Милина ЖШС - нің шығындары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 38 бет
Таңдаулыға:

ОҚУ ТӘЖІРИБЕСІНІҢ ЖОСПАРЫ
КІРІСПЕ 1
БӨЛІМ 1. Милина ЖШС-нің ҰЙЫМ ЭКОНОМИКАСЫ 2
1.1 Кәсіпорынның ұйымның құрылтай құжаттарын оқып білу және дайындау. Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу тәртібі 2
1.2 Кәсіпорының ұйымның шаруашылық қызметін жоспарлау 3
1.3 Негізгі және айналым капиталы 5
1.4Қызметкерлердің жұмысын ұйымдастыру және еңбекақы 7
1.5 Кәсіпорынның ұйымның шығындарын және оның қаржылық нәтижелерін анықтау. Өзіндік құнды калькуляциялау 9
1.6 Өндірістің жалпы тиімділігін анықтау 12
БӨЛІМ 2. Милина ЖШС-нің ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕБІ 13
2.1 Ұйымның есеп саясаты. 13
2.2 Ақша қаражаттары және есеп айырысу есебі. 14
2.3 Негізгі құрал-жабдықтар мен материалды емес активтер есебі. 17
2.4 Тауарлы-материалдық қорларды есептеу және жеткізушілермен есептесу есебі. 19
2.5 Еңбек пен оның төлем есебі. 21
2.6 Өндіріске жұмсалған шығындар есебі және өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау. 23
2.7 Дайын өнім және оны сату есебі. 25
БӨЛІМ 3. Милина ЖШС-нің АУДИТІ 29
3.1 Аудиторлық фирма жұмысының құрылымы және ұйымдастырылуы. Аудитордың қызмет міндеттері 29
3.2 Ұзақ мерзімді активтер аудиті мен ревизиясы. 31
3.3 Ағымды активтер аудиті мен ревизиясы. 32
3.4 Қаражаттар аудиті мен ревизиясы. 33
3.5 Міндеттемелер аудиті мен ревизиясы 34
3.6 Еңбекақы бойынша есептесу аудиті мен ревизиясы 35
ҚОРЫТЫНДЫ 36
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 37

КІРІСПЕ
Оқу тәжірибесі - тұлғаның ақыл-ой дамуының, яғни тұлғаның үйренушілік қасиетін көрсетеді.
Мен, Сабыр Мерей Мұратқызы оқу тәжірибемді Нархоз Университетінің Экономикалық колледжінде өттім. Оку тәжірибені үш пәннен өттім: Ұйым экономикасы, Қаржылық есеп және Аудит. Осы пәндер бойынша әр тақырыптарға байланысты жұмыстарды атқардым.
Оқу тәжірибенің негізгі мақсаттары - Ұйым экономикасы, Қаржылық есеп және Аудит пәндерінен алған теориялық білімімді кеңейту, тереңдету, бекіту болып табылады. Оқу тәжірибемде мысал ретінде Милина ЖШС құрып,соның негізінде тәжірибеге байланысты жұмыстар атқардым.
Жауапкершілігі шектеулі серіктестік (ЖШС) -- белгілі бір шаруашылық қызмет жүргізу мақсатында бір немесе бірнеше адам құрған, жарғылық капиталы құрылтай құжаттарымен белгіленген мөлшерде құрылтайшылардың үлесіне (салымдарына) бөлінген заңды тұлға. Қызмет мақсаты пайда алуды көздейді. Қатысушыларының саны жүзден аспауға тиіс. Жауапкершілігі шектеулі серіктестікке қатысушылар оның міндеттемелері бойынша жауап бермейді, ал серіктестіктің қызметіне байланысты залалдарға өздерінің қосқан салымдарының құны шегінде ғана жауап береді.
Оқу тәжірибемнің бірінші бөлімінде, Ұйым экономикасы пәні бойынша ұйымның құрылтай құжаттарының типтік формасымен, шарттарымен, жарғыларымен танысып, оларды дайындадым. Өндіріс алаңындағы материалдар мен шикізаттарға қажеттілікті, қызметкерлердің еңбекақысын, негізгі құралдардың амортизациясын есептеп, өндірістің тиімділігін анықтау бойынша жұмыстарды орындадым.
Екінші бөлімінде, Қаржылық есеп пәні бойынша есеп саясатының мазмұнымен, құрылысымен танысып, ақша қаражаттарының есебі, тауарлы - материалдық қорлар есебі, еңбекақы есебі және де өндірістік шығындар есебімен байланысты есептер шығарып, тиісті құжаттармен таныстым.
Үшінші бөлімінде, Аудит пәні бойынша аудиторлық фирма жұмысының құрлымымен, ұйымдастырылуымен танысып, ұзақ мерзімді активтер аудиті, ағымдағы активтер аудиті, міндеттемелер мен еңбекақы бойынша есептесу аудиті тақырыптарымен танысып, аудит бағдарламаларын дайындадым.

БӨЛІМ 1. Милина ЖШС-нің ҰЙЫМ ЭКОНОМИКАСЫ
1.1 Кәсіпорынның ұйымның құрылтай құжаттарын оқып білу және дайындау. Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу тәртібі
Жауапкершілігі шектеулі серіктестік(ЖШС) -- белгілі бір шаруашылық қызмет жүргізу мақсатында бір немесе бірнеше адам құрған, жарғылық капиталы құрылтай құжаттарымен белгіленген мөлшердеқұрылтайшылардыңүлесіне бөлінген заңды тұлға. Қызмет мақсаты пайда алуды көздейді. Қазақстан Республикасының "Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы" Заңына сәйкес жарғылық капиталдың бастапқы мөлшері 100 айлық есептік көрсеткіш шамасына пара-пар сомадан кем болмауы керек.
Жауапкершілігі шектеулі серіктестікті ұйымдастыру үшін құрылтай келісім шарты жасалады, онда:
- кәсіпорынның аты;
- мекен-жайы;
- негізгі қызмет бағыттары;
- қызмет түрлері;
- капитал мөлшері көрсетіледі.
Құрылтай құжаттары - Заңды тұлғаның іскерлік үшiн негiздеу қызмет ететiн құжаттары.
Милина ЖШС құрылтай құжаттарына жатады: жарғы немесе жарғы және құрылтайшылық келiсiм-шарт.
Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктiң құрылтай шарты:
* жазбаша нысанда;
* әрбiр құрылтайшының немесе оның уәкiлеттi өкiлiнiң шартқа қол қоюы арқылы жасалады;
* құрылтай шартын нотариат куәландыруға тиiс.
Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктiң жарғысы - серiктестiктiң заңды тұлға ретiндегi құқықтық мәртебесiн белгiлейтiн құжат болып табылады.Заңды тұлғалардың Жарғысын құрылтайшы белгілейді. Жарғыда мекеменің нақты атауы, тұрған орны, атқаратын қызметінің түрлері, т.б. қажетті мәліметтер көрсетіледі.
ЖШС құрылуы, оның құрылтайшылардың құрылтай келісімшарттарын жасалуынан бастап серіктестікті заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркелуімен аяқталады. Ол үшін ЖШС орналасқан жері бойыншахалыққа қызмет көрсету орталығына барып мынадай құжаттарды тапсыру керек:
1. Тіркеу туралы өтініш;
2. Үш данада ұсынылатын мемлекеттік және орыс тілдерінде құрылған құрылтай құжаттары;
3. Паспорттың түпнұсқасы;
4. Заңды тұлғаның орналасқан жерін куәландыратын құжат.
5. ЖШС тіркеу үшін 2 АЭК алым алынады, оны растайтын түбіртек;
6. Салық төлеуші заңды тұлғаның номері, жарғысы, мемлекеттік тіркеу туралы куәлігі.
1.2 Кәсіпорының ұйымның шаруашылық қызметін жоспарлау
Оқу тәжірибемде мысал ретінде Милина жауапкершілігі шектеулі серіктестігін құрдым.
Милина ЖШС алғаш рет 2015 жылдың 23 қарашасында жеке тұлғаның меншігіндегі қаражаттары негізінде өз қызметін бастады. Алматы қаласында Әділет басқармасында №74445-1910 ЖШС куәлікпен мемлекеттік тіркеуден өтті.
Милина жауапкершілігі шектеулі серіктестігі өзінің қызметін Қазақстан Республикасының заңдылықтарына және Ұйымның жарғысына, бухгалтерлік есеп стандартына сүйене отырып атқарады. Ұйымның жеке балансы, банкте есеп айрысу шоты, өзінің толық атауы жазылған мөрі бар.
Қазіргі уақыттағы серіктестіктің атқаратын қызметтерін төмендегіше көрсетуге болады:
Электр жүйелері және электр подстанциялары үшін құрылғыларды, бөлшектерді өндіру;
Жарық беретін жарықтандыру құрылғыларын жасап сату жұмыстары;
Монтаждау, дәнекерлеу және электроникалық жұмыстар;
Өндіріс жүргізу, жөндеу, безендіру мен құрастыру жұмыстары.
Көлік құралдарына техникалық қызмет көрсету;
Қоғамдық тамақтандыру;
Заңда қарастырылған өзге қызметтерді жүзеге асыр.
Милина жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Алматы қаласы бойынша электр тораптарының өндірісін жүргізеді, монтаждау мен жөндеу жұмыстарымен айналысады, сонымен қатар тұрғын-үй өндірісімен айналысады. Ұйымның өндіріс құрал-жабдықтары, бағалы қағаздары, шикізаттары, материалдары, т.б. бар.
Материалдық ресурс ұйымның өндірістік қызметі барысында ерекше орын алады. Материалдық айналым құралдары мен негізгі құрал жабдықтар серіктестің материалдық ресурстарын құрайды.
Милина ЖШС-нің құрал-жабдықтарының жалпы саны 1015, жалпы құны 7070 мың теңгені құрайды. Ұйымның құрал-жабдықтарына амортизацияны өндірістік әдіс арқылы есептейміз.

Милина ЖШС-нің құрал-жабдықтары
№
Сатып алынатын құрал-жабдықтар тізімі
Өлшем бірлік
Саны
Бағасы, мың теңге
1
Компьютер
дана
60
550
2
Телефон
дана
60
120
3
Сейф
дана
10
250
4
Теледидар
дана
10
500
5
Жиһаздар
дана
30
500
6
Столдар
дана
60
200
7
Кондиционерлер
дана
60
120
8
Орындықтар
дана
120
50
9
Станоктар
дана
30
2000
10
Диван
комп
10
320
11
Кофе аппараты
дана
5
220
12
Кілем
дана
10
50
13
Салтанатты люстра
дана
30
20
14
Кресло
дана
60
100
15
Прожектор
дана
5
50
16
Перделер
дана
60
25
17
Интерактивті тақта
дана
10
250
18
Бра шамдары
дана
30
55
19
Жалюздер
Кв.м
75
35
20
Техникалық заттар
комп
10
100
21
Тумбочкалар
дана
60
55
22
Журнал столы
дана
30
130
23
Бейне-бақылау камерасы
дана
45
150
24
DVD
дана
10
25
25
Проектор
дана
10
180
26
Компьютер столдары
дана
30
230
27
Кір жуатын машина
дана
5
415
28
Музыкалық орталық
дана
10
120
29
Асхана ыдыстары
комп
10
100
30
Газ плиталары
дана
60
150

Жинағы:

1015
7070

1.3 Негізгі және айналым капиталы
Серіктестіктің табысы бір жыл ішіндегі өз қызметінің нәтижелері бойынша қаржы есебінің негізінде анықталады. Милина ЖШС-нің табысы жұмысшыларға еңбек ақы төлеуге, жұмсалған шығындарды жабуға жұмсалады. Табыстың қалған бөлігі ұлғайтуға, резерв жасауға, жарғылық қордың көлемін ұлғайтуға, қатысушыларға пайыз түрінде табыс төлеуге бағытталады.
Негізгі капитал (немесе негізгі қорлар) - өндірісте көп рет қатысатын еңбек құралдары, олар біртіндеп физикалық және моральды түрде тозады (ескіреді) және бөлшектеп (тозу шамасына қарай) өз құнын өндірілген өнімнің құнына (амортизация) қарай ауыстырады.
Негізгі қорларды тиімді пайдаланудың үш басты көрсеткіштерін бөліп айтуға болады:
1) қорқайтарымы - қорлардың өнімділік деңгейін білдіреді және қор құнының бірлігіне келетін өнім құнымен белгіленеді;
2) қорсыйымдылығы - қорқайтарымға керісінше көрсеткіш, өнім бірлігін шығаруға арналған негізгі қорлардың шығынын сипаттайды;
3) құрал-жабдық жұмысының ауысымдылық коэффициенті - ол кәсіпорында орнатылған жабдықтың әр бірлігінің белгілі бір кезең ішінде орташа есеппен тәулігіне қанша ауысым жұмыс істегенін көрсетеді.
Айналым капиталы (немесе айналым қорлары) - өндірісте бір рет қатысатын еңбек құралдары. Олар толығымен қолданылады және толығымен, бірден өз құнын өндірілген өнімнің құнына ауыстырады. Осылай, айналу қорларының құндары әрбір айналған сайын дайын өнімнің құнымен өтеледі және толығымен тауарларды табысты сату жағдайында кәсіпкерге ақшалай нысанда қайтып оралады.
Мысалы: Милина ЖШС кәсіпорынын келтірілген мәліметтердің негізгі өндірістік қорлардың орташа жылдық құнын, негізгі өндірістік қорлардың амортизациялық аударымдарынының жылдық сомасын, барлық өндірістік негізгі қорлардың амортизациясының орташа мөлшерін, орташа амортизациялық кезеңін жеделдетілген әдіс бойынша есептеймін:

Негізгі қорлардың түрлері
Жылдық бастапқы құны
Енгізілгені
теңге
Енгізілген күні
Шығарылуы
Шығарылу күні
Амортизацияның орташа жылдық мөлшері
Ғимарат
94 000
2 500
7 ай
500
9 ай
2,8
Құрылғылар
8 500

5,0
Құралдар
9 250

6,0
Күш машинасы
6 000
1 000
3 ай
500
5 ай
8,2
Жұмыс мөлшері
128 000
2 500

3 000

12,0
Өлшеу аспаптары
4 000
1 000
9 ай
400
7 ай
10,7
Көлік құралдары
2 500
200
7 ай
100
6 ай
14,0
Есептеу техникасы
3 750
750
4 ай
200
7 ай
12,0

Шешуі:
1.Милина ЖШС негізгі қорларының орташа жылдық құнын есептеу.
Формуласы:
(жылдық бастапқы құн+енгізілгені*енгізілген күні-1ай 12 ай - шығарылуы * шығарылу күні-1ай 12 ай)
94 000+2500*612 - 500*812= 94917 4000+100*812 - 400*512 = 4500
6000+1000*212 - 500*412 = 6000 2500+200*612 - 100*512 = 2358,3
128000+250012-300012 = 127 958,3 3750+750*312= 3838,5
( 94917+6000+127958,3+4500+2358,3+383 8,5+8500+9250) = 257 521,6
2. Милина ЖШС амортизацияның жылдық сомасын есептеу
Формуласы:(орташа жылдық құн * амортизацияның орташа жылдық мөлшері100)
94917*2,8%100 = 2658 127958,3*12,0%100 = 30710
6000*8,2%100 = 492 4500*10,7%100 = 482
8500*5,0%100 = 425 2558,3*14,0%100= 358,2
9250*6,0%100 = 555 3838,5*12100 = 461
(2658+492+425+555+30710+482+358,2+4 61) = 36141,2
3. Милина ЖШСорташа жылдық мөлшерін есептеу:
Формула: ( орташа жылдық құнамортизацияның жылдық сомасы)
36 141,2 257 521,6 = 14
4. Милина ЖШСорташа амортизациялық кезеңін есептеу
Формула: ( амортизацияның жылдық сомасы орташа жылдық құн)
257 521,6 36 141,2 = 7 жыл

1.4 Қызметкерлердің жұмысын ұйымдастыру және еңбекақы
Еңбекақы - қаржыландыру көзіне қарамастан, ақшалай немесе заттай түрде еңбекке төленетін ақылардың барлық түрі, сондай-ақ, әр алуан сыйақылар, қосымша төлемдер, үстеме ақылар мен әлеуметтік жеңілдіктер. Бұлардың қатарына арнаулы заңға сәйкес қызметкерлерге жұмыс істемеген уақыты (жыл сайынғы еңбек демалысы, мерекелік күндер, т.б.) үшін берілетін ақша сомасы да жатады.
Милина ЖШС-нің қызметкерлері мен жұмысшыларына еңбек ақыны есептеу екі әдіс бойынша жүзеге асырылады:
1. Әкімшілік басқару құрамына, қызмет көрсету құрамына, қосалқы құрамға еңбек ақыны мерзімді еңбек ақы әдісімен есептейміз. Мерзімді еңбек ақы - жұмысшының нақты орындайтын жұмысның мамандық деңгейін ескеріп, дұрыс тарифтік разряд беру және әр жұмысшының нақты атқарған жұмыс уақытын дәл есептеу.
Мерзімді еңбек ақыны төлеу кезінде жұмыскердің еңбек ақысы келесі түрде анықталады:
ЕА=ТмxФуқ
ЕА - жұмыскердің белгілі бір кезеңдегі еңбек ақысы.
Тм - уақыт бірлігіндегі разрядтың тарифтік мөлшері (теңгесағат, ай)
Фуқ - нақты атқарған жұмыс уақыт қоры (күн, сағат)
Мысалы: Ұйымның директорына ЕА есептеу, оның тарифтік разряды - 19,
1 тарифтік разряд - 35422 теңге.
ЕА = 35422 х 3,67 = 130000 теңге

2. Өндірістік құрамға еңбек ақыны кесімді еңбек ақы әдісімен есептейміз. Кесімді еңбек ақы - жұмысшының өндірген өнімі (атқарған жұмыс) көлемі мен сапасына байланысты дәл есептеу.
Кесімді еңбек ақыны төлеу кезінде жұмыскердің еңбек ақысы келесі түрде анықталады:
ЕАкеа= ҚбкxӨ
ЕАкеа - жұмыскердің кесімді еңбек ақысы.
Қбк - өнім бірлігінің кесімді бағамы.
Ө - шығарылған өнім көлемі.
Мысалы: Өндіріс қызметкеріне еңбек ақы есептеу, кесімді жұмысы айына - 1000 дана дайын өнім дайындау. 1 дана дайын өнім бағасы - 55 теңге.
ЕА = 1000 х 55 = 55000 теңге.

Еңбекақы төлеу шығыстарының есебі, мың тг
№
Аты-жөні
Лауазымы
Жалақы мың тг
Жұмыс істеген сағат
Жылдық Еңбек ақы шығыны
1
Сабыр М.М.
Директор
500,0
176
83614,1
2
Шакиров Т.С
Қаржы директоры
400,0
176
78771,1
3
Көбенова А.Қ.
Гл. Бух
350,0
176
68741,1
4
Даркенбаева Г.А.
Зам. Гл. Бух
250,0
176
59193,9
5
Абидуллақызы Ж.А.
Бух по банку
150,0
176
37747,1
6
Сапарбаева Ж.Г
Бух по налогу
150,0
144
33414,1
7
Темірғали А.О
Гл. Инженер
200,0
176
53394,1
8
Салимова А.Т
Гл. Экономист
160,0
176
40131,8
9
Сатыбалды Е.Р
Р. Экономист
100,0
176
30021,0
10
Толепбергенова С.Ж
Логистик
180,0
176
42394,1
11
Шонгалова Л.Т
Гл. Энергетик
250,0
192
61158,0
12
Смағұлов К.Д
Гл. Механик
180,0
184
51312,0
13
Бекенова Э.Г
Менеджер
150,0
176
37747,1
14
Дүйсенғали Д.Д
Кассир
90,0
176
31216,0
15

Кеңесов.А.А.

Жүргізуші

850тг.сағ

160

33115,1

Жиыны
31100850
2616(176)
658356,5
Қызметкерлер мен жұмысшылар саны 15адам
Құрам бойынша барлығы
1830
2334,2
21960

1.5 Кәсіпорынның ұйымның шығындарын және оның қаржылық нәтижелерін анықтау. Өзіндік құнды калькуляциялау
Өнімнің өзіндік құны - бұл өндіріске және өткізуге кететін ақшалай түрдегі шығындар.
Калькуляциялау - бұл барлық тауарлық өнімдердің де әрі бір бірліктің де өзіндік құнын есептеу.
Калькуляцияның мына түрлері болуы мүмкін:
:: Жоспарлы
:: Есеп берушілік (нақты) калькуляция
:: Нормативті калькуляция
:: Жобалық калькуляция
:: Алдын-ала жүргізілетін калькуляция
Калькуляция барысында шығын есебінің объектісін және өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау объектісін дұрыс анықтау қажет.
Кәсіпорынның сатып-өткізілген тауарларының (қызметтерінің) өзіндік құны 2016 жылда өткен жылмен салыстырғанда 2000 мың теңгеге жоғарылаған.
Кәсіпорынның шаруашылық қызметінің қаржылық нәтижесі жаман емес. Серіктестіктің таза табысының мөлшері 2016 жылы өткен жылмен салыстырғанда 126,4 мың теңгеге.
Өнімнің өзіндік құнына кірмейтін шегерістерге жататын кезеңдік шығыстар өткен жылы 15789,6 мың теңгені құраса, есепті жылда олар 16477,6 мың теңге болып, 688,0 мың теңгеге көбейген. Сөйтіп, кәсіпорын өзінің шаруашылық қызметінің нәтижесінде 2015 жылы 1206,96 мың теңге таза табысқа жеткен болса, 2016 жылы ол 126,4 мың теңгеге көбейіп, 1333,36 мың теңгені құраған.
Шығын - бірлестіктердің кәсіпорындардың, ұйымдардың өнімді өндіруге (жұмыстарды орындауға‚ қызметтерді көрсетуге), айналысқа жіберуге және өткізуге ақшалай нысанда жұмсаған шығыстарының жиынтығы.
Экономикалық мазмұнына қарай былайша топтастырылады:
* материалдық шығын (қайтарылма қалдықтар шегеріп тасталады)
* еңбекақыға жұмсалатын шығын
* әлеуметтік мұқтаждарға аударым
* тозымпұл (амортизация)
Өндірілген өнімнің босалқы қорлары өзіндік құн бойынша бағаланады. Бұл орайда өнімнің өзіндік құнына кіретін шығын мен есепті кезеңнің шығыны айқындалады.
* Еңбек шығыны еңбекке ақы төлеуге жұмсалған шығыннан құралады, ол нақты өнімге жатқызылуы мүмкін.
* Өндірістік шығын - өнім өндіруге тікелей жұмсалған шығын.
* Бейөндірістік шығын - әкімшілікті ұстауға, өнімді өткізуге жұмсалатын шығын.
* Өндірістік үстеме шығынға тозымпұлдық аударым; жалға төленетін төлем жатады, бұл ресурстар өнімді сатудан кейінгі шығын қатарына көшіріледі.
* Өнімнің толық өзіндік құны - тікелей шығын (өнімді өндіруге, жұмыстарды орындауға‚ қызметтерді көрсетуге) байланысты жұмсалған шығыстар: шикізат‚ материалдар‚ өндірістік қызметкерлер құрамының жалақысы‚ т.б. мен оның үлесіне жатқызылатын жанама шығынының (өнімнің барлық номенклатурасын өндіруге, жұмыстарды орындауға‚ қызметтер көрсетуге байланысты жұмсалған жабдықты күтіп ұстауға және пайдалануға ұсталған шығыстар‚ т.б.) қосындысы.
* Тұрақты шығын - өндірістің көлеміне тәуелді емес жанама шығыстар.
* Ауыспалы шығын - шамасы өндірістің көлеміне тәуелді тікелей шығын.
Милина ЖШС-нің шығындары
№
Шығындар тізімі
Айлық шығындар мың теңгемен
Жылдық шығындар мың теңгемен
1
Несие
9483
113796
2
Еңбек ақы
31100
373200
3
Техникалық шығындар
170
2040
4
Өндіріс заттары
550
6600
5
Энергия
330
3960
6
Жылу
400
4800
7
Телефон және факс
250
3000
8
Жарнама
550
6600
9
Канц.тауарлары
200
2400
10
Өзге де шығындар
467,3
5607,6
11
Су
150
1800

Барлығы:
43650,3
222596,4
Табыс -- міндетті төлемдер (салық, несиесі үшін пайыз, т.б.) шегерілгеннен кейінгі табыс немесе елеген субъектілердің билігіндегі табыс, яғни жалпы табыс пен төленген салықтарды қосқанда өндіріске жұмсалған шығынның арасындағы айырма, яғни субъект есепті кезеңде алған қалдықтық нәтиже.
Табыстылық - бұл өндіріс кәсіпорын жұмысының сапасын сипаттайтын жалпы көрсеткіш.
Батыстың экономикалық теория мектептерінде кәсіпорын табыстарын талдағанда мынандай экономикалық категориялар қолданылады:
- жалпы ( жиынтық ) табыс, өзінің өнімін өткеруден алынған;
- орташа табыс, өткерілген өнмі бірлігіне есептелінген;
- шектелген табыс, қосымша өнімді сату арқылы жалпы табыстың ұлғаюы.
Пайда - тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді сатудан түскен табыстың осы тауарларды өндіру мен сатуға немесе қызмет көрсетуге жұмсалған шығыннан асып түсуі. Пайданың түрлері және оларды есептеу әдістері келесідей:
№
Пайда түрлері
Есептеу әдістері
1
Жалпы пайда
ЖП=Жалпы табыс - жалпы шығын
2
Экономикалық пайда
ЭП=ЖТ - экономикалық шығын
3
Бухгалтерлік пайда
БП=ЖТ - бухгалтерлік шығын
4
Таза пайда
ТП=Жалпы пайда - салық, басқа да міндетті төлемдер
5
Шекті пайда
ШП=Шекті табыс - шекті шығын
Милина ЖШС-нің таза айлық пайдасын есептеу
Жалпы пайда. Өнімнен түскен пайда мың теңгемен: 1 айдағы (30 күндегі)
750х30 = 22500
Жалпы түсім айына: 22500 мың теңге
Шығындар: 20833,3 мың теңге
22500 - 20833,3 = 1666.7 мың теңге
Салық: 1666.7х20% (Корпоративтік табыс салығы) = 333.34 мың теңге
Айлық таза пайда: 1666.7 - 333.34 = 1333.36 мың теңге
Бұл таза пайда кәсіпорынның жеке қорында сақталынады.
Сонымен, Жалпы түсім айына - 22500 мың теңге
Айлық шығыны - 20833,3 мың теңге
Таза пайда: 1333.36 мың теңге
Салық - 333.34 мың теңге

1.6 Өндірістің жалпы тиімділігін анықтау
Кәсіпорын шаруашылық қызметінің тиімділгімен қызмет атқаруға экономикалық бағытталуы тікелей оның рентабельділігімен байланысты. Рентабельділік - бұл кәсіпорынның табыстылық деңгейінің қатынастық көрсеткіші, ол қызметтердің түрлі бағыттарының (өндірістік, коммерциялық, инвестициялық және т.б.) табыстылығын, толықтай алғанда кәсіпорын жұмысының тиімділігін сипаттайды.
Рентабелділіктің пайдадан айырмашылығы шаруашылық етудің нақты нәтижелерінен көрінеді, яғни тұтынылған ресурстардың тиімділік қатынасын көрсетеді. Пайданың абсолютті соммасының көрсеткіші кәсіпорынның жақсы немесе нашар жұмыс атқарды ма, яғни орындалған жұмыстардың көлемі белгісіз болып қалады. Пайданың орындалған жұмыстар көлеміне қатынасы тек есепті кезеңдегі нәтижелерді салыстыра отырып, есепті жылдағы кәсіпорынның өндірістік - шаруашылық қызметін бағалауға, рентабелділік деңгейін сипаттайды сонымен қатар басқа салалар кәсіпорынның ішінен талдау жасалынып жатқан кәсіпорын орынын анықтайды. Рентабельділік көрсеткішін кәсіпорын қызметін бағалау және инвестициялық саясаттағы жәнебаға белгілеудегі құрал ретінде пайдаланады.
Милина ЖШС-де тиімділіктің 2 экономикалық көрсеткіші қолданылады:
1. Кәсіпорынның өндірістік қорының рентабельділігі - бұл кәсіпорынның тапқан табысының өндірістің негізгі және айналым қорының құнына қатынасы:
Кәсіпорын өндір.қор.рент.= Негізгі қорАйналым қоры = 2500010000=2.5
2. Кәсіпорын өнімінің рентабельділігі - бұл кәсіпорынның тапқан табысының сатылған өнімнің өзіндік құнына қатынасы:
Кәсіпорын өнімінің рент.= Кәсіпорын тапқан табысыӨнімнің өзіндік құны=2250015000=1.5
Қазіргі жағдайда рентабельділік өсімінің маңызды факторы болып кәсіпорынның ресурсты қорландыру (жинау) жөніндегі жұмыстары табылады, олар өзіндік құнның төмендеуі мен пайданың өсуіне әкеледі. Қазіргі кезеңде ресурстарды үнемдеу өте тиімді әрі арзанға түседі
Өндірістің рентабельділігінің және пайдалығының өсуіне басты жағдай болып өзіндік құнның төмендеуі табылуы керек.
Қорыта келе, Милина ЖШС-нің қызметінің экономикалық тиімділігін молайтудың басты шарты еңбек өнімділігін барынша арттыру және өзіндік құнды азайту. Сол себепті, кәсіпорынның өнімнің бір өнімін өндіруге жұмсалған жанды және еңбек шығындарын барынша азайтамыз.

БӨЛІМ 2. Милина ЖШС-нің ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕБІ
2.1 Ұйымның есеп саясаты.
Есеп саясаты - ұйымның есебін жүргізіп және бухгалтерлік есептілікті жасау барысында іс-жүзінде қолданады принциптері, шарттары және ережелері. Ұйымның есеп саясаты ұзақ мерзімді тұрақты түрде құжат ретінде жасалынып, басшының бұйрығымен бекітіледі. Есеп саясатын жасау үшін, мекеменің ерекшілігін жақсы білетін кәсіби бухгалтер, қаржыгер, техникалық қызметкерлерден арнаулы комиссия құрылады немесе қажетті мамандар сырттан шақырылады. Ұйымның есеп саясаты ұйымның активтеріне, міндеттемелеріне, капиталдарына, кірістері мен шығыстарына қатысты қалыптастырылады. Әр бөлім бойынша төменгі жайлар ескеріледі:
1. Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілікті жасаудың тәсілдері
2. Есеп саясатын құрудың негізделген бастапқы қағидалары
3. Есеп саясаты қалыптасқан ішкі нормативтік ережелермен сәйкестіріледі
4. Бұрыннан қолданылатын лауазымдық нұсқамалар, ережелер, құжат айналымының сызбалары жаңадан жасалады, өзгерістер енгізіледі және басшының бұйрығымен бекітіледі.
Есеп саясатында өзгерістер, стандарттар, заңнамалар өзгерген кезде өзгерістер енгізіледі және әр өзгеріс бұйрық бойынша бекітіледі. Есеп саясатын жаңа, есеп жылынан бастап енгізген дұрыс.Есеп саясатында сапалық сипаттары сақталуы тиіс:
1. Үстеме принципін
2. Қызметтің үздіксіз принципін
3. Түсініктілік принципін
4. Орындылық принципін
5. Маңыздылық принципін
6. Сенімділік принципін
7. Сәйкестілік принципін
Жасалып қабылданған есеп саясатында бухгалтерлік есептің әртүрлі сапасын нақтырақ жүйелі түрде көрсету қажет. Бухгалтерлік есеп жүйеінде бастапқы құжаты жоқ бір де бір цифрді көрсетпеудің басты қағида ретінде сақтау керек.Жұмыс қорытындысын ай сайын жасап отыру керек екендігін міндеттеу керек.Бухгалтерлік проводкалар мен қажетті есептіліктерді жасаған кезде нормсативтік актілерді басшылыққа алу керек. Жыл басында салық пен төлемдерді жасайтын есеп күндерді женке күнтізбеде белгілеп қою керек. Есептерді және төлем құжаттарын алдын ала дайындап қою керек. Кешігіп қалмау керек, кешіккен қымбатқа түседі.Осы қағидаларды әрбір ұйымның есепшісі, маманы, бухгалтерлік есеп беруге жауапты тұлғалар білуге міндетті.

2.2.Ақша қаражаттары және есеп айырысу есебі
Ақша қаражаттары - бұл кассадағы және банктік шоттардағы нақты ақшалар. Операциялық қызмет ақшалай қаражаттарының легі ережеге сәйкес ұйымның таза табысын анықтауға ықпал жасайтын шаруашылық операциялардың нәтижесі болып табылады.Өнімдерді, тауарларды өткізуден, жұмыстар орындаудан және қызмет көрсетуден түскен, сондай - ақ сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің аванс түріндегі түскен ақшалай қаражаттар:
1) Жалға беруден түскен түсімдер
2) Басқа да түсімдер (жабдықтаушылардан, бюджеттен, есеп беруші тұлғалардан қаражаттардың қайтарылуы, сақтандыру компанияларынан түскен түсімдер, комиссиялар, сот шешімдері бойынша түскен сомалар және басқалар)
3) Жабдықтаушылар мен басқа да контрагенттерге ақшалай төлемдер
4) Бюджеттік емес қорларға аударымдар
5) Қысқа мерзімді несиелер бойынша сыйақылар төлеу
Ағымдағы есеп айырысу шоттары - бұл банктік шоттар, бірақ олар жеке және заңды тұлғалар үшін ашылады. Есеп айырысу шоты бойынша есебі 1030 Ағымдағы банктік шоттардағы ақша қаражаттары шотында жүргізіледі. Ағымдағы шоттар теңгемен және шетелдік валютамен ашылуы мүмкін. Ұйым банк келісімі бойынша ағымдағы шоттарды ашқан кезде, шот иесінің пайдасына келіп түсетін ақшаны қабылдауды, оның өзіне немесе үшінші тараптарға тиесілі ақша аударуды өз мойнына алады.Банкпен жасалынған келісімшарт келесі мәліметтерден тұрады: келісім мәні,салық қызметі органдары берген салық төлеуші - шот иесінің тіркеме нөмері, банктің көрсететін қызметінің шарты және оларды төлеу тәртібі.
Кассадағы операциялар есебі - 1010 Кассадағы ақша қаражаттары активті жинақтаушы шотында жүргізіледі. Кассадан ақша беру кассалық шығыс ордерлерімен немесе басшы мен бас бухгалтер қол қойған тиісінше рәсімделген төлем тізімдемелерінен, ақша беруге жазылған өтінішпен, шоттармен және т.б. құжаттармен рәсімделеді.Кассалық ордерінде субъектінің аты мен нөмірін, оның кімнің және қашан бергенін көрсетеді. Алушы касса ордеріне қол қояды және алған сомасын: теңгені - жазумен, тиынды - сандармен көрсетеді.Жазылған касса ордерлері немесе олардың орнына жүретін құжаттар кіріс және шығыс касса құжаттарын тіркеу журналында тіркеледі.

№
Шаруашылық операциялар
Дебет
Кредит
Сомасы
Толтырылатын құжаттар
1
Кассадан жеке тұлғаға ақша қаражатын беру
1250
1010

50 000 тг
Шығыс кассалық ордер
(қосымша 1)
2
Есепшоттан кассаға қолма - қол ақша төленді
1010
1030
500 000 тг
Кіріс кассалық ордер
(қосымша 2)
3
Қолма - қолсыз есеп айырысу
1030
3010
5 000 000 тг
Кіріс төлем тапсырмасы
(қосымша 3)
4
Есепшоттан банктік несиелердің бір бөлігін аудару
3010
1030
417 000 тг
Шығыс төлем тапсырмасы
(қосымша 4)
5
Алынған банктік несиеге сыйақы есептеу
7310
3380
83 000 тг
Бухгалтерлік анықтама
(қосымша 5)
6
Есептелген сыйақы бойынша кредиторлвқ берешекті банкке аудару
3380
1030
83 000 тг
Шығыс төлем тапсырмасы
(қосымша 6)
Есеп беретін жеке тұлғалар бойынша есеп айырысу
Мысал №1. Есеп беретін жеке тұлғаның іс-сапарға жіберілуі. Ұйымның сүт өнімдерімен айналысатын компаниясының бухгалтері Сабыр Мерей Мұратқызын Астана қаласы Апорт жауапкершілігі шектеулі серіктестігіне 5 ақпаннан 12 ақпан уақыты аралығында келісімшартқа келуге компанияның ақша қаражаты есебінен іс-сапарға жіберілді. Іс-сапарға жіберілген кезде рәсімделетін құжаттар: іссапар бұйрығы( қосымша 7), куәлік(қосымша 8), шығыс кассалық ордері және кіріс кассалық ордері (қосымша 9).
Іс-сапардан келгеннен кейін аванстық есеп (қосымша 10) жасалынды.
Тәулік ақы 7 күнге*5 000 теңгеден -35 000 теңге.
Жолақысы (барып келгенге және қайтқан уақытқа) - 15 000 теңге.
Тұрғын үй 5 күнге * 10 000 теңгеден - 50 000 теңге.
Барлығы - 100 000 теңгені құрайды, оны есепшоттан аудару Дебет Кредит
1250 1030
7210 1250

Мысал №2.Милина ЖШС 2016 жылы 4 ақпанында №7010001414 келісім шарт бойынша 10000,0 теңге АТФ Банкінен 5 жылға (60 айға) ұзақ мерзімді несие алды. Несиенің қайтару сыйақысы 15% айына. Несиені және оның айлық сияқысын есептеп, төлеу келесі шоттар корреспондециясы арқылы көрініс табады.
№
Шаруашылық операциясы
Сумма мың теңгемен
Дт
Кт
1
Кәсіпорын 5 жылға (60 айға) айына 15% сыйақымен ұзақ мерзімді несие алды.
10000,0
1030
4010
2
Кәсіпорын қаңтар айынан бастап несиені қайтара бастады
166,67
4010
1030
3
Кәсіпорын алған несиесі үшін қаңтар айына пайыздық сияқы есептеді
125,0
7310
3380
4
Кәсіпорын алған несиесінің қаңтар айындағы пайыздық сияқысын төледі
125,0
3380
1030
5
Кәсіпорын 7310 шотын Қорытынды пайда немесе залал шотына жапты
125,0
5610
7310

1 қаңтарда төленетін несиеге пайыз есептеу:
10000 x (15%12) = 125.0 10000 x 0.0125 = 125.0
1 ақпанда төленетін несиеге пайыз есептеу:
(10000-166,67) х (15%12) = 122,917

2.3.Негізгі құрал-жабдықтар мен материалды емес активтер есебі
Өндірістік үрдісте жылдар бойы өз қызметін көрсететін, алдағы кезеңдерде табыс келтіретін және материалдық өндірісте, сонымен қатар өндірістік емес салаларда да еңбек құралы ретінде пайдаланылатын материалды активтер, негізгі құралдар болып саналады. Негізгі құралдарға: ғимарат, құрылғы, машина мен жабдықтар, күш беруші құралдар , өлшеу мен реттеу аспаптары, көлік құралдары, жылжымайтын мүліктер, компьютерлер, кітапхана қоры және басқа да негізгі құралдар жатады. Ұйымның негізгі құралдары бухгалтерлік есепте шоттың үлгілік жоспарына сәйкес былай көрсетіледі:
2410 - негізгі құралдар
2411 - Жер
2412 - ғимарат
2413 - жабдық
2414 - көлік құралдар
2415 - компьютер
2416 - кеңсе жиһазы
2417 - құрал-сайман
Негізгі құралдардың амортизациясын есептеу әдістері:
1) Құнын бір қалыпты (түзу сызықты) жолмен есептен шығару.
2) Құнын, орындалған жұмыстың, өндірілген өнімнің көлеміне тепе-тең мөлшерде есептен шығару (өндірістік әдіс)
3) Жылдамдататын есептен шығару.
А) құнын сандардың жиынтығы бойынша есептен шығару (кумулятивтік әдіс)
Б) Қалдық құнынның кему әдісі бойынша.
Ұйым негізгі құралдарды мүліктік түгендеу, жылдық қаржылық есеп беру мен баланстарды жасау алдында, жылына ең аз дегенде 1 рет, қараша айында жүргізіледі. Үйлерді, ғимараттарды және басқа жылжымайтын объектілерді үш жылда 1 рет.
Мысал №1. Милина ЖШС-нің негізгі құралдарға байланысты шоттар кореспонденциясы
№
Шаруашылық операциялар
Сумма
Дт
Кт
1
Негізгі құралдарды ҚҚС сомасынсыз жеке тұлғаның есебінен сатып алу:
- подотчеттық сома
- берушілерге бұрын төленген аван

70000
30000

2410
2410

1251
1610
2
Сатып алынған НҚ бойынша жеке тұлғалардың есебінен ҚҚС сомасын көрсету
12000
12000
1420
1420
1251
1610
3
Сатып алынған НҚбойынша ҚҚС сомасын көрсету:
- заңды тұлғалардан;
- еншілес ұйымдардан;
- қауымдастырылған және бірлескен ұйымдардан

12000
12000
12000

1420
1420
1420

3310
3320
3330
4
Жеке және заңды тұлғалардан өтеусіз алынған НҚ
50000
2410
6220
5
Қайта бағалау нәтижесінде НҚ-дың баланстық құнының өсуі
25000
2410
5420
6
Кез-келген себептер бойынша НҚ-ды есептен шығару
15000
2410
2610
7
Қаржылық жалдауға берілген НҚ кейін қайтару
30000
2410
2160
8
Апорт ЖШС-нен машина сатып алынды
3000000
2410
3310
9
Сатып алынған НҚ бойынша ҚҚС көрсету (ішінде)
321421
1420
3310
10
Апорт ЖШС-не ЕАШ-нан төлем аударылды
3000000
3310
1030
Милина ЖШС-нің 01.02.2016 күнгі Апорт ЖШС-нен алған машинаНҚ қабылдау-беру актісімен рәсімделді (счет - фактура №11, АКТ №12., приходная накладная №13 Қосымшаларында көрсетілген).
Милина ЖШС-нің МЕА-не авторлық куәлік, патент, тауар белгілері (таңбалары), лицензиялық келісімдер, серіктестіктің ноу-хауы, Гудвилл (фирма бағасы) жатады.
Материалды емес активтер - келешекте табыс келтіретін ұзақ мерзімде пайдаланылатын және қолмен ұстауға жатпайтын экономикалық ресурстар.Ұйым кейбір қаржылардың түрі де, дебиторлық қарыздар мен төленген аванстар, көзге көрінбейтін активтер болып табылады, бірақ олар қысқа мерзімді болғандықтан материалды емес активтер қатарына жатқызылмайды. Бухгалтерлік есеп шоттың екінші бөлімінде есептеледі.
2700 Материалды емес активтер
2710 Гудвилл
2720 Гудвиллдың құнсыздануы
2730 Өзге материалды емес активтер
2740 Материалды емес активтердің амортизациясы
2750 Өзге материалдық емес активтердің құнсыздануынан болатын шығындар
Материалды емес активтердің амортизациясын есептеу үшін, негізгі құралдардың амортизациясын есептеу тәсілдері қолданылады. Олар: бірқалыпты тәсіл және қалдықты азайту тәсілі.
Мысал №2. Материалдық емес активтердің келіп түсуі мен шығарылуы Материалдық емес активтерді қабылдау-беру актісінде рәсімделеді.
Милина ЖШС-нің МЕА-дің шоттар кореспонденциясы
№
Шаруашылық операциялар
Сумма
Дт
Кт
1
Мердігерлерден бағдарламалар алынды
30000
2730
3310
2
Сатып алынған МЕА бойынша ҚҚС сомасы көрсетілді, ішінде
3600
1420
3310
3
ЕАШ-нан мердігерлерге алынған бағдарламалар үшін ақша төленді
30000
3310
1030
4
Қайта бағалаудың нәтижесінде МЕА баланстық құнының өсуі
5000
2730
5420
5
Қайта бағалау нәтижесінде МЕА баланстық құнының өсуіне байланысты есептелген амортизацияға түзету енгізу
540
5420
2740
Милина ЖШС-дегі МЕА амортизация есептеуге мысал: Компьютер - 95760 алынды, қызмет ету мерзімі 5 жыл, болжанатын жойылу құны 1850, тура сызықты тәсілде амортизация мөлшері 20%, кемігіш қалдық тәсілінде екі есе (40%) өсіріледі.
2.4.Тауарлық-материалдық қорларды есептеу және жеткізушілермен есептесу есебі
Тауарлық-материалдық қорлар - бұл шаруашылық субъектісінің өнімді өндіру, қызмет көрсету немесе жұмыстарды орындау мақсатындағы шаруашылық қызметте пайдалану үшін сатып алатын әр түрлі шикізаттар, материалдар, отындар, энергиялар, жартылай фабрикаттар.
ТМҚ-ның есебін жасау үшін ұйым алдын-ала өнім өндіру үшін жабдықтаушылармен жұмыс жасайды. Жабдықтаушылармен жұмыс келісім шартпен жасалады. Келісім шартта әкелінетін құндылықтардың көлемі, сомасы көрсетіледі. Сатып алынған құндылықтар жабдықтаушылармен немес өз күштерімен қоймаларға жеткізіліп, сақталады.
Мысал №1. Милина ЖШС-гі Апорт ЖШС-нен құрылыс материалдары сатып алды, 4 735,0 мың теңге.
№
Шаруашылық операциялар
ө.б
саны
баға
Сумма, мың тг
Дт
Кт
1

2
Милина ЖШС-гі Апорт ЖШС-нен құрылыс мариалдарын сатып алды. ҚҚС ішіндеОның ішінде:
1. Шифер
2. Краска
3. Шеге
4. Цемент
5. Кірпіш
6. Гипс
7. Кафель
Сатып алған тауарға ЕАШ-нан төленді

шт
кг
кг
т
шт
кг
кв.м3

500
100
400
10
200,0
200
200
201,410

1,0
1502,5
20,0
20
600
4,5

4 735,0
568,2

500,0
15,0
1000,0
200,0
2000,0
120,0
90,0
4 735,0

1310
1420

1210
3310
3310

1010
Милина ЖШС 10.03.2016 күнгі Апорт ЖШС-нен сатып алған ТМҚ-ры Төлем тапсырмасы, Шот фактура, Кіріс наклоднойы құжаттарымен рәсімделді (№14, №15 Қосымшаларда көрсетілген). Осы ай ішіндегі алынған матрериалдардың 50% -ы құрылдыс өндірісіне жіберілді. Ай соңында қоймашы ұйым бухгалтериясына материалдық есеп өткізді:
№
ТМҚ
Бастапқы қалдық
Ай ішіндегі түсім
Соңғы қалдық

саны
Баға
Сумма
саны
баға
сумма
саны
баға
Сумма
1
Шифер
50
850
42,5
500
1000
500,0
275
1000
275,0
2
Краска
25
1300
32,5
100
150
15,5
37
150
5550
3
Шеге
300
160
48,0
400
2,5
1000,0
350
2500
875,0
4
Ценмент
20
18,0
360,0
10
20,0
2000,0
5 10
18,020,0
90,0 200,0
5
Кірпіш

200,0
20
2000,0
50,0
20
1000,0
6
Гипс

200
600
120,0
100
600
60,0
7
Кафель
5
4,0
20,0
200
4,5
90,0
102
4,5
459,0

Балығы:

503,0

4735,0

3007,1
Милина ЖШС-де ТМҚ ФИФО әдістерімен бағаланады.ФИФО әдісі бойынша бағалау - тауарлы-материалдық құндылықтардың бірінші тобының түскені бірінші жіберіледі немесе бұрында түскен қорлар ерте жіберіледі.
Өнім өндіру процесін бастау үшін алғашқы жасалатын процесс - дайындық процесі. Дайындық процесі алдымен еңбек заттарын, еңбек құралдарын, еңбек күштерін дайындаумен басталады.
Тауарлы-материалды қорлардың нақты бары мен қозғалысын есепке алу 1300 Тауарлы-материалды қорлар бөлімшелерінің шоттарына жазылады.
ТМҚ бағалау күрделі процесс болып табылады және келесі сатылардын тұрады:
1. ТМҚ-ға жатқызылатын тауарлардың санын анықтау;
2. ТМҚ-ның өзіндік құнына кіруге тиісті шығындарды анықтау;
3. ТМҚ құнын шығысқа жатқызу тәртібін анықтау,
Милина ЖШС-нің тауарлы материалдық қорларын бағалау
Күні
Кіріс

Саны

Саны
Ай басындағы қалдық
50
Ай басындағы қалдық
50
Ай бойғы кіріске алынған материалдар қоры

Ай бойғы кіріске алынған материалдар қоры

1-топтама
2-топтама
3-топтама
4-топтама
5-топтама
100
80
90
100
70
1-топтама
2-топтама
3-топтама
4-топтама
5-топтама
100
80
90
100
70
Жиыны
440
Жиыны
440
Барлығы
490
Барлығы
490
ФИФО әдісі бойынша ай бойғы шығысы
250
ФИФО әдісі бойынша ай бойғы шығысы
250
ФИФО әдісі бойынша ай соңындағы қалдық
240
ФИФО әдісі бойынша ай соңындағы қалдық
240
Орташа өлшем құнын, жұмсалған материалдар санына көбейтсек
126,122 х 250 = 31530,5 онда біз жұмсалған материалдардың құнын аламыз, ал ай соңындағы материалдардың қалдық санын орташа өлшем құнына көбейтіп - қалдық құнын аламыз. 240 х 126,122 = 30269,28
Сонымен, ФИФО - бұл материалдық құндылықтарды олардың бастапқы құны бойынша бағалау әдісі. Бірінші келді бірінші кетті деген мағынаны білдіреді. Пайдаланылған немесе сатып өткізілген ТМҚ бірінші келіп түскен ТМҚ бағасымен бағаланады. Ал есепті кезеңнің соңында ТМҚ қалған қалдығы мерзім соңында келіп түскен ТМҚ бағасымен бағаланады.
2.5.Еңбек пен оның төлем есебі
Еңбек ақы есептеу, әр мекеменің өзі қабылдаған штатық кестесінің негізінде, еңбек ақы төлеу жүйесі мен формасына сай, жүмыс уақыттының табелін толтыру арқылы жүргізіледі. Кез келген мекемеде қызметкерді жұмысқа алу, босату үшін немесе іс- сапарға жіберу үшін мекеме басшысының бұйрығы керек. Еңбекақыны төлеудің негізгі және қосымша түрлері болады. Негізгі түрлеріне:
1. Мерзімді, үдемелі және кесімді - төлеу кезінде орындаған жұмыстың сапасы мен санына байланысты және пайдаланылған уақыт мөлшері үшін төленеді.
2. Еңбекақының қалыпты жағдайларынан ауытқуымен байланысты төлемдер - түнгі ауысымдар, мереке күндеріне, мерзімінен тыс жұмыстарға байланысты
3. Қызметкердің кесірінсіз тоқтап қалуы үшін төлемдер
4. Сыйақылар
Қосымша еңбекақы келісімшарттарда және еңбек туралы заңдарда қарастылырған жұмыс, жасалмаған уақыттар үшін төленетін төлемдер. Оған:
1. Демалыс уақыттарына ақы төлеу
2. Кішкентай абаларға қарау
3. Мемлекеттің және қоғамдық игіліктерді орындағаны үшін
4. Жасөспірімдерге берілген жеңіл сағаттар үшін
Төлем ведомосын төлеу уақынын көрсете отырып, мекеме басшысы бекітеді. Ведомосты жабар кезде , кассир немесе бухгалтер, әртүрлі себептермен төленбей қалған соманы тексеріп және оларға төленді деген штамп басылады. Ведомость бойынша төленген еңбек ақыны сомасы, кассалық шығыс ордердегі және кассалық кітаптағы сомаға сәйкес келуі тиіс. Еңбек ақы бойынша есептесу есеп тесулер 3350 Еңбек ақы бойынша қысқа мерзімді алашақтар қарызы деп аталатын счеттар тобында жүргізеді. Еңбек ақы беруі былай жүзеге асырылады: еңбек ақы бойынша ұйымның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.