Электрондық құлыппен басқару модулін конструкциялау

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 65 бет
Таңдаулыға:

6

7

8

9

Аңдатпа

Осы дипломдық жобада бір көлемде орналасқан объектілердің көп

мөлшерін идентификациялау қарастырылды. Жұмыстың негізгі мақсаты Em

marin 125 кГц RFID таңбалары арқылы электрондық құлыпты басқару модулін

қарастыру. Дипломдық жоба тапсырмалары негізінде ұлғаймалы техникалық

процесс игерілді, элементтік базаларды талдау және таңдау өткізілген модул

жұмысының

сипаттамасы көрсетілді. Жасалатын құрылымға

микропроцессорлық архитектуралар таңдау үшін жобаланатын бұйымның

техникалық талаптары сипатталды.

Есептеу бөлімінде жобаланған модулдің өндірістік мақсатын дәлелдейтін

конструкциялық-технологиялық бағасы шығарылды. Тұтас электромагнитті

экранның экрандалу тиімділігі есептелді.

Дипломдық жобаның экономикалық бөлімінде модул әзірлеудегі

экономикалық тиімділік бағасы есептелді.

Еңбек және қоршаған ортаны қорғау бөлігін жобалау процесінде модул

жасалатын бөлменің жарық жүйесі есептелген.

Аннотация

В рамках данного дипломного проекта разрабатывается Модуль

управления электронным замком на RFID метках Em marin 125 кГц. На основе

задания на дипломный проект было разработано расширенное техническое

задание, было представлено описание работы модуля, проведен анализ и выбор

элементной базы. Для разрабатываемого устройства были сформулированы

технические требования к проектируемому изделию, произведен выбор

микропроцессорной архитектуры.

В

расчетной

части была произведена оценка технологичности

разработанной конструкции модуля, которая доказала целесообразность его

производства. .

В экономической части дипломного проекта была произведена оценка

экономической эффективности разработки модуля.

В части охраны труда и окружающей среды разработана система

освещения помещения в процессе проектирование разрабатываемого модуля.

10

Мазмұны

Кіріспе . . .

1 Идентификациялау белгілеріне қысқаша шолу . . .

1. 1 RFID технологиясының даму тарихы . . .

1. 2 Штрихтік кодтау . . .

1. 3 Радиожиіліктік бірдейлестіру белгілері . . .

1. 4 Бейтарап, жартылай белсенді және белсенді белгілер . . .

1. 5 RFID - жүйесінің қарапайым көрінісі . . .

1. 6 Чиптік және чипсіз белгілер . . .

1. 7 РЖИД-жүйелердің жиілік диапазондары . . .

1. 8 Санауыштың параметрлері . . .

2 Техникалық тапсырма . . .

2. 1 Қолдану облысы және атауы . . .

2. 2 Негізгі параметрлердің талаптары . . .

2. 3 Пайдаланым шарттары . . .

3 Электрондық құлыппен басқару модулін конструкциялау . . .

4 Схемотехникалық талдау . . .

4. 1. Электрлік принципиалды схеманы талдау . . .

4. 2 Ішкіжүйе қорек көзі . . .

4. 3 Қабылдағыш модул . . .

4. 4 Индикацияның ішкі жүйесі . . .

4. 5 ДЭЕМ байланыстар ішкі жүйесі . . .

4. 6 Микропроцессорлық ішкі жүйе және ішкі жүйе жадысы . . .

5 Есептік бөлім . . .

5. 1 Шығарылым көлемін талдау . . .

5. 2 ТАЭ құрастырудың технологиялық процесі . . .

5. 3 Анализ және ұяшық технологиясын есептеу . . .

5. 4 Технологиялықтық кешенді көрсеткішті анықтау . . .

5. 5 Баспа өткізгіштерінің енін есептеу . . .

6 Блокты құрастырудағы технологиялық процесс . . .

6. 1 Басқару модулі блогі үшін ТП маршруты . . .

6. 2 Электромагнитті экранның экрандалу тиімділігі есептеу . . .

6. 3 Электростатикалық қалқаны зерттеу . . .

6. 4 Сәулеленудің ұзақ зонасы . . .

6. 5 Сәулеленудің жақын зонасы . . .

11

8

9

9

7 Қауіпсіздік және еңбек қорғау бөлімі . . .

7. 1 Жұмыс орнының жабдығы . . . 51

7. 2 Өндірістік жарықтандыру . . .

7. 3 Компьютермен жұмыс жасау кезінде қауіпсіздік техникасы . . . 53

7. 4 Жасанды жарықтандыруды есептеу . . .

7. 5 Электромагниттік сәулеленулер . . .

7. 6 Өртке қарсы қауіпсіздік . . .

7. 7 Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету . . .

7. 8 Қорғаныс жерлендіру есебі . . .

7. 9 Тартқыш шкафты есептеу . . .

8 Техника ─ экономикалық бөлім . . .

8. 1 Модулдің техникалық прогрессивтілігін анықтау . . .

8. 2 Тәжірибелі-конструкторлық әзірлеу шығындарын анықтау . . .

8. 3 Модулдің сатылатын бағасы және экономикалық тиімділігі . . .

Қорытынды . . .

Қысқартылған атаулар . . .

Қолданылған әдебиеттер тізімі . . .

А қосымшасы . . .

Б 1 қосымшасы . . .

Б 2 қосымшасы . . .

12

Кіріспе

Ақпараттық ─ есептеуіш техникасының жобалау үдерісінің негізгі

кезеңдерінің бірі схематехникалық тынымын физикалық іске асыратын

конструкциялау болып табылады. Қазіргі радиоэлектронды аппаратураны

конструкциялауының мәселелері бұйымның және оның өндірісінің тиімділік

сапасын көтермелеу мақсатымен бірлескен, бұл құнның, көлемнің, салмақтың,

көтермелеу шапшаңдылығының, сенімділіктің төмендеуі.

Құрастырушының басты мақсаты пішіннің, материалдардың және

құрылымның өлшемдерін анықтау болып табылады. Сондай-ақ құрастырушы

сыртқы әсерлерден қорғайтын әдіс-айлаларын және бір қалыпты жылу

режимін, бұйым элементіне кіретін механикалы және электр құралымының

бірігулерін анықтау керек.

Қазіргі кезде ақпараттық-есептеуіш

техникасының іс

жүзінде

пайдаланылмайтын адами қызметтің ешбір облысы қалмаған.

Бұл дипломдық жоба

электрондық құлыппен

басқару модулінің

зерттемесіне және тексеру жүйесі мен басқару құрамында жұмыс істеуі үшін

арналады. Модульдің мақсаттары: жиын, ақпаратты өңдеу және анализы, RFID

белгілермен модульге берілуі және рұқсат немесе рұқсат алудың тыйымы

болып табылады.

RFID

(Radio

Frequency IDentification

ағыл. сы, радиожиіліктік

бірдейлестіру) - нысанның автоматты бірдейлестіруінің әдісі, радиосигналдар

арқылы деректер саналып немесе жазылады және олар RFID - белгілер мен

транспондерлерде сақталады.

Кез келген RFID - жүйе санағыш құрылымнан (считыватель, ридер) және

транспондерден (ол RFID - белгі, кейде RFID - тег термині қолданылады)

құралады.

Белгі кішігірім жадында сақтағыш құрылым болып табылады. Ол

ақпаратты сақтайтын микрочиптен және белгінің ақпаратты жіберіп-қабылдай

алатын антеннадан құралады. Кейде белгіде меншікті қорек көзі болады (бұл

белгілерді белсенді деп атайды), бірақ белгілердің көпшілігінде меншікті қорек

көзі болмайды (бұл белгілерді бейтарап атайды) .

Белгінің жадысында оның меншікті бірегей нөмірі және қолданбалы

ақпарат сақталады. Белгі тіркеу зонасына түскен кезде, сол ақпарат белгілердегі

ақпаратты оқып жаза алатын арнаулы аспап санауышпен қабылданады.

Белсенді белгілер меншікті қорек энергиясы элементінің берілісі үшін

пайдаланады. Олар негізінде былай

программаланады, бір айқын уақыт

аралығында өзінің сәулелерін шығарады (мысалы, секундына 1 рет) . Осындай

белгінің оқылымы 100 метрге дейін жетуі ықтимал.

13

1 Идентификациялау белгілеріне қысқаша шолу

1. 1 RFID технологиясының даму тарихы

Соңғы жылдарда ұялы телефон, цифрлық теледидарлама, жерсеріктік

жүйе арқылы ақпаратты таратуды ұйымдастыру үшін қолданылатын сымсыз

байланыс технологиясының қарқынды дамуымен қоса адам немесе басқа да

физикалық жүйелердің жай күйін бақылауға болатын құрылғысы бар сымсыз

байланыс жүйесі кеңінен таралуда. Мұндай құрылғылар радиожиілікті

идентификация (RFID) технологиясы негізінде жасалуы мүмкін.

Радиобелгілер дүкендерде, ауруханаларда, дәріханаларда, әуежайларда,

транспортта, оқу орындарда және тағы да басқа жерлерде орналасуы мүмкін.

Мұндай радиобелгілер көрсеткіш болып табылады, ақпараттарды жинап,

оларды өңдеп және шешім шығару үшін радиосигналдарды технологиялық

процестер орындау жүйелеріне жібере алады.

RFID-ны енгізуде жиналған ақпараттарды пайдалану компаниялар үшін

өте тиімді, ал тұтынушылар заманауи және сапалы қызметтер ала алады. RFID-

ны енгізудегі пайда, мысалы тауарды контейнер көмегімен дүкендерге жеткізу

кезінде келесі түрде көрінеді:

- буферлі қосалқыны қысқарту (тауар бағасының 0, 25-0, 3 %) ;

- қызмет көрсету арнасының ұзындығының кемуімен (0, 13-0, 16%) ;

- қызмет көрсету бағасының төмендеуі (0, 08-0, 1 %) ;

- әкімшілік шығынының төмендеуі (0, 04-0, 05 %) ;

- ұрлық пен жоғалу санының азаюы (0, 04-0, 05 %) .

Осындай пайдалардың жиынтығы тауар бағасының

0, 54-0, 66

үнемдейді. Сонымен қатар жекелей атасақ: белгі бағасы, санауыш, антенна,

эксплуатацияға енгізу бағасы мен бағдарламалық қамтамасыз ету бағасы,

қызмет көрсету бағасы да есепке алынады. RFID технологиясын енгізу кезіндегі

экономикалық әсер жүйе жұмысы мен оны енгізу инженерлік тұрғыдан сауатты

орындалғанда ғана жүзеге асады.

Радиожиілікті идентификациялау немесе

RFID (Radio Frequency

Identification) - бұл идентификацияның басқа түрлерімен салыстырғанда

айтарлықтай үлкен мүмкіншіліктері бар, заманауи технология. Оның негізінде

идентификациялық та, қолданушылық та ақпарат тасымалдайтын арнайы ен-

таңба бекітілген объектілерді анықтауға арналған ақпаратты радиотолқындар

арқылы жіберу технологиясы жатыр.

RFID технологиясын нақты жүзеге асыру оның қолданыс аймағы секілді

аз болып табылады. Одан басқа оның жаңа нарық көшіне енуі көбінесе әр елдің

мемлекеттік саясатына байланысты «жоғары технологиялар және жаңартулар»

жөніндегі үкіметтік комиссиясымен мемлекеттің технологиялық дамуының

14

басым бағытының бірі ретінде анықталады. Бұл әрине болашаққа айқын сенім

туғызады.

Арнайы RFID стандартымен қарастырылған антиколлизия алгоритмі

бірден (әрі сенімді) көптеген ондаған белгіні оқуға мүмкіндік береді.

Осылайша, бір өткенде тұрақты қоймалық салыстырып оқығышпен бүкіл бума

тауарды өңдей алады. RFID белгісін (штрихкодтан басқасы) тура көруге

қажеттілік болмағандықтан, белгісі бар объектіні жекелей ашу қажет емес, ал

белгінің өзі орауыштың түкпіріне орналастырылуы мүмкін. Бұл оны жағымсыз

сыртқы әсерлерден қорғанысын арттырады.

Іс жүзінде RFID белгісін қолдан жасау мүмкін емес (ең болмағанда, бұл

штрихкодты оқуға карағанда айтарлықтай шығын қажет етеді) . Белгіні оқу

уақыты ондаған миллисекундты құрайды, ал өздері іс жүзінде автономдық

қоректенуді қажет етпейтіндіктен және жылжымалы бөліктері жок

болғандықтан мәңгі жойылмайды. Сонымен қатар активті

RFID

технологиялары да, ақпаратты жазуды рұқсат ететін «ақылды» белгілер де бар,

алайда олардың қолданыс аймақтары әр сала түріне байланысты.

Радиожиілікті идентификациялау - объектіге орнатылған электрондық

белгі және сигнал белгісін оқитын арнайы радиоэлектрондық құрылғы

арасындағы радиосигнал арқылы ақпаратпен сымсыз алмасу технологиясы.

Белгі ішінде объект түрі, құны, салмағы, температурасы, логистика мәліметтері

туралы, сонымен қатар объект жайлы кез келген оқуға ыңғайлы мүмкіндігі бар

ақпарат болуы мүмкін. Бұл -

дәстүрлік таңбалаумен салыстырғанда

айтарлықтай көп мүмкіндіктер ұсынатын заманауи идентификация

технологиясы. Ең көп таралған белгілер көптеген штрих-кодтар секілді өзі

жабысатын заттаңба болып саналады. Егер де штрих-кодта ақпарат график

түрінде сақталған болса, онда белгіге ақпарат енгізу және оны оқу

радиотолқындар арқылы жүзеге асады. RFID технологиясының негізгі

артықшылықтары мыналар болып табылады:

-

-

-

-

-

сақталатын ақпараттың үлкен көлемі;

ақпаратты контактісіз тәсілмен оқу;

топтық операциялардың мүмкіндігі;

белгіде сақталған ақпаратқа өзгерту енгізу мүмкіндігі;

жоғары жылдамдық және ақпарат оқу растығы;

- RFID белгілерін кір, бояу, пластмасса, ағаш және басқалардың үстінен

оқуға болады;

- RFID белгілерін іс жүзінде қолдан жасау мүмкін емес;

- RFID белгілеріндегі ақпарат жасырын болуы мүмкін;

- белгілерді оқу және жазба енгізуді арақашықтықта орындау мүмкіндігі ;

- төзімділік, «тек қана оқу» операциясына белгінің өміршеңдік мерзімі іс

жүзінде шектелмеген;

15

- қауіпсіздіктің жоғары деңгейі белгінің зауытта дайындалуы кезінде

иеленетін бірегей идентификаторын қолдану және

белгіге жазылатын

ақпаратты шифрлау арқылы қамтамасыз етіледі ;

- қоршаған орта әсеріне тұрақтылық, өйткені белгіні әрқашанда кез

келген қорғаныштық полимерлі қабықшаға орнатуға болады.

Сарапшылардың бағалауына сәйкес радиожиілікті идентификациялау

болашақтағы негізгі технологияларға жатады.

RFID

технологиясының

қолданыс аймағы үнемі кеңеюде. RFID технологиясын адам қызметінің әр түрлі

саласында қолдануының мысалдарын келтірейік:

-

-

қоймалық шаруашылық;

логистика және өндірушіден тұтынушыға келетін жеткізілім

тізбегін нақты уақыт режимінде басқару;

-

нақты уақыт ауқымында жылжымалы объектілерді

идентификациялау;

-

көлік

тұрақтарында, автобекеттерде

автокөліктік құралдарын

идентификациялау;

-

өнеркәсіптік

өндірістегі құрастырма конвейерлерді

идентификациялауды автоматтандыру;

-

-

-

-

-

-

-

бөлмелер мен ғимараттарда қатынауды бақылау жүйелері;

жолаушыларды электрондық билетпен қамтамасыз ету;

сәлемдемелерді жедел жеткізу;

әуе жолдарында жүкті өңдеу және жеткізу;

автокөліктік қорғау жүйелері;

төлем жүйесінің транзакциясының дұрыстығын тексеру;

әр түрлі санаттағы тауарларды қолдан жасауды болдырмау;

-

дүние-мүлік,

құжаттар, кітапханалық мәліметтерді таңбалау

(идентификация) ;

- автоматтандырылған автокөліктік май құю бекеттері.

Қоймада RFID технологиясының көмегімен нақты уақытта тауарлардың

жылжуы автоматты түрде бақыланады, негізгі қабылдау және тиеу үрдістерін

елеулі жылдамдатады, адамдық фактордың әсерін төмендетумен қатар

операциялардың өнімділігін, сенімділігін, айқындылығын жоғарылатады.

Өндірісте

RFID технологиясы арқылы нақты уақытта жартылай

фабрикаттардың және дайын өнімдердің қозғалуын есепте алу жүргізіледі,

технологиялық операциялар және алынатын өнімнің сапасы бақыланады. Өнім

өзіндік «электронды төлқұжатты» иеленеді, бұл өнім сапасымен жаңа деңгейде

жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Тұтынушылық тауар және бөлшектік сауда

өнеркәсібінде

RFID жүйелері жеткізілім тізбегінің барлық кезеңінде,

өндірушіден сатушы сөресіне дейін қадағалайды. Тауар сөреге дер кезінде

шығарылады, қоймада өтпей қалмай, сол тауарға жоғары сұраныс болған

дүкендерге жіберіледі. Кітапханаларда осы технология көмегімен автоматты

түрде кітап қорының барлық қимылы бақыланады. Ол үшін кітап қорының

16

әрбір бірлігі таңбалануы және оқырмандар электрондық оқырман билеттерін

алу қажет. Оқырман кіре берісте тіркеуден өтіп, өзіне керекті кітаптарды

таңдап алып, олардың жазбасын өзінің электрондық оқырман билетіне енгізеді.

Оқырман абонементіне жазылмаған кітаптарды залдан шығару мүмкін емес,

өйткені салыстырып оқығыштар шығарда осыны қадағалайды. Одан әрі

жетілдірілетін қолданыстағы RFID технологиясының тәсілдерінен басқа осы

технологияны қабылдауға дайын көптеген салалар бар. Күн сайын осы

технологияны қолданудың жаңа тәсілдері жайлы хабарламалар пайда болуда .

Тұтынушылық тауардың көптеген өндірушілері логистиканы

оңтайландыру үшін бір мезетте қабылдап тарататын транспондер деген

құрылғыны қолданады. RFID технологиясы қоймалық қорды басқарудың

жетілдірілген түрін қамтамасыз етеді және логистикалық үрдістердің

тиімділігін елеулі жоғарылатуға мүмкіндік береді.

Өз тауарыңды қолдан жасаудан қорғау үшін АҚШ-тың фармацевтикалық

кәсіпорындары дәрі-дәрмектер орауышына транспондерлер орналастырады.

Осының арқасында дәрі-дәрмектердің өндірушіден дәріханаға дейінгі жолын

қадағалауға болады.

Канадада фермерлер жануардың құлағына транспондерлер орнату

арқылы ірі қара малды таңбалайтын болды. Осылайша, егер кенеттен ауру

таралса немесе эпидемия болған жағдайда мал табынын дереу оқшаулауға

мүмкін болады.

Кейбір кітапханалар RFID технологиясын өздерінің кітап алмасу

жүйесіне енгізген. Сондай-ақ кітаптарға, қабықшаларға және компакт

дискілерге транспондер орнатады. Нәтижесінде келіп кетушілер өз еркімен

жылдам өздері таңдаған ақпарат тасымалдаушыны ала алады, осылайша,

транспондерлер арқылы осы ақпарат тасымалдаушылар ұрлықтан қорғалады.

Сонымен қатар АҚШ-тағы

және Германиядағы ауруханалар да

радиожиіліктік идентификацияны емделушілердің идентификациясын

жеңілдетуге және палаталарға орналастыруды оңтайландыру үшін қолданады.

Ішіне интегралданган транспондер орнатылған, электрондық дерекқорда

сақталынатын емделушінің аты-жөні және оның ауру тарихының нөмірі

кодталған қол білезікпен емделушілер жабдықтанады. Салыстырып оқығыш

құрылғысы бар мобильдік компьютер арқылы емдеуші дәрігер өзінің

емделушілерінің ауру тарихына жылдам қол жеткізе алады.

Мұражайларда келіп кетушілер дербес сандық көмекші PDA (Personal

Digital Assistant) арқылы көрме экспонаты туралы ақпарат сұрай алады, ол үшін

экспонаттар RFID транспондерлерімен жабдықталады. Сондай-ақ мұражай

қызметкерлері қай экспонатқа айрықша жиі қызығушылық болғаны жайлы

ақпарат алып отырады.

Германияда зерттеушілер RFID технологиясының көмегімен аралардың

өмірін бақылады. Жәндіктердің арқасына кіп-кішкентай чиптер

17

жабыстырылған. Осылайша алынған аралардың әрекеті туралы ақпарат

басқасын айтпағанда аурулармен тиімді күресуге көмектеседі.

АҚШ ғалымдары RFID технологиясының көмегімен өзгерген ағаштардың

генетикалық өсуін бақылаған. Бұл жүйе барлық алдыңғы таңбалау тәсілдерінен

едәуір асып түсті. Өйткені ағаш ішіне орнатылған транспондер қоршаған орта

әсерінен қорғалған.

2006 жылғы Германиядағы әлемдік футбол біріншілігі ойынына билеттер

RFID

транспондерлерімен жабдықталды. Халықаралық футбол

ассоциацияларының федерациясы

(ФИФА)

дербес билеттер көмегімен

алыпсатарлармен күресуді және стадиондардағы қауіпсіздікті жоғарылатуды

жоспарлады.

АҚШ-тың кейбір демалу саябақтарында келіп кетушілер RFID көмегімен

бір-бірімен байланыс ұстай алады. Салыстырып оқығыш құралдар

интегралданған транспондері бар білезіктерді тіркеп, тұтынушының орналасқан

орнын тұрақты орналастырылған экрандарда көрсетеді. Осы сенсорлық

экрандар арқылы келіп кетушілер хабарлама жіберіп және қабылдай алады.

RFID технологиясын қолдану мүмкіндігі орасан зор. Болашақта өмірдің

көптеген салаларында RFID технологиясын қолдану арқылы пайда түсіре

алатын болады. Бұл технология тұтынушылардың қызығушылықтарын тиімді

қорғау үшін мүмкіндіктер ашады. Мысалы, азық-түлік тауарлар саласында

тағам өнімдерін тұтынудағы қауіпсіздікті жоғарылатуға себепші болады,

өйткені сапасы төмен тауарлар өндірушілерге қайтарылып берілуі мүмкін.

Алайда бұл технология халық кеңінен мойындағанда ғана барынша көп

пайда әкеле алады. Жаңа техникаға сенім білдіру үшін, тұтынушылар әуелі

оның қалай жұмыс істейтінін және де қандай артықшылықтарды қамтамасыз

ете алатынын білген жөн. Сондықтан осы технологияның дамуының заманауи

кезеңіндегі маңызды мәселенің бірі халыққа ол туралы барынша көп ақпарат

ұсыну қажет .

RFID технологиясын қолдану саласының негізгілерінің бірі бақылау

жүйесі және қатынауды басқару (БЖҚБ) болып табылады, дегенмен әлемде

радиожиіліктік идентификация өндіріс, логистика, тіпті сауда болмасын,

тауарларды таңбалау саласында әлдеқайда көбірек таралған.

RFID технологиясын енгізу келешегі мына салаларда жүзеге асады:

қауіпсіздік және қатынауды бақылау, қызмет көрсету саласында (көп кешікпей

нағыз «жақын өріс әрекеті», яғни NFC (Near Field Communication), сонымен

қатар КВ-RFID-ке қатысты технологиясының серпілісі күтілуде), негізгі

қаражатты есепке алу, қоймалық және транспорттық логистика, өндірістік

логистика (жиынтықтаушы бұйымдардың құрастыру желісіне жіберілуін

бақылау, қордың ашықтығы, дайын өнімді есепке алу, жіберілімді қадағалау),

сауда (өндіріс үрдісінде тауарларға таңбаланған белгілерді дұрыс қолдану

ритейлдің шығындарын айқын төмендетеді) .

18

Радиожиілікті идентификациялау технологиясын (RFID) енгізу елімізде

болжағанымызда баяу дамуда. Көптеген компаниялар осы әжептәуір қымбат

«ғанибетті»

қолдануға асықпайды, алайда заттаңбалардың көптеген

өндірушілері олардың жаппай шығарылуын реттеп жатыр, ал ақпаратты

жинаудың автоматтандырылған жүйесінің жеткізушілері олардың

қолданылуына қажетті барлық құрылғыларды ұсынуға дайын. Өткен жылдары

RFID онша көп емес радикалдық қадам жасады. Дегенмен, кейбір үлкен

көтерме қойма-дүкендер, сауда павильондары, гипермаркеттер айтарлықтай

едәуір материалдық шығынға қарамастан, тауарды бақылау үрдісін

автоматтандыру үшін RFID сымсыз жүйелерін табысты қолдана бастады.

1. 2 Штрихтік кодтау

Европалық кодтау жүйесі EAN кеңінен таралған. Бұл жүйеге сәйкес әр

өнімнің түріне көбінесе 13 саннан тұратын

(EAN-13)

жеке нөмір

беріледі. Типтік штрих код 1. 1 суретте көрсетілген.

1) мемлекет коды; 2) әзірлеші коды; 3) тауар коды; 4) бақылау саны; 5)

лицензия арқылы жасалған тауар белгісі.

1. 1 сурет - Типтік штрих код

Негізгі штрих кодалаудың артықшылықтары жүзеге асудың оңайлылығы

және аласа құндылығы болып табылады.

19

1. 3 Радиожиіліктік бірдейлестіру белгілері

Радиожиіліктік бірдейлестіру - құрылымдағы ақпараттын оқып/жазылуы

үшін радиожиіліктік

электромагнитті сәулеленуді қолданатын технология.

РЖИД-белгісінің типтік құрылысы 1. 2 суретте көрсетілген.

1. 2 сурет - Контактісіз радиожиіліктік бірдейлестіру картасының типтік

құрылысы

1. 1 кестеде Радиожиіліктік бірдейлестірудің және штрих кодалаудың

салыстырмалы мінездемесі келтірілген.

1. 1 к е с т е - Радиожиіліктік бірдейлестірудің және штрих кодалаудың

салыстырмалы мінездемесі

Технология

сипаттамасы

Белгінің тікелей

көрілімінің қажеттілігі

Жады көлемі

Қайта жазу мен көп рет

қолданылуы

Бір уақытта бірнеше

белгілерді

идентификациялау

Технология

сипаттамасы

Қоршаған ортаның

әсеріне тұрақтылығы:

РЖИД

Жасырын белгіні оқуы

10 нан 1 байтқа

дейін

Бар

200 белгіге дейін

РЖИД

Көтеріңкі беріктілік

және

Штрих-код

Тікелей көрілімсіз оқи

алмайды

100 байтқа дейін

Жоқ

Мүмкін емес

Штрих-код

Оп-оңай

механикалық,

20

1. 1 к е с т е н і ң жалғасы

Радиожиілік бірдейлестірумен жұмыс істеген кезде бірнеше шектеулерді

ескеру қажет. Оларға: біргелкі жоғары құны жатады; темір және экрандайтын

беттердің астында

орналастырылуы мүмкін емес;

өзара коллизиялы;

электромагниттік өріс түріндегі

кедергілерге шалдыққыштығы. Бас-басыны

осы міндерді егжей-тегжей тексереміз.

Бейтарап РЧИД-белгінің құны штрих кодталған заттаңбаның құнынан

асады. Радиожиіліктік

белгіні қолдану гарантиялы күтуге берілген қымбат

тауарды ұрлықтардан немесе бұйымның бұзылмауы үшін пайдалы. Логистика

мен жүкті транспорттау өрісінде радиожиіліктік белгілердің бағасын

контейнердің ішіндегі тауардың бағасымен салыстырғанда әлдеқайда төмен

болады, сондықтан радиожиіліктік белгілерді қаптағыш жәшіктерде, паллеттар

мен контейнерларда қолдану тиімді.

Радиожиілік белгілер металдың (бұл қаптағыштардың белгілі түрлеріне

қатысты - металл контейнерларға, кей-кездері фольгамен жапсырылған сұйық

азықтарға да қатысты) ықпалына душар. Мәселе РЖИД қолданысын тіпті емес

шығарады, бірақ келтіреді немесе металлдық беттерге қондыру үшін арналған

нысандағы белгілерді стандартсыз қондыруға әкеледі.

Радиожиіліктік

бірдейлестіру

жүйесінің

қосылған

жабдықтан

электромагнитті өріс түріндегі кедергілерге шалдыққыштығы, РЖИД-жүйесінің

жұмысы үшін пайдаланылатын

жиіліктің диапазонында радиобөгеттердің

сәулененуі пайдаланылады. UHF жүйесіндегі 868-869 мгц диапазоны үшін бұл

21

іс жүзінде көкейкесті (осы диапазонда ешқандай басқа аспаптар жұмыс

істемейді), бірақ 125 КГц жиілікте жұмыс істейтін төмен жиіліктегі белгілер

осындай ықпалға душар.

Радиожиіліктік сәйкестендірме белгілерді "чиптік" және " чипсіз" деп

бөлу қалыптасқан. Чиптікте интегралды микросұлбаны

болады - чип, ал

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.