Станцияның құрылымдық сұлбасы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 77 бет
Таңдаулыға:

4

5

6

7

Аңдатпа

Осы дипломдық жобаның тақырыбы 660 МВт қуатты жылу электр
орталыгының басты электр сұлбасын жобалау болып табылады. Жобада
кіріспе, осы жобаның орындалуына негізгі алғышарттар берілген, электр
техникалық бөлімі, жобаланатын станцияның электрлік негізгі сұлбаларын
таңдау және электртехникалық жабдықтарды таңдау, турбогенераторлардың
жаңа қоздыру жүйесін суреттеу, экология мәселелері және техника
қауіпсіздігі бөлімі, жобада инвестициялардың экономикалық тиімділік есеп-
қисабы бөлім келтірілген.

Аннотация

Темой данного дипломного проекта является проектирование главной
схемы тепловой электрической станции мощностью 660 МВт. Дипломный
проект содержит введение, в котором кратко формируется основные
предпосылки к выполнению данного проекта, электротехническую часть,
содержащую выбор основных электрических схем проектируемой станции и
выбор электротехнического оборудования, понятие о новой системе
возбуждение турбогенераторов, раздел затрагивающий вопросы экологии и
техники безопасности, расчет экономической эффективности инвестиций в
проект.

Мазмұны

8

Кіріспе
1 Электрлік бөлігі
1.1 Сұлбалардың түрі және қолданылуы
1.2 Электр қондырғылардың бас сұлбасына қойылатын негізгі
талаптар
1.3 ЖЭО - ын жайғастыру
1.4 Қазақстандағы электр энергияны өндіру және тұтыну
1.5 Қазақстандағы электр энергия импорты және экспорты
1.6 Қоздыру жүйесінің негізгі анықтамасы
1.7 UNITROL қоздыру жүйесінің даму тарихы
1.8 Жаңа талапты қанағаттандыратын қоздыру жүйесі -
UNITROL
1.9 UNITROL 5000, 6000-ның жалпы сипаттамасы
1.10 Элегазды ажыратқыштар
1.11 ЖЭО жобаның есептелуі
2 Өмір тіршілік қауіпсіздігі
2.1 ЖЭО ды пайдалануда қоршаған ортаға әсеріне талдау жасау
2.2 Электр бөлмесінде жасанды жарықтану жүйесіне есеп жүргізу
2.3 Қалдық шығындарының есеп - қисабы
3 Экономикалық бөлігі
3.1 110220кВ ЖЭО салуды технико-экономикалық негіздеу
3.2 Инвестициялық жоспар
3.3 ЖЭО-дағы жылу және электр энергиясының өзіндік құнын
есептеу
3.4 Қаржылық түсімдер мен пайданы анықтау
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

9

6
7
7
8

9
11
11
12
13
14

15
17
20
72
72
74
82
89
89
90

93
94
94
95

Соңғы жылдары Қазақстанда басқа да ТМД елдеріндегідей электр

энергияны тұтыну төмендеуі
байқалады, бұл СССР
елдерінің

экономикасының өзгеруіне де байланысты және де электр энергияны тұтыну
мен өнеркәсіптің қолданылуының қысқарылуында.
Тұтыну деңгейінің төмендеуіне қарамастан, Қазақстанның электр
энергиясын өндірушілер өзінің тұтынушыларын қанағаттандырмайды. Оның
себебі құрылымдық және тарихи мінездемесіне байланысты, яғни энергиямен
жабдықтаумен жүйесінің бұзылуы. Бірақ, оның электр энергиясының
шектелуі қаржылық факторларында әсер етеді. Энергия көздерінің қоры мен
отынның толық қамтамасыз ете алмайды. Бұл электр энергияны өндіруді
төмендетумен қатар генератор қуатының толық қолданылуына әкеліп соқты.
Еліміздің экономикасы басқа елдермен келісімшарт жасауына байланысты
тұрақтандырған. Өндірістік өнеркәсіптер қайта қалпына келе бастады. Яғни,
электр энергияны тұтыну өсе бастады. Сондай - ақ, кез - келген елдің
экономикасы үлкен электр сыйымдылықпен сипатталады.
Бұл дипломдық жобада 660 МВт - тық ЖЭО - ның орнатылған қуатын
есептеу жобаланды. Бұл ЖЭО - ты есептеуде жылулық және электрлік
қондырғыларды таңдау көрсетілген және құрылымдық сұлбалар, электрлік
қосылудың мақсатқа және нұсқаға сай таңдау қарастырылған электр
станцияның өзіндік мұқтаждық қоректену жүйесін таңдау, қысқа тұйықталу
тоғын есептеу көрсетілген.
ЖЭО орналасу орнын, қуатын, Қазақстандық энергетикалық специфика
жағдайларында отынды жағу технологиясын таңдауда негізгі факторлар
болып табылады:
- экологиялық аспектілер;
- экономикалық тұрғыдан байытуға жатпайтын арзан, бірақ төмен
сұрыпты энергетикалық көмірдің жеткілікті үлкен көлемде болу.

1 Электрлік бөлігі

10

1.1 Сұлбалардың түрі және қолданылуы

Электр станцияның бас электр сұлбасы

деп негізгі электр

қондырғыларының, беріліс шиналарының, коммутациялық және басқа бірінші

реттік
аппаратуралардың барлық орындалулары
мен
аралық

байланыстарының бір реттілік және сенімді байланысын айтады.
Электр станцияны жобалау кезде ең негізгі мәселелердің бірі бас электр
сұлбасының дұрыс таңдалуы. Себебі бас электр сұлбасының дұрыстығы
электр станциядағы барлық элементтердің сенімді және тиімді жұмысын
қамтамасыз етеді.
Электр станцияның келтірілген бас электр сұлбасы электр
байланыстарының құрылымдық сұлбасының, өзіндік мұқтаждар сұлбасының,
екіншілік байланыстардың сұлбасының және монтаж сұлбасының негізі
болып табылады.

1.1 сурет - Сұлбалардың түрлері (мысал ретінде 11010кВ қосалқы станция)

Сызба жұмысында бас электрлік сұлбалар бір желілі және барлық
элементтердің өшірулі түрінде салынады. Кей жағдайларда ерекше
элементтердің жұмыстық жағдайын көрсетуге болады.
Сұлбаның барлық элементтерін және олардың байланысын құрылымдық
құжаттық бірегей жүйесі арқылы көрсету керек, [10].

1.2 Электр қондырғылардың бас сұлбасына қойылатын негізгі
талаптар

11

Электр қондырғылардың сұлбасын таңдау кезінде бірқатар
заңдылықтарға назар аудару керек:
- энергожүйе үшін жасалып отырған электр станцияның немесе қосалқы
станцияның маңыздылығын ескеру керек. Энергожүйемен параллельді
жұмыс істейтін электр станция басқа станциялардан ерекше жұмыс істейтіні
белгілі. Біріншісі негізгі жүктемені қамтамасыз етсе, екіншісі асқын жүктеме
кезінде ғана толық жұмыс істейді. Бас электрлік сұлбаның ерекшелігі электр
станцияларының түрлеріне тікелей байланысты. Себебі электрлік қосылыстар
бір болғанымен әр түрлі санциялардың сұлбалары өз алдына өзгеше болады.
- энергожүйе үшін жасалып отырған станцияның немесе қосалқы
станцияның орны, сұлбасы және кернеу реттілігі. Электр станцияның немесе
қосалқы станцияның шиналары энергожүйе үшін, параллель электр
станцияларды біріктіретін, түйін нүкте болуы мүмкін. Бұл кезде шиналар
арқылы энергожүйенің бір бөлігінен екінші бөлігіне үлкен көлемдегі электр
энергиясы тасымалданады. Ал аталмыш құбылыс қуаттар транзиті деп
аталады. Айта кететін жайт, осындай сұлбаларды таңдағанда ең бастысы
қуаттар тасымалдауының дұрыс болуы.
- электр энергиясымен жабдықтау шартына негізделген тұрынушылар
санатының ескерілуі. Барлық тұтынушылар сенімділік тұрғысынан үш негізгі
санатқа жіктеледі.
- электр станциялардың мен қосалқы станциялардың аралық даму
сатыларын және болашақта ауданының кеңеюін ескере отырып бас сұлбаны
құру керек. Электр станцияның сұлбаны және оны жайғастыру, станцияның
дамуын ескере отырып таңдалуы керек. Себебі үлкен көлемдегі құрылыс
жұмыстарының қосынды шығыны көп болуы мүмкін. Қосалқы станцияның
сұлбасын таңдау барысында ең маңызды жайт ол жоғарғы кернеу желілерінің
және төменгі кернеу желілерінің санын ескеру.
Бас электрлік сұлбаның оперативті тиімділігі, жөндеу жұмыстары
кезінде және оперативті сөндіру мен қайта қосу орындалған кездегі сұлбаның
барынша тез іске қосылуы мен сөнуі. Оперативті тиімділіктің көп орындалған
жағдайы ол, оперативті сөндіру дистанцялық жетегі бар ажыратқыш арқылы
жүзеге асқан кез. Осы кезде сұлбаны апаттық жағдайдан қорғау тиімділігі арта
түседі.
Бас электр сұлбаның экономикалық тиімділігі барлық электр
қондырғыларға кеткен шығындар арқылы анықталады. Сонымен қатар
жөндеу жұмыстары мен апаттық жағдайдары шығындармен сипатталады.

1.3 ЖЭО - ын жайғастыру

12

Жылулық электр станциялардың технологиялық бөлімін жобалау өте
күрделі, маңызды және жауапты жұмыс. Электр станцияның салынуынан
бастап толық құрылымды құрылуы үлкен технологиялық процесс.
ЖЭО - ның жоспар сызбасы төмендегі негізгі ерекешеліктермен
сипатталады: генераторлық кернеудегі жабық тарату құрылғысының
ерекшелігімен, электр энергиясын тек әуе берілісі желімен емес жер асты
кабельді таратуды жүзеге асырумен, айнымалы сумен жабдықтауды жүзеге

асыру арқылы жасанды салқындату жүйесін
(градирді)
құрумен,

тұтынушыларға жылу құбырларын жеткізумен ерекшелінеді.
Жоспар сызбасында ЖЭО - ның барлық алып жатқан көлемі жекеленген
зоналарға бөлінеді. Жеке зонадағы электр құрылымдар бір бағыттағы
жұмысты орындауы керек.

1 - түтін құбыры; 2 - трансформаторлардың ашық қондырғысы; 3 -
мұнаралық градирлер; 4 - газ тасымалдағыш пункті; 5 - мазут шаруашылығы,
таза және ластанған бөліктерді тазартуға арналған құрылымдар; 6 -
жарықтандырғыштардың орналасқан орны; 7 - май шаруашылығы; 8 -

шеберханалар, зертханалар және компрессорлық қондырғылар;
9
-

қазандықтар, салқындатқыштар және сорғылар; 10 - аккумулятор бактары; 11
- инженерлі тұрмыстық корпус; 12 - өткелдер және асхана; 13 - уақытша
қондырғылардың орналасатын жері.
1.2 сурет - ЖЭО-ның жоспар сызбасын жайғастыру

Сонымен бірінші зонада: негізгі корпус, түтін құбырлары, іске қосу
қазандығы, айнымалы сумен жабдықтауды жүзеге асырушы градирлер,
химиялық су тазарту, инженерлі тұрмыстық корпус және асхана;
Екінші зонада: жөндеу зеберханасы, материалдырды сақтайтын қойма,
компрессорлы бөлік, жарылысқа қауіпті материалдардың қоймасы, газ
қысымын реттеуші пункт және айналымды қамтамасыз ететін сорғылар;

13

Үшінші зонада мазутты шаруашылықты қамтамасыз ететін
қондырғылар: ыстық сумен жабдықтауды қамтамасыз ететін сорғыларлы
станциялар және тазалаушы комплекстер;
Төртінші зонада: ЖЭО - ның темір жолды станциялары және басқа да
ғимараттардың жиынтығы.
Негізінде ЖЭО - ын өндіріс орны аумағына немесе қалаға жақын жерде
жасақан тиімді. Себебі айтылған жерлерде тікелей жылу энергиясын
тұрынушылар көлемі салыстырмалы түрде жоғары болады. ЖЭО - ын
орналастырудағы басты мақсат электр энергиясын тасымалдайтын тиімді
желілердің және жылу энергиясын тасымалдайтын құбырлардың, темір жол
мен автомобиль магистральдарының болуы, тұрғын үйлердің, жер асты және
жер үсті коммутациялық құрылымдардың болуы, [10].
ЖЭО - ын салу кезінде экономикалық тиімділік пен электр энергиясы
және жылу энергиясымен қамтудың сенімділігін қамтамасыз ету жағын да
ескеру керек. Себебі станцияның экономикалық тұрғыдан тиімділігі дұрыс
таңдалған электр сұлба мен дұрыс құрылған жоспар сызбасына байланысты.
Ал электр энергиясы мен жылу энергиясының қамтылуы станцияның
байланыс құрылымы мен тоқтаусыз жұмыс істеуіне байланысты. Бас
сұлбаның электрлік қосылуларын таңдау үшін төмендегідей бастапқы
берілгендері болуы керек:
- станцияның типі және отынның түрі (жылу электр станцияларында);
- станция агрегаттарының саны мен қуаты;
- тұтыну ауданының бар болуы және оның сипаттамасы;
- станцияны энергия жүйесімен байланыстыратын электр жеткізу
желісінің кернеуі және саны;
- энергожүйе туралы мәліметтер.
Станцияда орнатылатын генераторлардың түрлерін және параметрлерін,
анықтамалық мәлімет бойынша берілген қуаттың негізінде таңдап алады. Осы
түсіндірме жазбада генераторлардың барлық мәліметтері келтірілуі тиіс
(номиналды параметрлер, реактивті кедергі, қоздыру жүйесі, өлшемі, салмағы,
бағасы).
Тұтынушыларға кернеу мен қуат мөлшері беріледі( Pмин және Pмакс ).
Тұтынушылардың сатылы жүктеме кестесін (жарты тәулік Pмин тұтынады,
қалған жартысында Pмакс ) сатылы және тұрақты етіп қабылдаймыз.
Жауапкершілік дәрежесі бойынша, тұтынушыларды электрмен
қамтамасыз ету I, II және III категорияларға жатады.
Тұтынушылардың электр желілерінің саны тапсырыста беріледі немесе
желілердің түріне қарап, қуаттың үнемділік мақсатына сәйкес, 1-кестеден
таңдап алады, [5].
1.1 кесте - Электр беріліс желісінің ұзындығы және онымен жеткізіліп
берілетін қуаттың шегі

U ном , кВ
Бір тізбекпен
жеткізілетін ең көп

14
Жеткізіліп беру
желісінің ең үлкен

1.4 Қазақстандағы электр энергияны өндіру және тұтыну

2013 жылы Қазақстанда 85, 9 млрд кВт сағат электр энергиясы
өндірілген болатын. Оның ішінде ЖЭС - 91% ,СЭС - 9% және дәстүрлі емес
электр станциялар 0,5 % бөлігін құрады.

1.2 кесте - Электр энергияны өндіру (млрд кВт сағат)

Қазақстан Республикасының индустриалды инновациялық даму
мемлекеттік бағдарламасына сәйкес 2017 жылға дейін дәстүрлі емес энергия
көздерінің даму көрсеткіші жалпы көлемнің 1% алу керек.
2012 жылы Қазақстанда электр энергиясын тұтыну көрсеткіші 83,8 млрд
кВт сағатты құрған болатын. Оның ішінде 85,3% - өндіріс орындарына, 11,9%
- халықтың тұрмысына, ал 2,5% - тасмалдау жүйелеріне тиесілі.

1.3 кесте - Электр энергияны тұтыну (млрд кВт сағат)

- Қазақстан Республикасының статистика агенттігінің мәліметтері.

1.5 Қазақстандағы электр энергия импорты және экспорты

2012 жылы Қазақстанда 6,2 млрд кВт сағат электр энергиясы
импортталды, соның ішінде Ресейден 4,6 млрд кВт сағат және 1,6 млрд кВт
сағат көршілес Қырғыстаннан, Ресейден алынған электр энергиясы
Қазақстанның Батыс аймағындағы энергия жетіспеушілігін қамтамассыз етеді,
ал Қырғыстаннан импортталған энергия еліміздің оңтүстігіндегі
тұтынушыларды қамтиды.

1.4 кесте - Электр энергияны импорты (млрд кВт сағат)

15
қуат, МВт
ұзындығы, км
110
25-50
50-150
220
100-200
150-250
500
700-900
600-1200
750
1800-2200
800-1500
1150
4000-6000
1200-2000
2008
2009
2010
2011
2012
4,0
3,4
2,8
1,7
6,2
2009
2010
2011
2012
2013
76,7
80,6
77,9
83,8
87,9
2008
2009
2010
2011
2012
2013
71,7
76,6
80,3
78,7
82,7
85,9

- Қазақстан Республикасының статистика агенттігінің мәліметтері.
Ал 2012 жылғы мәліметтер бойынша Қазақстаннан импортталған
энергия мөлшері 4,7 млрд кВт сағатты құрады.

1.5 кесте - Электр энергияны икспорты (млрд кВт сағат)

- Қазақстан Республикасының статистика агенттігінің мәліметтері.
Электр энергия тұтынушылары: өндіріс орындары - 68,7 %; үй
шаруашылығы - 9,3 %; қызмет көрсету секторы - 8 %; транспорт - 5,6 %;
ауыл шаруашылығы - 1,2 %.

1.6 Қоздыру жүйесінің негізгі анықтамасы

Негізгі қоздыру жүйесі генератордың кіріс кернеуін және қоздыру тоғын
өзгерту арқылы реактивті энергияның генерациясын реттейді. Айтылған
процесс тікелей тиристорлы түрлендіргіш көмегімен орындалады.
Параллельді немесе өздігінен қоздыру жүйесінде, жүйенің электр
энергиясымен қоректенуі генераторлық шина арқылы жүзеге асады. Ал
қоздыру тоғы түзеткіш трансформатор және күштік түрлендіргіш арқылы
өтеді. Өрісті автоматтық өшіру тұрақты тоқ жағында орналасады.
Түзеткіш трансформатор генераторлық шинадағы кернеуді, күштік
түрлендіргіштің кіріс кернеу мәніне дейінгі шамада төмендетеді. Осы арқылы
ол қоздыру орамдары мен генераторлық шина арасында гальваникалық
шешілімді және түрлендіргіш үшін индуктивтілік коммутацияны қамтамассыз
етеді.
Күштік түрлендіргіш айнымалы токты, реттегіш тұрақты токқа
түрлендіреді. Іске қосу кезінде, бастапқы қоздыруға қажетті энергия өзіндік
мұқтаждар желілері арқылы беріледі.
Түрлендіргіштің кіріс кернеуі 10В, 20 В жеткен кезде, түрлендіргіш пен
басқару жүйесі реттелген жұмысын жалғастырады, дәл осы кезден бастап
қоздыру жүйесі үшін электр энергиясы генераторлық шинадан алынады.
Желімен синхронизация орындалғаннан кейін, жүйе автоматты кернеу реттеу
режимінде жұмыс істейді. Осы арқылы ол генератордың кіріс кернеуі мен
реактивті қуат шамасын реттеп отырады. Сонымен қатар жүйе реттеу қуат
коэффициенті арқылы немесе реактивті қуат арқылы реттелгенде, қосымша
реттеу режимінде жұмыс істей алады.
Өрісті өшіру тізбегінің маңыздылығы - қоздыру жүйесін қоздыру
орамаларынан ажырату және мүмкіндігінше қоздыру орамындағы
жинақталған энергияны тез арада өшіру. Қоздыру жүйесінің номиналды ток
мәніне байланысты өрісті өшіру тізбегі төмендегілерден тұрады:

16 2008
2009
2010
2011
2012
3,7
3,3
2,5
2,4
4,7

- разрядты түйіспелері және разрядты кедергісі бар өрісті өшіру
автоматынан;
- разрядты кедергісі және, тирсторларды басқару мақсатында,
тиристорлы разрядниктен тұратын өрісті өшіру автоматынан.

1.7 UNITROL қоздыру жүйесінің даму тарихы

1908 жылы Германиядағы Роте Эрде электр станциясында бірінші рет
синхронды машинаға арналған механикалық түрдегі кернеу реттегіші іске
қосты. Барлығы 10 000 ретегіш жасалып, қолданысқа берілді.
1957 жылы бірінші рет статистикалық қоздыру жүйесі мен электронды
кернеу реттегіш пайдаланылды. Германияның Рейнхаузен станциясында
жекеленген бөліктегі реактивті қуаттың көрсеткішін реттеу үшін қолданысқа
берілген болатын.
1965 жылы тиристорлы түрлендіргіш қолданылған бірінші қоздыру
жүйесі ойлап табылды. Данубе электр станциясындағы он екі
гидрогенератор статистикалық қоздыру жүйесімен жабдықталған болатын.
уақыт өте статистикалық қоздыру жүйесін атом электр станциясында қолдана
бастады. Осы кезден бастап статистикалық қоздыру жүйесін қуаты 100 МВт
жоғары турбогенераторларды қолдану қалыпты жағдай ретінде қабылданды.
1969 жылы жүйенің динамиклық тұрақтылығын арттыру мақсатындағы
жұмыстар орындалды. Қоздыру контурндағы жүктемені қабылдайтын
қосымша сингалдарды еңгізу қоздыру жүйесінің динамикалық тұрақтылығын
арттырды. Ал мұндай жүйе алғаш рет Даниядағы Аснэс электр
станциясында қолданыста болды.
1978 жылы ВВС компаниясы әлемдік қуатты су электр станциясы
үшін статистикалық қоздыру жүйесін ұсынады. Бразилияның Итайпу су
электр станциясыдағы барлық гидрогенераторлар UNITROL статистикалық
қоздыру жүйесімен қамтылады.
1989 жылы бірінші кезең. Микропроцессор арқылы басқарылатын
қоздыру жүйесі ойлап табылды. Барлық зерттеу және сынақ жұмыстарынан
кейін Швейцарияның Рекинген су электр станциясына алғаш рет
микропроцессор арқылы басқарылатын заманауи қоздыру жүйесі еңгізілді.
1993 жылы екінші кезең. Микропроцессор арқылы басқарылатын
қоздыру жүйесі. Қоздыру жүйесінде ең мықты және тиімді саналған PSR 2
түрлі микроконтроллер қолданылды.
2000 жылы жоғарыда айтылған барлық зерттеу жұмыстарын қолдана
отырып ең тиімді деп саналған UNITROL 5000 жұмыс істеуге берілді,[4].

1.8

Жаңа

талапты

қанағаттандыратын

қоздыру

жүйесі

-

UNITROL5000

1998 жылға дейін АВВ компаниясы UNITROL F және UNITROL P. B.
түріндегі қоздыру жүйесін қайта құруға қажетті және өзгертуге қатысты

17

барлық бағыттағы жұмысын нақтылады. Жасалған жұмыстың жемісі ретінде
1999 жылы нарыққа барлық талапты қанағаттандыратын, қоздыру жүйесінің
жаңа түрі UNITROL 5000 шықты. UNITROL 5000 түрлі қоздыру жүйесінің
басты артықшылығы, үлкен қуатты жүйелердің технико - экономикалық
көрсеткіштерін айтарлықтай жоғарлататын, қоздыру тогының үлкен шамасын
қамтамасыз ететін құрылымдық ыңғайлылығы.
Кез келген статистикалық қоздыру жүйесінің негізгі элементтері: күштік
түрлендіргіш, басқару жүйесі, өріс өшіру аппараты және түзеткіш
трансформатор.
Тиристорлы түрлендіргіш айнымалы кернеу көзімен қоректенеді және
шығысындағы тұрақты ток кернеуін реттейді. UNITROL статистикалық
қоздыру жүйесінде қолданылатын түрлендіргіш келесі бір қатар
артықшылықтарға ие:
- қоздыру кернеуінің полярлығын тез арада өзгеру арқылы, қоздыруды
бірден төмендетуге алып келеді;
- ықшамдалған құрылысына байланысты, күштік панелдерінің ауданы
шағын болады;
- резервті жүйесі, жасалып отырған жұмыстың сенімділігін арттырады;
- келтірілген резервтің қуаты еселеуді орындау үшін жеткілікті.
Кернеу реттегіш ПИД фильтрі негізінде жасалған. Реттегіштің
шығыссигналы, тиристорлы күштік түрлендіргіштің импульс генерациясы
үшін қолданылады.
- кернеу реттегішінің беріліс функциялары, қуат толқынының өзгерісі
болатындай етіп жүктеледі;
- реттегіш желілмен қалыпты және сенімді параллель жұмысты
қамтамасыз етеді;
- блогтаудың ерекшелігі генераторды қалыпты жұмыс режимінде
сақтауға мүмкіндік береді;
- қолымен басқару жүйесінің ерекшелігі, апаттық жағдайларда жүйенің
қалыпты жұмысын реттеуге және жөндеу жұмыстарының ыңғайлы өтуіне
мүмкіндік береді.
Қоздыру тарнсформаторы қоздыру жүйесінің шығысына қажетті
деңгейде кернеуді төмендетуге мүмкіндік береді. Статистикалық қоздыру
жүйесінің ерекшеліктері:
- электр машинасындағы тұрақты қоздыру уақыты болмағандықтан,
орындалатын жұмыстың тез әрі сенімді орындалуы;
- ПӘК - нің жоғарлауы;
- қоздыру орамының тиімді қолданылуы және сенімді қорғаныстың
болуы;
- білік ұзындығының азаюы.

1.9 UNITROL 5000, 6000-ның жалпы сипаттамасы

18

UNITROL 5000 осы сериядағы қоздыру жүйесінің ішіндегі ең
ыңғайлысы. Келтірілген жүйе микропроцессорлық басқару мен жаңа
технологиялық жетістіктердің барлық мүмкін дерлік түрлерін қамтиды.
Қолданылған бағыт үлкен жетістікке ие.
Қолдану аясы:
- статистикалық қоздыру жүйелері: жиілігі 50 Гц, 60 Гц және 16 23 Гц
болатын жүйелерде қолданылады. Қоздыру тоғы 1000 А ден 10 000 А ге
дейін.
- автоматикалық кернеу реттегіштері: жиілігі 16 23 Гц және 400 Гц
болатын арнайы функциялармен жасалған электр машиналарының қоздыру
жүйесінде қолданылады.

1.5 сурет - Қоздыру жүйесінің жалпы көрінісі

Стандартты кескіндеу жағдайындағы

UNITROL 5000-ның

мүмкіншіліктері
Басқару функциялары:
- автоматты режимдегі ПИД сүзгісі бар кернеу реттегіші;
- қолмен басқару режиміндегі ПИ сүзгісі бар қоздыру тогының
реттегіші;
- активті және реактивті токтың статистикалық өтемі.
Тежегіш блогтағыштары:
- максималды және минималды қоздыру тогы бойынша блогтау;
- статорлың максималды тогы бойынша;
- қанықпаған қоздыру (PQ қатынасы);
- вольтгерц қатынасын.
Шығыс мәндерді бақылаушы режим:
- кернеу реттегішінің автоматты каналы (АРН) 1 -- АРН2 екі реттегіш
каналы бар жүйе;
- АРН1 каналы -- қолымен басқару жүйесінің модульі;
- автоматты режим -- қолмен басқару режимі.
Реактивті қуаттың коэффициентін реттеу;

19

1.4 сурет - UNITROL қолданылған ротордағы токты түзету процесі

Қоздыру жүйесінің сенімділігін арттыру мақсатында автоматты кернеу
реттегішімен қатар қолмен басқару жүйесі еңгізілген. UNITROL 5000 бұл
қасиеті жүйеде қолмен басқарылатын қосымша модульді қондырғыларды
қолдануға мүмкіндік береді. Яғни тәуелсіз қорек көзі бар модульдер шығыс
және кіріс сигналдары мен блогты импульстары реттей алады. Бұл қасиет
аталмыш қоздыру жүйесінің тиімділігін арттырады. Шығыстағы кернеу мен
сигналдарды бақылаушы функциясы арқылы негізгі жұмысшы жүйе істен
шыққан кезде тез арада резервті жүйені іске қосуға мүмкіндік береді.
UNITROL 5000 қоздыру жүйесінде DCS500, UNL13300 және Vеrithyr
P1 түріндегі түзеткіш күштік тиристорлар қолданылады.
Орнатылған түзеткіш күштік тиристорлардың саны мен түрі қоздыру
тогы, кернеу еселенуі және жұмыстық цикл жүйесі арқылы анықталады.
UNITROL 5000 басқару логикасы
UNITROL 5000 қоздыру жүйесінің болуы мүмкін жағдайлар жиыны 100

операциялық сигналдарды, уақыт
көрсеткіштерін және
кіріс, шығыс

мәндердің сақтауға мүмкіндік береді. Сақталынған мәндерді басқару панелі
немесе арнайы программа арқылы қайта жаңғыртуға болады.
Берілгендерді сақтау қабілеті бірден қоздыру жүйесіндегі 6 әр түрлі
сигналды сақтауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар жазылып алынған
сигналдарды график түрінде қайта қарауға болады.
Қоректену блогын қосқан кезде микропроцессорды қалыптандыру
жұмысы және қорек көздеріннің кернеу шамасын бағылау процессі іске асады.
Басқару функциясның реттілігі сонша, тіпті жұмыс программасының
дұрыстығын әрдайым тексеруге және сақтауға мүмкіндік береді.
UNITROL 6000
UNITROL 6000 құрамында үш каналды басқару жүйесі бола алады.
Функционалдық талаптарға сәйкес әр бір өлшеуші, басқарушы және байланыс
модульдерінің жекеленген контроллерлері бар. Бұл қасиет дәл осы типті
қоздыру жүйесінің бәсекеге қабілеттілігін арттырады. Тиімділігін арттыру

20

мақсатында қоздыру жүйесіне қосымша резервті үшінші канал орналастыруға
болады.

1.6 сурет - UNITROL 6000

Жоғарыда айтылған каналдардың әрқайсысы бірнеше күштік
түрлендіргіштерді басқару, реттеу және түрлендіру командалары бойынша
басқара алады. Каналдар арасындағы және түрлендіргіштермен арасындағы
байланыстар арнайы қажетті кабельдер арқылы жүзеге асырылады.
Біріккен блогтар кіріс және шығыс сигналдары арқылы ішкі және
сыртқы аналогтарды, кіріс және шығыс сигналдарды реттей алады.
Әрбір күштік түрлендіргіштерде келесі маңызды басқару құрылымдары
болуы керек:
- түрлендіргіштерді интерфейсті басқару;
- түрлендіргіштердің сигналдар интерфейсі;
- импульстік басқарушы генератор интерфейсі.
Жоғарыда айтылған жүйе негізінде жұмыс істейтін қоздыру жүйесі тез
әсер етуші қасиетімен ерекшелінеді. Ал бұл қасиет өз кезегінде аналогтық
және сандық кіріс, шығыс сигналдарын тез арада өңдеуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар типтік процесстердің логикасын және басқару жүйесінің
қайтымды жүйесін қамтамассыз етеді. Төменгі жылдамдықтағы кіріс және
шығыс сигналдарының қорытынды шешімін тез арада өңдей отырып, график
түрінде өңдейді. Аналогтық және сандық түрлендіргіштердің жоғарғы
жылдамдығын қамтамассыз етеді.

1.10 Элегазды ажыратқыштар

110 кВ жұмыстық кернеуге арналған комплекті элегазды ұяшықтар

жиілігі 50 Гц
болатын айнымалы токты тұтынатын жабық тарату

құрылғысында арналған. Шартты белгісі
ЯЭ-110
сериялы. Элегазды

ажыратқыштардың климаттық факторлары МЕСТ 15150-69 және МЕСТ
15543-70 бойынша стандартты түрде таңдалынады. Бірақ көп жағдайда

21

шектеулі температура минус 5°С, теңіз деңгейінен 1000 м биіктікте және
өртке қауіпті, жарылғыш қоспасы жоқ болу керек.
Шартты белгілері бар ұяшықтар: ЯЭ-110Л- 23У4м, ЯЭ -110Л- 21У4 , ЯЭ-
110Ш -23У4 , ЯЭ- 110Ш - 21У4 , ЯЭ- 110Л- 13У4 , ЯЭ- 110С -13У4 , ЯЭ- 110Тн -23У4 ,
ЯЭ- 110Тн - 21У4 , ЯЭ- 110Тн- 13У4 , ЯЭ-110С -23У4 , ЯЭ-110С-21У4 .
Шартты белгілеріндегі: ЯЭ - элегазды ұяшық; 110 - номиналды кернеу,
кВ; ұяшық типі: Л - сызықты, Ш - шинабайланыстырғыш, С - секциялық, Тн
- трансформаторлық кернеу мәні ; бірінші сан 2 немесе 1шиналық жүйенің
санын көрсетеді; екінші сан 3 немесе 1 - үш немесе бір полюсті жинақтағыш
шина екенін білдіреді; У - климаттық орындалуын көрсетеді және 4 - МЕСТ
15150-69* бойынша орналасуын көрсетеді.
Элегазды ұяшық әр түрлі қысымға негізделген элегазбен толтырылған
қуыстан тұрады: 0,6 МПа - ажыратқыштар үшін; 0,4 МПа - өлшеуіш
трансформаторлыр үшін; 0,25 МПа - айырғыштар мен жерлендіргіштер үшін .
Әр қуыс келесі қуыстан герметикалық ернемектік байланыстары мен
резеңкелік тығыздағыш арқылы бөлінген.
Элегазды ажыратқыштарда екі түрлі доға сөндіру қолданылады.
Біріншісі доғаны сөндіру үшін жоғарғы қысымды бөліктен төменгі қысымды
бөлікке элегаздың астық токтық шамасын қолданады. Нәтижесінде пайда
болған доға сөнеді. Сонымен қатар элегаздың қайта сұйық к үйге түспеуі үшін
жоғарғы қысым жақты кем дегенде плюс 10°С қыздыру керек. Элегазды
қыздыру үшін арнайы жүйе қолданылады. Бірақ көп жағдайда мұндай жүйе
қолданылмайды.
Доға сөндірудің екінші түрінде сөндіру камерасындағы қысымды
төмендету қолданылады. Ол үшін ажыратқыш қысымы 0,6 МПа болатын
элегазбен толтырылуы керек. Минус 40°С дейін доға сөндіру қамтамассыз
етілген.

1.3 сурет - 110 кВ элегазды ажыратқыш

Элегазды ажыратқыштардың артықшылықтары мен кемшіліктері
Артықшылықтары:
- салмағының аздығы және құрылымының үлкен көлемі, шусыз электр
жетегінің болуы;
- пайда болған доға газ толтырылған жабық ортады сөндіріледі;

22

- адам өміріне қауіпсіз және экологиялық жағынан таза, инертті газдық
ортасы бар;
- элегазды ажыратқыштардың коммутациялық икемділігі өте жоғары;
- элегазды ажыратқыш өрт қауіпсіздігін толық қамтамасыз етеді.
Кемшілігі:
- жалпы қондырғының өзіндік құны өте қымбат және жөндеу
жұмыстарына да өте көп көлемдегі қаржы керек;
- қоршаған ортаның температурасы элегаздың жай күйіне тікелей әсер
етеді.
- Элегаздық ажыратқыштың коммутациялық ресурстары, қарапайым
ажыратқыштарға қарағанда төмен, [4].

1.11 ЖЭО жобалы есептелуі

1.Генераторлар саны - 6;

23

2.Генераторлардың бірлік қуаты - 3х120 МВт, 3х100 МВт;
3.Генераторлық кернеу шинасының жүктемесі - 240 МВт;
4.Өзіндік мұқтаждыққа кететін қуат мөлшері - Рсн. мах= 10%;
5.110 кВ-та кернеуіндегі жүктеме - 200 МВт;
6.Жүйенің резервті қуаты - Ррез=420 МВт;
7.Энерго жүйемен байланыс желілерінің номиналды кернеуі - 220 кВ;
8.Желілер саны және ұзындығы - 2х40 км;
9.Жүйенің ҚТ қуаты - 600 МВ·А.

Жыл мезгіліні ұзақтыңы: қыс - 200
жаз - 165

1.2 Турбогенераторларды таңдау

Элeктр энeргиясын өндіру үшін элeктрлік станцияларда үшфазалық ай-
нымалы ток синхронды гeнeраторларын қолданамыз. Жобаланып отырған газ-
ды турбиналы элeктр станцияда турбогeнeраторлар қолданылатын болады.
Синхронды элeктрлік машиналар үшін қалыптасқан жұмыс рeжиміндe
агрeгаттың айналу жиілігі мeн тораптың nоб мин жиілігі f арасында қатаң сәй-
кeстік болуы тиіс, Гц
(1.1)

мұндағы p - гeнeратор статорының орамасының қос полюстeр саны.
Бу жәнe газ турбиналарын жоғары айналу жиілігінe арнап шығарады,
өйт-кeні мұндай жағдайда турбогeнeраторлар eң жақсы тeхника-экономика-
лық көрсeткіштeргe иe болады. Кәдімгі отын жағатын жылу элeктрлік стан-
цияларда агрeгаттардың айналу жиілігі әдeттe минутына 3000 айнмин айна-
лымды құрайды, ал синхронды тубогeнeраторлар қос полюсті болып кeлeді.
Турбогeнeраторлардың жылдамдығы оның құрылымының eрeкшeлік-
тeрін анықтайды. Бұл гeнeраторлар көлдeнeң білікпeн орындалады. Үлкeн
мeханика-лық жәнe жылу жүктeмeлeріндe жұмыс жасайтын турбогeнeратор-
лар роторы тұтас дайындалған магнитті жәнe мeханикалық қасиeттeрі жоғары
арнайы бо-латтан жасалынады.
Ротордың анық eмeс полюстeрі болып жасалады. Ротордың нeгізгі жиі-
лігімeн айналымы ротор диамeтрімeн мeханикалық бeріктіктің 3000 айналым

24 Сағат
Жыл мезгілі
0 - 10
10 - 20
20 - 24
Қыс
Жаз
85%
75%
100%
85%
85%
75%

минутына болғанда 1,1-1,2 м мөлшeрі мeн шeктeлeді. Ротор бочкасының
ұзын-дығы да шeксіз маңызға иe болғанда 6-6,5 мeтргe тeң болады. Ол
біліктің статикалық иінінің рұқсат eтілгeн шeгімeн жәнe оның жұмыс істeуігe
кeдeргі кeлтірмeйтін діріл сипаттамасымeн анықталады.
Ротордың нeгізгі магнит ағындары өтeтін активтық бөлігіндe, қоздыр-
ғыш катушка орамдарымeн толтырылған ойықтары фрeзeрлeнeді. Ораманың
ойық бөлігінe магниттік eмeс, бірақ бeрік дюраалюминидeн жасалған сыналар
бeкітілeді. Орамның ойықтарға жатпаған мынадай бөлігі, ортадан тeпкіш
күштің әсeрінeн болатын ығысудан бандаждың көмeгімeн қорғалады. Құрсау-
лар ротордың мeханикалық қатынасының eң қысым көп түсeтін бөлігі болып
табылады, жәнeдe магнитті eмeс бeріктігі өтe жоғары болаттан дайындалады.
Ротор білігінің eкі жақ шeтінe жeлдeткіш қалақтар орнатылғандықтан ол
қалақшалар машинаның салқындатқыш газдарының айналымын қамтамасыз
eтeді.
Турбогeнeратор статоры оның сыртқы қорабынан жәнe өзeкшeдeн тұра-
ды. Қорап пісіріліп жасалады, басқа бөліктeрмeн қосылатын жeрлeрі, қалқан-
дарымeн жәнeдe тығыздатқыштармeн жабылады. Статор өзeгінің қалындығы
0,5 мм. оқшауламаланған элeктр тeхникалық болат табақшалардан жиналады,
табақшаларды пакeтпeн жинайды да, арасына жeлдeткіш каналдар қалды-
рылады. Статор өзeгінің ішкі пазаларына әдeттeгідeй eкі қабатты үшфазалы
орама орнатылады.
Бeрілгeн мәлімeттeр бойынша кeлeсі типті турбогeнeраторларды таңдай-
мыз: eкі турбогeнeратор ТВФ-100-2 типті жәнe бір турбогeнeратор ТВФ-120-2
типті. Турбогeнeраторлардың тeхникалық көрсeткіштeрі кeлeсі 1.6-кeстeдe
көрсeтілгeн [5, 10, 11].

1.6 кесте - Турбогенератордың сипаттамасы

Құрылымдық сұлбаның нұсқаларын таңдау

25 Генератор
түрі
Рном,МВт
Uном,кВ
Iном,кА
Cos ном,кА
ІІ
Х d
ТВФ-100-2
117,5
10,5
6,475
0,85
0,183
ТВФ-120-2
125
10,5
6,875
0,8
0,192

Жобалаудың бұл сатысында көрсетілген станцияның құрылымдық сұл-
басының екі нұсқасын салыстырамыз. Нұсқалар жергілікті жүктемені және
өзіндік мұқтажының жүктемесін электрмен жабдықтау тәсілімен ерекшеленеді.
C

110 кВ

220 кВ

T1

.

T2

T3

T4

T5

T6

.

ө.м.

Г1

ө.м.

Г2

ө.м.
ММ
м.м.
М№

Г3

T7

ө.м.

Г4

ө.м.

Г5

ө.м.
ММ
м.м.
М№

Г6

1.3 сурет - Станцияның құрылымдық сұлбасы

Қалыпты режимде 1-ші нұсқа үшін жүктемелердің баллансын құрастыру.

1) Г1, Г2, Г3 генераторларының әрбірінің қуаттарын өндіру, МВт

Қыс

Жаз

0

120 85%
100%

102МВт

0

120 75%
100%

90МВт

10

120 100%
100%

120МВт

10 20

120 85%
100%

102МВт

20

120 85%
100%

102МВт

20

120 75%
100%

90МВт

2) Г4, Г5, Г6 генераторларының әрбірінің қуаттарын өндіру, МВт

Қыс

26

Жаз

PГ1, 10Г2,Г3
PГ1, 10Г2,Г3
PГ1, Г2,20Г3
PГ1, Г2,Г3
PГ1, Г2,24Г3
PГ1, Г2,24Г3

0

100 85%
100%

85МВт

0

120 75%
100%

90МВт

10

100 100%
100%

100

10 20

120 85%
100%

102

20

100 85%
100%

85МВт

20

120 75%
100%

90

Электр станцияларындағы электр энергияны өндірудің айнымалы
графигі кезінде өзіндік мұқтаждықтың қуат шығынын анықтауға болады.

м

(

белг

)

М

ном

(1.2)

мұнда

- t уақытта станцияның шинаға беретін қуаты, МВт;

белг - станцияның белгіленген қуаты , МВт;
Рном - генераторлардың номиналды қуаты, МВт;
%Ө.М - өзіндік мұқтаждық қажеттілігіне жұмсалатын қуаттың
шығыны, %.

3) Г1, Г2 , Г3 генераторларының әрбірінің ө.м. қуаты, МВт

Қыс

PГ1,0 10Г2,Г3 (0.4 0.6

102 10%
120 100%

120 10.92.МВт

10 20

120
120

)

10%
100%

120 12МВт

20

102
120

)

10%
100%

120 10.92МВт

Жаз

PГ1,0 10Г2,Г3 (0.4 0.6

90 10%
120 100%

120 10.2МВт

10

102 10%
120 100%

120 10.92МВт

27PГ1, 10Г2,Г3
P 10
PГ1, Г2,20Г3
PГ1, Г2,Г3
P 24
PГ1, Г2,24Г3
)
PГ1, Г2,Г3 (0.4 0.6
PГ1, Г2,24Г3 (0.4 0.6
)
PГ1, Г2,20Г3 (0.4 0.6
)

PГ1,20 Г2,24Г3 (0.4 0.6

90 10%
120 100%

120 10.2МВт

4) Г4, Г5 , Г6 генераторларының әрбірінің ө.м. қуаты, МВт

Қыс

PГ4,0 10Г5,Г6 (0.4 0.6

85 10%
100 100%

100 9.1.МВт

10 20

100
100

)

10%
100%

100 10МВт

20

85
100

)

10%
100%

100 9.1МВт

Жаз

PГ4,0 10Г5,Г6 (0.4 0.6

75 10%
100 100%

100 8.5МВт

10

85 10%
100 100%

100 9.1МВт

PГ4,20 Г5,24Г6 (0.4 0.6

75 10%
100 100%

100 8.5

5) Т1, Т2, Т3 трансформаторының әрбірінің жүктелу қуаты, МВт

Қыс

0
Т2,

10

20

Жаз

PТ1,Т2,Т3 90 10,2 79,8МВт

10

20

6) Т4, Т5, Т6 трансформаторының әрбірінің жүктелу қуаты, МВт

Қыс

28

Жаз)
)
PГ4, Г5,Г6 (0.4 0.6
PГ4, Г5,24Г6 (0.4 0.6
)
PГ4, Г5,20Г6 (0.4 0.6
)
)
PТ1, 10 Т3 102 10,92 91,08МВт
PТ1, Т2,20Т3 120 12 108МВт
P 20 102 10,92 91,08МВт
P 24 102 10,92 91,08МВт
P 24 90 10,2 79,8МВт
0 10

0
Т2,

10

0
Т2,

10

20

7) 110 кВ шинадағы жүктеме қуаты, МВт

Қыс

Жаз

0

10

к

200 85%
100

200 100%
100

170МВт

200

0

10

200 75%
100

200 85%
100

150

170

20

200 85%
100

170МВт

20

200 75%
100

150МВ

8) Т7 трансформаторларының жүктелу қуаты, МВт

Қыс

PТ07 10 3 91,08 170 103,24МВт

PТ107 20 3 120 200 160МВт

P 207 24 3 91,08 170 103,24

Жаз

PТ07 10 3 79,8 150 89,4МВт

PТ107 20 3 91,08 170 103,24МВт

PТ207 24 3 79,8 150 89,4МВт
1.7 кесте - 1-ші нұсқа үшін қалыпты режимде қуат баллансы кестесі

Анықталатын параметрлер
Жыл

29
Уақыты, сағPТ1, 10 Т3 85 9,1 75,9МВт
PТ1, 10 Т3 75 8,5 66,5МВт
PТ1, Т2,20Т3 100 10 90МВт
PТ1, Т2,20Т3 85 9,1 75,9МВт
PТ1,20Т2,24Т3 85 9,1 75,9МВт
PТ1,Т2,24Т3 75 8,5 66,5МВт
P110 10В
P110 10
P110 20
P110 20
P110 кВ24
P110 кВ24

C

110 кВ

220 кВ

T1

.

T2

T3

T5

T6

T4
.

ө.м.

Г1

ө.м.

Г2

ө.м.
ММ
м.м.
М№

Г3

T7

ө.м.

Г4

ө.м.

Г5

ө.м.
ММ
м.м.
М№

Г6

1.4 сурет - Станцияның құрылымдық сұлбасы
Қалыпты режимде 2-ші нұсқа үшін жүктемелердің баллансын
құрастыру.

30

кезеңі
0-10
10-20
20-24
1. Г1, Г2, Г3 генераторларының
қуаттарын өндіру (қосындысы),
МВт
қыс
жаз
102
90
120
102
102
90
2. Г4, Г5, Г6 генераторларының
қуаттарын өндіру (қосындысы),
МВт
қыс
жаз
85
75
100
85
85
75
3. Г1, Г2 , Г3 генераторларының
әрбірінің ө.м. қуаты, МВт
қыс
жаз
10,92
10,2
12
10,92
10,92
10,2
4. Г4, Г5 , Г6 генераторларының
әрбірінің ө.м. қуаты, МВт
қыс
жаз
9,1
8,5
10
9,1
9,1
8,5
5. Т1, Т2, Т3
трансформаторының әрбірінің
жүктелу қуаты, МВт
қыс
жаз
91,08
79,8
108
91,08
91,08
79,8
6. Т4, Т5, Т6
трансформаторының әрбірінің
жүктелу қуаты, МВт
қыс
жаз
75,9
66,5
90
75,9
75,9
66,5
7. 110 кВ шинадағы жүктеме
қуаты, МВт
қыс
жаз
170
150
200
170
170
150
8.Т7трансформаторларының
жүктелу қуаты, МВт
қыс
жаз
103,24
89,4
160
103,24
103,24
89,4

1. Г1, Г2, Г3 генераторларының әрбірінің қуаттарын өндіру, МВт

Қыс

Жаз

0

120 85%
100%

102МВт

0

120 75%
100%

90МВт

10

120 100%
100%

120МВт

10 20

120 85%
100%

102МВт

20

120 85%
100%

102МВт

20

120 75%
100%

90МВт

2. Г4, Г5, Г6 генераторларының әрбірінің қуаттарын өндіру, МВт

Қыс

Жаз

0

100 85%
100%

85МВт

0

120 75%
100%

90МВт

10

100 100%
100%

100МВт

10 20

120 85%
100%

102МВт

20

100 85%
100%

85МВт

20

120 75%
100%

90МВт

Электр станцияларындағы электр энергияны өндірудің айнымалы
графигі кезінде өзіндік мұқтаждықтың қуат шығынын анықтауға болады.

м

(

белг

)

М

ном

(1.3)

мұнда

- t уақытта станцияның шинаға беретін қуаты, МВт;

белг - станцияның белгіленген қуаты , МВт;
Рном - генераторлардың номиналды қуаты, МВт;
%Ө.М - өзіндік мұқтаждық қажеттілігіне жұмсалатын қуаттың
шығыны, %.

3) Г1, Г2 , Г3 генераторларының әрбірінің ө.м. қуаты, МВт

Қыс

31PГ1, 10Г2,Г3
P 10
PГ1, Г2,20Г3
PГ1, Г2,Г3
P 24
PГ1, Г2,24Г3
PГ1, 10Г2,Г3
PГ1, 10Г2,Г3
P 20
PГ1, Г2,Г3
PГ1, Г2,24Г3
PГ1, Г2,24Г3

PГ1,0 10Г2,Г3 (0.4 0.6

102 10%
120 100%

120 10.92.МВт

10

120
120

)

10%
100%

120 12МВт

20

Жаз

102 10%
120 100%

120 10.92МВт

PГ1,0 10Г2,Г3 (0.4 0.6

90 10%
120 100%

120 10.2МВт

10

102 10%
120 100%

120 10.92МВт

P 20 24 (0.4 0.6

90 10%
120 100%

120 10.2МВт

4) Г4, Г5 , Г6 генераторларының әрбірінің ө.м. қуаты, МВт

Қыс

PГ4,0 10Г5,Г6 (0.4 0.6

85 10%
100 100%

100 9.1.МВт

10

100
100

)

10%
100%

100 10МВт

20

85
100

)

10%
100%

100 9.1МВт

Жаз

PГ4,0 10Г5,Г6 (0.4 0.6

75 10%
100 100%

100 8.5МВт

10

85 10%
100 100%

100 9.1МВт

PГ4,20 Г5,24Г6 (0.4 0.6

75 10%
100 100%

100 8.5МВт

32)
PГ1, Г2,20Г3 (0.4 0.6
P 24 (0.4 0.6
)
)
PГ1, Г2,20Г3 (0.4 0.6
)
)
)
PГ4, Г5,20Г6 (0.4 0.6
PГ4, Г5,24Г6 (0.4 0.6
)
PГ4, Г5,20Г6 (0.4 0.6
)
)

5) Т1, Т2, Т3 трансформаторының әрбірінің жүктелу қуаты, МВт

Қыс

0
Т2,

10

20

Жаз

0
Т2,

10

20

6) Т4, Т5, Т6 трансформаторының әрбірінің жүктелу қуаты, МВт

Қыс

0
Т2,

10

Жаз

0
Т2,

10

20

7) 110 кВ шинадағы жүктеме қуаты, МВт

Қыс

Жаз

0

к

200 85%
100

170МВт

0

200 75%
100

150

10

200 100%
100

200

10

200 85%
100

170МВт

20

200 85%
100

170

20

200 75%
100

150

8) Т1, Т2 , Т3 трансформаторлардың әрбірінің 110 кВ жүктелуі, МВт

Қыс

33PТ1, 10 Т3 102 10,92 91,08МВт
PТ1, 10 Т3 90 10,2 79,8МВт
PТ1, Т2,20Т3 120 12 108
PТ1, Т2,20Т3 102 10,92 91,08
PТ1,Т2,24Т3 102 10,92 91,08МВт
PТ1,Т2,24Т3 90 10,2 79,8МВт
PТ1, 10 Т3 85 9,1 75,9МВт
PТ1, 10 Т3 75 8,5 66,5МВт
PТ1, Т2,20Т3 100 10 90МВт
PТ1, Т2,20Т3 85 9,1 75,9МВт
P 20 24 85 9,1 75,9МВт
PТ1,Т2,24Т3 75 8,5 66,5МВт
P110 10В
P110 10
P110 20
P110 кВ20
P110 24
P110 24

PТ01 ,Т102,Т 3

PТ101,Т 202,Т 3

PТ201,Т 24,2Т 3

Жаз

170
3

200
3

170
3

56,7МВт

66,7МВт

56,7МВт

PТ01 ,Т102,Т 3

PТ101,Т 202,Т 3

PТ201,Т 24,2Т 3

150
3

170
3

150
3

50МВт

56,7МВт

50МВт

МВт

9) Т4, Т5 , Т6 трансформаторлардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.