Білім берудің кәсіби деңгейінің төмендігі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 115 бет
Таңдаулыға:

АННОТАЦИЯ

Бұл зерттеу жұмыста ҚР қазіргі білім беру нарығында білім беру мекемелерінің жұмыс жасауы олардың ұсынған білім беру қызметтерінің бәсекеге қабілеттілігімен және еңбек нарығының қажеттіліктеріне жылдам бейімделуімен анықталды. Оларды жаңа ерекше немесе эксперименталды кәсіби білім беру бағдарламаларын пысықтау алаңы ретінде, сонымен қатар даярлау масштабы жағынан және ұсынатын білім беру қызметтерінің сапасы бойынша мемлекеттік жүйеге айтарлықтай бәсекхо0а 7ччелестік тудыратын жаңартылған білім беру жүйесін қарастырдық.

БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР

Қазақ АКСР - Қазақ Автономиялы Кеңнстік-Социолистік Республикасы

ЭЫДҰ - Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы;

ЖОО - жоғарғы оқу орыны;

TIMSS - Trends in International Mathematics and Science Study;

IEA - International Association for the Evaluation of Educational Achievement;

БҰҰ - Біріккен Ұлттар ұйымы;

КСРО - Кеңестік Социалистік Республика Одағы

ЮНЕСКО - Біріккен Ұлттар Ұйымының Білім, Ғылым және Мәдениет жөніндегі Ұйымы.

ЖОСПАР

КІРІСПЕ

І. Қазақстандағы білім беру жүйесі

1. 1 Білім беру: мәні мен маңыздылығы

1. 2 «Білім туралы» Заңының қазіргі білім жүйесінің дамуына ықпалы

1. 3 Қазіргі заманғы білім берудің негізгі тенденциялары

1. 4 Жаһандану үдерісі: білім берудің өзекті мәселелері

ІІ ҚР. да білім беру қызметі нарығының трансформациялық даму жағдайларын талдау
2. 1 Отандық білім беру саласындағы рыноктық өзгерістер үдерісі
2. 2 ҚР. да білім беру саласын қаржыландыру мәселелері
2. 3. Қазақстанның білім беру нарығының қазіргі жағдайын талдау 2. 4 Жаңартылған білім беру бағдарламасының ерекшелігі

ІІІ. ҚР білім беру нарығы заңдылықтары мен тенденцияларын заманауи әлемдік тәжірибеге сүйене отырып дамыту перспективасы
3. 1 Білім беру саласын инновациялық дамытудың отандық және шетелдік тәжірибелері
3. 2 Білім беру қызметі рыногын ілгері дамытудағы инвестициялаудың ролі

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Кіріспе:

Зерттеу тақырыбының өзектілігі : ХХІ ғасыр - жаһандық жаналықтар ғасыры ғана емес, білімнің дәуірлеу ғасыры да, өйткені ол қазіргі кезде мемлекеттің тұрақты дамуы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуде, сондай-ақ әлемдік нарықтағы, әлемдік қоғамдастықтағы орнын айқындап, халықтың өмір сүру сапасымен деңгейін көтеруде айрықша маңызды рөл атқарады. Өз кезегінде әлемдік қауымдастықтың бір мүшесі ретінде еліміз бұл мәселелерден тысқары қала алмайды. Қазақстан Республикасы өз егемендігін алған уақыттан бастап, білім беру жүйесі жаңа кезеңге көшті. Білім берудің оқулықтары жаңа стандартқа сай жасалуда. Білім беру мазмұны - жеке адамның біліктілігі мен жан-жақты дамуын қалыптастыру үшін негіз болып табылатын білім берудің әрбір деңгейі бойынша білімдер жүйесі (кешені) . Осы жерден Республикамыздың білім беру деңгейінің сапалығы туралы жаңа ұсыныс кеңестердің жүзеге асыру қажеттілігін байқаймыз.

Қазақстан жоғары білімнің стратегиялық міндеттері ұлттық білім беру жүйесіндегі жетістіктерді сақтай отырып, оны әлемдік білім беру үрдісінің ең озық үлгілеріне сәйкестендіруге негізделеді. Тәуелсіз мемлекетіміздің білім беру жүйесі мынадай екі түрлі маңызды процесті жүзеге асыруға бағытталған:

ұлттық білім беруді жаңа арнаға салу;
әлемдік білім кеңістігімен ықпалдасу.

Елбасымыз кезекті Жолдауында «Біздің болашаққа барар жолымыз қазақстандықтардың әлеуетін ашатын жаңа мүмкіндіктер жасауға байланысты. ХХІ ғасырдағы дамыған ел дегеніміз - белсенді, білімді және денсаулығы мықты азаматтар» - деп атап өткен болатын. Осы мәселені шешу үшін төмендегідей міндеттерді де көрсетіп өтті. Ұлттық білім берудің барлық буынының сапасын жақсартуда елімізде ауқымды жұмыс күтіп тұр. 2020 жылға қарай Қазақстандағы 3-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі біліммен 100 пайыз қамтуды жоспарға қойып берді. Ал орта білім жүйесінде жалпы білім беретін мектептерді Назарбаев зияткерлік мектептеріндегі оқыту деңгейіне жеткізу керектігін атап өтті. Мектеп түлектері үш тілді қазақ, орыс және ағылшын тілдерін білуге тиістігі де айтылды. Оларды оқыту нәтижесі оқушылардың сындарлы ойлау, өзіндік ізденіс пен ақпаратты терең талдау машығын игеретіні сеніммен нақтыланды [1 ] .

Бүгінгі күні білім беру жағдайы, күйі, болашағы жаңа кезеңге жол ашпақ. Көптеген оқу-орындарының оның ішінде мектептер, колледждер, университеттер, оқу негіздері ашылды. Қазіргі уақытта білім берудің мазмұнына талдау жасау өте қиын.

Диссертация жұмысының зерттелу деңгейі . Білім беру саласындағы әр түрлі мәселелерді зерттеуге көптеген ғалымдар үлесін қосқан. Осы саланы зерттеп тануға Я. Ә. Әубәкіровтың, К. Н. Нәрібаевтың, Шеденов У. К., Даулиева Ғ. Р., Джумамбаев С. К., Сарбасова Т. С., Сарбасова А. К., Бимендиева Л. А., Бейсенбаев Ж. Т., Мухтарова К. С. А. А. Абишев, С. А. Абдыманапов, Е. Б. Аймагамбетов, Р. А. Алшанов, К. А. Сагадиев, Р. К. Сатова, Ж. К. Туймебаев және т. б. отандық ғалымдар үлесін қосқан.

Нарықтық экономика шартында білім беру жүйесін басқару, қаржылық

қолдау көрсету мәселелері Критский М., А. Панкрухин, С. Г. Струмилин, Н. А. Синицин, Бушмарин И. В., В. П. Тихомиров, Ишина И. В, М. Х. Тусеева, В. М. Филиппов, Т. Шульц, Капелюшников Р. И., Албегова И. М., Леонова Т. Г., Емцов Р. Г., Нойт. және т. б. отандық және ресейлік ғалымдардың еңбектерінде зерттелінген.

Білім беру саласының ұлттық экономикадағы және елдің бәсекеге қабілеттілігін анықтаудағы білім берудің орнын Толстобров М. Ю., Чистякова О. В., Портер М. Э., Киченко Л. П. Е. С. Попова Cулима С. В. Житовская И. Г., Крылова И., Cкоров Г. Е., Д. Х. Байдрахманов және т. б. б отандық және шетелдік ғалымдар зерттеуге үлесін қосқан.

Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттері . Диссертация жұмысының мақсаты отандық білім беру саласының бүгінгі жағдайы мен өзекті мәселелеріне ғылыми талдау жасап, оның нарықтық қатынас жағдайындағы құрылымдық өзгерістері және білім саласының бәсекеге қабілеттілігін арттыру бағыттары бойынша теориялық-әдіснамалық және іс-тәжірибелік тұрғыдан ұсыныстар дайындау болып табылады. Алға қойылған мақсатқа жету үшін келесідей міндеттер орындалады:

білім саласын дамыту мемлекеттің тұрақты дамуы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуде, сондай-ақ әлемдік нарықтағы, әлемдік қоғамдастықтағы орнын айқындаудың алғышарты ретінде зерттеледі, оның қазіргі жағдайына ғылыми-теориялық тұрғыдан баға беріледі;
білім беру саласында мемлекеттік бағдарламалардың орнын анықтау және осы саланы қаржыландыру мәселелерін теориялық тәжірибелік тұрғыдан талдау;
білім саласын арттырудағы шетелдік тәжірибелер мен экономикалық көзқараста зерттелініп, оны Қазақстан Республикасында қолдану ерекшеліктері сараланады.

Диссертация жұмысының зерттеу нысаны. Республиканың, ішінара аймақтар мен облыстардың білім беру қызметі мен мекемелері, оның жекелеген салалары диссертация жұмысының объектісі болып табылады.

Диссертация жұмысының зерттеу пәні. Отандық білім беруді дамыту шаралары, оны қаржылық қамтамасыз ету мәселелері және білім саласындағы экономикалық қатынастар диссертация жұмысының зерттеу пәні болып табылады.

Диссертация жұмысының әдіснамалық, теориялық және іс-тәжірибелік негізі. Білім саласын дамыту тақырыбына арналған шетелдік және отандық монографиялық еңбектер мен оқулықтар, сондай-ақ оқу құралдары, шетелдік және отандық ғалымдардың диссертация жұмыстары мен ғылыми-теориялық, ғылыми-практикалық конференциялар материалдары, Қазақстан Республикасының Конституциясы және соған сәйкес Заңдары, Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлықтары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулылары, Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан халқына Жолдаулары, ҚР Ұлттық Статистика Агентінің статистикалық деректері, ҚР Білім және ғылым және Қаржы министрліктерінің материалдары, мерзімді басылым мақалалары зерттеудің әдіснамалық, теориялық, сондай-ақ іс-тәжірибелік негізін құрайды.

Зерттеу жұмысында дәстүрлі салыстыру, статистика-экономикалық талдау және логикалық талдау, SWOT- талдау әдісі қолданылды.

Зерттеу жұмысының ғылыми жаңашылдығы.

Жаңартылған білім жүйесінің ерекшелігіне сай педагогикалық үдерісті ұйымдастыру;
Білім беру мазмұнының жаңаруы;
Даму бағдарламасын жасап, оны іс асыруы;

Заманауи тәсілдерді қолдану арқылы сапалы білімге қол жеткізу.

Диссертация жұмысының теориялық және іс-тәжірибелік маңыздылығы. Диссертация жұмысында қол жеткізілген қорытындылар мен нәтижелерді, сондай-ақ ғылыми тұжырымдамаларды іс-тәжірибелерді сынақ ретінде қолдануға болады.

Қорғауға шығарылатын тұжырымдар.

білім беру теориялық мәні мен мазмұны;
білім беруді заманауи әлемдік тәжірибеге сүйене отырып дамытуда мемлекет саясатының ролі;
Отандық білім беру жүйесін дамыту перспективалары;
білім беру жүйесін дамытуда инновациялық ендірулердің маңыздылығы.

Диссертация жұмысының құрылымы . Диссертация жұмысының бірінші бөлімінде автор білім беру саласы дамуының теориялық аспектілері қарастырған. Екінші бөлімінде отандық білім беру саласындағы рыноктық өзгерістер үдерісі, ҚР-дағы білім берудегі қаржыландыру мәселелері мен білім беру қызметі нарығының қазіргі жағдайы қарастырылған. Үшінші бөлім отандық білім беруді заманауи әлемдік тәжірибеге сүйене отырып дамыту перспективасы мен отандық білім беруді жетілдірудің инновациялық үдерістерін зерттелген, сонымен қоса шетел тәжірибелері де қарастырылған. Қазіргі таңдағы Отандық білім беру саласындағы өзекті мәселелер айқындалған, шешу жолдары да көрсетіліп отыр.

І. Қазақстандағы білім беру жүйесі

1. 1 Білім беру: мәні мен маңыздылығы

Қазақтың кең-байтақ өлкесінде білім ісінің пайда болып, даму тарихы да өзінің ілкі бастауларын сонау ерте замандардан алады. Қазақстан жерінде, әсіресе, оның отырықшы аудандарында орта ғасырдық ерте дәуірінде-ақ (ҮІІ-ҮІП ғ. ғ. ) көптеген мектептер (мұсылманша бастауыш оқу орны) мен медреселер, діни білім беретін ортадан жоғары оқу орындары жұмыс істей бастағаны тарихтан белгілі.

Ертедегі Исфиджаб, Тараз, Сайрам, Түркістан, Отырар, т. б. қалаларында көптеген медреселер болған, олардың жалпы саны 84-ке жеткен. Ауылдық жерлерде мектепте молдалар (татар, башқұрт, т. б. ) ұстаздық еткен. Оқыту ақысы халықтан жиналған. Балалар қыс, күз айларында оқыған. Оқу мерзімі 4 жыл, оқуға 7 жастан бастап қабылдаған, жыл аяғында емтихан тапсыру мектеп бітіргені үшін балаға ресми куәлік тапсыру тәртібі сақталмаған. Медреселер мұсылмандық рәсімдерін таратушы оқу орны болып қана қоймай, ірі мәдениет орталығы ретінде де қызмет атқарған. Бұл оқу орындарында заңтану, тарих, логика, философия, математика, астрономия, медицина, т. б. пәндер енгізілген. Медреселердің жанында салиқалы кітапханалар болған.

Патша үкіметінің 150 жылға созылған отарлау саясаты халқымыздық егемендік жолындағы ғасырлар бойғы күресіне зор нұқсан келтіргенімен, Батыс пен Шығыстың рухани өмірдегі қарым-қатынасына жол ашты. Мысалы, Змеиногорскіде (Шығыс Қазақстан) қорғасын-мырыш кен орнында 1761 жылы тау-кен жұмысшыларының балаларына арнап мектеп ашты, 1786 жылы Омбы қаласында "Азиялықтар мектебі" ірге көтерді. Осындай мектеп 1789 жылы Орынбор қаласында да ашылды.

Қазақ феодалдарының (сұлтан, би, бай, старшин) балаларына Неплюев кадет корпусына (1825), Омбы кадет корпусына (1848) түсіп оқуына рұқсат етілді. Алғашқы қазақ мектебі Бөкей хан ордасында (1841), 1850 жылы Орынбордағы шекара комиссиясының жанынан ашылған болатын.

1920 жылы қазанда Қазақ АКСР-ының Оқу халық комиссариаты құрылды. Оның төрағасы болып А. Байтұрсынов тағайындалды. 1920 жылы 18 ақпанда Бүкіл Қазақстандық оқу-ағарту конференциясы шақырылды. Онда балаларды қорғау, бірыңғай мектеп жүйесін құру, кәсіптік-техникалық білім беру, саяси тәрбие жұмысы, т. б. оқу-тәрбие жұмысына байланысты мәселелер қаралды.

1922-23 оқу жылдары Академиялық орталық ұлт мектептері төл оқулықпен, бағдарламамен қамтамасыз етуде біраз шараларды іске асырды, төл тілімізде 14 оқулық шығарылды. Олардың ішінде "Физика", "Грамматика", "Алгебра", "Мектеп гигиенасы", т. б. бар.
Бұл оқулықтарды жазуға қазақ зиялыларының алдыңғы қатарлы топ өкілдері: А. Байтұрсынов, М. Жұмабаев, Ж. Аймауытов, М. Әуезов, С. Асфендияров, Т. Жомартбаев, Қ. Сәтбаев, Ә. Ермеков, Т. Жолдыбаев, т. б. қатысты.
Республикада жоғары білімді кадр даярлауда Алматы қаласында тұңғыш ашылған Абай атындағы Қазақтың педагогикалық институты үлкен рөл атқарды. 1929 жылы араб алфавитінен латын графикасына көшті. 1940 жылы латын алфавитінен орыс жазуына көшу ісі өркениет жолындағы тағы бір үлкен соққы болды. Оқу-ағарту саласындағы осындай үлкен бұрмалаулар ұлт мәдениетінің дамуына кері әсерін тигізді.

1945-60 жылдары мектептер мен онда оқитындар саны күрт өсе бастады. 1950-60-шы жылдары тың игеруге байланысты мектептердің саны күрт өскенімен, қазақ мектептері көбірек жабылып, оның орнына орыс-қазақ және орыс мектептері көбірек ашылды. 1980-90 жылдары елімізде жаппай халыққа орта білім беру саласында біраз жұмыс жүргізілді. Соның бірі -мектепке 6 жастан бастап қабылдау.

Еліміз егемендік алғаннан кейін білім негіздерін демократиялық, интеграциялық принциптерге орайлас әр баланың жеке-дара ерекшеліктері мен қабілеттерін ескере отырып, оқытып, тәрбиелеу талап етілді. Осы жайттар ұлт мектептерінің жаңа бағдарламаларынан елеулі орын алды. Арнаулы білім салаларына икемі бар балаларға арналған лицей, гимназия, колледж, медреселер сияқты мектептің жаңа түрлері ұйымдастырылды.
Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы Заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді. Осы Заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік-құқықтық актілеріне сәйкес мемлекеттік саясат принциптері айқындалады.

ХХ ғасырдың 90-жылдары Қазақстандағы нарықтық қатынастарға көшу мен жаппай демократизациялау толқыны кезіндегі жұмыс істеп тұрған заңнама аясында білім беру саласында жаңа тарихы басталды, жаңа білім беру мекемелері - мемлекеттік емес білім беру орталықтары ашыла бастады.

Бұл кезеңде мемлекет әлі аяққа тұрып үлгермеген, білім беру жүйесінің толыққанды дамуына қажетті ресурстармен қамтамасыз ете алмайтын еді. Осы жағдайларда орта және кіші кәсіп өкілдері өздерінің азаматтық борышы ретінде білім беру саласына инвестиция құя бастады. Олар ескі білім беру жүйесін жылдам дамып жатқан нарық талаптарына сәйкес қайта құрып, оқытудың жаңа әдістері мен үлгілерінің неше түрін жарыққа шығарды.

Қазақстан Республикасының 2000-2010 жылдарға арналған білім беруді дамыту мемлекеттік бағдарламасын енгізген соң, мемлекеттік емес білім беру мекемелері жартылай мемлекеттік деген статусқа ие болды. Қазақстан Республикасының «Білім беру туралы» заңы мемлекеттік емес білім беру мекемелерін еліміздің білім беру жүйесінің ажырамас бөлігі ретінде білім алуды нормативтік тұрғыда бекітіп берді.

Мемлекеттік емес білім беру - тәуелсіз Қазақстан үшін айтарлықтай жаңа құбылыс болғандығына қарамастан, оның алғашқы қалыптасуы жабайы бәсекелестік түрінде өтті. Жиырма бес жылдың ішінде мемлекеттік емес білім берудің мектепке дейінгі білім беруден жоғары білім беру орындарына дейін республикалық желілері пайда болды. Бүгінгі таңда мемлекеттік емес білім беру моделі өзін ел экономикасын көтеруде сауатты және жоғары білікті кадрлерді дайындауда мемлекеттің сенімді әрі лайықты серіктесі ретінде танылды.

Мемлекеттік емес білім беру секторын дамытуға айтарлықтай үлес қосқан, белсенді азаматтық ұстанымда болған тұлғалар: Каупынбаев Д., Омар М. С. - «Тамос эдюкейшн» физика-математикалық мектебі, Алматы қаласы (шамамен 1500 оқушы білім алады), Рысбекова А. К. -«Арман» мектебі (Шымкент қаласы), Бекбосынова К. С. - «Байтерек» мектебі (Шымкент қаласы), Урываев С. В. -Аубакиров атындағы мектеп-гимназия (Темиртау қаласы), Кумисбекова А. К. - «Ғалым» ұлттық қазақ гимназиясы (Алматы қаласы), Омарова С. Б. УО «Бакалавриат» «Кайнар» университеті тұсындағы мектеп (Алматы қаласы), мистер Даниэль Гунасилан-УО «Қазақстанның интеллект мектебі»/«Kazakhstan International School» Алматы қаласы және басқалары.

Страхов М. Н. - «Родничок» және «Росинка» бала-бақшалары, Алматы обл., Водник поселогы, Батырбекова К. У. - «Дана» мектебі және «Еркем-Ай» бала-бақшасы, Алматы обл., Іле ауданы, Жана Куат ауылы, Бекбосынова К. С. - «Бала Би» монтессори бала-бақшасы (Шымкент қаласы), Масгутова К. Т. - «Көктобе» бала-бақша мектебі (Алматы қаласы), «Әдемі» (Алматы қаласы), Курбанов А. В. - «Mary Poppins» бала-бақшасы, Алматы обл., Карасай ауданы, Айтхожина Л. В. -«Страна детства» (Алматы қаласы), Бегун Т. Г. -ОЦ «Умка», Турсунова Р. Т. - «отбасылық психологиялық орталық «Игiлiк» (Павлодар қаласы) және т. б. Аталған кәсіпкерлер білім беру жүйесіне айтарлықтай көлемде инвестиция құйған, қайырымдылықпен тұрақты түрде айналысады, балалардың лайықты ортада дамуына және педогогтардың шығармашылықпен айналысуларына жағдайлар жасайды.

Мемлекеттік емес ұйымдардың Республикалық ассоциациясы мемлекеттік емес білім беру секторына кәсіби тәжірибие мен әдіснама алмасуларына кең спектрлі мүмкіндік беретіні, мемлекеттік емес білім беру мекемелерінің жұмыс практикасымен танысатыны, мастер-класстар мен ашық сабақтарға, семинар-практикумдарға қатысатыны белгілі.

РАЧОО-ның орта және мектепке дейінгі мемлекеттік емес білім беру ұйымдарының Әдіснамалық Бірлестіктері жұмыстарының негізгі бағыттарын жоспарлауда бала-бақшалар мен мектептердің кадрлық және материалдық техникалық қамтамасыз етілу деңгейін есепке аламыз. Мысалы, мектепке дейінгі білім беруде бірнеше рет алдыңғы қатарлы педогогикалық алаңға шыққандар қатарында «БЭСТ» мектебі, «Тамос эдьюкейшн» физика-математикалық мектебі, «Зерде», «Достар», «Немере», «Дана», «Байтерек» мектептері; «Гал LTD Асет-Е», «Достар», «Страна детства», «Көктобе», «Әдемі», «Mary Poppins», «Еркем-Ай», «Родничок», Умка, «Кулагер», «Немере» бала-бақшалары шықты.

Бизнес өкілдерінің педогогикалық ұжымға айтарлықтай материалдық көмек көрсетілген жағдайда білім беру бағдарламалары тиімді жүзеге асатыны заңды әрине. Пәндерді зерделеуге, шет тілдерін, балалардың шығармашылығын ұйымдастыруға техникалық мүмкіндіктер беретін жағдайлар жасалуда. Педогогтардың біліктілігін жоғарылату мәселесіне баса назар аударылуда.

Білім беру - күрделі, әрі көп аспектілі ұғым. Қазақстанның білім беру туралы заңында, ол «адамның, қоғамның және мемлекет мүддесі үшін мақсатты бағытталған оқыту мен тәрбиелеу процесі» деп жазылып, педогогикалық мағынада тәрбиелеу деп түсіндіріледі. Жалпы білім берудің өзі - бұл мақсатты бағытталған процесс және адамның жүйелі білімді, дағдылар мен біліктілікті, сезімді сіңіру нәтижесімен, танымдық процестерді және көзқарасты қалыптастырумен анықталады. Білімді адам деп: жалпы идеяларды, қағидалар мен әдістерді меңгерген, әр түрлі фактілер мен көріністерді талдаудың жолын білетін, жоғары деңгейлі мүмкіндіктерге ие, алған білімін жағдайға байланысты тиімді пайдалана алатын тұлғыны айтамыз; көп оқыған, жылдам әрі нақты шешім қабылдай алатын, түсінігі мен сезімдері асқақ және ізгі бағыттарға ие адамдар. Н. Г. Чернышевский «адамды толыққанды білімді деп айту үшін, ол адамда үш қасиет болуы қажет: терең білім, ойлану дағдысы және сезімдердің биіктігі» - деп тұжырымдаған[25] .

Білім алу ұғымы оқудың нәтижесіндегі білім алу, үйрену мен дағдыларды қалыптастырумен ғана шектеліп қалмайды, сонымен қатар критикалық және жаңашыл ойлай білу, айналадағы тоқтаусыз жүріп жатқан өзі сияқты адамдармен қарым-қатынастары мен іс-әрекеттерін адамгершілік тұрғысынан бағалауы. Бұл адамды маңызды қызметтің түрлеріне араластыру арқылы қол жеткізіледі. Адамның білім алу процесінде келесідей түсініктер қаралады (процессуалды тұрғыда) .

Білім алу - бұл, әлеуметтік маңызды тәжірибиенің келер ұрпаққа берілуінің қоғамдық ұйымдастырылған және қалыптастырылған процесі. Тұлғаның әлеуметтенуі мен генетикалық бағдарламаға сәйкес онтогенездік тұрғыда тұлғаның қалыптасуын көрсетеді.

Білім беру өзінің құрылымына қарай тәжірибиені үйрену, мінез-құлық қасиеттерін тәрбиелеу, физикалық және интеллектуалды даму секілді тұстарын сипаттайтын мақсатты бағытталған үш жақты процесс (педогогикалық технология 1993 №3-4 басылым; уақытша мемлекеттік стандарт. Жалпы орта білім беру 66-68 беттер) . Білім беру адамның белгілі бір әлеуметтік қызметтеріне байланысты детерминделген, ал оның мазмұны тұлғаның дамуы мен оның қарапайым мәдениетін қалыптастыру құралы ретінде көрініс тапқан.

Мемлекеттік емес білім берудің мазмұны - қолда бар дидактикалық қағидалар негізінде білім бұлағының сәйкес аймақтарынан алынатын, қандайда бір пәннің беретін білімі, дағдылары мен мүмкіндіктерінің нақты көлемі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.