудың сенімділігінен, өнімділігінен, сапасынан қызмет
көрсетудің сапасы ғана емес, сонымен бірге оны ендіру шығынының өтеуі де
тікелей тәуелді.
Мультисервистік желістерді ендірудің ең маңыздысы абоненттердің өз
талаптары негізінде қызмет көрсету деңгейі тапсырмасына көзқарас болады.
Сол талаптарды есепке ала отырып, оператор сервис сапасының қажетті
деңгейін анықтайтын бастапқы параметрлерін тұжырымдайды. Оларды
тораптар элементі қамтамасыз ету керек.
Сондықтан қазір байланыс операторларына мониторинг жүйесін тек
апатты оқиғаларға ғана емес, SLA басқару жүйесі мен жұмыс мінездемесіне
(Fault Management + SLA Management + Performance Management) пайдалану
тиімді. Бұл ретте қызмет көрсетудің кірісіне тікелей әсер ететін SLA
Management функционалы бірінші орынға шығады. G.1000 ITU-T (Байланыс
құралдарының қызмет көрсету сапасы: құрылым және анықтама) ұсыныстары
негізінде қызмет көрсету сапасы түсінігінде, қызмет көрсетудің техникалық
көрсеткіштерінен басқа, абоненттің байланыс операторымен өзара
байланысының сапасы да түседі.
Бұнымен төмендегілер түсіндіріледі:
- көрсетілетін қызмет көрсету спектрі туралы алдын-ала жарнамалы
ақпарат;
келісімшарттың анықтылығы мен икемділігі;
абонентке байланыс желін ұйымдастыру және оны желіске қосу;
ақпараттар алмасуының қауіпсіздіген қамтамасыз ету;
абоненттерге тиімді қызмет ұйымдастыру және анықтама қызметінің
жауап беру уақытын барынша азайту;
пайдаланылған қызмет көрсету төлемі есебінің дәлдігі.
27
2.2 Сурет - Бір оператордың Triple Play қызметін таратудың құрылым сұлбасы
Triple Play-дегі Интернет қызметінің артықшылықтары. Жедел интернет.
Оптикалық-талшықты желілерді құру үшін қолданылатын технологиялар
мәліметтерді
тасымалдауда жоғары жылдамдықты қамтамасыз етеді.
Абонентке дейінгі Соңғы миль FastEthernet 100BaseTX (100 Мбитс-қа дейін)
технологиясы бойынша қамтамасыз етіледі, ал байланыстың магистральды
каналдарына желістер торабына қосу GigabitEthernet (1000 Мбитс-ға дейін)
оптикалық канал арқылы қосылып, бөтелкенің тамағы эффектісінің пайда
болуына жол бермейді. Интернетке жылдам енуден басқа, қолданушы қосымша
сервистерді қолдана алады:
желі ішінде-сыртында шоғырланған файлалмасу сервисі;
лезде хабар алмасудың шоғырланған қызметі;
қолданушының желідегі табақжадысын қашықтан қолдану қызметі.
Triple Play-дегі IP-телефония қызметінің артықшылықтары. Дыбыстық
дерек қызметі бүгінгі таңда тек IP-телефония қызметімен ғана шектелмейді.
NGN желісімен дыбыстың тарату мүмкіндігін қолданатын негізгі қызметтері:
телефония (жергілікті, қалааралық, халықаралық);
эфирдік және цифрлық радиостанцияларды тарату;
дыбыстық конференция қызметі (бейнеконференциямен бірге немесе
бөлек).
Сондай ақ Triple play пакетіндегі телефония қызметін қолданып, абонент
қосымша функцияларды қолдана алады:
бір нөмір принципі;
келесі роумингпен қоңырау сәйкестілігі;
дыбыстық пошта;
шақыруды ұстап қалу;
телефон нөмірінің мобильділігі және т.б.
Triple Play-дегі IP TV қызметінің артықшылықтары. iD TV интерактивтік
теледидары - бұл қарапайым теледидарға қарағанда, анағұрлым көбірек. Бұл
28
жазылушы үшін жақсы көретін телеарналарын қарап шығу кезінде
жайлылығын және қолайлығын көтеруге бірегей мүмкіншілік!
iD TV интерактивтік теледидарының артықшылықтары әдеттегі теледидарлық
мәлімдеу технологияларына жетпейтін интерактивтіліктен тұрады, ол қызмет
пен абоненттің екі жағына да ақпаратты тапсыру мүмкіндігін береді, көбінесе,
абонентке контентті басқару мүмкіншілігін ұсыну. Нені көргім келеді, соны
көру - әдеттегі ақылы ТД ұсынатын мүмкіншілік, қашан көргім келеді, сонда
көру мүмкіншілігі талап етілетін қазіргі заман пайдаланушыларына
ұнамайды.
Сұраныс бойынша бейне базасы негізінде ВидеотекаАудиотека,
абоненттердің сұрауы бойынша аудио визуалды туындыларды жекелей
қараутыңдау;
- Near VOD (NVOD) технологиясы базасында Виртуалды кинозал,
бірнеше ТВ арналарында берілген кесте бойынша бейнебағдарламаны
трансляциялау (көптеген абоненттердің біруақытта көруі);
-Желілік бейнемагнитофон (nPVR), абоненттердің қалауы бойынша
бағдарламаны көру және жазу;
Аралас бейнекөрсетілім (Time shift TV), ТВрадио арналардың үзіліссіз
жазбасы және белгілі уақыт аралығында кез келген абоненттің сұранысы
бойынша көрсету мүмкіндігі бар архивті пайдалану. 2.4 суретте IPTV-дің
жеткізу қызметінің жалпы сұлбасы көрсетілген.
2.3 Сурет - IPTV-ді жеткізу қызметінің жалпы сұлбасы
Тарату жүйесі middleware-ден контентке қатынауы туралы абоненттердің
сұранысын алады, минималды жүктелген және абонентке максималды жақын
қандай серверде талап етілген мәліметтер орналасқанын анықтайды және
абонентке таңдалған серверден оларды алуға рұқсат береді. RTSP протоколы
бойынша береді, ал жазуды multicast-тобын ұстап алу жолымен жазады,
осылайша тірі эфирдің және желілік бейнемагнитофонның паузасы болады
29
Трафик тарату әдістері. IP-желісі арқылы трафик таратудың негізінен үш
әдісі бар: Unicast, Broadcast, Multicast. Осы әдістердің айырмашылығын түсіну
IPTV артықшылықтарын түсінуге және IP-желісі арқылы трансляция
ұйымдастыру үшін маңызды болып келеді. Осы үш әдістің әрқайсысы
шешімдеріне сәйкес IP-адрестердің тағайындалуының әртүрлі типін қолданады
және олардың қолданыс трафигінің көлеміне әсер ету дәрежесінде үлкен
айырмашылық бар.
Unicast трафигі (бірмақсатты десте тарату) арнайы сипаттағы сервистер үшін
қолданады. Әрбір абонент өзінше, ыңғайлы уақытта арнайы бейне контент
сұрауы мүмкін.
2.4 Сурет - Multicast трафигі
Multicast трафигі IP-адресінің арнайы класын қолданады, мысалы
адрестер диапазоны 224.0.0.0 ... 239.255.255.255. Бұл IP-адрестер D класына
жатуы мүмкін. Unicast трафигіне қарағанда multicast трафигі
жалғыз
компьютерге (немесе STB) негізделген болып келмейді. Multicast трафигінің
таратуы 2.16 суретте көрсетілген.
Мәліметтер multicast IP-адресінің біреуі бойынша таралып жатқан кезде,
арнайы мәліметтер қабылдағыш оны қабылдауға немесе қабылдамауға шешім
қабылдай алады, яғни абонент бұл арнаны қарайды ма немесе қарамайды ма.
Таратудың мұндай әдісі IPTV операторының бас жабдығы көптеген белгіленген
адрестер бойынша мәліметтердің жалғыз бір ағынын жібере алатындығын
көрсетеді.
Бұл таратудың broadcast-тан айырмашылығы, абонент мәліметтерді
қабылдау немесе қабылдамау туралы шешім қабылдай алады. IP-желісінде
multicast таратуын ұйымдастыру үшін multicast-ты қолдайтын
маршрутизаторлар болу қажет. Маршрутизаторлар жіберу тобының күйін
тексеру үшін (яғни, желінің сол немесе басқа соңғы түйінінің сол немесе басқа
топтың мүшесіне жататындығы) IGMP протоколын қолданады.
IGMP протоколының жұмыс істеуінің негізгі ережелері келесідей:
30
- желінің соңғы түйіні жіберу тобына қосылуының басталу процесін
қамтамасыз ету үшін report күйінде IGMP дестесін жібереді;
- түйін жіберу тобынан ажыраған кезде ешқандай қосымша дестелер
жібермейді;
- multicast маршрутизаторы белгілі уақыт интервалы сайын желіге
IGMP сұрауын жібереді;
- ерілген түйіннің ең болмағанда бір клиенті болған кезге дейін түйін
әрбір жіберу тобы үшін жауапты IGMP дестесін жібереді.
Желінің магистральды бөлігінің multicast трафигімен жүктелуі желіде
трансляцияланатын арналардың санына тәуелді. Gigabit Ethernet желісінің
жағдайында, егер магистральды трафиктің жартысын multicast тарату үшін
бөлетін болсақ, біз 100 шақты телебейнелік MPEG-2 арнасын аламыз, әрбір
арна 5 Мбсек мәліметтер тарату ағынына ие.
IPTVжелісінде біруақытта тарфиктің үш түрі де (broadcast, multicast,
unicast) қатысады. Желінің тиімді өткізу қабілеттілігін жобалай отырып
оператор трафик көлеміне әртүрлі IP-адресация технологиясының әртүрлі әсер
ету механизмін ескеру қажет.
31
3 ТЕХНИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕЛУ БӨЛІМ
3.1 Желі жүктемесін есептеу
Желі жүктемесін есептеу үшін бізге келесі параметрлерді есепке алу
қажет:
- OLT мен ONT арасындағы қашықтық;
- сплиттерден сплиттерге дейінгі қашықтық;
- сплиттерден ONT-ға дейінгі қашықтық;
- кәбілдегі өшулік;
- сплиттердегі өшулік;
- оптикалық бюджет.
Біздің жағдайымызда оптикалық бюджет -3 дБ-ден -20 дБ-ге дейінгі
диапазонда болады. Яғни, әрбір желідегі ONT-ға -3 дБ-ден көп емес және -20
дБ-ден кем емес белгі келіп түсуі қажет.
ONT-ға келіп түсетін белгі деңгейі мынаған тең:
PONT POLT L fiber Lsplitter
Сымжелі кесіндісіндегі өшулік мынаған тең, дБ:
.
(3.1)
L fiber S Ln ( 1)
,
(3.2)
мұндағы: S - аумақ ұзындығы, м;
Ln - сымжелінің номиналды өшулігі, 0,22 дБм-ге тең егер толқынның
ұзындығы1550 нм болса.
Бір тармақтағы бір сплиттерде өшулік мынаған тең, дБ:
Lsplitter 10 log
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
7
8
9
АНДАТПА
Бұл дипломдық жұмысында Triple Play технологиясын Қызылорда қаласы
Ақмешіт ықшам ауданында қолданысындағы Metro Ethernet мультисервистік
деректер тарату желілері негізінде жобалау қарастырылған. Қазіргі күні Triple
Play-дің барлық қызмет түрі үшін ең тиімді нұсқасы ол IP негізіндегі ортақ
транспорттық желі. Бұл технологияның іске асырылуының ақиқат шешімі -
жаңа жоғары жылдамдықты ADSL2+ құрылғысымен ІРTV цифрлық
теледидардың бас станциясын құру болып табылады.
Өндірістік бөлмедегі табиғи және жасанды жарықтандыруды есептеп,
өміртшілік қауіпсіздік пен еңбек шарттары сақталынды.
АННОТАЦИЯ
В данной дипломной работе рассмотрена проектирование технологии
Triple Play в микрорайоне Акмечеть города Кызылорды на базе существующей
мультисервисной сети передачи данных Metro Ethernet. Сегодня очевидно, что
оптимальный вариант для всех услуг Triple Play - единая транспортная сеть на
базе IP. Истинное решение реализации этой технологии является внедрение
головной станции цифрового телевидения ІРTV с новым высокоскоростным
оборудованием ADSL2+.
Рассчитано природное и искуственное освещение в производственном
помещении, соблюдены условия безопасности жизнидеятельности и труда.
ABSTRACT
In this diploma project deals with the design of technology in the district Triple
Play Akmechet Kyzylorda city on the basis of the existing multi-data network Metro
Ethernet. Today it is obvious that the best option for all services Triple Play - unified
transport network based on IP. True solution to this technique is the introduction of
digital television headend ІRTV equipment with new high-speed ADSL2 +.
Calculated natural and artificial lighting in the workplace, the conditions
zhiznideyatelnosti Security and Labour.
10
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
1 TRIPLE PLAY ТЕХНОЛОГИЯСЫН ТАЛДАУ
1.1 Ақмешіт ықшам ауданының сипаттамасы
1.2 Triple Play технологиясы қолданатын Metro Ethernet
1.3 Желі архитектурасы
1.4 Мәселенің қойылымын негіздеу
2 ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫ ТАҢДАУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ
2.1 Triple Play қызметтері
2.2 Triple Play қызмет түрін байланыс операторлар желілеріне енгізу
3 ТЕХНИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕЛУ БӨЛІМ
3.1 Желі жүктемесін есептеу
3.2 Triple play желінің жүктемесін және трафигін есептеу
3.3 Оптикалық талшықтың негізгі сипаттамаларын есептеу
3.4 Қызмет сапасын қамтамасыз ету көрсеткіштері мен механизмдері
7
8
8
10
12
14
17
17
19
26
26
28
37
40
3.5 Triple Play технологиясындағы VoIP қызметін пайдаланғанда кешігуді 43
және жалпы кідірісін есептеу
3.6 Өткізу қабілеттілігі
4 ӨМІРТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ
4.1 Еңбек шартының жағдайына талдау жасау
4.2 Жасанды жарықтандыру жүйесін
4.3 Табиғи жарықтандыруды есептеу
4.4 Қоршаған ортаны қорғау
5 БИЗНЕС - ЖОСПАР
11
45
50
50
51
54
57
61
5.1 Түйіндеме
5.2 Жобаны енгізу стратегиясы
5.3 Жобаның мақсаты және талаптары
5.4 Маркетингтік жоспар
5.5 Жобаның инвестициялық жоспары
5.7 Экономикалық тиімділік көрсеткіштерінің есебі
ҚОРЫТЫНДЫ
Әдебиеттер тізімі
А қосымшасы
Ә қосымшасы
12
61
62
62
62
63
63
73
74
75
76
КІРІСПЕ
Triple Play
-
телекоммуникациялық желісі барлық құрылған
телекоммуникациялық кешендерді біріктіреді. Сіз үйде немесе жұмыста немесе
достарыңызда қонақта жүріп бір телефондық нөмірмен қолдана аласыз.
Телебағдарламалармен бірге радиобағдарламаларды тыңдауға, желілік
компьютерлік ойындар ойнауға және web-чатпен қолдануға болады. Көркем
және дерек фильмдер желілік серверде сақталады және сіздің сұранысыңыз
бойынша теледидар экранында көрсетіледі.
Triple Play технологиясының мәні: кең жолақты енудің бір арнасына
қосылу арқылы, абонент үш сервисті пайдалана алады:
жоғары жылдамдықты Интернет;
сандық теледидар;
телефония;
Triple Play технологиясының ең негізгі тиімділігі болып
- тұтынушыға
арналған барлық қызметтердің біріктірілуі. Енді сіз бұрынғыдай әр қызметке:
телефон, Интернет және теледидарға үш түрлі төлемақы төлемейсіз. Бұл
барлық стандартты және интерактивті байланыс қызметінің бағасын
төмендетеді. IP-теледидары экзотикалық және қымбат цифрлық анықталмаған
технология ретінде біздің елімізде қалыптасқан. Соңғы кездері IP-TV жаппай
еңгізуге қарсы болатын техникалық және экономикалық мәселелер толығымен
жойылмаса да, өз күшін жоғалта бастады. MPEG-4 құрылғысы қолайлысы мен
көп таралғаны болып бара жатыр. xDSL технологиясының жаңа жоғары
жылдамдықты желі негізінде тәжірибиелік орындалуында жетістіктерге жетті,
ADSL2+ және VDSL түрі біздің елімізде ІР - теледидар болашағын оптимистік
бағалауға негіздейді. Жоғары жылдамдықты үй ғаламторіне қосылу және
халықтың оған деген өзгеруіндегі прогресс маңызды деп саналады.Қазіргі таңда
күрделі қалаларда DSL немесе Ethernet желілері негізінде жоғары
жылдамдықты ғаламтор халықтың әлеуметті сәтті тобына жататын әрбір
төртінші жанұяда бар. Бұл әлеуметтік қабат үшін ғаламтор міндетті тұтыну
компоненттерінің біріне жатады. IP-TV over Docsis негізгі жүзеге асырылған IP-
TV қызметтерінің кабелдік теледидар операторлар арқылы технологиялық
еңгізуін болжауға болады. Docsis 3.0 ақпарат тарату стандарты пайда болуымен
мұндай қызықты гибрид технологиясын күтуге болады. Жақында екі жыл
ішінде IP-TV желілері іске асырудың технологиялық мәселелер деңгейін
төмендеуін күтуге болады. Бағасын түсіру арқылы халықты қызықтыру IP-TV
желілері инвестициялау және кең құрылысы үшін экономикалық пайдылы
жағдай туғызыды. 3-4 жылдан кейін IP-TV технологиясына ауысу кең таралған
және жоғары табысты технологиялар қатарына жатқызуға болады.
13
1 TRIPLE PLAY ТЕХНОЛОГИЯСЫН ТАЛДАУ
1.1 Ақмешіт ықшам ауданының сипаттамасы
Ақмешіт ықшам аудан - қала ішіндегі тұрғын үйлер және мәдени -
тұрмыстық қызмет көрсету мекемелері шоғырланған шағын құрылым. Оның
жалпы ауданы 20 - 35 га жерді құрайды. Шағын қалаларда ықшам аудан
тұрғындарының саны 4 - 5 мыңға, орташа және үлкендерінде 6 - 12, ал
ірілерінде 15 - 20 мыңға дейін жетеді. Негізгі транспорттық құрал: автобус
және бағыттық такси.
Аудан қала талаптарына сай гүлденген. Жерасты коммуникациялар
қазіргі заман талаптарына сай дамыған және қолдануға ұсынылған, олар:
суқұбырлары тораптары, факелді коммуникация, жылу торабы, телефондық
коммуникация, жерасты ЛЭП кабелдері мен байланыстар. Климаты
континенталды қыста суық, қары аз, ал жазда ауа ыстық, құрғақ болып келеді.
Жерасты суларын 2,3-2,8 м тереңдікте алуға болады. 1.1 суретте Ақмешіт
ықшам ауданының картасы көрсетілген.
1.1 Сурет - Ақмешіт ықшам ауданының картасы
Жобаны іске асыруға таңдалған аудан территориясында Сырдария өзені
мен Сарқырама каналы өтеді. Ауданның сейсмикалық шыдамдығы-6 балл.
14
Қазіргі уақытта Қызылорда қаласындағы телекоммуникациялық торап
цифрлық жабдықтар негізінде құрылған. Қаланың жергілікті тораптарында тек
қана цифрлық автоматты түрдегі телефондық стансалар әрекет етеді:
Сонымен, Қызылорда қаласының барлық ведомствалық стансалары
сиымдықтарын қосып септегенде, жалпы ГТС торабының сиымдылығы 102638
нөмірді құрайды.
Қызылорда қаласының ГТС торабында нөмірлеудің бесорынды жүйесі
қолданылады.
2007 жылы Қызылорда қаласында Metro Ethernet торабының құрылу
жобасын іске асыру қарастырылған. Мультисервистік жету технологиясын
қолдануда қаланың телекоммуникациялық торабын кеңейту Metro Ethernet
жобасының тиімділігін арттыруға алып келеді.
Бұл дипломдық жұмысында Қызылорда қаласындағы орталық АМТС-26
Ақмешіт ықшам ауданындағы
АТС-22 жобаланады . Ақмешіт ықшам
ауданында 4-5 қабатты үйлер тұрғызылған. Сол ауданға Triple Play
технологиясын жобалау қарастырылады.
2009 жылдың ішінде Қызылорда облыстарында телокоммуникация
желілері жаңартылып, оңтайландырылды және 100 пайыздық цифрландыру іске
асырылды. Қызылорда облысы телокоммуникация желілері 100 пайыздық
цифрландандырылған облыстардың қатарына жатады, және бұл көрсетілетін
қызметтер сапасы жақсарып кеңейе түсті.
2009 жылы Облыстың ауылда қоныстанған пункттерді дамыту және
Облыстың барлық мектептерін телефондандыру және инвентарлау секілді
мемлекеттік бағдарламалар жүзеге асырылды және аяқталды. 2010 жылдың
қаңтары күнгі жағдай бойынша, Қазақтелеком ҚТО телекоммуникация
желісінде 489 АТС қызмет етеді. АТС-тың өсу саны 2008 жылдың осындай
кезеңімен салыстырғанда 47 (данаға) өсті, ол 110,6% -ды құрайды. АТС-ты
цифрландыру деңгейі 78,4%-ды құрады және алдыңғы кезеңмен салыстырғанда
8,4% -ға өсті.
Жұмыс істеп жатқан емдеу-алдын алу мекемелерінің жалпы 29 санынан,
2010 жылдың қаңтары күніне 29 мекеме телефондандырылды. 2009 жылдың
жаңа орнатылған телефондар саны 29 130 бірлікті құрады. Қала аумағындағы
жалпы саны 328 мектептің, барлығы телефондандырылды.
Қолданыстағы сақина бойынша арнадар санын көбейту үшін SDH
қондырғысын кеңейту жүзеге асырылған. Metro-Ehternet құрылғыларын
эксплуатацияланған және Megalainе қызметтерін ұсыну басталған.
2010 жылдың қаңтарына дейін Ғаламторды пайдаланушылардың саны
147 647 бірлікті құрады, өткен жылдың осындай кезеңімен салыстырғанда, (111
062 бірлік) өсу - 133,0%-ды құрады. Ғаламтортды пайдаланушылардың жалпы
147 647 бірлік санынан, 133 388 бірлігі ADSL технологиясы бойынша
кеңжолақты қосылу қызметі қосылды, бұл 90,3%-ды құрайды.
Қазақтелеком ҚТО-ның Қызылорда қаласында 250 мыңға жуық
тұтынушысы болса, соның 150 мыңға жуық жеке тұлғалар. Олардың
15
әрқайсысының үйінде желі тартылған, бірақ ғаламтор және кабельді теледидар
бәрінде орнатылмаған. Кейбірі оны толқынды байланыс арқылы алып отыр.
Бірақ оның сапасының төмен екендігін, бәсекелестікті ескере отырып, мекеме
қызметкерлері жаңа технологияны қолданысқа енгізді. Акционерлік қоғам осы
уақытқа дейін өз тұтынушыларын бір телефон желісі арқылы ғаламтор пен
телефон жүргізіп отырса, енді ол тіптен кеңейіп үш бірдей қызметті атқаруға
көшті. Яғни, қарапайым телефон желісі арқылы қызметтің үш түрі көрсетіледі.
Олар: телефон, ғаламтор және кабельді теледидар. Осы қызмет түрі аталмыш
агенттіктің көрсетілім алаңына қойылған. Көрсетілім алаңының басты міндеті -
Қазақтелеком АҚ жетекші байланыс операторы ұсынатын жаңа технология,
қызмет және сервис туралы қызметтерді пайдаланушылардың хабардар болуын
барынша көтеру.
Агентікте орын алған Triple play (үшеуі біреуде) - телефон (IP-
PHONE), деректер беру (ғаламтор) және теледидар (IP-TV) тұжырымдамасы
бойынша телекоммуникация қызметінің жиынтығын көрсетеді. IP-TV - бұл
әдеттегі қызметтерді ғана емес, сонымен қатар қосымша сервистерді ұсынуға
мүмкіндік беретін, интерактивті цифрлы теледидар. IP-PHONE артықшылығы,
бизнес үшін қажетті қызметтерді кеңейту ғана емес,
компьютерлік
технологиямен, офистік қосымшалармен, электронды пошталармен және т.б.
толық біріктіру болып табылады. Бұл қызмет түрі қазір сынақ мерзімінде
жұмыс істеуде. Осы жылдың қыркүйегінен бастап қолданысқа енгізіліп,
шамамен 4000 тұрғынға қызмет көрсету көзделуде. Келсі жылы 10-12 мың
тұрғынға қызмет көрсетсек деген ниетте. Шығыс-3 Агенттігінде ноутбук,
қалта компьютерлерін, смартфондарды пайдаланушылардың, Wi-Fi сымсыз
радиобайланыс технологиясы бойынша Ғаламтор желісіне қосылуға мүмкіндігі
бар. Сондай-ақ, бұл жерде WLL CDMA радиоқосылу қызметі және үйде де,
сонымен бірге офисте де қолдану үшін ыңғайлы Wi-Max кеңжолақты сымсыз
байланыс технологиясы қызметі ұсынылады.
1.2 Triple Play технологиясы қолданатын Metro Ethernet желілері
Metro Ethernet
технологиясында жоғарғы жылдамдықты деректерді
тарату желісін құру Cisco компанииясының құрылғысы негізінде
орындалады. Желі құрылымы Қазақтелеком ҚТО-ның қолданыстағы
оптоталшықты желісі қалаған іргесіне сәйкес. Ол IPМPLS технологиялы
Cisco 7609 құрылғысы негізінде 10 Gigabit жылдамдықты орталық
сақинадан және Catalyst 3750 Metro құрылғысы негізінде трафик
агрегациясы жылдамдығы 1 Gigabit төрт кіші сақиналардан тұрады. Metro
Ethernet желісіне қатынас ретінде Corecess 6800 (6804) құрылғысының
негізіндегі Corecess фирмасының мультисервистік платформасы
қолданылады. Аталған құрылғы үш қатынас құрылғыларын біріктіреді кәдімгі
DSLM, NAS (қатынас сервері) және бағыттаушы. Аталған желінің құрылысы
Алматы телекоммуникация қызметтері нарығында Қазақтелекомның
16
қосымша табысын арттыруға және Ғаламтор-қызметтерінің, және де жаңа
қызметтерді (интеллектуалды ІР-қызметтері, жеке виртуалды желілер) ұсыну
спектрін кеңейту арқылы бәсекелесті позицияларын нығайта алады.
Сол сияқты
аталған жобаның іске асырылуы 1-де 3 (Triple
Play)техникалық шешімінің негізін құрып, жаңа ұрпақ желісін құруға (NGN)
мүмкіндік береді. Жалпы аталған мәселелердің шешілуі қолданыстағы
абоненттерді сақтап, жаңаларын тартуға, табыстың артуына, компания
беделінің артуына, негізгі бихнес-процесстердің уақыттық циклдарының
қысқаруына және көрсетілетін қызметтердің жоғары сапасын ұстануға
бағытталған. Бұл өз кезегіде Қазақтелекомға телекоммуникация
нарығындағы дара позициясында қалуға септігін тигізеді.
Ақмешіт ықшам ауданының қазіргі таңдағы телекоммуникация нарығы
тұтынушы сұраныстарының санды және сапалы көрсеткіштерімен, жаңа
технологиялардың қарқынды дамуымен, бәсекелестікпен және халыққа
байланыс қызметтерін ұсынуға мүдделі операторлар санының өсуімен
сипатталады.
1.2 Сурет - ADSL технологияларының қосылуы
2007 жылы құрылған Metro Ethernet деректерді беру желісі Ақмешіт
ықшам аудан бойынша аймақтық бөлінген 3 түйіннен тұрады. Metro Ethernet
деректерді беру желісінің магистралді деңгейі - аймақтық бөлінген қалалық
байланыс түйіндерін біріктіретін MPLS магистралі.
Түйіндер 10Гбит Ethernet ОТТЖ-на қосылған. Магистралды түйіндер
ретінде жоғары өнімділікке және функционалдылыққа ие MPLS CISCO 7609
коммутаторлары пайдаланылады. Әрбір қатынас түйіні PPE-router түрінде
орындалған.
17
Магистралдық деңгейдің ең басты мәселесі болып берілген қызмет
сапасы және минималды ретке келі уақытымен жоғарғы жылдамдықты
транспортты инфрақұрылымды ұсыну табылады.осы кезде, MPLS VPN жеке
виртуалды желі қызметтерін ұсынатын, MPLS PE шекаралас құрылғы түрінде
қатынас түйіндерінің функционалдылығы, сонымен қатар тұтынушылық
трафиктің шоғырлануы, қызметтердің дифференциациясы, жабық VPN
қауіпсіздігі қамтамасыз етіледі.
Қатынас деңгейі Fast Ethernet негіздік физикалық интерфейс ретінде
қолданып, ақырғы тұтынушыға қызметтердің кең спектрін ұсыну үшін керек.
Қатынас түйіндерін орындау үшін жобада түрлі сұранысты тұтынушылардың
негізгі қажеттіліктерін тиімді қамтуға мүмкіндік беретін Catalyst ME3750-24TE
коммутаторлары негізінде сақиналы технологияны қолдану көзделуде.
Алматы қаласында мультисервисті деректерді тарату желісін құру үшін
техникалық шешім, қатынас желісін құру және іске енгізу барысында алынған
техникалық талаптар және нәтижелер негізінде құрылған.
DSLAM және ADSL модемдеріне қойылатын талаптар :
Тұтынушыларды желіге қосу бірнеше әдіспен орындалуы мүмкін, бірақ
ADSL технологиясын қолдана отырып қосу жаппай әдіс болып табылады.
L2VPN қызметтерін ұсыну қажеттілігі қолданылатын ADSL құрылғыларына
кейбір талаптарды қояды:
- DSLAM және ADSL модемдері Ethernet фреймдерін ADSL арнасында
тарату кезінде оларды АТМ ұяшықтарының инкапсуляциясын
қолдануы керек;
- DSLAM және ADSL модемдері көпір (bridge) режимінде жұмыс істеуі
керек;
- DSLAM жобаланатын желіге қосылуды орындайтын порттары 802.1q
технологиясымен жұмыс істеуі қажет;
- DSLAM тұтынушыны қосуға арналған ADSL порты тұтынушыға
бөлінген VLAN-мен ассоциацияланатын және тұтынушыдан келіп
түсетін дестелер осы VLAN нөміріне сәйкес коммутаторға беретін
режимді қолдануы қажет.
1.3 Желі архитектурасы
Ақмешіт ықшам ауданының мультисервисті деректерді тарату желісін
құру үшін техникалық шешім, Ақмешіт ықшам ауданының қатынас желісін
құру және іске енгізу барысында алынған техникалық талаптар және нәтижелер
негізінде құрылған.
Мультисервисті деректердің АТС-ке қосылу сұлбасы 1.3 суретінде
келтірілген.
18
1.3 Сурет - Мультисервисті деректердің АТС-ке қосылу сұлбасы
Ақмешіт ықшам ауданының радиусы 30 км-ден аз сондықтан менің
жобама бір АТС- тің өзі жетіп жатыр. Желі орталық АМТС-тен басқарылады.
Желіге қосылған АТС арқылы әрбір абонентке сплиттер көмегімен оптика
талшығы келеді.
Сақинадағы тұйықталуды болдырмау үшін және трафикті тиімді тарату
үшін STP протоколы (Spanning Tree Protocol) қолданылады, атап айтқанда:
оның соңғы версиялары 802.1s және 802.1w. Ерекше жағдайларда, қатынас
коммутаторлары мен агрегация сақиналарында біріктіруді тиімдендіру және
арналарды қолану үшін тек Multiple Spanning Tree (MST) IEEE 802.1s
протоколы қолданылады.
Тұтынушыларды желіге қосудың екі негізгі типі қарастырылады:
- тікелей қатынас коммутаторларының порттарына қосу;
- метро желі түйіндерінен біршама қашықтықтарда орналасқан
тұтынушыларды xDSL технологиясына негізделе отырып қосу.
Қатынас коммутаторларына қосылудың екінші әдісін іске асыру үшін
DSLAM қатынас құрылғылары қолданылады. Құрылғылар қатынас
коммутаторларына Gigaethernet 1000Base-SX протоколы бойынша оптикалық
байланыс жолдарының көмегімен қосылады. Бұл құрылғылар алыстатылған
тұтынушылардың ADSL және SHDSL технологияларының көмегімен қалалық
магистральға қатынасын орындайды. OSI үлгісінің екінші деңгейінде
тұтынушы жағынан АТМ деңгейі мен метро-желі жағынан Ethernet деңгейі
арасындағы мөлдір көпірлер (bridges) ролін орындайды. DSLAM-дар
тұтынушы дестелерін, оның Ethernet тақырыпшасындағы MAC мекендері
негізінде тарату кезінде шешім қабылдайды. Тұтынушылар және желі
коммутаторлары арасында Ethernet дестелері DSLAM және АТМ ұяшықтарына
салынған абоненттік құрылғылар арасында таратылады.
Қазақтелеком АҚ метро-желілеріндегі шешімдердің құраушы
бөліктерінің бірі болып, қызметтерді таңдау қызметі жұмыс істеу принципі -
19
оның компоненттерінің құрамы және оның көмегімен ұсынылатын
қызметтерінің құрвмы.
Шешім ретінде қызметтерді таңдау шлюзін (SSG - Service Selection
Gateway) қолдану ұсынылады, ол оператор Интернетке қатынастан басқа да
қызметтерді ұсынғысы келген жағдайда биллинг процедурасын біршама
қарапайымдауға мүмкіндігі бар. 1.1 суретінде көрсетілген желі архитектурасы
тұрғысынан жүйе компоненттері магистралдық деңгей және агрегация
деңгейлерінің шегінде, осы екі функционалды өзінде біріктіре отырып,
орталасьырған жөн.
Қызметтерді таңдау жүйесі - құрал-бағдарламалық кешен, ол мыналардан
тұрады:
- қызметтерді таңдау шлюзі Cisco Service Selection Gateway (SSG)
SSG функционалдылығы PPP over Ethernet технологиясын қолдана
отырып, RADIUS протоколымен байланысқан тұтынушылар
идентификациясын, сонымен қатар белгілі қызметтер үшін олардың
авторизациясын, осы қызметтерге қатынасты бақылау және статистика
жинақтауды құрайды.
- Cisco Subscriber Edge Services Manager (SESM) Web-порталы
Cisco SESM желіге қосылған тұтынушыларға қызметтерді таңдау үшін
интерфейсті ұсынуды қамтамасыз етеді. Тұтынушы сетвисті таңдау үшін үй
web-парағына кіре алады. Кейбір жағдайларда қызметтерді таңдау шлюзі
автоматы түрде тұтынушыны үй парағына бағыттайды, мысалы бұл
тұтынушыға жабық сервиске қатынасьы орындамақ болғанда.
- RADIUS Cisco Access Registrar (CAR) сервері
Cisco Access Registrar тұтынушыларды идентификациялау, қандай да бір
қызметтерге
тұтынушыларды
авторизациялау,
статистиканы
жинақтау
функциясын қамтамасыз ететін элемент ретінде қолданылады. CAR SSG және
SESM-пен RADIUS протоколы бойынша әрекеттесетді. Сонымен қатар CAR
функциясына RADIUS протоколы бойынша биллинг жүйесімен немесе
қондырылған АРІ көмегімен біріктірілген мәліметтер қорындағы (биллинг
жүйесінің мәліметтер қоры) статистика синхронизациясы үшін әрекеттесу
енеді. Биллинг үлгісі оператормен, ол ұсынатын қызметтердің құрамы мен
көлеміне байланысты анықталады. Белгілі бір қызмет түрі үшін арнаулы
биллинг сұлбасы қажет болуы мүмкін, мысалы, фильмдер қарау үшін, ойын
серверлері аймағына қатынас үшін.
1.4 Мәселенің қойылымын негіздеу
Жұмыс мақсаты - берілген орындау шарттарын ескеріп, іске асырылуы
кезінде қажетті нәтижеге жету.
Бітіру жұмысын орындаудың алдында келісі мақсаттар қойылған:
Қызылорда қаласындағы байланыс желілерінің өлшемдері мен
құрылымын жете қарау;
20
Triple Play технологиясын талқылап, қалалық желілерін құру
ерекшеліктерімен танысу;
Оңтайландырылатын Ақмешіт ықшам ауданындағы байланысқа деген
сұраныс икемді болатынын бағалау;
Оңтайландырылатын желілердің құрастыруының аса тиімді
жолдарын қарастыру;
Нәтижесінде,
Ақмешіт
ықшам ауданының
қазіргі таңдағы
телекоммуникация нарығы тұтынушы сұраныстарының санды және сапалы
көрсеткіштерімен, жаңа технологиялардың қарқынды дамуымен,
бәсекелестікпен және халыққа байланыс қызметтерін ұсынуға мүдделі
операторлар санының өсуімен сипатталады. Triple Play сервистерін іске
асырған операторлардың бизнесінің рентабельділігі туралы айтуга болады.
Мәліметтер, дауыс және бейнены тарату қызметтері жеке сатып алуы қиын.
Яғни жобаны ақтап шыгу туралы сұрақ туындайды. Негізгі капиталдық
шығындар бас тарату станция қондырғысын сатып алу мен орнатуға, сонымен
бірге QoS механизмдері және көп адресті хабарлаудың (multicast) желілік
платформаларына,
IP-стримерлер
және қондыргыны кодтайтын бейне
серверлерге, басқару (Middleware) және шартты қол жеткізу (CASDRM)
жүйелеріне кетеді.. осы шығындардың мөлшері әр жобада әртүрлі, себебі желі
архитектурасына, абоненттердің саны мен гегорафилық орналасқан жеріне,
желілік қондырғы және бейнесерверлер қажеттілігіне тікелей байланысты.
Жоба мәселелері
- құрылғыны сатып алуға байқау өткізу және оны дер кезінде жеткізу;
- кабельдерді төсеу үшін құрылыс-монтаждық жұмыстарды орындау;
- DSLAM құрылғысын қондырылуын және монтажын бақылу;
- құралғаны ретке келтіру және тестілеу жұмыстарын жүргізу;
- желіні басқару орталығынан құрылғыға орталықтандырылған
техникалық қызмет етуді ұйымдастыру;
- Catalyst ME3550 типтес Cisco құрылғысының қондырылуы мен
монтаждалуын орындау;
- Cisco 7206 NPE-G1, 3x101001000, SSG құрылғысы негізінде
қызметтерді таңдау серверлерінің қеңейтілуін жасау;
- Catalyst ME3750-24TE негізінде 6 қатынас түйінінде Layer2 қызметін
енгізу және инсталляциясын орындау (Catalyst ME3750-24TE сатып алу 2006
жылға жоспарланған);
- Metro
Ethernet
желісінің топологиясының өзгеруі бойынша
жұмыстарды өткізу.
Жобаның техникалық сипаттамалары
Магистралдық деңгейдің ең басты мәселесі болып берілген қызмет
сапасы және минималды ретке келі уақытымен жоғарғы жылдамдықты
транспортты инфрақұрылымды ұсыну табылады.осы кезде, MPLS VPN жеке
виртуалды желі қызметтерін ұсынатын, MPLS PE шекаралас құрылғы түрінде
қатынас түйіндерінің функционалдылығы, сонымен қатар тұтынушылық
21
трафиктің шоғырлануы, қызметтердің
дифференциациясы, жабық
VPN
қауіпсіздігі қамтамасыз етіледі.
Қатынас деңгейі Fast Ethernet негіздік физикалық интерфейсретінде
қолданып, ақырғы тұтынушыға қызметтердің кең спектрін ұсыну үшін керек.
Қатынас түйіндерін орындау үшін жобада түрлі сұранысты тұтынушылардың
негізгі қажеттіліктерін тиімді қамтуға мүмкіндік беретін Catalyst ME3750-24TE
коммутаторлары негізінде сақиналы технологияны қолдану көзделуде.
Және келесі құрылғы қондыру қажет:
- Catalyst 3550 - 2 дана;
- Catalyst 3750-ME - 2 дана;
- SSG Cisco 7206 - 2 дана.
Жобаны іске асыру сстратегиясы
Жобаны іске асыру стратегиясы жобаның барлық мәселелеріе шешуге
және қойылған мақсатқа жетуге араналған процессытер мен нәтижелерді
сипаттайды.
2005-2006 жылы құрылған МДБЖ-ін 21600 ADSL-портқа арттыру:
- техникалық ғимараттарды ұйымдастыруға арналған аудандарды
босату;
- IP DISLAM құрылғыларының қосымша стативтерін орналастыруға
арналған бөлмелерді дайыдау;
- қосымша стрейфтер мен рамкаларды қондыру үшін кросс бөлмелерін
кеңейту;
- қосымша металлқондырғыларды орнату;
- кабель төсеу құрылыс-монтажды жұмыстарын жүргізу;
- күштік кабель төсеу құрылыс-монтажды жұмыстарын жүргізу;
- электрқоректендіруші қондырғыларды қуаттандыру және қосымша
климатотехника құрылғыларын орналастыру;
- Cisco құрылғыларын монтаждау және инсталляциялау;
- IP DISLAM құрылғыларын монтаждау және инсталляциялау;
- L2 қызметін енгізу және инсталляциялау;
- желі топологиясының өзгертілуі.
Аталған жобаның іске қосылуы телекоммуникация нарығын сапалы
байланыс қызметтерімен қанықтыруға, тұтынушыларға жаңа және дәстүрлі
телекоммуникациялық қызметтерді қамтамасыз етуге, басқа байланыс
операторларына жалпы қолданыстағы желілерге қатынасты ұсынуға
мүмкіншілік береді.
22
2 ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫ ТАҢДАУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ
2.1 Triple Play қызметтері
Мағлұматтарды тарату қызметі:
- Ғаламторге шығудың жоғары жылдамдылығы
- Желілік резервті көшірме жасау (Backup)
- Ғаламтордегі персоналды файлдар ресурсы
- Ойын серверлеріне қол жетімділік
Дыбыс тарату қызметі:
- Қалалық және қалааралық телефония
- Дыбыстық пошта
- IP арқылы радиотаратылым
Бейне қызметі:
- IP арқылы телетаратылым (IP-TV, HD-IP-TV)
- Ақылы бейнеарналар PPV (Pay Per View)
- Сұраныс бойынша бейнеVoD (Video on Demand)
- Персоналды бейнемагнитофон PVR
- Бейнетелефония
- Бейне конференция
-Бейнебақылау
Ойын бейне приставкалары
Осы заманның талабына сай тұтынушылар. Жоғары жылдамдықты
ғаламторға тез үйренді. Телефондық модемдер бойынша dial-up технологиясы
арқылы қосылу іске асырылатыны белгілі. Қазір 256 Кбитс жылдамдықтан
төмен ғаламтор қосылу ұсыныстарын табу қиын. Көптеген сұхбаттарға
сүйенсек, ғаламторға қосу қажеттігін көп адамдар ең керекті қажеттілік деп
санайды, және одан тек қиын жағдайда осы қызметтерден бас тартады. Қазіргі
заманға ғаламтор - бұл екі мәтіндік ақпарат емес. Дәстүрлі электрондық пошта
және ICQ қатар әлеуметтік желілердің дамуы ғаламторға қосылған компьютерді
толығымен қатынас және көңіл көтеру құралына айналдырды. Қазіргі заманғы
бейнехостингтар бейнеконтентті жеткізі құралу ретінде теледидармен
бәсекелеске түседі. Файл алмастыратын желілердің құқықтық статусы жайлы
көп таласуға болады, бірақ та қазір ғаламтор арқылы кез келген медиобъекті
алуға болады. Дегенмен, пираттық файл алмасу жүйелері - ең жалғыз тәсіл
емес. Әйгілі iTunes Store үлгісі бойынша жасалған заңды дүкендер бар. Кез
келген ғаламторға қосылған компьютер арқылы цифрлық телефонияның да,
цифрлық теледидардың қызметтеріне ешбір күрделі дене қозғалыссыз
тапсырыс беруге болады.
IP-телефония (Voice over Ғаламтор Protocol - VoIP) - өзіне дәстүрлі
телефонияның және әлемдік компьютерлік желінің мүмкіндіктерін біріктірген,
дауысты IP хаттамасы бойынша пакеттік беру технолгиясы. Бұл технология
23
Ғаламтор
арналарын пайдаланып дауыстық хабарламаларды немесе
ақпараттарды нақты уақыт тәртіптемесінде беруге мүмкіндік береді, бұл
ұсынылатын қызметтердің өзіндік құнын едәуір төмендетеді.
Бейнеконференция, үй қолданушығы бұл қызықты емес, triple play
қызметтінің бизнесіне көбірек талап етіледі. Бейнеконференциялар транспортқа
шығын және бағалы уақытты кетіретін командировканы орнын баса алады.
Қазіргі заманғы бейнеконференциялар тек бейне байланысты ұйымдастырып
қана қоймай, күрделі басқарушылар виртуалды кездесуін жоспарлауға
мүмкіндік береді. Провайдерлердің пікірінше, triple play қызметтері - бүл
бизнесті кеңейтудің керемет мүмкіндігі. Ары қарай өсу стратегиясы - бұл не
географиялық экспансия, не қодансытағы инфрақұрылым негізінде жаңа
қызметтерді көрсету (triple play қызметтерінің негізгі идеясы осы) біздің
елімізде бірінші бағыт болшағы бар болып көрінеді, ал батыста мұндай
стратегия өз күшін жоғалтқан, провайдерлердің triple play мультисервистік
желіден басқа альтернативтері
қалмады.
Triple play технологиясының
қызметтері сервисінің маңызды бір аспектісі - бұл көп қолданушыларға дәл
қандай технология негізінде тұтынатыны қызықты емес. Одна да оның бағасы
мен сапасы маңызды рөл атқарады. Осы тұрғыдан triple play технологиясы
тұтынушыларға да, провайдерлерге де өте қызықты болуы мүмкін. Өздеріңіз
шешіңіз, triple play қызметтерін көрсету үшін теледидар үшін, телефония үшін,
ғаламтор үшін бір инфрақұрылымды жабдықтау жеткілікті. Әрине жаңа
қызметтері
қосымша серверлер мен бейнеконтент
( IPTV үшін )
өндірушілерімен келісім шарт жасауға шығынды кетеді, бірақ бұл үш әртүрлі
инфрақұрылымды бір уақытта қызмет көрсетуімен салыстыруға келмейді.
Сондықтан, Triple play технологиясы алдыңғы үйреншікті телефония мен
теледидардан асып түседі. Тriple play технологиясының тағы бір еркешелігі
тұтынушы соңғы кезде заңды контентті сатып алуға дайын болып жүр.
Әрине көп жағдайда, Triple Play қызмет түрі жекеменшік секторымен
ассоциирленеді, бұл жайт телетаратылым (IP-TV), ақылы телеарналар және
сұраныс бойынша бейне (VoD) сияқты қызмет түрлеріне деген сұранысқа қарап
түсіндіріледі. Бірақ та бұл үй тұтыншыларымен қолданылатын қыметтердің
толық тізімі емес. Бейне қызмет түрімен және кеңжолақты ғаламторға шығумен
қоса, операторлар IP-телефонияны (қалааралық және мемлекетаралық
байланысты қоса есептегенде), бейнетелефония, ойын серверлерына жетімділік
және ойын қоюшылары (xbox, PlayStation және т. б.) қосылуды, цифрлы
музыкалық орталықтарға ғаламтор арқылы радиотаратылым және цифрлық
музыка архивтарына қол жетімділікті ұсынуда. Сондай-ақ кеңжолақты
жетімділік қосымша мүмкіншіліктерге жол ашуда: Тұтынушы қызметтерді өзі
инициерлей алады, мысалы, пәтерде немесе қала сыртындағы үйде
бейнебақылау. Бұл қызмет түрінің рыногын тез қалыптасуына үлкен үлес қосып
отырғын инженерлік құралдардың өндірушілері және ақылды үйлерді
тұрғызуға қызығушылық танып отырған құрылыс фирмалары.
24
Бірқатар қызмет түрлері,
бейнетелефония,
бейнебақылау, желілік
қорларға қосылу және сол сияқтылар кері байланыс арнаға деген талапты
арттыра түсіруде. Сондықтан бұл жағдайда ethernet-қосылу (ETTH),
асимметриялы қосылу жылдамдықты ADSL-ге қарағанда артығырақ болып
отыр.
Кеңжолақты желілерге тағы бір критикалық жүктеме, ол бейне
көрсеткіші - жоғары анықтылықтағы теледидарға HDTV деген үлкен
сұраныстың өсуі. Бұл стандарт сапаны және бейне бейненің рұқсатын анғұрлым
арттыра түсуде, сонымен қоса дыбыстық сүйемелдеу (DolbyDigital 5.1
деңгейіне шейін). HDTV 16:9 форматында, 1920 x 1080 (1080i) және 1280 x 720
(720p) рұқсатында істеуге мүмкіншілік береді, сонымен қоса секундына 60 кадр
ойнатады. Әсіресе HDTV-дің DVD-ден артықшылығы диоганалі 21-ден үлкен
телевизор мен плазмалық панелдерді қолданғанда айқын көріне түседі.
Қазіргі күні нарықта HDTV форматында фильмдерді жаппай көбейту
үшін керекті сыйымдылықты қамтамасыз ететін таратушылар жоқ. IP желісі
арқылы HDTV-ді толық ағында тарату үшін 16-20 Mбитс-ті жолақ қажет.
Мұны тек ethernet-қосылысы арқылы ғана жүзеге асыруға болады.
Ең соңғы желілік қызмет түрліріне үлкен сұранысқа ие екінші тағы да бір
үлкен нарық сегменті, ол корпаративтік тапсырысшылар. Үй тұтынушыларына
қарағанда, олар IP-TV қызмет түріне қызығушылықты азырақ дәрежеде
тудыруда. Олар үшін жоғары жылдамдықты ғаламтортің мәртебесі жоғарырақ,
себебі олар локалді желілерді орталық офиспен және филиалдарды, офистік IP-
телефония, дыбыстық және бейнеконференциалар, үлестірілген корпаративтік
өңдеу орталықтары мен сақтау орталықтарын байланыстырады.
Осылайша, Triple Play технологиясы, байланыс операторларының
көрсететін қызмет түрлерін корпаративтік және жекеменшік тұтынушылар
үшін үлкен спектрде қамтамасыз ете алады.
2.2 Triple Play қызмет түрін байланыс операторлар желілеріне енгізу
Қазіргі күні Triple Play-дің барлық қызмет түрі үшін ең тиімді нұсқасы ол
IP негізіндегі ортақ транспорттық желі екендігі барлығына да айқын болды.
Келесі ұрпақ желілерін құру барысында барлық делік жобаларда MPLS
технологиясын қолданады. Бұл технология мағлұматтар ағынын ортақ
транспорттық желіде қорғалған виртуалды VPN желілерді изолирлеуге
мүмкіндік береді.
Жақында екі жыл ішінде IP-TV желілері іске асырудың технологиялық
мәселелер деңгейін төмендеуін күтуге болады. Бағасын түсіру арқылы халықты
қызықтыру IP-TV желілері инвестициялау және кең құрылысы үшін
экономикалық пайдылы жағдай туғызыды. 3-4
жылдан кейін
IP-TV
технологиясына ауысу кең таралған және жоғары табысты технологиялар
қатарына жатқызуға болады.
25
Triple Play
-
телекоммуникациялық желісі барлық құрылған
телекоммуникациялық кешендерді біріктіреді. Сіз үйде немесе жұмыста немесе
достарыңызда қонақта жүріп бір телефондық нөмірмен қолдана аласыз.
Телебағдарламалармен бірге радиобағдарламаларды тыңдауға, желілік
компьютерлік ойындар ойнауға және web-чатпен қолдануға болады. Көркем
және дерек фильмдер желілік серверде сақталады және сіздің сұранысыңыз
бойынша теледидар экранында көрсетіледі.
Triple Play технологиясының мәні: кең жолақты енудің бір арнасына
қосылу арқылы, абонент үш сервисті пайдалана алады:
жоғары жылдамдықты Интернет;
сандық теледидар;
телефония;
Triple Play технологиясының ең негізгі тиімділігі болып
- тұтынушыға
арналған барлық қызметтердің біріктірілуі. Енді сіз бұрынғыдай әр қызметке:
телефон, Интернет және теледидарға үш түрлі төлемақы төлемейсіз. Бұл
барлық стандартты және интерактивті байланыс қызметінің
бағасынтөмендетеді. 2.2 суретте Triple play қызметін басқару сұлбасы
көрсетілген.
2.1 Сурет - Triple play қызметін басқару сұлбасы
Басқарудың Тriple play қызмет көрсету позициясын операторлар жүйесі
жауап беретін талапқа сай тұжырымдауға болады.
Біріншіден, абонентке ауқымды спектрден қызмет көрсетуді таңдау
еркін ұсыну.
26
Екіншіден, екі жақтан (тұтынушы жағынан және провайдер жағынан)
қызмет көрсетудің икемді басқаруын қамтамасыз ету.
Үшіншіден, SIА параметрлерін анықтау және олардың механизмін
бақылауға алу.
Сонында байланыс операторы қызмет көрсетуінің есептеу жүйесінің
икемділігі мен дәлдігін кепілдендіру.
Әрине, басымдықтардың өзгеруі желістердің өз функцияларын
орындаудағы техникалық дайындығына әсер етпеуі керек, сондықтан барлық
құрылым жабдығының жағдайына үнемі мониторинг жүргізудің ролі артуда.
Байланыс операторы үшін келтірілген талаптарды орындау бағдарламалы
қамтамасыз етуді өз бизнесін қолдау үшін кең қолданғандығын білдіреді.
Телекоммуникациялық бизнес үшін белгіленген
Ақпарат
қамтамасыздандырудың сенімділігінен, өнімділігінен, сапасынан қызмет
көрсетудің сапасы ғана емес, сонымен бірге оны ендіру шығынының өтеуі де
тікелей тәуелді.
Мультисервистік желістерді ендірудің ең маңыздысы абоненттердің өз
талаптары негізінде қызмет көрсету деңгейі тапсырмасына көзқарас болады.
Сол талаптарды есепке ала отырып, оператор сервис сапасының қажетті
деңгейін анықтайтын бастапқы параметрлерін тұжырымдайды. Оларды
тораптар элементі қамтамасыз ету керек.
Сондықтан қазір байланыс операторларына мониторинг жүйесін тек
апатты оқиғаларға ғана емес, SLA басқару жүйесі мен жұмыс мінездемесіне
(Fault Management + SLA Management + Performance Management) пайдалану
тиімді. Бұл ретте қызмет көрсетудің кірісіне тікелей әсер ететін SLA
Management функционалы бірінші орынға шығады. G.1000 ITU-T (Байланыс
құралдарының қызмет көрсету сапасы: құрылым және анықтама) ұсыныстары
негізінде қызмет көрсету сапасы түсінігінде, қызмет көрсетудің техникалық
көрсеткіштерінен басқа, абоненттің байланыс операторымен өзара
байланысының сапасы да түседі.
Бұнымен төмендегілер түсіндіріледі:
- көрсетілетін қызмет көрсету спектрі туралы алдын-ала жарнамалы
ақпарат;
келісімшарттың анықтылығы мен икемділігі;
абонентке байланыс желін ұйымдастыру және оны желіске қосу;
ақпараттар алмасуының қауіпсіздіген қамтамасыз ету;
абоненттерге тиімді қызмет ұйымдастыру және анықтама қызметінің
жауап беру уақытын барынша азайту;
пайдаланылған қызмет көрсету төлемі есебінің дәлдігі.
27
2.2 Сурет - Бір оператордың Triple Play қызметін таратудың құрылым сұлбасы
Triple Play-дегі Интернет қызметінің артықшылықтары. Жедел интернет.
Оптикалық-талшықты желілерді құру үшін қолданылатын технологиялар
мәліметтерді
тасымалдауда жоғары жылдамдықты қамтамасыз етеді.
Абонентке дейінгі Соңғы миль FastEthernet 100BaseTX (100 Мбитс-қа дейін)
технологиясы бойынша қамтамасыз етіледі, ал байланыстың магистральды
каналдарына желістер торабына қосу GigabitEthernet (1000 Мбитс-ға дейін)
оптикалық канал арқылы қосылып, бөтелкенің тамағы эффектісінің пайда
болуына жол бермейді. Интернетке жылдам енуден басқа, қолданушы қосымша
сервистерді қолдана алады:
желі ішінде-сыртында шоғырланған файлалмасу сервисі;
лезде хабар алмасудың шоғырланған қызметі;
қолданушының желідегі табақжадысын қашықтан қолдану қызметі.
Triple Play-дегі IP-телефония қызметінің артықшылықтары. Дыбыстық
дерек қызметі бүгінгі таңда тек IP-телефония қызметімен ғана шектелмейді.
NGN желісімен дыбыстың тарату мүмкіндігін қолданатын негізгі қызметтері:
телефония (жергілікті, қалааралық, халықаралық);
эфирдік және цифрлық радиостанцияларды тарату;
дыбыстық конференция қызметі (бейнеконференциямен бірге немесе
бөлек).
Сондай ақ Triple play пакетіндегі телефония қызметін қолданып, абонент
қосымша функцияларды қолдана алады:
бір нөмір принципі;
келесі роумингпен қоңырау сәйкестілігі;
дыбыстық пошта;
шақыруды ұстап қалу;
телефон нөмірінің мобильділігі және т.б.
Triple Play-дегі IP TV қызметінің артықшылықтары. iD TV интерактивтік
теледидары - бұл қарапайым теледидарға қарағанда, анағұрлым көбірек. Бұл
28
жазылушы үшін жақсы көретін телеарналарын қарап шығу кезінде
жайлылығын және қолайлығын көтеруге бірегей мүмкіншілік!
iD TV интерактивтік теледидарының артықшылықтары әдеттегі теледидарлық
мәлімдеу технологияларына жетпейтін интерактивтіліктен тұрады, ол қызмет
пен абоненттің екі жағына да ақпаратты тапсыру мүмкіндігін береді, көбінесе,
абонентке контентті басқару мүмкіншілігін ұсыну. Нені көргім келеді, соны
көру - әдеттегі ақылы ТД ұсынатын мүмкіншілік, қашан көргім келеді, сонда
көру мүмкіншілігі талап етілетін қазіргі заман пайдаланушыларына
ұнамайды.
Сұраныс бойынша бейне базасы негізінде ВидеотекаАудиотека,
абоненттердің сұрауы бойынша аудио визуалды туындыларды жекелей
қараутыңдау;
- Near VOD (NVOD) технологиясы базасында Виртуалды кинозал,
бірнеше ТВ арналарында берілген кесте бойынша бейнебағдарламаны
трансляциялау (көптеген абоненттердің біруақытта көруі);
-Желілік бейнемагнитофон (nPVR), абоненттердің қалауы бойынша
бағдарламаны көру және жазу;
Аралас бейнекөрсетілім (Time shift TV), ТВрадио арналардың үзіліссіз
жазбасы және белгілі уақыт аралығында кез келген абоненттің сұранысы
бойынша көрсету мүмкіндігі бар архивті пайдалану. 2.4 суретте IPTV-дің
жеткізу қызметінің жалпы сұлбасы көрсетілген.
2.3 Сурет - IPTV-ді жеткізу қызметінің жалпы сұлбасы
Тарату жүйесі middleware-ден контентке қатынауы туралы абоненттердің
сұранысын алады, минималды жүктелген және абонентке максималды жақын
қандай серверде талап етілген мәліметтер орналасқанын анықтайды және
абонентке таңдалған серверден оларды алуға рұқсат береді. RTSP протоколы
бойынша береді, ал жазуды multicast-тобын ұстап алу жолымен жазады,
осылайша тірі эфирдің және желілік бейнемагнитофонның паузасы болады
29
Трафик тарату әдістері. IP-желісі арқылы трафик таратудың негізінен үш
әдісі бар: Unicast, Broadcast, Multicast. Осы әдістердің айырмашылығын түсіну
IPTV артықшылықтарын түсінуге және IP-желісі арқылы трансляция
ұйымдастыру үшін маңызды болып келеді. Осы үш әдістің әрқайсысы
шешімдеріне сәйкес IP-адрестердің тағайындалуының әртүрлі типін қолданады
және олардың қолданыс трафигінің көлеміне әсер ету дәрежесінде үлкен
айырмашылық бар.
Unicast трафигі (бірмақсатты десте тарату) арнайы сипаттағы сервистер үшін
қолданады. Әрбір абонент өзінше, ыңғайлы уақытта арнайы бейне контент
сұрауы мүмкін.
2.4 Сурет - Multicast трафигі
Multicast трафигі IP-адресінің арнайы класын қолданады, мысалы
адрестер диапазоны 224.0.0.0 ... 239.255.255.255. Бұл IP-адрестер D класына
жатуы мүмкін. Unicast трафигіне қарағанда multicast трафигі
жалғыз
компьютерге (немесе STB) негізделген болып келмейді. Multicast трафигінің
таратуы 2.16 суретте көрсетілген.
Мәліметтер multicast IP-адресінің біреуі бойынша таралып жатқан кезде,
арнайы мәліметтер қабылдағыш оны қабылдауға немесе қабылдамауға шешім
қабылдай алады, яғни абонент бұл арнаны қарайды ма немесе қарамайды ма.
Таратудың мұндай әдісі IPTV операторының бас жабдығы көптеген белгіленген
адрестер бойынша мәліметтердің жалғыз бір ағынын жібере алатындығын
көрсетеді.
Бұл таратудың broadcast-тан айырмашылығы, абонент мәліметтерді
қабылдау немесе қабылдамау туралы шешім қабылдай алады. IP-желісінде
multicast таратуын ұйымдастыру үшін multicast-ты қолдайтын
маршрутизаторлар болу қажет. Маршрутизаторлар жіберу тобының күйін
тексеру үшін (яғни, желінің сол немесе басқа соңғы түйінінің сол немесе басқа
топтың мүшесіне жататындығы) IGMP протоколын қолданады.
IGMP протоколының жұмыс істеуінің негізгі ережелері келесідей:
30
- желінің соңғы түйіні жіберу тобына қосылуының басталу процесін
қамтамасыз ету үшін report күйінде IGMP дестесін жібереді;
- түйін жіберу тобынан ажыраған кезде ешқандай қосымша дестелер
жібермейді;
- multicast маршрутизаторы белгілі уақыт интервалы сайын желіге
IGMP сұрауын жібереді;
- ерілген түйіннің ең болмағанда бір клиенті болған кезге дейін түйін
әрбір жіберу тобы үшін жауапты IGMP дестесін жібереді.
Желінің магистральды бөлігінің multicast трафигімен жүктелуі желіде
трансляцияланатын арналардың санына тәуелді. Gigabit Ethernet желісінің
жағдайында, егер магистральды трафиктің жартысын multicast тарату үшін
бөлетін болсақ, біз 100 шақты телебейнелік MPEG-2 арнасын аламыз, әрбір
арна 5 Мбсек мәліметтер тарату ағынына ие.
IPTVжелісінде біруақытта тарфиктің үш түрі де (broadcast, multicast,
unicast) қатысады. Желінің тиімді өткізу қабілеттілігін жобалай отырып
оператор трафик көлеміне әртүрлі IP-адресация технологиясының әртүрлі әсер
ету механизмін ескеру қажет.
31
3 ТЕХНИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕЛУ БӨЛІМ
3.1 Желі жүктемесін есептеу
Желі жүктемесін есептеу үшін бізге келесі параметрлерді есепке алу
қажет:
- OLT мен ONT арасындағы қашықтық;
- сплиттерден сплиттерге дейінгі қашықтық;
- сплиттерден ONT-ға дейінгі қашықтық;
- кәбілдегі өшулік;
- сплиттердегі өшулік;
- оптикалық бюджет.
Біздің жағдайымызда оптикалық бюджет -3 дБ-ден -20 дБ-ге дейінгі
диапазонда болады. Яғни, әрбір желідегі ONT-ға -3 дБ-ден көп емес және -20
дБ-ден кем емес белгі келіп түсуі қажет.
ONT-ға келіп түсетін белгі деңгейі мынаған тең:
PONT POLT L fiber Lsplitter
Сымжелі кесіндісіндегі өшулік мынаған тең, дБ:
.
(3.1)
L fiber S Ln ( 1)
,
(3.2)
мұндағы: S - аумақ ұзындығы, м;
Ln - сымжелінің номиналды өшулігі, 0,22 дБм-ге тең егер толқынның
ұзындығы1550 нм болса.
Бір тармақтағы бір сплиттерде өшулік мынаған тең, дБ:
Lsplitter 10 log
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz