Мәліметтер базасымен жұмыс істеуге арналған компоненттер

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 65 бет
Таңдаулыға:

Коммерциялық емес акционерлік қоғам

Қазақ ұлттық аграрлық университеті

Ержанұлы Ернар

Комуналдық төлемдер есебінің ақпараттық жүйесін құру

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

Мамандығы 5В070400 - «Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету»

Алматы 2018

КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

«Инженерлік» факультеті

«Ақпараттық технологиялар, математика және физика» кафедрасы

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

Тақырыбы: Комуналдық төлемдер есебінің ақпараттық жүйесін құру

Беттер саны 73

Сызбалар мен көрнекі

материалдар саны 17

Қосымшалар 28

Орындаған Ержанұлы Ернар

2018 ж. «» қорғауға жіберілді

Кафедра меңгерушісінің м. а., а-ш. ғ. к., асс. профессор

Серікбаев Ә. У. .

Кафедра меңгерушісінің м. а., а-ш. ғ. к., асс. профессор:

Жетекші:

аға оқытушы

Серікбаев Ә. У. .: Чингенжинова Ж. С.

Кафедра меңгерушісінің м. а., а-ш. ғ. к., асс. профессор: Арнайы тараулар кеңесшілері:

Кафедра меңгерушісінің м. а., а-ш. ғ. к., асс. профессор:

Экономикалық бөлім

т. ғ. к., профессор

Серікбаев Ә. У. .: Қарымсақова Г.

Кафедра меңгерушісінің м. а., а-ш. ғ. к., асс. профессор: Өміртіршілік қауіпсіздігі

Серікбаев Ә. У. .: Сапарбаев С.

Кафедра меңгерушісінің м. а., а-ш. ғ. к., асс. профессор:

Норма бақылау

ф-м. ғ. к., доцент

Серікбаев Ә. У. .: Киргизбаева Б. Ж.

Кафедра меңгерушісінің м. а., а-ш. ғ. к., асс. профессор: Сарапшы

Серікбаев Ә. У. .:

Алматы 2018 жыл

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

КІРІСПЕ: 1. 1 Қойылған мәселенің қазіргі жағдайы

9: 11

КІРІСПЕ: 1. 2 Ақпараттық жүйені жасау қажеттілігін негіздеу

9: 11

КІРІСПЕ: 1. 3 Автоматтандырылған ақпарат жүйелерінің классификациясы

9: 14

КІРІСПЕ: 1. 4 Автоматтандырылған ақпараттық жүйелерді енгізудің әсерлері және проблемалары

9: 15

КІРІСПЕ: 1. 5 Мәліметтер қорын ұйымдастыру

9: 19

КІРІСПЕ: 1. 6 Есептің қойылымы

9: 22

КІРІСПЕ: 2 Программалық қамтамасын таңдау

9: 23

КІРІСПЕ: 2. 1 Borland Delphі ортасының интерфейсі

9: 23

КІРІСПЕ: 2. 2 «Динамо» спорт дүкенінің автоматтандырылған жүйесінің проектісін құрудағы визуалды компоненттер

9: 33

КІРІСПЕ: 2. 3 Borland Delphi ортасында автоматтандыру жүйесін жасау

9: 35

КІРІСПЕ: 2. 4 Деректер қорында сұраныс және есеп құру

9: 43

КІРІСПЕ: 2. 5 Borland Delphi-де кестелерді байланыстыру әдістері

9: 46

КІРІСПЕ: 2. 6 Деректер қоры объекттері және компоненттері

9: 52

КІРІСПЕ: 3 Программаның баяндалуы

9: 60

КІРІСПЕ: 3. 1 Жалпы мағлұматтар

9: 61

КІРІСПЕ: 3. 2 Функционалдық тағайындар

9: 61

КІРІСПЕ: 3. 3 Логикалық құрылымның баяндалуы

9: 61

КІРІСПЕ: 3. 4 Шақыру және жүктеу

9: 64

КІРІСПЕ: 3. 5 Қажетті техникалық жабдықтар

9: 64

КІРІСПЕ: 3. 6 Кіріс мәліметтер

9: 64

КІРІСПЕ: 3. 7 Шығыс мәліметтер

9: 64

КІРІСПЕ: 3. 8 Қолданушыға нұсқаулық

9: 64

КІРІСПЕ: ҚОРЫТЫНДЫ

9: 69

КІРІСПЕ: ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

9: 70

КІРІСПЕ: ҚОСЫМША

9: 71

КІРІСПЕ:

КІРІСПЕ

80 жылдардың басында біздің жүз жылдықта IBM фирмасы IBM PC бірінші өздерінің дербес компьютерін шығарып сатуға жіберді - ол өзінің IBM PC дербес компьютерін сатуға шығарды, ол қол жетімді бағасымен, қолдану аумағының әмбебаптығымен, жүзеге асырудың қарапайымдылығымен және ең бастысы конструктурдағы ашық архитектура принципімен есептеу техникасы нарығын тез жаулап алды.

ДК іскерлік қолдану облысында көп қолданылды. Арзан, сенімді компьютер тез программалық қамтамамен тез дами бастады, көптеген фирмалар IBM-біріктірілген дербес компьютерлер клонын шығара бастады.

Есептеу техникасы күннен күрге қарқынды даму үстінде. Адамның интенсивтік қызмет облысын есептеу техникасыз елестету мүмкін емес болып отыр. Осындай жағдайда, дербес ЭЕМ үшін программалық қамтаманың маңызы зор. Ұймдардың нақты мамандандырылған есептерін шешетін қолданбалы программалар қажет. Қазір уақыттағы автоматты басқарудың құралдарын ендіру мастабы мен темпі жан жақты зерттеулер мен теориялық, практикалық сипаттағы мәселелерді шешу кезінде кешенді зерттеулер жүргізу міндетін қойып отыр.

Соңғы жылдары шарушылықты басқарудың үлестірілген жүйесінің концепциясы туындап отыр, онда ақпаратты дергілікті өңдеу қарастырылады. Үлестірілген басқару идеясын жүзеге асыру үшін дербес ЭЕМ базасында әрбір басқару деңгейін және Автоматтандырылған жұмыс орнының (АЖО) әрбір пәндік облысын құру керек.

Басқарудың әрбір объектісіне олардың атқаратын қызметтеріне байланысты автоматтандырған жұмыс орнын қарастыру керек. Бірақ АЖО құру принципі ортақ болуы керек: жүйелілігі, иілгіштігі, тиімділігі, тұрақтылығы.

АЖО жүйелілік принципіне сәйкес жүйені функцияналды міндеттерді атқаратын құрылым ретінде қарастыру керек.

Иілгіштік принципі мүмкін қайтақұрулардағы жүйенің ішкі жүйелерінің құрудағы модулділігінің және олардың элементтерінің стандартизациясы арқасында бейімделуі.

Тұрақтылық принципі АЖО жүйесі ішкі жағдайғада, сыртқы жағдайға да қарамай негізгі қызметін атқаруы. Бұл оның жеке бөлімдеріндегі ақаулар оңай жөнделуі керек, ал жүйенің жұмыс қабілеті - тез қалыпқа келінуі керек.

АЖО тиімділігін жоғарда көрсетілген принциптердің жүзеге асырудың интегралды көрсеткіші ретінде қалыптастыру керек, ол жүйені құру мен жүзеге асыруға қатысты шығындар.

АЖО функцияналдануы ақпаратты өңдеу кезінде машина мен адам арасындағы жүктеме мен функцияны дұрыс таратқанда ғана сандық тиімділікті береді. Тек сонда ғана АЖО еңбек өнімділігі мен басқару тиімділігін көтереді. Қосымша өңдеудің мақсаты коммуналдық қызметтерге арналған «Коммуналдық төлемдер есебінің ақпараттық жүйесін құру» болып табылады. Программа төлемдер жүргізу уақытында төлемдерді тексеруге, ақпараттарды тез табуға, анықтауға мүмкіндік беру керек және жасалған жұмыс нәтижелері бойынша қортынды есепберу құжаттарын алуға мүмкіндік береді.

Бұл дипломдық жоба келесі бөлімдерден тұрады:

«ЕСЕП ҚОЙЫЛЫМЫ» бөлімінің мазмұны:

Дипломдық жобадағы орындалатын есептің дұрыс қойылуы;
кіріс және шығыс құжаттарды сипаттау;
интерфейске қойылатын талаптар;

«ЖОБАЛАУ БӨЛІМІНІҢ» мазмұны:

ақпараттық база сипаттамасы;
жобалау;
тестілеуді ұйымдастыру.

«ДИПЛОМДЫҚ ЖОБАНЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУДАҒЫ АСПАПТЫҚ ҚҰРАЛДАР» бөлімінің мазмұны:

қолданылатын операциялық жүйенің қысқаша сипаттамасы: Windows ОЖ туралы ақпарат;
мультимедиялық қосымшалар құрудың негізгі технологиялары туралы қысқаша ақпарат;

«ЭКСПЛУАТАЦИЯ» бөлімінің мазмұны:

аппараттық қамтама талаптары: аппараттық ресурстардың минималды конфигурациясы;
программиске нұсқаулар: орнату ережелері мен шарттары;
программаны баптау мен модификация туралы ақпарат;
қолданушыға нұсқау: программалық өнімді жүзеге азыру бойынша нұсқаулар.

«ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЕҢБЕК ҚОРҒАУ» келесілерден тұрады:

өңдеуге кеткен шығындар: ішкі жүйені таңдау, есептің кұрделілігі, жаңалық дәрежесі және т. б. ;
техникалық қамтамаға шығындар есебі: қосымша құру кезіндегі компьютер конфигурациясы құрамының тізімі, амортизация құны;
экономикалық тиімділік есебі: жұмысты қолмен және компьютер көмегімен орындаудың экономикалық айырмашылығы.
жалпы принциптер және еңбек қорғау бойынша заңдар;
дербес компьютермен жұмыс істеу кезіндегі өрт қауіпсіздігі;
қоршаған ортаны қорғау.

«ҚОРЫТЫНДЫ» бөлім келесілерден тұрады:

орындалған жұмыстың нәтижесі бойынша қысқаша қортынды;
оның қолданылуы бойынша ұсыныстар;
даму преспективасы;
өзгерту және ары қарай дамыту мүмкіндіктері.

«ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІНДЕ» дипломдық жобаны жазуға қажет болған әдебиетер тізімінен тұрады.

«ҚОСЫМША» келесілерден тұрады:

модулдің бастапқы мәтінінен;
экрандар түсірілімдерінен.

1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ

Пәндік облысты сипаттау

Тұрғын үй ұстауға жұмсалатын шығындар. Қазiргi уақытта тұтынушыларда коммуналдық қызметтерде төлемін төлету туралы көптеген сұрақтар туындауда. Келiсiңiз, көбiміз әлі күнге дейін «тұрғын үйдi ұстауға жұмсалатын шығындар» дегеніміз не екенін білмейміз. Біз МПК-ға қандай жұмыстар үшін төлейтінімізді алдын ала қарастырайық. Сіз, МПК сантехнигіне су құбырының кранының төсемiн ауыстыру үшін бір қызметке екі рет төлеуіңіз мүмкін екенін ойланып көрдіңіз бе? Тізімге кірген барлық қызметтер үшін төленіп қойған. Төлемді Алматы қаласының әкімдігі мемелекеттік тұрғын үй қоры үшін бекітеді, ол айына тұрғын үйдің пайдаланылатын 1 кв. м. 15 тенгеден.

Осы соммаға келесілер кіреді:

күрделi жөндеу - жалпы үй инженерлiк тораптарды және элеватор түйiндерi ауыстыру; жабындарды ауыстыру; үйлердiң сыртқы қабырғаларын жөндеу; кiрiс подъез есiктерiн ауыстыру және фрамуг;
ағымдағы жөндеу - үйдің жалпы бөлігінен тұрады, олар: тұрғын үйлердің күздік-қыстық және жаздық дайындығы бойынша барлық жұмыс түрлері;
жайластырушы- апан жөндеуi; отырғызу және жасыл желек екпе ағаштарды суару және үйдiң алдындағы аумағы; аз архитектуралық пiшiндердi қондыру;
контейнерлерді алу, контейнерлерді және контейнерлер ауданын өңдеу (дезоброботка) ;
үйлердiң алдындағы аумағын жинау, қарды және жаяу жүргінші жолдарындағы мұз қабаттарын тазалау, көгалдарды тазалау, оларды ору, қысқы уақытта тротуарды дайындау және оларға құм себу, иәлеуметтік сақтандыру, құралдарын, арнайы киімдерді сатып алу, аула тазалаушының жалақысын төлеу, тұрғын үйлердің контейнерлік аумақтарын және тұрғын үйлердiң кiреберiстерін тазалау;
кезекті жарықтандыру;
1 және 2 қабаттардан басқа лифтілердің электрқорегі;
қызметкерлерді автоматты басқару (жалақы, әлеуметтік сақтандыру, әкімшілік-шаруашылық шығындар) ;
элеватор түйiндерiнің және жылыту жүйелерiнің техникалық қызметі бұл жылыту жүйелерiнің қызмет ету бойынша (тексеру, қосу, сөндiру, сақтау, реттеу, кемшiлiктердi жою, суды ауыстыруы, гидравликалық жуу, жөндеу және электроаппаратура және КИП және А жұмысын қосу), элеватор түйiндерiн қызмет ету бойынша болады;
ыстық және суық судыжабдықтауға техникалық қызмет көрсету;
сантехникалық - канализацияны, канализациялық тiк құбырларды тазалау, қақпақтар, төсемдер, қосалқы гайкалар, сгондарды, бұрандалар, корондарды, вентилдерді, крандар сақинасын ауыстыру, сонымен қатар, суық, ыстық су жабдықтауды бөгеу, 1 метрден аспайтын ыстық, суық су жабдықтаушы құбырлардың жеке бөліктерін ауыстыру, подвалдағы немесе пәтердегі, 2 метрден аспайтын шойын канализация құбырларын ауыстыру, техникалық қабаттағы вентилдегі течтерді жөндеу, канализациялық құбырлар отыруын болдырмау, ғимараттар астындағы суларды сорып төгу, жертөледе өндiрiстік профилактикалық жөндеу жүргізу;
электрмен жабдықтаудың уақытша сұлбасын электротехникалық орындау; негізгі таратушы щитте (НТЩ) өртенiп кеткен қорғауыштарын ауыстыру; қабатта орналасқан жанып кеткен НТЩ -ның нөлдік фаза өткізгіштерін қалпына келтіру, кезекшi жарықтандыруға кернеудi беру; кезекшi жарықтандырудың қосқыштарын ауыстыру;
есептеу орталықтарының қызметтері;
су тұтынудағы жалпы үй құралдарына техникалық қызмет көрсету.

Меншікті пәтерлер көперативтерін басқарудың бұрынғы органы көператив мүшелерінің жалпы жиналысы болып табылады. Сіздің кооперативіңізге қатысты барлық шешім тек жиналыста қабылдануы керек.

Сонымен қатар, осы ғимараттағы нақты тұрып жатқан азамат саны бойынша жүргізіледі. Бір ай ішінде бірге тұратын тұрғынның немесе тұтынушының жоқ болған жағдайында, құжат бойынша расталса, сумен қамтамасыз ету, канализация, газбен жабдықтау, электрмен жабдықтау, қоқыс лақтыру, лифтіге қызмет көрсету төлемдерін жоқ болған уақытына қайта есеп жүргізуге болады. Бұл жағдайда, сізге МПК-іне және қызмет көрсетушілерге өтініш жазып, растаушы құжатты бірге тапсыру қажет.

Оны өзіңіз кеткенге дейін жасаған жөн. Өтінішті ең дұрысы екі дана жасау қажет. Бір данасында өтінішті қабылдаушының (аты-жөні, қызметі, қабылдаған күні, кіріс нөмірі) қолы болуы керек, біреуін өзіңізге қалдырыңыз. Бірақ, жылу жабдықтауға және үйде бекітілген шектеуде ортақ мүлікті ұстау төлемдерін өзіңіз жоқ кездеде төлеуіңіз қажет.

ҚР «Тұрғын үй қатынастары туралы» заңының 42 статьясында "Жазбаша сұрату жүргізу" деген 2- бабты жалпы жиналыста таңдалған жауапты тұлғалармен енгізу көзделген. Шешім тұрғындардың жартысынан көбі осы шешімге дауыс берсе қабылданады.

Қолданыстағы жүйені сипаттау

Операциялық жүйе компьютер ресурстарын (жедел жады, қатты диск, процессор, периферия) басқаруға мүмкіндік беретін программалар кешені Операциялық жүйесіз ешқандай қолданбалы программаны, мысалы мәтіндік редакторды іске қосу мүмкін емес. Сондықтан операциялық жүйе - бұл оның ішінде әртүрлі қосымшалар өңделетін база.

Windows - бұл жай ғана операциялық жүйеден де артық, өйткені бұған пернетақтадан жалықтыратын командаларды енгізбей-ақ жұмыс істеуге болады. Windows ОЖ-де барлық ақпарат интуитивті- түсінікті графикалық қабықша түрінде көрсетілген, сондықтан дербес компьютерді қолданушы дерективалар мен командаларды енгізбей тиімді жұмыс істей алады.

Ең бастысы, қажетті қосымшаны және құжатты тауып, сәйкес жарлыққа тышқан батырмасымен шерту жеткілікті. Құжаттарды және қосымшаларды іздеуді қысқарту үшін Windows жұмыс үстелі деп аталатын концепцияны ұсынады. Windows жұмыс үстелінде құжаттар мен бумалар орналасқан жазықтық моделі бар.

Windows дискісінде сақталған файлдарды сақтау үшін бума қолданылады. Бұл Windows ОЖ-нің кез келген бумасы сіздің компьютеріңіздің файлдар жүйесінен тұрады

Осылайша, Windows ОЖ-де бумалар ақпаратты сақтаушы болып табылады. Онда басқа бумалар, файлдар, құжаттар, басқада қосымшалар болуы мүмкін.

Windows ОЖ-де бума ол MS-DOS-тағы каталогтар болып табылады.

Windows ОЖ-де компьютер «Мой компьютер» бумасы түрінде беріледі. .

Windows ОЖ-де жататын элементтер жүйелік бумада орналасады. Мысалы, Қаріптер бумасы компьютерден қаріпті өшіру немесе оны орнатуға жауап береді, ол жүйелік бумада орналасқан.

«Панель управления» бумасы элементтері сіздің қалауыңыз бойынша компьютерді баптауға мүмкіндік береді.

Компьютер құрамын қарау үшін «Мой компьютер» бумасын ашу жеткілікті. Windows ОЖ-де бумалар мен қосымшаларды меню командалары арқылы басқаруға болады. Менюдағы әрбір команда меню сызығында орналасады. Таңдалған атауды шертіп командалы сұхбатты немесе ішкі менюді ашамыз.

Windows ОЖ-ның қандайда бір объектісіне көшу жарлықтар көмегімен жүргізіледі. Мысалы, тышқан батырмасын екі рет шерту арқылы Internet ашуға болады.

Бумадағы немесе жұмыс үстеліндегі жарлықты өшіріп, қосымшаның өзін емес тек қосымшаға тез қатынау жолын өшіреміз. Windows жарлығының пиктограммадан артықшылығы осы.

Пиктограмма - бұл Windows қосымшаларын сіздің экраныңызда картинка түрінде көрсетеді.

Пиктограмманы өшіруде сақ болу керек.

Windows операциялық жүйесінің кез келген қосымшасы терезе деп аталатын тіктөртбұрыш экран аумағында қолданылады. Терезені ашып, жинауға болады, мысалы, терезе тақырыбын екі рет шерту арқылы терезені жинауға және оны қайтадан қалпына келтіруге болады. Терезені жабу орындалып жатқан программаны тоқтату. Оны жабу батырмасын басу арқылы жүзеге асырамыз.

Windows терезесі қосымша терезесі және құжат терезесі деп бөлінеді.

МПК қосымша мен лицензияны беру және өңдеу кезіндегі, деректерді өңдеудің қолданыстағы жүйесі MS EXCEL қолданатын программалық қамтамасы өңдеу қажет. MS EXCEL редакторын көмегімен лицензиялау бойынша, шығыс формаларды баспаға шығару шаблондары, қабылданған және шығарылған лецензиялар реестрін құру жүзеге асырылады. Excel программасының жұмыс терезесі тақырыптыі стандартты жолынан және команда панелінен тұрады. Ондан кейінгі жол өріс атынан және жол атынан тұрады. Программаның қалып-күй жолы ағымды таңдалған команда немесе операция туралы ақпарат шығарады.

Excel жұмыс парағы көпжолдық құжат. Жұмыс кітабының жұмыс беті деп аталады, осы уақытта белсенді бет құжаттар терезесінде көрсетіледі. Әрбір жұмысшы парағы жол мен бағанға яғни ұяшыққа бөлінген. Баған -бұл вертикалды бөліктер, жолдар - горизонтал. Ұяшық жолдар мен бағандардың қиылысу аумағы болып табылады.

Ұяшықтар жұмыс парағының негізгі құрылысшы блогы болып табылады. Парақта әр ұяшықтың өз орны бар, ол жерге ақпаратты көрсетуге және сақтауға болады. Оның бірегей координаттары болады, оны ұяшық адресі немесе сілтеме деп атайды. Белсенді ұяшық адресі формула жолының сол жақ соңында орналасқан атау өрісіне шығарылады.

Ұяшыққа салыстырмалы сілтеме, формула орналасқан ұяшыққа салыстырмалы орналасуына негізделіп көрсетіледі. Абсолюттік сілтеме парақтағы оның бекітілген орнын көрсету үшін қолданылады.

Аралас сілтеме салыстырмалы және абсолюттік сілтемеден тұрады. Салыстырмалы және абсолюттік сілтеме парақтың бір жерінен басқа жеріне формуланы көшіру кезінде өте тиімді.

Парақтар ұяшығына деректердің екі типін тұрақтылар мен формулаларды енгізуге болады. Тұрақтылар негізгі үш категорияға бөлінеді: мәтінді, сандық, дата және уақыт.

MS Office құралы құжаттар дайындауда жақсы қолданылады, бірақ бұл құралдар бекітілген уақытта тапсырыстардың орындалуына, көрсетілген қызметке төлемдер есебін, тапсырысты уақытында орындамағаны үшін айып-пұл төлемдеріне толық бақылау жүргізе алмайды.

1. 3 Мәліметтер базасының компоненттері және олармен жұмыс істеуге арналған компоненттер

Мәліметтер базасымен жұмыс жасау үшін қолданылатын компаненттер, DataAccess, DataControls, Midas, Qreport және DesisionCube беттерінде болады. DataAccess бетінде визуалды емес компонент орналасқан, олардың көмегімен мәліметке қатынасты ұйымдастыруға болады:

- DataSourse - мәліметтер көзі;

- Table-Мәліметтер базасының кестесіне негізделген мәліметтер жиыны;

- Query - SQL сұрауына негізделген мәліметтер жиыны;

- StoredProc - серверде сақталған процедураға негізі мәліметтер жиыны;

- DataBase - мәліметтер базасы мен байланысуы;

- Session - Мәліметтер базасында ағымдағы жұмыстар сеансы.

DataControls бетінде келесі визуалды компоненттер орналасқан:

- DBGrid - тор ( кесте ) ;

- DBNavigator - навигациялы интерфейс;

- DBText - жазу;

- DBEdit - бір жолдық редактор;

- DBImage - графикалық бейне;

- DBListBox - қарапайым тізім;

- DBComboBox - қиыстырылған тізім;

- DBCheckBox - тәуелдісіз ауыстырып- қосқыш;

- QReport бетінде келесі визуалды компоненттері орналасады;

- QuckRep - есептеу;

- QRSubDetail - байланысқан кестелерге арналған есепберу жолағы;

- QRBand - есепберу жолағы;

- QRGroup - топ;

- QRLabel - жазу.

Мәліметтер базасымен жұмыс істеуге арналған компоненттер. Мәліметтер база кестелері дискде орналасады. Олар физикалық объекті болып келеді. Кестеде орналасқан мәліметтер операцияларына мәліметтер жиыны қолданылады.

Мәліметтер жиыны. Мәліметтер жиыны жазбалар, ол бір немесе бірнеше мәліметтер база кестелерінен алынған. Жазбалар белгілі бер ережемен таңдалынатын мәліметтер жиыны логикалық кесте деп аталады. Мәліметтер жиынының және кестелердің өзара әрекеттері физикалық файл және файлды айнымалымен өзара байланыстырады. Delphi-де НД жұмысы жұмыс істеу үшін Table Query, StoredProc және DesisionQuery компоненттері қолданылады.

- StoredProc -мәліметтер базасы жойылған әрекеттестік ұйымы,

- DesisionQuery - шешімдерді қабылдайтын жүйелерінің құруыға арналған.

Мәліметтер базасының мүмкіншіліктерін TDataSet сыныбын қамсыздандырады, ол редакциялауы және НД-да ауыстыру. ТTable және ТQuery компоненттері TBDE TDataSet класында туындайды. Мәліметтер база кестесінің орналасқан жерін көрсету үшін DataBaseName қасиеті қолданылады. НД-ны жазбалар санымен басқаруды таңдаудың қосымша түрімен:фильтрация немесе SQL сұранысы арқылы іске асырылады. Мәліметтер жиынымен операция организациялары мәліметтерге екі түрлі амал қолданылады: навигациялық және реляциялық.

Қатынастың навигация тәсілі әрбір жеке мәліметтер жиынының жазбасын өңдейді. Мынау тәсіл жергіліктілермен мәліметтер базасы немесе көп емес жайылған мәліметтер база жұмыстары үшін қолданылады.

Реляциялы тәсілі жазбалар тобын өңдеуге негізделген. Егер бір жазбаны өңдеу қажет болса, бәрі-бір бар топты өңделеді, себебі ол бір жазба болып есептелінеді. Реляциялы тәсіл-сұранысына негізделген және SQL бағытталған деп аталады. Жойылған мәліметтер база БД жұмыстары үшін қолданылады .

1. 4 Delphi құралдарын мәліметтер базасында пайдалану

Қолданушының стандартты интерфейсі ақпаратты көрнекті түрде көрсету керек, қарапайым жұмыс логикасын іске асыру керек.

Деректер базасының интерфейсі. Кез келген деректер базасы пайдаланушы үшін жеңіл болуы керек, сондықтан да құру алдында кей жағдайларды ескерген жөн:

деректі өзгертуге, жоюға нөлдеуге әрекеттен бас тартуға (отмена), іздуге, сақтау, ауыстыру;
деректер базасында элементтерін графикалық түрде оңай экранда көрсете білу, баспаға шығару;
деректер базасында элементтер бірыңғай стильде болу мүмкін;
қолданушының дайындаған құжаттың макетін алдын ала көріп өзгертінгендей етіп болу мүмкін;
деректер базасымен жұмысының интерфейсін экономикалық талаптарда безендіруге қойылатын талаптарға сай болу керек.

Интерфестің қазіргі кездегі мүмкіндіктері аса зор. Қалауымызша алынған тілдерде оны құру мүмкіндігіміз бар. Әрине, бұл алынған тіл интерфейс құру заңдылықтарының барлығына бағынуы керек. Деректер базасының интерфейсі шектен тыс бояулы болмаған жөн. Өйткені, бұл жағдай онымен жұмыс істеген адамның есін басқа жаққа ауыстыруы мүмкін. Дегенмен бұл барлық интерфейстерге тарала бермейді. Кейбіреулері, түстер политрасын қажет етеді.

Microsoft Access- деректер қорын құру редакторы. Қарапайым Office -тің құрамына кіретін деректер базасын құру редакторы. Оның комегімен біз деректер базасының негізін, яғни кестелерді құрай аламыз. Осымен қатар отчеттерді де, формаларды да осы редактордың көмегімен жасай аламыз.

Microsoft Access терезесінде «Жаңа МҚ» түймесін басып оған «МҚ» деген атау бердім. Осы кезде жаңа деректер қоры ашылады. Бұл терезе көптеген объектілерден тұрады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.