Сырдария өзен аңғарының су ресурстарын қорғау

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 54 бет
Таңдаулыға:

АННОТАЦИЯ

В данном дипломном проекте рассмотрены вопросы защиты

ресурсов

Сырдарьинской реки на крае Казахстана. В первом разделе говорится применение

ресурсов Сырдарьинской реки и нынешнее состояние, во втором разделе

рассматривается использование и сохранение ресурсов воды. В третьем разделе

рассматриваются руслы реков и улучшение состояния согласно мере защиты

воды, проведен анализ оценки хозяйственного расчета воды.

Также рассмотрены вопросы экономической целесообразности и

безопасности жизнедеятельности.

ANNOTATION

In this degree project questions of protection of resources of the Syr-Darya river

on the region of Kazakhstan are considered. In the first section application of resources

of the Syr-Darya river and a present state is told, in the second section use and

preservation of resources of water is considered. In the third section rusla of rek and

improvement of a state according to a water measure of protection are considered, the

analysis of an assessment of cost accounting of water is carried out.

Questions of economic feasibility and health and safety are also considered.

АҢДАТПА

Бұл дипломдық жобада Қазақстан аймағындағы Сырдария өзен аңғарының

су ресурстарын қорғау мәселелері талқыланды. Алғашқы бөлімде Сырдария өзені

су ресурстарының қолданылуы мен қазіргі жағдайы айтылса, екінші бөлімде

заман талабына сай су ресурстарының қорғалуы мен қолданылу жағдайоары

қарастырылды. Үшінші бөлімде өзен аңғары мен оны жетілдірудің экологиялық

сауықтыру жағдайы бойынша суды қорғау шаралары, су шаруашылық есептері

секілді бағалауларға талдау жасалынған.

Сонымен бірге, дипломдық жобада экономикалық және өмір тіршілігінің

қауіпсіздігі бөлімдеріндегі сұрақтар қарастырылған.

АҢДАТПА

Бұл дипломдық жобада Қазақстан аймағындағы Сырдария өзен аңғарының

су ресурстарын қорғау мәселелері талқыланды. Алғашқы бөлімде Сырдария өзені

су ресурстарының қолданылуы мен қазіргі жағдайы айтылса, екінші бөлімде

заман талабына сай су ресурстарының қорғалуы мен қолданылу жағдайоары

қарастырылды. Үшінші бөлімде өзен аңғары мен оны жетілдірудің экологиялық

сауықтыру жағдайы бойынша суды қорғау шаралары, су шаруашылық есептері

секілді бағалауларға талдау жасалынған.

Сонымен бірге, дипломдық жобада экономикалық және өмір тіршілігінің

қауіпсіздігі бөлімдеріндегі сұрақтар қарастырылған.

Мазмұны

1.

Сырдария өзені су ресурстарының қазіргі жағдайы мен

қолданылуы

1. 1 Су шаруашылық ауданының табиғи-климаттық шарты

1. 2 Судың ластану көздері. Су тұтыну мен судың бөлінуі

1. 3 Су сапасының мониторингтік жүйесі

2 Келешекте және экономика саласында заман талабына сай су

ресурсының қорғалуы мен қолданылуы

2. 1 Су ресурсы қолданылуының жалпы көлемі

2. 2 Экономика саласының дамуы мен қазіргі жағдайы

2. 3 Арал теңізінің экологиялық жағдай мен Аралдың табиғи

жиынтықтарының біртіндеп азаюы.

3 Есептік бөлім

3. 1 Су шаруашылық есебі

3. 2Су ресурстары қолданылуының жалпы көлемі

3. 3 Биологиялық тазарту

3. 3. 1 Регенераторсыз аэротенк-араластырғыш есебі

3. 4. Өзен аңғары мен оны жетілдірудің экологиялық сауықтыру

жағдайы бойынша суды қорғау шаралары

4. Өмір тіршілік қауіпсіздігі

4. 1. Жұмыс бөлмесіндегі ауа алмасу жүйесіне есеп жүргізу

4. 2 Стансаның диспетчерлік бөлмесіндегі жасанды жарықтануға

есеп жүргізу

5 Су қорғау шараларының эколого-экономикалық тиімділігін

бағалау

6. Қорытынды

7. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Өзен бассейнінің шаруашылық және табиғи даму жүйесінің стратегиялық

қолданылуына байланысты су ресурстары Қазақстандағы лимиттеуші ресурс болып

табылады.

Негізгі қаржы салу суландыру жүйесін ұйымдастыруға, су шаруашылық және

су қорғау шараларына, өзен бассейнінде су ресурстарын рационалды қолдануға және

экологиялық жағдайды жақсартудағы мүмкіндікке, экономика саласында сумен

қамтуды жақсартуға, сонымен қатар инженерлік орнатулар мен қондырғыларға

бағытталады.

Ұйымдастыру пайдасы және сушаруашылық жинақ негізгі қорының қайта

өңделуі, өзен бассейні жер-су ресурсы жүйесінің қолданылуындағы алғашқы

өзгеріс қатты маңызды.

Бұл мәселенің негізгі шарттарының табысты шешілуі құрамдық қарастыру

Главным условием успешного решения этих задач является комплексное

рассмотрение с учетом взаимного влияния и обусловленности отмеченных

проблем с целью обеспечения прогрессивного развития природно -хозяйственных

комплексов в бассейнах рек и регионах на основе оптимизации распределения и

использования воды.

Көрсетілген бір шумақ мәселе Сырдария өзенінде көп кездеседі. Су

ресурстарына рұқсат етілген залал, рационалды қолдану сұрақтарымен және

іргелес тәуелсіз мемлекеттер

арасындағы суды бөлу стратегиясымен

байланысты.

Басқа жағынан қарағанда көп сулы жылдар максималды гидротехникалық

құрылғылар арқылы су шығынын өткізу мәселесін туғызады . Сырдария өзен

аңғары сағасының максималды шығыны табиғи процестер негізіне, ал кейб ір

жағдайларда мемлекеттер арасындағы келліссіз әрекеттер негізінде орын алады.

Сондықтан, Сырдария өзенінің суқорғау шаралары, трансшекаралық өзен

аңғарларының су бөлу тұжырымдамасы, сонымен қатар максималды су

шығынының өтуі, Қазақстан Республикасы үшін табиғи немесе жасанды

процесс ретінде қалыптасуы айрықша белсенді мәселе болып табылады.

1. Сырдария өзені су ресурстарының қазіргі жағдайы мен

қолданылуы

1. 1 Су шаруашылық ауданының табиғи-климаттық шарты

Қарастырылып отырған бассейн шекарасы өзіне Сырдария өзен аңғары

ағыстары мен ҚР шекарасындағы Арал теңізінің бөлігін қосады. Сырдария өзені

өзінің бастауын Ферғана аңғарынан алып, Нарын және Қарадария өзендеріне

дейінгі аралықты қамтиды. Өзеннің жалпы ұзындығы бастауынан сағасына дейін

2212 км, соның ішінде Қазақстан шекарасында 1746 км қамтиды [1] . Қазастан

шекарасында өзеннің жоғарғы бөлігі үш ағысыты қабылдайды: Келес, Куруккелес

және Арыс. Одан әрі өзен ағыссыз аймақта ағып, жалпақ пішінмен көлемді сағада

жалғасын Арал теңізіне құяды. Сырдария өзен ағысында 93% бес ірі және оншақты

кішкене су қоймалары өзеннің өзінде және ағысында кездеседі.

Олар:Токтогүл, Чарвак, Андижан, Кайраккум және Шардара.

Қазақстан аймағындағы Сырдария өзені бассейнінің картасы

Жедел континентальды климатты ауданда және шөлді аймақта, табиғи

шарттарда орналасқан теңіз, айналасына жеңіл әсер туғызатын қолайлы табиғи

алқап болды. Шаруашылық саласының әсерінен өткен жүзжылдың ортасынан

бері Арал теңізіне елеулі ықпал тиюде. Бұл өзгерістің негізгі көзі және дәл

ортасы болып Арал теңізі мен оның жағалық аудандары болып табылады. Теңіз

әсерінің негізгі формасы жер үстінде, сонымен қатар жағалық аудандарда таза

ауада да кездеседі. Бұл әсердің масштабы жыл мезгіліне, әр түрлі аудандарда

және әр түрлі климат элементтерінде бірдей бола бермейді.

Көп санды бағаларға қарап басты әсерлер деп теңіз деңгейінің ауа

ылғалдылығына әсері, жауындар, бұлттылық, термиялық құрылыс, атмосфера

қабатындағы жылдамдық және желдің бағыты жағалық ауданда 100 - 150 км

болуын айтады. Теңіз ауданының тез қысқарылуы мен көлемінің азаюы, оның

қосалқы жылуының бітуіне және жылу балансының өзгеруіне әкеп соқты.

Табиғи атмосфера қабатындағы, судың тартылуынан, күн радиациясы мен

жылулық сәулелену азайды. Орын алған процестердің бұзылуы әсерінен

атмосферада жылу және ылғал алмасу жазғы және қысқы температуралардың

қарама-қарсылық әсерінің өсуіне, мұзсыз уақыттың тоқталуына, ылғалды ауаның

азаюына әкелді. Сырдария өзенінің басты ағысы Қырғызстан аумағында

қалыптасады, бірен-сараң Өбекстан (жуық 15%)

аймағында және Қазақстан

(жуық 6%) шекарасында кездеседі.

Қазақстан шекарасында Сырдария өзенінің ірі ағысы болып Келес, Арыс,

Бадам, Боралдай, Бугун болса, ал кішкене өзендер болып оңтүстік-батыс

үстіртінен басталған Қаратау бөктерлерінен ағатын өзендерді айтамыз. Өзеннің

діңгегіне түсетін Сырдария өзенінен басқа, Қазастандағы « Аш шекілдек» бөлігін

суландыру үшін Өзбекстан шекарасынан түсіп Достық каналына дейін баратын,

Чирчик өзенінен бастау алып Чакир каналына дейінгі аралықта ағыстың жарты

бөлігі берілсе, сонымен қатар Артур канал жүйесі және басқа да кішігірім

каналдар арқылы кішігірім өзендер қолданылады [2] .

Сырдария өзен аңғарының ауа-райының негізгі бөлігі құрғақтылығымен

және тез континенталдығымен ерекшеленеді. Мұндай климатқа сәйкесінше,

ыстық жаз, салқын қыс бөлігі, жылдық және тәуліктік ауа температурасының

амплитуда тербелісі сай келеді. Ауаның көп бөлігінің құрғақтығы, аз

бұлттылық, судың тапшылығы жылдық бөлудің және мәнсіз қарлы жабындының

тепе-теңдіксіз орын алуына әкелді. Қарастырылып отырған аумаққа ауа-

райының шартты мінездемесі бақылауға орташа көп жылдық мәндерін

қарастыратын метеорологиялық станция берілген. Олар: Шардара (271 мБС),

Туркестан (206 мБС), Қызылорда (128 мБС), Қазалы (66 мБС) және Арал теңізі

(62 мБС) . Қарастырылып отырған аймақтың орташа жылдық температурасы

+7, 2 °С (м/ст. Арал теңізі) - тан +13, 4 °С (м/ст. Шардара) дейін. Салқын уақыт

қараша айынан бастап наурыз айна дейінгі аралықты қамтиды. Ең салқын уақыт

қаңтар айы, орташа темпреатурасы - 2, 1°С (м/ст. Шардара) бастап - 13, 1°С (м/ст.

Арал теңізі) дейін. Абсолютты минимум- 40 °С (м/ст. Қазалы) дейін жетеді.

Қарастырылып отырған аймақ қыс мезгілінде тез ауа ауыстырғыштыққа

бейімделген. 50% және одан көп қыс уақыттарына жылымық қарастырылады,

белгілі уақытта жылымықтың қайталануы, оңтүстік қозғалыс бағыты жағынан,

қатты өсуде.

Қазалы метеостанциясында жылымықтың қайталану ұзақтығы 6-10 күнде

метеостанции 10, 4% құрайды. Басқа жағдайларда қалыпты ауа температурасы

үздіксіз 20-30 күндей ұсталады. Жылымық кезінде ауа температурасы

солтүстікте 10 - 15 °С және оңтүстікте 20 - 25 °С дейін көтеріледі. Тәуліктік ауа

амплитудасы қысқы уақытта, бөлек жылдарда 22-28°С дейін жетеді, бірақ

қарастырылып отырған аймақтың көп бөлігінде көп жағдайда (30 - 40%)

қайталану 7 - 10 °С амплитуданы құрайды. Жағымсыз мәндерден тұрақты

температураға ауысу тиімді жағдайда ақпан-наурыз айларында, орташа есеппен

температура ауысымы 0 °С - 15/II - 26/III (м/ст. Шардара, м/ст. Арал теңізі) тең.

Күз мезгілінде температура ауысымы 0 °С белгіленіп, орташа есеппен /ХI - 4/XII

(м/ст. Арал теңізі, м/ст. Шардара) тең. Орташа тәуліктік температурада

периодтың жалғасымы 0 °С-та (м/ст бойынша) жоғары. Шардара 291 күнді

құраса, ал м/ст. бойынша

Аральское теңізі - 226 күн болады. 5°С жоғары

температура сәйкесінше 200 - 244 күн және 10 °С жоғары - 173 - 203 күн (м/ст.

Арал теңізі, м/ст. Шардара) болады. Көктемдік мұздықтың орташа уақыты /IV

м/ст. бойынша Арал теңізінде, 11/IV м/ст. бойынша Шардара, күз мезгілінде 8/X

- 13/X (м/ст. Арал теңізі, м/ст. Шардара) . Мұздық емес период уақытында,

орташа есеппен, 174 - 184 күнді құрайды (м/ст. Арал теңізі, м/ст. Шардара) .

Анықталып отырған аймақтағы атмосфералық шөгінділер тепе-теңдіксіз

орналасады. Сұйық шөгінділер қаттыларға қарағанда басымырақ. Жылдық

шөгінділер саны м/ст. бойынша Арал теңізі және Шардарада

137 - 242 мм

құрайды. Айлық шөгінділердің көп жағдайдағы суммасы көктем мезгілінде

(наурыз) келеді, аз уақыттағы шөгінділер саны көп жағдайда тамыз-қыркүйек

айларында болады.

Жаз мезгілі ашық құрғақ ауа райымен ерекшеленеді. Жылы уақыттағы

шөгінділер м/ст бойынша Шардара, Кызылорда жерлерінде 88 - 56 мм құрайды.

Қарастырып отырған аймақтың солтүстік бөлігінде қыстық тұрақсыз

жабындының 8 - 36% қарастырылса, ал оңтүстігінде 48 - 70% қарастырылады.

Алғашқы қыстық жабынды қарапайым жағдайда қараша айында кездеседі.

Тұрақты қыстық жабынды көп жағдайда, алғашқысынан кейін, 20-30 күнде

тұрақталады. Әлденеше рет жылымық қыс мезгілінде толық немесе бөлінген

күйде қардың еруіне әкеледі, әсіресе жазықтық пен тау етектерінде кездеседі.

Максималды қарқорлары, орташа есеппен, қаңтар айында және ақпан

айының басында (51 - 67 мм, м/ст. Туркестан, Шардара) кездеседі. Көктем

мезгілінде максималды қарқорлары орналасқаннан кейінгі 10-15 күннен соң

қардың еруі қарастырылады. Орындалған есептердің қорытындысы бойынша

қарастырылп отырған аудандағы [3], балшықты және сазды жерлер үшін, аяздау

тереңдігі 34 - 144 см, құмақ және топырақты жерлерде- 42 - 176 см (м/ст.

Шардара, м/ст. Арал теңізі) . Қарастырылып отырған аймақтың ландшафтық

өзгешелігі мен климаттық шарттарының әр түрлілігі су беті булануының үлкен

шартталмаған тепе-теңсіздігіне әкеледі.

Облыстар бойынша орташа булану мөлшері: Кызылорда обласында 127 см.

Оңтүстік-Қазақстан облысында - 123 см болады. Ескере жағдай, соңғы 20-30

жылда Арал теңізі маңында, бір жағы климаттық шарттардың үлкен өзгерісі

әсерінен, екінші жағынан Арал теңізінің төмендеуі салдарынан кһптеген

өзгерісер орын алды.

1. 2 Судың ластану көздері. Су тұтыну мен Объемы водопотребления

и водоотведения

Аймақ құрғақ бөлікке және ауыр климаттық шарттарға- тез континентті,

құрғақ және төмен табиғи ылғалдылыққа жатады. Орташа температура қаңтар

айында-2оС (Оңтүстік Қазақстан облысында) -тан -13оС (в Кызылорда

обласында) дейін және шілде айында +28 - 29оС болады.

Аңғар аймағы бос бөлікте орналасқан.

Өзен аңғарының негізі болып

Ферғана аңғарынан бастау алып, Нарын Қарадария өзендерінің қиылысына

дейін жалғасатын Сырдария өзені алады. Бірігуден бастап өзен ұзындығы

2212 км болса, ал Нарын көзінен- 3019 км құрайды. Өзен ұзындығы Қазақстан

шекарасында Шардара су қоймасынан Арал теңізіне дейін 1627 км болса, соның

ішінде Оңтүстік Қазақастан облысы -346 км, Кызылорда облысы - 1, 281 км.

Сырдария өзен аңғарының негізгі басты ағысы Қырғызстан шекарасында

құрылған, аз ғана бөлігі Қазақстан және Өзбекстан аймақтарында. Арал-

Сырдария өзен аңғарының су ресурстары мына суммада құрылды: Сырдария

өзені мен өзен ағыстарының жиналған беткі суында; өзендер және жер асты

суларында(таблица 1) .

1 Таблица - Өзен аңғары су ресурстарының жалпы көлемі (млн. м³)

Аңғар су ресурсының үстірттігі Сырдария өзен ағысының негізгі

бейнесімен анықталады.

2 Таблица. Аңғардың орташа жылдық балансы (млн. м³/год)

Сырдария өзен аңғарының ауданы бастаудан Тюмень-Арык станциясына

дейін 21, 900

құрайды. Ағыстың құрылу аймағында (аңғардың таулы

бөлігінде) негізгі су көзі болып маусымдық қарлы жабындының еруі мен

жаңбырлы сулар болып табылады

Сырдария өзен су жинағыш су ресурстарының ауданы орташа есеппен

37. 9 км3 құрайды. 70% негізгі ағыстың көлемі аңғардың жоғарғы бөлігінен

Ферғана алқабына дейінгі аралықты құрайды. Шардара қоймасынан олжағадағы

ағыстың ағып келуі Қазақстан бөлігіне түсетін жалпы су ресурстарының 21-23%

құрайды. Қаратау жотасынан ағатын Арыс өзені мен басқа өзендердің ағыс

бөлігі Қазақстанда 9-7% құрайды.

1961 жылға дейінгі шартты-табиғи Сырдария өзеніндегі период Қазақстан

аумағында 22

дейін болды. Барлық аңғарлар бөлігінде және құрылыс

сарқырама су қоймаларында, саға ағыс суларында суландырудың дамуы жедел

азая бастады. Сырдария өзен сағасының орташа сумен қамтуға 1982 жылы муды

бөлу қағидаттары белгіленді. Ол кезде ағыс Шардара су қоймасында жылдық су

12

және төменгі жылдық су 90% қамтумен 10

құрайтын болды.

1. 3 Су сапасының мониторингтік жүйесі

Барлық қарасты мемлекеттерде жіті шаруашылық әрекеттегі су

ресурстарының

беткі сапасы

қанағаттанбаған сипатта қарастырылады.

Сырдария өзен суы ауыз су және балық шаруашылығында пайдаға аспайды, тек

сортаңдау жерді суландыруда жүзеге асады. Химиялық құрамы бойынша 40

ингредиенттен су тек 50% көрсеткіш нормативіне сай келеді. Сырдария өзен

ағысының су сапасы жылдық көрсеткіш бойынша келесі 3-кестеде келтірілген.

3 Таблица - Сырдария өзен ағысы суының жылдық көрсеткіш бойынша сапасы

Су сапасының негізгі көрсеткіші болып, зиянды заттар құрамын

нормаландыратын, шектеулі рұқсат етілген концентрация болып табылады

(ШРК) .

ШРК-бірлік шамада немесе биологиялық масса шамасындағы зиянды

заттардың максималды концентрациясы, яғни қоспалар адам организміне және

басқа тірі организмдер мен қоршаған ортаға әсерінің болмауы.

Қызылорда облысының елді-мекендері үшін орталықтандырған негізгі

сумен жабдықтау көзі бұрынғыдай Сырдария өзені болып табылады.

Микробиологиялық және санитарлы-химиялық көрсеткіштерге сәйкес

Қызылорда облысы аймағындағы судың сапасы санитарлы нормағы сәйкес

келмейді.

Қызылорда облысындағы жағымсыз жағдай болып химия-аналитикалық

көрсеткішке сәйкес қаттылық, лайлылық,

түстілік, сульфаттар, құрғақ

қалдықтардың шекті рұқсат етілген концентрацияға сай келмеуі болып

табылады.

Осылай, 2013 жылы шаруашылық ауыз су категориясы бойынша химиялық

анализде талдау жасау субөгет горводоканалында (тазалаудан сүзгішке дейін

түстеін су Сырдария өзенінен келді) болды, ал жерасты көздерінде-

горводозаборда орналасқан терең ұңғыма мен суөткізгіште орын алды

Сонымен, 2013 жылы судың сапасы ГОСТ «Ауыз су» нормасына сәйкес

келмеді:

- Сырдария өзені: лайлылық - 15, 3 ПДК, қаттылық - 1, 9 ПДК, сульфаттар -

2, 7 ПДК, құрғақ қалдық - 2, 5 ПДК, магний - 2, 1 ПДК, окисляемость

қышқылдық

- Ұңғыма: цтүстілік - 2, 6 ПДК, лайлылық - 4, 6 ПДК, хлоридтар - 1, 2 ПДК,

қаттылық - 2, 2 ПДК, темір - 1, 4 ПДК, сульфаттар - 1, 3 ПДК, құрғақ

қалдық - 1, 5 ПДК.

- Су өткізгіш: түстілік - 1, 2 ПДК, лайлылық - 1, 5 ПДК, қаттылық - 1, 8

ПДК, темір - 1, 2 ПДК, сульфаттар - 1, 1 ПДК, сқұрғақ қалдық - 1, 3 ПДК,

магний - 1, 7 ПДК, фтор - 1, 3 ПДК, қышқылдар- 2, 3 ПДК ( таб. 2. 1) .

Елді мекенді сапалы сумен қамтамасыз ету қанағаттанбаған мәселе болып

техникалық жөнделмеген су өткізгіштер сапасының артуынан, олардың уақтылы

жөндей жұмыстарының орындаомауы мен апаттардың көбеюінен, берілетін

судың ластығынан, негізгі су өткізгіштерге керек зарарсыздандырылатын

заттардың болмауынан барып туған.

Ауыз судың салыстырмалы салмағы, микробиологиялық көрсеткіш

бойынша гигиеналық талаптарға, 2012 жылы облыс бойынша 5, 5%, сәйкесінше

2013 жылы 7, 9% сай келмеді.

Қарастырылып отырған уақыт аралығындағы орталықтандырылған және

орталықтандырылмаған сумен қамту көздеріндегі ауыз судың көп мөлшерде

нормаға сай келмеуі Қызылорда қаласында кездескен (2. 4. Таблица) .

Микробиологиялық көрсеткіштерге сай орталықтандырылған сумен қамтуда

алынған судың гигиеналық талаптарға сай келмеу проценті соңғы деректер

бойынша 2013 жылы алынған.

2. 4 таблица - 2012-2013 ж Қызылорда қаласындағы ауыз судың сапалық мінездемесі (ГОСТ «Ауыз су» бойынша)

Микробиологиялық көрсеткіштерге сай орталықтандырылған суменқамту

суының гигиеналық талаптарға сай келмеуі 2012-2013 ж облыс бойынша 0, 5 %

өсті, ал Қармақшы ауданында - 0, 8% Жалағашта - 1, 3 %, Сырдария ауданында-

5, 7%, в Шиелі ауданында - 0, 8 %, Жанакорғанда - 1%, г. Қызылордада -6, 3 %

өсті.

Облыстағы елді-мекендердің көпшілігі орталықтанбаған сумен қамту

көзінен (құдықтар, бағаналардан), санитарлы жағдайы қанағаттанбайтын,

олардың құрылғыларына тазалық, залалсыздандыру жүргізілмейтін суларды

қолданады. Осымен микробиологиялық көрсеткіштерде санитарлы нормаға сай

келмейтін судың жоғары салыстырмалы салмағы көптігі түсіндіріледі.

Микробиологиялық көрсеткіштерде санитарлы нормаға сай келмейтін судың

жоғары салыстырмалы салмағы 2. 5-кестеде келтірілген.

Таблица 2. 5

Микробиологиялық көрсеткіштерде санитарлы нормаға сай келмейтін

судың жоғары салыстырмалы салмағы

Микробиологиялық көрсеткіштерге сай орталықтандырылмаған сумен қамту

көзінде судың сапалық салмағы облыс бойынша 2013-2014 жылдары 3 %

тһмендеді. Аудандар бөлігінде орталықтандырылмаған сумен қамту көздерінде

судың сапасы 2013-2014 жылдары мынадай болды:

- Қармақшы ауданы бойынша -5, 9 % өсті

-

-

-

-

Сырдария ауаны бойынша - 1 % түсті

Шиелі ауданы бойынша - 0, 2 % төмендеді

Жаңақорған ауданы бойынша - 5, 5 % төмендеді

Кызылорда қаласы бойынша - 0, 4% төмендеді

Санитарлы-химиялық көрсеткішке және микробиологиялық көрсеткішке

орталықтандырылған және орталықтандырылмаған сумен қамту көздеріндегі

ауыз судың көп мөлшерде нормаға сай келмеуі 2014 жылы одан әрі төмендеуде.

Сырдария өзенінің балық шаруашылығы бойынша судың сапасы 3 класс

сапа ретінде ластанған сулы объект болып көрсетіледі (таблица 2. 6) .

Таблица 2. 7. 2013-2014 Қызылорда облысындағы (Жаңақорған,

Қызылорда, Қазалы) Сырдария өзен суының сапалық мінездемесі

(орташа мәндер)

Сырдария өзен суының сапасы балықшаруашылық категориясы су қолдану

ағысы бойынша Қызылорда, Қазалы, Жаңақорған жерлерін 2013 жылды ұқсас

уақыт 2014 жылмен келесі түрде қарастырсақ болады:

2013 жылға қарағанда сумен қамту балық шаруашылық

категориясында Сырдария өзен суының сапасы барлық құрауыштарға жуық

жақсарды.

2014 жылы, тағы да осы уақыт аралығында 2013 жылдағы

көрсеткіштердің өсуі қарастырылуда:

- Жаңақорған ауданы бойынша: хлоридтер - 1, 1 ПДК, кальций - 1, 1

ПДК, араласқан заттар - 1, 6 ПДК, мыс - 2, 0 ПДК, хром - 2, 5 ПДК.

- Қызылорда қаласы бойынша: кальций - 1, 2 ПДК, араласқан заттар

- 1, 5 ПДК, хром - 4, 0 ПДК.

- Қазалы ауданы бойынша: перманганат қышқылы -