Stud.kz

Кіші Өсек өзенінің жылдық гидрографы


Жұмыс түрі:  Дипломдық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 64 бет
Таңдаулыға:   

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ

МИНИСТРЛІГІ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

«Су ресурстары және мелиорация» кафедрасы

РАНОВА А. Ш.

ЖОҢҒАР АЛАТАУЫНЫҢ ОҢТҮСТІК БЕТКЕЙІНДЕГІ ӨСЕК ӨЗЕНІНІҢ СУ РЕСУРСТАРЫН ПАЙДАЛАНУ ЖОБАСЫ

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

5В080500 - Cу ресурстары және суды пайдалану мамандығы

Алматы 2018


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ауыл шаруашылығы

минисТРЛІГІ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

«Гидротехника, мелиорация және бизнес» факультеті

«Су ресурстары және мелиорация» кафедрасы

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

Тақырыбы:

Беттер саны
Беттер саны: Сызбалар мен көрнекі материалдар
Беттер саны: Қосымшалар

Орындаған

(аты-жөні)

20___ ж. «___» қорғауға жіберілді

Кафедра меңгерушісі

(қолы) (аты-жөні)

Жетекші

(қолы) (аты-жөні)

Арнайы тараулар кеңесшілері:

(тарау) (қолы) (аты-жөні)

(тарау) (қолы) (аты-жөні)

Норма бақылау

(қолы) (аты-жөні)

Сарапшы

(қолы) (аты-жөні)

Алматы 2018

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

«Гидротехника, мелиорация және бизнес» факультеті

«Су ресурстары және мелиорация» кафедрасы

5В080500 - «Су ресурстары және суды пайдалану» мамандығы

Дипломдық жобаны (жұмысты) орындау

ТАПСЫРМАСЫ

Студент

(аты-жөні)

Жұмыс (жоба) тақырыбы

Университет бойынша 20___ж «» № бұйрығымен бекітілген

Дайын жобаны (жұмысты) тапсыру мерзімі 20___ж «»

Жобаның (жұмыстың) бастапқы деректері

Дипломдық жобаны (жұмысты) өңдеуге арналған мәселелер тізімі

Графикалық материалдардың тізімі (қажетті жағдайда)

Ұсынылатын негізгі әдебиеттер

Жобаның (жұмыстың) арнайы тараулары бойынша кеңесшілері

Тарау
Кеңесші
Мерзімі
Қолы
Тарау:
Кеңесші:
Мерзімі:
Қолы:
Тарау:
Кеңесші:
Мерзімі:
Қолы:
Тарау:
Кеңесші:
Мерзімі:
Қолы:
Тарау:
Кеңесші:
Мерзімі:
Қолы:
Тарау:
Кеңесші:
Мерзімі:
Қолы:

Кафедра меңгерушісі

(қолы) (аты-жөні)

Жоба жетекшісі

(қолы) (аты-жөні)

Тапсырманы орындауға

қабылдадым, студент

(қолы) (аты-жөні)

Дипломдық жобаны (жұмысты) орындау

ГРАФИГІ

Рет саны
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі
Жетекшіге ұсыну мерзімі
Ескертулер
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:
Рет саны:
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі:
Жетекшіге ұсыну мерзімі:
Ескертулер:

Кафедра меңгерушісі

(қолы) (аты-жөні)

Жоба жетекшісі

(қолы) (аты-жөні)

Тапсырманы орындауға

қабылдадым, студент

(қолы) (аты-жөні)

МАзмұны

КІРІСПЕ . . .
8
: 1
КІРІСПЕ . . .: ЖОҢҒАР АЛАТАУЫНЫҢ ОҢТҮСТІК БЕТКЕЙІНІҢ ТАБИҒИ-КЛИМАТТЫҚ ЖАҒДАЙЛАРЫ . . .
8: 9
: 1. 1
КІРІСПЕ . . .: Нысанның орналасқан жері . . .
8: 9
: 1. 2
КІРІСПЕ . . .: Табиғи-климаттық жағдайы . . .
8: 10
: 1. 3
КІРІСПЕ . . .: Рельеф . . .
8: 12
: 1. 4
КІРІСПЕ . . .: Геоморфологиялық сипаттамасы . . .
8: 13
: 1. 5
КІРІСПЕ . . .: Геологиялық құрылымы . . .
8: 13
: 1. 6
КІРІСПЕ . . .: Аймақтың инженерлік-геологиялық жағдайлары . . .
8: 13
: 2
КІРІСПЕ . . .: ЖОҢҒАР АЛАТАУЫНЫҢ ОҢТҮСТІК БЕТКЕЙІНІҢ ӨЗЕНДЕРІНІҢ ГИДРОЛОГИЯСЫ . . .
8: 15
: 2. 1
КІРІСПЕ . . .: Жоңғар Алатауының оңтүстік беткейінің өзендерінің гидрографиялық сипаттамасы . . .
8: 15
: 2. 2
КІРІСПЕ . . .: Жоңғар Алатауының оңтүстік беткейіндегі өзендердің гидроэнергетикалық мүмкіншіліктері . . .
8: 26
: 2. 3
КІРІСПЕ . . .: Орташа айлық су өтімін анықтау . . .
8: 34
: 3
КІРІСПЕ . . .: СЭС НЕГІЗГІ ЖӘНЕ ҚОСАЛҚЫ ЖАБДЫҚТАРЫН АНЫҚТАУ.
8: 37
: 3. 1
КІРІСПЕ . . .: СЭС энергетикалық параметрлерін негіздеу . . .
8: 37
: 3. 2
КІРІСПЕ . . .: Гидротурбинаны таңдау . . .
8: 39
: 3. 3
КІРІСПЕ . . .: РО-75 турбинасының негізгі параметрлерін негіздеу . . .
8: 44
: 3. 4
КІРІСПЕ . . .: Суды тартудың шекті биіктігін анықтау . . .
8: 45
: 3. 5
КІРІСПЕ . . .: Гидрогенераторды таңдау . . .
8: 46
: 3. 6
КІРІСПЕ . . .: Жылдамдықты автоматты реттегіштерді таңдау . . .
8: 46
: 4
КІРІСПЕ . . .: ГИДРОЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАРДЫ ЖОБАЛАУ ЖӘНЕ ЕСЕПТЕУ . . .
8: 48
: 4. 1
КІРІСПЕ . . .: Деривациялық арынды құбыр желісі . . .
8: 48
: 4. 2
КІРІСПЕ . . .: Құбыр желісінің есебі . . .
8: 48
: 4. 3
КІРІСПЕ . . .: Теңдестіру резервуарының есебі және оның қажеттілігінің шарты . . .
8: 51
: 4. 4
КІРІСПЕ . . .: СЭС ғимараты. Су жеткізу бөлігі . . .
8: 55
: 5
КІРІСПЕ . . .: СТАТИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕР . . .
8: 57
: 5. 1
КІРІСПЕ . . .: Кран астындағы арқалық есебі . . .
8: 57
: 6
КІРІСПЕ . . .: ҚҰРЫЛЫС ЖҰМЫСТАРЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ӨНДІРІСІ . . .
8: 60
: 6. 1
КІРІСПЕ . . .: Жобаның мәліметтері . . .
8: 60
: 6. 2
КІРІСПЕ . . .: Құрылыс материалдары . . .
8: 60
: 6. 3
КІРІСПЕ . . .: СЭС құрылымдарының құрамы . . .
8: 60
: 6. 4
КІРІСПЕ . . .: Суалғыш құрылым мен арынды бассейнді тұндырғышты салу құрылысының технологиясы . . .
8: 62
: 6. 5
КІРІСПЕ . . .: Сметалар. Техника-экономикалық көрсеткіштер . . .
8: 67
: 6. 6
КІРІСПЕ . . .: Қажетті жұмысшылар саны мен тұрғын үй ауданын анықтау . . .
8: 67
: 7
КІРІСПЕ . . .: ГИДРОТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАР КЕШЕНІН ПАЙДАЛАНУ . . .
8: 71
: 7. 1
КІРІСПЕ . . .: Пайдалану кезінде СЭС құрылымдарына қойылатын негізгі талаптар . . .
8: 71
: 7. 2
КІРІСПЕ . . .: Тасқын суды өткізу шаралары . . .
8: 75
: 7. 3
КІРІСПЕ . . .: Гидротехникалық құрылымдарды бақылау және пайдалану . . .
8: 75
: 8
КІРІСПЕ . . .: ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ . . .
8: 77
: 8. 1
КІРІСПЕ . . .: Техника қауіпсіздігі . . .
8: 77
: 8. 2
КІРІСПЕ . . .: Өрт қауіпсіздігі . . .
8: 79
: 9
КІРІСПЕ . . .: ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ . . .
8: 80
: 10
КІРІСПЕ . . .: СЭС ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІН ЕСЕПТЕУ . . .
8: 82
:
КІРІСПЕ . . .: ҚОРЫТЫНДЫ . . .
8: 85
:
КІРІСПЕ . . .: ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . .
8: 86

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасы Президентінің 2018 жылғы халыққа Жолдауында Республикамыздың экономикасын қарқынды дамытуға айрықша маңыз берген. Осы тұрғыдан алғанда еліміздің аумағындағы кіші және орташа таулы өзендердің энергетикалық патенциалын тиімді пайдалану саласында әлі де игерілмеген мәселелер көп.

Қазақстанда су ресурстарының потенциальдық энергетикалық қоры жылына 172623 млн. кВт сағатты, оның ішінде Жоңғар Алатауының оңтүстік беткейінің потенциальды су энергетикалық қоры 6994 млн. кВт сағатты құрайды.

Электр энергиясын тұтынушылардан тікелей маңында орналасқан тозығы жеткен шағын СЭС-ді қайта жөндеп іске қосу және жаңа шағын СЭС-дің құрылысы, жалпы ел үшін және жеке алғанда әрбір өңір үшін қызығушылық танытуы және энергетикалық тәуелділікке ықпал етуі айтпаса да түсінікті.

Көптеген аймақтардағы мекемелердің және халықтың электр энергиясымен қамтылуының қиыншылықтары - Қазақстанның энергетикалық салаларының жалпы тоқырауымен, әрбір облыстың энергетикалық саладағы тоқырауымен; электр энергиясының арзан түрлері өндірісі деңгейінің төмендігімен; экономиканың бұл секторына инвестициялық белсенділіктің жоқтығымен негізделген. Жалпы энергетика секторының даму бағдарламасымен қатар, Қазақстанның электр энергиясы нарығы жаңа белеске шығып келеді және экологиялық таза электр энергиясына қарай бұру тенденциясы байқалады, негізінде шағын СЭС-де өндірілетін энергия ең экологиялық таза энергия болып табылады.

Экологиялық талаптардың ұлғаюы нәтижесінде, әрбір елде қайта жаңғыртылатын энергия көздерінен алынатын электр энергиясына сұраныс артуда және тікелей энергетиканың осы облысында саланы дамыту үшін қаржылық заң құжаттарына қолайлы жағдай жасалып отыр.

Төмендегі дипломдық жобада, шағын СЭС-те электр энергиясын өндіру үшін Алматы облысындағы Жоңғар Алатауының оңтүстік беткейінен ағып шығатын өзендердің су ресурстарын пайдалану жобасы қарастырылған.


1 ЖОҢҒАР АЛАТАУЫНЫҢ ОҢТҮСТІК БЕТКЕЙІНІҢ ТАБИҒАТ ЖАҒДАЙЛАРЫ

1. 1 Нысанның орналасқан жері

Қарастырып отырған аумақ Алматы облысының оңтүстік-шығыс бөлігінде орналасқан. Экономикасы дамыған, дәнді дақылдар, мал өсіретін жеке шаруашылық қожалықтары, кіші кәсіпорындары көп ауданға жатады, сондықтан бұл жерде кіші өзендердің су энергетикасын дамытудың маңызы зор. Бұл жердегі өзендердің ірілері Қорғас және Өсек болып табылады. Қалған өзендер - Күзембай, Тақтанды, Шыжын, Тышқан, Үлкен өсек, Көксай, Кіші өсек, Алтынкөл, Керегетас, Талдысу, Барахудзир жоғарыда аталған екі өзен мен тікелей Іле өзенінің салалары болып табылады және Алматы облысының оңтүстік-шығыс бөлігінен ағып өтеді. Қазіргі таңда бұл аумақтың өзендерінің су-энергетика ресурстары шамалы ғана бөлікте пайдаланады. Шикізат базасы, отын ресурстары жоқтығы және өнеркәсіп орталықтарынан шалғайда орналасуынан, қарастырылып отырған бассейн өнеркәсіптік маңызға ие емес (1 - сурет) . Жалпы жоғарыда аталған өзендердің су жинау алабының ауданы 7, 54 мың км 2 құрайды, оның басым бөлігін тау баурайы аумақтары алып жатыр. Бассейіннің су энергетикалық қоры шамамен жылына 6, 16 млрд кВт сағ [1] .

Жоңғар Алатауының оңтүстік беткейі өзендерінің алабында табиғи жағдайдың қолайлығы, бас реттеуші су қоймасын жасау үшін үлкен қазаншұнқырдың болуы, үлкен өзен құламасының болуы және де негізгі массивтердің алаптық төменгі аймағында орналасуы-су ресурстарын энергетика және суармалы егіншілік үшін кешенді пайдалануға мүмкіндік береді.

Сурет 1 - Нысанның орналасқан жері

1. 2 Табиғи-климаттық жағдайы

Алап климаты күрт өзгермелілігімен және басым бөлігінде құрғақшылығымен ерекшеленеді. Ауаның орташа жылдық температурасы 1, 9-7, 6 0 С аралығында ауытқыды. Биік орналасуына байланысты климаттық жағдайы күрт өзгереді. Жоғарыдағы биіктіктерде-аязсыз кезеңі қысқа (60-140 күн) салыстырмалы ылғал климат. Жылдық түсетін жауын-шашын мөлшері-400-500 мм. Бұл аймақ рельефтік және климаттық жағдайлары бойынша биік таудағы жайылым мен шабындықтар ретінде қолданылуы мүмкін. 580-1700м биіктік белгісінде орналасқан далалық, шөлейтті және жартылай шөлейтті аймақтарда климаты құрғақ. Аязсыз кезеңнің узақтығы 120-216 күнді құрайды. 10 0 Стан жоғары оң таңбалы температура ұзақтығы 2900-3700 0 С арасында өзгеріп, бұл аймақта жылу сүйетін дақылдарды өсіруге мүмкіндік барын көрсетеді [2] .

Жылдық түсетін жауын-шашын мөлшері 100-340мм арасында ауытқиды және оның басым бөлігі көктемде түседі. Қар қабаты желтоқсанның басында қалыптасып, ақпанның сонында біржола кетеді, оның қалыңдығы 5-20см. Жазғы кезең ауаның өте төмен ылғалдылығымен сипатталып 25%-н 45% төңірегінде болады. Егіншілік тен суару болған жағдайда ғана мүмкін. Бұл аймақта тек дәнді дақылдар, мал-азықтық дақылдары және картоп өсуі мүмкін.

Биік таудағы аңғарлардың климаттық жағдайлары Кейтін және Басқыншы метеостанцияларымен сипатталады. Сипатты метеостанциялар бойынша ауаның орташа, максимал және төменгі температуралары 1-кестеде келтіріледі.

Кесте 1 - Жоңғар Алатауының оңтүстік беткейінің температуралық сипаттамалары

Метеостан-циялар: Метеостан-циялар
Балтық теңізі деңгейімен биіктігі: Балтық теңізі деңгейімен биіктігі
Ор-таша жыл-дық тем-пера-тура-сы: Ор-таша жыл-дық тем-пера-тура-сы
Айлық темпе-ратураның жыл-дық ауыт-қуы: Айлық темпе-ратураның жыл-дық ауыт-қуы
Қан-тардың орташа темпе-рату-расы0С: Қан-тардың орташа темпе-рату-расы 0 С
Шілде-нің орташа темпе-рату-расы0С:

Шілде-нің орташа темпе-рату-расы

0 С

Жыл ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі темпера-тура0С: Жыл ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі темпера-тура 0 С
Жыл-дық ауыт-қу: Жыл-дық ауыт-қу
Метеостан-циялар: Шыжын
Балтық теңізі деңгейімен биіктігі: 605
Ор-таша жыл-дық тем-пера-тура-сы: 8, 9
Айлық темпе-ратураның жыл-дық ауыт-қуы: 32, 5
Қан-тардың орташа темпе-рату-расы0С: -9, 4
Шілде-нің орташа темпе-рату-расы0С: 23, 1
Жыл ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі темпера-тура0С: 42
Жыл-дық ауыт-қу: -39
81
Метеостан-циялар: Боктер
Балтық теңізі деңгейімен биіктігі: 579
Ор-таша жыл-дық тем-пера-тура-сы: 8, 7
Айлық темпе-ратураның жыл-дық ауыт-қуы: 33, 7
Қан-тардың орташа темпе-рату-расы0С: -11, 2
Шілде-нің орташа темпе-рату-расы0С: 24, 5
Жыл ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі темпера-тура0С: 42
Жыл-дық ауыт-қу: -43
85
Метеостан-циялар: Кейтін
Балтық теңізі деңгейімен биіктігі: 1266
Ор-таша жыл-дық тем-пера-тура-сы: 7, 7
Айлық темпе-ратураның жыл-дық ауыт-қуы: 27, 6
Қан-тардың орташа темпе-рату-расы0С: -6, 6
Шілде-нің орташа темпе-рату-расы0С: 21, 0
Жыл ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі темпера-тура0С: 38
Жыл-дық ауыт-қу: -36
74
Метеостан-циялар: Басқыншы
Балтық теңізі деңгейімен биіктігі: 1345
Ор-таша жыл-дық тем-пера-тура-сы: 1, 8
Айлық темпе-ратураның жыл-дық ауыт-қуы: 29, 9
Қан-тардың орташа темпе-рату-расы0С: -14, 5
Шілде-нің орташа темпе-рату-расы0С: 14, 8
Жыл ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі темпера-тура0С: 34
Жыл-дық ауыт-қу: -45
79
Метеостан-циялар: Сарыбастау
Балтық теңізі деңгейімен биіктігі: 1233
Ор-таша жыл-дық тем-пера-тура-сы: 1, 7
Айлық темпе-ратураның жыл-дық ауыт-қуы: 27, 7
Қан-тардың орташа темпе-рату-расы0С: -13, 9
Шілде-нің орташа темпе-рату-расы0С: 13, 8
Жыл ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі темпера-тура0С: 32
Жыл-дық ауыт-қу: -41
73

Жобаланатын су тобаптарының алабы мен ауданында басым тұратын жел бағыты, тау жоталары, аңғарлар мен шатқалдардың үгітілуімен негізделген. Желдің максимал жылдамдығы 20-25 м/сек аспайды және 20 жылда бір рет қайталануы мүмкін. Жобаланатын су қоймасынан жылына орташа су бетінен булану 500-700 мм құрайды.

Ауа температурасы 0 0 С-тан төмен тек шілде айында ғана түспейді және +14 0 С-тен жоғары температура жыл бойы байқалады. Ауаның ылғалдылығы төмен, жазғы уақытта күндіз 29%, қыста көтеріліп 60-65 %-ке барады, ауның абсолюттік ылғалдылығы - 70 %.

Орташа көпжылдық жауын-шашын мөлшері 343 мм-ді құрайды, ол 100-150-ден 700 мм аралығында ауытқиды.

Жауын-шашынның орташа айлық мөлшері 2-кестеде және 2 - суретте келтірілген.

Кесте 2 - Орташа айлық жауын-шашын мөлшері

Айлар: Айлар
І: І
ІІ: ІІ
ІІІ: ІІІ
ІV: ІV
V: V
VI: VI
VII: VII
VIII: VIII
IX: IX
X: X
XI: XI
XII: XII
Жыл: Жыл
Айлар: Жауын-шашын
І: 25
ІІ: 27
ІІІ: 42
ІV: 52
V: 43
VI: 25
VII: 11
VIII: 7
IX: 10
X: 38
XI: 37
XII: 26
Жыл: 343

Сурет 2 - Айлар бойынша жауын-шашынның таралымы

Жауын-шашынның басым мөлшері наурыз-мамыр, ал ең аз мөлшері шілде-қыркүйек айларында түседі.

Қысқы режим. Қараша айының соңынан наурыздың ортасына дейін Өсек өзенінде қысқы режим жүреді. Бұл кезеңде су өтімі айтарлықтай тұрақты. Ағын «О» өтіміне дейін ешқашан қатпайды. Су деңгейінің биіктігі мұз құбылыстары есебінен өзгереді. Өзендегі мұз құбылыстары тұрақсыз, күрделі, жиі мұз жүреді, бұл кезеңде су мұз бетінен анжыр немесе еріген қар түрінде ағады, ол гидротехникалық құрылымдардың жұмысына кері әсерін тигізеді. Мұз қатқылы тұрақсыз, жиі кетеді және қайта пайда болады. Өзеннің қатуы тасты топырақтың тоңдануы есебінен жүреді [3] .

Салқындатылған дөңбектастар арқылы өзен ағып, олар мұзға көміледі де қалыңдығы өсе түседі, осының салдарынан ағынның сығылуы жүріп, су деңгейі көтеріледі. Аяз ұзақ болғанда, арна түгелімен бітеліп қалады (3-кесте) .

Су бұл кезде мұздың бетімен жүріп, жаңа қабаттарды қатырады. Сол себепті өзенде сатылы мұз қабаты пайда болады, олардың биіктігі 1-1, 5 м-ге баруы мүмкін. Қар қабатының ең жоғарғы биіктігі қаңтар-ақпан айында байқалып, 40-63 см-ге жетеді, орташа биіктігі 10-20 см.

Тау бөктерінде жел тұратындықтан, қар тығыз болып жатады. Таулы ауданда (Өсек өзені аңғарында) жел сирек болады және сондықтан қар жұмсақ, сол себепті жиі қар сырғуы байқалады, олар 1982-83 жылдары аңғардың оң беткейінде су бекетінен жоғары және суалғыш ауданында болды. Қар көшкіні өзен арнасын 1, 5-3, 0 м қабатпен көміп тастайды, бірақ өзен өзіне тез жол ашып алады. Жел көбіне солтүстік шығыстан және солтүстік бағытта тұрады. Желдің қайталанғыштығы 20-36%, кейде тыныш ауа-райы байқалады.

Кесте 3 - Ауа температурасының сипатты мәндері

Сипаты: Сипаты
І: І
ІІ: ІІ
ІІІ: ІІІ
ІV: ІV
V: V
VI: VI
VII: VII
VIII: VIII
IX: IX
X: X
XI: XI
XII: XII
жыл: жыл
Сипаты: Орташа көпжылдық
Сипаты: орташа максимум минимум
І:

-8, 6

14

-43

ІІ:

-7, 1

15

-45

ІІІ:

-0, 1

23

-36

ІV:

8, 5

32, 3

-16

V:

13, 9

38

-6

VI:

18, 5

38

-4

VII:

21, 7

40

0

VIII:

19, 5

38

-1

IX:

13, 1

38

-10

X:

5, 8

31

-20

XI:

-0, 2

24

-38

XII: -4, 6

22

-46

жыл:

6, 7

40, 0

-46, 0

Сипаты: Ең суық жылы
Сипаты: орташа максимум минимум
І:

-7, 4

10, 5

-28, 6

ІІ:

-7, 4

9, 1

-26, 3

ІІІ:

2, 4

13

-22, 4

ІV:

6, 9

23, 2

-8, 5

V:

16

31

0, 5

VI:

19, 8

33, 5

4, 7

VII:

22, 1

34, 8

3, 1

VIII:

20, 1

34, 4

2, 5

IX:

12, 3

31, 3

-4, 5

X:

5, 5

27, 9

-9, 6

XI:

-5, 8

16, 2

-32, 3

XII: -16

6, 0

-35, 6

жыл:

5, 7

34, 8

-35, 6

Сипаты: Ең жылы кезеңді жылда
Сипаты: орташа максимум минимум
І:

-6, 1

10, 6

-38, 1

ІІ:

-0, 8

13, 5

-20, 5

ІІІ:

4, 3

21, 5

-8, 6

ІV: 10, 227, 5-1, 3
V:

15, 8

29, 8

-1, 2

VI:

21, 5

38

2, 2

VII:

20, 7

35, 5

0, 2

VIII:

20, 4

35, 7

3, 0

IX:

13, 5

30, 8

-3, 5

X:

8, 4

34, 6

-11, 8

XI:

1, 4

23, 7

-19, 3

XII: -7, 1

9, 0

-22, 4

жыл:

9, 0

38, 0

-38, 1

1. 3 Рельеф

Рельефтік сипаты бойынша алапта бірқатар геоморфологиялық облыстар көрінеді:

  1. Қатты байқалатын таулы рельеф облысы.
  2. Тауарлық аңғарлар облысы.
  3. Тау етегіндегі жазықтық облысы.
  4. Осы заманғы және көне террасалар, өзен аңғарлары облысы.

Бірінші облысқа кешенді жота Алтын емес, Қоянды тау және басқа таулар жатады. Бұл аймақ бөлігінде-қатты тығыз биіктаулы рельеф, орта бөлігінде-тілімденуі шамалы төмендеу орта таулы рельеф сипатты.

Тауарлық аңғарлар облысы жазық, кейде төбелі-сайлы рельефпен сипатталады. Орта таулы Алтын емел және Қояндытау аңғарларының басым бөлігі суарұмалау үшін жарамды. Кетпен жотасы мен Бұғаты тауының тау бөктеріндегі жазықтықтарының жоғарғы бөлігінде рельефі тегістеле түседі. Биіктік белгісі төмендеген сайын, Қарадала және Ұзынбұлақ тау етегі жазықтықтарында рельефтік жағдайлары бойынша суару мүмкіндігі күрт көтеріледі. Іле өзенінің террасалы сол жағалық атырауы жалды құмдардан, сортаңды және батпақты топырақтан тұрады. Рельефтік және топырақтық-мелиоративтік жағдайлары бойынша суармалы егіншілікке жарамсыз. Шарын өзенінің атырауы, батпақты төмен жерлермен қатты қиылысқан жазықтықтан турады. Тегістеу жұмыстары мен кәріз жүйелерін орнатса суармалы егіншілікке жарамды.

1. 4 Геоморфологиялық сипаттамасы

Жоңғар Алатауы Тянь-Шаньннің шығыс жағындағы солтүстік доғасы болып табылады, оның таулы жоталары тісті тік құзды беткейлі және жотасының тегіс желісімен сипатталады. Тау жотасының абсолюттік биіктігі 3700-4200 м төңірегінде.

Таулар мен шатқалдарда жыл бойы қар көп болады, ал солтүстік беткейде, ауданы шамалы мұздықтар бар. Өзен аңғарының беткейлері биік және тік, кей жерінде жартасты, басым бөлігінде ірі кесекті шашырандымен көмкерілген, олар кейде белсенді. Өзен жайылмасының қыраттары қатты тілімденген. Мұндағы өзендердің арналық жағалары онша көрінбейді, арна қатты сақталады, судың ағысы буырқанған. Орта және төменгі ағыста жайылма террасасының ені 40-60 м-н аспайды.

1. 5 Геологиялық құрылысы

Жоңғар Алатауының соңындағы мекен қалыңдығы үлкен әртүрлі шөккіш жыныстармен сипатталады. Өзен аңғарының қыраттарында төрттік дәуір шөгінділері ірі кесекті грунттан тұрады. Оның қалыңдығында дөңбектасты және құмды қабаттар бар.

Өзендер арнасы мен өзендік терраса шегінде дөңбек-малта тасты жыныстардан тұратын аллювиальды шөгінділер жатыр. Өзен тасындыларының шөгінділері құрамы біртекті болып келеді. Өзен шатқалдан шығу жерінде аллювиальды шөгінділердің механикалық құрамы едәуір өзгереді.

Жайылма террасасындағы дөңбектастардың мөлшері кішірейіп, керісінше қиыршық тас пен құм компоненттерінің мөлшері 30-35%-ға дейін ұлғаяды. СЭС салынатын ауданның сейсмикалық дәрежесі Рихтер шкаласы бойынша 7 баллды құрайды.

1. 6 Аймақтың инженерлік-геологиялық жағдайлары

Деривация трассасы өзен аңғарының сол жағалық беткейімен, жүру жолы бойымен өтеді. Трассада құламалар, жартас сынықтары, қар үйінділері мен көшкіндері байқалады.

Осы жағдайларды ескеріп, грунтқа көмілген құбыр желісімен іске асырылатын, арынды деривация схемасын қабылдаудың тиімді деген қорытындыға келеміз. Грунт құбырды төсеу тереңдігін, грунттың тоңдану тереңдігінен кіші етіп, яғни 126 см-ден төмен тағайындаймыз. Деривация трассасында төмендегі тау жыныстарының түрлері кездеседі:

... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Шу - Талас бассейндерінің су қорлары мен оның сапасына сараптама
Қара Ертіс өзені алабының негізгі өзендерінің жылдық ағынды үлестірімі
Кіші алматы өзенінің су ресурстары
Шу - Талас ауданындағы су ресурстарын пайдалану
Ертіс өзені - Өскемен қаласы тұсындағы гидрологиялық сипаттамаларды есептеу
Аустралия материгінің ашылуы мен зерттелу тарихы
Сырдария өзенінің гидрологиялық режиміне анторпогенді факторлардың әсерін зерттеу
Ойыл өзені алабының негізгі өзендерінің жылдық ағынды үлестірімін есептеу
Өзеннің жылдық ағындысын есептеу
Алматы облысының шекара маңы аумағының экономикалық – географиялық байланыстарының дамуы (Панфилов ауданы мысалында)
Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

google play appstore

instagram tiktok

Ақпарат

Қосымша


Email: info@stud.kz



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz