Макроэкономика теориясының негізгі мәселелері
Жоспар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
І. Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі және макорэкономикалық үлгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.1 Микроэкономика теориясыныңи макроэкономикадығы рөлі...4
1.2 Макроэкономикалық үлгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.3 Макроэкономикалық тепе . теңдіктің теориялары ... ... ... ... 7
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
І. Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі және макорэкономикалық үлгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.1 Микроэкономика теориясыныңи макроэкономикадығы рөлі...4
1.2 Макроэкономикалық үлгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.3 Макроэкономикалық тепе . теңдіктің теориялары ... ... ... ... 7
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
«Макроэкономика» пәні экономикалық оқу орындарында оқытылатын негізгі теориялық базалық курстың бірі болып есептеледі.
Макроэкономика ғылым ретіңде экономикалық құбылыстар мен үрдістерді экономикалық теориялар мен үлгілер түрінде жүйелеп қорытуға арналған. Мұнда экономика біртұтас жүйе ретінде қарастырыла отырып, тауарлар өндірісі мен қызмет көрсетудің жалпы көлемін және оның өсуін, инфляция қарқыны мен жұмыссыздық деңгейін, валюталардың айырбас бағамдары мен төлем балансының жағдайын зерттеді.
Макроэкономика экономиканы бір үлкен бүтін құбылыс ретінде қарастыратын ғылым. Ол экономикадағы іс - әрекеттерді біріктіріп жалпылай қарастырады. Белгілі бір уақыт аралығында кейбір фирмалар өндірген өнімдеріне бағаны өсіреді, кейде төмендетеді. Бағаның жиынтық өзгерісін талдау кезінде зерттеушілер көптеген баға өзгерістерінің ішінен орташасын алады. Бағаның экономикадағы жиынтық динамикасын өлшеу үшін баға индексі қолданылады. Макроэкономиканың негізгі мақсаты жеке фирмалар мен жұмысшылардың дамуын қарастыру емес, экономиканың жиынтық беталысын талдаудан тұрады. Макроэкономикадағы жалпы ұлттық өнім, қор жинағының нормасы, тұтыну баға индексі, инфляция деңгейі, жұмыссыздық деңгейі және өндіріс көлемінің өзгеру қарқындылығы секілді көрсеткіштер экономиканың бір бөлек элементін ғана қарастырмайды, олар экономиканың дамуының беталысын зерттеуге мүмкіндік береді.
Макроэкономика ғылым ретіңде экономикалық құбылыстар мен үрдістерді экономикалық теориялар мен үлгілер түрінде жүйелеп қорытуға арналған. Мұнда экономика біртұтас жүйе ретінде қарастырыла отырып, тауарлар өндірісі мен қызмет көрсетудің жалпы көлемін және оның өсуін, инфляция қарқыны мен жұмыссыздық деңгейін, валюталардың айырбас бағамдары мен төлем балансының жағдайын зерттеді.
Макроэкономика экономиканы бір үлкен бүтін құбылыс ретінде қарастыратын ғылым. Ол экономикадағы іс - әрекеттерді біріктіріп жалпылай қарастырады. Белгілі бір уақыт аралығында кейбір фирмалар өндірген өнімдеріне бағаны өсіреді, кейде төмендетеді. Бағаның жиынтық өзгерісін талдау кезінде зерттеушілер көптеген баға өзгерістерінің ішінен орташасын алады. Бағаның экономикадағы жиынтық динамикасын өлшеу үшін баға индексі қолданылады. Макроэкономиканың негізгі мақсаты жеке фирмалар мен жұмысшылардың дамуын қарастыру емес, экономиканың жиынтық беталысын талдаудан тұрады. Макроэкономикадағы жалпы ұлттық өнім, қор жинағының нормасы, тұтыну баға индексі, инфляция деңгейі, жұмыссыздық деңгейі және өндіріс көлемінің өзгеру қарқындылығы секілді көрсеткіштер экономиканың бір бөлек элементін ғана қарастырмайды, олар экономиканың дамуының беталысын зерттеуге мүмкіндік береді.
1. Н.Қ. Мамыров., М.Ә. Тілеужанова. Макроэкономика Алматы, 2003.
2. Ж.Ә. Күлекеев., К.С. Есенғалиева., Н.Б. Тастандиева. Микро – макроэкономика терминдерінің орысша қазақша сөздігі. Алмат, 1995.
3. Н.Қ. Мамыров., Ж.Ә. Күлекеев., Г.К. Султанбекова. Микроэкономика. «Экономика».
4. Н.Қ. Мамыров., К.С. Есенғалиева., М.Ә. Тілеужанова. Микроэкономика. «Экономика», 2000.
5. С.Р. Тоқсанбай., - Толық экономикалық орысша қазақша сөздік. «сөздік – словар», 1990.
6. Ө.Қ. Шеденов, Е.Н. Сағындықов., «Жалпы экономикалық теория», Ақтөбе 2004
2. Ж.Ә. Күлекеев., К.С. Есенғалиева., Н.Б. Тастандиева. Микро – макроэкономика терминдерінің орысша қазақша сөздігі. Алмат, 1995.
3. Н.Қ. Мамыров., Ж.Ә. Күлекеев., Г.К. Султанбекова. Микроэкономика. «Экономика».
4. Н.Қ. Мамыров., К.С. Есенғалиева., М.Ә. Тілеужанова. Микроэкономика. «Экономика», 2000.
5. С.Р. Тоқсанбай., - Толық экономикалық орысша қазақша сөздік. «сөздік – словар», 1990.
6. Ө.Қ. Шеденов, Е.Н. Сағындықов., «Жалпы экономикалық теория», Ақтөбе 2004
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Макроэкономика теориясының негізгі мәселелері.
Дайындаған:
Қажығалиева А.Қ.
Тексерген:
Кальжанова С.Х.
Астана 2008
Жоспар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
І. Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі және
макорэкономикалық үлгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1. Микроэкономика теориясыныңимакроэкономикадығы рөлі...4
2. Макроэкономикалық үлгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.3 Макроэкономикалық тепе – теңдіктің теориялары ... ... ... ... 7
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
Кіріспе
Макроэкономика пәні экономикалық оқу орындарында оқытылатын негізгі
теориялық базалық курстың бірі болып есептеледі.
Макроэкономика ғылым ретіңде экономикалық құбылыстар мен үрдістерді
экономикалық теориялар мен үлгілер түрінде жүйелеп қорытуға арналған. Мұнда
экономика біртұтас жүйе ретінде қарастырыла отырып, тауарлар өндірісі мен
қызмет көрсетудің жалпы көлемін және оның өсуін, инфляция қарқыны мен
жұмыссыздық деңгейін, валюталардың айырбас бағамдары мен төлем балансының
жағдайын зерттеді.
Макроэкономика экономиканы бір үлкен бүтін құбылыс ретінде
қарастыратын ғылым. Ол экономикадағы іс - әрекеттерді біріктіріп жалпылай
қарастырады. Белгілі бір уақыт аралығында кейбір фирмалар өндірген
өнімдеріне бағаны өсіреді, кейде төмендетеді. Бағаның жиынтық өзгерісін
талдау кезінде зерттеушілер көптеген баға өзгерістерінің ішінен орташасын
алады. Бағаның экономикадағы жиынтық динамикасын өлшеу үшін баға индексі
қолданылады. Макроэкономиканың негізгі мақсаты жеке фирмалар мен
жұмысшылардың дамуын қарастыру емес, экономиканың жиынтық беталысын
талдаудан тұрады. Макроэкономикадағы жалпы ұлттық өнім, қор жинағының
нормасы, тұтыну баға индексі, инфляция деңгейі, жұмыссыздық деңгейі және
өндіріс көлемінің өзгеру қарқындылығы секілді көрсеткіштер экономиканың бір
бөлек элементін ғана қарастырмайды, олар экономиканың дамуының беталысын
зерттеуге мүмкіндік береді.
- 3 -
I. Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі және
макроэкономикалық үлгілер.
1.1 Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі.
Макроэкономика теориясының негізі ретінде микроэкономика теориясы
пайдаланылады. Микроэкономика пәні үй – шаруашылықтары мен фирмалардың
берілген экономикалық шарттарда шешім қабылдау және сол берілген
шарттарда өзара қызметтері арқылы қалыптастыру механизмдері болып табылады.
Микроталдауда тұтынушылардың табысы тек берілген өлшем ретінде
қарастырылады да, негізгі назар үй шаруашылықтарының шығындары әр түрлі
тауарлар мен қызметтер арасында бөлінуіне аударылады. Ал макроталдауда,
керісінше, басты назар жиынтық табыс, жиынтық шығын, қолда бар табыс,
тұтыну және т.с.с. ірі бөлшектелмеген көрсеткіштерге аударылады. Пайыздың
нарықтық мөлшерлемесі, инфляция, жұмыссыздық сияқты макроэкономикалық
факторлар үй шаруашылықтары мен фирмалардың қор жинау, инвестиция, тұтыну
шығындары секілді қабылдайтын шешімдеріне әсерін тигізеді де, ал олар өз
кезегінде жиынтық сұраныстың көлемі мен құрылымын анықтайды. Микро және
макроэкономикалық үрдістер өзара тығыз байланыста болады.
Макроэкономикалық ақпаратты талдау және жинау арқылы теорияның нақты
мағынасы қарастырылады. Макроэкономика макроэкономикалық теория мен
агрегатталған ақпараттардың ортасындағы байланысты нысандық тәсілмен
зерттеуді қарастыратын ерекше ғылым.
- 4 -
1.2 Макроэкономикалық үлгілер.
Макроэкономикалық үлгі - әртүрлі экономикалық құбылыстар мен үрдіс
арасында пайда болатын функционалдық байланыстарды айқындау мақсатында
құрылған жүйеленген сипаттама. Кез келген үлгі күнделікті өмірдің
оңайлатылған бейнесін көрсетеді. Себебі макроэкономикалық зерттеу жүргізуде
нақты өмірдің барлық жақтарын бір уақытта қарастыру мүмкін емес. Сондықтан
да бірде – бір макроэкономикалық үлгі нақты, толыққанды болмайды. Ол нақты
уақыт кезеңіндегі белгілі бір бағыттағы тек жалғыз ғана дұрыс жауапты
бермейді. Бірақ осындай жалпылама үлгілердің арасында экономикаға әсер
ететін ішкі (эндогенді) және сыртқы (экзогенді) экономикалық айнымалылардың
көлемі анықталады.
Экзогенді айнымалылар – алғашқы ақпараттар, сырттан ендіріледі, ал
ендогенді айнымалылар – кейінгі ақпараттар, олар үлгінің өзінде
қалыптасады. Басқа сөзбен айтқанда, эгзогенді айнымалылардың мәні үлгі
құрылмай тұрып беріледі, ал эндогенді айнымалылар үлгінің ішіндегі
есептеулердің нәтижесінде қалыптасады.
Экономикалық принциптер арқылы түсіндірілетін айнымалылар эндогенді,
ал түсіндірілмей, берілген түрде қабылданатын айнымалылар экзогенді деп
аталады. Негізгі мақсатымыз эндогенді айнымалылардың өзгерісін экзогенді
айнымалылар арқылы түсіндіру болып табылады.
Үлгінің көмегімен қамтамасыз етілетін экономикалық міселелерді
шешудегі жан – жақтылық макроэкономикалық саясаттың икемділігін және
баламалылығын арттырады. Макроэконномикалық үлгілерді пайдалану Үкімет пен
Ұлттық банк экономикадағы циклдік толқуларды реттеуде жүргізетін бюджет –
салық, ақша – несие саясаттарының құралдарын тиімді пайдалануға мүмкіндік
береді.
- 5 -
Шеңберлі ағым үлгісі, AD – AS, Кейнс кресі, IS – LM, Филипс пен Лаффер
қисығы, Солоу үлгісі сияқты жалпылама макроэкономикалық үлгілер
макроэкономикалық талдау жүргізудің негізгі құралдары болып табылады. Бұл
үлгілер қандай да бір ғана ұлттық экономикаға тән емес. Кез кедген үлгі
экономиканың динамикасын және оның көрсеткіштерін танып білудегі
пайдалылығымен бағалануы тиіс. Бағалаудың объективтік қиындығы мынада болып
табылады: а) алға қойған мақсаттарға жетуге байланысты үлгі құрарда оны
жеткілікті алғышарттармен қамтамасыз ету; ә) макроэкономикалық саясат үшін
қате шешімдерді болдырмау. Үлгі жеткілікті дәрежеде нақты өмірді көрсетуі
мүмкін, бірақ бұл жағдайда ол өте күрделіленіп кетуі де ықтимал. Ал өз
кезегінде үлгінің қарапайымдылығы оны экономикалық зерттеулерге пайдалануға
байланысты талап немесе шарт болып табылады. Үлгінің шамадан тыс
жеңілдетілуі үлгіде біраз маңызды факторлардың ескерілуіне ... жалғасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Макроэкономика теориясының негізгі мәселелері.
Дайындаған:
Қажығалиева А.Қ.
Тексерген:
Кальжанова С.Х.
Астана 2008
Жоспар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
І. Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі және
макорэкономикалық үлгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1. Микроэкономика теориясыныңимакроэкономикадығы рөлі...4
2. Макроэкономикалық үлгілер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.3 Макроэкономикалық тепе – теңдіктің теориялары ... ... ... ... 7
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
Кіріспе
Макроэкономика пәні экономикалық оқу орындарында оқытылатын негізгі
теориялық базалық курстың бірі болып есептеледі.
Макроэкономика ғылым ретіңде экономикалық құбылыстар мен үрдістерді
экономикалық теориялар мен үлгілер түрінде жүйелеп қорытуға арналған. Мұнда
экономика біртұтас жүйе ретінде қарастырыла отырып, тауарлар өндірісі мен
қызмет көрсетудің жалпы көлемін және оның өсуін, инфляция қарқыны мен
жұмыссыздық деңгейін, валюталардың айырбас бағамдары мен төлем балансының
жағдайын зерттеді.
Макроэкономика экономиканы бір үлкен бүтін құбылыс ретінде
қарастыратын ғылым. Ол экономикадағы іс - әрекеттерді біріктіріп жалпылай
қарастырады. Белгілі бір уақыт аралығында кейбір фирмалар өндірген
өнімдеріне бағаны өсіреді, кейде төмендетеді. Бағаның жиынтық өзгерісін
талдау кезінде зерттеушілер көптеген баға өзгерістерінің ішінен орташасын
алады. Бағаның экономикадағы жиынтық динамикасын өлшеу үшін баға индексі
қолданылады. Макроэкономиканың негізгі мақсаты жеке фирмалар мен
жұмысшылардың дамуын қарастыру емес, экономиканың жиынтық беталысын
талдаудан тұрады. Макроэкономикадағы жалпы ұлттық өнім, қор жинағының
нормасы, тұтыну баға индексі, инфляция деңгейі, жұмыссыздық деңгейі және
өндіріс көлемінің өзгеру қарқындылығы секілді көрсеткіштер экономиканың бір
бөлек элементін ғана қарастырмайды, олар экономиканың дамуының беталысын
зерттеуге мүмкіндік береді.
- 3 -
I. Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі және
макроэкономикалық үлгілер.
1.1 Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі.
Макроэкономика теориясының негізі ретінде микроэкономика теориясы
пайдаланылады. Микроэкономика пәні үй – шаруашылықтары мен фирмалардың
берілген экономикалық шарттарда шешім қабылдау және сол берілген
шарттарда өзара қызметтері арқылы қалыптастыру механизмдері болып табылады.
Микроталдауда тұтынушылардың табысы тек берілген өлшем ретінде
қарастырылады да, негізгі назар үй шаруашылықтарының шығындары әр түрлі
тауарлар мен қызметтер арасында бөлінуіне аударылады. Ал макроталдауда,
керісінше, басты назар жиынтық табыс, жиынтық шығын, қолда бар табыс,
тұтыну және т.с.с. ірі бөлшектелмеген көрсеткіштерге аударылады. Пайыздың
нарықтық мөлшерлемесі, инфляция, жұмыссыздық сияқты макроэкономикалық
факторлар үй шаруашылықтары мен фирмалардың қор жинау, инвестиция, тұтыну
шығындары секілді қабылдайтын шешімдеріне әсерін тигізеді де, ал олар өз
кезегінде жиынтық сұраныстың көлемі мен құрылымын анықтайды. Микро және
макроэкономикалық үрдістер өзара тығыз байланыста болады.
Макроэкономикалық ақпаратты талдау және жинау арқылы теорияның нақты
мағынасы қарастырылады. Макроэкономика макроэкономикалық теория мен
агрегатталған ақпараттардың ортасындағы байланысты нысандық тәсілмен
зерттеуді қарастыратын ерекше ғылым.
- 4 -
1.2 Макроэкономикалық үлгілер.
Макроэкономикалық үлгі - әртүрлі экономикалық құбылыстар мен үрдіс
арасында пайда болатын функционалдық байланыстарды айқындау мақсатында
құрылған жүйеленген сипаттама. Кез келген үлгі күнделікті өмірдің
оңайлатылған бейнесін көрсетеді. Себебі макроэкономикалық зерттеу жүргізуде
нақты өмірдің барлық жақтарын бір уақытта қарастыру мүмкін емес. Сондықтан
да бірде – бір макроэкономикалық үлгі нақты, толыққанды болмайды. Ол нақты
уақыт кезеңіндегі белгілі бір бағыттағы тек жалғыз ғана дұрыс жауапты
бермейді. Бірақ осындай жалпылама үлгілердің арасында экономикаға әсер
ететін ішкі (эндогенді) және сыртқы (экзогенді) экономикалық айнымалылардың
көлемі анықталады.
Экзогенді айнымалылар – алғашқы ақпараттар, сырттан ендіріледі, ал
ендогенді айнымалылар – кейінгі ақпараттар, олар үлгінің өзінде
қалыптасады. Басқа сөзбен айтқанда, эгзогенді айнымалылардың мәні үлгі
құрылмай тұрып беріледі, ал эндогенді айнымалылар үлгінің ішіндегі
есептеулердің нәтижесінде қалыптасады.
Экономикалық принциптер арқылы түсіндірілетін айнымалылар эндогенді,
ал түсіндірілмей, берілген түрде қабылданатын айнымалылар экзогенді деп
аталады. Негізгі мақсатымыз эндогенді айнымалылардың өзгерісін экзогенді
айнымалылар арқылы түсіндіру болып табылады.
Үлгінің көмегімен қамтамасыз етілетін экономикалық міселелерді
шешудегі жан – жақтылық макроэкономикалық саясаттың икемділігін және
баламалылығын арттырады. Макроэконномикалық үлгілерді пайдалану Үкімет пен
Ұлттық банк экономикадағы циклдік толқуларды реттеуде жүргізетін бюджет –
салық, ақша – несие саясаттарының құралдарын тиімді пайдалануға мүмкіндік
береді.
- 5 -
Шеңберлі ағым үлгісі, AD – AS, Кейнс кресі, IS – LM, Филипс пен Лаффер
қисығы, Солоу үлгісі сияқты жалпылама макроэкономикалық үлгілер
макроэкономикалық талдау жүргізудің негізгі құралдары болып табылады. Бұл
үлгілер қандай да бір ғана ұлттық экономикаға тән емес. Кез кедген үлгі
экономиканың динамикасын және оның көрсеткіштерін танып білудегі
пайдалылығымен бағалануы тиіс. Бағалаудың объективтік қиындығы мынада болып
табылады: а) алға қойған мақсаттарға жетуге байланысты үлгі құрарда оны
жеткілікті алғышарттармен қамтамасыз ету; ә) макроэкономикалық саясат үшін
қате шешімдерді болдырмау. Үлгі жеткілікті дәрежеде нақты өмірді көрсетуі
мүмкін, бірақ бұл жағдайда ол өте күрделіленіп кетуі де ықтимал. Ал өз
кезегінде үлгінің қарапайымдылығы оны экономикалық зерттеулерге пайдалануға
байланысты талап немесе шарт болып табылады. Үлгінің шамадан тыс
жеңілдетілуі үлгіде біраз маңызды факторлардың ескерілуіне ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz