Асинхронды қозғалтқыштың роторы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 67 бет
Таңдаулыға:

Аңдатпа

Ұсынылып отырған диплом жобасы «Дірілі төмендетілген фазалы

роторлы асинхрондық қозғалтқышты жобалау» тақырыбына орындалған.

Негізгі бөлімде асинхронды қозғалтқыштың пайда болу тарихы,

құрылысы, жұмыс істеу принципі, сипаттамалары қарастырылған. Сонымен

қатар фазалы роторлы асинхронды қозғалтқыштың орамаларын,

геометриялық өлшемдерін, параметрлерін және жұмыс сипаттамаларын

анықтадым. Қозғалтқыштағы магниттік шығындарды және жылулық есептеме

жүргіздім.

Арнайы бөлімде асинхронды қозғалтқыштағы электрмагниттік діріл

деңгейін есептедім. Пазаның қисаюының әсерінен діріл деңгейі төмендетілді

және электрмагниттік діріл деңгейін азайтудың басқа да жолдарын

қарастырдым.

Өмір тіршілік қауіпсіздігі бөлімінде шудың және электр зарядының

адамға тигізетін әсері көрсетілген. Электр қозғалтқышты пайдалану кезінде

қауіпсіздік техникасын сақтау сұрақтары, ғимараттағы диспетчер бөлмесінің

жасанды жарықтануы қарастырылған.

Экономикалық бөлімде асинхронды қозғалтқышты жасауға кететін

материалдық шығындар мен қосымша шығындарды, жылдық экономикалық

тиімділікті және өтелу жылын есептедім.

Аннотация

Данный дипломный проект выполнен на тему «Асинхронный двигатель

с фазным ротором и пониженной вибрации».

В основном разделе рассмотрены характеристики, принципы работы,

история развития и устройство асинхронного двигателя. Произведен расчет

параметров, геометрических размеров, обмотки, рабочих характеристики,

тепловой расчет и расчет магнитных потери асинхронного двигателя фазным

ротором.

В специальном разделе произведен подробный расчет магнитной

вибрации. Понижены уровень вибрации при скосе пазов и рассмотрены

другие способы.

Выполнен раздел безопасности жизнедеятельности, в котором были

рассмотрены воздействия шума и электрического заряда на человека.

Рассмотрены вопросы соблюдения техники безопасности при

эксплуатации электродвигателя и искусственного освящения диспетчерской

комнаты.

В

экономическом разделе рассмотрены материальные и

дополнительные затраты, произведен

эффективности и сроки окупаемости.

расчет годовой экономической

Annotation

This diploma project is executed on a theme the "Asynchronous engine with a

phase rotor and to the lowered vibration".

Descriptions, principles of work, history of development and device of

asynchronous engine, are considered in a basic division. The calculation of

parameters, geometrical sizes, puttee, workers of characteristic, thermal calculation

and calculation, is produced magnetic loss of asynchronous engine a phase rotor.

The detailed calculation of magnetic vibration is produced in the special

division. Lowered level of vibration at the slant of slots and another ways are

considered.

The division of safety of vital functions is executed, in that affecting of noise

and electric charge were considered man. The questions of observance of accident

prevention are considered during exploitation of electric motor and artificial

sanctifying of controller's room.

Material and additional expenses are considered in an economic division, the

calculation of annual economic efficiency and terms of recoupment are produced.

Мазмұны

Кіріспе

1

1. 1

1. 2

1. 3

1. 4

1. 5

1. 6

1. 7

1. 8

1. 9

Асинхронды қозғалтқыштар

Үшфазалы асинхронды электр қозғалтқыштың құрылысы

Асинхронды қозғалтқыштың статоры

Асинхронды қозғалтқыштың роторы

Асинхронды қозғалтқыштардың электр энергиясын механикалық

энергияға түрлендірудің электр физикалық процесі

Асинхронды қозғалтқыштың энергетикалық диаграммасы

Асинхронды қозғалтқыштың электрмагниттік моменті

Асинхронды қозғалтқыштарды жүргiзiп жiберy (іске қосу)

Бір фазалы асинхронды қозғалтқыш

Жетектің сенімділігі және үнемділігі

2

Фазалы роторлы асинхронды қозғалтқыштың

орамаларын,

геометриялық өлшемдерін, параметрлерін және жұмыс

сипаттамаларын анықтау

2. 1

2. 2

2. 3

2. 4

2. 5

2. 6

2. 7

2. 7. 1

2. 7. 2

2. 8

2. 9

2. 10

3

3. 1

3. 2

4

4. 1

4. 1. 1

4. 1. 2

4. 1. 3

4. 1. 4

4. 1. 5

Электрмагниттік жүктемелерді және негізгі параметрлерді анықтау

Статордың паза сандарын анықтау және статордың орамаларын

санау

Статордың пазаларының өлшемдерін есептеу

Фазалық ротордың орамаларын, паза сандарын және темір

өзекшенің өлшемдерін есептеу

Ротордың пазаларының өлшемдерін есептеу

Магнит тізбегін есептеу

Статордың және ротордың орамаларының активті және индуктивті

кедергілері

Статордың орамаларының активті және индуктивті кедергілері

Pотордың орамаларының активті және индуктивті кедергілері

Болаттағы, механикалық және қосымша шығындар

Асинхронды қозғалтқыштың жұмыс сипаттамалары

Жылулық есептеме

Арнайы бөлім

Aсинхрондық электр қозғалтқышының магниттік діріл деңгейін

есептеy

Пазаның қисаюының дірілге әсері

Өмір тіршілік қауіпсіздігі

Электр қозғалтқышын пайдалануда техника қауіпсіздігін сақтау

Орамаларды кептіру және майлау жұмысы кезіндегі қорғану

шаралары

Изоляцияны беріктікке тексеру кезіндегі қорғану шаралары

Электр машинасын жөндеу кезіндегі қорғаныс шаралары

Шудан қорғану талаптары

Электр қондырғыларына қойылатын өрт қауіпсіздігінің талаптары

4. 2

Мекеменің диспетчерлік бөлмесіндегі жасанды жарықтануға есеп

жүргізу

4. 3

Электр зарядтарының адамға әсері. Статикалық электрленуден

қорғану шараларын таңдау

4. 3. 1 Статикалық электр зарядтарының пайда болу шарттары және

олардың қордалануының қауіптілігін бағалау

4. 3. 2 Статикалық электрден қорғану шаралары

4. 3. 3 Зарядтарды бейтараптандыру

5

5. 1

5. 2

5. 3

Экономикалық бөлім

Материалдық шығындарды есептеу

Асинхронды қозғалтқыштың өзіндік құнын есептеу

Экономикалық тиімділігін анықтау

Қорытынды

Пайдалынылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Электр энергиясын пайдалану кезінде ол басқа энергия түріне (жылу,

механикалық, химиялық) түрленеді. Элктр энергиясының 70% жуығы

станоктарды, транспортта, басқа да механизмдерді қозғалысқа келтіру кезінде

механикалық энергияға айналады. Бұл түрлену электр қозғалтқыштары

арқылы жүзеге асуда.

Электр жетегінің дамуының бастапқы шағында негізгі қозғалтқыш

ретінде тұрақты тоқ қозғалтқыштары болды. Бірақ М. О. Доливо-

Добровольскийдің 1889 жылы ойлап тапқан қозғатқышы өндірісте кеңінен

қолданылып келеді. Бұл қозғалтқыштар арзан, сенімді және қымбат

түрлендіргіш құрылғыларды керек етпейді.

Қысқа тұйықталған роторлы асинхронды қозғалтқыштардың кемшілігі

арнайы түрлендіргіш құрылғыларсыз айналу жиілігін реттеудің қиын. Ал

фазалы роторлы асинхронды қозғалтқыштардың роторында статор орамасы

секілді орамасы болады. Бұл орама контактілік сақиналар мен щеткалар

арқылы реостатқа жалғанады. Реостат өз кезегінде қозғалтқышты жүргізіп

жіберу және айналу жиілігін реттеу қызметін атқарады. Сондықтан электр

қозғалтқыштардың электр жүйесі мен электр құрылғыларының ішінде алатын

орны ерекше.

Асинхронды қозғалтқыштар екі негізгі бөліктен тұрады: статор және

ротор. Статор - қозғалтқыштың қозғалмайтын бөлігі. Оның ішкі жағынан

паздар жасалған, оларға фазалық орамалар орнатылады. Үшфазалы

асинхронды қозғалтқышта үш орама болады. Олар бірдей жасалған және 120°

бұрышпен орналасқан. Асинхронды электр қозғалтқыштың жұмыс принципі

ротор мен статордың магнит өрістерінің өзара әрекетіне негізделген және

ротордың айналу жиілігі мен статордағы магнит өрісінің айналу жиілігі бір

біріне тең емес. Статор орамдары арқылы ток өткенде, айнымалы магнит өрісі

пайда болады. Бұл өріс ротор орамында ток тудырады. Пайда болған ток

айнымалы өріспен әсерлесіп, роторды ілестіре айналдырады. Оның бұрыштық

айналу жылдамдығы полюстер жұбының санын ауыстырып қосу, қоректік ток

жиілігін, ротор тізбегіндегі кедергіні өзгерту, сондай - ақ бірнеше машинаны

тізбекке қосу арқылы реттеледі. Асинхронды электр қозғалтқыш - тың айналу

бағытын статор орамасының кез келген екі фазасын ауыстырып қосу арқылы

өзгертуге болады. Асинхронды электр қозғалтқыш - тың құрылымы қарапайым

әрі сенімді болғандықтан электр жетегіндегі негізгі қозғалтқыш ретінде

қолданылады.

1 Асинхронды қозғалтқыштар

Асинхронды электрлік қозғалтқыш - электр энергиясын механикалық

энергияға түрлендіруге арналған электр машинасы.

Асинхронды

қозғалтқыштар үшфазалы, екіфазалы, бірфазалы болады .

Асинхронды қозғалтқыштың ашылуы италияндық ғалым Г. Ферраристің,

югославиялық ғалым Н. Тесланың, орыс ғалымы М. О. Доливо-

Добровольскийдің есімдерімен тығыз байланысты. 1888 жылы Г. Феррарис

пен Н. Тесла алғаш рет екі фазалы асинхронды қозғалтқышты ойлап тапты.

Бірақ бұл қозғалтқыштар көп қолданыс таппады.

Ал М. О. Доливо-Добровольскийдің

1889

жылы ойлап тапқан

қозғатқышының рөлі ерекше. Оның ұсынған асинхронды қозғалтқышының

статоры үш фазалы электр тоғынан қоректенеді және роторын клетка түрінде

жасады. Оған қоса фазалы роторлы түрінде ұсынды. Содан бері асинхронды

қозғалтқыштардың белгілі бөліктері мен қолданылатын материалдары

өзгергенімен М. О. Доливо-Добровольскийдің ұсынған принципімен жұмыс

жасайды.

1. 1 Үшфазалы асинхронды электр қозғалтқыштың құрылысы

1- шықпалық қорап; 2- вал; 3-вентиляция қалақшалары; 4-ротор

орамасы; 5-статор орамасы; 6, 11- подшипниктердің щиті; 7-статор өзекшесі;

8-ротор өзекшесі; 9- радиалды вентиляциялық канал; 10- диффузор; 12-щетка

траверсасы; 13- қорап; 14- контактілік сақиналар.

Сурет 1. 1 - Фазалы роторлы асинхронды қозғалтқыштың құрылысы

Үшфазалы асинхронды электр қозғалтқыштың негізгі құрылыс

бөлшектеріне статор, ойықтарға орналасқан үшфазалы екі орама және басқа

да қосалқы элементтер. Жақсы суыну үшін оның білігіне желдеткіш

орнатылып, қаңқасы көп қырлы етіп құйылған. Құрастыру, орнату, ажырату

кездерінде алып - салуға қолайлы болу үшін қорабының жоғарғы жағынан

ілгекті бұранда болады.

1. 2 Асинхронды қозғалтқыштың статоры

Асинхронды қозғалтқыштың статоры арнайы электр техникалық

болаттан қалыпқа құйып жасалған тісті қаңылтырлардан жасалған, ішкі қуыс

цилиндр, оның магнит өткізгіштігі кәдімгі конструкциялық болаттан жоғары.

Бұл айнымалы магнит өрісті статор темірінде артық магниттелуден

(гистерезис) болатын шығындарды айтарлықтай азайтуға мүмкіндік береді.

Сурет 1. 2 - Статор өзекшесі

Статор құйып жасамайды, қалыңдығы 0, 35мм тісті қаңылтырдан

жинайды, мақсаты - ол арқылы Фуко құйынды тогының өтуіне кедергіні

көбейту. Қаңылтырдың арасында электрлік түйіспе болдырмау үшін

қаңылтырларды электр оқшауландырғыш лакпен бояйды. Осының барлығын

бірге алғанда, статор болатында құйынды токтармен гистерезистен болатын

электрлік және магниттік шығындар, ақыр соңында, ПӘК мөлшеріне әсер

етеді. Болаттың магнит өткізгіштігі неғұрлым жоғары және қаңылтыр

неғұрлым жұқа механикалық бекемдігі жеткілікті болса, соғұрлым

асинхронды қозғалтқыштың шығыны аз және ПӘК жоғары болады, 98%

дейін және одан жоғары болады. Іштен жанатын қозғалтқыштардың бірде -

бірінде мұндай көрсеткіш жоқ. Статор асинхронды қозғалтқыштың қаңқасына

мықтап тығыздалады. Қаңқа шойыннан немесе салмағы жеңіл арнайы

қорытпалардан құйылады және жұмыс жағдайына арналған іргетасқа немесе

арнайы тірекке бекітіледі. Статорды тісті қаңылтырлардан құрастырған кезде

оның ішкі бетінде белгілі пішінде ойық пайда болады.

а- жартылай жабық паза, бір қабатты орама; б- жартылай жабық паза,

екі қабатты орама; в- ашық паза, екі қабатты орама; г- жартылай ашық паза,

екі қабатты орама; 1- орама; 2- паза қорабы; 3- сына астындағы жабын; 4-

қабаттар арасындағы жабын; 5- сына.

Сурет 1. 3 - Статор орамасы мен пазасы

Асинхронды қозғалтқыштардың статорындағы ойықтары негізінде тік

бұрышты болады. Ойықтардың ашықтығына қарай олар жартылай жабық

қуаттылығы 100 кВт төмен машиналар үшін, жартылай ашық қуаттылығы 100

кВт жоғары машиналар үшін және ашық қуаттылығы өте жоғары машиналар

үшін.

1. 3 Асинхронды қозғалтқыштың роторы

Асинхронды қозғалтқыштардың роторлары қалыпталып жасалған тісті

дөңгелек қаңылтырдан құрастырылады.

Қаңылтырлар

гистерезис

құбылысынан болатын магниттік және электрлік шығындарды азайту үшін

арнайы электр техникалық болаттардан жасалып, құйынды токтың өтуіне

кедергіні арттыру үшін лакпен оқшауландырылады, ротордың

қаңылтырларды цилиндр түрінде престеледі, оның қажет пішінде ұзына

бойында ойығы болады. Ротор білікке мықтап отырғызып шпонкамен

бікітіледі, ол жүктеме кезінде айналып кетпеу үшін сақтандырылады.

Айналған кездегі ортадан тепкіш күштердің әсерінен, ротордың ойықтары

статордың ойығынан қарағанда жабықтығы жоғары болғандықтан, оның

орамаларына әсер етеді. Қысқа тұйықталған роторлар үшін ойықтың жабық

түрлерінде қолдануға болады. Қозғалтқыштың жұмыс кезіндегі шуын азайту

және оның іске қосу сипаттамасын жақсарту мақсатында ойықты тайқылығын

да пайдаланады.

Қысқа тұйықталған ротордың ойықтарының саны Znp асинхронды

қозғалтқыштардың жұмысын нашарлататын зиянды сәттерді азайту үшін,

статор ойықтарының санымен Znp сәйкес келуі тиіс және мына шарттар

сақталуы тиіс:

Znp ≠ Znc : Znp ≠ Znc ± p ; Znp ≠ Znc ± p ; Znp ≠ 1 2 Znc ; Znp ≠ 1 2 Znc± 2p ; (1. 1)

Znp ≠ 1 2 Znc ± p ; Znp≠ 2 Znc ; Znp≠ 2 Znc ± 2p; Znp ≠ 1 2 Znc ± p ;

Znp ≠ 6pk ± 1; Znp ≠ 6pk ; Znp ≠ 6pk ± 2p; Znp ≠ 6pk ± 2p ± 2p ± 1,

(1. 2)

(1. 3)

мұндағы к - кез - келген оң сан;

р - статор орамасының жұп полюстері саны.

Ойықтары қиғаш болса статор мен ротордың ойықтары санының

қатынастарының таңдау кеңейеді.

a- домалақ өткізгішті; б- қатты орамалы; 1- сына; 2- өткізгіш; 3- төсеме;

4- паза изоляциясы.

Сурет 1. 4 - Фазалы ротордың пазасы.

1. 4

Асинхронды қозғалтқыштардың электр энергиясын

механикалық энергияға түрлендірудің электр физикалық процесі

Асинхронды қозғалтқыш электр энергиясын

механикалық энергияға

айналдыру үшін статор орамасында біліктік айналдыратын айнымалы магнит

өрісі пайда болуы керек. Ол үшін қажетті және міндетті түрде үш шарт

орындалуы тиіс:

-

-

статорда кемінде екі орама болу;

орама статордың ойықтарындағы кеңістікке геометриялық біріне

бірі қиғаш орналасуы;

-

орамалардағы тоқтар, уақыт жағынан бір-бірінен ығысқан болуы.

Үшфазалы асинхронды электр қозғалтқыш статорының орамасы

үшфазалы электр желісіне қосылғанда айнымалы электр өрісін туғызудың үш

шартын орындайды және ротор орамасымен бірігіп электр энергиясын білікті

айналдытарын механикалық энергияға айналдырады. Мұндай өзгертудің

электр физикалық процесі мына ретпен іске асырылады. Статор фазаларының

Ү немесе Δ сұлбалары бойынша жалғанып, үшфазалы электр желісіне

қосылады. Олардың әрқайсысында уақыт жағынан бір-бірінен ығысқан

синусоидалы айнымалы ток пайда болады, ол айнымалы үш магнит ағынын

туғызады. Тоқтар сияқты уақыт жағынан бір-бірінен ауытқулы айнымалы үш

магнит ағынының өзара әрекеттесуінен

магнит өрісін туғызады, ал

асинхронды қозғалтқыштың бір фазасының орамында толықсушы магнит

ағынының бір жарым еселік амплитудалық мәніне тең болады:

Ф =

Ф1m .

(1. 4)

Статордың үшфазалы орамасы жасаған магнит өрісінің ерекшелік

сипаты, ол ал уақыттың өзгеруіне қарамастан мөлшері жағынан

тұрақтылығын сақтайды, статордың ішкі ойығының бетінің ұзын бойымен бір

қалыпты айналады. Бұл магнит өрісі тұрақты магнит өрісі сияқты

жылжымайтын статордың маңында бір қалыпты, n1 жылдамдықпен айналады

Статор орамасының айнымалы өрісі, өзінің айналу процесіне асинхронды

қозғалтқыш роторының орамасын қиып өтіп, электр магниттік индукция заңы

бойынша онда ЭҚК индукциялайды:

e2 = w2

d ф

dt

(1. 5)

мұндағы w2 - ротор орамасындағы орам саны.

Қысқа тұйықталған роторлы асинхронды қозғалтқыштардың, егер

ротордың орамасы барлық кезде тұйықтаулы, онда индукцияланған ЭҚК

әсерінен синусоидалы айнымалы ток туындайды. Ол статор орамасы сияқты

айнымалы магнит өрісін жасайды. Статор мен ротордың магнит

ағындарының өзара әсерлесуі бір жағындағы секция орамасындағы магнит

өрісін күшейтеді (статор мен ротордың магнит күш сызығының бағыты біріне

бірі дәл келеді) және сол секцияның екінші жағындағы магнит өрісін

әлсіретеді (статор мен ротордың магнит күш сызықтары біріне - бірі қарсы

бағытталған. Оының нәтижесінде магнит ағынының симметриясыздығынан

секция орамасы жағынан электр динамикалық күш F

әсер етеді, ол

статордың да, ротордың да орамаларына бірдей дәрежеде әсер ететін электр

магнитттік момент туғызады. Статор қозғалмайтындай етіп орнатылып

бекітілген, ал білікке бекітілген ротор подщипниктер арқылы мықтап

корпусқа бекітілгендіктен, ол n2 жылдамдығымен айналысқа түседі. Егер

роторды бекітіп статорды босатса, онда айналықа статор түседі. Сонымен

статор орамасына берілген электр энергиясы магнит энергиясы арқылы

ротордың білігін айналдыратын механикалық энергияға түрленеді. Мұнда

ротордың айналу жылдамдылығынан ылғи да аз болады. ( n2 < n ) себебі

олардың жылдамдықтары бірдей болған жағдайда ротор орамасының

орамдары статор орамасының магнит өрісін қиып өтпейді де, онда ротордың

ЭҚК индукцияланбайды. Ротордың орамасында ток пен магнит өрісі

болмайды, демек айналдыру моменті де болмайды. Ротордың айналу

жылдамдығы төмендейді, ораманың магнит өрісі ротор орамасын қайтадан

қиып өте бастайды қиып өте бастайды да ЭҚК, ол, магнит ағыны және

айналдыру моменті қайтадан пайда болады, автоматты түрде ротордың айналу

жылдамдығы мен статор орамасының магнит өрісі арасындағы

айырмашылықты автоматты түрде ұстап тұрады. Сөйтіп асинхронды электр

қозғалтқыштың роторы барлық уақытта статор орамасының магнит өрісімен

синхронды емес, үнемі асинхронды айналады. Осыдан келіп, асинхронды

қозғалтқыш деп аталған. Ротор статор орамасының магнит өрісіне қарама -

қарсы бағытта сырғитын сияқты көрінеді. Ротор мен статор орапмасының

өрістерінің салыстырмалы айырмасы сырғанау шамасымен S сипатталады:

S=

n 1 − n 2

n 1

(1. 6)

мұндағы n1 - статор орамасы магнит өрісінің айналу жылдамдығы;

n2 - ротор орамасындағы магнит өрісінің айналу жылдамдығы;

n1 - n2 - сырғанау жылдамдығы.

Арнайы мақсатқа арналған қозғалтқыштардың сырғанауы синхронды

жылдамдықтың (10-15% ) дейін жетуі мүмкін. Статордың магнит өрісінің

синхронды айналу жылдамдығы токтың жиілігі f1 мен статор орамасының жұп

полюсінің санына Р1 байланысты:

nc =

60 f1

p

(1. 6)

Жиілігі ( f1 = 50Гц ) өндірістік тоқтың статор орамасы магнит өрісінің

синхронды айналу жылдамдығының мүмкін болатын жоғарғы шамасы: nс =

60f50/I = 3000 айн/мин. Асинхронды қозғалтқыштың статоры орамасының

жұп полюстер саны артқан сайын кәдімгі жағдайда бестен көп болмайды,

оның синхронды жылдамдығы еселі қатынаста төмендейді: 3000, 1500, 1000,

750, 600 және т. б. айн/мин. Шындығында магнит өрісінің бір полютен

екіншісіне ауысу уақыты тұрақты болып қалуы тиіс болғандықтан, полюс

санының өсуімен олардың арасы жақындайды, демек екі, жағдай да магнит

өрісінің бірінен екіншісіне ауысу уақыты бірдей болуы үшін жылдамдық та

азаюы тиіс. Асинхронды қозғалтқыштар роторының айналу жылдамдығы

әдетте синхронды жылдамдықпен сырғанау арқылы бойынша өрнектеледі:

n2 = n1 (1 - S) .

(1. 7)

Көп жағдайда айналу жылдамдығы айн/мин емес, рад/с жазылады және

айналудың бұрыштық жиілігі ω делінеді. Олар мына теңдік ақылы беріледі:

ω =

π n

30

(1. 8)

Онда сызуды, статор мен ротор орамалы магнит өрісінің бұрыштық

айналуы жиіліктері ω1 және ω2 арқылы көрсетуге болады:

S=1

ω 1

ω 2

(1. 9)

Ал ротордың бұрыштық айналу жиілгі:

ω2 = ω1 (I - S) .

(1. 10)

Асинхронды қозғалтқыштардың техникалық құжаты болады, онда қызу

температурасын қалыпты шамадан асырмай, керегінше ұзақ жұмыс істеуге

болатын қалыпты өлшемдері келтіріледі. Қозғалтқышта жапсырылған

қаңылтырда көрсетілген номинал параметрге: біліктегі механикалық қуат Р2

ротор мен статорды жалғаудың мүмкін болған сұлбалары, сызықтық және

фазалық кернеулер мен тоқтар, біліктің айнымалы n, ПӘК, cosφ және кейбір

басқа да қосалқы мәні бар мағұлматтар болады.

1. 5

Асинхронды қозғалтқыштың энергетикалық диаграммасы

Асинхронды қозғалтқыш стаоры орамасына берілген электр

энергиясының білікті айналдыратын механикалық энергияға айналуы, оның

машинаның әр түрлі бөлшектерінде шығын болуымен байланысты. Бұл

асинхронды қозғалтқыштың жұмыс қасиеттерін білуде зор маңызы бар

процесс.

Асинхронды қозғалтқыштың статоры орамасына берілген электр

энергиясының білікті айналдыратын механикалық энергияға айналу сатылары

бойынша анық қадағалауға, ондағы электр шығындарын білуге мүмкіндік

береді.

Үшфазалы асинхронды қозғалтқыштың электр желісінен алған активті

қуаттылығы мына өрнек бойынша анықталады:

P1 = 3U1I1 cosϕ,

(1. 11)

Бұл қуаттың бір бөлігі статор орамасының өткізгіштері арқылы өткенде

жұмсалады. Қуаттың бұл шығындары - мыстағы электр шығындары деп

аталады:

Pm1 = 3 I 12 R1,

(1. 12)

мұндағы R1 - статор орамасы фазасындағы Ом кдергілері;

I1 - статор орамасы фазасындағы тоқ.

Электр қуатының мыстағы шығыны жылуға айналады да, статор

орамасын қыздырады. Желіден тұтынылған қуаттың енді бір бөлігі

асинхронды қозғалтқыш статорының болаттарында пайда болған айнымалы

магнит өрісінің әсерінен болатын құйынды токтар мен гистерезис

құбылысына шығындалады. Олар статор болатындағы электр шығындары

делініп, мына өрнекпен анықталады:

Pс1 = P1 құй + P1г .

(1. 13)

Құйынды ток Рқұй мен гистерезис Pг шығындары статор теміріндегі

магнит индукциясының Вс жиілігінің өзгеруіне тәуелді. Олардың қорытынды

мәні мына өрнекпен есептеледі:

Pс1 = p(50) B c 2 Gc, ,

мұндағы P(50) = (1. 7 - 4. 0) ;

B = 1. 0 Тл және f = 50Гц кезінде статор болатына

(1. 14)

және

қаңылтырдың қалыңдығына байланысты болатын меншікті шығын;

Вс - статор болатындағы есепті индукция;

G - статор массасы.

Статор болатындағы шығын статорды қыздыратын жылу ретінде де

көрінеді. Мыстағы шығындар Pm мен статор орамасындағы және ротор

болатындағы шығындарды алып тастаған соң қалған қуат - электр магниттік

қуат делінеді:

Pэм = P1 - (Pm1 - Pc1) .