Өрт сөндіру жүйелері
Аннотация
В данном дипломном проекте рассмотрены задачи по разработке
противоаварийной защиты для пожароопасных объектов. В результате
выполнения работы разработана структурная и принципиальная схемы,
разработана программа для расчета массы газового огнетушащего вещества,
проведен анализ и сравнение оборудования. Приведены разделы охраны труда
и экономическое обоснование проекта.
Annotation
In this diplom project examined the problem of the development of the
emergency fire-protection facilities. As a result of the work developed principal
and the structural scheme, developed a program to calculate the mass of the gas fire
extinguishing agent, conducted the analysis and comparison of equipment. Presents
topics of occupational safety and feasibility study of the project.
Аңдатпа
Бұл дипломдық жобада авариялық қауіпі бар нысандарға арналған
апатқа қарсы қорғаныс құру жөніндегі мәселелер қарастырылған. Жұмыстар
орындаудың нәтижесінде құрылымдық және принципті сызба, газдық
массалық
өртсөндіргіш
бағдарламасы,
жабдықтардың
талдауы
және
салыстыру
бағдарламалары
жасалған.
Жобада еңбектi қорғау және
экономикалық негiзгі бөлiмдерi келтiрiлген.
11
Мазмұны
Кіріспе
6
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.6.1
1.6.2
1.7
1.8
1.9
1.10
2
2.1
2.2
2.3
3
3.1
3.2
3.3
3.4
4
4.1
4.1.1
4.1.2
4.2
4.2.1
4.2.2
4.3
4.3.1
Технологиялық бөлім
Күзет және өрт дабыл жүйесіне сипаттама жасау
ӨҚКДЖ жүйесіне деген жалпы талаптар
Күзет қауіпсіздігі және өрт сөндіру жүйелерінің түрлері
Өрт хабарлағыштарының түрлері
Өрт сөндіру жүйелері
Автокөлік тұрағында өртті анықтау және өрт сөндіру, апатқа
қарсы қорғанысты әзірлеу
Негізгі техникалық шешімдер
Қондырғының жұмыс істеу қағидаты
Құрылғыны таңдау
Жабдықтардың салыстырмалы сараптамасы
Кабелдік тарату бойынша шешімдер
Электр қоректену
Бағдарламалық-апараттық кешенін құрастыру
Автоматтандырылған жүйелердің құрылымын құрастыру
Автоматтандырудың электрлік сұлбасын жасау
Есептің программасын құрастыру
Техника-экономикалық негіздеу
Жобаның бейнеленуі
Автоматтандыру жүйесінің эксплуатацияға кететін шығындары
Электроэнергияға кететін шығындар
Қаржы жоспары
Өміртіршілік қауіпсіздігі және еңбекті қорғау
Теориялық бөлім
Өмір сүру ортасының қауіптің деңгейі мен көздері
Адамның функционалды мүмкіншіліктері және оның өмір сүру
ортасымен сыйысушылығы
Өндірісте өрттен қорғану шаралары
Жабдықтарда және бөлмелерде жанатын ортаның пайда болу
себептері
Өртке қауіптілік көрсеткіштерін анықтау және қолдану
облыстары
Өрт қауіпсіздігі
Өрт кезіндегі жылу аймағына әсерін есептеу
Қорытынды
Қысқартылған сөздер
Әдебиеттер тізімі
А қосымша
12
7
7
8
8
10
11
12
12
14
14
23
24
24
26
26
28
30
36
36
40
41
43
46
46
47
48
49
51
52
53
55
59
60
61
62
Кіріспе
Соңғы кездерде, ірі өндірістік тағайындау объектілермен қатар, орташа
және кіші өндірістік, өнеркәсіптік, шаруашылық және т.б. тағайындау
объектілері үшін орталықтандырылған күзет-өрт сөндіру сигнал беру
жүйесіне (ЦСОПС) деген сұраныс өсті. Мұндай кәсіпорындарда, әдетте, өзінің
жеке күзет бөлімшелері болады. Сигнал беру кезінде жылдам әрекет жасауды,
сигнал берудің нақты уақытын және жерін анықтауды, күзетке шараларды
өткізу және оны күзеттен алуды жеңілдетуді қамтамасыз ету үшін, барлық
объект аймағында орталықтандырылған бақылау жүйесін орнату қажет.
Күзет-өрт сөндіру сигнал беру жүйесі- бұл, өртті немесе жануды табу,
бұл объектіде өрт туралы және мәліметтерді өндеу және көрсету, техникалық
құрылғылар мен өрт сөндіру орнатуларды қосуға арналған автоматты түрде
бұйрық беруі үшін арнайы ақпараттарды, және де күзетілетін аймаққа
рұқсатсыз дендеп кіруді тоқтату үшін, заманауи объектіде орналастырылған,
бірлесіп жұмыс істейтін өрт сөндіру сигнал беруінің техникалық заттарының
жиынтығы.
Күзет-өрт сөндіру сигнал беру, әдетте хабарландыру, өрт сөндіру, түтінді
жою, рұқсат етуді бақылау жүйелеріне, нақтылы адрестік ақпаратпен
қамтамасыз ететін ғимараттың қауіпсіздік және инженерлік жүйелерін
қосатын кешенге біріктіріледі.
Күзет сигнал беру жүйесі күзет-өрт сөндіру сигнал беру жүйесінің
құрамында күзет қызметіне рұқсатсыз дендеп енулер немесе ғимаратың ішіне
немесе оның бөлек бөлмелеріне адамдардың ену әрекеттерінің күні, уақыты
және орналасуы туралы уақытылы хабар беруді орындайды.
13
1 бөлім. Технологиялық бөлім
1.1 Күзет және өрт дабыл жүйесіне сипаттама жасау
Өрт және күзет дабыл жүйесі өз алдына жеке жүйелер болып табылады.
Сонымен дамыған жүйелер бар олар осы екі жүйенің қосылысынан туындаған
жүйе яғни өрт - күзет дабыл жүйесі болады. Бұл жүйенің ең бір артықшылығы
бірдей құрылғы блогы мен бағдарламалық қамтамассыздандыру қосарланған
жүйемен жұмыс жасайды. Сонымен қатар ӨКДЖ автоматикалық өрт сөндіру
жүйесінің бір бөлігі болып табылады.
Заманауи ӨКЖД жүйесінің негізгі мақсаты:
- нысан территориясын тәулік бойы бақылау;
- өрттің болуын дәл кезінде анықтау;
- өрт шыққан жерді дәл анықтау және нысанның күзет қауіпсіздігін
анықтау;
- жалған ақпарат қабылдамау;
- тіркеу және тарату мен алдын алу құрылғыларынның жай күйін
анықтау;
- жүйені бұзу мүмкіндігін болдыртпау;
- қосымша электр қорек көзінің болуы.
Әр түрлі мақсаттағы объектілерде автоматты өрт дабылы, дабыл туралы
хабарлау, өрт сөндіру, түтін жою және қауіп кезінде технологиялық және
инженерлік жабдықты басқару қондырғылары мен жүйелерін қолдану
олардың өрт қауіпсіздігін арттырудың тиімді тәсілі болып табылады.
Объектіде адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің тиісті деңгейіне
қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптарын орындау арқылы қол
жеткізуге болады, осы деңгейді қамтамасыз етуде өрт автоматика жүйесі
едәуір үлесін қосады. Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, объектіде өрт
автоматикасын дұрыс әрі орынды пайдалану объектідегі адамдардың
қауіпсіздік деңгейін арттыруға, сондай - ақ өрттен байланысты материалдық
залалдарды азайтуға мүмкіндік береді.
Еліміздің үдемелі инновациялық-индустриялық даму жағдайында
заманауи дабыл автоматикалық қондырғыларын (жүйелерін) енгізудің
объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде басым мәні
бар.
Өз кезегінде, олардың сенімді түрде жұмыс істеуі өрт - техникалық өнімнің
сапасына, жобалау мен монтаждауға, әсіресе, жөнделген қондырғыларды
пайдалануға қабылдау сапасына және дер кезінде қызмет көрсетуге
байланысты болады.
Ұсынылып отырған басылымда мемлекеттік өрт бақылау органдарының
автоматты өрт сөндіру жүйелерінің (қондырғыларының) және автоматты өрт
дабылы қондырғыларының (жүйелерінің) оларды пайдалануға қабылдау
14
қарсаңында өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкестігін бақылау ерекшеліктері
жазылған.Осы әдістемелік ұсыныстар нормативтік құқықтық акт болып
саналмайды және жаңадан салынып жатқан, сондай - ақ пайдаланудағы
ғимараттар мен құрылыстарда автоматты өрт сөндіру қондырғыларын
(жүйелерін) және өрт дабылы қондырғыларын (жүйелерін) пайдалануға
қабылдайтын мемлекеттік өрт бақылау қызметкері үшін көмек ретінде
дайындалған. Бұны өрт сөндіру қондырғыларын (жүйелерін) және өрт дабылы
қондырғыларын (жүйелерін) жобалаумен, монтаждаумен және пайдаланумен
айналысатын инженерлік - техникалық қызметкерлер де қызығушылық
танытып, қолдана алады [1].
1.2
ӨҚКДЖ жүйесіне деген жалпы талаптар
Технологиялық объекттерді қорғау әдістері және құралдары,
технологиялық процесстер мен аспаптық ресімдеу ерекшеліктерінің, қауіптілік
және апаттық жағдайлардың пайда болуы мен даму сараптамасының негізінде
таңдалады.
Қауіпсіздік жүйесі мыналарды қамтамасыз етуі керек :
1. Технологиялық параметрлердін құрылғыларынан аналогты және
дискретті мәліметтер жиынтығын, және атқарушы механизм күйлерінің
дискретті параметрлерін;
2. Дұрыс кіретін мәліметтерді ерекшелеу;
3. Кіретін мәліметтер талдауы және логикалық өңделуі;
4. Атқарушы механизмдерге екі позициялы басқару сигналдардың
автоматты беруді;
5. Мақұлдаған рұқсат ету шарты, немесе арнайы оперативті панелімен
кезінде САУ операторлық блоктардың атқарушы механизмдерін қашықтықта
бақылау;
6. Дабыл, тіркеу және архивтеу үшін ӨҚКДЖ жүйесінен оперативті
ақпаратты САУ-ға жіберу (параметрлердің ауытқуы, атқарушы механизмдердің
іске қосылуы және т.б.);
7. Технологиялық процесстің тоқтаудың басқы себептерін ерекшелеу.
1.3 Күзет қауіпсіздігі және өрт сөндіру жүйелерінің түрлері
Апатқа қарсы қорғанысты өндеу автотұрақта орындалады, және апатқа
қарсы қорғаныстың көп бөлігі өртті анықтауға, тоқтатуға және өрттен қорғауға
бағытталған.
Қауіпсіздік жүйелерінің қазіргі нарықта ұсынылатын барлық өрт
дабылдарының жүйелері, өзінің жұмыс істеу мүмкіндіктеріне қарай үш топқа
бөлуге болады:
- адресті емес;
- адресті;
- адресті-аналогты.
15
Адресті емес
(табалдырықты)
-
осы жүйеде адресті емес
хабарлағыштардың бекітілген сезімталдылық табалдырығы бар, сонымен қатар
хабарлағыштар тобы күзету-өрт дабылдарының біреуі іске қосылған жағдайда
жалпы дабыл сигналы қалыптасатын күзету-өрт дабылдарының жалпы
шлейфіне қосылады (станциядағы бөлме туралы құрылғы номері көрсетілмейді,
тек қана шлейф номері ғана бастамашылық етеді ). Адресті емес жүйелерді
қолдану үлкен емес объектілерде қолдану тиімді (30-40 көп емес бөлмелер).
Адресті - берілген жүйелерде қоршаған ортаның жағдайын сараптамалау
мен сигналды қалыптастыру құрылғының өзімен жүзеге асырылады, бірақ
дабылдар шлейфінде өрт аймағы туралы нақты ақпаратты беретін қай
хабарлағыш іске қосылғандығын анықтауға мүмкіндік беретін алмасу хаттамасы
іске асырылады.
Адресті-аналогты - өрт дабылдарының жүйесі "интеллектуалды" болып
табылады, өйткені белгілі бір хабарлағышқа белгілі бір адрес бойынша барып,
жауапқа қабылдау-
бақылайтын панель хабарлағыш жағдайы туралы
айғақтайтын аналогты мәнді алады. Алынған мәліметтер сақталады, жиналады,
және әр жаңа қарау кезінде белгілі бір алгоритм бойынша өнделеді. Панель бұл
талдау нәтижелері негізінде шешім қабылдайды: "нормалы күй", "ақаулық",
"хабарлағыштың ластануы " немесе "Өрт", осылайша "Өрт" күй туралы
құрылғыға жүктелмеген, ал өте сенімді және арнайы бағдарламалық
жасақтамасымен арнайы компьютер болып табылатын қабылдау- бақылайтын
аспапқа жүктелген. Осыған байланысты жалған іске қосылу ықтималдықтары
төмендейді, жүйенің сенімділігі жоғарылайды, оның қызмет көрсетілуі
жеңілдейді.
Автоматты өрт қауіпсіздігі және күзет жүйесі келесі құрама бөліктерден
тұрады :
- адресті және адресті емес өрт хабарлағыштары;
- қабылдау-бақылау аспабы;
- хабарлағыштар - жарықтық (жалтырау шамдар) және дыбыстық
(сиреналар), көрсеткіш тақта және т.б.;
- атқарушы құрылғылар - өрт сөндіру жүйелері, автоматика құрылғылары
және т.б. Үзіліссіз қоректену.
Күзет қауіпсіздігі және өрт дабылдар жүйелерінің функциялары:
- өртті анықтау әр түрлі анықтау қағидалары мен ақпаратпен алмасу мен
өндеу әр түрлі әдістерімен автоматты өрт хабарлағыштары арқылы іске
асырылады;
- хабарлағыштан келіп түсетін ақпаратты өндеу, және операторға
нәтижелерді шығарып беру, орталық станциямен және басқару пультімен іске
асырылады;
- өртті сөндіру үшін қызметкерлерді және өрт бөлімшелерін хабарландыру
үшін алдын ала жазылып қойған әрекеттерді орындау, орталық станциямен,
және де өрт бөлімшесінің жылдам және нақты әрекет етуімен орындалады.
Барлық үш түйін өзара тығыз байланысқан, және дабыл жүйесінің жұмыс
тиімділігі толықтай оның құрамдас бөліктерінің әр қайсысының сенімділігі мен
16
тұрақтылығына тәуелді болады. Алайда, кәсіптік қауіпсіздік жүйелерін жасау
кезінде ең негізгі рольді өрт хабарлағыштары атқарады. Дәл солар өрт ошағын
жылдам және сенімді анықтауы қажет [2].
1.4 Өрт хабарлағыштарының түрлері
Өрт хабарлағыштары жұмыс қағидаты бойынша жіктеледі:
1. Оптикалық түтіндік (оптика-электронды) нүктелік табалдырықты.
Детектор хабарлағыштың түтіндік камерасында түтіннің бар болуына
әрекететеді. Камерада белгілі бір бұрыш астында оптикалық жұп орнатылған -
ИК сәулелену көзі мен фотоқабылдағыш - қалыпты жағдайда сәулелендіргіштен
жарық фотоқабылдағышқа келіп түспейді. Түтін пайда болған кезде жарық (ИК
сәлелену) оның бөлшектерінен шағылыса басталайы да фотоқабылдағышқа
түседі. Сәуле әсерінің астында фотоқабылдағыш тоқ тудыра бастайды, ол үлкен
болған сайын, көбірек түтін камерада және, көбірек сәуле оған тиеді. Кейбір
алдын ала анықталған мәнде хабарлағыш "Өрт" күйіне өтеді. Бұл күй
құрылғының ішкі кедергілері қатты кішірейтумен және тоқтардың қатты өсуі
бойынша хабарлағыш арқылы бейнеленеді.
Берілген типті хабарлағыштар бүгінгі күнде кеңінен таралған.
Кемшіліктері:
- шаңнан жасқанады;
- резеңкенің, кабел оқшаулағышының, битумның, мұнайдың және т.б.
жануы кезінде пайда болатын "қара" түтінге жаман әрекеттеседі.
2. Иондалған түтіндік нүктелік табалдырықты. Оң және теріс иондарды
тудыратын екі электрод арасында ауаны иондаған әлсіз радиоактивті көз
иондалған хабарлағыштарда қолданылады, осылайша, аз шамалы тоқты
тудырады. Түтін бөлшектері иондаған бөлшектерді тартады, ол оң және теріс
иондардың қосылуына алып келеді. Иондалған камерадағы тоқ күші төмендеген
сайын иондар саны да төмендейді.
Иондалған хабарлағыштар кішкентай бөлшектері бар түтіндерге ерекше
сезімтал. Түтіннің осындай түрі жылдам жанатын өрттер кезінде шығарылады,
мысалы, өртке қауіпті сұйықтарда немесе қағаз материалдарды сақтау
аймақтарында. "Қара" түтінге сезімтал. Үнемі адамдар болатын бөлмелерде
орнату рұқсат етілмеген.
3. Оптикалық сызықты. Бұл құрылғыке белсендіге жатады және екі
бөліктен тұрады: кеңістікте 100 м-ден 10 дейін қашықтықта таратылған
қабылдағыштан және хабарлағыштан тұрады. Қабылдағыш пен хабарлағыш
арасына түтіннің кіруі кезінде ИК сәулелену шамасы азая бастайды. Қандай да
бір табалдырықты мәнге жеткен кезде "Өрт" хабарламасы пайда болады.
Сигналдың лездік жоғалу жағдайында "Ақаулық" хабарламасы пайда болады.
Әдетте басқа детекторлар қолайсыз жерде қолданылады, мысалы, биік төбелі
бөлмелерде. Түбегейлі қоректену мен күйге келтірулерді талап етеді.
4. Лазер. Оптикалыққа ұқсас, бірақ ИК сәулеленудің орнына лазерлік
қолданылады. Өте дәл. Қолдану аймақтары- таза бөлмелер үшін: ерте түтін
17
табылу үшін, серверлік, операциялық,. Кәдімгі бөлмелерге орнату рұқсат
етілмеген.
5. Максимал температуралы табалдырықты құрылғы, ол алдын ала
белгіленген температураға жеткен кезде әрекеттеседі (мысалы, 67 С). Бұл
температураға жеткен кезде құрылғы сигнал береді.
6.
Максимал-дифференциалды.
Құрылғы тек қана табалдырықты
температураларға жетке кезде ғана әрекеттесіп қоймай, сондай ақ оның
өзгерістер жылдамдығына да әрекеттеседі. Егер бөлмеде температура тез өсетін
болса, және табалдырықты мәнге жетпесе де құрылғы "Өрт" сигнал береді,
демек біз өрттің жылдам табылуын аламыз.
7.
Сызықты жылулық
-
термокабельдер,
белгіленген бөлімшеде
температура жоғарылауына әрекеттесуге қабілетті және оның тұрған жері
туралы мәліметті жіберуге қабілетті. Әдетте бұл конструкция бірнеше
өткізгіштерден және диэлектриктерден тұрады. Соңғы уақытта
оптоталшықтықтар негізіндегі кабелдер қолданыла бастады. Негізгі қолдануы -
ұзын объектілер - тоннелдер, кабель арналары.
8. Жалынды хабарлағыштар. Ашық оттың (жалынның) пайда болуына
әрекеттеседі. Инфрақызыл диапазонда (жиі - стандартты PIR элемент,кәдімгі
ИК құрылғылардағыдай) немесе ультракүлгін диапазонда жұмыс істейді.
Сәуленің тура сәуле шуағынан қорқады, дәнекерлеуден, және басқа қуатты
жарық көздерден.
9.
Құрамалы,
өзіне бірнеше жануларды анықтайтын физикалық
қағидаларды ұштастыратын хабарлағыштар (оптикалық + жылулық, оптикалық
+термодифференциалды+ иондалған, және т.б.)
10. Қолмен іске қосу. Өрт туралы сигналды адам арқылы беру үшін
арналған. Олардың қатысу қажеттілігі нормалармен талап етіледі НПБ, СНиП
(мысалы, әрбір басқыш торшада және 50 метрлер сирек емес) арқылы, олар
барлық Өрт сөндіру Автоматты Жүйелерінде (АСПТ) қолмен іске қосу үшін
болуы міндетті түрде тиісті.
1.5 Өрт сөндіру жүйелері
Бөлменің тағайындалу түріне, ондағы сақталатын немесе жасайтын
өнімдердің типіне, және орнатылған жабдықтарға байланысты әр түрлі өрт
сөндіру жүйелері қолданылады:
- сумен өрт сөндіру жүйелері - А және В классты өрттерді жою үшін
қолданылады және әр түрлі объектілерде үстіртін әдіспен: қоймаларға, әмбебап
дүкендерге, қонақ үйлерде;
- көбікті өрт сөндіру жүйелері - оңай жаңатын және жанар сұйықтарды,
жанар заттарды және резервуарлардағы мұнай өнімдерінің жануларын сөндіру
үшін арналған;
- газды өрт сөндіру жүйелері - есептеуіш орталықтар және телефон
түйіндер, кітапханалар, архивтер, мұражайлар, банк, қоймаларды қорғау үшін
арналған;
18
- тозаң өрт сөндіру жүйелері - көлік құралдар электротехникалық жабдық
және басқа энергетических объектілерді жанулар сөндіру үшін, май
шаруашылық, соттардың қозғағыш бөлімдерді қорғау үшін арналған.
- ұнтақ өрт сөндіру жүйелері - әр түрлі таптық және де кернеу астындағы
электр жабдықтардағы өрттер сөндіру үшін арналған.
1.6 Автокөлік тұрағында өртті анықтау және өрт сөндіру, апатқа
қарсы қорғанысты әзірлеу
Объектінің сипаттамасы.
Бір қабатты ғимарат операторлық блоктан және кабелдік бөлмеден
тұрады. Операторлық блок - бір қабатты ғимарат. Қабаттың биіктігі 3,2 м.
Кабелдік бөлме - бір қабатты ғимарат. Қабаттың биіктігі 3,2 м.
Ғимарат кірпіштен және ЖБ конструкциялардан істелінген. Барлық
сыртқы есіктер жарылыстан қорғалған. Ішкі есіктер - ағаш. Ішкі өңдеу :
Едендер - фальшпол типті, жылулықты оқшаулайтын негізіндегі
линолеум, керамикалық тақта.
Төбелері - аспалы типті Армстронг , торлы және төрткілдеш, олардың
қирауының қарсы қорғайтын шаралармен тіркесте, суэмульсионды бояу.
Қабырғалары - суэмульсионды бояу, керамикалық тақта.
Операторлық блоктың бөлмесі және кабелдік бөлме жапсарлас, кабелдік
бөлмеге кіру операторлық блок бөлмесінен.
Кабелдік бөлменің фальшполы операторлық блоктың фальшполымен
жалғасады.
1.6.1 Негізгі техникалық шешімдер
Дипломдық жобада 10х20 м мөлшерлі арнайы бөлмеде орналасқан газды
өрт сөндіру апатқа қарсы қорғаулар орталықтандырылған қондырғыларды
қабылданған.
Таратушы құбырдан шығыста өрт сөндіру заттар ағының қалыптастыру
форсункалардын көмегімен ұйымдастырылады.
Қондырғыларды іске қосу 3- әдістермен ескерілген :
- автоматты - Өрт сигнал бойынша өрт дабылының панелінен басқару
соленоидына электр импульсын беру арқылы;
- қашықтықтағы қол режимінде - өрт дабылының панелінен басқару
соленоидына электр импульсын беру арқылы;
- жергілікті қол - қосқыш баллонда қосу тетігін басу арқылы.
Газ екі қорғалатын бөлме және фальшполдар кеңістіктеріне бір уақытта
беріледі.
ГОТВ резервін іске қосу немесе кезекті режимге оны аудару қол екі
позициялы кранды ауыстырып қосудан кейін мүмкін.
Резервтегі комплект қол қосындылар басқару, құрылым іске қосқыш
баллон, соленоиды бар және негізгі тәртіпке ауыстырып қосуға мүмкін болады.
19
Операторлық және кабелдік блок бөлмелерінде жануларды сөндіру үшін
INERGEN құрамымен өрт сөндіру жүйесі қолданылады. Берілген құрам өзіне
табиғаттабар үш газдардың қоспасын қосады, олар жануға тұрақты және
озондық қабатқа ешқандай жағымсыз әсер етпейді: Үш газдар, көміртек
диоксиді, азот және аргон келесі пропорцияларда аралас:
Азот
Аргон
Көміртек диоксиді
52%
40%
8%
INERGEN үшін баллондар 300 бар номиналды қысымы және 15 º
температурада газ тәріздес формада құрамды сақтау үшін арналған.
INERGEN жүйелері А,В және С классты, сонымен қатар электрлік
жабдықтарды да өрттерді сөндіру үшін арналған.
А классты өрттер үшін минималды есептегіш концентрация СНиП РК
2.02-15-2003 сәйкес 36,5%құрайды.
Қондырғы жеке бөлмеде орналасқан.
ГОТВ есепті салмақты шығару уақыты - 60 с.
Газды өрт сөндіру автоматты орнатулардың негізгі сипаттамалары 3.1
кестеде көрсетілген.
Газды өрт сөндіру автоматты қондырғылардың негізгі сипаттамалары.
1.1 к е с т е - Газды өрт сөндіру автоматты қондырғылардың негізгі
сипаттамалары
Газды өрт сөндіру модулінің техникалық сипаттамасы
Автоматты газды өрт сөндіру модулі тұрады:
- баллоннан;
- INERGEN қақпасынан;
- қорғағыш қақпаның INERGEN баллондар үшін стандартты тақташасы.
Келесі 3.1 суретте автоматты газды өрт сөндіру модулі көрсетілген
20 Параметр
ТЗ талаптары
Жиіліктік аймақ
f 0 - 25 кГц
25 °С X кезіндегі дәлдік
+-1 %
Сызықсыздық
+- 0,5 %
Уақыты
50 мкС
Жұмыс температурасы
ТА -20 - +70 С
Өлшеуші аймақ
-20...+300С
Құрылғының шығыс сигналы
(қос сымды жүйе)
4..20 мА
Орындалуы
Ех, жарылу қауіпі бар ббөлмелер
үшін
1.1 сурет - Автоматты газды өрт сөндіру модулі
1.6.2 Қондырғының жұмыс істеу қағидаты
Қондырғы тікелей қорғалатын бөлмеге құбырлар және форсункалар
жүйесі арқылы INERGEN бекітілген құрам санын беру қағидаты бойынша
жұмыс істейді. INERGEN жүйесі оттек құрамын 10-12% аралығында жануды
қолдайтын деңгейден төмендету арқылы өртті сөндіреді.
Көрсетілген шектерде оттектің құрамы бөлмеде өрт сөндіруді кепілдік
бере алады, бірақ кейбір уақытта денсаулыққа зиянсыз оларда адамдардын бар
болуын мүмкіндік [3].
1.7 Құрылғыны таңдау
Ғимаратта және автотұрақ аумағында ықтимал өртті табу үшін өрт ППКП
ADR 3000 Telefire қабылду-бақылау аспабы негізінде өртті автоматты анықтау
жүйесі жобаланған.
Өрт хабарлағыштары ретінде TFO-440A, TFH-220A пайдаланылған.
ADR-3000 - өрт дабылдарының заманауи бақылау панелінің жұмысы,
firecom технологияда қолдануында тұрақтанады - серіктестікті Telefire және
алдыңғы қатарлы адресті-аналогты технологияларға негізделеді. Осы панель
сыртқы құрылымдармен мониторинг және басқаруды жүзеге асыруға мүмкіндік
береді, өрт дабылдары жүйелердің мүмкіндіктерін, өнімділіктің және
сенімділіктің кең спектр ең жақсы құрамасы қамтамасыз етіледі. Панел өрт
дабылымен кәдімгі жүйелер арасында қазіргі қуысты толтыруға ADR-3000
мүмкіндік береді және үлкен адресті-аналогты жүйелермен, өте жаңа
технологиялық әзірлеулердің барлық артықшылықтармен өрт дабылдары
21
ептеген жүйелерін қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, жүйе түтіндік, жылулық,
газды кең ассортимент қолданып жатыр және мультисенсорлық детекторларды,
хабарлағыштарды, өрт сөндіру сигналдық сиреналардың, автоматты
қондырғылардың және т.б., потенциалды қауіпті жағдайда тез қадағалаулардың
жоғары мүмкіндіктерін қамтамасыз етіп жатыр [4].
1.2 сурет - ADR-3000 адресті-аналогты үлгісі
ADR-3000 жүйесі әрбір жеке адрестелген құрылғыны басқару мен
мониторингін, оған қоса әр детектордың индивидуалды сезімталдылығын баптау
және шығыс құрылғыларды қосуға арналған бұйрықтарды беруді қамтамасыз
етеді. Іс жүзінде, жүйеге қосылған кез келген шығыс құрылымға, кез келген
логикалық операция қолдану мүмкін.
Жүйеге қосылу мүмкіндіктері
Жүйеге қосылатын кіріс құрылғылар:
-
адресті-аналогты кіріс құрылғылар: иондалған және түтіннің
фотоэлектрлік детекторлары, бекітілген және дифференциалды жылулық
детекторлар,
көмір қышқыл детекторлары, құрама мультисенсорлық
детекторлар, кіріс интерфейстердің платалары және т.б.;
- адрессіз кіріс құрылғылар: детекторлар кәдімгі, сәулелік, жалындық және
т.б. адресті-аналогты интерфейстік модульдер арқылы қосыла алады.
Жүйеге қосылатын шығыс құрылғылар:
- әр түрлі хабарлайтын және атқарушы құрылғылар жүйеге тікелей ортақ
шығыс арналар немесе адресті-аналогты шығыс құрылғылар сияқты плата
интерфейстері арқылы қосыла алады. Сондай құрылғыларға жатады: сигналды
шақырулар, сиреналар, өрт сөндірудің автоматты қондырғылары, номерді
автоматты теру құрылғысы, жыпықтаулвр, алыстатылған дабылдар, есіктердің
магнитті бекіністері және т.б.
ADR-3000 жүйесі әрбір жеке адрестелген құрылғыны басқару мен
мониторингін, оған қоса әр детектордың индивидуалды сезімталдылығын баптау
22
және шығыс құрылғыларды қосуға арналған бұйрықтарды беруді қамтамасыз
етеді. Іс жүзінде, жүйеге қосылған кез келген шығыс құрылымға, кез келген
логикалық операция қолдану мүмкін.
Панел өрт дабылымен кәдімгі жүйелер арасында қазіргі қуысты толтыруға
ADR-3000 мүмкіндік береді және үлкен адресті-аналогты жүйелермен, өте жаңа
технологиялық әзірлеулердің барлық артықшылықтармен өрт дабылдары
ептеген жүйелерін қамтамасыз етеді [5].
1.2 к е с т е - ADR-3000 жүйесінің техникалық сипаттамалары
23 Модульділік
1-ден 128 шлейфтерге дейін
127 адрес үшін әрқайсысы
1
2
Адрестік аймақ
127 - ден 16 256 адрестерге дейін
Кіші базалық модуль
1 ден 4 шлейфтерге дейін
конфигурацияланады
Желіде жұмыс істеу
Мүмкіндігі
Желіге 32 бақылау
панелльдері дейін қосыла
алады
Ғаламтор арқылы жұмыс
Аралықта бақылау мен хабарлаудың
мүмкін қосымша құрылғылары:
- желілік сервер;
- электронды поштамен хабарлау;
- хабарламалар SMS;
- LANWANҒаламтор желілері
арқылы өрт дабылының мониторингі.
Жетілдірілген белсенді
марицалы коммутатор
(Advanced Activation Matrix-
ААМ)
Кіріс құрылғы аймақ бақылау
панельдерінің логикалық операцияларына
сәйкес кез келген шығыс құрылғыны іске
қосады
Дабыл сигналына әрекет жасау
Уақыты
1 секундтан кем
Дербес компьютер арқылы
Басқару
Telefire фирмасының RS-232 стандартты
интерфейсінің (TCS-3040) бағдарламалық
жасақтамасы көмегімен жүйеге қызмет
көрсету мен объект сұлбаларын дисплейге
шығару, жүйені басқару құрылғыларын
бағдарламалау.
Бағдарламалау мүмкіндігі
Барлық параметрлер алдыңғы панель
арқылы еңгізіледі (мәліметтерді еңгізу
үшін компьютер қажет емес).
1.2 кестенің жалғасы
24 Аралықта бағдарламалау
Басқару мен бағдарламалықжасақтаманы
жаңарту (талапқа сәйкесінше).
Рұқсат етілмеген кіруден
Қорғау
Жүйеге кіру құпиясөзбен қорғалған.
Орнатылған модем
Ара қашықтықта бақылау мен
бағдарламалу (талапқа сәйкесінше).
Тағайындалған логикалық
Функциялар
Детекторларға және бақылау
панельдеріне орнатылған сигналдарды
өндеу мүмкіндігі
Тұтынушы үшін ыңғайлылық
Жүйе жұмыс пен қызмет етуде
Ыңғайлы
Үлкен сұйық кристаллды
Дисплей
Қаракөлеңкесімен әріпті-сандық
дисплей, 4 қатар 40 символдан. Дабыл,
ақаулық, негізгі
жағдайлар туралы хабарламаларды және
т.б. шығарады
Қоршаған орта шарттарының
өзгерісін толтыру
Қоршаған орта шарттарының өзгерісімен
құрылғының кірлеуі кезінде құрылғының
тұрақты сезімталдылығын қолдау.
Құрылғылардыңәр түрлі
күндізгі және түндегі
сезімталдылығын орнату
Күзетілен объектіде жұмыс және
жұмыстық емес уақытта жүйенің оңтайлы
адаптациясы үшін .
Техникалық қызмет көрсету
сигнал қажеттілігі
Детекорды тазалауға ұсыныс.
Жадыда жайттарды сақтау
Ақаулықтар мен өрт дабылының
тіркелген жағдайларының тарихы.
"А" және "В" жұмыс
режимдерінің классы
Талапқа сәйкес бағдарланады.
Жоғары төзімділік
Бөгеуліктерге жоғары тұрақтылық пен
автоматты қалпына келу.
Құрылғыларды автоматты
Бағдарламалау
Құрылғы типін және оның адресін
автоматты түрде көрсеті.
Электромагнитті
үйлесімділікке
тексерілген (EMC Tested)
ITL зертханасымен тексеріліген және
бекітілген. Индустриалды
электромагнитті бөгеуліктер бойынша
сынаулармен бекітілген.
440A TFO- түтіндік фотоэлектрлік детектор.
Келесі (1.5 сурет) түтіндік фотоэлектрлік 440A TFO- детекторы
көрсетілген.
1.3 сурет - түтіндік фотоэлектрлік 440A TFO- детектор
TFO-440A бұл жетілдірілген, заманауи адресті - аналогты фотоэлектрлік
түтін детектор, оның:
- құрамында радиоактивті материалдар болмайды;
- детекторда қуатты микропроцессор бар, олтүтіндеген кезде жоғары дәл
бақылауға мүмкіндік береді, дабылды процессор және ППКП ADR-3000
бақылау аспабымен екі бағытты мәліметтерді жіберуге мүмкіндік береді. Ол
толықтай адресті-аналогты бақылау ППКП ADR-3000 құралымен үйлесімді.
Адрес детектордың жадысында бағдарланады және PROG-4000
бағдарламалаушы көмегімен өзгертілу мүмкін;
- детектор процессорының күшті шуларға және құрылғы камерасында
жиналатын қоршаған орта шарттарының өзгерісі мен шаңдар әсеріне тәуелді
дрейфті толтыруға жоғары әрекеттеспеушілігі бар. Құрылғы микропроцессорда
сондай ақ қуатты сигналды процессор бар, ол түтін құрылғысының мәліметтерін
ППКП белгіленген параметрлерімен сәйкес прецизиондық өндеуге мүмкіндік
береді;
- TFO-440A әр түрлі материалдардың бықсу мен жану түтінің дәл нақты
анықтайды.
TFO-440A детектор камерада түтін бөлшектерде бар болуда баяулатқан
сигнал қабылдаған сәуледен және қабылдағыштан өлшеу камерадан,
инфрақызыл көзден түтінен тұрады.
Детекторда 360 градустардан көрінетін жарық диод болады. Бұл диод
қалыпты жұмыста жыпылықтайды және өртті анықтауда тұрақты жылтырап
тұрады.
25
Детектордан сезімталдығы ППКП-дан 0, 2 % адыммен 0, 8 %-дан 2 %
дейін аймағында реттелуі мүмкін.
TFO-440A үнемі немесе периодикалық түтін, бу, шаң, коррозиялық газдар
боатын бөлмеден басқа, жанулар қауіп-қатері болатын бөлмелер үшін қолдануға
ұсынылған.
1.4 сурет - TFH-220A - адресті жылу детекторы
TFH-220А бұл екі түрлендірулері бар адресті жылу детекторы:
- бекітілген (TFH-220АF) температураға - детектор;
- (TFH-220АR) бекітілген температураларға және температураның қатты
жоғарылауына құрамалы детектор.
Анықтау үдерісі толық электронды және ешқандай қозғалатын
механикалық бөліктерді қоспайды.
Егер температура 65°C (149°F) жетсе, TFH-220АF іске қосылады.
Егер температура минутта 7°C көп жоғарыласа немесе 60°C (140°F) жетсе
TFH-220АR іске қосылады.
Детекторда кез келген нүктеден 360° көрінетін жарық диод болады. Егер
барлығы қалыпты жұмыс істесе, бұл жарық диод өшірілген күйде болады және
егер өрт апат болса, іске қосылады.
Детекторды тестілеу жарық диодтың жанындағы аймаққа қойылатын
магниттің көмегімен орнында өндіріледі.
Қолдану :
TFH-220А жанулар қауіп-қатері болатын бөлмелерде, бірақ қалыпты
пайдалану кезінде түтіннің пайда болуы мүмкіндігінен детектордың қолдануы
мүмкін емес бөлмелер (гараждар көліктерімен, ас үйлер, қазандық, бойлерлік)
үшін қолдануға ұсынылған.
Радиал типті өрт дабылдарының құрылымы
Операторлық және кабелдік блок бөлмелерінде жарылыстан қорғалған
орындауға хабарлағыштар адрессіз жылулық өрт қолданылады, ADR-833 модулі
олардың өндірілуі арқылы қосылған. Адрессіз шлейфтердің тұтастығы шеткі
резистормен бақыланады.
ADR-833 модулі адрессіз құрылғыларды (әр түрлі типтегі хабарлағыштар)
ADR-3000 типті адрестік ППКП қосуға арналған. Мұндай құрылғылар ретінде
адрессіз түтіндік және жылулық хабарлағыштар қолданылады.
26
Хабарлағыштарды қосу 8 бақыланатын адрессіз шлейфтер арқылы жүзеге
асырылады. Әрбір шлейф резисторға 5,1 кОм жүктелген.
ADR-833 ППКП немесе сыртқы адрестік көзінен TPS 34 24В көзіне
қосылуы керек.
ADR-833 8 тізбекті адрестерге ие. Бірінші адрес PROG-4000
бағдарламалаушы арқылы құрылғыға жазылады.
Операторлық блок бөлмесінде объектінің өрт дабылының күйін жергілікті
бақылауға мүмкіндік беретін, алыстатылған бақылау және басқару пернетақтасы
орнатылады. Пернетақта еден деңгейінен 1,5 м биіктікте қабырғада
орнатылады.
Апатқа қарсы қорғаныстарды әзірлеуге техникалық тапсырма бойынша
және автоматты өрт сөндіруге автоматты газды өрт сөндіру ескерілген.
Өрт дабылы жүйесінде өрт сөндіруді іске қосу үшін барлық қажетті
сигналдарды шығару және қалыптастыру алгоритмі қарастырылған.
Сигнал қажетті іске қосылу шарттарында екі түтінді өрт
хабарлағыштарынан кем емес, автоматты өрт сөндіру контроллеріне ADR833
келіп түседі және бүкіл сөндіру комплексіне қажетті басқа басқару модульдер
ППКП ADR 3000 -де қалыптастырылады.
ADR-833, аналогты адресті өрт сөндірумен басқаруды бақылау
құрылғылары
Келесі суретте 3.7 ADR-833, аналогты адресті өрт сөндірумен басқаруды
бақылау құрылғылары көрсетілген.
1.5 сурет - ADR-833, аналогты адресті өрт сөндірумен басқаруды бақылау
құрылғылары.
ADR-833 бұл автоматты өрт сөндіру қондырғыларын іске қосу мен
басқаруға арналған автоматты өрт сөндірумен басқару құрылғысы. ADR-833
ППКП ADR-3000 қосылатын көп кірісшығыстары бар.
ADR-833 3 басқарылатын шығысы, 2 релелік және 3 басқарылатын кірісі
бар. Шығыстары іске қосады: (a) өрт сөндірудің автоматты цилиндрлері, (b)
хабарлау сиренасын және (c) эвакуация туралы хабарлағышты. Реле: біреуі
27
дабыл үшін және қалғандары апат үшін. Шығыстар: (a) өрт сөндіруді қолмен
қосу - электрлік, (b) өрт сөндіруге рұқсат етілмеуге және (c) өрт сөндіру
цилиндрінің қысымын ауыстырып қосқыш (1 сурет).
ADR-833 ППКП немесе алыстатылған көзден қоректенетін 24В көзден
жұмыс істейді. ADR-833 бұл ППКП-менрбақыланатын және бірнеше кіріс пен
шығысы бар болса да тек қана бір адресі бар аналогты адрестелетін құрылғы.
Пернетақта және дисплей.
Екі қатар бойынша әрбір 20 белгірорындарынан тұратын сұйық кристалды
дисплейі ADR-833 апат сияқты жағдайларды индициялайтын жарық диодтары
бар. Дабылдар немесе қалыпты жұмыс. Пернетақта 4- пернелерден тұрады :
1. "өрт сөндіруді тоқтату" пернесі - автоматты өрт сөндіруді тоқтатады.
2. Сиренаны ажырату пернесі.
3. Тастау пернесі.
4. Мәзір пернесі - келешекте қолданулар үшін кейінге сақталған.
Кірістер мен шығыстар.
ADR-833-да барлық кіріс және шығыс сызықтары бақыланады және қысқа
тұйықталулар мен ажыраудан қорғалған. Оларға әр сызықтың аяқ жағына 5,1
кОм резисторлары қосылған. Сызықтардың біреуінде сыну болса, сары жарық
диоды жанады және бұл панельде көрсетіледі. Мысалы қысымды ауыстып
қосқыштың қысқа тұйқталуы мына түрде болады:
1.6 сурет - Қысқыштын түрлері
Хабарлама ППКП жіберіледі және одан алыстатылған пультке RM-4005
барады, егер ол жүйеде инсталлданған болса. Қосымша жергілікті сирена бұл
туралы дыбыстық сигнал береді. Бұл дыбысты өшіру үшін сиренаны өшіру
баспасы қолданылады. Бұл сирена тек қана ADR-833 аспабының өзінен
өшіріледі. Сиренаны ППКП-дан немесе алыстатылған пульттан өшіру мүмкін
емес. Сиренаны өшіргеннен кейін SILENCED сөзі экранда өшіп жанып тұрады.
Бұл жағдайды бекіту автоматты түрде дисплейде көрсетіледі және желінің қысқа
тұйықталу себебін жойғанға дейін құрылғыда сақталады.
Өрт сөндіруді басқаруға контроллері еден деңгейінен 1,5 м биіктікте
қорғалған бөлмеде орнатылады, бұл өрт сөндірудің функцияларымен басқаруды
және жергілікті бақылауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Сөндіру
алгоритмін жергілікті іске қосу қол жіберудің батырмаларын басуымен іске
асыруға болады (сары түсті батырма еден деңгейінен 1,5 м биіктікте қорғалған
бөлмеде орнатылады).
28
Автоматты газды өрт сөндіруде алгоритмін іске қосуда уақыттың кідірісі
қосылады, "ГАЗ ЖҮР" және "ГАЗ КІРМЕ" жарықтық тақташалар жанады,
сирена және қызыл түсті маяк жалтылы қосылады.
Кідіріс уақыты өткеннен кейін, өрт сөндіру контроллері газды сөндіруге
станцияда түрткі болатын жүйелерге соленоидке электрлік импульс жібереді
(газды сөндіру станциялары).
Осы мезеттен үдеріс қайтымсыз және ГОТОВ тастауды тоқтату мүмкін
емес.
Өрт сөндіруді тоқтату тек қана берілген жүйеге орнатылған кідіріс кезінде
мүмкін болады.
Өрт сөндіруді тоқтату келесі әдістермен жүзеге асырылуы мүмкін :
- АПС қорғанысында орнатылған ADR-3000 құралынан ОТМЕНА
(RESET) батырмасын басу арқылы;
- ADR-833 өрт сөндіру контроллерінен беткі панелде RESET батырмасын
басу арқылы;
- Есіктің күйі құрылғылары орналасқан бөлмедегі кіріс есіктерді - ашу
арқылы.
Мұнда "АВТОМАТИКА АЖЫРАТЫЛҒАН" жарықтық тақташа жанады,
есікті жабуға дейін күту режиміне және сөндіру алгоритмін жаңарту немесе өрт
сөндіру модульдерін жіберуге бұйрықты толық шешуг дейін режимдеріне өтеді.
Жүйе тек қана келесі шарттар орындалған кезде ғана сөндіруді іске қосу
режиміне өтеді :
- есіктің күйі құрылғыларынан растау (есіктер жабық);
- желдету жүйесінен растау (желдету ажыратылған);
Операторлық блоктың объектісінде өрт туралы бірінші тип бойынша
хабарлау жүйесі ескерілген, ол өзіне адрестік сиреналарды TIP-224A, адрессіз
сиреналарды TFS 4460, TFS 4406 шам стробын және де жарықтық тақташа
ВЫХОД қосады.
Хабарлағыштарды қосу панельде ӨРТ сигналының қалыптасуы кезінде
автоматты түрде өнделеді. Тақташаны және адрессіз хабарлағыштарды іске қосу
ADR 823Р модулі арқылы жүзеге асады.
TFS-4484 сиренасы
Дыбыстың жоғары деңгейі. Автоматты синхронизация. Дауыс қаттылығын
басқару.
База THE CLARIFIRE, FLASHNI & IB BEACON линза мен корпус түсін
таңдаумен үйлесімді.
1.7 сурет - TFS-4484 сиренасының түрі
29
1.3 к е с т е - Негізгі техникалық сипаттамалар
1.8 Жабдықтардың салыстырмалы сараптамасы
Қазіргі кезде өрттің бастапқы кезеңінде оны анықтаудың ең үдерісті және
тиімді жүйесі болып автотұрақ үшін өрт дабыл жүйесінде орнатылған, өрт
дабылының адресті - аналогты жүйе болып табылады.
Басқарылатын құрылғылардың салыстырмалы сараптамасы 3.5 және 3.6
кестеде келтірілген.
Операторлық блоктың объектісінде өрт туралы бірінші тип бойынша
хабарлау жүйесі ескерілген, ол өзіне адрестік сиреналарды TIP-224A, адрессіз
сиреналарды TFS 4460, TFS 4406 шам стробын және де жарықтық тақташа
ВЫХОД қосады.
Өрт сөндіруді басқаруға контроллері еден деңгейінен 1,5 м биіктікте
қорғалған бөлмеде орнатылады, бұл өрт сөндірудің функцияларымен басқаруды
және жергілікті бақылауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
1.4 к е с т е - Басқарылатын құрылғылардың салыстырмалы сараптамасы
30 Жұмыстық кернеу
18-30В
Сиренаның пайдалану тогы
68мА
Жыпықтаудың пайдалану кернеуі
1 Вт
Жыпықтау жиілігі
1Гц
Жұмыс температурасы
-10 +550С
Пластик
ABSполикарбон
Қорғаныс
IP65
Салмақ
290г
Жазық негізімен өлшемдері
93ммх92мм
Дыбыс деңгейі
101дБА
Екпіні
3
Түсі
Линзалар - қызыл, сары, көк,
жасыл. Сұр Корпус Қызыл немесе ақ
Өнім атауы
Қорек кернеуі
Желіден
пайдаланатын қуат
(өрт режимінде)
Аккумулятрдан
қоректену кезінде аспап
пайдалануы
1
2
3
4
ADR 3000
Telefire
230V24V - 50Гц
72 ВТ артық
емес
0,3А артық емес
ADR 2500 eXtra
210V24V - 50Гц
80 ВТ артық
емес
0,4А артық емес
ADR 818
190V24V - 50Гц
74 ВТ артық
емес
0,3А артық емес
TFO- 440A
-10°C - +75°C
18-30В
101дБА
TFH-220A
-10°C - +65°C
15-30В
95дБА
TFA-200C
-10°C - +40°C
10-20В
65дБА
TFF-210B
-5°C - +40°C
10-15В
65дБА
Жоғары құнына қарамастанкез келген өндірістік және техникалық
тағайындалуымен бөлмелерде, өртті сөндіру кезінде төмен зиян келтіруімен өрт
сөндіру жүйелерінде қолданудың ең тиімдісі автоматты газды өрт сөндіру
қондырғылары болып табылады.
Газдың әмбебап қабілеттілігі қуыстар арқылы ең қол жетімді емес
жерлерге еңіп кетуі және жану ошағына тиімді әсер ету кеңінен қолданысқа ие
болды.
1.9 Кабелдік тарату бойынша шешімдер
Апатқа қарсы қорғау жүйесі мен өрт хабарлағыштар үшін өрт
дабылдарының шлейфтері қимасы 0, 5 мм кем емес 2- және 4- өткізгіш мыс
кабельдерімен жобаланған. Бөлмелердегі жалғағыш сызықтар кабелдік арнада
жасырынып салынып жатыр. Операторлық және кабелдік блок бөлмелерінде
сымды тарту жарықтық тақташаға ШЫҒУ және хабарлағышқа еңгізу үшін
жарылыстан қорғалған кабельдік бездерін қолдануымен сауыт қапталған кабель
арқылы жүзеге асады.
Өрт дабылдарының шлейфтері тек қана тұтас өткізгіштермен салынады.
Тармақталулар клеммалық қораптарда өндіріледі.
1.10 Электр қоректену
Қабылдау-бақылау құралдарының қоректенуін жабдықтау сенімділік
қамтамасыз ету дәреже бойынша 220В айнымалы тоқтан п. 2.65 ПУЭ сәйкес
ортақ шина бойынша тартылады.
ППКП ADR 3000 Telefire резервті қоректену ескерілген.
Өрт дабылдарының және апатқа қарсы қорғауды хабарлау аспаптарын
қосу тікелей жеке автоматтардан өрт сөндіруді басқару қалқанында орнатылған.
Өрт сөндіруді басқару қалқанында аккумуляторларымен резервті қорек
көзі орнатылған. Модульдердің және жүйе құрылғыларының перифириялық
резервті қоректенуі қоректенудің адрестік көздерінен өнделеді.
Қорғайтын жерге қосу және нольдеу
Жүйе элементтерін (қоректену блоктары мен аспаптар) қорғайтын жерге
қосу және нольдеу ПУЭ және СНиП 3.05.06-85 и СН 102-76 талаптармен сәйкес
жерге қосудың ортақ контурына қосылады. Жерге қосу ПВ3 өткізгішімен жүзеге
асады.
Экрандалған кабелдердің шырмауы корпусты жерге қосылуға қосылады.
Орнату мен пайдалануға қойылатын талаптар
Дұрыс қондырғы және техникалық қызмет көрсету ортақ су басу өрт
сөндіру кез келген газды жүйелердің қауіпсіз және тиімді қолдануы үшін
маңызды. Қондырғыларда пайдалану бойынша нұсқаулықтар болуға тиісті.
INERGEN жүйелерді және жабдықты орнату және жөндеуі жұмыстарын
тәжірибелі квалификациялы мамандармен іске асуға тиісті.
31
Орнату жұмыстарының бастауының алдында жобадан спецификациямен
сәйкестікте объектке, және материалдарға, жабдыққа және монтаждық
бұйымдарға жұмыстарға, жобалық құжаттамаға, құрылыс және технологиялық
дайындыққа лицензиялар бар болуы тексеріледі. Жабдық, бекітілген
сызбалармен сәйкес орнатылуы керек.
32
2-бөлім. Бағдарламалық-апараттық кешенін құрастыру
2.1 Автоматтандырылған жүйелердің құрылымын құрастыру
Тапсырманың орындалу реті:
1.
2.
3.
4.
Есепті бейнелеу.
Автоматтандыру жүйесінің құрылымдық сұлбасын жасау.
Қажетті құрал қондырғыларды таңдау.
Автоматтандырудың электрлік сұлбасын жасау.
Есепті бейнелеу
Тапсыма:Көлік тұрағында өрт-дабыл жүйесін автоматтандыру
2.1 сурет - Автокөлік тұрағының көрінісі
Автоматтандыру жүйесінің орындалу реті:
1. Кез келген түтін датчигінің біреуі іске қосылса, жарықшам жаңады.
2. Кез келген түтін датчигінің екеуі іске қосылса, сирена қосылады.
3. Егер
түтін датчигінің үшеуіде қосылса, көбікқорынан көбіксу
шашылады.
4. Кез келген жылу датчигінің біреуі іске қосылса, сирена қосылады.
5. Кез келген жылу датчигінің екеуі іске қосылса, көбік қорынан көбіксу
шашылады.
6. Жүйенің қосылу және өшірілу жағдайы бес символдан тұратын пульт
33
басқару арқылы жүзеге асырылады.
7. 6 пункті 5 секунд ішінде жасау керек.
Автоматтандырудың құрылымдық схемасы:
Шартты белгілер:
1. Пуск кнопкасы өрт және дабыл жүйесін қосады;
2. Стоп кнопкасы өрт және дабыл жүйесін тоқтатады;
3. Д1 - түтін датчигі;
4. Д2 ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
В данном дипломном проекте рассмотрены задачи по разработке
противоаварийной защиты для пожароопасных объектов. В результате
выполнения работы разработана структурная и принципиальная схемы,
разработана программа для расчета массы газового огнетушащего вещества,
проведен анализ и сравнение оборудования. Приведены разделы охраны труда
и экономическое обоснование проекта.
Annotation
In this diplom project examined the problem of the development of the
emergency fire-protection facilities. As a result of the work developed principal
and the structural scheme, developed a program to calculate the mass of the gas fire
extinguishing agent, conducted the analysis and comparison of equipment. Presents
topics of occupational safety and feasibility study of the project.
Аңдатпа
Бұл дипломдық жобада авариялық қауіпі бар нысандарға арналған
апатқа қарсы қорғаныс құру жөніндегі мәселелер қарастырылған. Жұмыстар
орындаудың нәтижесінде құрылымдық және принципті сызба, газдық
массалық
өртсөндіргіш
бағдарламасы,
жабдықтардың
талдауы
және
салыстыру
бағдарламалары
жасалған.
Жобада еңбектi қорғау және
экономикалық негiзгі бөлiмдерi келтiрiлген.
11
Мазмұны
Кіріспе
6
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.6.1
1.6.2
1.7
1.8
1.9
1.10
2
2.1
2.2
2.3
3
3.1
3.2
3.3
3.4
4
4.1
4.1.1
4.1.2
4.2
4.2.1
4.2.2
4.3
4.3.1
Технологиялық бөлім
Күзет және өрт дабыл жүйесіне сипаттама жасау
ӨҚКДЖ жүйесіне деген жалпы талаптар
Күзет қауіпсіздігі және өрт сөндіру жүйелерінің түрлері
Өрт хабарлағыштарының түрлері
Өрт сөндіру жүйелері
Автокөлік тұрағында өртті анықтау және өрт сөндіру, апатқа
қарсы қорғанысты әзірлеу
Негізгі техникалық шешімдер
Қондырғының жұмыс істеу қағидаты
Құрылғыны таңдау
Жабдықтардың салыстырмалы сараптамасы
Кабелдік тарату бойынша шешімдер
Электр қоректену
Бағдарламалық-апараттық кешенін құрастыру
Автоматтандырылған жүйелердің құрылымын құрастыру
Автоматтандырудың электрлік сұлбасын жасау
Есептің программасын құрастыру
Техника-экономикалық негіздеу
Жобаның бейнеленуі
Автоматтандыру жүйесінің эксплуатацияға кететін шығындары
Электроэнергияға кететін шығындар
Қаржы жоспары
Өміртіршілік қауіпсіздігі және еңбекті қорғау
Теориялық бөлім
Өмір сүру ортасының қауіптің деңгейі мен көздері
Адамның функционалды мүмкіншіліктері және оның өмір сүру
ортасымен сыйысушылығы
Өндірісте өрттен қорғану шаралары
Жабдықтарда және бөлмелерде жанатын ортаның пайда болу
себептері
Өртке қауіптілік көрсеткіштерін анықтау және қолдану
облыстары
Өрт қауіпсіздігі
Өрт кезіндегі жылу аймағына әсерін есептеу
Қорытынды
Қысқартылған сөздер
Әдебиеттер тізімі
А қосымша
12
7
7
8
8
10
11
12
12
14
14
23
24
24
26
26
28
30
36
36
40
41
43
46
46
47
48
49
51
52
53
55
59
60
61
62
Кіріспе
Соңғы кездерде, ірі өндірістік тағайындау объектілермен қатар, орташа
және кіші өндірістік, өнеркәсіптік, шаруашылық және т.б. тағайындау
объектілері үшін орталықтандырылған күзет-өрт сөндіру сигнал беру
жүйесіне (ЦСОПС) деген сұраныс өсті. Мұндай кәсіпорындарда, әдетте, өзінің
жеке күзет бөлімшелері болады. Сигнал беру кезінде жылдам әрекет жасауды,
сигнал берудің нақты уақытын және жерін анықтауды, күзетке шараларды
өткізу және оны күзеттен алуды жеңілдетуді қамтамасыз ету үшін, барлық
объект аймағында орталықтандырылған бақылау жүйесін орнату қажет.
Күзет-өрт сөндіру сигнал беру жүйесі- бұл, өртті немесе жануды табу,
бұл объектіде өрт туралы және мәліметтерді өндеу және көрсету, техникалық
құрылғылар мен өрт сөндіру орнатуларды қосуға арналған автоматты түрде
бұйрық беруі үшін арнайы ақпараттарды, және де күзетілетін аймаққа
рұқсатсыз дендеп кіруді тоқтату үшін, заманауи объектіде орналастырылған,
бірлесіп жұмыс істейтін өрт сөндіру сигнал беруінің техникалық заттарының
жиынтығы.
Күзет-өрт сөндіру сигнал беру, әдетте хабарландыру, өрт сөндіру, түтінді
жою, рұқсат етуді бақылау жүйелеріне, нақтылы адрестік ақпаратпен
қамтамасыз ететін ғимараттың қауіпсіздік және инженерлік жүйелерін
қосатын кешенге біріктіріледі.
Күзет сигнал беру жүйесі күзет-өрт сөндіру сигнал беру жүйесінің
құрамында күзет қызметіне рұқсатсыз дендеп енулер немесе ғимаратың ішіне
немесе оның бөлек бөлмелеріне адамдардың ену әрекеттерінің күні, уақыты
және орналасуы туралы уақытылы хабар беруді орындайды.
13
1 бөлім. Технологиялық бөлім
1.1 Күзет және өрт дабыл жүйесіне сипаттама жасау
Өрт және күзет дабыл жүйесі өз алдына жеке жүйелер болып табылады.
Сонымен дамыған жүйелер бар олар осы екі жүйенің қосылысынан туындаған
жүйе яғни өрт - күзет дабыл жүйесі болады. Бұл жүйенің ең бір артықшылығы
бірдей құрылғы блогы мен бағдарламалық қамтамассыздандыру қосарланған
жүйемен жұмыс жасайды. Сонымен қатар ӨКДЖ автоматикалық өрт сөндіру
жүйесінің бір бөлігі болып табылады.
Заманауи ӨКЖД жүйесінің негізгі мақсаты:
- нысан территориясын тәулік бойы бақылау;
- өрттің болуын дәл кезінде анықтау;
- өрт шыққан жерді дәл анықтау және нысанның күзет қауіпсіздігін
анықтау;
- жалған ақпарат қабылдамау;
- тіркеу және тарату мен алдын алу құрылғыларынның жай күйін
анықтау;
- жүйені бұзу мүмкіндігін болдыртпау;
- қосымша электр қорек көзінің болуы.
Әр түрлі мақсаттағы объектілерде автоматты өрт дабылы, дабыл туралы
хабарлау, өрт сөндіру, түтін жою және қауіп кезінде технологиялық және
инженерлік жабдықты басқару қондырғылары мен жүйелерін қолдану
олардың өрт қауіпсіздігін арттырудың тиімді тәсілі болып табылады.
Объектіде адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің тиісті деңгейіне
қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптарын орындау арқылы қол
жеткізуге болады, осы деңгейді қамтамасыз етуде өрт автоматика жүйесі
едәуір үлесін қосады. Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, объектіде өрт
автоматикасын дұрыс әрі орынды пайдалану объектідегі адамдардың
қауіпсіздік деңгейін арттыруға, сондай - ақ өрттен байланысты материалдық
залалдарды азайтуға мүмкіндік береді.
Еліміздің үдемелі инновациялық-индустриялық даму жағдайында
заманауи дабыл автоматикалық қондырғыларын (жүйелерін) енгізудің
объектінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде басым мәні
бар.
Өз кезегінде, олардың сенімді түрде жұмыс істеуі өрт - техникалық өнімнің
сапасына, жобалау мен монтаждауға, әсіресе, жөнделген қондырғыларды
пайдалануға қабылдау сапасына және дер кезінде қызмет көрсетуге
байланысты болады.
Ұсынылып отырған басылымда мемлекеттік өрт бақылау органдарының
автоматты өрт сөндіру жүйелерінің (қондырғыларының) және автоматты өрт
дабылы қондырғыларының (жүйелерінің) оларды пайдалануға қабылдау
14
қарсаңында өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкестігін бақылау ерекшеліктері
жазылған.Осы әдістемелік ұсыныстар нормативтік құқықтық акт болып
саналмайды және жаңадан салынып жатқан, сондай - ақ пайдаланудағы
ғимараттар мен құрылыстарда автоматты өрт сөндіру қондырғыларын
(жүйелерін) және өрт дабылы қондырғыларын (жүйелерін) пайдалануға
қабылдайтын мемлекеттік өрт бақылау қызметкері үшін көмек ретінде
дайындалған. Бұны өрт сөндіру қондырғыларын (жүйелерін) және өрт дабылы
қондырғыларын (жүйелерін) жобалаумен, монтаждаумен және пайдаланумен
айналысатын инженерлік - техникалық қызметкерлер де қызығушылық
танытып, қолдана алады [1].
1.2
ӨҚКДЖ жүйесіне деген жалпы талаптар
Технологиялық объекттерді қорғау әдістері және құралдары,
технологиялық процесстер мен аспаптық ресімдеу ерекшеліктерінің, қауіптілік
және апаттық жағдайлардың пайда болуы мен даму сараптамасының негізінде
таңдалады.
Қауіпсіздік жүйесі мыналарды қамтамасыз етуі керек :
1. Технологиялық параметрлердін құрылғыларынан аналогты және
дискретті мәліметтер жиынтығын, және атқарушы механизм күйлерінің
дискретті параметрлерін;
2. Дұрыс кіретін мәліметтерді ерекшелеу;
3. Кіретін мәліметтер талдауы және логикалық өңделуі;
4. Атқарушы механизмдерге екі позициялы басқару сигналдардың
автоматты беруді;
5. Мақұлдаған рұқсат ету шарты, немесе арнайы оперативті панелімен
кезінде САУ операторлық блоктардың атқарушы механизмдерін қашықтықта
бақылау;
6. Дабыл, тіркеу және архивтеу үшін ӨҚКДЖ жүйесінен оперативті
ақпаратты САУ-ға жіберу (параметрлердің ауытқуы, атқарушы механизмдердің
іске қосылуы және т.б.);
7. Технологиялық процесстің тоқтаудың басқы себептерін ерекшелеу.
1.3 Күзет қауіпсіздігі және өрт сөндіру жүйелерінің түрлері
Апатқа қарсы қорғанысты өндеу автотұрақта орындалады, және апатқа
қарсы қорғаныстың көп бөлігі өртті анықтауға, тоқтатуға және өрттен қорғауға
бағытталған.
Қауіпсіздік жүйелерінің қазіргі нарықта ұсынылатын барлық өрт
дабылдарының жүйелері, өзінің жұмыс істеу мүмкіндіктеріне қарай үш топқа
бөлуге болады:
- адресті емес;
- адресті;
- адресті-аналогты.
15
Адресті емес
(табалдырықты)
-
осы жүйеде адресті емес
хабарлағыштардың бекітілген сезімталдылық табалдырығы бар, сонымен қатар
хабарлағыштар тобы күзету-өрт дабылдарының біреуі іске қосылған жағдайда
жалпы дабыл сигналы қалыптасатын күзету-өрт дабылдарының жалпы
шлейфіне қосылады (станциядағы бөлме туралы құрылғы номері көрсетілмейді,
тек қана шлейф номері ғана бастамашылық етеді ). Адресті емес жүйелерді
қолдану үлкен емес объектілерде қолдану тиімді (30-40 көп емес бөлмелер).
Адресті - берілген жүйелерде қоршаған ортаның жағдайын сараптамалау
мен сигналды қалыптастыру құрылғының өзімен жүзеге асырылады, бірақ
дабылдар шлейфінде өрт аймағы туралы нақты ақпаратты беретін қай
хабарлағыш іске қосылғандығын анықтауға мүмкіндік беретін алмасу хаттамасы
іске асырылады.
Адресті-аналогты - өрт дабылдарының жүйесі "интеллектуалды" болып
табылады, өйткені белгілі бір хабарлағышқа белгілі бір адрес бойынша барып,
жауапқа қабылдау-
бақылайтын панель хабарлағыш жағдайы туралы
айғақтайтын аналогты мәнді алады. Алынған мәліметтер сақталады, жиналады,
және әр жаңа қарау кезінде белгілі бір алгоритм бойынша өнделеді. Панель бұл
талдау нәтижелері негізінде шешім қабылдайды: "нормалы күй", "ақаулық",
"хабарлағыштың ластануы " немесе "Өрт", осылайша "Өрт" күй туралы
құрылғыға жүктелмеген, ал өте сенімді және арнайы бағдарламалық
жасақтамасымен арнайы компьютер болып табылатын қабылдау- бақылайтын
аспапқа жүктелген. Осыған байланысты жалған іске қосылу ықтималдықтары
төмендейді, жүйенің сенімділігі жоғарылайды, оның қызмет көрсетілуі
жеңілдейді.
Автоматты өрт қауіпсіздігі және күзет жүйесі келесі құрама бөліктерден
тұрады :
- адресті және адресті емес өрт хабарлағыштары;
- қабылдау-бақылау аспабы;
- хабарлағыштар - жарықтық (жалтырау шамдар) және дыбыстық
(сиреналар), көрсеткіш тақта және т.б.;
- атқарушы құрылғылар - өрт сөндіру жүйелері, автоматика құрылғылары
және т.б. Үзіліссіз қоректену.
Күзет қауіпсіздігі және өрт дабылдар жүйелерінің функциялары:
- өртті анықтау әр түрлі анықтау қағидалары мен ақпаратпен алмасу мен
өндеу әр түрлі әдістерімен автоматты өрт хабарлағыштары арқылы іске
асырылады;
- хабарлағыштан келіп түсетін ақпаратты өндеу, және операторға
нәтижелерді шығарып беру, орталық станциямен және басқару пультімен іске
асырылады;
- өртті сөндіру үшін қызметкерлерді және өрт бөлімшелерін хабарландыру
үшін алдын ала жазылып қойған әрекеттерді орындау, орталық станциямен,
және де өрт бөлімшесінің жылдам және нақты әрекет етуімен орындалады.
Барлық үш түйін өзара тығыз байланысқан, және дабыл жүйесінің жұмыс
тиімділігі толықтай оның құрамдас бөліктерінің әр қайсысының сенімділігі мен
16
тұрақтылығына тәуелді болады. Алайда, кәсіптік қауіпсіздік жүйелерін жасау
кезінде ең негізгі рольді өрт хабарлағыштары атқарады. Дәл солар өрт ошағын
жылдам және сенімді анықтауы қажет [2].
1.4 Өрт хабарлағыштарының түрлері
Өрт хабарлағыштары жұмыс қағидаты бойынша жіктеледі:
1. Оптикалық түтіндік (оптика-электронды) нүктелік табалдырықты.
Детектор хабарлағыштың түтіндік камерасында түтіннің бар болуына
әрекететеді. Камерада белгілі бір бұрыш астында оптикалық жұп орнатылған -
ИК сәулелену көзі мен фотоқабылдағыш - қалыпты жағдайда сәулелендіргіштен
жарық фотоқабылдағышқа келіп түспейді. Түтін пайда болған кезде жарық (ИК
сәлелену) оның бөлшектерінен шағылыса басталайы да фотоқабылдағышқа
түседі. Сәуле әсерінің астында фотоқабылдағыш тоқ тудыра бастайды, ол үлкен
болған сайын, көбірек түтін камерада және, көбірек сәуле оған тиеді. Кейбір
алдын ала анықталған мәнде хабарлағыш "Өрт" күйіне өтеді. Бұл күй
құрылғының ішкі кедергілері қатты кішірейтумен және тоқтардың қатты өсуі
бойынша хабарлағыш арқылы бейнеленеді.
Берілген типті хабарлағыштар бүгінгі күнде кеңінен таралған.
Кемшіліктері:
- шаңнан жасқанады;
- резеңкенің, кабел оқшаулағышының, битумның, мұнайдың және т.б.
жануы кезінде пайда болатын "қара" түтінге жаман әрекеттеседі.
2. Иондалған түтіндік нүктелік табалдырықты. Оң және теріс иондарды
тудыратын екі электрод арасында ауаны иондаған әлсіз радиоактивті көз
иондалған хабарлағыштарда қолданылады, осылайша, аз шамалы тоқты
тудырады. Түтін бөлшектері иондаған бөлшектерді тартады, ол оң және теріс
иондардың қосылуына алып келеді. Иондалған камерадағы тоқ күші төмендеген
сайын иондар саны да төмендейді.
Иондалған хабарлағыштар кішкентай бөлшектері бар түтіндерге ерекше
сезімтал. Түтіннің осындай түрі жылдам жанатын өрттер кезінде шығарылады,
мысалы, өртке қауіпті сұйықтарда немесе қағаз материалдарды сақтау
аймақтарында. "Қара" түтінге сезімтал. Үнемі адамдар болатын бөлмелерде
орнату рұқсат етілмеген.
3. Оптикалық сызықты. Бұл құрылғыке белсендіге жатады және екі
бөліктен тұрады: кеңістікте 100 м-ден 10 дейін қашықтықта таратылған
қабылдағыштан және хабарлағыштан тұрады. Қабылдағыш пен хабарлағыш
арасына түтіннің кіруі кезінде ИК сәулелену шамасы азая бастайды. Қандай да
бір табалдырықты мәнге жеткен кезде "Өрт" хабарламасы пайда болады.
Сигналдың лездік жоғалу жағдайында "Ақаулық" хабарламасы пайда болады.
Әдетте басқа детекторлар қолайсыз жерде қолданылады, мысалы, биік төбелі
бөлмелерде. Түбегейлі қоректену мен күйге келтірулерді талап етеді.
4. Лазер. Оптикалыққа ұқсас, бірақ ИК сәулеленудің орнына лазерлік
қолданылады. Өте дәл. Қолдану аймақтары- таза бөлмелер үшін: ерте түтін
17
табылу үшін, серверлік, операциялық,. Кәдімгі бөлмелерге орнату рұқсат
етілмеген.
5. Максимал температуралы табалдырықты құрылғы, ол алдын ала
белгіленген температураға жеткен кезде әрекеттеседі (мысалы, 67 С). Бұл
температураға жеткен кезде құрылғы сигнал береді.
6.
Максимал-дифференциалды.
Құрылғы тек қана табалдырықты
температураларға жетке кезде ғана әрекеттесіп қоймай, сондай ақ оның
өзгерістер жылдамдығына да әрекеттеседі. Егер бөлмеде температура тез өсетін
болса, және табалдырықты мәнге жетпесе де құрылғы "Өрт" сигнал береді,
демек біз өрттің жылдам табылуын аламыз.
7.
Сызықты жылулық
-
термокабельдер,
белгіленген бөлімшеде
температура жоғарылауына әрекеттесуге қабілетті және оның тұрған жері
туралы мәліметті жіберуге қабілетті. Әдетте бұл конструкция бірнеше
өткізгіштерден және диэлектриктерден тұрады. Соңғы уақытта
оптоталшықтықтар негізіндегі кабелдер қолданыла бастады. Негізгі қолдануы -
ұзын объектілер - тоннелдер, кабель арналары.
8. Жалынды хабарлағыштар. Ашық оттың (жалынның) пайда болуына
әрекеттеседі. Инфрақызыл диапазонда (жиі - стандартты PIR элемент,кәдімгі
ИК құрылғылардағыдай) немесе ультракүлгін диапазонда жұмыс істейді.
Сәуленің тура сәуле шуағынан қорқады, дәнекерлеуден, және басқа қуатты
жарық көздерден.
9.
Құрамалы,
өзіне бірнеше жануларды анықтайтын физикалық
қағидаларды ұштастыратын хабарлағыштар (оптикалық + жылулық, оптикалық
+термодифференциалды+ иондалған, және т.б.)
10. Қолмен іске қосу. Өрт туралы сигналды адам арқылы беру үшін
арналған. Олардың қатысу қажеттілігі нормалармен талап етіледі НПБ, СНиП
(мысалы, әрбір басқыш торшада және 50 метрлер сирек емес) арқылы, олар
барлық Өрт сөндіру Автоматты Жүйелерінде (АСПТ) қолмен іске қосу үшін
болуы міндетті түрде тиісті.
1.5 Өрт сөндіру жүйелері
Бөлменің тағайындалу түріне, ондағы сақталатын немесе жасайтын
өнімдердің типіне, және орнатылған жабдықтарға байланысты әр түрлі өрт
сөндіру жүйелері қолданылады:
- сумен өрт сөндіру жүйелері - А және В классты өрттерді жою үшін
қолданылады және әр түрлі объектілерде үстіртін әдіспен: қоймаларға, әмбебап
дүкендерге, қонақ үйлерде;
- көбікті өрт сөндіру жүйелері - оңай жаңатын және жанар сұйықтарды,
жанар заттарды және резервуарлардағы мұнай өнімдерінің жануларын сөндіру
үшін арналған;
- газды өрт сөндіру жүйелері - есептеуіш орталықтар және телефон
түйіндер, кітапханалар, архивтер, мұражайлар, банк, қоймаларды қорғау үшін
арналған;
18
- тозаң өрт сөндіру жүйелері - көлік құралдар электротехникалық жабдық
және басқа энергетических объектілерді жанулар сөндіру үшін, май
шаруашылық, соттардың қозғағыш бөлімдерді қорғау үшін арналған.
- ұнтақ өрт сөндіру жүйелері - әр түрлі таптық және де кернеу астындағы
электр жабдықтардағы өрттер сөндіру үшін арналған.
1.6 Автокөлік тұрағында өртті анықтау және өрт сөндіру, апатқа
қарсы қорғанысты әзірлеу
Объектінің сипаттамасы.
Бір қабатты ғимарат операторлық блоктан және кабелдік бөлмеден
тұрады. Операторлық блок - бір қабатты ғимарат. Қабаттың биіктігі 3,2 м.
Кабелдік бөлме - бір қабатты ғимарат. Қабаттың биіктігі 3,2 м.
Ғимарат кірпіштен және ЖБ конструкциялардан істелінген. Барлық
сыртқы есіктер жарылыстан қорғалған. Ішкі есіктер - ағаш. Ішкі өңдеу :
Едендер - фальшпол типті, жылулықты оқшаулайтын негізіндегі
линолеум, керамикалық тақта.
Төбелері - аспалы типті Армстронг , торлы және төрткілдеш, олардың
қирауының қарсы қорғайтын шаралармен тіркесте, суэмульсионды бояу.
Қабырғалары - суэмульсионды бояу, керамикалық тақта.
Операторлық блоктың бөлмесі және кабелдік бөлме жапсарлас, кабелдік
бөлмеге кіру операторлық блок бөлмесінен.
Кабелдік бөлменің фальшполы операторлық блоктың фальшполымен
жалғасады.
1.6.1 Негізгі техникалық шешімдер
Дипломдық жобада 10х20 м мөлшерлі арнайы бөлмеде орналасқан газды
өрт сөндіру апатқа қарсы қорғаулар орталықтандырылған қондырғыларды
қабылданған.
Таратушы құбырдан шығыста өрт сөндіру заттар ағының қалыптастыру
форсункалардын көмегімен ұйымдастырылады.
Қондырғыларды іске қосу 3- әдістермен ескерілген :
- автоматты - Өрт сигнал бойынша өрт дабылының панелінен басқару
соленоидына электр импульсын беру арқылы;
- қашықтықтағы қол режимінде - өрт дабылының панелінен басқару
соленоидына электр импульсын беру арқылы;
- жергілікті қол - қосқыш баллонда қосу тетігін басу арқылы.
Газ екі қорғалатын бөлме және фальшполдар кеңістіктеріне бір уақытта
беріледі.
ГОТВ резервін іске қосу немесе кезекті режимге оны аудару қол екі
позициялы кранды ауыстырып қосудан кейін мүмкін.
Резервтегі комплект қол қосындылар басқару, құрылым іске қосқыш
баллон, соленоиды бар және негізгі тәртіпке ауыстырып қосуға мүмкін болады.
19
Операторлық және кабелдік блок бөлмелерінде жануларды сөндіру үшін
INERGEN құрамымен өрт сөндіру жүйесі қолданылады. Берілген құрам өзіне
табиғаттабар үш газдардың қоспасын қосады, олар жануға тұрақты және
озондық қабатқа ешқандай жағымсыз әсер етпейді: Үш газдар, көміртек
диоксиді, азот және аргон келесі пропорцияларда аралас:
Азот
Аргон
Көміртек диоксиді
52%
40%
8%
INERGEN үшін баллондар 300 бар номиналды қысымы және 15 º
температурада газ тәріздес формада құрамды сақтау үшін арналған.
INERGEN жүйелері А,В және С классты, сонымен қатар электрлік
жабдықтарды да өрттерді сөндіру үшін арналған.
А классты өрттер үшін минималды есептегіш концентрация СНиП РК
2.02-15-2003 сәйкес 36,5%құрайды.
Қондырғы жеке бөлмеде орналасқан.
ГОТВ есепті салмақты шығару уақыты - 60 с.
Газды өрт сөндіру автоматты орнатулардың негізгі сипаттамалары 3.1
кестеде көрсетілген.
Газды өрт сөндіру автоматты қондырғылардың негізгі сипаттамалары.
1.1 к е с т е - Газды өрт сөндіру автоматты қондырғылардың негізгі
сипаттамалары
Газды өрт сөндіру модулінің техникалық сипаттамасы
Автоматты газды өрт сөндіру модулі тұрады:
- баллоннан;
- INERGEN қақпасынан;
- қорғағыш қақпаның INERGEN баллондар үшін стандартты тақташасы.
Келесі 3.1 суретте автоматты газды өрт сөндіру модулі көрсетілген
20 Параметр
ТЗ талаптары
Жиіліктік аймақ
f 0 - 25 кГц
25 °С X кезіндегі дәлдік
+-1 %
Сызықсыздық
+- 0,5 %
Уақыты
50 мкС
Жұмыс температурасы
ТА -20 - +70 С
Өлшеуші аймақ
-20...+300С
Құрылғының шығыс сигналы
(қос сымды жүйе)
4..20 мА
Орындалуы
Ех, жарылу қауіпі бар ббөлмелер
үшін
1.1 сурет - Автоматты газды өрт сөндіру модулі
1.6.2 Қондырғының жұмыс істеу қағидаты
Қондырғы тікелей қорғалатын бөлмеге құбырлар және форсункалар
жүйесі арқылы INERGEN бекітілген құрам санын беру қағидаты бойынша
жұмыс істейді. INERGEN жүйесі оттек құрамын 10-12% аралығында жануды
қолдайтын деңгейден төмендету арқылы өртті сөндіреді.
Көрсетілген шектерде оттектің құрамы бөлмеде өрт сөндіруді кепілдік
бере алады, бірақ кейбір уақытта денсаулыққа зиянсыз оларда адамдардын бар
болуын мүмкіндік [3].
1.7 Құрылғыны таңдау
Ғимаратта және автотұрақ аумағында ықтимал өртті табу үшін өрт ППКП
ADR 3000 Telefire қабылду-бақылау аспабы негізінде өртті автоматты анықтау
жүйесі жобаланған.
Өрт хабарлағыштары ретінде TFO-440A, TFH-220A пайдаланылған.
ADR-3000 - өрт дабылдарының заманауи бақылау панелінің жұмысы,
firecom технологияда қолдануында тұрақтанады - серіктестікті Telefire және
алдыңғы қатарлы адресті-аналогты технологияларға негізделеді. Осы панель
сыртқы құрылымдармен мониторинг және басқаруды жүзеге асыруға мүмкіндік
береді, өрт дабылдары жүйелердің мүмкіндіктерін, өнімділіктің және
сенімділіктің кең спектр ең жақсы құрамасы қамтамасыз етіледі. Панел өрт
дабылымен кәдімгі жүйелер арасында қазіргі қуысты толтыруға ADR-3000
мүмкіндік береді және үлкен адресті-аналогты жүйелермен, өте жаңа
технологиялық әзірлеулердің барлық артықшылықтармен өрт дабылдары
21
ептеген жүйелерін қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, жүйе түтіндік, жылулық,
газды кең ассортимент қолданып жатыр және мультисенсорлық детекторларды,
хабарлағыштарды, өрт сөндіру сигналдық сиреналардың, автоматты
қондырғылардың және т.б., потенциалды қауіпті жағдайда тез қадағалаулардың
жоғары мүмкіндіктерін қамтамасыз етіп жатыр [4].
1.2 сурет - ADR-3000 адресті-аналогты үлгісі
ADR-3000 жүйесі әрбір жеке адрестелген құрылғыны басқару мен
мониторингін, оған қоса әр детектордың индивидуалды сезімталдылығын баптау
және шығыс құрылғыларды қосуға арналған бұйрықтарды беруді қамтамасыз
етеді. Іс жүзінде, жүйеге қосылған кез келген шығыс құрылымға, кез келген
логикалық операция қолдану мүмкін.
Жүйеге қосылу мүмкіндіктері
Жүйеге қосылатын кіріс құрылғылар:
-
адресті-аналогты кіріс құрылғылар: иондалған және түтіннің
фотоэлектрлік детекторлары, бекітілген және дифференциалды жылулық
детекторлар,
көмір қышқыл детекторлары, құрама мультисенсорлық
детекторлар, кіріс интерфейстердің платалары және т.б.;
- адрессіз кіріс құрылғылар: детекторлар кәдімгі, сәулелік, жалындық және
т.б. адресті-аналогты интерфейстік модульдер арқылы қосыла алады.
Жүйеге қосылатын шығыс құрылғылар:
- әр түрлі хабарлайтын және атқарушы құрылғылар жүйеге тікелей ортақ
шығыс арналар немесе адресті-аналогты шығыс құрылғылар сияқты плата
интерфейстері арқылы қосыла алады. Сондай құрылғыларға жатады: сигналды
шақырулар, сиреналар, өрт сөндірудің автоматты қондырғылары, номерді
автоматты теру құрылғысы, жыпықтаулвр, алыстатылған дабылдар, есіктердің
магнитті бекіністері және т.б.
ADR-3000 жүйесі әрбір жеке адрестелген құрылғыны басқару мен
мониторингін, оған қоса әр детектордың индивидуалды сезімталдылығын баптау
22
және шығыс құрылғыларды қосуға арналған бұйрықтарды беруді қамтамасыз
етеді. Іс жүзінде, жүйеге қосылған кез келген шығыс құрылымға, кез келген
логикалық операция қолдану мүмкін.
Панел өрт дабылымен кәдімгі жүйелер арасында қазіргі қуысты толтыруға
ADR-3000 мүмкіндік береді және үлкен адресті-аналогты жүйелермен, өте жаңа
технологиялық әзірлеулердің барлық артықшылықтармен өрт дабылдары
ептеген жүйелерін қамтамасыз етеді [5].
1.2 к е с т е - ADR-3000 жүйесінің техникалық сипаттамалары
23 Модульділік
1-ден 128 шлейфтерге дейін
127 адрес үшін әрқайсысы
1
2
Адрестік аймақ
127 - ден 16 256 адрестерге дейін
Кіші базалық модуль
1 ден 4 шлейфтерге дейін
конфигурацияланады
Желіде жұмыс істеу
Мүмкіндігі
Желіге 32 бақылау
панелльдері дейін қосыла
алады
Ғаламтор арқылы жұмыс
Аралықта бақылау мен хабарлаудың
мүмкін қосымша құрылғылары:
- желілік сервер;
- электронды поштамен хабарлау;
- хабарламалар SMS;
- LANWANҒаламтор желілері
арқылы өрт дабылының мониторингі.
Жетілдірілген белсенді
марицалы коммутатор
(Advanced Activation Matrix-
ААМ)
Кіріс құрылғы аймақ бақылау
панельдерінің логикалық операцияларына
сәйкес кез келген шығыс құрылғыны іске
қосады
Дабыл сигналына әрекет жасау
Уақыты
1 секундтан кем
Дербес компьютер арқылы
Басқару
Telefire фирмасының RS-232 стандартты
интерфейсінің (TCS-3040) бағдарламалық
жасақтамасы көмегімен жүйеге қызмет
көрсету мен объект сұлбаларын дисплейге
шығару, жүйені басқару құрылғыларын
бағдарламалау.
Бағдарламалау мүмкіндігі
Барлық параметрлер алдыңғы панель
арқылы еңгізіледі (мәліметтерді еңгізу
үшін компьютер қажет емес).
1.2 кестенің жалғасы
24 Аралықта бағдарламалау
Басқару мен бағдарламалықжасақтаманы
жаңарту (талапқа сәйкесінше).
Рұқсат етілмеген кіруден
Қорғау
Жүйеге кіру құпиясөзбен қорғалған.
Орнатылған модем
Ара қашықтықта бақылау мен
бағдарламалу (талапқа сәйкесінше).
Тағайындалған логикалық
Функциялар
Детекторларға және бақылау
панельдеріне орнатылған сигналдарды
өндеу мүмкіндігі
Тұтынушы үшін ыңғайлылық
Жүйе жұмыс пен қызмет етуде
Ыңғайлы
Үлкен сұйық кристаллды
Дисплей
Қаракөлеңкесімен әріпті-сандық
дисплей, 4 қатар 40 символдан. Дабыл,
ақаулық, негізгі
жағдайлар туралы хабарламаларды және
т.б. шығарады
Қоршаған орта шарттарының
өзгерісін толтыру
Қоршаған орта шарттарының өзгерісімен
құрылғының кірлеуі кезінде құрылғының
тұрақты сезімталдылығын қолдау.
Құрылғылардыңәр түрлі
күндізгі және түндегі
сезімталдылығын орнату
Күзетілен объектіде жұмыс және
жұмыстық емес уақытта жүйенің оңтайлы
адаптациясы үшін .
Техникалық қызмет көрсету
сигнал қажеттілігі
Детекорды тазалауға ұсыныс.
Жадыда жайттарды сақтау
Ақаулықтар мен өрт дабылының
тіркелген жағдайларының тарихы.
"А" және "В" жұмыс
режимдерінің классы
Талапқа сәйкес бағдарланады.
Жоғары төзімділік
Бөгеуліктерге жоғары тұрақтылық пен
автоматты қалпына келу.
Құрылғыларды автоматты
Бағдарламалау
Құрылғы типін және оның адресін
автоматты түрде көрсеті.
Электромагнитті
үйлесімділікке
тексерілген (EMC Tested)
ITL зертханасымен тексеріліген және
бекітілген. Индустриалды
электромагнитті бөгеуліктер бойынша
сынаулармен бекітілген.
440A TFO- түтіндік фотоэлектрлік детектор.
Келесі (1.5 сурет) түтіндік фотоэлектрлік 440A TFO- детекторы
көрсетілген.
1.3 сурет - түтіндік фотоэлектрлік 440A TFO- детектор
TFO-440A бұл жетілдірілген, заманауи адресті - аналогты фотоэлектрлік
түтін детектор, оның:
- құрамында радиоактивті материалдар болмайды;
- детекторда қуатты микропроцессор бар, олтүтіндеген кезде жоғары дәл
бақылауға мүмкіндік береді, дабылды процессор және ППКП ADR-3000
бақылау аспабымен екі бағытты мәліметтерді жіберуге мүмкіндік береді. Ол
толықтай адресті-аналогты бақылау ППКП ADR-3000 құралымен үйлесімді.
Адрес детектордың жадысында бағдарланады және PROG-4000
бағдарламалаушы көмегімен өзгертілу мүмкін;
- детектор процессорының күшті шуларға және құрылғы камерасында
жиналатын қоршаған орта шарттарының өзгерісі мен шаңдар әсеріне тәуелді
дрейфті толтыруға жоғары әрекеттеспеушілігі бар. Құрылғы микропроцессорда
сондай ақ қуатты сигналды процессор бар, ол түтін құрылғысының мәліметтерін
ППКП белгіленген параметрлерімен сәйкес прецизиондық өндеуге мүмкіндік
береді;
- TFO-440A әр түрлі материалдардың бықсу мен жану түтінің дәл нақты
анықтайды.
TFO-440A детектор камерада түтін бөлшектерде бар болуда баяулатқан
сигнал қабылдаған сәуледен және қабылдағыштан өлшеу камерадан,
инфрақызыл көзден түтінен тұрады.
Детекторда 360 градустардан көрінетін жарық диод болады. Бұл диод
қалыпты жұмыста жыпылықтайды және өртті анықтауда тұрақты жылтырап
тұрады.
25
Детектордан сезімталдығы ППКП-дан 0, 2 % адыммен 0, 8 %-дан 2 %
дейін аймағында реттелуі мүмкін.
TFO-440A үнемі немесе периодикалық түтін, бу, шаң, коррозиялық газдар
боатын бөлмеден басқа, жанулар қауіп-қатері болатын бөлмелер үшін қолдануға
ұсынылған.
1.4 сурет - TFH-220A - адресті жылу детекторы
TFH-220А бұл екі түрлендірулері бар адресті жылу детекторы:
- бекітілген (TFH-220АF) температураға - детектор;
- (TFH-220АR) бекітілген температураларға және температураның қатты
жоғарылауына құрамалы детектор.
Анықтау үдерісі толық электронды және ешқандай қозғалатын
механикалық бөліктерді қоспайды.
Егер температура 65°C (149°F) жетсе, TFH-220АF іске қосылады.
Егер температура минутта 7°C көп жоғарыласа немесе 60°C (140°F) жетсе
TFH-220АR іске қосылады.
Детекторда кез келген нүктеден 360° көрінетін жарық диод болады. Егер
барлығы қалыпты жұмыс істесе, бұл жарық диод өшірілген күйде болады және
егер өрт апат болса, іске қосылады.
Детекторды тестілеу жарық диодтың жанындағы аймаққа қойылатын
магниттің көмегімен орнында өндіріледі.
Қолдану :
TFH-220А жанулар қауіп-қатері болатын бөлмелерде, бірақ қалыпты
пайдалану кезінде түтіннің пайда болуы мүмкіндігінен детектордың қолдануы
мүмкін емес бөлмелер (гараждар көліктерімен, ас үйлер, қазандық, бойлерлік)
үшін қолдануға ұсынылған.
Радиал типті өрт дабылдарының құрылымы
Операторлық және кабелдік блок бөлмелерінде жарылыстан қорғалған
орындауға хабарлағыштар адрессіз жылулық өрт қолданылады, ADR-833 модулі
олардың өндірілуі арқылы қосылған. Адрессіз шлейфтердің тұтастығы шеткі
резистормен бақыланады.
ADR-833 модулі адрессіз құрылғыларды (әр түрлі типтегі хабарлағыштар)
ADR-3000 типті адрестік ППКП қосуға арналған. Мұндай құрылғылар ретінде
адрессіз түтіндік және жылулық хабарлағыштар қолданылады.
26
Хабарлағыштарды қосу 8 бақыланатын адрессіз шлейфтер арқылы жүзеге
асырылады. Әрбір шлейф резисторға 5,1 кОм жүктелген.
ADR-833 ППКП немесе сыртқы адрестік көзінен TPS 34 24В көзіне
қосылуы керек.
ADR-833 8 тізбекті адрестерге ие. Бірінші адрес PROG-4000
бағдарламалаушы арқылы құрылғыға жазылады.
Операторлық блок бөлмесінде объектінің өрт дабылының күйін жергілікті
бақылауға мүмкіндік беретін, алыстатылған бақылау және басқару пернетақтасы
орнатылады. Пернетақта еден деңгейінен 1,5 м биіктікте қабырғада
орнатылады.
Апатқа қарсы қорғаныстарды әзірлеуге техникалық тапсырма бойынша
және автоматты өрт сөндіруге автоматты газды өрт сөндіру ескерілген.
Өрт дабылы жүйесінде өрт сөндіруді іске қосу үшін барлық қажетті
сигналдарды шығару және қалыптастыру алгоритмі қарастырылған.
Сигнал қажетті іске қосылу шарттарында екі түтінді өрт
хабарлағыштарынан кем емес, автоматты өрт сөндіру контроллеріне ADR833
келіп түседі және бүкіл сөндіру комплексіне қажетті басқа басқару модульдер
ППКП ADR 3000 -де қалыптастырылады.
ADR-833, аналогты адресті өрт сөндірумен басқаруды бақылау
құрылғылары
Келесі суретте 3.7 ADR-833, аналогты адресті өрт сөндірумен басқаруды
бақылау құрылғылары көрсетілген.
1.5 сурет - ADR-833, аналогты адресті өрт сөндірумен басқаруды бақылау
құрылғылары.
ADR-833 бұл автоматты өрт сөндіру қондырғыларын іске қосу мен
басқаруға арналған автоматты өрт сөндірумен басқару құрылғысы. ADR-833
ППКП ADR-3000 қосылатын көп кірісшығыстары бар.
ADR-833 3 басқарылатын шығысы, 2 релелік және 3 басқарылатын кірісі
бар. Шығыстары іске қосады: (a) өрт сөндірудің автоматты цилиндрлері, (b)
хабарлау сиренасын және (c) эвакуация туралы хабарлағышты. Реле: біреуі
27
дабыл үшін және қалғандары апат үшін. Шығыстар: (a) өрт сөндіруді қолмен
қосу - электрлік, (b) өрт сөндіруге рұқсат етілмеуге және (c) өрт сөндіру
цилиндрінің қысымын ауыстырып қосқыш (1 сурет).
ADR-833 ППКП немесе алыстатылған көзден қоректенетін 24В көзден
жұмыс істейді. ADR-833 бұл ППКП-менрбақыланатын және бірнеше кіріс пен
шығысы бар болса да тек қана бір адресі бар аналогты адрестелетін құрылғы.
Пернетақта және дисплей.
Екі қатар бойынша әрбір 20 белгірорындарынан тұратын сұйық кристалды
дисплейі ADR-833 апат сияқты жағдайларды индициялайтын жарық диодтары
бар. Дабылдар немесе қалыпты жұмыс. Пернетақта 4- пернелерден тұрады :
1. "өрт сөндіруді тоқтату" пернесі - автоматты өрт сөндіруді тоқтатады.
2. Сиренаны ажырату пернесі.
3. Тастау пернесі.
4. Мәзір пернесі - келешекте қолданулар үшін кейінге сақталған.
Кірістер мен шығыстар.
ADR-833-да барлық кіріс және шығыс сызықтары бақыланады және қысқа
тұйықталулар мен ажыраудан қорғалған. Оларға әр сызықтың аяқ жағына 5,1
кОм резисторлары қосылған. Сызықтардың біреуінде сыну болса, сары жарық
диоды жанады және бұл панельде көрсетіледі. Мысалы қысымды ауыстып
қосқыштың қысқа тұйқталуы мына түрде болады:
1.6 сурет - Қысқыштын түрлері
Хабарлама ППКП жіберіледі және одан алыстатылған пультке RM-4005
барады, егер ол жүйеде инсталлданған болса. Қосымша жергілікті сирена бұл
туралы дыбыстық сигнал береді. Бұл дыбысты өшіру үшін сиренаны өшіру
баспасы қолданылады. Бұл сирена тек қана ADR-833 аспабының өзінен
өшіріледі. Сиренаны ППКП-дан немесе алыстатылған пульттан өшіру мүмкін
емес. Сиренаны өшіргеннен кейін SILENCED сөзі экранда өшіп жанып тұрады.
Бұл жағдайды бекіту автоматты түрде дисплейде көрсетіледі және желінің қысқа
тұйықталу себебін жойғанға дейін құрылғыда сақталады.
Өрт сөндіруді басқаруға контроллері еден деңгейінен 1,5 м биіктікте
қорғалған бөлмеде орнатылады, бұл өрт сөндірудің функцияларымен басқаруды
және жергілікті бақылауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Сөндіру
алгоритмін жергілікті іске қосу қол жіберудің батырмаларын басуымен іске
асыруға болады (сары түсті батырма еден деңгейінен 1,5 м биіктікте қорғалған
бөлмеде орнатылады).
28
Автоматты газды өрт сөндіруде алгоритмін іске қосуда уақыттың кідірісі
қосылады, "ГАЗ ЖҮР" және "ГАЗ КІРМЕ" жарықтық тақташалар жанады,
сирена және қызыл түсті маяк жалтылы қосылады.
Кідіріс уақыты өткеннен кейін, өрт сөндіру контроллері газды сөндіруге
станцияда түрткі болатын жүйелерге соленоидке электрлік импульс жібереді
(газды сөндіру станциялары).
Осы мезеттен үдеріс қайтымсыз және ГОТОВ тастауды тоқтату мүмкін
емес.
Өрт сөндіруді тоқтату тек қана берілген жүйеге орнатылған кідіріс кезінде
мүмкін болады.
Өрт сөндіруді тоқтату келесі әдістермен жүзеге асырылуы мүмкін :
- АПС қорғанысында орнатылған ADR-3000 құралынан ОТМЕНА
(RESET) батырмасын басу арқылы;
- ADR-833 өрт сөндіру контроллерінен беткі панелде RESET батырмасын
басу арқылы;
- Есіктің күйі құрылғылары орналасқан бөлмедегі кіріс есіктерді - ашу
арқылы.
Мұнда "АВТОМАТИКА АЖЫРАТЫЛҒАН" жарықтық тақташа жанады,
есікті жабуға дейін күту режиміне және сөндіру алгоритмін жаңарту немесе өрт
сөндіру модульдерін жіберуге бұйрықты толық шешуг дейін режимдеріне өтеді.
Жүйе тек қана келесі шарттар орындалған кезде ғана сөндіруді іске қосу
режиміне өтеді :
- есіктің күйі құрылғыларынан растау (есіктер жабық);
- желдету жүйесінен растау (желдету ажыратылған);
Операторлық блоктың объектісінде өрт туралы бірінші тип бойынша
хабарлау жүйесі ескерілген, ол өзіне адрестік сиреналарды TIP-224A, адрессіз
сиреналарды TFS 4460, TFS 4406 шам стробын және де жарықтық тақташа
ВЫХОД қосады.
Хабарлағыштарды қосу панельде ӨРТ сигналының қалыптасуы кезінде
автоматты түрде өнделеді. Тақташаны және адрессіз хабарлағыштарды іске қосу
ADR 823Р модулі арқылы жүзеге асады.
TFS-4484 сиренасы
Дыбыстың жоғары деңгейі. Автоматты синхронизация. Дауыс қаттылығын
басқару.
База THE CLARIFIRE, FLASHNI & IB BEACON линза мен корпус түсін
таңдаумен үйлесімді.
1.7 сурет - TFS-4484 сиренасының түрі
29
1.3 к е с т е - Негізгі техникалық сипаттамалар
1.8 Жабдықтардың салыстырмалы сараптамасы
Қазіргі кезде өрттің бастапқы кезеңінде оны анықтаудың ең үдерісті және
тиімді жүйесі болып автотұрақ үшін өрт дабыл жүйесінде орнатылған, өрт
дабылының адресті - аналогты жүйе болып табылады.
Басқарылатын құрылғылардың салыстырмалы сараптамасы 3.5 және 3.6
кестеде келтірілген.
Операторлық блоктың объектісінде өрт туралы бірінші тип бойынша
хабарлау жүйесі ескерілген, ол өзіне адрестік сиреналарды TIP-224A, адрессіз
сиреналарды TFS 4460, TFS 4406 шам стробын және де жарықтық тақташа
ВЫХОД қосады.
Өрт сөндіруді басқаруға контроллері еден деңгейінен 1,5 м биіктікте
қорғалған бөлмеде орнатылады, бұл өрт сөндірудің функцияларымен басқаруды
және жергілікті бақылауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
1.4 к е с т е - Басқарылатын құрылғылардың салыстырмалы сараптамасы
30 Жұмыстық кернеу
18-30В
Сиренаның пайдалану тогы
68мА
Жыпықтаудың пайдалану кернеуі
1 Вт
Жыпықтау жиілігі
1Гц
Жұмыс температурасы
-10 +550С
Пластик
ABSполикарбон
Қорғаныс
IP65
Салмақ
290г
Жазық негізімен өлшемдері
93ммх92мм
Дыбыс деңгейі
101дБА
Екпіні
3
Түсі
Линзалар - қызыл, сары, көк,
жасыл. Сұр Корпус Қызыл немесе ақ
Өнім атауы
Қорек кернеуі
Желіден
пайдаланатын қуат
(өрт режимінде)
Аккумулятрдан
қоректену кезінде аспап
пайдалануы
1
2
3
4
ADR 3000
Telefire
230V24V - 50Гц
72 ВТ артық
емес
0,3А артық емес
ADR 2500 eXtra
210V24V - 50Гц
80 ВТ артық
емес
0,4А артық емес
ADR 818
190V24V - 50Гц
74 ВТ артық
емес
0,3А артық емес
TFO- 440A
-10°C - +75°C
18-30В
101дБА
TFH-220A
-10°C - +65°C
15-30В
95дБА
TFA-200C
-10°C - +40°C
10-20В
65дБА
TFF-210B
-5°C - +40°C
10-15В
65дБА
Жоғары құнына қарамастанкез келген өндірістік және техникалық
тағайындалуымен бөлмелерде, өртті сөндіру кезінде төмен зиян келтіруімен өрт
сөндіру жүйелерінде қолданудың ең тиімдісі автоматты газды өрт сөндіру
қондырғылары болып табылады.
Газдың әмбебап қабілеттілігі қуыстар арқылы ең қол жетімді емес
жерлерге еңіп кетуі және жану ошағына тиімді әсер ету кеңінен қолданысқа ие
болды.
1.9 Кабелдік тарату бойынша шешімдер
Апатқа қарсы қорғау жүйесі мен өрт хабарлағыштар үшін өрт
дабылдарының шлейфтері қимасы 0, 5 мм кем емес 2- және 4- өткізгіш мыс
кабельдерімен жобаланған. Бөлмелердегі жалғағыш сызықтар кабелдік арнада
жасырынып салынып жатыр. Операторлық және кабелдік блок бөлмелерінде
сымды тарту жарықтық тақташаға ШЫҒУ және хабарлағышқа еңгізу үшін
жарылыстан қорғалған кабельдік бездерін қолдануымен сауыт қапталған кабель
арқылы жүзеге асады.
Өрт дабылдарының шлейфтері тек қана тұтас өткізгіштермен салынады.
Тармақталулар клеммалық қораптарда өндіріледі.
1.10 Электр қоректену
Қабылдау-бақылау құралдарының қоректенуін жабдықтау сенімділік
қамтамасыз ету дәреже бойынша 220В айнымалы тоқтан п. 2.65 ПУЭ сәйкес
ортақ шина бойынша тартылады.
ППКП ADR 3000 Telefire резервті қоректену ескерілген.
Өрт дабылдарының және апатқа қарсы қорғауды хабарлау аспаптарын
қосу тікелей жеке автоматтардан өрт сөндіруді басқару қалқанында орнатылған.
Өрт сөндіруді басқару қалқанында аккумуляторларымен резервті қорек
көзі орнатылған. Модульдердің және жүйе құрылғыларының перифириялық
резервті қоректенуі қоректенудің адрестік көздерінен өнделеді.
Қорғайтын жерге қосу және нольдеу
Жүйе элементтерін (қоректену блоктары мен аспаптар) қорғайтын жерге
қосу және нольдеу ПУЭ және СНиП 3.05.06-85 и СН 102-76 талаптармен сәйкес
жерге қосудың ортақ контурына қосылады. Жерге қосу ПВ3 өткізгішімен жүзеге
асады.
Экрандалған кабелдердің шырмауы корпусты жерге қосылуға қосылады.
Орнату мен пайдалануға қойылатын талаптар
Дұрыс қондырғы және техникалық қызмет көрсету ортақ су басу өрт
сөндіру кез келген газды жүйелердің қауіпсіз және тиімді қолдануы үшін
маңызды. Қондырғыларда пайдалану бойынша нұсқаулықтар болуға тиісті.
INERGEN жүйелерді және жабдықты орнату және жөндеуі жұмыстарын
тәжірибелі квалификациялы мамандармен іске асуға тиісті.
31
Орнату жұмыстарының бастауының алдында жобадан спецификациямен
сәйкестікте объектке, және материалдарға, жабдыққа және монтаждық
бұйымдарға жұмыстарға, жобалық құжаттамаға, құрылыс және технологиялық
дайындыққа лицензиялар бар болуы тексеріледі. Жабдық, бекітілген
сызбалармен сәйкес орнатылуы керек.
32
2-бөлім. Бағдарламалық-апараттық кешенін құрастыру
2.1 Автоматтандырылған жүйелердің құрылымын құрастыру
Тапсырманың орындалу реті:
1.
2.
3.
4.
Есепті бейнелеу.
Автоматтандыру жүйесінің құрылымдық сұлбасын жасау.
Қажетті құрал қондырғыларды таңдау.
Автоматтандырудың электрлік сұлбасын жасау.
Есепті бейнелеу
Тапсыма:Көлік тұрағында өрт-дабыл жүйесін автоматтандыру
2.1 сурет - Автокөлік тұрағының көрінісі
Автоматтандыру жүйесінің орындалу реті:
1. Кез келген түтін датчигінің біреуі іске қосылса, жарықшам жаңады.
2. Кез келген түтін датчигінің екеуі іске қосылса, сирена қосылады.
3. Егер
түтін датчигінің үшеуіде қосылса, көбікқорынан көбіксу
шашылады.
4. Кез келген жылу датчигінің біреуі іске қосылса, сирена қосылады.
5. Кез келген жылу датчигінің екеуі іске қосылса, көбік қорынан көбіксу
шашылады.
6. Жүйенің қосылу және өшірілу жағдайы бес символдан тұратын пульт
33
басқару арқылы жүзеге асырылады.
7. 6 пункті 5 секунд ішінде жасау керек.
Автоматтандырудың құрылымдық схемасы:
Шартты белгілер:
1. Пуск кнопкасы өрт және дабыл жүйесін қосады;
2. Стоп кнопкасы өрт және дабыл жүйесін тоқтатады;
3. Д1 - түтін датчигі;
4. Д2 ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz