Трансформатордың қорғаныс түрлері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 73 бет
Таңдаулыға:

5

6

7

8

Аңдатпа

Дипломдық жобада Алматы облысы Қарасай ауданы 35 кВ электр
желілерін жобалау сұрақтары қарастырылған. Жобаланған аудандағы
орналасқан тұтынушылардың мінездемесі берілген. 35 кВ және 10 кВ электр
тораптардың, ӘЖ-10 кВ электр жүктемесі есептелді.
3510 кВ қосалқы станса анализі жүргізілді және 35 кВ тораптардың
даму сұрақтары қарастырылды. Осыған байланысты 35 кВ тораптардың
қалыпты, авариялық және авариядан кейінгі режимдері есептелді.
Қысқа тұйықталу тоғы есептеліп, қосалқы станса жабдықтары тандалды.
35 кВ желілердің технико-экономикаллық сипаттамасы берілді.

Аннотация

В дипломном

проекте

рассмотрены вопросы проектирования

электрической сети 35 кВ Карасайского района Алматинской области. Дана
характеристика потребителям расположенном в данном проектированном
районе. Представлены варианты проектирования электрической сети 35 кВ в
данном районе. Произведены расчеты электрических сетей 35 кВ и 10 кВ,
электрической нагрузки ВЛ-10 кВ с учетом перспектив развития данных
сетей.
В дипломном проекте произведен анализ подстанций 3510 кВ,
рассмотрены вопросы развития сети 35 кВ. В связи с чем произведены
расчеты нормального, аваринного и после аваринного режима электрической
сети 35 кВ.
Произведены расчеты токов КЗ и на оснований их выбор оборудования
на подстанцию, дана технико-экономическое обоснование модернизаций
линий 35 кВ.

Annotation

In a diploma project the questions of planning of electric network are con-
sidered 35 кВ the Карасайского district of the Алматинской area. Description is
Given to the consumers located in this designed district. The variants of planning of
electric network are presented 35 кВ in this district. The calculations of electric
networks are produced 35 кВ and 10 кВ, electric loading of ВЛ- 10 кВ taking into
account the prospects of development of these networks.
In a diploma project the analysis of substations is produced 3510 кВ, the
questions of development of network of 35 кВ. are considered In this connection
calculations are produced normal, аваринного and after the аваринного mode of
electric network of 35 кВ.
The calculations of currents of КЗ are produced and on grounds their choice
of equipment on substation, дана feasability study of modernisations of lines of 35
кВ

9

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

8

1
1.1
1.2
2
2.1
2.2
2.3
2.4
Есептіктүсіндірмелі тарау ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қарасай ауданының мінездемесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Жаңа ЭЖЖ мен ҚС салу қажеттілігінің дәлелдемесі ... ... ... ... ... .
Жобаланатын желінің сұлбасын таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..
Электр торабының оңтайлы сұлбасын құру ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Әуе желілер сымдарының қимасын таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ..
Жобаланатын торап үшін тіректер материалдарын таңдау ... ... .
Жобаланатын қосалқы станция үшін трансформаторлар таңдау
9
9
10
12
12
13
14
16

2.5
Электр торабы нұсқаларын технико
-
экономикалық

салыстыру ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
18

2.6
"Каскелен Северная" қосалқы станциясының
негізгі

сұлбаларын таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
21

3
4

4.1
4.2
5

5.1
5.2
5.3
5.4
Тораптың режимдерін RASTR бағдарламасында есептеу ... ... .
Қысқаша тұйықталу тоқтарын есептеу және ҚС құрылғыларын
таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қысқаша тұйықталу тоқтарын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Электр құрылғылар мен коммутациялық аппараттарды таңдау .
Каскелен Северная қосалқы станциясының релелік
қорғанысын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Трансформатордың қорғаныс түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Трансформаторлардың максималды тоқтық қорғанысы ... ... ...
Кернеу бойынша пускты тоқты қорғаныс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Трансформатордың асқынжүктемесінен қорғау ... ... ... ... ... ... ...
24

29
29
30

33
33
34
37
38

5.5
Каскелен Северная Қ.С.-ғы ТРДН
-
250001103510

үшорамды трансформатордың дифференциалдық тоқтық

қорғанысы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
38

6
Сымдардың қызу шарттары бойынша ӘЖ шекті рұқсатты

жүктемелерін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
44

6.1
ӘЖ сымдарының рұқсатты асқынжүктемелері ЭҚҚЕ және ЭТШ

бойынша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
44

6.2
6.3

7
7.1
7.2
Сымның рұқсатты температурасының жоғарылау мүмкіндігі..
Ауа температурасының әсері мен жел жылдамдығы есебімен
сымның рұқсатты жүктемесін есептеу әдістемесі ... ... ... ... ... ...
Өмір тіршілік қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Еңбек шарттарының сараптамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ететін шаралар ... ... ... ... ... ... .
45

47
49
49
50

7.3
Электр қондырғыларына қызмет
көрсетудегі қауіпсіздік

шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
51

7.4
7.5
Жерлегішті есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1103510 кВ Каскелен Северная ҚС диспетчерлік пункті
үшін жасанды жарықтандырылуын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ...

10
53

60

7.6
8
8.1
8.2
8.3
8.4
8.5
8.6

Өртқауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Экономикалық бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Жобаны экономикалық бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Сату нарығын талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Электр энергиясына кіретін тарифтер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Өндіру жобасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Ұйымдастырмалық жоба ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Жобаланатын ЭЖЖ мен ҚС-ның технико - экономикалық
көрсеткіштері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

66
71
71
71
72
72
73

75

8.7
Инвестицияның қаржы
-
экономикалық тиімділігінің

көрсеткіштері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
76

8.8
Сыртқы факторлардың объектіге салынған инвестиция
тиімділігін қаржылық - экономикалық көрсеткіштеріне әсер

етуін талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

11
79
81
82

Кіріспе

Қазіргі уақытта Қазақстанда экономикалық реформа жүзеге асуда.
Энергетиктер осы шарттарда энергетикадағы қоғамдық қарым-қатынастар
және экономикалық тиімділік, энергетикалық жүйенің дамуы және жұмыс
жасауының үйлесімді нұсқасын тандау мәселесіне назар аударуға мәжбүр. Бұл
мәселенің маңыздылығы біздің қоғам жыл сайын капиталдық салымның
үштен бір бөлігін энергетика шаруашылығы өндірісіне жұмсауынан түсінікті.
Сонымен бірге ауыл шаруашылық өндірісінің электрофикациясы тез
өсуі, агроиндрустрия комплекстерінің салынуы ауылдық аудандарда электр
тораптардың одан әрі дамуын талап етеді. Осы жағдайларға сәйкес
тораптардың өткізу қабілеттілігі, электро қамту сенімділігі және алынған
электр энергия сапасы жоғарылауы керек.
Осы байланыстар арқылы ауылдық аудандарда тұтынушыларды электр
энергиясымен қамтуда көптеген тапсырмалар туындайды. Бұл тапсырмалар
шешімі аудандық мағынасы бар электр тораптарын дұрыс және рационалды
жобалауда тұрады.
Сонымен аудандар және ауыл тұтынушыларды электр қамту жүйелерін
жобалау тапсырмасы актуалды екенін атап айтуға болады.

12

1 Есептік-түсіндірмелі тарау

1.1 Қарасай ауданының мінездемесі
Қарасай ауданы Алматы облысының Оңтүстік Батыс бөлігінде
орналасқан. Әкімшілік орталығы Қаскелен қаласы. Ауданның аумағы 2300 кв.
км. құрайды. Тұрғындардың саны 170 мың адам.
Ауданды электрмен қамтамасыз ету жағынан тұтынушылар бірінші
санатқа жатады.
Табиғи-климаттық шарттармен аудан көктайғақтан төртінші, ал жел
тұру жылдамдығынан үшінші санатқа жатады. Жылдық жауын-шашын
мөлшері 300-500 мм. Ауа температурасы қыс маусымы үшін орташа тәуліктік
температура - 9 С, ал жаз маусымы үшін +24 С.

1.1 сурет - Қарасай ауданының карта-сұлбасы

13

1.2 сурет - Қарасай АЭЖ Электр желілер сұлбасы

1.2 Жаңа ЭЖЖ мен ҚС салу қажеттілігінің дәлелдемесі

2020 жылға дейінгі мезгілге электр энергиясын тұтынуын болжау
Алматы қаласының экономика дамуының болжау есебімен қалыптасқан.
Қарастырылып отырған болашақтағы электр энергиясын болашақта
тұтыну көлемі 2005 жылда орны бар ауыл шаруашылығының тауар өнімінің
қарқынды өсу қатынасында қабылданған.
Алматы қаласының Орталық жоспарлау ауданының коммуналды -
тұрмыстық қосынды есептік жүктемесі 2020 жылға 175 МВт мөлшерінде
болжанады, сонымен қатар солтүстік бөліктің (тұрғын аудандары №1, 2, 3) -
92 МВт.
Қазіргі уақытта қарастырылып отырған Қарасай ауданның электр
жабдықтауы бар болған 11010 кВ Орталық қалалық (1971 жылы - 2х25 МВА)
және 3510 кВ Каскелен Северная қалалық (1974 жылы - 2х16 МВА) қосалқы

станциялардан жүзеге асырылады.
Айтылған қосалқы станциялар

эксплуатацияда 30 жылдан астам, олардағы жабдықтар физикалық және
моральды түрде ескірген, АТҚ 11035 кВ бөлгіш пен қысқа тұйықтаумен
орындалған, бұл сенімділік талаптарына сәйкес келмейді, мұнымен қоса
қазіргі уақытта қалалық ҚС Каскелен Северная ТЭЕ нормалармен орналасқан
трансформаторлардың мүмкінсіз жүктемелермен жұмыс істейді.

14

Сондықтан бар және болашақ жүктемелердің сенімді электр жаб -
дықтауын берілген қосалқы станциялардан олардың маңызды емес қайта
жобалауынсыз және жаңа қосалқы станциялар салынуынсыз қамтамасыз етуге
болмайды.
Негізгі жүйені құраушы желілер 35 және 110 кВ кернеулі электрлік
тораптары болып табылады. Дара және қостізбелік түрде тұйық және
радиалды ӘЖ мен жалғанған қос немесе бір трансформаторлы қосалқы
станцияларлар бар.
Алматы облысының 35-110 кВ тораптарының көптеген бөлігі 50-70 жж.
қаланған. Осы уақытқа дейін климаттық және ластану шарттарына қойылатын
талаптар өзгерді. Сондықтан сымдар мен оқшауламаның физикалық ескіруі
мен оқшауламалар мен бағандарды дамыту мен алмастыруды қажет етеді.
Көптеген қосалқы станциялар құрылғылары физикалық және моральді
ескірген. Айтарлықтай барлық 110 кВ қосалқы станциялардың 110 кВ АТҚ-
лары ескірген, типтік емес сұлбалармен жасалған, көбінесе айырғыштар және
қысқа тұйықталғыштармен (бөлгіш пен қысқа тұйықтау), ал бұл қазіргі
мезгілде электрмен қамтудың сенімділік талаптарына сай келмейді.
Сондықтан айтарлықтай барлық қосалқы станциялар бөлгіш пен қысқа
тұйықтау элегаздық ажыратқыштарға келесі ауыстыруымен реконструкция
жасау керек. 110 кВ транзитті әуе желілеріне қосылған көптеген қосалқы
станциялар сұлбалары көпіршіктегі ажыратқышсыз типтік емес болып
табылады. Кейбір 110 кВ дамыған АТҚ бар қосалқы станциялар сызықты,
секциялы немесе шинажал- ғаушы ажыратқыштар жоқ.
Жүктемелердің өсуі салдарынан кейбір қосалқы станциялар шамадан
тыс жұмыс жасайды, сондықтан трансформаторлады одан да көп қуатқа
ауыстыруды қажет етеді, керісінше, басқа қосалқы станциялар жүктеменің
жоқтығынан РП-ға ауыстырылған
Халық саны өсуі және оның өмірінің сапалануы, үйлер салынуының
қарқындылығы, оқу орындары, денсаулық сақтау, мәдениет, әлеуметтік
қызмет көрсету желілерінің дамытылуы арқасында коммуналды- тұрмыстық
тұтынудың өсуі жобаланады.
Аймақтың индустралды-инновациялық дамудың Стратегиясы жүзеге
асууның негізгі бағыттарының бірі болып Ақсу темірқұйма заводы ғылыми-
техникалық бөлімшесінің инновациялық инфрақұрылымын құру болып
табылады.
Жоғары көрстеілгендерден қорыта келгенде, қарастырылып отырған
ауданның көзделген жүктемесін жабу үшін 2х25 МВА қуатты транс -

форматорлармен, оған 3510 кВ қалалық
Каскелен Северная
ҚС-н

ауыстырумен және келесі демонтажымен 11010 кВ Каскелен Северная
қосалқы станциясын салу көзделдуде.

15

2 Жобаланатын желінің сұлбасын таңдау

2.1 Электр торабының оңтайлы сұлбасын құру
Қарастырылып отырған Каскелен Северная ҚС қосылудың үйлесімді
сұлбасын таңдау үшін тораптың екі нұсқасын таңдаймыз. Минималды шығын
кезіндегі тұтынушылардың сенімді электр жабдықтаумен қамтамасыз ету
шарттары бойынша торапты күшейту нұсқасын таңдаймыз.
110 кВ Каскелен Северная ҚС-ның электр тораптарына қосылатын екі
нұсқа қарастырылған.
1нұсқа
1103510 кВ Каскелен Северная қосалқы станциясын блоктық сұлба
бойынша бір тізбекті 35 кВ әуе желісін КазМИС қосалқы станциясына 35 кВ
АТҚ желілік ұяшықтарға кеңейтілуімен элегазды ажыратқыштармен қосу
қарастырылады.

2.1 сурет - Торап конфигурациясының бірінші нұсқасы

2 нұсқа
1103510 кВ Каскелен Северная қосалқы станциясын блоктық сұлба
бойынша бір тізбекті 35 кВ әуе желісін 3ОСП қосалқы станциясына 35 кВ
АТҚ (типтік сұлбаға келтірілуі) және екі желілік ұяшықтарға кеңейтілуімен
элегазды ажыратқыштармен қосу қарастырылады.
2.1-2.2 суретте 1103510 кВ Каскелен Северная ҚС-ның қарастырылған
қосылу нұсқаларының сұлбалары келтірілген.

16

2.1 сурет - Торап конфигурациясының екінші нұсқасы

2.1 кесте - Сұлбадағы сұлбалардың графикалық белгіленулері

Таңдалған нұсқалар жобаланатын электр жеткізу желілерін Каскелен
Северная қосалқы станциясына және бар электрлік тораптарға қосылуымен
ерекшеленеді

2.2 Әуе желілер сымдарының қимасын таңдау
Сым қимасын таңдаудың критериі 35-750 кВ әуе желілерін жобалау
кезінде ӘЖ конструкциясын бірыңғайлау есебінен айқын түрлі кернеулі ӘЖ
үшін сымның әр маркасының экономикалық тоқтық интервалдары болып
табылады.
Сымның таңдалған қимасы қыздыру бойынша рұқсат етілген тоқтық
жүктемеге тексерілуі тиіс

I

доп

р

(2.1)

мұнда Iесеп - есептік тоқ, А;

17

Объект аты
Объект белгіленуі
Объект аты
Бар болғанын
Жобаланатынын
Жылу электр станциясы

-
Қосалқы станция 110 кВ

Қосалқы станция 35 кВ

-
ЭЖЖ 110 кВ

ЭЖЖ 35 кВ

-
I ,

I

рұқ

- рұқсат етілген ұзақтық тоқ, А

Таңдау үшін тораптың максималды режим жұмысы кезінде ең
үлкен тоқты анықтау қажет. Сымдардың қимасын желінің есептік тоқтық
жүктеме Iесеп келесі формула бойынша анықталады:

I

есеп

S
3 U

ном

.

(2.2)

Жобаланатын торап бойынша ағын бірінші нұсқа үшін келесіні
құрайды Sпер 40,1 j16,1 МВА

Iе

30,52 16,12
3 35

228А .

АС-185 сымын таңдаймыз, I рұқсат 330А , рұқсат етілген ұзақтық токқа
тексеру шарты орындалады.
Жобаланатын торап бойынша ағын екінші нұсқа үшін келесіні құрайды:

Sа 40,1 j16,1 МВА ,

I е

39,9 2 15,9 2
3 35

225А .

АС-185 сымын таңдаймыз, I рұқсат 330А .
АС сым қимасын таңдау ЭЖЖ салу ауданына негізделген, бұл сым
теңіздер, тұзды көлдер жағасында, өнеркәсіптер аудандарында пайдалынады.

2.3 Жобаланатын торап үшін тіректер материалдарын таңдау
Әуе желілерінің тіректері тораптардың сымдарын, адамдардың
қауіпсізді- гін, желілердің сенімді жұмысын қамтамасыз ету үшін жерден
берілген бір арақашықтықта ұстап тұру үшін арналған. Оларды ағаштан,
металлдан және темірбетоннан жасайды.
Павлодар қаласының климаты келесі есептік көрсеткіштермен
сипатталады

18

2.2 кесте - Қарастырылып отырған ауданның сипаттамасы

Салынатын аудан желдің жүктемелік есептемесі 33 мс, көктайғақтың II
ауданына жатады. Жаңа ЭЖЖ-ды салу үшін метал тіректер қолданамыз.
Металды тіректер болаттың арнайы түрлерінен жасалады. Жеке бөліктері
сварка және болттармен қосылады. Тотықтану мен коррозияны болдырмау
үшін металл тіректердің беті цинктеледі немесе арнайы бояулармен
сырланады.

2.3 сурет - Болат анкерлі және қостізбектілі аралық тіректер

Бірінші және екінші нұсқалар үшін даратұратын еркінтұратын аралық
тіректерді П110-2, анкерлік - У110-2 таңдаймыз.
Алда таңдалған болат анкерлі және қостізбектілі аралық тіректердің
суреті көрсетілген. Қарастырып отырған Павлодар облысы, Батыс
аудандарының климатын, табиғи өзгерістерді, жобаланатын ҚС мен ӘЖ
сипаттамаларын ескере отырып, механикалық берік, сыртқы факторларға
төзімді тіректер таңдауды жөн көрдім. Таңдалған тіректердің айқын бейнесін
2.3 суреттен көруге болады.
Металды тіректердің темірбетоннан артықшылығы болып олардың аз
салмағындағы үлкен беріктігі болып табылады. Болаттың кемшілігіне оның
коррозияға ұшырау жатады, сондықтан оны қалыпты мерзімде сырлап тұру
қажет, ал ол қосымша эксплуатациялық шығындарды талап етеді. Бұл кемшілік,
болатты коррозиядан мәңгілікке және сенімді қорғайтын тіректерді ыстық
әдісімен цинктау арқасында жоққа шығарылуы мүмкін.
Бірнеше жылдар бұрын тіректердің конструкциясына жаңартулар
енгізілді, соның арқасында шектелген түрлердің шектелген саны таңдалды. 35

19

Сипаттама аты
Мәні
Көктайғақтық ауданы
II
Желдің максималды жылдамдығы
33 мсек
0
Ауа температурасы, С:
- жылыту
- желдету
+37
23,6
СЗА
II

кВ және одан жоғары кернеулерде қолданылатын болат тіректер
конструкциялық орындалуымен башенді немесе даратұратын, және порталды;
фундаментке бекінуіне байланысты тартылған еркін тұратын тіректерге
бөлінеді.

2.4 Жобаланатын қосалқы станция үшін трансформаторлар таңдау
Трансформаторлардың санын таңдау қоректенуші қосалқы станцияның

сенімділігіне қойылатын талаптарға байланысты және технико
-

экономикалық есеп болып табылады.
Барлық категориядағы қосалқы станциялар жобалау практикасында ,
көбінесе, қос трансформаторды орналастыру қарастырылады. Жаңа қосалқы
станцияларды салудың бастапқы сатысында бір трансформатор
орналастыруға қарамастан, қострансформаторлы қосалқы станцияның
меншікті салмағы өсіп келе жатыр (IX және X бесжылдықта қосалқы станция
үшін 110 кВ - 52- 65 % дейін, 220 кВ - 53- 66 % дйін, 330 кВ - 45-77 % дейін).
Даратрансформаторлы қосалқы станцияларды қолдану мына
жағдайларда ғана мүмкін:
- жүктеменің әрдайым өсуімен қатар қостарансформаторлы қосалқы
станцияны салу бірінші сатысында сапалы болған жағдайда. Осы мезгілде бір
трансформатордың жұмыс жасау кезінде екілік кернеу торабымен
тұтынушыларды электрмен қамтудың резервтеуі қамтамасыз етілуі тиіс;
- қосалқы станцияны бөлшектегенде шоғырланған жүктемелі қорек
түйінін және әр даратрансформаторлы қосалқы станцияның резервін
қамтитын ТК торап сұлбасы үшін;
- жарамсыз трансформаторды (мысалы, жерді жыртатын насосты
станция-лар). ауыстыруға, электрмен қамтуда уақытша үзілісті жіберетін,
сәйкес келмей тін тұтынушыларды қоректендіру үшін.
Трансформаторлардың номиналды қуаттар бар шкаласында
трансформаторлар санын екіден көбейтсек, қосалқы станцияда қажетті
қосынды қуатты әлдеқандай азайтуға болады. Бұған қарамастан, қосалқы
станция бойынша қаржы салымдарымен эксплуатациялық
шығындар,көбінесе, трансформатордың бірлік қуатының азаюымен 1 кВ А
кететін меншікті шығындардың өсуіне байланысты үлкен болады. Жоғарыда
айтылып кеткен мәліметтерге жүгінсек, қосалқы станцияларда екіден жоғары
трансформаторды қолдану келесі жағдайларда мүмкін:

-
өндірістік орындар қосалқы станцияларында, егер итермелі

жүктемелер- ді жұмыс режимі бойынша бөлу керек болса (электропештер
және т.б.);
- егер технико - экономикалық көзқарастармен қосалқы станцияда орта
кернеулі қос трансформаторды пайдалану тиімді болса.
Трансформаторлардың қуаты қосалқы станция эксплуатациясының
бірінші трансформаторды жұмысқа қосқан жылдың бесінші жылы жүктемесі
бойынша таңдалады.

20

Трансформатордың тұрақтанған қуаты мына шарттарды қанағаттандыру
керек:

ST

Pmax
nT

,

(2.3)

SТ

Pа п а т
k а п а т (nТ nөшу)

,

(2.4)

мұнда пТ , SТ - трансформаторлардың саны мен бірлік қуаты;
Рmax - қалыпты режимдегі қосалқы станцияның максималды
жүктемесі;
Pапат Pmax 1,4 - бір трансформатор істен шыққаннан кейін, апаттан
кейінгі режимдегі қосалқы станцияның жүктемесі;
Pрез - екіншілік кернеу тораптары бойынша резервтелетін қосалқы
станция жүктемесінің бөлігі;
пөшу - өшірілген трансформаторлар саны;
k апат - апаттағы жағдайдағы МСТ 14209-69 бойынша трансформа-
тордың аса жүктелуінің рұқсат етілген коэффициенті.
(2.3) және (2.4) формулаларына қойып, мынаны аламыз:

ST

46,5
2

23,25 МВт ;

S T

23, 25 1, 4
1,4 (2 1)

23,25 МВт .

Айтылған стандартқа сәйкес апаттық жағдайда 5 тәуліктен көп емес 1,4
номиналды қуатты трансформаторлар максимум жүктеменің ұзақтылығы
тәулігіне 6 сағаттан артық емес уақытына рұқсат етіледі. Сондықтан екі-
трансформаторлы қосалқы станция үшін тораптың екінші кернеуінде
резервтеу болмағанда, әр трансформатордың қуаты 0,7 Pmax болып алынады.
Әр трансформатордың резервтеу бар жағдайда қуат 0,7 Pmax тең болса, Pmax 2 -
ден кем болмауы тиіс.

Даратрансформаторлы қосалқы станциясының
қуаты қалыпты

режимдегі трасформатордың максималды жүктелуімен (100 % дейін)
анықталады.
Өзара резервтелетін бірнеше даратрансформаторлы қосалқы
станцияларды жобалаған мезгілде оларға трансформаторлар қуаты былай
таңдалу тиіс, апаттан кейінгі режимде жоғарыда көрсетілген аса жүктелуді

21

есепке алып, қосалқы станциялардың ішінде ең қуаттысының резервтелуі
қамтылу тиіс.
Кернеуді қоса салынған жүктеме астында реттеуіші (ЖАР) бар
трансформаторлар қабылданады. Бөлек тізбекті реттелетін
трансформаторларды тек ЖАР бар трансформаторы жоқ болғанда рұқсат
етіледі.
110 кВ Каскелен Северная қосалқы станциясы үшін жасалған
есептеулер бойынша 25 МВ·А қуатты ТРДН-25000110 қос трансформатор
таңдалады.

2.5 Электр торабы нұсқаларын технико - экономикалық салыстыру
Технико-экономикалық есептеулердің мақсаты жобаланушы торап
сүлбесінің оңтайлы нұсқасын таңдау болып табылады. Ол үшін екі
қабылданған нұсқалардан ең тиімдісін анықтап алу керек. Сол бір немесе
басқа нұсқаны таңдап алудың басты критериі ретінде есептік минимум
келтірілген шығындар болып табылады. Ол үшін тораптағы энергия
шығындарын өтеуге кеткен шығындарды міндетті түрде ескеру қажет.
Есептеулер үшін келесі рұқсат етілімдерге жол беріледі:
- нұсқалар сенімділігі бойынша бірдей деп қарастырылады;
- желіге кететін қаржы салымдары бірмезгілді, ал жылдық ұсталымдар -
тұрақты деп қарастырылады.
Мұндай жағдайда нұсқаларды бағалау есептік шығындар бойынша
жасалады, ол мына өрнекпен анықталады:

i н i аi эi

мұнда i - салыстырылатын нұсқалар саны;

(2.5)

ЕН
-
капиталды салымдары тиімділігінің нормативті

коэффициенті,
ол 0,12 тең;
К i - торап объектілерінің қаржы салымдары;
И аi - ӘЖ мен ҚС әр жылдық амортизация мен эусплуатация ұста-
лымдары;

И эi
- тораптағы электр энергия шығындарын өтеу үшін

шығындар.
ӘЖ мен ҚС әр жылдық амортизация мен эксплуатация ұсталымдары
келесі өрнекпен анықталады:

И

аi

i i

(2.6)

мұнда К i - тораптың i-ді элементіне кететін қаржы салымдары;

22З Е K И И ,
P K ,

Pi - i-ді элементке кететін амортизациялық шығарулар ӘЖ үшін
0,028 және ҚС үшін 0,094.
Келтірілген өрнектерден әр салыстырылатын нұсқа үшін есептік
шығындарды анықтаймыз. Экономикалық көрсеткіштер бойынша тиімді
болып аз есептік шығындармен сипатталатыны болып табылады.
Салыстыру үшін электрлік тораптар мен қосалқы станцияларды салуға
кететін қаржы салымдарын есептеу керек, ол электрқұрылғылары құнының
үлкен көрсеткіштерімен анықталады.
Бірінші нұсқа үшін қаржы салымдарын анықтаймын. Метал
тіректердегі, II көктайғақ аймағындағы 110 кВ кернеулі ӘЖ қостізбекті әуе
желісіне кететін қаржы шығындарын анықтаймыз. Қаржы шығындары мына
формуламен есептеледі:

К K 0 L ,

(2.7)

мұнда K 0 - торапты салуға кететін меншікті қаржы шығындары,млн.
теңге;
L - торап ұзындығы, км.
(2.7) формуласын қойып, мынаны аламыз:

K 17 5 85 млн.теңге.

Каскелен Северная

қосалқы станциясын салуға және 110 кВ

Промышленная ҚС АТҚ-сын кеңейту үшін кететін қаржы салымдарын
(құнның үлкейтілген көрсеткіштері бойынша) анықтаймын. Қаржы салымы
110 кВ ұяшықтар, трансформаторлар құнынан тұрады.теңге

2.3 кесте - Қосалқы станциядағы қаржы салымдары

K K0 n k ,

(2.8)

мұнда K 0 - бір ұяшыққа кететін меншікті қаржы шығындары, млн.теңге;
п - ұяшықтар саны;
k - шығындардың салынатын қосалқы станцияның ауданына
тәуелділігін көрсететін түзетілетін коэффициент, k 1,2 .
Каскелен Северная қосалқы станция үшін қаржы салымдар:

K 175 1 715 млн.теңге.

23 Қосалқы станция аты
35 кВ ұяшықтар саны, дана
Ұяшық құны, млн.
теңге
Каскелен Северная
1
715
Промышленная
2
33

Промышленная қосалқы станцисы үшін:

K 33 1,2 79,2 млн.теңге.

Тораптың екінші нұсқасындағы қаржы салымдарын анықтаймыз. 110 кВ
қостізбекті әуе желісін сатуға кететін қаржы салымдарын анықтаймын.

K 17 3 51млн.теңге.

Каскелен

Северная

қосалқы

станциясына

қаржы

салымдарын

анықтаймыз:

K 715 1 715 млн.теңге.

Западная қосалқы станциясы үшін:

K 33 1,2 79,2 млн.теңге.

2.4 кесте - Кеңейтілетін қосалқы станция үшін қаржы салымдары

(2.6) формуласына қойып, бірінші нұсқа үшін ӘЖ мен ҚС әр жылдық
амортизация мен эксплуатация ұсталымдары аламыз:
ӘЖ үшін:
И а1 0,028 85 2,4 млн.теңге;

ҚС үшін:
И а1 0,094 794,2 74,7 млн.теңге.

Сол сияқты екінші нұсқа үшін:
ӘЖ үшін:

И а1 0,028 51 1,4 млн.теңге;

ҚС үшін:
И а1 0,094 794,2 74,7 млн.теңге.
Электр тораптары бойынша қаржы салымдары мынаны құрайды:

К К әж К ҚС ,

24

(2.9) Қосалқы станция аты
35 кВ ұяшықтар саны, дана
Ұяшықтар құны, млн.
теңге
Каскелен Северная
1
715
Западная
2
33

Бірінші нұсқа үшін:

К 85 794,2 879,2 млн.теңге;
Екінші нұсқа үшін:

К 51 794,2 845,2 млн.теңге.

Бірінші және екінші нұсқалар үшін ұсталымдарын келесі өрнекпен
табылады:

И

а1

И

а1ӘЖ

И

а1ҚС

И

а1қолд.

;

(2.10)

И а1 2,4 74,7 8 85 млн.теңге;

И а1 1,4 74,7 8 84,1 млн.теңге.

Технико

-

экономикалық салыстыру жүргіземіз. Салыстыруды

келтірілген шығындар бойынша жасаймыз. (2.5) формулаға қойып, бірінші
және екінші нұсқалар үшін мынаны аламыз:

З1 0,12 879,2 77 8 190,5 млн.теңге;

1 0,12 845,2 76,1 8 185,5 млн.теңге.

Өткізілген есептемелер арқасында екі нұсқа да бірдей экономикалық
аумағында жатқанын көріп отырмыз. Жүзеге асырылу үшін 1 нұсқа ұсыны-
лады.
Салыстыру үшін электрлік тораптар мен қосалқы станцияларды салуға
кететін қаржы салымдарын есептеу керек, ол электрқұрылғылары құнының
үлкен көрсеткіштерімен анықталады.

2.6

"Каскелен

Северная"

қосалқы

станциясының

негізгі

сұлбаларын таңдау
Дипломдық жобада қосалқы станцияның электрлік тораптарының
сұлбалары оңайлатылған түрде таңдалады. Тораптың ертерек құрған сұлбасы
оның бөлек желісінің номиналды кернеуін көрсете отырып, бөлек
трансформаторлы қосалқы станцияның түрлерін орнатуға, олардың қосылу
сұлбаларын және осы негізде жобаланатын тораптың электрлік қосылысының
толық сұлбасын өңделеді.
Төмендетуші қосалқы станция энергияны ТК торап бойынша таратуға
арналған және ЖК торабының қосылу пунктерін құруға арналған. Қосалқы
станцияны орналастыру орнын таңдау үшін анықтаушы болып ТК торабының

25

сұлбасы табылады, қоректену үшін қарастырылып отырған ҚС арналған.
Қосалқы станцияның оптималды қуаты мен әрекет радиусы оның орналасу
ауданындағы жүктеме тығыздығымен және ТК торабының сұлбасынан
анықталады.
Күрделі және тарамдалған ТК торабының өте тығыз жүктемесінде
қоректену сенімділігін жоғарылату және ТК торабын салудың құнын
төмендету үшін ЖК қосалқы станциясын үлкейтуінің мақсатқа лайықтылығын
қарастырған жөн. 110-220 кВ электрлік тораптың сұлбасын салу сараптамасы
түйіндік қосалқы станцияға төрт ӘЖ-лерін қосу лайықекенін, желінің одан
көп саны тораптың басқарылмау нәтижесін, конфигурацияның сәтсіз
таңдалғанын көрсетеді.

2.4 сурет - Ажыратқышпен және желі жақтан автоматты емес ұстатқышпен екі
трансформаторларға блокты сұлба. а) 110-4Н типтік схема, б) 4Н сұлбасының
дамуы

Электрлік қосылудың басты сұлбаларына қойылатын негізгі талаптар:
- сұлба тәуелсіз резервті қоректену көздерінің жүктеме категорияларына
сәйкес қалыпты, жөндеу және апаттан кейінгі режимдеріне қосылған
тұтынушылардың сенімді қоректенуін қамтасыз етуі қажет;
- сұлба мейілінше қарапайым, көрнекті, үнемді және апаттан кейінгі
жағдайларда персоналдың қатынасынсыз тұтынушылардың автоматика
құралдарымен қоректенуіде қайта қалыпқа келтіруін қамтамасыз етуі қажет;
- бір ТҚ шегінде бірдей іске қосылатын ажыратқыштардың саны желінің
зақымдануында екіден артық болмауы тиіс және трасфоратордың
зақымдануында төрттен артық болмауы тиіс.
Торапты салудағы келтірілген шығындардың минимумы және
сенімділік талабын қамтамасыз етудің ең негізгі принципі қосалқы
станциялар бойынша конструктивті шешімді бірыңғайлау болып табылады.
Бұл үшін қажетті шарт болып қосалқы станцияларды жобалау мен салу
кезіндегі техникалық есептеуді анықтайтын негізгі электрлік сұлбаларды
типтеу болып табылады.

26

Торапты күшейтудің бірінші нұсқасы үшін 100 кВ кернеуге қосалқы
станция сұлбасына ажыратқышты және желі жақтан автоматты емес
ұстатқышпен екі блокты сұлбаны таңдаймыз.110-4Н сұлбасы (екі блокты желі
- желі жақтан автоматты емес ұстатқышты тарнсформаторлар тізбегіндегі
ажыратқышты трнасформатор) 35-220 кВ кернеуге төмендегілерге сәйкес
қолданады:
- 35 кВ ТҚ;
- бірфазалы автоматты қайта қосылу бар кезінде (БАҚҚ);
- 110...220 кВ ҚС ТҚ-на суық климат зонасында орналасқан, дәлірек,
орташа температурасы абсолютті минимумнан 45ºС-тан төмен, бөлгіш пен
қысқатұйықтаудың әрекеті синхронды двинательдің жүктеменің
синхронизмнен түсуіне алып келеді, сондай-ақ жоғары сейсмикалық
аудандарда.
Торапты салудағы келтірілген шығындардың минимумы және
сенімділік талабын қамтамасыз етудің ең негізгі принципі қосалқы
станциялар бойынша конструктивті шешімді бірыңғайлау болып табылады.
Бұл үшін қажетті шарт болып қосалқы станцияларды жобалау мен салу
кезіндегі техникалық есептеуді анықтайтын негізгі электрлік сұлбаларды
типтеу болып табылады.
Төмендетуші қосалқы станция энергияны ТК торап бойынша таратуға
арналған және ЖК торабының қосылу пунктерін құруға арналған. Қосалқы
станцияны орналастыру орнын таңдау үшін анықтаушы болып ТК торабының
сұлбасы табылады, қоректену үшін қарастырылып отырған ҚС арналған.
Қосалқы станцияның оптималды қуаты мен әрекет радиусы оның орналасу
ауданындағы жүктеме тығыздығымен және ТК торабының сұлбасынан
анықталады.
Күрделі және тарамдалған ТК торабының өте тығыз жүктемесінде
қоректену сенімділігін жоғарылату және ТК торабын салудың құнын
төмендету үшін ЖК қосалқы станциясын үлкейтуінің мақсатқа лайықтылығын
қарастырған жөн.
110-220 кВ электрлік тораптың сұлбасын салу сараптамасы түйіндік
қосалқы станцияға төрт ӘЖ-лерін қосу лайықекенін, желінің одан көп саны
тораптың басқарылмау нәтижесін, конфигурацияның сәтсіз таңдалғанын
көрсетеді.
Қосалқы станцияны орналастыру орнын таңдау үшін анықтаушы болып
ТК торабының сұлбасы табылады, қоректену үшін қарастырылып отырған ҚС
арналған. Қосалқы станцияның оптималды қуаты мен әрекет радиусы оның
орналасу ауданындағы жүктеме тығыздығымен және ТК торабының
сұлбасынан анықталады.

3 Тораптың режимдерін RASTR бағдарламасында еептеу
Дипломдық жобаны орындау барысында электр торабынан қоректенетін
тұтынушылар мен торап құрылғыларының жұмыс жасау шарттарын бағалау

27

қажет. Мұндай бағалаулар электрэнергиясының қажетті жоғары сапасын
қамтамасыз етуге, сонымен қатар торап құрылғыларының жұмыс
режимдерінің шектік мүмкіндігін анықтауға жағдай жасайды.
Нақтыланған есептеулерді жүргізу үшін қарастырылатын тораптың
жекелеген элементтерінің орынбасу сүлбелері тізбектей жалғануы негізінде
алынатын электр торабының толық орынбасу сүлбесін құрастырылады.
Тораптың бұл сүлбесін есептік деп атайды.
Жобада қалыпты режим үшін (максималды және минималды) және бір
апаттан кейінгі мүмкіндігінше ауыр режим үшін электрлік есептеулер жүргізу
қажет.
Жобаланушы тораптың режимдерін есептеу RASTR
бағдарламасының көмегімен жүргізіледі. RASTR бағдарламасына есептік
бөліміне қысқа сипаттау келтіреміз. RASTR бағдарламасы режимді
эквиваленттеуге және ауырлатуға, бастапқы мәліметтерді өзгертуге және
экрандық түрде енгізуге мүмкіндік береді, сұлбаның түйіндері мен
тармақтарын дереу арада өшіруге, торапты аудандандыруға мүмкіндігі бар,
барлық есептік және бастапқы параметрлерімен бірге сұлбаны немесе оның
жекелеген бөліктерін графикалық түрде көрсетуге мүмкіндік береді.
Есептелетін есептің көлеміне RASTR-дың бағдарламалық
шектеуліктері жоқ. Оперативті жады - есептелетін сұлбаның өлшемімен
анықталады және қазіргі уақытта сұлбаның шекті көлемі резидентті
бағдарламаның минималды санында 1200-1500 түйінді (сұлбаның
конфигурациясына байланысты) құрайды.
Тораптың параметрлерін программаға мәліметтерді енгізу үшін
есептейміз.
Тораптың активті кедергісі (Ом) келесі түрде есептеледі:

о

мұнда L - торап ұзындығы, км;

о
Тораптың реактивті кедергісі (Ом) келесідей анықталады:

о
мұнда х 0 - меншікті реактивті кедергі, Омкм.
Реактивті өткізгіштік (См) былай анықталады:

о

28

(3.1)

(3.2)

(3.3)R r L ,
r - меншікті активті кедергі, Омкм.
Х х L ,
В b L ,

мұнда bо - меншікті реактивті өткізгіштік, Смкм.
Бастапқы және жобаланатын тораптар нұсқалары үшін алмастыру
сұлбалары А қосымша мәліметінде келтірілген.
Барлық меншікті rо , xо , bо өлшемдері сым маркасына байланысты
анықтама кітаптары арқылы анықталады. Жаңа тораптар үшін алмастыру
сұлбаларының параметрлерін кедергілердің меншікті мәндері бойынша

анықтаймыз. 110 кВ торабы үшін:
о
о

о
Сұлбаның бірінші нұсқа үшін торап кедергісі:

R 0,162 5 0,81 Ом;
Х 0,413 5 2,1 Ом;
B 2,747 10 6 5 14 10 6 См.

Сұлбаның екінші нұсқасы үшін торап кедергісі:

R 0,162 3 0,49 Ом;
Х 0,413 3 1,24 Ом;
B 2,747 10 6 3 8,2 10 6 См.

3.1 кестеде торап сымдары маркалары;
3.2 кестеде кедергілер мен сыймдалықтық өткізгіштіктер есептелген.

3.1 кесте - Торап сымдары параметрлері

29 N бас
N аяғ
Аты
Сым
маркасы
rо , ом км
x о , ом км
bо , ом км
1701
97
Междуреченская -
Новокорайская
АС-120
0,249
0,427
-2,658
99
1701
Междуреченская - Чапаевская
АС-120
0,249
0,427
-2,658
105
106
Чапаевская - Ащибулак
АС-120
0,249
0,427
-2,658
99
1996
Ащибулак - Комсомол
АС-185
0,162
0,413
-2,747
99
1997
Комсомол - Кок-озек
АС-185
0,162
0,413
-2,747
99
109
Кок-озек - 3ОСП
АС-185
0,162
0,413
-2,747
99
1941
3ОСП - КазМИС
АС-185
0,162
0,413
-2,747
99
116
КазМИС - Политотдел
АС-185
0,162
0,413
-2,747
99
116
Политотдел - Каскелен
Северная
АС-185
0,162
0,413
-2,747
1825
116
Каскелен Северная - ВСХНИЛ
АС-185
0,162
0,413
-2,747
1985
105
ВАСХНИЛ - Комбинат
АС-185
0,162
0,413
-2,747
1984
104
Комбинат - Шамалган
АС-185
0,162
0,413
-2,747
104
107
Шамалган - Междуреченская
АС-120
0,249
0,427
-2,658
r 0,162 Ом км,
x 0,413 Ом км ,
b 2,747 10 6 См км .

3.2 кесте - Кедергі мен сыйымдылық өткізгішті есептеу

Трансформаторлардың алмастыру сұлбаларының параметрлері
анықтама кітапшасынан алынып, кесте 3.3 түрінде төменде көрсетілген.

30 Типі
N бас
N аяғ
Аты
R
X
B
k тг
Р бас
Qбас
ЛЭП
1701
97
Междуреченская -
Новокорайская
3,1
5,3
-33

-
13,1
7,3
ЛЭП
99
1701
Междуреченская -
Чапаевская
3,73
6,4
-40

-
19,6
5
ЛЭП
105
106
Чапаевская - Ащибулак
2,5
3,8
-23

-3,9
-1,5
ЛЭП
99
1996
Ащибулак - Комсомол
0,81
2,1
-14

-
18,6
-7,2
ЛЭП
99
1997
Комсомол - Кок-озек
0,81
2,1
-14

-
18,6
-7,3
ЛЭП
99
109
Кок-озек - 3ОСП
1,94
4,95
-33

-
26,7
-
10,6
ЛЭП
99
1941
3ОСП - КазМИС
1,94
4,95
-33

-
27,2
-
10,6
ЛЭП
99
116
КазМИС - Политотдел
0,5
1,28
-
8,5

-
17,1
-1,8
ЛЭП
99
116
Политотдел - Каскелен
Северная
0,44
1,11
-7

-
19,7
-2
ЛЭП
1825
116
Каскелен Северная -
ВСХНИЛ
0,03
0,08
-
0,6

-
31,2
-
23,3
ЛЭП
1985
105
ВАСХНИЛ - Комбинат
0,5
1,24
-8

-6
-2,3
ЛЭП
1984
104
Комбинат - Шамалган
0,5
1,24
-8

-6
-2,3
Тр-р
1840
1842
Междуреченская -
Новокорайская
0,8
0,1

0,1
26,4
-0,6
Тр-р
1840
120
Междуреченская -
Чапаевская
0,8
22,3

0,33
-2,9
-1,3
Тр-р
118
1841
Чапаевская - Ащибулак
0,8
35,5

1
24,1
-3,5
Тр-р
1841
119
Ащибулак - Комсомол
0,8
0,1

0,1
27,9
-0,4
Тр-р
1841
120
Комсомол - Кок-озек
0,8
22,3

0,33
-3,7
-1,4
Тр-р
150
151
Кок-озек - 3ОСП
0,37
12,3

0,09
81,7
50,1
Тр-р
106
1235
3ОСП - КазМИС
2,6
88,9

1
-3,9
-1,8
Тр-р
1235
1236
КазМИС - Политотдел
2,6
51,7

0,06
-2,7
-1,1
Тр-р
1235
1239
Политотдел - Каскелен
Северная
2,6
0,1

0,33
-1,2
-0,5
Тр-р
107
1237
Каскелен Северная -
ВСХНИЛ
2,6
88,9

1
-3,9
-1,8
Тр-р
1237
1238
ВАСХНИЛ - Комбинат
2,6
51,7

0,06
-2,7
-1,1
Тр-р
1237
1239
Комбинат - Шамалган
2,6
0,1

0,33
-1,2
-0,5
Тр-р
1806
127
Кок-озек - 3ОСП
0,55
59,2

0,53
-
19,7
-
43,4
Тр-р
1806
127
3ОСП - КазМИС
0,55
59,2

0,53
-
19,7
-
43,4

3.3 кесте - Трансформаторлар кедергілері

Жобаланатын нұсқаның торап түйіндеріндегі кернеулерінің жоғалуын
анықтаймыз. "RASTR" бағдарламасындағы алмастыру сұлбасы 3 қосымша
мәліметте көрсетілген. "RASTR" бағдарламасында есептелген есеп төмендегі
кестеде көрсетілген.

3.4 кесте - 2020 ж. жүктемелерімен жобаланатын сұлба түйіндеріндегі
кернеу, қуаттың қосынды активті шығыны

31 N б ас
N аяғ
Аты
Р бас
dP
Pаяғ
dDelta
Q б ас
dQ
Q
ш
Q аяғ
dV
%
1701
97
Междуреченская -
Новокорайская
-
13,1
0,06
-13
0,4
7,3
0,09
-
0,41
7
0,02
99
1701
Междуреченская -
Чапаевская
-
19,6
0,12
-19
0,7
5
0,21
-0,5
5
0,34
105
106
Чапаевская -
Ащибулак
-3,9
0
-4
0
-1,5
0,01
-
0,28
-2
0,13
99
1996
Ащибулак -
Комсомол
-
18,6
0,03
-19
0,2
-7,2
0,07
-
0,18
-7
0,25
99
1997
Комсомол - Кок-
озек
-
18,6
0,03
-19
0,2
-7,3
0,07
-
0,18
-7
0,25
99
1941
Кок-озек - 3ОСП
27,2
0,13
-27
0,5
-11
0,34
0,41
-11
0,86
99
116
3ОСП - КазМИС
17,1
0,01
-17
0,1
-1,8
0,03
0,11
-2
0,09
99
116
КазМИС -
Политотдел
-
19,7
0,01
-20
0,1
-2
0,03
-
0,09
-2
0,09
1825
116
Политотдел -
Каскелен Северная
-
31,2
0
-31
0
-23
0,01
-
0,01
-23
0,02
1985
105
Каскелен Северная
- ВСХНИЛ
-6
0
-6
0
-2,3
0
-0,1
-2
0,05
1984
104
ВАСХНИЛ -
Комбинат
-6
0
-6
0
-2,3
0
-0,1
-2
0,05
104
107
Комбинат -
Шамалган
-3,9
0
-4
0
-1,5
0,01
-
0,28
-2
0,13
114
113
Междуреченская -
Новокорайская
-4,2
0
-4
0
-1,6
0
-
0,11
-2
0,05
1911
1910
Междуреченская -
Чапаевская
-4,2
0
-4
0
-1,6
0
-0,1
-2
0,04
118
1840
Чапаевская -
Ащибулак
23,5
0,04
24
-3,8
-3,5
1,57

-2
0,63
Орналасқан жері
Трансформатор
маркасы
RТ , Ом
Х Т , Ом
Орналасқан жері
Трансформатор
маркасы
ВН
СН
НН
ВН
СН
НН
ЖЭО - 3
2хТДТН-80000110
0,4
0,4
0,4
21,7
10,7
0

2хТДТН-63000110
0,5
0,5
0,5
22
0
13,6

2хТДЦ-125000110
0,3
7
-
-
12,3
-
-
Каскелен Северная ҚС
2хТРДН-250000110
2,5
4
-
-
55,9
-
-

3.4 кестенің жалғасы

Ащибулак -
-
-

118
122
Комсомол
18,6 0,01
-19
0,1
-0,5
0,02
0,06
-1
0,03

Комсомол - Кок-
-

118
127
озек
-20
0,01
-20
0,1
6,1
0,03
0,08
6
0,01

-

118
127
Кок-озек - 3ОСП
-20
0,01
-20
0,1
6,1
0,03
0,08
6
0,01

-

118
238
3ОСП - КазМИС
24,2 0,05
24
-0,2
15,5
0,13
0,17
15
-0,4

КазМИС -
-

118
238
Политотдел
24,2 0,05
24
-0,2
15,5
0,13
0,17
15
-0,4

Политотдел -
-

1840 1842
Каскелен Северная
26,4 0,04
26
0
-0,6
0,01
-1
0,18

Каскелен Северная

1840
120
- ВСХНИЛ
-2,9
0
-3
0,3
-1,3
0,02
-1
0,27

ВАСХНИЛ -

118
1841
Комбинат
24,1 0,04
24
-3,9
-3,5
1,65
-2
0,6

Комбинат -
-

1841
119
Шамалган
27,9 0,05
28
0
-0,4
0,01
0
0,19

-

1842
119
Кок-озек - 3ОСП
1,8
2
-0,1
0,4
0
0
0,04

1841

120
3ОСП - КазМИС

-3,7

0

-4

0,4

-1,4

0,03

-1

0,29

Жобаланатын торап нұсқасы кернеулерінің жоғалуын анықтаймыз.
"RASTR" программасындағы алмастыру сұлбасы 3 қосымша мәліметте
көрсетілген.Бір тізбектің өшірілген кезіндегі апаттық режимді қарастырамын,
есептеу қосымша мәліметте көрсетілген. Бір тізбектің өшірілген кезіндегі
апаттық режимді қарастырамын, есептеу қосымша А мәліметте көрсетілген.
Бағдарламадағы есептеме түйіндердегі кернеулер қалыпты шектерде
жатқанын көрсетеді. Сол себептен, жүйені дамытудың таңдалған нұсқалары
кернеудің деңгейі мен сапасына қойылатын талаптарды қанағаттандырады.

4 Қысқаша тұйықталу тоқтарын есептеу және ҚС құрылғыларын

4.1 Қысқаша тұйықталу тоқтарын есептеу
Қысқаша тұйықталу тоқтарын ТКЗ-3000 бағдарламасында есептейміз.
ТКЗ-3000 программасын сипаттайық. Комплекс әртүрлі кернеуде бір рет
болған көлденең немесе тіктік симметриясыздықта және жерлестіру
қондырғыларда, үшфазалы симметриялы торапта электрлік өлшемдерді
есептеуге мүмкіндік береді.
Комплекстің шекті мүмкіндіктері:
- Торап көлемі 30 түйін мен 31 тармақ;
- Индуктивті жалғанған тармақтар саны 38;
- Индуктивті жалғанған бір топтағы тармақтар саны - 20.

32

Комплекс көмегімен тоқтар, кернеулер, тоқтардың кернеулерге
қатынасын (кедергілер) симметриялық құраушылар түрімен қатар, толық
фазалық немесе фаза аралық өлшемдер түрінде алуға болады. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.